Katse Veer-Zierikzee
Tekorten (Tlf
voor rekening van het Rijk?
ATTLEEfatsoenlijk, onkreuk
baar, onafhankelijk
ppte
o ÉS ft 5 M
r pii? J MHfe
r? n ■Tp 1 K
fe b iHÉÉTE
b 1
f) ij
Ontbreken van bouwvolume
ramp voor Zeeland
GALA-UNIFORM EN
VOOR DE MARINIERS
„Schelde" kan nieuwe boten niet
bouwen, wel Smit te Kinderdijk
Nedelandsc pendule
voor Ver* Naties
«Labour" wint tussen-
tijdse verkiezingen
KRUISWOORDRAADSEL
Sint Maartensdijk aangewezen als
ontwikkelingskern
Britse wapenleveranties
aan Midden-Oosten
gaan door
Oude man
te Rotterdam bij brand
omgekomen
Nieuwe
Turkse regering
gevormd
Congressen
van vliegtuigbouwers
en ruimtevaarders
Vanavond aanbieding in de Schouwburg
Zal Gaitskell hem opvolgen als
socialistisch leider?
Het geheim
Wie nu 1
Een herinnering
Vrijdag 9 December 1955
ZEEUWSCH DAGBLAD
pagina *3
Voorstel van Ged. Staten aan minister Algera
MIDDELBURG, 8 Dec. Ged. Staten hebben de Prov. Staten vertrouwe
lijk mededeling gedaan van een door hen aan de minister van Verkeer en
Waterstaat reeds begin vorig jaar gerichte brief, waarin een suggestie is ver
vat om het veer Katse Veer-Zierikzee mede te betrekken in de gemeenschap
met het Rijk (zoals nu het geval is met de Wester-Scheldeveren), waarnaast
de Provincie dan een gedeelte van de exploitatietekorten voor haar reke
ning zal nemen. Deze tekorten zuilen in de naaste toekomst verder stijgen,
zodat bij aanvaarding van het op aandrang van de minister ontworpen voor
stel om ook een deel der tekorten op de Wester-Scheldeveren voor rekening
der Provincie te doen komen, het provinciaal budget steeds zwaarder zal
worden belast. Het spreekt n.l. vanzelf, dat het verwerven van Rïjkssteun
in de exploitatie op het veer Zierikzee slechts mogelijk zal zijn, indien de
Provincie tezelfdertijd een deel der tekorten van de Wester-Scheldeveren
voor haar rekening neemt. Al het bovenstaande is door Ged. Staten geant
woord op de beschouwingen in de afdelingen der Prov. Staten omtrent de
begroting voor het volgende jaar.
Ook over de bouw van twee nieuwe
schepen voor de dienst Vlissingen
Breskens (met mogelijkheid van ge
bruik tussen KruiningenPerkpolder)
w.'den enige belangrijke mededelin
gen gedaan. Deze nieuwbouw zal zo
goed als zeker niet bij de Kon. Mij
„De Schelde" geschieden, omdat deze
maatschappij zich genoodzaakt zag me
de te delen, dat er geen kans was te
bouwen binnen het tijdschema.
Na veel moeite is men er in ge
slaagd de bouw onder te brengen
bij J. en K. Smit te Kinderdijk. Mo
menteel worden de richtprijzen ge
toetst bij de Kon. Marine. Daarna
zal de bouw van één schip beste-
dingsklaar zijn, hoewel de ministe
riële toestemming nog niet binnen
is. Gestreefd wordt het eerste schip
gereed te hebben eind 1957 begin
1958. Het tweede schip komt een
jaar later klaar.
HET ONTWERP
Volgens het ontwerp krijgen de
schepen de volgende afmetingen: leng
te op het rij dek 100 meter, grootste
breedte 18 meter, breedte middenbaan
rijdek 9.20 meter, snelheid bij de
proeftocht 16 knopen. De te bouwen
aanlegplaatsen krijgen bruggen met 'n
rijbreedte van 6 meter, zodat tegelij
kertijd een dubbele rij gewone auto's
kan worden geladen en gelost. Ook
wat fietsen aangaat is veel zorg be
steed aan het snel laden en lossen. De
vervoercapaciteit is bijna tweemaal zo
groot als die van de „Juliana" en de
„Bernhard". Voor een verdere toe.
komst zal rekening gehouden moeten
worden met de bouw van meer van
deze schepen. Een vaste oeververbin
ding (waarop in de afdelingen de aan
dacht was gevestigd) achten Ged. Sta
ten thans nog niet bereikbaar.
