D|AKARTA-DELEOATIE OP
WEG NAAR DEN HAAG
Bouwvakarbeiders mogen
vervroegd afzwaaien
De dood waarde rond over
onze wereld
Romme en Kikkert tegen
CNV-wens omtrent loonraad
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Anak Agung hoopt op steun van
alle Indonesische groeperingen
jean Sibelius in
de bloemetjes
Drie doden op
de weg
Verpleegster was
opium-slavin
Paul van Kempen
overleden
Klein verlof, in afwachting van groot
verlof voor 1200 man
Hugh Gaitskelh
„Ik wil best
Souvereiniteit over
Nieuw Guinea moet
gehandhaafd worden
Honderden mensen omgekomen
Maar alle fracties wel vóór bedrijfstakgewijze
loonvorming
Nog lang geen
koek en ei in
Argentinië
Uitgave:
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Giro 274289.
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
90, TeL 2438 (b.g.g. voo- redactie
2435, voor adven. enz. 2970),
Kantoren: Vlissingen: Nieuwstr.
68. Telef. 326; Middelburg: Korte
Noordstr. 35. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Ter-
neuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V.,
Goes
ZEEUWSCH DAGBLAD
lie JAARGANG No. 3265
Abonnementsprijs 0.47 per week,
2.p. maand, 5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct per woord.
VRIJDAG 9 DEC. 1955
Directeur: JACQ DE SMIT
Waarnemend-hoofdredacteur Prof. Dr J. J. de Jong
Medewerkers: J. A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg;
t Dijk, St. Annaland; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; J. Huiissen, Terneuzen;
s. Goes; Ds J. Kwast, Vlissingen; J. Laport Goes; J. Lodder, Vlissingen; J. Mol, Vlissingen;
rv a OiJ:OO
Ds D. J. van
Ds J. Karelse,
K. C. van Spronsen, Goes; A. H. S. Stemerding, Souburg; R. Zuidema, Goes.
Goes wil vinger in
de Delia-pap
Zie pag. 2
De Nederlands-Indonesische besprekingen
HELSINKI, 8 Dec. Onder gewel
dige belangstelling uit binnen- en bui
tenland heeft de Finse componist Jean
Sibelius vandaag zijn negentigste ver
jaardag gevierd. Hij ontving o.m. ge
lukwensen van Bondspresident Heuss
van West-Duitsland en Koning Frede-
rik van Denemarken.
President Paasikivi van Finland
bracht via de radio hulde aan de
componist. De president was de eni
ge officiële gast, die door de jarige
werd ontvangen.
Sibelius heeft herhaaldelijk gewei
gerd te zeggen, of hij nog nieuwe wer
ken zal publiceren. Personen uit zijn
omgeving verklaren, dat zijn gehoor
Uitstekend is en dat hij nog compo
neert, doch alleen voor zichzelf en niet
voor de buitenwereld.
ZUTPHEN, 8 December Op het
kruispunt te Vorden is vanmorgen de
18-jarige motorrijder uit Vorden bij
een aanrijding om het leven gekomen,
doordat een autobestuurder geen voor
rang verleende aan de motorrijder.
Verdronken in auto
HOOFDDORP Gisteravond is
door onbekende oorzaak een personen
auto van de Huigsloterdijk te Abbenes
in het water van de Ringvaart gere
den. De bestuurder wist zich uit de
auto te bevrijden. De naast hem zit
tende 18-jarige jongeman R., uit Lich
tenvoorde, kwam door verdrinking om
het leven.
Drie-jarig kind overreden
AMSTERDAM Vanmiddag is een
3-jarig kind J. P., overreden door een
personenauto. Het jongetje overleed
vrijwel onmiddellijk. Onverhoeds stap
te het kind van het trottoir, zodat de
chauffeur van de auto, die volgens de
politie zeer rustig reed, geen kans meer
zag een aanrijding te voorkomen.
DE BILT ZEGT:
Zachtere lucht op komst
DE BILT, 8 Dec. Veel bewolking
mebt plaatselijk enige regen. Koude
ochtend, in de middag dezelfde of iets
hogere temperaturen dan Donderdag.
