„MOMENT OM TE |UICHEN
NOO NIET AANGEBROKEN"
Argentijnse regering is bang
voor opstand
Vrouwelijke predikanten in
de Hervormde kerk?
Huizenbouw moet doorgaan
ook bij lichte vorst
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
J
Eerst als vorm gevonden is voor
veiligstelling loonpeil in de toekomst
Emigratie op de
oude voet
Eerste moskee
in Nederland
Geheime actie van Lonardisten
Woensdag wordt
opvolger van
Attlee bekend
Vrouw over boord
en verdronken
Onze nieuwste aanwinst vier: „Thunderstreaks"
«Neem voorbeeld
aan eenvoudige
Nederlanders
Dinsdag a.s. zal hierover op de Generale
Synode worden beslist
Ned* zwemsters
braken twee
wereldrecords
Alle organisaties werken mee
Grote brand in
Amsterdam
illllllllllllllllll
Verband tussen
zwaar roken en
hartziekten
Uitgave:
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Giro 274289.
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
90, Tel. 2438 (b.g.g. voo- redactie
2435, voor advert, enz. 2970),
Kantoren: Vlissingen: Nieuwstr.
68. Telef. 326; Middelburg: Korte
Noordstr. 35. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Ter-
neuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V.,
Goes
ZEEUWSCH DAGBLAD
lie JAARGANG No. 3266
Abonnementsprijs 0.47 per week,
2.p. maand, 5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct per woord.
Waarnemend-boofdredacteur Prof. Dr J. J. de Jong
ZATERDAG 10 DEC. 1955
Directeur: JACQ DE SM»
Medewerkers: J. A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg;
Ds D. J. van Djjk, St. Annaland; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; J. Huiissen, Terneuzen;
Ds J. Karelse, Goes; Ds J. Kwast, Vlissingen; 3. Laport Goes; J. Lodder, Vlissingen; J. Moli, Vlissingen;
K. C. van Spronsen, Goes; A. H. S. Stemerding, Souburg', R. Zuidema, Goes.
.Onschuldige'
gevangenen
Zie pagina 3
•mS.
Min. Suurhoff (zuur) over gewijzigde loonpolitiek:
(Van onze parlementaire redacteur).
DEN HAAG, 9 December „Naar mijn mening is de tijd om victorie te
roepen pas aangebroken als regering en bedrijfsleven er gezamenlijk in ge
slaagd zijn de nu in beginsel aangekondigde wijzigingen in de loonpolitiek in
een zodanige vorm te verwezenlijken, dat met behoud van de sociale vrede
en toepassing van differentiaties dat totale loonpeil gehandhaafd kan worden,
hetweik nodig is om de welvaart en de werkgelegenheid ook in de toekomst
voor onze snel groeiende bevolking veilig te stellen. Als dat bereikt is zal
ik gaarne meejuichen", zo zei gistermiddag minister Suurhoff in de Tweede
Kamer in zijn beschouwing over het nieuwe loonsysteem.
De bewindsman van Sociale Zaken heeft als zijn oordeel te kennen gegeven,
dat de geleide loonpolitiek niet door het nieuwe loonsysteem wordt losgelaten.
Er is slechts sprake van een nieuwe vorm van de geleide loonpolitiek. Evenals
minister Zijlstra vond hij de stabilisatiepoiitiek voor de lonen en prijzen ge
slaagd. De lonen zijn gestegen, het prijspeil heeft inen in de hand kunnen
houden. Minister Suurhoff vond dit een prestatie in deze tijd van hoogcon
junctuur.
Dat de welvaart is gestegen is ge
bleken bij de inkopen voor Sint Nico-
laas. Men heeft duurdere artikelen ge
kocht dan vorige jaren. Juist de ver
geten groepen hebben van deze stabili
satiepoiitiek geprofiteerd. Nooit is ech
ter gezegd dat deze politiek altijd zou
worden toegepast. Dat is, volgens mi
nister Suurhoff, ook wel gebleken uit
de maatregelen, die intussen zijn geno
men. De secundaire arbeidsvoorwaar
den zijn met 3 pCt verbeterd, er zijn
individuele loonsverhogingen toege
staan, de regering heeft een S.E.R.-
advies over de ruimte gevraagd en ten
slotte is het duidelijk, dat door de be-
drijftaksgewijze loonvorming de lonen
niet zullen dalen maar stijgen.