De nieuwe schepen passen niet In
fle bestaande fuiken. De ontwerpen
voor nieuwe aanlegplaatsen te Vlissin
gen zijn vrijwel gereed. De minister
van Verkeer en Waterstaat heeft nog
geen uitspraak gedaan omtrent de
plaats van de nieuwe veerhaven te
Breskens. Ged. Staten vertrouwen,
dat tegelijk met het in de vaart ko
men van het eerste nieuwe schip de
nieuwe aanlegplaatsen gereed zijn, als
mede de haven.
VERBOUW VEERBOTEN
Uiteraard vroegen de Statenleden
ook naar hetgeen met de veerboten
„Koningin Juliana" en „Prins Bern
hard" aan de gang is. Uit het ant
woord blijkt, dat minister Algera aan
het programma van eisen voor de
bouw van nieuwe schepen o.m. heeft
toegevoegd de eis, dat de tweede klas
se-passagiers zich tijdens de overtocht
niet naar de eerste klasse kunnen be
geven. In verband hiermede zijn in 't
ontwerp de verblijven van de tweede
klasse-passagiers aangebracht onder
het rijdek en die voor de eerste klasse
op het promenadedek. In overeenstem
ming met deze eis zullen dit wintersei
zoen achtereenvolgens de „Juliana",
de „Bernhard" en de „Hendrik" op de
zelfde wijze worden ingericht.
De verlengde Moerdijkpont „Dord
recht" gaat in Mei a.s. uit de vaart en
zal dan van een nieuwe motor worden
voorzien. Het schip zal in Augustus
weer gereed zijn en dan ook bij slecht
weer kunnen varen.
Omtrent de unificatie der tarieven
is tot dusver geen overeenstemming
bereikt, aldus Ged. Staten, die tenslot
te nog mededelen te overwegen het
fonds voor de brugaanleg over de
Zandkreek, dat nog altijd bestaat, toe
te voegen aan dat v-oor de verbetering
van de verbinding Noord-Zeeland
Midden-Zeeland.
Een plan, dat helaas
schipbreuk leed
LONDEN, 8 Dec. (Reuter). Bij
een debat in het Hogerhuis heeft ad
miraal Lord Fraser voorgesteld, dat
alle atoombommen, alsmede water
stofbommen, op 500 na vernietigd
worden. Deze 500 zouden opgeborgen
moeten worden op de Mount Everest
in Basoetoland of de Sahara onder 'n
speciale bewaking van de V.N. Minis
ter van staat voor buitenlandse zaken,
Lord Reading, antwoordde namens de
regering, dat dit plan niet uitvoer
baar is.
NEW YORK. 8 Dec. (Reuter). Mi
nister Luns heeft namens Nederland de
Verenigde Naties officieel een faueoult-
rrndule van negentig kilo geschonken,
Dit apparaat demonstreert de draaiing
van de aarde.
De met goud beklede bol hangt aan
een stalen kabel 25 meter boven de vloer
bij de hoofdingang van het gebouw der
Algemene Vergadering. Op een stalen
ondersteuningsstaaf is een boodschap van
de Koningin aangebracht: „Het is een
voorrecht vandaag en morgen te leven.'
De gift werd in ontvangst genomen
door secretaris-generaal Hammarskjoeld,
die zei, dat het apparaat herinnert aan
Nederlands bijdrage in de internationale
gemeenschap. Zonder het pionierswerk
van Nederland zouden wij hier vandaag
niet staan, aldus de secretaris-generaal.
LONDEN, 8 Dec. (Reuter). Te
Gateshead is een tussentijdse verkie
zing gehouden tengevolge van het
overlijden van de socialist, die dit kies
district in het Lagerhuis vertegen
woordigde. Er werd wederom een so
cialistische candidaat gekozen, name
lijk H. Randall, op wie 13.196 stem
men werden uitgebracht. Zijn con
servatieve tegencandidaat kreeg 6661
stemmen,
'O 0) II Ipl 2)
■pj
1 gini. I mn
HORIZONTAAL: 1. Boordsel, 3.
vreemde munt, 9. bladgroente, 10. tan
deloos zoogdier, 12. Amsterdams peil,
13. opwaarts, 15. made, 16. matroos,
29. levenslucht, 20. insect, 23. kippen-
product, 25. voorzetsel, 26. kippenJooo,
28. duinvallei, 30. niet vergelen.
