285.C00
Slechts drie predikanten voor
Duitse protestanten in
Polen
D'
Miniatuurgemeenten vormden zich
tot in de gehuchten
Het
Christelijk Historisch
Manifest
Modern comfort F
ALLEMAAL NEP
In dok gevallen
en verdronken
ALFRED VAN SPRANG
OVER HONGARIJE
Bond van fatsoenlijke
weggebruikers
Nederlandse vlieger redt
zich met parachute
<D.e Radw ftAm
De kerk in de verdrukking
Weer diplomatieke
betrekkingen
Australië-Sowjet-Unie?
maandag 2 januari 1956
ZEEUWSCH DAGBLAD
pagina 3
Het was reeds in april van het vo
rige jaar, dat de voorzitter van
de jaarvergadering der christelijk His
torische Unie constateerde dat de ver
kiezingsstrijd van 1956 zijn schaduwen
vooruitwierp. De verschijning van het
Bisschoppelijk Mandement had daar
toe niet weinig bijgedragen. De Partij
van de Arbeid gevoelde zich daardoor
als het ware in haar bestaan bedreigd
en nam de handschoen op. De strijd
tussen de K.V.P. en de P. v. d. A. nam
In spanning toe en zal eerst zijn hoog
tepunt bereiken bij de Kamerverkie
zing van het zojuist begonnen jaar.
Het Herderlijk Schrijven van de Her
vormde synode en wat daarover te
doen is geweest zal door de P. v. d. A.
ongetwijfeld worden gebruikt om te
trachten de protestants-christelijke
partijorganisaties hiermee afbreuk te
doen. Wij wachten de resultaten hier
van met gerustheid af.
Ook bij de algemene beschouwingen
in de Tweede Kamer bleek, dat behal
ve tal van zaken van actuele practi-
sche betekenis, die de belangen van
ons volk diep raken en velen als het
ware dagelijks bezighouden, vooral de
kwesties in het principiële vlak lig
gende de volle aandacht zullen heb
ben. Voorop de vraag, of christelijke
partjjformatie noodzakelijk is of dat,
zoals de P. v. d. A. beweert, daarvoor
de tijd voorbij is. Het Christelijk His
torisch Manifest, dat dezer dagen ver
schenen is, keert zich met beslistheid
tegen de doorbraakgedachte, die chris
telijke partij en organisatie verwerpt.
In heel het leven, ook het staatkundi
ge en maatschappelijke, dient de Bij
bel als Gods Woord het uitgangspunt
te zijn en dus de gehoorzaamheid aan
het Evangelie van Jezus Christus, zo
zegt het Manifest.
De christelijke politieke partij kan
het met het Mandement eens zijn, dat
„scheiding van godsdienst en leven een
fundamentele dwaling is". De prote
stantse partij stelt evenwel als uit
gangspunt de Bijbel en niet het leer
gezag der kerk. Is het wonder, dat het
C.H. Manifest er onmiddellijk de na
druk op legt, dat de Unie van oordeel
is, dat Nederland bestuurd moet wor
den als een christelijke staat in pro
testantse zin? Dat heeft al jarenlang
in het C.H. program van beginselen ge
staan. Dat „protestants- christelijk ka
rakter" sprak duidelijk tot het volk,
wanneer opheffing van het processie
verbod ter sprake kwam, maar het
krijgt actuele betekenis na de geschie
denis met Anneke Beekman en het
Haarlemse huwelijk. Om dan maar
niet op te halen wat professor Rom-
me in zijn Amsterdamse rede sprak
over „het inweven van ons katholiek
zedelijk eigene in het stramien van 't
Nederlandse volksleven" en wat Pa
ter Stokman in de Tweede Kamer op
merkte over het preveleren van het
katholieke geweten boven de burger
lijke wet.