Zwakke tot matige wind uit Zuidelijke
richtingen.
Op- en ondergang van Zon en Maan
Zaterdag 10 December: Zon op 8.39,
ond. 16.27. Maan op 4.48, ond, 14.05.
Hoofwater Zaterdag 10 Dec.:
Vlissingen 11.21 u. 1.56 m. 23.53 u. 1.79
m. Terneuzen: 11.48 u. 1.73 m., u.
m. Wemeldinge: 0.23 u. 1.57 m.,
12.48 u. 1.33 m. Zierikzee: 0.09 u. 1.38
m., 12.30 u. 1.14 m.
punt van de andere partijen en groe
peringen niet ver van dit der Masjumi
afstaat.
Naar wjj vernemen zal de Neder
lands-Indonesische conferentie Zater-
dam a.s. om 12 uur worden geopend
met een zitting in de grafelijke zalen
op het Binnenhof in Den Haag. De
voorzitters van beide delegaties zullen
een openingsrede uitspreken.
DJAKARTA, 8 December (P.I.A.) De Indonesische minister van Buiten
landse Zaken, Anak Agung, die de Indonesische delegatie naar de besprekin
gen op ministerieel niveau tussen Nederland en Indonesië zal leiden, is heden
met een vliegtuig van de K.L.M. met zijn adviseurs: Moh. Roem, mr Subardjo,
dr Rustamadji en mr Teng Tjin Leng, en de secretaris van Anak Agung,
Suwardjo, naar Nederland vertrokken. Enkele ministers, hoge functionarissen
en leden van het corps diplomatique deden het gezelschap uitgeleide.
Anak Agung verklaarde te hopen, dat zijn delegatie de steun zal krijgen
van alle Indonesische groeperingen, opdat de onderhandelingen tot bevredi
gende resultaten kunnen leiden. Hij verwees naar het gezamenlijk commu
niqué, (dat gisteren in ons blad werd gepubliceerd), en zei verder niet te
kunnen zeggen, welke resultaten men zal bereiken.
„De delegatie wordt ten volle ge
steund door het Kabinet. De politiek,
die zij zal volgen is door het gehele
Kabinet goedgekeurd." Anak Agung
legde er de nadruk op, dat de delega
tie zich zal dienen te houden aan de
door het Kabinet goedgekeurde poli
tiek. Hoe lang de besprekingen zullen
duren, kon hij niet zeggen, maar hij
hoopte niet lang, „want in Indonesië
wacht veel werk, dat afgewikkeld
moet worden.
De heer W. Latumeten van het mi
nisterie van voorlichting zal de woord
voerder van de Indonesische delegatie
zijn. De heren Djamaluddin (van P.I.
A.) en Mohidin (van het socialistische
blad „Pedoman") maken op uitnodi
ging van de regering de reis mee. De
oppositiebladen die uitgenodigd wa
ren, sloegen de uitnodiging af. In de
komende dagen vertrekken de andere
delegatieleden, adviseurs en journalis
ten.
De voorzitter van de Masjumi, Moh.
Natsir, heeft verklaard, dat het een
verdienste van het huidige Kabinet is,
dat het de kwestie rondom de betrek
kingen tussen Nederland en Indonesië,
-die „bevroren" waren, weer op gang
heeft gebracht. De Masjumi geeft haar
volle steun aan de pogingen van het
Kabinet in de delegatie. Natsir zeide
ervan overtuigd te zijn, dat het stand-
ROTTERDAM, 8 Dec. Omdat ze
van twee doktoren receptformulieren
had weggenomen, om daarop in
apotheken opium te kunnen halen, had
de 35-jarige verpleegster W. uit een
kliniek te Loosduinen zich vanmorgen
voor de Rotterdamse rechtbank te ver
antwoorden.
Ze bleek hetzelfde reeds in Den
Haag en Haarlem gedaan te hebben,
en was daarvoor voorwaardelijk bui
ten rechtsvervolging gesteld. De vrouw
zei aan opium verslaafd te zijn door
het harde werken. Als ze op een
spreekuur bij een dokter met geraffi
neerde klachten kwam, nam ze, als hij
zich omdraaide, enige recept-formulie
ren weg. Ze vulde ze in, ondertekende
ze, en haalde er in de apotheek per-
vitine of opium mee af.