VERTICAAL: 1. Euvel, 2. stoom
schip, 3. tennissportterm, 1 vt eg-
woord, 5. geestigheid, 6. Nederland, 7.
mak, 11. binnen, 12. voorzetsel, 14 'af
wezig, 15. jong dier, 17. koor, 18.
graankorrel, 21. deel van de bijbel, 22.
voor, 24. biljüi ,s iok, 27. voegwoord,
28. zangnoot, 29. Gode zy lof.
Scherpe opmerkingen van Ged. Stalen
MIDDELBURG, 8 Dec. „De gang van zaken met het verdelen van het
bouwvolume voor woningbouw is voor Zeeland niet minder dan een ramp.
Komt hierin geen spoedige verbetering, dan wordt de ontwikkeling van
Zeeland verhinderd. Elk pleidooi voor het verwerven van meer bouwvolu-
ma blijft zonder succes. Deze toestand zou zelfs een wijze dol kunnen ma
ken". Deze krasse (maar beslist niet overdreven) uitspraken zijn van Ged.
Staten naar aanleiding van de begrotingsbeschouwingen. Het college wijst
erop, dat de Zeeuwen sedert 1940 op het gebied van de woningmisère meer
geleden hebben dan de inwoners van enig ander gewest: oorlog, evacuatie,
bevrijding, watersnood. De strijd om in noodwoningen niet te verpauperen is
veelal zwaar en wordt meermalen verloren, zo zeggen Ged. Staten.
In meerdere delen van Zeeland zijn er
in het geheel geen spanningen op de
bouwvakarbeidersmarkt. Zonder enig
bezwaar zou daar een aanmerkelijk gro
ter aantal woningen gebouwd kunnen
worden. Dat is duidelijk gebleken uit 'n
door het college ingesteld onderzoek,
waarvan de uitslag aan de regering is
medegedeeld.
Alles is nu verdeeld. Komt er geen
toewijzing meer, dan kan in 1956 in de
provincie geen enkele woning meer wor
den gebouwd...
Nu zal het E.T.I. nog een enquête in
stellen onder de bouwbedrijven, evenals
voor de herverkaveling. Dat uiteindelijk
nog 50 z.g. migratiewoningen werden
verkregen, is zelfs nog geen druppel in
de emmer.
ECONOMISCH BESTEL.
In hun antwoord delen Ged. Staten
ook mede eind vorig jaar de minister
van Economische Zaken verzocht te heb
ben het eiland Tholen aan te wijzen als
ontwikkelingsgebied. Dit verzoek is af
gewezen. De minister bleek in principe
wel bereid in overweging te nemen Sint
Maartensdijk als centrumplaats voor dat
deel van het eiland, dat niet op Weste
lijk Noord-Brabant is aangewezen, als
incidenteel te stimuleren kern aan te wij
zen. Daarmee zijn Ged. Staten accoord
gegaan. Zij hebben het gemeentebestuur
met aandrang verzocht de nodige voor
zieningen (aanleg industrieterrein) te
treffen en ook overigens t.a.v. het indus-
triestreven een actieve houding aan te
nemen. Dit heeft in beginsel inmiddels
een terrein aangewezen en aan een in
genieursbureau opdracht gegeven de
zaak planologisch en technisch verder
voor te bereiden.
Ged. Staten overwegen nu voorts de
mogelijkheid tot pogingen om Tholen
naast Sint Maartensdijk als incidenteel te
stimuleren kern aangewezen te krijgen.
CULTUUR.
