De vermakelijke avonturen van Don Quichot
Honderd jaar geleden
Graaf Willem
sneuvelde
II
Kabouters
OOSTERBAAN
Prima Coupeuse
Mijiuxieester
Ook in
1956
Magazijnmeester
Seizoen-Opruiming
H.H. Autobezit te rs
dienstbode
dragline
machinist
gaat onverminderd verder
10 pCt. korting
Huishoudgoed Pullovers
Onderkleding
Nachtkleding
Kousen
Vesten
Peignoirs
Handschoenen
Gemeente Veere
(Ópfóa)
Uw brood koopi U bij uw bakker
en uw drukwerk bij
huishoudster
tweede hulp
fDiclttes*sclicK|» en Sroielae li
net meisje
89,
Dameszaak in Goes
vraagt
Middelburgse Abdij
was hem lief
Zeeuwse Wandelingen
Maandag 9 Januari 1956
ZEEUWSCH DAGBLAD
pagina 6
Heden overleed plot
seling door een droe
vig ongeval, onze ge
liefde Broeder, Zwager
en Oom, de heer
JAN MALJAARS,
in de ouderdom van 63
jaar.
Namens de familie:
P. MALJAARS.
Serooskerke (W.),
6 januari 1956.
Publikatie.
Schuldvorderingen ten laste
van de gemeente Middelburg
burgemeester en Wethou
ders van Middelburg ver
zoeken hun, die over het
kalenderjaar 1955 schuld
vorderingen ten laste van
de gemeente bezitten, die
vorderingen (daaronder be
grepen die voor gemeente
bedrijven en diensten), met
de nodige bewijsstukken
vóór 1 februari 1956 in te
zenden.
Middelburg, 6 januari 1956.
De inschrijving op het
WOON- EN WINKELHUIS
van Mej. L. van de Berge
te Hoedekenskerke, sluit op
12 januari a.s.
Administratiekantoor
TH. DE KLERK,
's-Gravenpolder
STICHTING GODSHUIZEN
VEERE
Tehuis voor Ouden van
Dagen
Wegens huwelijk der tegen
woordige vragen wij een
(inwonend)
Brieven binnen 10 dagen
na het verschijnen van dit
blad aan het bestuur.
Direkt gevraagd een be
kwame
voor 10 R.B., St. Annaland,
F 967.
TE KOOP:
Een VAARSKALF bij P.
DE VISSER Gzn, Aagtekerke.
Mooie ZAAI BRUINE BO
NEN (Kogel). Molenweg 10,
Zoutelande.
3de KALFSKOE, rek. 10
Febr. t.b.c. vrij bedrijf. JAC.
DEKKER, Aagtekerkseweg,
Oostkapelle.
ONZE
WERKELIJKE KOOPJES
in verschillende artikelen
op alle andere goederen o.a.:
Enkele artikelen met vastgestelde ver
koopprijs zijn hiervan uitgezonderd
rA
U/lassee
Grote Markt 5, Goes, Tel. 2326
Burgemeester en Wethouders van Veere roepen
sollicitanten op naar de vakante betrekking van
van het gemeentelijk vismijnbedrijf. Jaarwedde
4380.— tot 4956.(4 jaarlijkse verhogingen van
144.— Indiensttreding zo mogelijk per 1 februari
1956. Aanstelling geschiedt op arbeidskontrakt.
Gezegelde sollicitaties in te zenden aan de Burge
meester binnen 10 dagen na het verschijnen van
dit blad.
i
gaan we voort met U
het beste te brengen op
het gebied vaii
BRILMONTUREN
en BRILLEGLAZEN
Vakkundige en perfecte af
werking van elk bril-recept
door ervaren vak-opticiens!
\M-KAMPMAN J
IN T HARTJE van oeLVQRSTSTR
57 GOES
De moderne zaak met de
ruime service
lililiililillliiliiBilMlllillllliliiMlIMIllliliilllllllllllilHBiHHiiiltiHHiWmilIBmJIiililiilIHlliW
Gevraagd: flinke jongeman voor opleiding tot
leeftijd 18 jaar. Diploma M.U.L.O.
of ambachtsschool vereist.
LOUISSE MIDDELBURG N.V. - Gortstraat
60,62, Middelburg.
TE KOOP GEVRAAGD:
JONGENSJAS leeft. 10 jaar
ADRIAAN DINGEMANSE,
Grijpskerke.
PERSONEEL:
Gevraagd JONGEN voor
winkel- en loopwerk. „Optica"
A. L. KAMPMAN, Lange
Vorststraat 57, Goes.
