huqowoLf liederen omponisl van grootse stijl DEE Bestrijdt VERKOUDHEID met Aspirin*) grote prijs met hoqe hoeö en toveRstóf Ontwikkeling Ontspanning Gezelligheid BEN LEVEN VAN SMART ZICH BEVRIJDEND INHET LIED NOG ALTIJD NIET GESTILD volkomen harmonie vMt tekst en muziek t Middel tot „provinciaal gesprek' Zomaab een daobfcifltye ttan UeA en &eA i 't Zeeuwsch Weekend SINDS de 22e Februari 1903, de dag, waarop de liederencomponist Hugo Wolf in een krankzinnigengesticht in Oostenrijk stierf, is er veel veranderd wat betreft de waardering van zijn muziek. Tot kort voor zijn dood waren er weinigen, die de betekenis en de schoonheid ervan beseften. Nu is er bijna geen liederenavond denk baar zonder dat er ook liederen van Wolf ten gehore worden ge bracht. Toen de beroemde, nu overleden Engelse altzangeres Kathleen Ferrier op 26 Januari 1949 in Middelburg een concert gaf, zong ze ook ik zou haast zeggen: vanzelfsprekend enkele van zijn lie deren. Onvergetelijk is het, hoe zij, de toen reeds door de dood aan geraakte, het diepzinnige „Verborgenheit" of het luchtige „Der Gart ner", met zijn dansende begeleiding, zong! Wolf neemt in de muziekgeschiede nis een aparte plaats in. Als mens maar ook als componist. De meeste componisten beoefenen verschillende genres. Ze componeerden, om bij de beker dste liederencomponisten te blijven, Schubert en Schuman behal ve liederen ook symplionieën, strijk kwartetten en pianowerken. Wolf is echter uitsluitend bekend als liederen- componist, al heeft hij ook wel enke le andere werken geschreven. Wanneer we Wolfs liederen wat nader bezien, dan valt ons als typisch kenmerk ervan op de volkomen har monie in de sfeer van tekst en muziek. Wolf had een zuiver gevoel voor literaire kunst en een gedicht, dat hij niet helemaal begreep of dat hem niet helemaal lag, zou hjj zeker nooit op muziek zetten. Alle stemmingen en alle mense lijke gevoelens kon hij In muziek weergeven. Welk een vrome overgave spreekt b.v. uit het rustige „Gebet", welk een gevoel voor humor uit het „Spotlied" nit Goethe's Wilhelm Meister, hoe waardig klinkt „Gesang Weylas", hoe guitig Is het „Ieh hab ln Penna einen Llegster wohnen". Uit het voorgaande volgt wel, dat het weergeven van Wolfs liederen niet ieders werk Is. Behalve een gro te muzikaliteit vereisen ze van de vertolker een grote mate van litte rair gevoel en liefst ook kennis van de Duitse literatuur. Leven van tragiek Het leven van deze zeer begaafde componist is wel tragisch verlopen. Hij werd geboren in 1860 in Win- dischgratz in Untersteiermark (nu Joego-Slavië) als het vierde kind van Philip Wolf en katharina Nussbau- mer. Vader Wolf was zeer muzikaal en gaf al zijn kinderen al vroeg les op verschillende instrumenten. Daar vader Wolf graag wil, dat Hugo rech ten gaat studeren, wordt deze op tien jarige leeftijd naar het gymnasium in Graz gestuurd, later achtereenvolgens naar die in Sankt Paul en in Mar burg. Op al deze scholen blijkt het eigenaardige karakter van de jon gen. Aan de éne kant is hij zeer gevoelig, aan de andere kant bezit hij een overvloed van energie, ter wijl hij tevens onverbiddelijk eer lijk en waarheidslievend is. T eruggetrokken Deze combinatie van eigenschappen maakt niet bepaald geschikt voor het gewone practische leven. Als kind is hij dan ook al zeer teruggetrokken en door zijn waarheidsliefde, die hem dwingt iedereen onverbloemd zijn mening te zeggen, heeft hij het niet gemakkelijk. Vandaar ook het telkens veranderen van school. Eindelijk, in 1875, voor hij het gymnasium afgelopen heeft, krijgt hij Van zijn vader verlof om naar Wenen te gaan en daar het conservatorium te bezoeken. Hij hoopt een paradijs te vinden, maar dat valt hem bitter tegen. Een botsing met zijn leraren Een van de Nederlandse letteren? Op de vijfde algemene conferentie der Nederlandse letteren, die in Antwerpen is gehouden, is een