Naar aanleiding van crftische opmer
kingen van Statenleden wordt gezegd,
dat de uitgaven voor muziek, toneel en
LONDEN, 8 Dec. (Reuter). De
Britse minister van Buitenlandse Za
ken, MacMillan, heeft in het Lager
huis een suggestie van de Labouraf-
gevaardigde Zilliacus verworpen, vol
gens welke Engeland zijn wapenleve
ranties aan Egypte en andere Arabi
sche landen diende stop te zetten, zo
lang deze landen blijven dreigen, dat
zij geweld zullen gebruiken tegen Is
rael. MacMillan zei, dat de Britse
wapenleveranties gebaseerd zijn op de
drie-mogendhedenverklaring van '50,
waarin het evenwicht in het Midden-
Oosten gegarandeerd werd, en op ver
dragsverplichtingen.
De metaalbewerkers van het Rulir-
gebded zijn met de werkgevers tot over
eenstemming gekomen wat betreft 'n
loonsverhoging. De arbeiders in uur
loon krijgen 14 pfennig per uur meer
en die op stukloon 11 pf. per uur.
beeldende kunst allerminst als sluitpost
der begroting behandeld zijn. Bij een
gemiddelde stijging der uitgaven van 12
pet. is voor 1956 voor deze doeleinden
25 pet. meer dan voor 1955 uitgetrokken.
Dat is voor 1956 het maximum.
De opmerking werd gemaakt, dat er in
Terneuzen ontstemming bestaat over het
feit, dat aan de Temeuzense Muziek
school geen subsidie meer wordt ver
leend, omdat "er nu een Zeeuwse Muziek
school ls. Geantwoord werd, dat Terneu
zen zelf apart wil blijven, hetgeen ge-
eerd is door voor één jaar subsidie te ge
ven en dat Terneuzen zich zal moeten
gewennen aan de gedachte, dat het in de
algemene organisatie zijn eigen plaats
kan behouden.
ROTTERDAM, 8 Dec. Bij een brand,
die vanochtend gewoed heeft op een zol
derkamer van een pand aan de Goudse-
rijweg, is een oude man, die volgens de
omwonenden Kastelein zou heten, om 't
leven gekomen.
Om kwart over tien ontdekte een café
houder, dat er brand was uitgebroken in
een slaapkamer, die zich op de zolder
étage bevond en verhuurd was aan de
oude baas. Een brandmeester vond op
een plaats, waar het niet brandde, de
oude man bewusteloos liggen en met be
hulp van anderen bracht hij hem naar
beneden. Bij aankomst in het ziekenhuis
bleek, dat hij was overleden. Vermoede
lijk heeft hij geprobeerd voor het vuur
te vluchten, hetgeen hem niet gelukt is,
omdat, zoals de brandmeester constateer
de, de deur naar de zolderétage klemde.
Nescafé is opnieuw in prijs
verlaagd! Nu slechts f 2.45
voor ten minste 35 koppen van
de puurste, lekkerste koffie.
Grote bus voot ten minste
140 koppen thans f 8.85
Coffeïne-vrij, in bussen met
rood etiket en van dezelfde
inhoud, nu f 2.80
f 10.25
DE BESTE BEREIDINGSWIJZE-
Wanneer V Nescafé in bet kopje
hebt gedaan:
1. éérst kokend water erop
2. dan pas melk en suiker naar
smaak
Nescafé is en blijft altijd
vers, altijd geurig tot het
laatste testje in het busje!
DE MEEST GEBRUIKTE OPLOSBARE KOFFIE TER WERELD
ISTANBUL, 8 Dec. (Reuter). Pre
mier Menderes van Turkije heeft, na
een kabinetscrisis van negen dagen,
ontstaan doordat de regeringspartij
der democraten te kennen had gege
ven geen vertrouwen te stellen in de
economische politiek van het kabinet
Menderes waarbij Menderes zelf de
enige minister was, die nog het ver
trouwen der democratische parlemen
taire fractie bleek te bezitten een
nieuwe regering gevormd, zijn vierde
sinds de in 1950 gehouden algemene
verkiezingen.
's-GRAVENHAGE, 8 Dec. Twee in
ternationale congressen, n.l. één op het
gebied van de vliegtuigbouw en één op
dat van de ruimtevaart, zullen het vol
gend jaar en in 1957 onder auspiciën van
de Kon. Ned. Vereniging voor luchtvaart
in ons land worden gehouden. Allereerst
zal de K.N.V.V.L. haar medewerking ver
lenen aan het „Congres Aeronautique
Européen", dat t.g.v. de algemene verga
dering der Europese' Organisatie van
Vliegtuigbouwers, de „Aicma", eind 1956
in Nederland bijeenkomt.
