AFSLUITING VAN OOSTERSCHELDE
'N VEREISTE
Boeiende rede van Min. Zijlstra
over wereld vol onzekerheden
Onverbrekelijk verbonden
aan het Deltaplan
NEEMT ATTLEE
ONTSLAG?
Koffie - Thee
goedkoper
Onze regering houdt vast
aan ontwerp-agenda
Aanvullend advies van Delta-commissie aan Minister Algera
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Kamerarrest voor
Kamerlid
Mededeling wordt
Donderdag in het
Parlement verwacht
Kinderbijslag voor
invalide kinderen tot
27 jaar
Bemoedigend, maar ook beangstigend
Westerling toch
op NwvGuinea 1
Steun van 171 millioen
aan Suriname
N.lL-partij weigert deelname
Vandaag: twee
slachtoffers
Vooraanstaand
neger vermoord
en verbrand
Uitgave:
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Giro 274289.
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
60, Tel. 2438 (b.g.g. voor redactie
2435, voor advert, enz. 2970),
Kantoren: Vlissingen: Nieuwstr.
68. Telef. 326; Middelburg: Korte
Noordstr. 85. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Ter-
neuzen: Dijkstraat 26-28,
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V.,
Goes
ZEEUWSCH DAGBLAD
lie JAARGANG No. 8263
Abonnementsprijs 0.47 per week,
j 2.p. maand, 5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct per woord.
Waarnemend-hoofdredacteur Prof. Dr J. J. de Jong
WOENSDAG 7 DEO. 1955
Directeur: JACQ DE SMIT
Medewerkers: J. A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg;
Ds D. J. van Dijk, St. Annaland; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nleuwdorp; J. Huiissen, Terneuzen;
Ds J. Karelse, Goes; Ds J. Kwast, Vlissingen; J. Laport Goes; J. Lodder, Vlissingen; J. Moii Vlissingen;
K. C. van Spronsen, Goes; A. H. S. Stemerding, Souburg; R. Zuidema, Goes.
V..
Zie pagina 3
DEN HAAG, 6 December Het afsluiten van de Oosterschelde is
uit een oogpunt van veiligheid onverbrekelijk verbonden aan het af
sluiten van Haringvliet en Brouwershavense Gat. Dit blijkt uit het vijfde
interim-advies van de Deltacommissie aan minister Algera. In dit advies
geeft de commissie nadere beschouwingen in verband met de afdamming
van de zee-armen.
De werken in bet Zuidwesten des lands vormen tezamen een onver
brekelijk geheel, zo schrijft de commissie. Men mag de afsluiting van de
Zeeuwse wateren niet alleen beschouwen uit een oogpunt van de vei
ligheid en de zoetwatervoorziening van het direct omliggende gebied,
zij moet tevens worden gezien als een noodzakelijke completering van
de werken in het Noordelijke deel van de Delta. Met het oog op de
beveiling tegen de stormvloeden mogen de tussenstadia niet als eind
stadia aanvaard worden.
SCHEMA AFSLUITINGEN
Na afsluiting van het Volkerak
wordt bij een open Oosterschelde op
dit water en de tussenwateren geen
enkele verlaging van stormvloed
standen verkregen. Aan de Zuid
zijde van de Volkerakdam zouden
ze zelfs een verhogende invloed on
dervinden. Afsluiting van de Greve-
lingen beperkt deze, maar heft ze
niet op. Een afgesloten Haringvliet
en Volkerak geven groter veiligheid
in het Noordelijk gebied.
Maar de uiteindelijk beoogde veilig
heid wordt pas bereikt, wanneer ook
de Zeeuwse wateren Brouwershaven-
se Gat en Oosterschelde dicht zijn.
Ook de Oosterschelde
Het sluiten van Haringvliet en Gre-
velingen bij een open Volkerak zal
een betekenende verlaging van storm
vloedstanden op benedenrivieren, Vol
kerak, Krammer en Zijpe tengevolge
hebben. De verlaging op Keeten en
Oosterschelde zal dan echter nauwe
lijks merkbaar.
De uiteindelijke veiligheid in het
achterliggende gebied wordt dan nog
geenszins bereikt. De Deltacommis
sie concludeert hieruit, dat de afslui
ting van de Oosterschelde een inte
grerend deel uitmaakt van het ge
heel der werken.