DIVERSEN:
Hypotheken vanaf 3,5 pro
cent. Financiering auto's en
landbouwwerktuigen, geldle
ningen op andere objecten.
25-jarige ervaring. Makelaars
kant. L. A. VAN OPSTAL en
Zoon, Jac. v. Beierenstraat 1,
Goes. Tel. 2854.
JAARVERSLAGEN, Brui
loftboekjes. Stencildruk. J. A.
WESTSTRATE, Rouaanse
Kaai 21, Middelburg. Tel. 2453
Een goed POLSHORLOGE
is een Kienzle polshorloge
vanaf f 19.25 met volledige ga
rantie vraagt vrijblijvend op
zicht. Horlogerie D. LIEVEN-
SE, L. Vorststraat 87, Goes.
Jaeger Heren Hemden met
mouwtje en lange Pantalons
nu 2,95
DE GOEDKOPE SIMON,
Klokstraat, Goes.
mm Koop nu mooie wollen Pull
overs in onze opruiming voor
weinig geld
DE GOEDKOPE SIMON,
Klokstraat, Goes.
a. Onze gehele voorraad war
me Pyama's ruimen wij voor
guldens minder
DE GOEDKOPE SIMON,
Klokstraat, Goes.
•m Koop nu warme keperfla
nellen Dames Pyama's voor
7,958,50—8,95
DE GOEDKOPE SIMON,
Klokstraat, Goes.
En voor de Heren, Flanellen
en keperflanellen Pyama's
f 7,507,95
DE GOEDKOPE SIMON,
Klokstraat, Goes.
Gevraagd een
bij D. DE VOS, Oude Rijks
weg 123, 's-Heer Arends-
kerke.
Huishoudelijke
gevraagd, enigszins bekend
met lichte verpleging, bij
bejaard echtpaar te Goes.
Brieven No. A 4576, Bureau
„Zeeuwsch Dagblad", Goes.
llllll[llllilliI)lllllillll!l!lllilllllilillllllllllllllilllli!ll)llllllllllii!iilllillli!lllillllHiliilHlllllllliailllllllllilllHlll]ililllllllHtlllHllllliiillillllll'llimHiillliHMIIIillli
door RUDOLF VAN REEST
De letterkundige A. Wapenaar schrijft van dit boek in het CENTRAAL WEEKBLAD:
„Van de auteur kan gezegd worden: hij kwam niet onbeslagen op het ijs. Hij iE goed thuis in de
litteratuur, door hem ijverig geraadpleegd en meer dan uit aesthetisch, uit principieel-levens-
beschouwelijk oogpunt benut. Daardoor is het aantal citaten overdadig groot, een bewijs niet
alleen van zijn belezenheid maar naar zijn nooit aflatende drang en lust tot polemiek uit
gereformeerd-principieel standpunt.
Als Rudolf van Reest op deze wijze voortgaat de historie der letteren te beschrijven, zullen er
nog enige delen moeten volgen en is hij met deel Lt nog maar aan het begin.
Een hele onderneming, eigenlijk een origineel „novum", want zoals we de vorige maal bij de
recensie van deel I vaststelden: een litteratuurhistorie die de geesten beproeft in het licht van
een calvinistische levens- en wereldvisie, liet tot nu toe op zich wachten".
Het INTERNATIONAAL BIBLIOGRAFISCH TIJDSCHRIFT „DE DISTEL" (r. kath.)
schrijft:
„Achter elk kunstwerk staat de mens betoogt Rudolf van Reest in zijn inleiding de mens,
die in relatie staat tot de andere mensen, tot de wereld rondom hem, tot God en Diens Wetten
boven hem". Van dit standpunt gaat de schrijver iiit om onze Nederlandse litteratuur in grote
trekken te schetsen. Er bestaat slechts één waarheid in 's schrijvers ogen: „de Heilige Schrift".
Dit verklaart hoe hij de ganse Roomse Middeleeuwen ongenadig als „valse profetic" afwijst. De
agressief anti-roomse strekking van dit boek zal een ruimere verspreiding in het Zuiden voorzeker
niet bevorderen. Hoe principieel begrensd schrijvers opvattingen ons ook mogen lijken, zijn
uitspraken volgen steeds logisch uit het eenmaal aanvaarde beginsel
Het tweede deel, behandelend het tijdvak der Reformatie, is thans verschenen.
Gebonden en van fraaie illustraties voorzien is de prijs 5.50.