In de loop van 1957 hoopt men in ons
land het jaarcongres van de internatio
nale, astronautische federatie te houden,
van welke organisatie de aan de K.N.V.
V.L. gelieerde Nederlandse vereniging
voor Ruimtevaart deel uitmaakt.
Medio 1956 hoopt de K.N.V.V.L. in sa
menwerking met 't Rotterdams Helicop
ter Syndicaat een internationale wed
strijd voor hefschroefvliegtuigen te orga
niseren, die gehouden zal worden onder
auspiciën van de „Federation Aeronau
tique Internationale", de internationale
sportluchtvaartfederatie te Parijs. Aan
deze wedstrijd zal ook een tentoonstel
ling verbonden zijn.
Geschenk van de Rotterdammers
ROTTERDAM, 8 Dec.
Het Roterdamse bedrijfs
leven heeft met een vijftal
'particulieren, f115.000 bij
eengebracht om het korps
mariniers ter gelegenheid
van zijn 290e jaardag 220
gala-uniformen te ver
schaffen. Dit „groot tenue"
zal vanavond in de Rotter
damse Schouwburg door
de voorzitter van de daar
voor in het leven geroepen
stichting, mr K. P. van der
Mandele, de generaal der
mariniers worden aange
boden.
De uniform wordt van
donkerblauw marinela-
ken en is bedoeld als een
verbeterde uitgave van die
uit 1896. De ponceau-rode
kraag met lissen is terug
gekeerd en de zakkleppen
op de achterzijde zijn ook
met rood omzoomd. Het
lederwerk is in zwart uit
gevoerd. Ook is uit 1896
de (kurken tropen-) helm
met piek overgenomen.
De muzikant draagt op
de schouders zijn embleem:
't klaverblad, de tambour-
maitre ontvangt een met
goud versierde bandelier,
waarop 12 wapenfeiten
staan vermeld. De distinc
tieven van de officieren
worden in goud uitge
voerd: op de rand van hun
helm komt het officiële
borduursel. Tot de uitrus
ting van de generaal be
hoort de speciale sabel.
Voor de vaandeldrager is
een speciaal bandelier ont
worpen en de tamboers en
pijpers krijgen hun kap
messen terug.
DE KAPEL.
„Opgedoft". Zo zal de
man van de grote trom 'n
met rood gevoerd panter
vel omgehangen krijgen,
waarbij de „kop" op de
rug hangt.
Prins Bernhard en mi
nister Staf hebben hun
sanctie aan de nieuwe uni
form gegeven. Ook is offi
cieel goedgevonden, dat 't
hier een eenmalig geschenk
betreft, hetgeen impliceert,
dat onderhoud, aanvulling
enz. voor rekening van het
Rijk komen, evenals de
eveneens donkerblauwe
duffelse overjas, die wel
eens nodig zal zijn. Ver
moedelijk zal men de ma
riniers voor het eerst op
de a.s. bevrijdingsdag in
dit groot tenue zien ver
schijnen.
Een tijdperk wordt afgesloten
Clement Attlee is tot het laatst van zijn politieke carrière
zichzelf gebleven. Hij had nog geen twee minuten nodig
om mede te delen, dat hij zijn functie van leider der Brit
se socialistische partij neerlegde. De motivering van zijn niet
onverwacht komende beslissing was duidelijk en maar voor
één uitleg vatbaar: Ik treed af om voor jongere krachten plaats
te maken. „Deze kleine fatsoenlijke man", zoals Winston
Churchill hem eens noemde, zal de vergaderzaal van het Lager
huis, 's werelds oudste parlement, niet meer betreden. Met hem
is een bewogen periode in Engelands parlementaire geschie
denis afgesloten. De ouden gaan heen, de jongeren nemen hun
plaatsen in, want de wereld moet verder. Ook het politieke
bedrijf.
Attlee is 33 jaar lid van het
Lagerhuis geweest, een mensen
leeftijd mag men wel zeggen.
Zes jaar was hij premier van het
Britse Gemenebest, twintig jaar
diende hij zijn partij als leider.