Eén der grootste dirigenten
van deze tijd
AMSTERDAM, 8 Dec. De dirigent
Paul van Kempen is vanmiddag op 62-
jarige leeftijd in de ziekenverpleging
te,Amsterdam, waar hij sinds enige tijd
verpleegd werd, overleden. Met hem
is een der grootste dirigenten van de
tegenwoordige tijd heeegegaan.
Paul van Kempen studeerde viool
aan het Amsterdamse conservatorium,
Voor de eerste keer trad hij op 13-
jarige leeftijd als solist op en toen hij
zeventien was, kreeg hij reeds een
aanstelling als eerste violist bij het
concertgebouworkest. Zes jaren daar
na aanvaarde hij het eerste-eoncert-
meesterschap in Posen en later in Dort
mund.
Allengs ging Van Kempen zich
steeds meer toeleggen op het dirigeer-
vak. In 1932 werd hij eerste dirigent
van de Dresdener Philharmonie, welk
orkest onder zijn sublieme leiding we
reldvermaardheid kreeg. Sedertdien
heeft hij de leiding gehad van enige
van Europa's grootste opera-instellin
gen (Berlijn, Aken, Bremen) en orkes
ten.
De laatste jaren leidde hp een
groot aantal concerten van het Radio
Philharmonisch Orkest in Hilversum
en langdurige tournees ondernam hij
vooral in Italië, Frankrijk en Duits
land .waarnaast hij in verschillende
landen in internationale muziekfes
tivals optrad.
Ieder jaar leidde Van Kempen te
Siena (Italië) de internationale diri
genten-cursus en ook de dirigenten
cursus van de Ned. Radio Unie stond
in 1955 onder zijn leiding.
De neger Joseph Osborn, die steeds
heeft volgehouden, dat hij in 1814 als
slaaf in Kentucky is geboren, is 'te
Eineinnati overleden (141 jaar).
Min. Staf helpt mee aan woningbouw
DEN HAAG, 8 December Teneinde tegemoet te komen aan het tekort
aan werkkrachten in de woningbouw in Nederland zal met ingang van I Maart
1956 aan 1.000 a 1.200 voor eerste oefening in werkelijke dienst verblijvende
bouwvakarbeiders, op hun daartoe gedaan verzoek, (vervroegd) klein verlof
(in afwachting van groot verlof) worden verleend. Aldus een heden uitge
geven Landmachtorder. Dit verlof zal worden verleend aan hen, die verklaren
voor de verdere duur van 19a6 hun werkkracht beschikbaar te blijven stellen
voor de woningbouw.
Van deze regeling zijn uitgesloten: zij, die dienen buiten Europa; zij, die
de voor hen geldende wettelijk bepaalde minimumduur der eerste oefening
11
WC ÏUVi O- -
op 1 Maart 1956 nog niet hebben volbracht.
plichtige, hiervan een door zijn com
mandant voor eensluidend getekend
Om voor (vervroegd) klein verlof in
afwachting van groot verlof in aan
merking te kunnen komen, moet de
dienstplichtige: bij zijn commandant
een verzoek om klein verlof in af
wachting van groot verlof, alsmede
een werkgeversverklaring indienen,
beide ingericht volgens het bij de
Landmachtorder behorend model en
afgestempeld door het gewestelijk ar
beidsbureau. Verzoeken en werkge
versverklaringen, die, voor wat de in
houd daarvan betreft, van dit model
wezenlijk afwijken, worden niet in
behandeling genomen.
Indien hij in het bezit is van een di
ploma of van enig ander schriftelijk
bewijs (verklaring), waaruit zijn vak
bekwaamheid blijkt moet de dienst-
tt
Wie volgt Attlee op?
LONDEN, 8 Dec. Hugh Gaitskell
heeft het verzoek van negen vooraan
staande Labour-ieden om zich terug te
trekken als candidaat voor het fractie
leiderschap der Labourpartij, van de
hand gewezen.