Waarom heelt de regering besloten
het nieuwe loonsysteem in te voeren?
Minister Suurhoff zei daarover, dat het
de opvatting van het gehele Kabinet
is, dat er zoveel bezwaren bij het be
drijfsleven tegen het oude systeem
waren, dat het niet verantwoord zou
zijn dit systeem nog langer toe te pas
sen.
Maar ook de nieuwe loonpolitiek zal
een instrument moeten zijn tot het
voeren van een goed sociaal en econo
misch beleid. Wat er verder gaat ge
beuren, kon de bewindsman niet ver
tellen. Het Kabinet beraadt zich nog
over de vraag in hoeverre bevoegdhe
den overgedragen kunnen worden aan
de Loonraad. Alleen de hoofdbeslis
sing is nog maar gevallen. Voor de
verdere uitwerking zal wellicht een
advies van de Stichting van de Arbeid
en van de S.E.R. nodig zijn. De minis
ter is bereid spoed te betrachten met
een wettelijke regeling voor de loon
raad. Al het mogelijke zal worden ge
daan om bij de verkiezingen daarmee
gereed te zijn.
ZWARE OPGAVE.
Minister Suurhoff treurde over het
verdwijnen van het College van Rijks
bemiddelaars. Het heeft belangrijk
werk verricht voor de handhaving van
de soeiale vrede in ons land. De Loon
raad zal het nog moeilijker krijgen,
De bewindsman verzette zich tegen
het argument, dat differentiatie een to
vermiddel is om de lonen te laten stij
gen, zonder dat de prijzen omhoog
gaan.
Het nieuwe loonsysteem zal ook aan
vaardbaar gemaakt moeten worden
voor de betrokkenen, die werken in de
achtergebleven bedrijfstakken. Er zui
len loonverschillen ontstaan en daar
om is het juist noodzakelijk, dat er
spelregels voor de coördinatie worden
opgesteld. Dat is een zware taak.
Overleg met de Stichting van de Ar
beid is volgens de minister noodzake
lijk. Het opstellen van de spelregels
moet voorkomen, dat de regering het
loonniveau uit de hand loopt. „Dat is
menri grote zorg", zo zei de minister.
Hij was het eens met de heer Stapel
kamp dat de geleide loonpolitiek „een
kind van de nood was". Zij was dus
geen socialistische politiek. Maar toch
deed de bewindsman de grootste moei
te om de voordelen van de geleide
loonpolitiek op te sommen. Het voor
naamste voordeel is wel, dat door het
geven van een gelijke beloning voor
een gelijke technische arbeidsprestatie
een rechtvaardige verdeling van het
totaal beschikbare looninkomen moge
lijk was. Het totale loonniveau werd
dus in de hand gehouden. Die moge
lijkheid moet blijven bestaan in het
nieuwe systeem. Daarom deed de mi
nister een beroep op het bedrijfsleven
om de gedifferentieerde loonvorming
tot stand te brengen zonder dat de ar-
beidsvrede in gevaar komt. Want dan
zal het loonpeil een sta-in-de-weg zijn
de toekomstige werkgelegenheid en de
welvaart.
Neen, het moment om een wilde
triomfkreet te slaken, is volgens de
minister nog niet aangebroken. Maar
hij liet er geen twijfel over bestaan,
dat het nieuwe loonsysteem door hem
royaal zal worden uitgevoerd.
Voor een loondifferentiatie per on
derneming voelde minister Suurhoff
niets. De heer Romme had daar met
klem op aangedrongen. Maar het ge
vaar bestaat, zo zei de bewindsman,
dat de arbeiders dan worden wegge
kocht. En dan wordt de controle en
de coördinatie wel heel erg moeilijk.
ALGEMENE KINDERBIJSLAG.
Helaas is minister Suurhoff niet in
staat om nog dit jaar met een wets
ontwerp te komen voor een algemene
kinderbijslag, dus ook voor zelfstandi
gen.
Dit wetsontwerp is echter urgent.
