Afvalstoffen van thorium zijn ge vaarlijk voor de gezondheid American American Niemeijer shag Scheepsbouw voor buitenland gevaarlijk eigen scheepvaart voor Platteland en elektriciteit Waarom gaat het vertrek uit Zeeland door? Interessante rede A. H. W. van prof. dr. Aten ™SS5SS«^SL 85 Buitenland profiteert van onze bouwcapaciteit Geen Britse wapens voor Afghanisten Opslag in mijngangen of woestijnen Scandinavische atoomgemeenschap 1 Boelganin moet rust nemen Rol zeil Uw Amerikaanse sigaret van Verliest Poujade vier zetels! Mr Vecnhovcn keert zich tegen A.N.W.B. Erkend de beste! Een beschouwing, waarin het „woninghoofdstuk" niet ontbreekt Minou (8 j) toch een wonderkind Ir. L. P. Ruys kritiseert regering Ambonezen binnen vijf jaar gerepatrieerd? Maandag 23 januari 1956 ZEEUWSCH DAGBLAD pagina 3 Wat elektriciteit ook voor het platteland betekent, de laat ste maanden van de wereldoorlog hebben het ons, als we 'tsoms ver geten waren, wel opnieuw zeer dui delijk geleerd. Hoe moesten we ons op allerlei wij zen behelpen toen de elektrische stroom uitviel. En hoe ging er overal een zucht van verlichting op toen de P.Z.E.M. weer normaal ging werken. Ook op dit terrein ontstond een herleving en een geregelde uitbrei ding. Het leek er sterk op zoals ik in een rapport las alsof de in de oorlog verloren ontwikkelingskansen in luttele jaren moesten worden inge haald. Met name in de land- en tuinbouw gaat het gebruik van elektrische energie met sprongen omhoog. Voor de tuinbouw speelt hierin een grote rol de eis om in alle seizoenen te kunnen beschikken over verse groenten en fruit van hoge kwaliteit. En daaraan is slechts te voldoen met behulp van een moderne verwar- mings- en bewaartechniek, waarbij elektriciteit onmisbaar is. Voor de landbouw bieden allerlei elektrische apparaten mogelijkheden van arbeids- en kostenbesparing, pro- duktieverhoging en kwaliteitsverbete ring. Genoemd kunnen worden in dit verband luchtgekoelde aardappel bewaarplaatsen, het drogen van gra nen en zaden, transporteurs, graan elevators en het dorsen met elektro motoren. Geen wonder dan ook dat de elek- trifikatie van ons Zeeuwse platteland steeds verder gaat. Van 16 oktober 1947november 1954 werden niet minder dan 2213 percelen op het elektrisch net aan gesloten. En sinds laatstgenoemde datum is het tempo nog niet vertraagd. Maar toch blijft nog steeds een vrij groot aantal woningen, boerderijen en bedrijven van aansluiting op het elektrisch net verstoken. Een door het Dagelijks Bestuur van de Zeeuwsche Landbouw Maat schappij ingestelde „Commissie Elek triciteitsvoorziening ten Plattelande" heeft onlangs een rapport hierover uitgebracht. Voor zover deze Commissie van de verschililende gemeenten in onze provincie haar gegevens ontving 't waren er 69 - bleek daaruit dat het aantal niet-aangesloten percelen ais volgt gerubriceerd kan worden: Tholen 250 Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen 515 West-Zeeuwsch-Vlaanderen 258 Walcheren 374 Zuid-Beveland 808 Schouwen-Duiveland 241 of in totaal 2446 in 69 gemeenten. Rekenen wij de gemeenten er bij welke geen gegevens verstrekten, dan komen wij tot zeker 3000 niet-aan gesloten percelen. Van deze percelen bestond bijna de helft uit landbouwbedrijven. In een aantal gemeenten nadert of overschrijdt het aantal niet-aangeslo ten percelen de honderd; Zaamslag 80, Vogelwaarde 84, Borssele 85, Ril- land-Bath 85, Hontenisse 100, Bier vliet 106, Poortvliet 117 en Wemel- dinge 137. Gemeenten met een percentage niet- aangeslotenen hoger dan 15 zijn de volgende: Biervliet 17%, Aagtekerke 18, Biggekerke 18, Grijpskerke 18, Wemelding 18%, Ellewoutsdijk 19%, Borssele 21%, Baarland 23%, Poort vliet 26 en 's-Heer Abtskerke 