Het Zeeuwse meer
Voor de zoetwaterhuishouding zijn
niet alleen de afsluiting van de Zeeuw
se wateren, maar ook de Volkerakdam
van groot belang. Het daar te vormen
Zeeuwse meer vormt dan een reser
voir, waaraan bij droogte water kan
worden onttrokken, zonder het zout-
bezwaar op de Waterweg te vergroten,
Het vervallen van het schutten bij
Wemeldinge door het bouwen van
schutsluizen in de Volkerak legt
eveneens verband ten behoeve van
de scheepvaart tussen de Noordelij
ke en Zuidelijke werken. De wer
ken, aldus de commissie, houden
eveneens nauw verband met elkaar
ten aanzien van het landverkeer en
de ontwikkeling van de sociaal-eco
nomische toestand op de eilanden.
Spoedige veiligheid
In het vijfde interim-rapport wordt
de aanbevolen volgorde der werken
nader omschreven. De afsluitingen zui
len niet gelijktijdig kunnen worden
voltooid. De keuze moet zodanig zijn,
dat zo spoedig mogelijk veiligheid te
gen stormvloeden zal worden verkre
gen, zonder dat daarbij ontoelaatbare
waterloopkundige situaties ontstaan,
Eerst Haringvliet
Afsluiting van het Haringvliet wordt
vanwege de wellicht geringere techni
sche moeilijkheden en de spoedig te
bereiken grotere veiligheid van het
zeer kwetsbare achtergelegen gebied,
ais eerste aanbevolen.
Bij sluiten van deze dam ontwor
pen sluizen (voornamelijk tegen ijs
gang) zal in geval van stormvloed,
de waterstand op Haringvliet, Hol
lands Diep en direct aansluitende
wateren terug te brengen zijn tot
op de op-één-na-hoogste waargeno
men waterstand.
Daarna; dam bij Bruinisse
Om technische en waterloopkundige
redenen is het nodig, vervolgens de
Grevelingen zo Oostelijk mogelijk af
te dammen. Ten Westen van die dam
zullen de stormvloeden enige decime
ters worden verhoogd. Op Krammer,
Volkerak, Hollands Diep en Haring
vliet zullen de stormvloedstanden dan
echter verder worden verlaagd. De
commissie onderzoekt nog of het in die
t;jd wenselijk is Donge, Oude Maas en
de Eiesbos verder af te sluiten.
En dan..de Oosterschelde
Na het afdammen van de Grevelin
gen geeft de commissie er de voorkeur
ana de Oosterschelde af te sluiten, al
vorens met het Brouwershavense Gat
te beginnen. Men mist dan weliswaar
de ervaring met het sluiten v.-.n deze
zee-arm, maar verkrijgt eerder de be
oogde veiligheid.
In de overgangsperiode zouden de
zeeweringen Westelijk van de Greve
lingen moeten worden versterkt. Scha
de-snijding, organisatie, aanwezig per
soneel en materiaal zullen van invloed
zijn op de uiteindelijke keuze.
Allereerst komen bij de versterking
der hoofdwaterkeringen de Noordelij
ke oever van de Waterweg en de Nieu
we Maas in aanmerking.
Gelijke tred
Engeland fluisiert:
LONDEN, 6 Dec. Veel Labourle-
den van het Britse parlement geloven,
dat Clement Attlee Donderdag a.s. op
een bijeenkomst van de Labourfractie
van het Parlement zijn aftreden als
leider der partij zal bekend maken.
Hij wordt de volgende maand 73
jaar.
H:ST
De commissie acht de capaciteit der
Nederlandse aannemers voldoende om
tegelijk met de Waterweg en de Wes-
terschelde te beginnen, evenals met de
versterking der zeeweringen, die bui
ten de afdammingen komen te liggen.
In verband met de zoetwaterhuis
houding is het van belang de Oude
Maas te hebben afgesloten, voordat het
Haringvliet ook aan de Zuidzijde
(Volkerakdam) dicht gaat.
De factoren, die gepaard gaan aan
het afsluiten (dam plus schutsluizen)
van het Volkerak worden nog bestu
deerd. Men weet nog niet of men het
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 6 Dec. De Tweede
Kamer heeft heden middag een wets
ontwerp aangenomen, om ouders van
invalide kinderen kinderbijslag te ge
ven tot deze kinderen 27 jaar gewor
den zijn.