Ook met het oog op de definitieve
ouderdomsvoorziening. De zelfstandi-
DEN HAAG, 9 Dec. Aan de Oost-
duinlaan in Den Haag heeft sir Mu
hammad Zufrulla Khan (Pakistan),
rechter in het internationale gerechts
hof, hedenmiddag de eerst gebouwde
moskee in ons land ingewijd.
Deze moskee, met de bouw waarvan
in Februari werd begonnen, werd ge
bouwd voor de Ahmadiyya Moslim-be
weging, die in ons land in 1947 met een
missie begon. In 1949 werd een stuk
grond voor een te bouwen moskee aan
gekocht, in 1954 deed de missie een
Nederlandse vertaling van de Koran
verschijnen én hedenmiddag werd de
moskee geopend.
gen kunnen de premie dan makkelij
ker betalen. Toch zal dit ontwerp niet
afhankelijk worden gemaakt van de
ouderdomsvoorziening, maar spoed zal
er in ieder geval worden betracht.
Met de herziening van de invalidi
teitswet zijn grote problemen gemoeid.
De minister is nog niet zover dat hij
zeker weet dat op dit gebied een volks
verzekering noodzakelijk is. Minister
Suurhoff verzette zich tegen het ver
wijt dat er een jaar is gewacht voordat
aan de S.E.R. advies is gevraagd over
een noodvoorziening voor weduwen
en wezen. Deze kwestie is enige ma
len in de Ministerraad geweest. Uit
onderzoekingen is gebleken dat de ge
meentelijke uitkeringen aan weduwen
en wezen vaak groter zijn dan de uit
keringen die de K.V.P. in haar rap
port had voorgesteld. Hogere uitkerin
gen hebben echter gevolgen voor een
definitieve regeling.
Een noodvoorziening heeft het voor
deel, dat de weduwen en wezen dan
niet meer van de gemeentelijke sociale
zorg behoeven te leven. De moeilijk
heid is echter, dat ook al heeft men
een inkomen van 1.200,per jaar
men dan toch bij de gemeentelijke in
stanties zal terecht komen.
Het probleem van de vergeten
groepen vond minister Suurhoff zo
gecompliceerd dat het onmogelijk is
om voorlopige voorzieningen te tref
fen. De omstandigheden waarin de
ze mensen verkeren zijn daarvoor
vaak te verschillend.
Minister Suurhoff denkt ook niet
aan een afremming van de emigratie.
Een herziening van de subsidiepolitiek
zou slechts tot resultaat hebben dat de
economisch zwakken in ons land moe
ten blijven, terwijl de economisch ster
keren kunnen emigreren. Propaganda
wordt niet gemaakt. Er wordt slechts
voorlichting gegeven.
Tegen de gedachte van de heer Van
Leeuwen (Lib.) om voortaan alleen
maar voorschotten te verstrekken had
de minister overwegende bezwaren.
Dat zou betekenen, dat 't onze emigran
ten practisch onmogelijk wordt ge
maakt om zich zelfstandig te vestigen,
daar zij de eerste jaren dan. hun ver
diensten moeten besteden aan het af
betalen van de voorschotten.
Weer 300 personen gearresteerd
BUENOS AIRES, 9 December De Argentijnse regering heeft, als voor
zorgsmaatregel tegen eventuele opstandige acties in de provincie Cordoba
ongeveer 300 personen laten arrestere n. Waarvan de arrestanten worden be
schuldigd is niet bekend gemaakt. De gouverneur van de staat heeft het ont
slag gevraagd van alle politieke inspecteurs in zijn gebied, omdat deze, met
andere groepen, betrokken zouden zijn bij verzetsacties tegen de huidige
regering.
Soortgelijke maatregelen werden
Donderdag in de provincie Meudoza
genomen, nadat berichten waren ont
vangen over een samenzwering van
aanhangers van generaal Lonardi, de
man die Peron verdreef maar later zelf
werd afgezet.
Volgens een zo juistgetekend rege
ringsdecreet, zullen alle op illegale wij
ze verkregen bezittingen van aanhan
gers van Peron aan de staat vervallen,
Wie van het Labour-trio?