Verkrijgbaar by de boekhandel en rechtstreeks bij de Uitgeefster
OOSTERBAAN LE COINTRE N.V. - GOES
Wegens huwelijk der tegen
woordige wordt gevraagd in
doktersgezin zonder kin
deren
v.d.e.n. Meerdere hulp aan
wezig. Mevrouw VEEN-
HEKMAN, Bergsingel 120,
Rotterdam.
Adverteert in dit Blad
Vanaf heden maken wij OVERBEKLEDINGSHOEZEN
rechtstreeks voor iedere autobezitter tegen
de laagste prijzen.
Grote: Ford, Chevrolet, Plymouth of Dodge f 135.-
Middelklasse: Mercedes, Opel Kapitan 115.-
Kleine wagen: Volkswagen, Opel Rekord,
Consul, Taunus, Zephyr, Citroën
Wij maken alleen maatwerk onder volle garantie.
Autobeklederij M. STOFFELS
INDUSTRIETERREIN GOES TELEFOON 2978
Voor goede kracht prima vooruitzicht.
Brieven onder No. A 4577, Bureau van dit
blad te Goes.
61. Mijnheer pastoor had wèl gelijk, toen hij vertwijfeld opmerkte,
dat een fatsoenlijk mens in deze herberg geen uur rust had. Don
Quichot begon namelijk schoon genoeg te krygen van het grijpende
handje van de kleine Hermandad, dat nog steeds een knellende greep
uitoefende op zijn edele nek.
„Hou je handen toch thuis vent!" brulde de hidalgo kittelorig. Hij
ging zelfs nog verder, ontstak in de hoogste graad van woede en ont
wrong zich pijlsnel aan de greep van de Hermandad. Toen greep hij
op zijn beurt het kleine ventje zó stevig bij diens keel, dat de adem
hem schier verging. Het was met de kleine Hermandad naar alle waar
schijnlijkheid dan ook héél slecht afgelopen, als de pastoor en de ge
rechtsdienaar niet waren toegeschoten om de twee kemphanen te
scheiden. „Hij mot aan de galg!" steunde het kleine ventje, met een
pijnlijk gezicht zijn getroffen keel betastende.
„Houden jullie nou eindelijk eens op met dat ruziemaken!" steunde
de pastoor ten einde raad. „Worden jullie dan nóóit wijzer!"
Het bleek duidelijk dat de kleine Hermandad inderdaad niet van
plan was op te houden. Hij blééf maar bezig zijn gevangene op te eisen.
Om aan zijn woorden de nodige overredingskracht bij te zetten, prikte
hij zijn wijsvinger in het goed ontwikkelde buikje van meneer pastoor
en sprak vinnig: „De dienst des konings wil, dat deze gevangene ge»
bonden wordt en in mijn handen wordt overgeleverd! Het staat zelf oj}
het bevel! Hij is een dief en een struikrover, die alle wegen onveilig
maakt!"
Deze boze woorden werden natuurlijk door de Don ook wel gehoord.
Dat beledigde hem zóódanig, dat hij besloot nu eens en voor altijd ee&
eind te maken aan dit soort nare opmerkingen. Hij stortte zich dus
pijlsnel op de kleine Hermandad en gaf hem onverwachts zó'n kletsen
de draai om zijn flaporen, dat het kereltje ervan stond te suizebollen,
„Lage en verachtelijke kerel!" riep de hidalgo uit. „Hoe waagt ge het
mij een dief en een struikrover te noemen! Is het bevrijden van ket-
tinggangers, het slaken van boeien en het hulp bieden aan ongeluk-
kigen soms struikroverij!? Ahah, snoodaard! Gij zijt niet waard de scha
duw van een dolende ridder te vereren, laat staan zijn lijfelijke ver
schijning!"
En na deze veelbetekende woorden gesproken te hebben, liep de
hidalgo er snel vandoor, de pastoor en de Hermandad verbaasd ach
terlatende
Een goed vriend van de Zeeuwen
juist 7 eeuwen geleden, op 28
januari 1256 sneuvelde de Graaf
f van Holland en Zeeland, Willem
II in zijn strijd tegen de West-
Eriezen. Dit volk wilde zich niet
aan hem onderwerpen, ze hadden
ïun vrijheid te lief. Hij had reeds
•nkele keren geprobeerd hen op
Je knieën te krijgen, maar steeds
onder succes. Eerst aan zijn zoon
Floris V zou het gelukken.