Het is werkelijk niet overbodig, dat
het Manifest het accent mede sterk
legt op de handhaving van het prote
stants-christelijk karakter van onze
natie
Natuurlijk komt de woningnood ter
sprake. Het wordt terecht een groot
kwaad genoemd, dat met élan en grote
durf moet worden bestreden. Al wordt
geen kritiek geleverd op het woning'
en huurbeleid van de huidige regering,
het klinkt er toch in door. Vooral wam
neer de nadruk wordt gelégd op sti
mulering van de particuliere bouwnij
verheid. Daar is toch immers tot nog
toe zo goed als niets voor gedaan. Zo
lang door het gevoerde huurbeleid de
woning geen rendabel object is zal
zonder belangrijke steun van over
heidswege particuliere bouw vrijwel
onmogelijk zijn. Met een overheids-
bouwbedrijf (stokpaardje van oud-mi
nister In 't Veld) worden we zeker
niet uit de woningnood geholpen. In
tegendeel, het Manifest keert zich te
gen te grote overheidsinmenging in
maatschappelijke leven. Daarbij komt
natuurlijk ook de loonpolitiek ter spra
ke.
Jarenlang bepaalde de overheid het
loon. Thans begint men in te zien, dat
de verantwoordelijkheid voor de loon
vorming bij organisaties van werkge
Vers en werknemers behoort te liggen.
De C.H. Unie voert met de christelijke
organisaties hiervoor een krachtig
pleidooi. Op een eenvoudiger belas
tingstelsel en verlaging der belastin
gen wordt aangedrongen. De spaarzin
van ons volk moet worden bevorderd,
evenals het bezit van een eigen huis.
Dat op beperking van de staatsuit
gaven wordt aangedrongen is waar
lijk gr en wonder. Dat met nadruk ge
pleit wordt voor hulpverlening aan
ondervoeden en onontwikkelden el
ders in de wereld, voor oplossing van
het Ambonezenvraagstuk, verdient
toejuiching. Nleuw-Guinea moet bij
Nederland blijven. Het christelijk on
derwijs zowel als het bijbelonderricht
op de openbare school dient bevor
derd als ook de godsdienstige verzor
ging onzer militairen. De belangen
van de middenstand, de landbouw en
de visserij vragen de volle aandacht.
Onze Zeeuwse bevolking zal met vol
doening kennis nemen van de passa
ges, welke aan het Deltaplan en land
aanwinning zijn gewijd.
Hongaarse huisvrouwen moeten
een flinke beurs hebben
BOEDAPEST, najaar 1955.
e ambtenares van de afdeling voorlichting van het Hongaarse
ministerie van buitenlandse zaken bestudeert aandachtig mijn
lijstje met wensen. Bovenaan staat Bezoek aan kardinaal Mind-
zenty. Daar leest ze echter zonder iets te zeggen overheen. Het tweede
punt trekt haar kennelijk meer aan.
,,U wilt met een Hongaarse huisvrouw spreken
„Ja..."
„Waarover...?
„Over het huishouden en zo..."
„Ik zal het bespreken..."
Een paar dagen later komt ze me halen. We rijden naar een nieuwe
wijk met moderne flatgebouwen van zes en zeven verdiepingen. Op
de tweede verdieping van een van die flatgebouwen bellen we aan
bij een deur met de naam Belteki Sandor (in het Hongaars vermeldt
men eerst de achternaam en dan pas de voornaam) er op.
Ik maak me geen enkele illusie een doorsnee huisvrouw te ontmoe
ten. Dat blijkt al uit de uitgekozen wijk. En dat wordt nog eens be
vestigd door de twee ingelijste diploma's, welke in de gang hangen.
Het ene draagt de naam van Sandor Belteki en het andere van zijn
vrouw Sandorne Belteki. En ze delen mede dat aan beiden wegens
uitzonderlijke prestaties de eretitel van Stnchanov-arbeider verleend is.
We gaan naar binnen. Sandorne
Belteki laat vol trots haar woning
zien. Eerst de keuken met een minia
tuur balkon. Er staat onder andere
een gasfornuis in met er achter een
plaats met een Hollandse molen. Daar
naast Is de woonkamer. Het is een
kleine kamer, welke volgepropt is
met net maar erg ouderwets met
pluche bekleed meubilair. De wand
versiering bestaat uit een afzichtelijk
schilderij, dat een winterlandschap
voorstelt, een portret van- de Hon
gaarse communistenleider Matyas Ra-
kosi en twee tevredenheidsbetuigingen
van de fabriek waar haar man werkt.
Er zijn verder nog twee kleine slaap
kamers en een douchecel.
Er is electriciteit, gas, warm water
en centrale verwarming. Het is dan
ook een voor Hongaarse begrippen lu
xueus huis voor een gezin van man,
vrouw en drie kinderen.
