IS ADENAUERS STER
AAN HET DALEN?
TEGEN JUNGSCHLAEGER
DOODSTRAF GEEIST
Weinig ruimte verdere in
komensverbeteringen
K.N.S.B. houdt inzameling
van kinderschaatsen
in een nacht
Ds. P. ZANDT OOK NU LIJST
TREKKER DER S.G.P.
hamea
zonnewarmte
Protest in
Djakarta
DE .ORANJE' OP WEG NAAR WARME OORDEN
Komplot
tot omverwerping
van de republiek
Zaandamse „Ijsberen"
uitgevroren
Wordt U gekweld
Opstand in Peru
wordt heviger
Vereniging van vertalers in
Mederland opgericht
Biologisch onderzoek
bij afsluiting zeegaten
Kritiek op zijn optreden omgezet in een daad
Twee uitspraken worden betreurd
Sun halm
McCarthy laakt drie
presidenten
Op weg naar bruiloft
verongelukt
JONGELUI! doe mee aan de grote
VAN NELLE JEUGDPRIJSVRAAG
Burgemeester D. Kodde van Zouteiande
staat nummer drie
Vrijdag 24 februari 1956
ZEEUWSCH DAGBT.AD
pagina 3
(Vervolg van pag. 1)
De officier zei dat deze zaak een kom
plot tot omverwerping van de repu
bliek betreft, nit het onderzoek is ge
bleken dat dit niet plotseling is begon
nen na de soevereiniteitsoverdracht,
maar al eerder.
Nederland wilde eerst weer over
heersen, maar dit voornemen mislukte. I
Nadat de soevereiniteit werd overge
dragen bleven er echter Nederlanders
en groepen, bestaande uit reactionai
ren, kapitalisten en militairen die dit
niet konden aanzien. Omdat zij aan de
R.T.C. waren gebonden, moesten zij na
het falen van Westerling, Sultan Ha-
mid, Andi Azis en Soumokil, een an
dere weg inslaan, een duistere weg, en
dat is de basis geworden van de on
rust die in verscheidene delen van In
donesië heerst. De buitenwereld moest
twijfelen aan het vermogen van Indo
nesië om orde in eigen huis te houden,
en Nederland moest de soevereiniteit
weer verwerven.
.Nadat de Nederlanders, aldus de
officier, in dit géval natuurlijk niet
de Nederlandse regering, maar de mi
litaire kliek die gesteund werd door
de reactionairen in 1949 hadden be
grepen dat de vrijheid van Indonesië
niet langer kon worden tegengehou
den, zijn de oud-leden van de NEFIS
door heel Indonesië verspreid met in
structies.
DE EIS
De officier vatte vervolgens alle ver
klaringen nog eens samen, constateer
de dat inderdaad gepleegd is wat in de
artikelen die in de tenlastelegging zijn
genoemd, strafbaar is gesteld, en gaf
tenslotte de volgende overweging over
de straf die hij wilde eisen:
„De misdaden die zijn bedreven zijn
zeer ernstig. Temeer, wanneer wij be
denken hoe groot de gevolgen zijn van
deze daden, die we nog voelen en die
nog niet ten einde zijn. De onrust die
de D.I. en T.I.L in verscheidene stre
ken teweegbrengen, moorden, roof, dit
is alles een gevolg van de activiteiten
van de NIGO. Wapens, munitie, pro
viand zijn zo verdeeld, dat zij die de
staat haten, veel gelegenheid kregen
om de staat te schaden.
Na het uitspreken van de eis hamer
de de rechter verscheidene keren om
stilte en vervolgens verzocht de offi
cier van justitie het publiek, kalm te
blijven.
Beklaagde en zijn verdedigster, be
nevens enige leden van de directie van
de KPM, die de zitting bijwoonden,
bleven op verzoek van de rechter
wachten tot het publiek, dat het ge
hele gebouw vulde, was heengegaan.