Links georiënteerde. Bevan, die
zelf weinig kans maakt om als op
volger van Attlee te worden gekozen,
had zich bereid verklaard af te zien
van een candidatuur ten gunste van
Morrison, als Gaitskell zich óók te
rug zou trekken. Bevan is een krach
tige tegenstander van Gaitskell als
fractieleider.
Gaitskell heeft echter doen weten,
dat hij de grootste achting heeft voor
Morrison, doch van mening is, dat de
partij de kans moet hebben om te kie
zen. Het intrekken der candidatuur
van Gaitskell en Bevan zou Morrison
tot onbetwist opvolger van Attlee heb
ben gemaakt.
afschrift bij zijn verzoek overleggen.
De formulieren moeten uiterlijk 15
Januari a.s. bij het Ministerie van Oor
log zijn binnengekomen.
De tweede Fokker S-14, met trai
ningstoestel van Fokker voor
straaljagerpiloten, dat naar Ame
rika wordt gezonden ter vervan
ging van de machine, waarmee
Gerben Sonderman, de eerste in-
vlieger van Fokker, tijdens een
proefvlucht boven de V.S. dodelijk
verongelukte, is de tocht naar de
nieuwe wereld begonnen. Bij de
Fokker-fabriek op Schiphol werd
de gedeeltelijk gedemonteerde
machine op een dekschuit geladen,
waarna, na nog een overlading de
tocht per zeeschip begint.
Ned. Regering houdt vol:
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG, 8 Dec. De Neder
landse regering houdt vast aan het
standpunt, dat de souvereiniteit over
Nieuw Guinea gehandhaafd moet wor
den tot de bevolking er zelfbeschik
kingsrecht zal kunnen uitoefenen. Bij
de toekomstige ministersconferentie
met Indonesië zal ze onveranderd van
dit standpunt uitgaan. Dit verklaarde
de minister van Overzeese Rijksdelen,
minister Kernkamp gisteravond zeer
positief in de Tweede Kamer, tijdens
de behandeling van de begroting van
zijn departement.
De communistische afgevaardigde
Wagenaar, die het beleid van de rege
ring t.a.v. Nieuw-Guinea op de beken
de naieve wijze had- aangevallen, liet
weten, dat het sprookje van de spring
plank naar Indonesië te afgezaagd is,
om erop in te gaan. De begroting is
rond het middernachtelijk uur z.h.s.
aangenomen. Alleen de Communisten
stemden tegen.
Tijdens deze behandeling hebben
zich geen nieuwe dingen voorgedaan.
De Nederlandse regering beoogt een
geleidelijke economische ontwikkeling
van Nieuw-Guinea en ze heeft daarbij
één belang voor ogen, n.l. dat van de
bevolking.
Droeve lijsi
PARIJS, 8 December Het is een lange lijst van slachtoffers, die van
avond op het telexnet verscheen. Orkanen, ontploffingen en ongevallen
brachten vandaag leed in vele honderden gezinnen, in verschillende wereld
delen.
Het ergste werd India wel geteisterd. De orkaan, die in drie kustdistricten
van de staat Madras woedde, maakte ongeveer vijfhonderd slachtoffers. Een
veertig dorpen zijn vernield en veel vee is omgekomen. De autoriteiten laten
iriioortnior lovpncmirirlelpn aanvoeren voor de geïsoleerde plaatsen.
per vliegtuig levensmiddelen aanvoeren
Een straaljager van het type „Jave
lin", die nog op de Britse geheime lijst
staat, is op een experimentele vlucht
op het eiland Wight neergestort. De pi
loot kon zich met een valscherm het
leven redden. De „Javelin", een straal
jager met deltavleugels geschikt voor
gebruik' onder alle weersomstandighe
den, kan naar verluidt een snelheid
bereiken van 1120 kilometer per uur.
Bij het afschieten van Japans vuur
werk, die zeer ontplofbare stoffen be
vatten, zijn op verscheidenen plaatsen
in Malakka elf personen om het leven
gekomen. De politie en de douane zijn
een onderzoek op grote schaal begon
nen. Zij reizen steden en dorpen af om
winkeliers en burgers tot het afgeven
van het gevaarlijke vuurwerk te be
wegen.