„Hoeveel huur betaalt u hiervoor...?"
informeer ik.
„Inclusief centrale verwarming f 84
per maand...."
„En hoeveel verdient uw man....?"
„ƒ525 per maand plus een premie
naar gelang van zijn productie...."
Het is een vreemde gewaarwor
ding te ontdekken hoe kwistig
men in Hongarije het woord nep
gebruikt.
Het nieuwe stadion met plaats
voor 100.000 toeschouwers heet
bijvoorbeeld het Nep Stadion.
Boven verscheidene koffiehuizen
staat zo maar Nep Buffe. De
grootste sportkrant heet Nep
Sport. En zeljs het officiële or
gaan van de Hongaarse Commu
nistische partij heeft het woord
nep in zijn naam.
De verbazing over zoveel open
hartige zelfkritiek verdwijnt ech
ter als men er achter komt dat
nep het Hongaarse woord voor
volk is.
ROTTERDAM, 31 dec. Vrijdag
avond is in gemeentedok no. 4 in de
Maashaven de 34-jarige klassificeer-
der C. van D. uit Rotterdam verdron
ken. Hij was werkzaam op het schip,
dat men bezig was in het dok op te
heffen. De man kreeg een vallend hek
op het hoofd, sloeg achterover en viel
in het dok, waarin toen nog ongeveer
twee meter water stond. Roeiers heb
ben hem na ongeveer tien minuten
met een handdreg boven water ge
bracht, maar kunstmatige ademhaling
en toediening van zuurstof mochten
niet meer baten.
„Nou,
toe.
ja.... benzine.
geeit ze
(3)
SANDORNE BELTEKI (links) en
een buurvrouw proeven bij de
groenteboer een watermeloen. De
Hongaren houden veel van deze
vrucht.
Idee van Hagenaar:
DEN HAAG, 30 dec. De heer H.
Klusman, gepensioneerd vlieger van de
M.L.D., wil een bond oprichten van
fatsoenlijke weggebruikers. Hij heeft
een „open brief" gericht tot de minis
ters Algera en Donker, de ANWB en
de KNAC, en daarvan ook een af
schrift gezonden aan Prinses Wilhel-
mina.
„Het recht van de sterkste in de ver-
keersjungle" komt nog teveel tot gel
ding, zegt hij. Als alle automobilisten
nu eens een bordje op voor- en achter
ruit bevestigen met het opschrift: „Ik
erken het recht en het belang van mijn
medeweggebruikers' dan zal de ver-
keersdiscipline zeker toenemen. Hij
heeft dit denkbeeld zelf aan de prac-
tijk getoetst en de resultaten waren
verrassend. Uit een bond zouden tal
van nuttige dingen kunnen voortko
men, meent hij. Ook voetgangers zou-
er lid van kunnen worden en het op
schrift op een revers-speldje kunnen
dragen.
PORTAGE, La Prairie, 31 dec. (Reu
ter). Vrijdag kwamen op een af
stand van ongeveer 20 kilometer van
Portage la Prairie (Manitoba-Canada)
twee straalvliegtuigen van de Cana
dese luchtmacht in volle vlucht in
botsing. De drie inzittenden kwamen
met behulp van parachutes veilig op
de grond. Het ene toestel het wa
ren oefenvliegtuigen had een dub
bele stuurinrichting. Het andere was
een éénpersoonsvliegtuig, dat door een
Nederlander werd bestuurd. Zijn naam
wordt opgegeven als J. C. Ockeleon.
A. H. S. S.
In haar lichte keuken stooft San
dorne Belteki een typisch Hon
gaarse groente, verse paprika.
„Waar werkt hij....?"
„Op een houtfabriek...."
„En werkt u ook....?"
„Ja, ik maak thuis kinderkleding
voor een winkel...."
„Hoeveel verdient u daarmee....?"
„Ongeveer ƒ350 per maand...."
De inkomstenbelasting is zeer laag.
Men betaalt echter wel 3 pet. premie
voor het ouderdomspensioen. Verder
contributie aan de vakbond en aan de
partij (als men daar lid van mag zijn)
en een abonnement op het officiële
dagblad Szabad Nep (Het Vrije Volk).