Merfprfpling (Adv)
ZAANDAM, 23 februari De
Zaandamse dames van de zwemclub
„De Ijsberen" hebben gisteren het
zwemmen in een bijt in het zwem
bad aan de Voorzaan opgegeven.
Niet omdat zij de koude niet meer
konden verdragen. Doch omdat de
badmeester en de zwemsters geen
kans meer zien een zodanige bijt te
hakken, dat daarin werkelijk ijsvrij
kan worden gezwommen. De dames
zijn dus letterlijk uitgevroren.
Ingezonden Mededeling (adv.)
door rheumatiek, spit, ischias, hoofd
en zenuwpijnen, neemt dan Uw toe
vlucht tot Togal. Het middel dat
baat, waar andere falen. Laat U dus
niet langer kwellen, maar gebruik
Togal. Togal zuivert de nieren en is
onschadelijk voor hart en maag. Bij
apoth. en drogist f 0.95, f 2.40 en f 8.88.
De Indonesische minister van buiten
landse zaken, Anak Agung Gde Agung,
heeft gezegd, dat Indonesië een nieuwe
strategie zal gaan voeren in de strijd
voor de terugkeer van westelijk Nieuw-
Guinea, nu de banden met Nederland
verbroken zijn. Hij maakte deze opmer
king op een persconferentie, maar
,-idde er niet over uit.
Als door
worden verkoudheden bij Vader,
Moeder en Kind verdreven met
u.
Tegen behandeling van
Mevrouw Bouman
DJAKARTA, 23 febr. (ANP) De
Nederlandse hoge commissaris heeft
tweemaal in een officiële nota de aan
dacht der Indonesische regering ge
vestigd op het demonstratieve optre
den van het publiek in de rechtzaal
bij de behandeling van de zaak
Schmidt en voor de behandeling, die
mevrouw Bouman de laatste twee
zittingen van de zijde van het publiek
moest ondergaan, toen zij bespuwd
werd en bekegeld met rotte vruchten
en stenen.
In de nota wordt gewezen op de
mogelijke invloed op de objectiviteit
van de rechtspraak in de eindfase van
de zaak en op de belemmering, die
de verdediging door het optreden van
het publiek ondervindt.
Het ysbedekte water van het IJ
te Amsterdam werd doorploegd
door de nijdig slaande schroeven
van enige krachtige slepers, die
als gold het een ware zeeslag,
het zeekasteel „Oranje" ontruk
ten aan de ijzige greep van de
Nederlandse winter, om het schip
op weg te helpen naar open wa
ter en naar warmere oorden dan
het „arctische" vaderland.
Hoe de slepers het stalen paleis
zwoegend door het ijs heen naar
open water sleurden, toont deze
foto aan het IJ gemaakt.
SANTIAGO, Chili, 23 febr. Reuter.
Bij de opstand in Peru, die al zes da
gen duurt, zijn woensdag de eerste
schoten gevallen bij het beschieten
door de opstandelingen van verken
ningsvliegtuigen der regering, die over
het hoofdkwartier van de opstandelin
gen te Iquitos vlogen.
Volgens een verklaring van het op
perbevel der regeringstroepen in Lima
zijn alle verkenningsvliegtuigen veilig
op hun bases teruggekeerd.
Regeringstroepen hebben de stad
Requena bezet, ongeveer 200 km van
Iquitos.
AMSTERDAM, 23 febr. In het
Parkhotel is de vereniging van verta
lers in Nederland opgericht. Zij stelt
zich ten doel het niveau van de in Ne
derland gemaakte vertalingen te ver
hogen, de beroepsbelangen van de ver
talers te behartigen en het aanzien van
de vertalers in de samenleving te ver
groten. De initiatiefnemers waren de
heren I. J. Citroen uit Hilversum, A.
W. Methorst en A. Morrien. Tot voor
zitter werd gekozen Mr. H. J. D. ten
Kate; tot secretaris de heer I. J. Citroen
en tot penningmeester de heer P. C.