Volgens de politie te Frankfort zijn
er tot dusver geen aanwijzingen, dat,
de ontploffing waardoor gisteren een
flatgebouw in Frankfort werd ver
woest, met opzet is veroorzaakt. Zij
acht het ook onwaarschijnlijk, dat een
bom uit de oorlog onder de fundering
is ontploft. Het aantal doden bedraagt
thans 26. Vermoed wordt, dat er
nog een dode, een vrouw, onder het
puin ligt. Zeven mensen zijn onge
deerd uit het puin bevrijd.
De Tweede Kamer en de loonpolitiek
(Van onze parlementaire redacteur).
DEN HAAG, 8 December Zowel prof. Romme (K.V.P.) als de heer
Kikkert (C.H.) hebben zich gedistancieerd van het verlangen van het C.N.V.
om zo spoedig mogelijk een wettelijke regeling voor de instelling van een
loonraad tot stand te brengen. Op dit punt heeft de heer Stapelkamp (A.R.)
dus geen steun gevonden in de Tweede Kamer. Daartegenover staat echter,
dat alle fracties zich voor de bedrijftaksgewijze loonvorming hebben uitge
sproken. En dat prof. Romme bij minister Suurhoff heeft aangedrongen om
terstond aanwijzigingen aan het College van Rijksbemiddelaars te geven,
waardoor het nieuwe loonsysteem kan worden doorgevoerd.
De Rooms-katholieke fractievoorzitter heeft zich weer eens ontpopt als een
groot tacticus. Wie verwacht zou hebben, dat hij nu eens uitvoerig ging aan
tonen op welke formidabele wijze de socialisten (minister Suurhoff incluis)
door de knieën zfjn gegaan, is bedrogen uitgekomen.
Het feit, dat 75 jaar geleden Dosto-
jewski overleed, zal volgend jaar in
de Sowjet-Unie uitgebreid worden her
dacht .Tussen 1956 en 1958 zal een
nieuwe editie in tien delen van het
werk van de schrijver verschijnen. Er
zal een film naar de roman „De Idioot"
worden gemaakt, terwijl er toneelstuk
ken naar dit werk en naar „De gebroe
ders Karamazof" zullen worden opge
voerd.
Integendeel, prof. Romme trok de
socialistische bewindsman naar zich
toe, door zich aan te sluiten bij de toon,
waarin de regeringsmededelingen over
het nieuwe loonsysteem zijn gevat.
De loonsverhogingen die het gevolg
zullen zijn van dit-nieuwe loonsysteem
moeten in het algemeen uit de winsten
betaald worden, zo zei prof. Romme.
In het algemeen, want prijsverhoging
mag men niet bij voorbaat uitsluiten.
Als prijsverhoging in de landbouw
noodzakelijk is dan zal men de moei
lijkheden die daardoor ontstaan recht
vaardig moeten oplossen. Door de loon-
differentiatie uit de winst mogelijk te
maken, zijn, zo vervolgde prof. Rom
me, redelijke en voldoende waarbor
gen getroffen om het nieuwe loonsy
steem in te voeren. De rooms-katholie-
ke fractievoorzitter was het eens met
minister Suurhoff dat de bedrijftaks
gewijze loonvorming zelfdiscipline
vraagt van het georganiseerde bedrijfs
leven. Deze zelfdiscipline moet niet met
de lippen worden gepredikt, maar zal
er ingehamerd moeten worden. In dit
verband had de heer Romme critiek
op de redevoering van de heer Roe
mers (Soe.), waarin werd gezegd dat
de metaalarbeiders nu hoge lonen zul
len krijgen, terwijl de bakkers niet op
een broodje, maar op een houtje zullen
moeten bijten. Is zo'n uitlating een me
thode om de zelfdiscipline en de ver
antwoordelijkheid te schragen?, zo
vroeg prof. Romme. Laat de heer Roe
mers toch zeggen: als de lonen van de
metaalarbeiders niet omhoog gaan dan
verdwijnt de winst in de zakken van
de ondernemer en van de aandeelhou
ders. Is daar de metaalarbeider en de
bakkersgezel mee gebaat?