28%. Geen wonder dan ook dat velen pleiten voor drastische vermindering van deze toch wel tot ernstig na denken stemmende cijfers in zoveel gemeenten. Onrendabele percelen worden ze genoemd, terwijl, als men meer op de gemeenten let, wel gesproken wordt van onrendabele gebieden. Er was in de laatste jaren bijna geen zitting van de Provinciale Sta ten of deze percelen en gebieden kwamen ook aan de orde. En uit praktisch alle fracties werd telkens aandrang op Ged. Staten en de Raad van Bestuur der N.V. Pro vinciale Zeeuwsche Elektriciteits- Maatschappij uitgeoefend om dit vraagstuk niet alleen ernstig te be zien maar ook tot een oplossing te brengen. Aanvankelijk meende men het in de richting van vrij grote bijdragen aan het zgn. fonds van onrendabele gebieden te kunnen zoeken, maar meer en meer bleek dat men op deze wijze slechts een oplossing bracht, welke geleek op het storten van druppels op een gloeiende plaat. Andere wegen zouden moeten wor den ingeslagen. Maar welxe en hoe? Daarover nader in een volgend artikel. N. J- Hs. Communisten willen wel leveren LONDEN, 21 jan. (Reuter) Op verzoek van Pakistan onthoudt Enge land thans wapens aan Afghanistan, een van zijn traditionele afnemers. Af ghanistan en Pakistan, dat lid is van het Britse gemenebest, zijn thans in een ernstig geschil over een grens kwestie verwikkeld. In welingelichte kringen wordt gezegd, dat Afghanistan Engeland en de V.S. verzocht had om wapens, waarmee het zijn strijdkrach ten wil moderniseren. Het land had echter noch van Washington, noch van Londen antwoord ontvangen. Als gevolg hiervan overweegt het land nu de aankoop van wapens bij 't communistische blok. Tsjecho-Slowakije, dat wapens aan Egypte heeft verkocht en daardoor op een traditioneel westelijke markt bin nendrong, heeft' Afghanistan oorlogs materiaal aangeboden. De Afghaanse premier gaat naar Moskou als gast van de Sowjet-rege- ring. J 's-GRAVENHAGE, 21 jan. „Vooral het radioactieve element thorium, dat in de toekomst de voornaamste grondstof zal vormen voor kernenergie, •welke gebruikt zal worden voor vredelievende doeleinden, levert afvalstof fen, die zeer gevaarlijk zijn voor de gezondheid. Men overweegt deze afval stoffen in oude mijngangen op te slaan of ze gekapseld in een bepaalde ma terie in woestijnen te laten verdwijnen, maar een afdoende oplossing is tot nu toe nog niet gevonden. Van groot belang is het ook, dat deze schadelijke stoffen niet in het afvalwater worden meegevoerd en in het bijzonder Ne derland, dat het water van de grote rivieren als drinkwater gebruikt, zal hier uitermate op zijn hoede moeten zijn", aldus prof. dr. A. H. W. Aten uit Amsterdam in een causerie, die hij onder auspiciën van de Nederlandse Raad der Europese Beweging te Den Haag heeft gehouden. De ideale grondstof voor het opwek ken van atoomenergie, het uranium 233, wordt niet uit het gewone uranium 235 gewonnen, zo ging spreker voort, doch via een bijzondere bewerking uit het genoemde thorium. In de toekomst zullen dus vooral die landen aan bete kenis winnen waar het thorium wordt gevonden, terwijl de uraniumrijke lan den waarschijnlijk aan betekenis zullen verliezen. De energiebehoefte der Europese lan den is tegenwoordig voor de eerstko mende decenniën zo goed bekend, dat reeds nu vastgesteld kan worden op welk tijdstip en in welk tempo atoom energie in gebruik genomen moet wor den. De zuiver technische kant der op. wekktng stelt op het ogenblik geen on oplosbare problemen, ofschoon men wel genoodzaakt zal zijn de eerste kracht stations te bouwen volgens principes, die aanmerkelijk minder geperpectio- neerd zijn dan de installaties die later geconstrueerd zullen worden. Om kern- fysiche redenen is een dergelijke