Moll. Het ligt in de bedoeling secties
te vormen voor literaire vertalingen en
voor technische en wetenschappelijke
vertalingen.
's-GRAVENHAGE, 23 febr. De
Nederlandse Dierkundige Vereniging
zal trachten in overleg met de Com
missie voor Oecologie van de Ned.
Akademie van Wetenschappen in de
Zeeuwse wateren een centrum van
biologisch onderzoek te stichten.
Het ligt in de bedoeling hieraan
verscheidene biologen te verbinden,
die de problemen van biologische aard,
welke zich zullen voordoen vóór, ge
durende en na de afsluiting der zee
gaten, ter plaatse kunnen onderzoe
ken. Dit heeft de directeur van het
Zoölogisch Station der Dierkundige
Vereniging in Den Helder, Dr. J. Ver-
wey, medegedeeld op de te Amster
dam gehouden jaarvergadering der
vereniging.
Liberalen gaan met socialisten in zee
Loopt het bewind van Bondskanselier Adenauer in West-
Deutsland op een eind? Het is nog veel te vroeg om op
die vraag een enigszins gemotiveerd antwoord te geven,
maar er zijn tekenen, die erop wijzen, dat belangrijke groepen
geen leden van de christen democratische unie, de partij
van de Bondskanselier niet langer genoegen nemen met
het sterk persoonlijk en soms nogal autoritair getinte regiem
van de tachtigjarige Adenauer. Een duidelijk teken aan de
wand is het gebeurde in Noordrijn!and-West£alen, het groot
ste land van de Westduitse Bondsrepubliek, waar de liberalen
de coalitie met de christendemocraten verbraken en in zee
gingen met de socialisten en het volledig roomse centrum.
Sociaal Werkgeversverbond over S.E.R.-rappori
DEN HAAG, 23 februari. „In algemene zin moet worden geconcludeerd, dat
het S.E.R.-rapport weinig ruimte laat voor verdere inkomensverbeteringen in 1956
dan die, waar het rapport reeds mee rekent (ongeveer 2 in de sekundaire ar
beidsvoorwaarden, 2 autonome verbeteringen en 1 wegens differentiaties).
Dat men niettemin toch de mogelijkheid heeft willen openen tot het verstrekken
in 1956 van extra-uitkeringen tot ten hoogste 2 van het jaarloon (met een zekere
restrictie) en ook heeft willen aanwijzen een zone van gemiddeld 2 voor diffe
rentiaties boven de richtlijn, vormt eerder een verdergaan dan de strekking van
het rapport toelaat dan een daarbij ten achter blijven", aldus een uitspraak van het
Centraal Sociaal Werkgeversverbond in zijn orgaan.
Men mist node de cijfers van de ver
schillende gehouden stemmingen. In ver
band daarmee blijft men pleiten, dat de
ze in de toekomst in de S.E.R.-adviezen
worden bekend gemaakt.
Ten zeerste worden twee uitspraken
van de raad betreurd. In de eerste plaats
de meerderheidsuitspraak van de raad,
dat de huurverhoging per 1 juli 1957 te
prefereren zou zijn boven een per 1 ja
nuari 1957. Men acht deze niet in over
eenstemming met de strekking van de
(unanieme) uitspraak van de raad in de
nota van 1954. In de tweede plaats, dat
een meerderheid van de raad zich heeft
uitgesproken voor de opvatting, dat de
huurverhoging ook al wordt zij op het
ogenblik van uitvoering gecompenseerd
op de duur ten laste dient te komen
van de volkshuishouding in haar geheel.
Ten bate van de kindertehuizen
AMSTERDAM, 23 febr.
Duizenden Nederlanders
hebben de laatste weken
het hart opgehaald aan de
schaatssport en vooral de
jeugd heeft van de yspret
in al zijn vormen genoten.