Tot de laatste dag van zijn poli
tieke loopbaan kon ieder op hem
rekenen, ondanks zijn zwakke ge
zondheid. Nog deze maand maakt
hij een inspannend propaganda-
tournée door Schotland.
Het is niet de eerste maal, dat
er een vergelijking wordt ge
maakt tussen deze christen-socia
list en Churchill. Zo verschillend
als hun milieu, afkomst en op
voeding waren, zo verschillend is
ook hun persoonlijkheid. Attlee
miste alles wat Churchill bezat
aan show, aan grandeur, aan
meeslepend betogen. Hij is nooit
de man geweest, die met zijn
woord de massa's wist te fascine
ren. Indien hij het zou hebben
gekund, dan zou hij het niet ge
wild hebben. Want Attlee was
de verklaarde tegenstander van
alles wat riekte naar pathos en
demagogie. Zijn spreektrant was
vaak bij het saaie af.
Hij was jurist en verloochende
dat nooit in /.ija politieke rede
voeringen. Hij bezat niets van het
imponerendl eenzijdige van een
man als Bevan. Hy was de man
van het juiste midden in zijn par
tij, maar juist daarmee heeft hjj
het Britse socialisme de grootste
dienst bewezen, die men zich
maar denken kan.
Het ls altijd moeilijk te ontdek
ken waarom sommige politieke
figuren van formaat zich onbe
twist kunnen handhaven zonder
brillant te zijn en zonder te spre
ken tot de verbeelding van de
massa. O.i. is het geheim van
Attlee's politieke leven gelegen in
zijn fatsoenlijkheid, zijn onkreuk
baarheid, zijn onafhankelijkheid,
zijn eerlijkheid en zijn hoge op
vatting van hetgeen in de poli
tiek mag en niet mag. Het inte
resseerde hem niet, of men hem
niet populair vond of dat hij voor
zijn ideeën geen brjval ontving.
Hij bleef socialist in hart en nie
ren en werkte zeer bewust mee
zich daarbij baserend op wat hij
zag als eis van zijn socialistisch
beginsel, aan de liquidatie van
het Britse Imperium, aan de so
cialisatie van verschillende En
gelse bedrijven. Maar hg deed
dat als een man uit één stuk en
zonder bijbedoelingen.
Attlee heeft het de laatste ja
ren in zyn partij niet gemakke
lijk gehad. Wie denkt niet aan de
links-socialistische Bevan, die de
eenheid der Labour-partij in het
grootste gevaar bracht? Het is
Attlee's verdienste, dat hij de
partij bjjeen heeft weten te hou
ten, al moest hjj mede door
deze controverse beleven, dat
het bewind van het land overging
in de handen der Conservatieven.
Het is nog niet bekend wie
zijn opvolger zal zijn als leider
der socialistische partij. Men ver
wacht een scherpe strijd om deze
opvolging. Want juist nu zal men
de samenbindende figuur van de
ze „fatsoenlijke man" missen. Al
gemeen wordt verwacht, dat als
winnaar uit deze strijd de 49-ja-
rige financiële deskundige van de
party, Hugh Gaitskell, te voor
schijn zal komen. De 67-jarlge
Herbert Morrison, die ook op de
nominatie staat, is voor deze
moeilijke functie al wat oud en
Aneurin Bevan zal waarschijnlijk
bij de eerste stemming reeds af
vallen. Een tweede stemming kan
dan nodig zijn tussen Morrison
•n Gaitskell.
Reeds in Maart 1945 bracht
Attlee een bezoek aan het over
stroomde Walcheren. Met een
dukw reed en voer hij over net
eiland. Ruim twee jaar later, op
4 November 1947, was hij er op
nieuw, nu ter gelegenheid van
,'e eersteboomplanting.
In Westkapelle, aan de voet
van de vuurtoren, heeft hij
daar het woord gevoerd. Dit
zei hij: ,,Ik hen van mening,
dat herstelwerk alleen dan
succesvol kan zijn, wanneer
allen samenwerken. Walcheren
heeft vele bomen verloren,
maar de vrijheidsboom in Ne
derland is nooit gestorven en in
de strijd voor een vredige we
reld is er de grote samenwer
king tussen het Engelse en het
Nederlandse volk".
'ifi irW^yiT"(fYifi'W''ir rr'.r'r nm iini jui niiVii