resolu tie aangenomen, waarin de regeringen van Nederland en België wordt voor gesteld de door deze regeringen geza menlijk ln te stellen letterkundige prijs te noemen „Grote prijs van de Nederlandse letteren". Er wordt ge dacht aan een prijs van 75.000 Belgi sche francs, voor het eerst uit te rei ken in 1956. De sectie letterkunde en toneel heeft een resolutie aangenomen, waar in besloten wordt aan een gemeen schappelijke reactie de samenstelling op te dragen van een bloemlezing uit literaire tijdschriften van beide lan den. De sectie uitgeverij en boekhan del stelde met teleurstelling vast, dat in België nog steeds omzetbelasting op boeken wordt geheven, die de ver spreiding van het boek schaadt. Er zullen pogingen worden ondernomen de Belgische regering ervan te over tuigen, dat afschaffing van deze om zetbelasting zeer gewenst is. Een betere coördinatie tussen de vijf Nederlandse omroepverenigin gen bij het voor de microfoon bren gen van Vlaamse auteurs en critici is de wens van de sectie radio. Deze drong aan op veelvuldiger uit wisseling van luisterspelen, die op band, of plaat zijn vastgelegd, tussen Nederland en België. De Vlaamse de legatie verklaarde, dat de Vlaamse omroep bereid is mee te werken aan onmiddellijke verwezenlijking van het plan voor een Vlaams-Nederlandse I wedstrijd voor luisterspelen. I is ook daar niet te vermijden en in 1877 verlaat hij het conservatorium, natuurlijk nog veel te weinig ge schoold. Alleen in Wenen Eerst geeft Wolf enige tijd les, maar ook dat is niets voor de onbeheerste jongeman. Dan is hij een poosje twee de dirigent bij een opera-gezelschap en daarna enkele jaren muziekrecen sent van het „Wiener Salonblatt", waarin hij zonder er doekjes om te winden en vaak op zeer scherpe toon zijn mening over muziek, dirigenten en solisten schrijft. Tenslotte bedankt hij ook hiervoor en staat hij zonder één middel van bestaan in de grote' stad Wenen. Btjna iedereen Zacht om hem en vindt hem op zijn zachtst gezegd een zonderling. Niet alleen als mens, ook vrienden gelegenheid om wat tot rust te komen. En dan plotseling heelt Wolf zijn vorm gevonden: het éne lied na het andere ontstaat. Hij is in een scheppingsroes en het gebeurt wel, dat hij op één dag drie liederen componeert, die ondanks de kramp achtige spanning, waarin zij zijn ont staan, soms een buitengewone rust ademen, zoals „Auf ein altes Bild" met zijn eigenaardige, wat zwaar moedige pianopartij. In korte tijd, tussen 16 Februari en 18 Mei 1888, ontstaan 43 liederen, alle naar teksten van Mörike. Kort daar na, in de laatste maanden van het zelfde jaar, breekt een nieuwe stroom van liederen los. Zo leeft Wolf als het ware van de éne roes naar de andere. Het bittere einde Maar lang zou dit niet duren. Reeds enkele jaren later vertonen zich de eerste symptomen van krankzinnig heid en in 1897 moet de fijnbesnaar de, gevoelige Wolf in een krankzin nigengesticht worden opgesloten. En pas toen begonnen zijn liederen de aandacht der musici te trekken. Toen zijn geest verduisterd was, begonnen zjjn geesteskinderen hun triomftocht door de wereld. Hij heeft deze triomftocht niet meer bewust meegemaakt. Eind Februari 1903 stierf hij na een langdurig lichamelijk en geestelijk lijden. Een schat van bloemen dekte de baar, toen hij enkele dagen later begra ven werd. Rumoer rond Aanwezigheid van kunsthars kon niet worden vastgesteld Nog deze maand zal het schil- van de universiteit van Graz in Oos- derij „De Emmaüsgangers" i-—J in de sfeer als musicus heeft hij het zeer moeilijk. Hij voelt, dat hij al wat in hem woelt in muziek moet uiten, maar hij weet niet hoe. Hij beproeft zijn krachten o.a. aan symphonieën en strijkkwar tetten, maar beseft zelf wel, dat zijn composities niet veel waard zijn. Bevrijdende doorbraak Dan, in de grootste ellende, komt de doorbraak, de bevrijdende stroom van liederen. In 1888 