Voor het eerst zijn dit jaar
door de K.N.S.B. jeugd-
schaatsdiploma's uitgereikt
en 't afleggen van de proef
betekende voor vele jon
gens en meisjes een onver
getelijke gebeurtenis. Bij
de leiders en vele andere
ouderen is echter het besef
doorgedrongen, dat er tal
loze kinderen waren, die
van deze vreugde versto
ken bleven, doordat zy
geen schaatsen hadden. Het
bestuur van de Kon. Ned.
Schaatsenrijdersbond wil
nu, als sluitstuk van een
prachtig ijsseizoen, een in
zameling van schaatsen
houden ten bate van de
kindertehuizen van alle ge
zindten in Nederland. Men
is er namelijk van over
tuigd, dat overal in het
land, duizenden paren
schaatsen ongebruikt lig
gen en dat velen die wel
willen afstaan aan minder
bedeelde kinderen. Het
gaat niet om kostbare
kunstschaatsen of „Noren",
maar om gewone Friese
schaatsen in kindermaten,
waarop nog altijd het over
grote deel van de Neder
landse jeugd het schaatsen
rijden leert. Het bestuur
van de K.N.S.B. verzoekt
alle jeugd- en üsvrienden,
goede en niet meer ge
bruikte schaatsen te willen
afstaan aan een plaatselij
ke IJsvereniging.
Ingezonden Mededeling (adv.)
Uw handen gaaf en zqcjjj.t
Vrqag Q.Wï Apötfiekër of drogist
NEW YORK, 23 febr. (Reuter).
Senator Joseph McCarthy heeft ver
klaard, dat de V.S. onder de laatste
drie presidenten de Aziatische volke
ren hebben geleerd hoe zij zich aan
het communisme moeten overgeven.
Hij zei, dat de V.S. moeten weige
ren ook maar één cent Amerikaanse
hulp te geven aan landen, die met
communistisch China handelen, zo
lang zich nog Amerikanen in commu
nistisch Chinese gevangenschap be
vinden. Ook geallieerde landen, die
strategische materialen leveren aan
communistische landen, zouden geen
Amerikaanse hulp moeten ontvangen.
De Braziliaanse regering heeft woens
dagavond bekendgemaakt, dat regerings
troepen de stad Santaram, het hoofd
kwartier van de opstandelingen, hebben
ingenomen, maar dat de leider van de
opstandelingen, majoor Veloso, is ont
snapt.
WOERDEN, 23 febr. De 40-jarige
ongehuwde H. B. Schippers is aange
reden door een autobus van de lijn
dienst Zegveld-Woerden. Hij reed op
de fiets tussen deze plaatsen en ging
zo ver mogelijk naar rechts, toen de
bus naderde, maar kwam in de
sneeuwrand langs de kant van de weg
en slipte. Hij viel met het hoofd te
gen de linkerkoplamp van de wagen
en bleef zwaar gewond liggen. Met
een schedelbasisüractuur werd hij
naar het ziekenhuis vervoerd, waar hij
is overleden. Een tragische omstan
digheid is, dat het slachtoffer op weg
was naar de bruiloft van zjja broer.
Ingezonden Mededeling (Adv.)
Let op de nadere aankondiging in onze advertentie
In dit blad op zaterdag 25 februari a t.
Slechts met een zeer geringe
stemmenmeerderheid werd een
door de liberalen ingediende mo
tie van wantrouwen tegen de
minister-president van Noord-
rijnland-Westfalen, de christen
democraat Arnold, aangenomen.
Van begin af aan was gezegd,
dat het eigenlijk helemaal niet
ging tegen het beleid van Ar
nold, die steeds meer genoc-md
wordt als de opvolger van Aden
auer, staat voorlopig buiten spel,
d.w.z. als minister-president. Hij
is door deze politieke mutatie
plotseling leider van de oppositie
geworden. Waarbij bet merk
waardige feit zich voordoet, dat
zijn fractie toch nog altijd de
meeste zetels bezet!