ont wikkeling echter moeilijk te vermijden. De vraagstukken van grondstoffen- voorziening en van veiligheidsmaatre gelen geven voorlopig echter nog aan leiding tot verschillende organisatorls- tische moeilijkheden, zo zei Prof. Aten nog. POLITIEKE EN ECONOMISCHE ASPECTEN. De heer A. Mozer, vice-voorzitter van de politieke commissie van de Nederl. Raad der Europese Beweging, hield een inleiding over enkele politieke en eco nomische aspecten van de ontwikkeling en toepassing der kernenergie. Er be staat niet de minste twijfel over, zo be toogde hij, dat dit nieuwe gereedschap: de atoomenergie, de kloof tussen de morele verplichting en verantwoorde lijkheid van de mens enerzijds en de macthsconeentratie in de handen van diezelfde mens anerzijs opniuw belang rijk heeft verdiept. Wij staan hier ech ter voor een volstrekte wyziging van de energiebronnen en wie hier de aan sluiting mist zal moeten aanvaarden, dat zijn land binnenkort tot de mlnder- ontwlkkelde gebieden wordt gerekend. De landen, die over het splijtbare ma teriaal beschikken, zullen door het ge bruik of misbruik hiervan onnoemelijk veel macht en Invloed kunnen ulto.efe- nen. De tegenwoordige structuur van de samenwerking in westelijk verband geeft duidelijk het gevoel van een machtsoverwicht over hen, die over dit splijtbare materaal beschikken tegen over hen die het missen! De controle is ook eenzijdig toege past van de bezittenden op de niet-be. zittenden van dit materiaal. Deze ver houding zal slechts een wyziglng on dergaan indien men naast de distributie van materiaal de distributie van ken nis als even belangryk aanvaardt en daarmede de discriminatie ten aanzien van de niet-bezittende landen overwint. Belangryk achtte de heer Moser in dit verband of er, en zo ja ln wel ke vorm, een regionale samenwerking tot stand komt. Aan voorstellen ont breekt het niet, maar hy vreesde, dat de plannen van het comité Monnet, die in zekere zin bedoeld zijn als een steun aan het project Euratom, geen meerderheid zullen vinden in het Franse parlement en dat ook in som mige Duitse nationalistische kringen geen bereidheid zal bestaan mee te werken aan een supranationale op lossing van het probleem der kern energie. KOPENHAGEN, 21 jan. (Reu ter). Atoomgeleerden uit Dene marken, Zweden, Noorwegen, Fin land en IJsland vergaderen alhier ter bespreking van voorstellen inzake de oprichting van een gemeenschappelijk instituut voor theoretisch wetenschap pelijk atoomonderzoek te Kopen hagen. Voorts worden plannen be sproken voor een uitwisseling van atoomgeleerden tussen de vijf landen. MOSKOU, 21 jan. (Reuter) In Moskou is officieel meegedeeld, dat premier Boelganin thans rust houdt buiten de hoofdstad. Een offi ciële woordvoerder wilde niets aan deze mededeling toevoegen. Boelga nin was sedert drie januari niet meer in het openbaar gezien en men nam algemeen aan, dat hij ziek was. Ingezonden Mededeling (Adv.) stai I PARIJS, 21 jan. Speciale commis sies van de Franse nationale vergade ring hebben aanbevolen de verkiezing van vier Poujadisten ongeldig te ver klaren op grond van het feit, dat de lijstverbindlngen ln de vier betrokken districten niet volgens de regels zou den zijn geschied. Enige protesten van radicale en an dere zijde tegen de verkiezing van an dere Poujadisten zullen later worden onderzocht. Zoals bekend, verwierven de aanhan gers van Poujade by de verkiezingen van 2 januari 52 zetels. Volgens de procedure van het Fran se parlement begint de nationale ver gadering pas officieel met haar werk als de verkiezing van meer dan de helft der afgevaardigden geldig is verklaard. Installatie kantonrechter EMMEN, 21 jan. Gistermiddag is in het kantongerecht te Emmen de nieuwbenoemde