Willem II is niet oud geworden:
slechts 28 jaar. De meeste middel
eeuwse Graven bereikten geen hoge
leeftijd; de voortdurende oorlogen
waarin ze gewikkeld waren, maakten
meestal een vroeg einde aan hun
leven. Zijn vader Floris IV was nog
maar 25 jaar, toen hij bij een steek
spel (toernooi) in Frankrijk uit jaloe
zie vermoord werd. De 7-jarige Wil
lem was de oudste van de vier jonge
kinderen, die bij de weduwe achter-
oleven.
Hij kwam dus in 1235 aan de
regering, onder voogdijschap van
zijn oom, de bisschop van Utrecht.
Dat heeft niet lang geduurd. Reeds
in 1241 werd hij meerderjarig ver
klaard: een jongetje van 13 jaar!
Maar volgens een kroniekschrijver
„verkoos hij het harde staal boven
het schitterende goud". En de ge
schiktheid om met wapens te kunnen
omgaan, moed en onverschrokken
heid, waren toen wel de voornaamste
deugden van edelen en ridders.
Tot Rooms-koning
gekozen
In 1247 werd hij gekozen tot Rooms-
lconing, een waardigheid die na de
kroning door de Paus meestal eindig
de als Duits keizer. Door zijn vroeg
tijdige dood heeft hij deze laatste
titel niet kunnen behalen.
De nieuwe koningstitel heeft hem
veel strijd en moeite veroorzaakt,
want het was in Duitsland verre van
rustig. Zijn koningskroon was er één
met doornen omvlochten.
De bijna 20-jarige jonge koning
wordt ons aldus beschreven: „Hij
was lang en ongemeen wel gemaakt
van lichaam, van een verwonder
lijke sterkte, schoon en achtbaar
van gelaat, zijn vel blonk, zijn haar
zwart als git, doch om deze tijd
nog baardeloos. Een bevallig jonge
ling, wiens oprechte en edelmoe
dige inborst, wiens goed gedrag,
kundigheid in regeringszaken en
beleid, wiens dapperheid en zucht
naar heldenroem, met de innemend
ste zedigheid gepaard, hem de ge
negenheid en hoogachting zijner
tijdgenoten verworven heeft."
Misschien wel wat erg mooi ge
maakt, maar met aftrek van de over
drijving mocht hij er toch best zijn.
Stichter van Den Haag?
Willem II wordt ook genoemd als
de stichter van Den Haag, waar hij
in 1250 het hof vestigde. De oude
Ridderzaal (waar onze Koningin ieder
jaar in september de troonrede uit
spreekt) moet door hem zijn gebouwd.
Na deze enkele momenten uit het
leven van Willem II willen we eens
nagaan, hoe zijn verhouding was tot
onze provincie Zeeland. Hij was ons
gewest zeer gunstig gezind. Tal van
keren is hij hier geweest en als hij
door zijn bezigheden in Duitsland zelf
niet komen kon, behartigde zijn broer
Floris de Zeeuwse belangen.
De Abdij
Vooral voor de Middelburgse Abdij
heeft hij bijzonder goed gezorgd. Geen
wonder dan ook dat hij in de Abdij
kerk begraven werd.
De Abdij had dikwijls verschil van
mening over bezittingen en tienden.
Willem II onderzocht de kwestie en
bijna altijd kreeg de Abt gelijk.
Zo was er b.v. in 1240 twist tussen
de Abdij en twee Zeeuwse edelen
over wie recht had op de tienden
van Meliskerke.
In 1247 vroeg de Abdij zijn hulp 'schuldig, de onrust in Duitsland, de
tegen de erfgenamen van Simon van
Zandijk. Deze Simon had tienden van
de Abdij in leen ontvangen. Nu hij
kinderloos gestorven was, behoorden
deze weer aan de Abdij te vervallen
wat Simons erfgenamen betwistten.
Maar de Abdij kreeg gelijk.
In 1250 was er geschil met Simon
van Souburg over 114 gemeten land
van de Abdij te West-Souburg, die
vrij van lasten en heirtocht waren,
waarmee deze Simon van Souburg
het niet eens was.
In 1252 stond hij de Abdij toe „al
haar eigen vee, het grote zowel als
het kleine, op zijn duinen te weiden,
zijn duinmeyer een soort jacht
opziener) en alle andere lieden ver
biedende haar hierin hinder toe te
brengen".
En nog in 1255 liet hij de Abdij
gebouwen zo grondig restaureren, dat
er bijna een nieuw complex te voor
schijn kwam.
Middelburg
Ook de Zeeuwse hoofdstad had het
goed onder Willem II. Wanneer hij
hier vertoefde, hield hij zijn hof in
de Gravenstraat.