Het is volgens prof. Romme begrij
pelijk, dat de wettelijke regeling voor
de loonraad niet binnen een paar
maanden tot stand kan komen.
In dit opzicht was hij het dus niet
met de heer Stapelkamp (A.R.) eens,
maar wel hoopte de heer Romme, dat
het wetsontwerp gereed zal liggen als
minister Suurhoff eventueel de leiding
van het departement aan een opvolger
moet overdragen.
ERVARING OP DOEN.
Ook de heer Kikkert (C.H.) vond
het niet onoverkomelijk dat niet di
rect een loonraad wordt ingesteld. Het
is goed, zo zeide hij, eerst het College
van Rijksbemiddelaars in te schakelen,
dan kan er enige ervaring opgedaan
worden. Hij vond dat juist een goede
middenweg. Overigens verklaarde ook
de heer Kikkert zich een voorstander
van de nieuwe loonpolitiek.
En hij vond het juist, dat de over
heid op dit gebied een taak blijft hou
den. Hij vreesde dat het nog wel eens
moeilijk zal zijn een goede oplossing
te vinden voor de twee begrippen: dif
ferentiatie en coördinatie. Er mag geen
te groot verschil in beloning ontstaan.
Spanningen zijn niet uitgesloten, maar
daarom mag van de leiding der vakbe
weging grote verantwoordelijkheid
gevraqgd worden. De heren Lemairè
l.ex K.N.P.), Van Leeuwen (Lib.) en
Van Dis (S.G.) betuigden ook hun in
stemming met de nieuwe loonpolitiek.
Nieuwe motieven voerden zij daarvoor
echter niet meer aan.
Het probleem der vergeten groepen
heeft bij deze begrotingsbehandeling
nog een grote rol gespeeld. De heren
Lemaire (ex K.N.P.), Zegering Had-
ders (V.V.D.), Van Dis (S.G.) en Kik
kert (C.H.) vroegen spoedige afdoe
ning van het S.E.R.-advies. De knoop
moet nu eindelijk eens worden door
gehakt. Eerstgenoemde vroeg, of er
niet voorlopige voorzieningen getrof
fen kunnen worden, terwijl de heer De
Kort (K»V.P.) klaagde, dat de bewinds
man een jaar heeft gewacht voordat
hij een S.E.R.-advies vroeg over een
noodvoorziening voor de weduwen en
wezen. De heer Kikkert (C.H.) wilde
aan deze noodvoorziening voorrang ge
ven boven een regeling voor de kin
derbijslag aan zelfstandigen.
EMIGRATIE.
Een ander belangrijk punt was het
emigratiebeleid. Moet het beleid wor
den omgebogen nu er een gespannen
arbeidsmarkt is.
De heer Biewenga (A.R.) vond dit
niet verstandig. Hoogstens is een ma
tiging van de voorlichting gewenst.
Een kunstmatige afremming van de
emigratie is niet noodzakelijk, want de
gunstige conjunctuur is een natuurlij
ke rem.
BUENOS AIRES, 8 Dec. Troepen
van het Argentijnse leger van de lucht
macht hebben op bevel van de gouver
neur het hoofdbureau van politie in
Mendoza, de hoofdstad van de Andes-
provincie van dezelfde naam, waar 'n
nationalistische samenzwering ver
ijdeld is, bezet. In een officiële ver
klaring heette het, dat de provinciale
politie „alle kenmerken van het Pe-
ronistische bewind behouden had".
De hoofdinspecteur van politie is af
getreden en voorlopig vervangen door
een luitenant-kolonel van het leger.
Volgens een blad in Buenos Aires
zijn de drie hoge legerofficieren, die in
verband met de samenzwering aange
houden zijn en per vliegtuig overge
bracht naar BuenosAires, de voorma
lige bevelhebber van de bergtroepen in
het gebied van de Andes, generaal
Audisio, zijn stafchef, en de voormali
ge directeur van de militaire academi»
van Mendoza.