kantonrechter, Mr. A, Veenhoven uit Middelburg, geïnstal leerd. In een korte beschouwing, die hij uitsprak na zijn installatie, zeide Mr. Veenhoven als voornaamste bron van de moeilijkheden inzake de verkeers onveiligheid de grote snelheden te zien, waarmede het motorverkeer zich langs de wegen voortbeweegt. Aan de ze snelheden kunnen de niet-gemoto riseerde weggebruikers zich slechts moeilijk gewennen. Men denke aan de voetgangers, speciaal aan kinderen en ouden van dagen, aldus de spreker. Met deze omstandigheden schijnen de grote verkeersbonden, de ANWB en de KNAC, geen rekening te willen hou den, zo merkte Mr. Veenhoven op. Te eenzijdig vertegenwoordigen zij de be langen van de automobilisten. „Ik acht het zeer betreurenswaardig, dat deze bonden zich stelselmatig verzetten te gen het weder invoeren van de maxi mum snelheden in de bebouwde kom men, en meen, dat zij daarmeede de verkeersveiligheid een slechte dienst bewijzen", zo zeide hij. Ds G. Taverne uit ambt ontzet HOOGEVEEN, 21 jan. De com missie voor het opzicht uit de provinci ale kerkvergadering van Drenthe van de Ned. Herv. Kerk heeft besloten Ds. G. Taverne te Hoogeveen uit zijn ambt als predikant te ontzetten met verlies van recht om naar dit ambt te staan. Rijke, rijpe tabak van de beste plantages uit Amerika, daarvan maakt Niemeijer American Star. Rol daarvan zelf de beste Amerikaanse sigaretten I Een hele brok cijfermateriaal Vandaag kunnen wij dank zij de medewerking van onze correspondenten en van de gemeentebesturen een volledige staat publiceren van het verloop der Zeeuw se bevolking in 't jaar 1955. Het is 'n hele brok cijfermateriaal, dat naar wij veronderstellen niet ieders belangstelling zal hebben en zeker niet in zodanige mate, dat hij of zij al die cijfers en getallen gaat lezen en bestuderen. Dat hoeft ook niet, wanneer men dan maar de conclusie onthoudt, dat het resul taat op 31 december van het vorige jaar geen redenen tot optimisme geeft. Want elders wordt het in dit nummer met de koude cijfers aangetoond -- ook in 1955 ging het weg trekken der Zeeuwen uit hun provincie door. Bijna tweeduizend mensen zeiden Zeeland meer vaarwel dan er zich kwamen installeren. Nu kan menzoals sommigen doen zeggen, dat dit helemaal niet zo verschrikkelijk is, omdat randprovincies als de onze nu eenmaal veel mensen leveren aan de centra van het land, maar dat is naar onze smaak toch wel wat al te simpel ge steld. Vooral, wanneer men door allerlei feiten en ervaringen weet, dat velen beslist niet met vreugde hier hun biezen pakken om elders in het land neer te strijken, maar daartoe door bit tere noodzaak worden gedwon gen. En wanneer dit zo is, dan rijst onmiddellijk de vraag naar de oorzaken van dit verschijn sel, dat typerend is voor de pro vincies aan de periferie van ons land. Herhaling Er is wel eens gezegd, dat het verklaarbaar is, dat de mensen wegtrekken in een tijd van cri sis en malaise. Zij kunnen dan in de provincie geen werk vinden en proberen elders aan de slag te komen. De feiten wijzen ech ter anders uit. Wij leven ook in Zeeland in een tijd van hoogconjunctuur, waarbij ieder werk kan vinden. Maar toch gaat de ontvolking door, niet alleen op het platteland, maar ook met enkele uitzonderingen in de steden, die Zeeland rijk is. En daarmee herhaalt zich het geen gebeurde in de goede jaren na 1920, toen ook ondanks de grotere welvaart de Zeeuwen massaal wegtrokken. Het schreeuwend gebrek aan woningen in onze provincie is aan dit verschijnsel voor een deel debet. Wij zeggen met op zet: voor een deel, omdat o.i. de oorzaak dieper zit. Er blijken voor velen, die „verderop" wil len, in Zeeland niet voldoende mogelijkheden te bestaan. Wanneer men eens precies zou