Op 11 maart 1254 gaf hij de stad
nieuwe keuren, rechten en vrij
heden. Eigenlijk was het een ver
nieuwing en uitbreiding van de
stadsrechten, die Middelburg in
1217 gekregen had.
Hierbij werd de veiligheid der
Middelburgers buiten de stad en het
graafschap beter gewaarborgd. Boven
dien liet hij de muren en vesting
werken verbeteren.
Schouwen
Ook op Schouwen is hij meermalen
geweest. In 1248 vernieuwde en ver
beterde hij de keuren van Zierikzee
en begunstigde het klooster Bethle
hem met vrijstelling van sommige
belastingen.
Twee jaar later was hij weer in
Zierikzee, nu voor een minder pret
tige aangelegenheid. Hij was n.l. aan
heer Nicolaas van Zierikzee geld
strijd en belegeringen vorderden veel
van zijn financiën. Daar hij slecht in
de contanten zat, verkocht hij op
Schouwen enkele domeingoederen.
Willems vrouw Elisabeth (ook in de
Abdijkerk begraven), had hem twee
kinderen geschonken: Floris, de zo
bekend geworden Floris V en Ma-
thilde, die vroeg gestorven is. Floris
V was nog maar een klein jongetje
van 1% jaar, toen in 1256 zijn vader
stierf en kwam daarom onder voogdij
van zijn oom Floris, een broer van
zijn vader. Deze oom Floris kreeg
vanwege zijn voogdijschap de bijnaam
de Voogd en is eveneens in de Abdij
kerk te Middelburg begraven.
De zinspreuk van Graaf Willem II
is te vinden in Psalm 71 5 en 6.
Over de strijd van Willem II met
Vlaanderen om het bezit van Zeeland
bewester Schelde en de slag bij
Westkapelle heb ik in juli 1954 een
artikel geschreven.
In dit artikel hebben we in het
kort het leven van Willem II be
sproken, de volgende keer zullen
we schrijven over de dode Willem.
Dat is een geschiedenis apart.
L. v. W.
VAaaql U maak
DE GRENS
De vraag, die u ons voorlegt, kan ten
slotte alleen worden beantwoord
met een zeer persoonlijke mening.
Wat is beter, het salaris te houden
op de maximumgrens of toch een
verhoging aannemen, die er net even
boven valt? Wij zouden zeggen: als
dat salaris maar net boven de grens
valt, die geldt voor de sociale wet
ten, kunt u het beter anders doen.
De premies, die u aan verzekerings
instellingen moet betalen, worden
nog al hoog. U moet ziektewet, zie
kenfonds etc. vervangen. Bovendien
komt er nog by, dat de uitkeringen
nooit zo vlot lopen en niet zo. veel
omvattend zijn als die van de ziek
tewet. Vooral nu u nogal veel jonge
kinderen heeft, lijkt het ons beter
het salaris maar onder de grens te
houden, totdat er ineens een flinke
verhoging komt. Kunt u het niet in
andere vormen gieten? Een jaar
lijkse tantième bijvoorbeeld?
ALIMENTATIE
Het bericht, dat u voor uw te Den
Haag wonende grootouders niet meer
behoeft op te brengen, zegt niets
omtrent wijziging in de alimentatie
plicht. Want alleen DEN HAAG
heeft besloten geen alimentatie
plicht meer te laten gelden tussen
grootouders en kleinkinderen en
omgekeerd. Dit is dus geen rege
ling, die voor het hele land van
kracht is. U kunt alleen zeggen, dat
u bofte.
TERECHT NIETS
Ik heb indertijd de naam gekregen
van mijn vader. Eigenlijk is hij mijn
vader niet, want moeder huwde met
hem, toen ik al geboren was. Vader
was toen weduwnaar en had al en
kele kinderen. Nu is hij overleden,
doch ik krijg niets. Ik draag toch
ook zijn naam? Inderdaad, maar
naamsverandering is geen adoptie
en houdt dus geen erfrecht in. Al
leen per testament zou uw stiefva
der u iets hebben kunnen doen toe
komen.
HET SCHIP
Vader heeft een schip, maar vaart zelf
niet meer. Enige van mijn broers
varen ermee. Nu is vader van plan
het hun over te doen, dus het schip
op hun naam te zetten. Kan dat zo
maar? Uit de brief kunnen wij op
maken, dat het schip een deel is
van een onverdeelde boedel. In dat
geval gaat het zo maar niet, omdat
ook de andere kinderen mede-eige
naar van dat schip zijn.
U zult dan ook verstandig doen,
wanneer u thans naar een notaris
gaat. U kunt eventueel scheiding en
deling van de nalatenschap vragen.