Alleen de Liberalen stemden tegen.
De heer Zegering Haddens vond het
onjuist om de kinderbijslag te gebrui
ken voor deze invalide kinderen.. Ër
moet een aparte wetgeving voor ko
men. Minister Suurhof was het hier
mee wel eens, ,maar we moeten oppas
sen, dat het betere niet de vijand van
het goede wordt". Als er een algemene
regeling voor invalide kinderen komt,
is het alt ij d nog mogelijk deze wet té
veranderen", zo zeide de bewindsman.
Volkerak zal afsluiten vóór of na het
afsluiten van de Oosterschelde, doch
in elk geval wel na het afsluiten van
Haringvliet en Grevelingen.
Tal van vragen op het terrein van
stroom-snelheden, oeverbeveiling,
scheepvaart en ontzilting hangen hier
mede nog samen.
De commissie wijst er op, dat tal van
bijkomende werken aan de beneden
rivieren en tussenwateren met het af-
sluitingswerk gelijke tred moeten hou
den.
Kernenergie in de Tweede Kamer
DEN HAAG, 6 December „Wat de ontwikkeling van de kernenergie be
treft, leven wij in een wereld van onzekerheden". Toch zullen we moeten aan
pakken. Wij moeten niet wachten tot elders een bepaald type reactor met goed
succes ontwikkeld is, om hem dan te kopen. Zcaden wij dat doen, dan is het
op den duur onontkoombaar, dat we ons land verlagen tot een minder ont
wikkeld gebied". Dit zei minister Zijlstra vanmiddag in de Tweede Kamer
tijdens de behandeling van de nota over de kernenergie.
Een wereld van onzekerheden, dat zou het thema kunnen zijn van deze
boeiende redevoering, waarin de kansen voor de kernenergie bemoedigend en
beangstigend worden genoemd.
Bemoediging, omdat de Schepper de
ze ontwikkeling heeft mogelijk ge
maakt. Juist op het moment, dat de
vraag naar energie toeneemt, terwijl
de voorraden minder worden. Beang
stigend dat de mens er meer misbruik
van kan maken.
Onzekerheid ook over de vraag of
de kernsplitsing een eindfase zal zijn
of een ontwikkeling, waaraan we nau
welijks kunnen denken. Zal blijken
dat niet alleen uranium, maar ook an
dere materie omgezet kan worden in
energie? Zal het mogelijk zijn op den
duur energie om te zetten in materie?
Zal de mensheid In staat zijn de wa
terstofbom te temmen? Wat zal de ont
wikkeling zijn, als niet door splijting,
maar door fusie atoomenergie is op
te wekken? Dat zou geweldige gevol
gen hebben, en voor de kwantiteit en
voor de kosten.
Al deze dingen zijn onzeker, aldus
minister Zijlstra. Maar ons wordt
geen keus gelaten. Wij zullen voort
moeten gaan, want met de ontwikke
ling van de kerenergie gaan tal van
verschijnselen gepaard, die economisch
van de grootste betekenis zullen zijn.
Daar is de toepassing op het ge
bied van de biologie, van de chemie
en van de veredeling van plant en
dier. Maar ook zijn er mogelijkheden
voor monterlijke misvormingen van
mens en dier. Hier dreigen gevaren,
waarvan niemand de omvang weet!
GEEN REGERINGSCOMMISSARIS
De heer Nederhorst (Soc.) had het
plan opgevat een regeringscommissaris
voor de atoomontwikkeling in te stel
len. Minister Zijistra voelde daar niets
voor. Deze zaak is zo fascinerend dat
ik het liever zelf doe, zo zeide hij.
De bewindsman ziet niet in wat hij
met zo'n interdepartementaal lichaam
moet doen. Naar zijn mening gaat het
maar over één ding: de zaak zo vlug
mogelijk aanpakken. De vorm van de
organisatie moet daaraan onder ge
schikt worden gemaakt.
De heer Nederhorst dacht ook aan
een atoomraad als adviesinstantie, ter
wijl de heer Janssen (KVP) liever een
staatscommissie wilde. De heer Schou
ten (AR) heeft zich daartegen verzet.