kunnen nagaan wie Zeeland de rug toekeren, dan zou men naar alle waarschijnlijkheid ontdek ken, dat het juist zijn degenen, die een vak willen leren of in hun vak verder willen komen. Op de bonnefooi vertrekken er maar heel weinigen. Het merk waardige gevolg van deze gang van zaken is, dat juist op de be langrijke posten in Zeeland, niet alleen ambtelijk en bestuurlijk, maar ook in het bedrijfsleven, heel vaak niet-Zeeuwen zitten, terwfjl elders Zeeuwen hetzelfde werk doenbOf dat dan zo erg is? Dat zeker niet, maar wel is het nog altijd zo, dat het iemand 'n voorrecht moet zijn te mogen medewerken aan de toekomst van zijn geboortegrond. De woningen Met dit alles willen wij niet in het minst wegcijferen, dat een der oorzaken van het wegtrek ken gelegen is in het gebrek aan huizen. Ieder kent in zijn omge ving voorbeelden van mensen, die elders hun toekomst bouwen, omdat er hier geen woning voor hen beschikbaar is. Het Zeeuwse bedrijfsleven moet orders afzeg gen, omdat er geen arbeiders zijn, die er niet komen, omdat de huizen ontbreken. Er zijn ondernemers, die er ernstig over denken hun bedrijf te verplaatsen, omdat er daar wel arbeiders (dus woningen) zijn. Het is de beruchte vicieuze cirkel, die nog altijd niet door broken is. En al onze hoop is nu gevestigd op de mogelijkheden, die er zonder enige twijfel schui len in een- ander, op de werke lijkheid steunend, systeem van toewijzing van het bouwvolume. Tenslotte: bij het beoordelen der cijfers moet men met name v/at de herverkavelingsgebieden betreft (Schouwen-Duiveland, Tholen, de Zak van Zuid-Beve land en Waarde) rekening hou den met het feit, dat daar vorig jaar heel wat gezinnen zijn ver trokken naar de Noord Oost Polder en de Braakman. Ook zij, maar dan om andere redenen, moesten Zeeland verlaten, om dat de toekomst hier hun niet veel meer kon bieden. 9"1"WK* WA' 4 Nieuw gedicht PARIJS, 21 jan. Is de 8-jarige Minou Drouet nu werkelijk een won derkind of is zij slechts het slacht offer van een sluwe pleegmoeder? De meningen zijn verdeeld. Het laatste nieuws hieromtrent luidt nogal gun stig voor het jonge meisje. Want deze week heeft ze de proef voor toelating tot de vereniging van Franse tekstschrijvers met glans door staan. In tegenwoordigheid van 3 com missieleden schreef Minou in een half uur tijds een gedicht over het thema „De hemel van Parijs", dat men kort voor de komst van het kind had gekozen. De beschuldigde stiefmoeder, die volgens velen de schrijfster zou zijn 's-GRAVENHAGE, 21 jan. De schepen die in opdracht van Griekse on dernemingen, tenminste 21 stuks, op Nederlandse werven worden gebouwd, zullen ten dele, zo niet geheel, onder Panamese vlag gaan varen. Zodoende zullen deze in ons land gebouwde schepen later een gevaarlijke concurrentie voor de Nederlandse vloot zijn. Dit is de opvatting van Ir. L. P. Ruys, direc teur van de Kon. Rotterdamse Lloyd, waaraan h(j in de grafelijke zalen tijdens een toespraak voor het Ned. Verkeersinstituut uiting gaf. Bfj zijn overzicht van de aspecten van de zeescheepvaart zei ir. Ruys voorts, dat vlagdiscriminatie,, goedko pe vlaggen" van Panama, Liberië en Honduras, deviezenregimes, de Ame rikaanse fifty-percent clausule en car go-preferences onder activiteit van de export-importbank, even zo vele be lemmeringen voor een normale, vrije zeescheepvaart opleveren Op alle on derdelen van het lijnennet der Neder landse zeevaart wordt de werking van een of meer van deze a-commerciële factoren ondervonden. In de tramp vaart voelt men ze niet minder. Van alle beschikbare kanalen wordt er te gen gestreden. Zelfs in de V.S. ryst verzet SCHADE AAN SCHEEPVAART Daarom vindt de heer Ruys het jam mer, dat ook door onze regering indi rect schade