krijgt hij in een landhuis van één van zijn weinige Veel in het leven van Hugo Wolf herinnert ons aan het leven van de grote schilder Vincent van Gogh. Bij beiden dezelfde opeenhoping van ge- voelsenergie, die tot een uitbarsting moet komen. Beiden hebben veel leed doorgemaakt, maar door dit leed heen zijn zij kunstenaars geworden, die ons een rijkdom van schoonheid heb ben geschonken. Beiden zijn zij in hun geweldige strijd lichamelijk en geestelijk ten onder gegaan. Maar beiden hebben zij als kunstenaar de overwinning behaald, een overwinning, waar van hun beider scheppingen leven de bewijzen zijn! F. v. d. R. weer voor het publiek ter bezichtiging in Museum Boymans worden opgehangen. Dit heeft de commissie uit het curatorium van de Stichting Museum Boymans of ficieel medegedeeld. Het is n.l. zó, dat een drietal deskundigen van internationale faam niet tot een eensluidend oordeel zijn kunnen ge raken over de vraag, of het schil derij een 17e eeuws werk is al of niet van de handvan Johannes Vermeer. Twee zeggen: „De Em maüsgangers" is een modern schil derij, de derde concludeert, dat het van Johannes Vermeer afkom stig is. Aangezien het voor de commissie nu ondoenlijk is een oordeel te vormen over de echtheid van het werk, viel het besluit het schilderij weer voor bezichtiging vrij te geven. tenrijk heeft dit zorgvuldig nagegaan, maartot een uitspraak kwam het niet. Het laboratorium publiceerde een studie oner de moeilijkheden, die zich voor doen bij het vinden van een me thode om in schilderijen phenolfor- maldehyde-harsen dus kunsthars aan te tonen. Intussen waren de deskundigen van dit laboratorium tot de conclusie ge komen, dat de methoden, toegepast door de deskundigen in het strafpro- De commissie uit het curatorium heeft zich al geruime tijd geleden be last met het doen instellen van een onderzoek, of bij de totstandkoming van „De Emmaüsgangers" inderdaad van kunsthars gebruik is gemaakt. Het micro-chemisch laboratorium Een goed nummer afwisselend boelend actueel De laatste aflevering van het Zeeuws Tijdschrift is een af wisselend en boeiend geheel geworden. Bovendien is het actueel en oriënterend op verschillende ge bieden van de Zeeuwse samen leving. De artikelen zullen hun waarde behouden. Het blijkt wel, dat de redactie niet schroomt voor onze provincie vrij delicate onder werpen aan de orde te stellen. Dat is alleen maar toe te juichen, want er is in het algemeen nog veel te weinig te ontdekken van een „pro vinciaal gesprek" over allerlei za ken, die de Zeeuwen gelijkelijk aan gaan. Het Zeeuwsch Tijdschrift kan, wanneer de redactie op de Wie ontvankelijk is voor de schoon heid, die er kan liggen in het simpele lijnenspel van een eeuwen oud gebouw in één van onze steden, die blijft net als deze meisjes be wonderend staan om alles maar goed in zich op te nemen. Een rustpauze in het leven van tech niek, een verade ming temidden van het drukke gewoel van elke dag, dat is het kijken naar zo'n poortje, dat is zo'n doorkijkje op oude huisjes. ingeslagen weg voortgaat, een be langrijk middel worden niet slechts om tot een beter begrip van eikaars meningen en gevoelens te komen, maar ook om te geraken tot een oordeelsvorming omtrent hetgeen ons als Zeeuwen onverschillig hoe wij godsdienstig en politiek denken bindt. "Wij doelen nu in het bijzonder op de weergave van het gesprek in Hulst over de vraag „Zeeuws-, Nederlands- of Brabants Vlaanderen?", waarin de Zeeuwsvlamingen (kan men het hen kwalijk nemen?) behoorlijk stoom hebben afgeblazen. Het werd een dis cussie, die veel ophelderde, maar die ook wel bewees, dat men met opmer kingen over achterstelling voorzichtig moet zijn. De conclusie van degeen, die het gesprek zelf niet heeft meegemaakt? Dat het welhaast onmogelijk is enigszins nauwkeurig en voor het merendeel der Zeeuwen aanvaard baar te omschrijven wat het begrip „Zeeuw