Bovendien wordt er verwacht dat men
intekent op de vrijwillige staatsle
ning. Wie ouder dan twee-en-twintig
jaar is en geen kinderen heeft moet
een speciale belasting van 4 pet. be
talen. Iedereen is vrij verzekerd tegen
ziekte. In verwachting zijnde vrouwen
krijgen drie maanden verlof en een
toelage voor de aanschaf van de eer
ste benodigdheden voor de baby. Op
alle fabrieken en kantoren zijn can-
tines waar men heel goedkoop een een
voudige warme maaltijd kan kopen.
En wie zijn best doet mag voor een
paar gulden per dag twee weken va
cantia- doorbrengen in een van de vele
vacantiehuizen van de staat.
Er mag dan verder geen rantsoe
nering bestaan, schaarste is er wel,
Vlees, eieren, cacao en rijst zijn lang
niet aitijd te krijgen. Kalfsvlees kan
men eigenlijk alleen op doktersadvies
kopen. Veel van deze artikelen wor
den namelijk naar Rusland en Oost-
Duitsland uitgevoerd. En goed Hon
gaars varkensvlees wordt met Frank
rijk geruild voor inferieur rundvlees.
Terwijl Sandorne Belteki voor de
verschillende toonbanken van een
kruidenierswinkel op haar beurt wacht
noteer ik wat prijzen. Suiker f 4.L0 per
kilo, kaas fl.60 per ons, boter (wat
haast niemand op het brood eet even
min trouwens als margarine omdat
men varkensvet gebruikt), f 11.50 per
?ond, margarine f8.75 per kilo, vet
10 per kilo, eieren f 0.75 per stuk,
brood (grauw) f 1.05 per kilo, spek
f 17 per kilo, ham f 2 per ons, een blik
je leverpastei van 150 gram f 3.15. Kof
fie en thee zijn schrikbarend duur.
Een kilo koffie kost f 140 en een kilo
thee f 105. Peper is zo duur dat het
niet eens in de restaurants op tafel
staat. Een ons kost f28! Een kilo aard
appelen kost f 0.40 en een kilo vlees
van f 9.80 tot f 11.20.
„Is het in Nederland goedkoper..?"
wil de ambtenares weten.
„Veel goedkoperzeg ik.
Dat geldt ook voor kleding. Een
confectie japon van matige kwaliteit
kost f 140 tot f 175. Een meter goede
stof doet al gauw f 70 en het maak
loon voor een japon is f 175. Een con
fectie costuum voor heren varieert
van f200 tot f500. Voor een goed
maatpak moet men f 700 neertellen.
Een paar nylonkousen kost van f 28
tot f38 en een eenvoudige onderjurk
van nylon f 90. Schoenen zijn ook
duur: f 70 tot f 175. Er zijn nog wat
particuliere schoenmakers en die le
veren schoenen naar maat voor f 175
tot f275.
Sigaretten variëren van f 0.90 per 25
tot f 2.10 per 20. De prijzen in de bio
scopen lopen van f 0.65 tot f 2.60, in de
opera van f 3.50 tot f 12.50. Een over
stapje op de tram is f 0,25 en op de
bus f0.50.
Deze cijfers spreken voor zich
zelf. Ze bewijzen dat het leven in
Hongarije ondanks alle premies en
emolumenten toch wel erg duur is.
En dan heeft de familie Belteki het
pog een stuk beter dan vele andere
gezinnen. Er zijn natuurlijk ook
mensen, die een veel hoger inko
men hebben (bijvoorbeeld hoge
partijfunctionrissen, oudere artsen,
die ook nog een particuliere prak
tijk hebben, uitverkoren kunstenaars
en sportsterren) maar daar staat
tegenover dat veel en veel meer
Hongaren met heel wat minder
moeten rondkomen. Het inkomen
van tienduizenden typistes, chauf
feurs, tramconducteurs, kellners,
brievenbestellers en winkelbedien
den beweegt zich in de buurt van
de 300 per maand. En dat is wer
kelijk niet genoeg om de mensen
dankbaar voor het communisme te
stemmen.
(Nadruk verboden.)
DINSDAG 3 JANUARI 1956
HILVERSUM I (402 M.): VARA: 7.00
Nws. 7.10 Gym. 7.25 Gram. VPRO: 7.50
Dagopening. VARA: 8.00 Nws. 8.15
Nieuwjaarsrede. 8.25 Gram. 9.00 Gym v.
d. vrouw. 9.10 V. d. huisvr. 9.15 Gram.