aan de Nederlandse scheep vaart wordt teogebracht. Naar ouder dom gerekend is de positie van de vloot niet zeer gunstig. Na jaren van herstel moeten nog vele jaren van vernieuwing volgen. Op initiatief van de directeur-generaal van de scheep vaart is een studiecommissie ingesteld om het vernieuwingsvrasagstuk voor de komende 10 jaar te benaderen. De conclusie was, dat omvangrijke bestel lingen tussen 1958 en 1965 nodig zijn. De Nederlandse werven zouden dus in die jaren een redeiyke dekking van him kapaeiteit uit bestellingen van eigen land kunnen verwachten. ONBEGRIJPELIJK De heer Ruys vindt het dan ook on begrijpelijk, waarom de regering door het verstrekken van zodanige garan ties, welke het bedrijfsleven niet zou kunnen of willen geven en door het deelnemen van een semi-overheidsin- stelling aan het verlenen van enorme credleten, die door genoemde garan ties worden gedekt, het mogelijk heeft gemaakt, dat buitenlandse reders kun nen profiteren van een belangrijk deel van de bouwcapaciteit van onze wer ven in de jaren, dat de Nederlandse vloot deze werven broodnodig zal heb ben om goedkoper schepen te herstel len. Het gevolg zal zyn, dat de Neder landse reders, die meestal niet met enorme credieten willen werken en daarom niet verder dan drie, vier jaar vooruit bestellen, duurder zullen uit komen. Zy zullen in het buitenland moeten bestellen, waardoor het voor deel van de uitvoer wel eens zou kun nen omslaan tot een nadeel door de invoer. van de gedichten die over Minou's naam zijn gepubliceerd, wachtte in een ander vertrek. De aanwezige deskundigen verklaarden, dat het ge dicht (een modern, rymloos vers) grote indruk op de jury heeft ge maakt. In hoeverre sprake zou kun nen zyn van telepatie, is niet duide- lyk. SCHIPHOL, 21 jan. Met het vliegtuig is naar Djakarta vertrok ken de heer De Queljoe, die in op dracht van de Indonesische regering een oriëntatiebezoek van een maand aan ons land heeft gebracht met het oog op de mogelijkheid om even tueel hier verblijvende Ambonezen naar Indonesië te doen terugkeren. De heer De Queljoe zei, dat hy het niet uitgesloten acht, dat de Ambo nezen binnen vyf jaar gerepatrieerd zullen zijn. Hij noemde de houding van de Nederlandse autoriteiten ten aanzien van het Ambonezenvraagstuk gunstig. De verdeeldheid onder de Ambonezen is er wel, zo zei hij, maar overheerst niet. Algemeen is het ge voel van heimwee naar het vaderland. De heer De Queljoe die zei dat alleen die mensen zullen worden teruggebracht, die zelf terug willen, „wy dwingen niemand", zal in Indonesië rapport en verslag uitbren gen aan zijn regering en verder naar de mogelijkheden van de repatriëring bestuderen. Israëlische zuidvruchten tegen Russische wapens 1 DAMASCUS, 21 jan. (AFP) Vol gens het Syrische dagblad „Al Ghaab" zouden twee tankboten elke week olie- produkten uit de Sowj et-Unie in de Is raëlische haven Haifa hebben gelost. Ook zou de Sowjet-Unie ladingen gemengde wapens aan Israel hebben geleverd, Israël zou, volgens „Al Ghaab", zuidvruchten hebben geleverd in ruil voor de 50.000 ton olieproduk- ten en 327 ton wapens, die het van de Sowjet-Unie zou hebben ontvangen. Europese kampioenschappen kunstrijden te Parijs PARIJS, 21 jan. Het officiële klassement van het Europees kampi oenschap ïjsdansen luidt: 1. Pameia Welgnt-Paul Thomas (G. B.) 254.35; 2. June Markham-Uourtney (G. B.) 246,32; 3. Barbara - Thomson- Gerard Rigoy (U. B.) 235.85; 4. Fanny Besson-Jean Paui Guhel (Fr.) 232.U2; 5. Sigrld Kiake-GunUier Koch (Did) 227.01; 0, Mevr. en de heer Odmk (Ne derland) 217.80. By Het kunstryden heren heeit de F'ransman Alam Giletti zyn Europese titel behouden.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1956 | | pagina 3