LONDEN, 9 December Terwijl de
afgetreden en in de adelstand verhe
ven Attlee vandaag met zijn echtgeno
te de lunch gebruikte op het Bucking-
hampaleis, als gast van Koningin Eli
zabeth en de Hertog van Edinburg,
werden de candidaten ter opvolging
van Attlee als leider van de Labour-
partij ingeschreven.
Toen de termijn werd gesloten, ble
ken er drie gegadigden te zijn: Hugh
Gaitskell (49), die gisteren liet weten,
dat hij zich onder geen enkele voor
waarde wenst terug te trekken, Her-
bert Morrison (67) de „eeuwige
tweede" en Aneurin Bevan, de man die
van dit trio de minst hoge ogen gooit.
Woensdag a.s. zal worden bekend
gemaakt, wie de uitverkorene is.
Hierover zullen alleen de 274 parle
mentsleden van Labour beslissen in
een geheime stemming per brief.
Het blijkt, dat Morrison er nu ge
noeg van heeft, altijd de secundant te
moeten spelen. (Hij is reeds tien jaar
plaatsvervangend leider). Volgens een
vriend van hem is hij voornemens zijn
functie op te geven, wanneer hij geen
succes heeft in de strijd om de partij
leiding.
SHIEFFIELD, Een Amerikaanse
„Sabre" straaljager is Vrijdag op een
ziekenhuis nabij Sheffield gestort,
woordoor volgens de eerste berichten
een patiënt om het leven is gekomen
en een aantal is gewond.
die de opbrengst er van zal besteden
voor de woningbouw en het onderzoek
naar aanwezigheid van aardolie.
KAAPSTAD, 9 Dec. Een passagie-
re van het Nederlandse passagiersschip
„Bloemfontein" is op 2 December van
dit schip overboord geslagen en ver
dronken. Het schip koerste toen onge
veer tweeduizend mijlen ten Noord
westen van Kaapstad op de Atlanti
sche Oceaan. Nadat bekend was, dat
het slachtoffer, Mevrouw A. G. Bell
uit Botha Hill (in Natal), vermist was,
heeft de „Bloemfontein" nog vijf uur
rondgekruist om te zoeken. De ver
drinking van Mevrouw Bell werd vare
daag in Kaapstad bekend gemaakt, na
dat het schip daar was aangekomen.
Hedenmorgen heeft de Amerikaan
se ambassadeur in ong land, de
heer Freeman Matthews, namens
zijn regering een viertal straal
jagers van het type „Thunder-
streak" overgedragen aan de Ne
derlandse regering, die vertegen
woordigd werd door de minister
van Oorlog en Marine, ir C. Staf.
We zien hier de vier machines,
staande op het platform van de
luchtbasis Volkel bij Eindhoven,
waar de plechtigheid plaats vond.
Ministers op de fiets
tt
KARATSJI, 9 Dec. De Begum Lia-
quat Aii Rhan, de Pakistaanse ambas
sadeur in Nederland heeft te Karatsji
de Nederlanders aan haar landgenoten
ten voorbeeld gesteld. Terwijl zij te
genover de pers critiek uitoefende op
de praalzucht van de rijke Pakistanen,
roemde zij de Nederlanders om hun
eenvoud en practisehe aard.
Als voorbeeld hiervan vertelde de
Begum over een receptie, waar Ko
ningin Juliana precies als de andere
gasten, een zak met drie sandwiches
en een appel als middagmaal had ge
kregen.
De Begum verklaarde ook, dat de
Nederlandse ministers, zoals iedereen,
zich per fiets of tram verplaatsen.
De ambassadeur, die met verlof in
Pakistan is geweest, vertrok Vrijdag
avond per vliegtuig weer naar Amster
dam.
Het einde van een jarenlang probleem in zicht
DEN HAAG, 9 December De behandeling in tweede lezing van de open
stelling van de ambten voor de vrouw door de Generale Synode van de Ned.
Herv. kerk zal volgende week geschieden in de zittingen van 12 en 13 Decem
ber. Dan wordt een heslissing genomen over een vraagstuk dat reeds lang
binnen de Ned. Herv. kerk aan de orde is.