Noch deze adviesraad, noch deze
staatscommissie zijn dienstig voor een
betere controle, of voor het verkrijgen
van een beter inzicht. Veel meer was
hij het met de eerste suggestie van de
heer Nederhorst eens, dat er een vaste
Kamercommissie voor de kernenergie
moet komen. Minister Zijlstra heeft
zich daarmee verenigd.
Vandaag al!
AMSTERDAM, 6 Dec. Naar wij
uit vakkringen vernemen zijn met in
gang van 7 Dec. de prijzen voor de
consument zowel voor koffie als voor
thee verlaagd.
De prijsvermindering bedraagt
16 cent' voor een pakje koffie van
250 gram, en 2-6 cent voor een pak
je thee van 100 gram.
De vorige prijsverlaging geschiedde
met ingang van 17 Mei j.l., toen de
vermindering zowel voor een pakje
koffie van 250 gram als voor een pakje
thee van 100 gram 8-10 cent bedroeg.
Pers te Makassar: Ja
Ministerie Den Haag; Neen
DJAKARTA, 6 Dec. Volgens het
te Makassar verschijnende blad „Pedo-
man Rakjat" is Westerling toch op
Nieuw-Guinea. Hij zou te Hollandia
besprekingen hebben gevoerd met Ne
derlandse civiele en militaire functio
narissen. Volgens het blad verliet Wes
terling Hollandia met een amphibie-
vliegtuig.
Het blad zegt, dat hij verder met een
duikboot naar onbekende bestemming
vertrok en later daarmee terugkeerde.
Het blad zegt tenslotte, dat men er
in Hollandia naar streeft Westerling
zo min mogelijk in het openbaar te la
ten verschijnen.
Een woordvoerder van het mini
sterie van overzeese rijksdelen deelt
naar aanleiding van dit bericht me
de, dat dit „volkomen uit de lucht
gegrepen is".
Raad van Zierikzee reisde
naar Delft
DELFT, 6 Dec. Het college van
B. en W. van Zierikzee heeft vandaag
een bezoek gebracht aan het water
loopkundig laboratorium te Delft.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 6 Dec. De Eerste
Kamer heeft hedenmiddag het wets
ontwerp tot deelneming in het 10-ja-
renplan van Suriname goedgekeurd.
Nederland zal voor 171 millioen gul
den hulp verlenen aan Suriname en
voorts technische en personele steun
geven.
De Nederlands-Indonesische besprekingen
DEN HAAG, 6 December Naar het A.N.P. verneemt, is de Indonesische
ambassadeur, mr Utoyo Ramelan, vanmiddag telefonisch medegedeeld, dat dé
Nederlandse regering niet bereid is wijzigingen aan te brengen in de ont
werp-agenda, zoals deze tijdens het vooroverleg tussen minister Luns en mr
Utoyo voor een Nederland-Indonesische conferentie is opgesteld en door bei
den is aanvaard en door de Indonesische zaakgelastigde in Den Haag, Kweed-
jiehoo, tijdens zijn verblijf in de Indonesische hoofdstad in besprekingen met
zijn regering is toegelicht.
Naar wij vernemen, is er voor Nederland te minder aanleiding om de oor
spronkelijk door de minister Luns en mr Utoyo aanvaarde agendaformulering
te herzien, aangezien van Nederlandse zijde is accoord gegaan met drie Indo
nesische voorstellen voor de agenda, terwijl het enige Nederlandse voorstel
voor de agenda door de regering te Djakarta niet is aanvaard.
Intussen wordt uit Djakarta gemeld,
dat het hoofdbestuur van de Nahdatul
Ulama-partjj hedenochtend een nota
overhandigd heeft aan de Indonesische
minister-president, waarin het mede
deelt geen zitting te willen nemen in
de delegatie naar de Nederlands-Indo
nesische besprekingen, noch als lid,
noch als adviseur. Dit besluit is Maan
dagavond genomen tijdens een verga^
dering van het hoofdbestuur van de
N.U. Als reden wordt opgegeven, dat
de Nahdatul Ulama er van overtuigd
is, dat de besprekingen niet de gewen
ste resultaten zullen opleveren.
De Indonesische minister van voor
lichting, heeft hedenochtend aan de
pers medegedeeld, dat het kabinet
Dinsdagochtend zijn „principiële stand
punten" heeft vastgesteld, dat bij de
komende Nederlands-Indonesische be
sprekingen als materiaal gebruikt zul
len worden.