9.35 Waterst. 9.40 Morgenwijding. 10.00
Gram. 10.50 V. d. kleuters. 11.00 Orgel en
saxofoon. 11.30 Sopr. en piano. 11.50 Gr.
12.00 Promenade-ork. 12.30 Land- en
tuinb. meded. 12.35 Promenade ork. 13.00
Nws. 13.15 Meded. of gram. 13.20 Lichte
muz. 13.55 Beursber. 14.00 „Het school
leven van 50 geleden" caus. 14.20 Radio
Philharm. ork. 15.00 V. d. vrouw. 15.30
Pianorecital. 16.00 Gram. 16.30 V. d. jeugd.
17.20 „De dierenwereld en wij", caus. 17.30
Jazzmuz. 18.00 Nws. 18.15 Pianospel. 18.30
R.V.U.: Dr. Ir. H. L. Huiler: „De automa
tisering in de industrie". Eerste lezing:
„De technische zijde". 19.00 V. d. kleuters
19.05 Paris vous parle. 19.10 Amateur-
progr. 19.45 Filmpraatje. 20.00 Nws. 20.05
Gev. progr. 21.40 De Antwoordman. 21.55
„Mag ik mij even voorstellen? Mijn naam
is Cox!", hoorspel. 22.25 Bas en piano.
22.55 „Ik geloof, datcaus. 23.00 Nws.
23.15 New York calling. 23.20 Act. of gr
23.30—24.00 Gram.
HILVERSUM H, (298 M.): KRO: 7.00
Nws. 7.10 Gram. 7.45 Morgengebed en lit.
kal. 8.00 Nws. en weerber. 8.10 Gram. 9.00
V. d. vrouw. 9.40 „Lichtbaken", caus. 10.00
V. d. kind. 10.15 Gram. 10.30 Chansons
11.00 V. d. vrouw. 11.30 Gram. 11.50 „Als
de ziele luistert", caus. 12.00 Angelus
12.03 Gram. 12.15 V. d. boeren. 12.30
Land- en tuinb. meded. 12.33 Pianoduo
13.00 Nws. en kath. nws. 13.20 Metropole
ork. en solist. 14.00 Franse muz. 14.30 Gr.
15.10 Sopr. en luit. 15.30 Gram. 15.45 V.
d. vrouw. 16.00 V. d. zieken. 16.30 Zieken
lof. 17.00 V. d. jeugd. 17.40 Koersen. 17.45
(Bijzondere correspondentie)
BERLIJN, December 1955. Begin 1945 woonden in het Duitse gebied achter
Oder en Neisse, dat onder Pools beheer kwam, nog meer dan zes millioen protes
tanten. De vele protestantse gemeenten in Oost-Pruisen, Pommeren, Oost-Branden
burg en Sileziï waren nog bijna geheel intact, boewei tal van kerken vernield of
beschadigd waren. In de jaren 1945 en 1946 werd het overgrote deel van de in
deze provincies wonende Duitsers uitgewezen en getransporteerd naar West-Duits-
land en de Sowjet-zone van Duitsland. Uit 't onder Russisch beheer staande Noord
en Oost-Pruisen waren alle Duitsers verjaagd of gedeporteerd naar de Sowjet-Unie,
waaronder «en millioen protestanten. Toen de uitwijzingsactie werd afgesloten,
waren er van de zes millioen protestanten in dit gebied nog slechts 285.000 over
gebleven.
Het leven is echter duur. Dat blijkt
als ik met Sandorne Belteki bood
schappen in de buurt ga doen. In de
wijk zijn allerlei moderne winkels
(staatswinkels natuurlijk) waardoor
het niet nodig is helemaal naar de
binnenstad te gaan. Daar komt ze dan
ook weinig ,want ook voor ontspan
ning (bioscoop,, sport, enz.) kan ze
dicht bij huis blijven.
„Zijn er nog artikelen gerantsoe
neerd....?" vraag ik haar.
„O, neeantwoordt de ambte
nares van buitenlandse zaken voor
haar, „Hongarije was een van de eer
ste landen waar de rantsoenering is
afgeschaft.-
„Behalve benzine dan..,,."