De verklaring
Hoe is het nu mogelijk, zo kan
men zich afvragen, dat door deze
regeringswisseling in Noordrijn
land-Westf alen Adenauer zo ern
stig in moeilijkheden kan worden
gebracht? Dat zit 'm in de parle
mentaire constructie van de
Bondsrepubliek. Men onder
scheidt daar nl. een Bondsdag
(waarvan de leden rechtstreeks
worden gekozen en waar de
christen democraten ook zonder
de coalitiepartijen een goede
meerderheid hebben) en daar
naast een Bondsraad (min of
meer te vergelijken met onze
Eerste Kamer), waarvan de le
den worden aangewezen door de
regeringen van de verschillende
Lander, waarvan dan Noordryn-
land-Westfalen het grootste is.
Dit land had in deze Bondsraad
vijf stemmen van de leden der
oude coalitie, waardoor Adenau
er op 26 van de in totaal 38 stem
men kon rekenen en grondwets
wijzigingen, die hier met twee
derde meerderheid genomen
moeten worden, geen gevaar He
pen. Dit nu gaat veranderen,
doordat de 5 nieuwe afgevaar
digden de Bondskanselier niet
znllen steunen.
Volgens de berichten uit West-
Duitsland is deze politieke revo
lutie grotendeels veroorzaakt
door een militante groep jonge
liberalen, die niet alleen ernstig
teleurgesteld zijn over het ont
breken van resultaten ten aan
zien van de hereniging der beide
delen van Duitsland, maar die
bovendien op deze wijze Aden
auer duidelijk te verstaan willen
geven, dat de liberalen niet lan-
ger met zich willen laten leuren
en geen herhaling wensen van
Adenauer's inmiddels gestaak
te pogingen om door een wij
ziging van de kieswet de liberale
party zoveel mogelijk uit te
schakelen. Het was vanzelfspre
kend, dat zij bij hun pogingen
een zeer willig oor vonden bij de
socialisten.
Gevaarlijke situatie
Adenauer zelf heeft al laten
weten, dat deze gang van zaken
hem allerminst onverschillig laat.
Er kan nu nl. een situatie ont
staan, waarin de Bondsdag he
sluiten neemt, die zuiver om
partijpolitieke en persoonlijke
redenen niet door de Bonds
raad worden gehonoreerd. Zijn
regeringsapparaat kan daardoor
wel eens lam komen te liggen.
Het is daarbij volstrekt niet uit
gesloten, dat het voorbeeld van
Noordrijnland-Westfalen door
andere Lander wordt gevolgd, al
zijn er aan de andere kant symp
tomen, die wijzen op onenigheid
en tegenstellingen in de boezem
der liberale partij zelf.
De voorzitter der liberale par
tij in Hessen heeft zich tenminste
al in felle bewoordingen gekant
tegen hetgeen zijn jonge partij
genoten in Noordrijnland-West
falen hebben klaargemaakt. Het
is ook wel merkwaardig, dat de
liberalen en de socialisten elkaar
hebben gevonden. Het grote ver
schil van inzichten, met name op
economisch gebied, doet ver
wachten, dat de nieuwe coalitie
niet erg sterk zal zijn.
Een overwinning
Zoals de zaken nu staan loopt
Adenauers regering nog geen ge
vaar, maar de aanval op zijn kas
teel is begonnen en het moet
worden gezegd, dat het eerste
offensief een overwinning is, zij
het dan een indirecte. Het ziet er
niet naar uit, dat de Bondskanse
lier in dit stadium de zaak nog
kan lijmen. Daarvoor is teveel
gebeurd.
De diepe kloof tussen Aden
auer en de liberale partijvoor
zitter Dehler lijkt niet meer te
overbruggen en vergeet niet,
dat de liberale partij een zeer
groot aantal leden telt, die veel
boter uit de oorlogstijd op hun
hoofd hebben. Een zaak, die
Adenauer tot aan zijn dood niet
kan vergeten!