Ter voorbereiding van de beslissing, die ten aanzien van de nieuwe kerk
orde op dit punt moest worden genomen, was door de Synode in 1948 een
commissie benoemd, die acht maal gedurende 1949 en begin 1950 vergaderde,
onder voorzitterschap van ds J. R. Wolfensberger.
Bij de behandeling van de kerkorde in eerste lezing was gebleken, dat het
vraagstuk in de theologische en oecumenische discussie nog niet tot rijpheid
was gekomen. Daarom bleef dit punt liggen en verschoof men de beslissing
tot later.
Mary Kok weer in vorm
LONDEN, 9 Dec. Tijdens inter
nationale zwemwedstrijden te Londen
heeft Mary Kok het wereldrecord op
de 440 yards vrije slag verbeterd en
gebracht op 5 min 7.2 sec. Het oude
record stond sedert 3 Mei 1947 met 5
min. 7.9 sec. op naam van de Ameri
kaanse Ann Curtis Enwerd.
Ook het wereldrecord op de 4x100
yards wisselslag estafette sneuvelde.
De Nederlandse ploeg liet 4 min. 30.2
sec. afdrukken, hetgeen een verbe
tering van 0.3 sec. betekende.
Het oude record stond met 4 min.
30.5 sec. op naam van de ploeg van
het Walter Reedhospital, sedert 20 Au
gustus van dit jaar.
Nieuwe adviezen van bedrijfscommissie, want..
DEN HAAG, 9 December „Welke maatregelen kunnen worden getroffen,
om tenminste bij lichte vorst 's nachts en bij een temperatuur overdag tot 0
graden, stagnatie in de bouwbedrijven te voorkomen?" Dit heeft een uit het
bedrijfsleven samengestelde commissie, die het werken onder minder gunstige
weersomstandigheden moest bestuderen, zich afgevraagd. Deze maatregelen
zijn in een negental aanbevelingen samengevat, welke gesteund wordendoor
alle belanghebbende organisaties in Nederland.
O.a. wordt aanbevolen te zor
gen voor afdekking van kalkput
ten hout, steen, betonijzer en met-
selzand. Voorts moet men trachten een
bouwwerk voor het invallen van de
winter glasdicht te maken en het bin
nenwerk zoveel mogelijk op te sparen.
Bij het invallen van de vorst kan dan
met een geringe verwarming door mid
del van een cokespot e.d. nog lang
worden doorgewerkt.
Zeer belangrijk noemt de commissie
het zorgen voor een geventileerde en
verwarmde schat- en werkkeet. Voor
de metselaar kunnen ter afscherming
van de ergste kou of wind rietmatten
worden aangebracht.
Wanneer dan 's avonds het verse
muurwerk wordt afgedekt met stei
gerdeler!, voor zover dit mogelijk is,
de speciekuipen zijn leegehaald en op
de kop gezet, dan bestaat de mogelijk
heid, ook na lichte vorst des nachts het
werk de andere dag onmiddellijk voort
te zetten.
AMSTERDAM, 9 December Van
avond Iaat is een enorme brand uit
gebroken op de hoek van de Nieuwe
Ridderstraat, waar een opslagplaats
van autobanden en een verwerkende
industrie van paardenhaar gevestigd
zijn.
De brandweer rukte met groot mate
riaal uit en had een moeilijke taak
want het vuur greep zeer snel om zich
heen en in een ommezien van tijd was
het achterste deel van dit zeer diepe
pand één laaiende vuurzee.
Even voor twaalf uur, net op het
moment, dat burgemeester d'Ailly op
de plek des onheils arriveerde, schoten
de vlammen door het voorste gedeelte
van het pakhuis naar boven en zoch
ten een uitweg door het dak. Steeds
meer slangen en waterkanonnen wer
den door de brandweer, die door de
kleine openingen in de muren voor een
vrijwel onmogelijke taak stond, inge
legd.
Buurtbewoners verklaren, dat zij
even na half elf door een hevige ont
ploffing zijn opgeschrikt. Voorbijgan
gers beweren meteen daarop een grote
steekvlam te hebben gezien.
Ongetwijfeld is dit een van de groot
ste branden in de hoofdstad geduren
de de laatste jaren.
Ingezonden Mededeling (Adv.)