Gevraagd, of het standpunt van de
Nahdatul Ulama van invloed is op het
standpunt van de regering, zei Mak-
mur: „Het kabinet heeft deze kwestie
nog niet besproken".
Op een vraag of het zenden van de
delegatie naar Nederland afgelast zal
worden .antwoordde Makmur: „Dat is
alleen God bekend". Makmur zelf ls
echter nog steeds optimistisch.
Het kabinet heeft deze Maandag
-besproken en enkele bewoordingen
gewijzigd, zonder aan de inhoud en
.de geest te tornen. Deze wijzigingen
zijn via Utoyo Ramelan aan de Ne
derlandse regering gezonden en men
wacht nu op het Nederlandse ant
woord.
De tot levenslang veroordeelde
gevangenen In de gevangenis te
Gisen (in Egypte) krijgen op het
ogenblik bepaalde faciliteiten, in
de vorm van korte uitstapjes (ui
teraard onder goede bewaking).
Deze foto werd genomen bij de
bekende pyramiden van Gisen
toen er een groep gedetineerden
een bezoek bracht.
DEN HAAG, 6 Dec. Op de Troel-
strakade te 5s-Gravenhage is vanoch
tend de 67-jarige A. M. van den B.,
toen hij, naar de politie mededeelt met
èen fiets aan de hand onvoorzichtig de
rijbaan overstak, aangereden door een
vrachtauto.
De man werd ernstig gewond en op
enomen in het Ziekenhuis aan de
;uidwal, waar hij een uur later is
overleden.
ROTTERDAM. Vanmiddag tegen
half vijf is het 16-jarige meisje A. M.
M. uit Rotterdam, die per fiets op het
Zuidplein reed, bij het oversteken door
een vrachtauto aangereden. Zij kreeg
een schedelbasisfractuur en in naar 't
Zuiderziekenhuis overgebracht, waar
bij aankomst bleek, dat zij was over
leden.
Woensdag beslissing?,
De Nederlandse woordvoerder deel
de hedenavond aan het ANP mede, dat
hij nog geen mededeling kon doeri
over het extaete punt, waarover nog
verschil van mening bestaat. Hij voeg
de hieraan toe, dat, wanneer Woens
dagochtend ook de Indonesische rege
ring kan instemmen met de agenda
formulering, waarmede mr Utoyo zich
accoord heeft verklaard, het nog steedg
mogelijk is, dat deze week de confe
rentie kan worden begonnen.
Naar wij van Indonesische zijde verf
nemen, zal het Indonesische kabinet
Woensdag opnieuw bijeenkomen. Verf
wacht wordt, dat deze vergadering tot
een definitieve beslissing van Indonev
slë ten aanzien van de conferentie zal
leiden.
SCHULENBURG, 6 Dec. Op een
dertigtal km van Schulenburg in
Texas is in een auto het verbrandé
lijk van een neger aangetroffen. Het
lijk vertoonde de sporen van talrijke
messteken. Het slachtoffer de 60-jari
ge Herbert Johnson, was voorzittei:
van de plaatselijke afdeling van de
vereniging voor de bevordering van
de maatschappelijke positie van kleur
lingen.
Naar het schijnt is Johnson met mes
steken gedood en vervolgens In zijn
auto verbrand. De politie zegt niets
te weten van de drijfveer tot de mis
daad.
DE BILT ZEGT:
Weinig verandering
DE BILT, 6 Dec. Over het alge
meen veel bewolking met plaatselijk
wat motregen. Matige tot krachtige en
langs de Waddenkust tijdelijk harde
wind tussen Zuidwest en West.
Weinig verandering in temperatuur.
Op- en ondergang van Zon en Maan
Donderdag 8 December: Zon op 8.37,
ond. 16.27. Maan op 2.26, ond. 13.21.
Hoogwater Donderdag 8 Dec.:
Vlissingen: 9.01 u. 1.42 m„ 21.50 u. 1.58
m. Terneuzen: 9.28 u. 1.60 m., 22.15 u.
1.76 m. Wemeldinge: 10.27 u. 1.23 m.,
23.11 u. 1.52 m. Zierikzee: 10.05 u. 1.04
m., 22.56 u. 1.33 m.