Algemene vergadering stelde kandidaten
UTRECHT, 23 februari. De algemene vergadering van de Staat
kundig Gereformeerde Partij, die door enkele duizenden bezoekers
werd bijgewoond, heeft, na de openingsrede van Ds. P. Zandt (waar
van wij gisteren uitvoerig verslag deden) de kandidatenlijst voor de
Tweede Kamerverkiezingen vastgesteld. Lijsttrekker is ook nu weer
Ds. Zandt te Delft. Op de tweede plaats staat Ir. C. N. van Dis te
's-Gravenhage, die reeds zitting heeft. Burgemeester D. Kodde van
Zouteiande staat nummer drie en zal dus bij uitbreiding van de Kamer
zitting kunnen nemen.
De volgende kandidaten zijn: 4. Ds.
P. J. Dorsman, Ned. Herv. predikant te
Staphorst. 5. Ir. H. Fokker, Eindhoven.
6. Ds. M. A. Mieras, oud-Geref. predi
kant te Krimpen aan de IJssel. 7. Ir.
H. van Rossum, Zeist. 8. J. Vermeulen
Hzn., Alblasserdam. 7. Ds. C. Smits,
Grand Rapids (V.S.). 10. D. van der
Ent Braat, Herv predikant te Elspeet.
11. Ds. E, du Marchie van Voorthuysen,
predikant der Oud-Geref. Gemeente te
Leersum. 12. A. de Redelijkheid, rus
tend godsdienstonderwijzer te Ouder
kerk aan de IJssel. 13 A. J. Kersten,
lid prov. staten te Rotterdam. 14. A. J.
Schot, Middelburg. 15. A. Vlasblom te
Delft. 16. P. van Woerden, Akkrum.
17. A. Schouls, Leiderdorp. 18. M. ae
Vos, Driedorp (Nykerk). 19. B. van
der Graaf, Ridderkerk. 20. W. F. MulcK-
huyze, Waarder.
ELF NIEUWE KIESVERENIGINGEN
Ds. Dorsman werd gekozen tot lid
van het hoofdbestuur. In de vacature
van de heer J. van Leeuwen te Maar
tensdijk (die zich niet herkiesbaar
stelde) koos men Ds. H. G. Abma,
Herv. predikant te Monster. Het jaar
verslag van Ir. Van Dis werd goedge
keurd. Het meldde elf nieuwe kiesver
enigingen, zodat het aantal nu 280 be
draagt. Eveneens werd goedgekeurd
het jaarverslag van de penningmeester,
de heer J. Jansen te Rotterdam. Op een
telegram van aanhankelijkheid aan
Koningin Juliana werd een antwoord-
telegram van dank ontvangen.
Besloten werd zowel aan de Konin
gin als aan de Prins een brief te schrij
ven naar aanleiding van bet bezoek
van de Prins aan de paus en de kwestie
van meerdere zondagsheiliging aan bet
bof, zaken, die door de kiesverenigingen
van Ede en Enschede aan de orde ge
steld werden.
REIZEN OP ZONDAG.
Naar aanleiding van een vraag van
de k.v. te Barneveld, wat kan worden
gedaan om het reizen van militairen op
zondag te voorkomen, deelde het hoofd
bestuur mede, dat de Kamerleden der
S.GP. hebben gedaan wat zij konden
om daarin verandering te brengen. De
beslissing hangt meestal af van de be-
tokken commandant. Ten aanzien van
een voorstel der k.v. van Enschede over
de medewerking aan de B.B. werd me
degedeeld, dat zij, die bezwaar hebben
aan een verzekering te worden onder
worpen, daarvan kunnen woraen vrij
gesteld.
Een voorstel van de k.v. te Bussum
om een leergang voor staathuishoud
kunde te openen tot meerdere publieke
scholing van hen, die de partij verte
genwoordigen, werd door het hoora-
bestuur niet ontvankelijk verklaard. Ds.
Mieras hisld de slotrede. De vergade
ring zong de beide Kamerleden de ze
genbede uit Psalm 134 toe, waarna Ds.
M.eras met dankgebed eindigde.
ingezonden Mededeling (Adv
Genees» ruwheid en schraalheid