ONBEPERKTE GARANTIE
O? Dl VUINC
HAZETFABRIEKEN TE ZEVENBERGEN
DE BILT ZEGTt
Veel wind
DE BILT, 9 Dec. Veranderlijke
bewolking met nog enige regen. Krach
tige tot harde Zuidwestelijke wind.
Temeparturen over het algemeen iets
hoger dan gisteren.
Op- en ondergang van Zon en Maan
Zondag 11 December: Zon op 8.41,
ond, 16.27. Maan op 5.57, ond, 14.33.
Hoogwater Zondag 11 Dec.:
Vlissingen: 12.11 u. 1.71 m., u.
m. Terneuzen: 0.21 u. 1.96 m., 12.39 u.
1.87 m. Wemeldinge: 1.23 u. 1.61 m.,
13.44 u. 1.42 m. Zierikzee: 1.07 u. 1.41
m., 13.26 u. 1.21 m.
De heer F. K. Adriaanse te Middelburg
slaagde aan de R.U. te Leiden voor het
doctoraal examen Nederlands Recht.
De commissie kwam niet tot een,
eensluidende conclusie. De meerder
heid kwam, na breedvoerige toelich
ting, tot de conclusie, dat de gemeente
vrij dient te zijn diegene te kiezen,
„van wie zij na gebed en voorlichting
des geestes, beseft, dat de geest hem
of haar de gave heeft gegeven om dé
betreffende dienst te verrichten".
In de Synodezittingen van 20 en 21
Maart 1950 werd besloten, dat stuk,
enigszins omgewerkt, naar de classi-
cale vergadering te zenden. Nu stond
vast, dat vrouwen hulppredikers kon
den worden, maar dat nader beraad
over de toelating van de vrouw tot alr
le ambten in de bedoeling lag. Totdat
dit geschied zou zijn, zou de vrouw tot
geen enkel ambt worden toegelaten.
Deze zaak kwam opnieuw aan de or
de in de Synodezitting van 29 Juni
1954.
Hoewel er in de kerk geen eenstem-,
migheid bleek te heersen, en men zes
mogelijkheden zag, die varieerden tus
sen volledig openstelling tot alleen
maar openstelling voor de vrouw van
het diakenambt., meende de commissie
toch het eerste te moeten adviseren.
Na brede bespreking besloot de Gene
rale Synode aan de kerk de wijzigin
gen voor te stellen, waardoor de vrouw
tot alle ambten wordt toegelaten. Dit
besluit viel met 32 tegen 18 stemmen.
De daarna geformuleerde wijzigin
gen, waarbij het woord „manslidma
ten" door „lidmaten" werd vervangen
en verder werd bepaald, dat nooit een
gemeente verplicht kan worden, in
geval van vacaturediensten, een vrouw
tot de kansel toe te laten, gingen ter
consideratie naar de classicale verga
deringen.
Maandag en Dinsdag a.s. zullen over
dit probleem nu de laatste woorden
door de Synode worden gesproken en
dan zal tevens de beslissing vallen.
Ernstiger dan kanker
GENEVE, 9 Dec. Uit een verslag
van een groep van twaalf leden van de
Wereldgezondheidsorganisatie, dat in
Geneve gepubliceerd is, blijkt dat er
steeds sterkere aanwijzingen bestaan
voor verband tussen zwaar roken en
hartziekten. Ook houdt een hoog alco-
holverbruik verband met een buiten
gewoon groot aantal sterfgevallen als
gevolg van hartziekten.
Uit de cijfers blijkt, dat veel meer
mensen aan een hartziekte overlijden,
dan als gevolg van kanker. In de Ver.
Staten overleden in 1951 van elke 100
duizend mannen er 530.6 door hart
ziekten en 145.1 aan kanker. Voor
vrouwen waren deze cijfers resp. 395.5
en 136.1.
Voor Nederland waren deze cijfers:
mannen 251.3 en 151.5 per 100.000;
Vrouwen 262.1 en 147.2. In vergelij
king met West-Duitsland, Dener.,arken
Zwitserland^ Zweden, Noorwegen en
Frankrijk zijn de cijfers voor Neder
land echter het laagst.