Toch heeft deze vreselijke aderlating
van de protestantse gemeenten niet kun
nen verhinderen, dat de 285.000 protestan
ten in kleine groepjes geloof en kerk
trouw bleven. Van echte kerkelijke lei-
ding is echter geen sprake meer. In het
DuUrgehele voormalig Duitse gebied in Polen,
waarin vóór 1945 bijna 2000 kerkgemeen
ten met predikant en 800 gemeenten zon
der predikant waren, bestaan nog slechts
een paar grotere gemeenten. En van de
2337 predikanten zijn er thans nog maar
drie over.
De kracht van deze romp-kerk mag
echter niet aan het aantal predikanten,
kerken en gelovigen worden afgeme
ten. In de lange, bittere jaren hebben
de protestanten nieuwe wegen gezocht
en gevonden. In een gebied, dat de om
vang heeft van Nederland, België,
Luxemburg en Zwitserland tesamen,
kunnen natuurlijk niet drie predikan
ten de zielszorg behartigen van de zeer
verspreid levende gelovigen.
Van deze drie predikanten kunnen bo
vendien twee alleen in hun vrije tijd
ambtelijk werk verrichten, omdat zij voor
hun brood moeten werken, terwijl slechts
één zich geheel aan zijn plichten kan
wijden. Daarom hebben zich overal in de
steden, dorpjes en gehuchten miniatuur
gemeenten gevormd, die worden voorge
gaan door ouderlingen, diakenen en hun
helpers, die door de gemeenteleden wor
den gekozen. Met elkaar verrichten zij
het werk van de uitgewezen, gedepor
teerde, vermoorde of door beroepsverbod
tot zwijgen gebrachte predikanten. Om
hen hebben zich de gelovigen geschaard.
Met eigen handen
Hoewel de meeste kerken door oorlogs
handelingen werden vernield of bescha
digd en tal van nlet-beschadigde kerken
door de Polen tot rooms katholieke ker
ken werden gewijd, hebben de gemeente
leden in vele gevallen met eigen handen
hun bedehuis weer opgebouwd of andere
ruimten hiervoor ingericht. In vele plaat
sen gebruiken ook protestanten en rooms
katholieken samen de kerk.
De rompkerk is dus uitsluitend op de
offervaardigheid van zijn verarmde aan
hangers aangewezen. Sinds 1945 hebben
de Poolse autoriteiten maar heel zelden
toegestaan, dat hulp van buitenlandse
kerken mocht worden aanvaard. Ook de
Evangelische kerk van de Bondsrepu
bliek en van de Sowjet-zone krijgt geen
gelegenheid haar benarde broeders te
steunen. En zo staan zij voor tal van on
oplosbare vraagstukken.
De voornaamste zorg der gemeenten
betreft echter de kinderen, die in school
en communistische jeugdorganisatie te
gen het geloof worden beïnvloed. En zo
maken de catecheten in sommige distric
ten na hun werk nog kilometers-lange
tochten naar dorpen en gehuchten, om op
landgoed en kolchos, overal waar het «no
dig is, protestantse kinderkerkdiensten
te houden en catechisatie te geven. En
de meeste lekenpredikers hebben het niet
beter. Ook zij moeten vaak grote afstan
den afleggen om jonggeborenen te dopen,
kinderen aan te nemen en woorden van
troost tot stervenden en bij begrafenis
sen te 3preken. Overal bestaat grote be
hoefte aan godsdienstonderwijs en aan
contact met hen, die de ontbrekende pre
dikant trachten te vervangen.
Doop cn huwelijk
In het zuidelijke deel van Oost-Pruisen
staan de Poolse autoriteiten de Duitsspre
kende protestanten alleen dan het ge
bruik der kerken toe, wanneer zij zich
verplichten in het bedehuis uitsluitend
Pools te spreken.
In Pommeren komt het nog herhaal
delijk voor, dat jonge Duitsers, die al
over de twintig jaar zijn, thans eerst
kunnen worden aangenomen. In vele
gevallen geschiedt de aanneming pas
wanneer jonge protestantse paren al
hebben aangetekend. Zo Is het ook met
Regeringsuitz.: Z. Exc. Mr. W. F. Lampe:
De Nederlandse Antillen. 18.00 Voor de
jeugd. 18.20 Sportpraatje. 18.30 Koorzang.
19.00 Nws. 19.10 Gram. 19.15 Uit het Boek
der Boeken. 19.30 Gram. 20.20 Act. 20.35
De gewone man. 20.40 „Sabeth of de
Zwartgerokte gasten", hoorspel. 21.55
Concertgebouwork. 22.40 Franse verkie
zingen. 22.45 Avondgebed en liturg, kal.
23.00 Nws. 23.15 Verslag schaakwedstrijd.
23.20—24.00 Gram.
BRUSSEL, (324 M.): 11.45 Gram. 12.15
Pianospel. 12.30 Weerber. 12.34 Pianospel.
13.00 Nws. 13.10 Tuinb. kron. 13.15 Gram.
15.00 Zang en piano. 15.30 Gram. 16.00
Koersen. 16.02 Orgelspel. 16.30 Gram. 17.00
Nws. 17.10 Pianorecital. 17.45 Boekbespr.
18.00 V. d. jeugd. 18.30 V. d. sold. 19.00
Nws. 19.40 Gram. 19.50 Syndicale kron.
20.00 V. d. vrouw. 21.00 Omr. ork. en sol.'
22.00 Nws. 22.15 Documentaire. 22.55—
23.00 Nws.
TELEVISIEPROGRAMMA
VPRO: 19.30—23.30 „Gijsbrecht
Aemstel". (In de pauze: Film).
va»
WASHINGTON, 31 dec. (Reuter). -
Tussen Australische en Russische di
plomaten in Amerika worden voorbe
sprekingen gehouden over het herstel
der diplomatieke betrekkingen tussen
Australië en de Sowjet-Unie. Tot
nu toe zijn de besprekingen geheim.
De diplomatieke betrekkingen wer
den in April 1954 verbroken. De Sow
jet-Unie verzocht toen aan Australië
zijn diplomatieke vertegenwoordigers
uit Moskou terug te roepen. Tegelij
kertijd werden de Sowj et-diplomaten
uit Canberra teruggeroepen, één en
ander naar aanleiding van de zaak-
Petrof. Petrof vroeg asyl in Australië
en deed onthullingen volgens welke
de Sowjetlambassade in Australië
gespionneerd had.
de doop en de huwelijksinzegening. Een
groot aantal kinderen, dat al jaren naar
school gaat, kon pas in 1954 en 1953
worden gedoopt. Jaren na het burger
lijk huwelijk kunnen tal van huwelij
ken pas kerkelijk worden bevestigd.
Waarom? Omdat tot 1954 de Poolse
autoriteiten de lekenpredikanten on
overkomelijke moeilijkheden in de weg
legden. Het Is sindsdien iets beter ge
worden, omdat het regiem ln Warschau
volop ln de strijd tegende rooms -
katholieke kerk is gewikkeld!
Opleiding
leken-predikanten
De situatie van de Duitse protestantse
gemeenten is het gunstigste in Neder-
Sllezië. In dit gebied wonen n.l. de drie
predikanten. Door deze predikanten wor
den ook op grote schaal leken-predikan
ten opgeleid. Maar alle drie de predikan
ten werken nu al jaren lang boven hun
kracht, zodat hun gezondheidstoestand
slecht is. Desondanks hebben zij bereikt,
dat de nog meer dan 10.000 gelovigen tel
lende gemeente in het gebied van Wal
denburg (Neder-Silezië) de meestehechte
protestantse gemeente in,het huidige Po
len is. Hier bestaan protestantse kerkko
ren, kindergroepen en protestantse acti
viteit is op velerlei gebied merkbaar.
Hoe verschillend ook de uiterlijke toe
stand van de gemeenten in de verschil
lende onder Pools beheer staande Duitse
provincies moge zijn, zij hebben toch zeer
veel met elkaar gemeen. Want overal
waar protestanten leven, is er heel wat
moed voor nodig en bereidheid tot offe
ren, onwrikbaar godsgeloof en vertrou-
men om ook de laatste cellen van het
kerkelijk leven in stand te houden.
De protestantse kerk ln deze gebieden
moge dan tot een dertigste deel van haar
oorspronkelijke aanhang zijn gedaald,
ook als rompkerk beurt de kracht die van
haar uitstraalt de benarde protestanten
op. Zjj is en blijft toevluchtsoord en ver-
zamelbekken van de in verdrukking le
vende Duitse protestanten.