zün" inhoudt! Dc inhoud Het Zeeuwse tijdschrift begint met een door de heer G. A. de Kok vlot en levendig geschreven „portret" van ir M. A. Geuze. Drs M. C. Verburg geeft een samenvattend en zeer over zichtelijk artikel over „Moerdijkka naal en Deltaplan", waarin uiter aard aan de Zeeuwse belangen de nodige aandacht wordt besteed. Drs Louis Lockefeer zorgt voor een met veel kermis en liefde geschreven arti kel over de persoon en het werk van Reimond Kimpe, de Zeeuwse kunst schilder, die 8 December a.s. 70 jaar hoopt te worden. Een vijftal repro ducties van deze grote kunstenaar verlucht de tekst. Een artikel van geheel ander genre is dat van dr G. T. van Ysselsteyn over de wandtapijten, voorstellend de overwinningen der Zeeuwen op de Het dispuut „Beets" van het Am sterdamse studentencorps heeft bur gemeester mr O. P. F. M. Cremers van Haarlem een petitie aangeboden in verband met het voorstel van B. en W. aan de raad om het Hiidebrand- monument van professor J. Bronner niet in „De Doorkijk" van de Hout een deel van de Haarlemmerhout te plaatsen. Tevoren hadden de stu denten op de vluchtheuvel van de Grote Markt een beeld in klei van de kop van Beets geplaatst. Spanjaarden in 1573 en speciaal het bekende schoorsteenstuk met het por tret van Willem I. Het is voor de ge- interesseerde zeer instructief en men verheugt zich opnieuw, dat deze waardevolle cultuurschatten door kundige restauratie voor ondergang worden behoed. Ir P. J. 't Hooft geeft op originele en gevoelvolle wijze zijn impressies weer over de wederopbouwdag van Stavenisse. Tenslotte is de tekst afgedrukt van een lezing, die Hans Warren enige tijd geleden voor de Vlaamse radio-om roep hield over het onderwerp „Zee land, zoals het in de dichtkunst wordt weerspiegeld". In vogelvlucht biedt Warren hier een duidelijk overzicht in het met veel deskundigheid samen gestelde artikel. Het gemeentebestuur van Dussel- dorf zal trachtën de handschriften uit het nalatenschap van Heinrich Heine, die in deze stad werd geboren, te ver werven. In Amerika worden zij aan geboden voor 50.000 dollar. Men wil deze handschriften dan gaan expose ren In een aan de dichter gewijde zaal in Slot Jagerhof. De Amsterdamse schilder en teke naar Gerard van Vliet zal op Zater dag 10 December zijn 75e geboortedag herdenken met een tentoonstelling van zijn werken in het Internationaal Cultureel Centrum in het VondelpaTk. Het doek wordt deze maand weer in Museum Boymans geëxposeerd ces tegen Han van Meegeren, niet be slissend zijn en dat het probleem toen door hen niet is opgelost. Het labo ratorium zelf slaagde er tot dusverre niet in een geschikte analytische me thode uit te werken. Deskundigen aan het werk Toen de zaak er eenmaal zó voor stond, besloot de schilderijencommis sie alsnog aan drie buitenlandse schil derij endeskundigen en kunsthistorici de vraag voor te leggen, of „De Em maüsgangers" door hen beschouwd werd als een 17e eeuwse schilderij al of niet van Vermeer. Het waren dr P. M. Bardi van het kunstmuseum te Sao Paulo, dr H. Wendland te Parijs en dr Mauro Pellicioli te Milaan. Het resultaat was wel zeer opmer kelijk: dr Bardi en dr Pellicioli kwa men elk afzonderlijk en op onderling geheel verschillende, zelfs tegenstrij dige gronden betogen, dat „De Em maüsgangers" een modern schilderij is, terwijl dr Wendland in een uitvoe rige studie concludeerde, dat het een werk van Johannes Vermeer is! Toen was er geen reden meer het doek voor het publiek langer verborgen to houden. Vinnige reactie Dit alles heeft een vinnige reactie bij het Belgische blad „Het Volk" op geroepen. Het vindt het al vreemd, dat het werk opnieuw geëxposeerd zal worden, voordat de rechtbank in Brussel uitspraak heeft gedaan in het lopende proces van professor Core- mans contra Van Beuningen. Boven dien vraagt het blad zich af, wat de wetenschappelijke waarde is van het scheikundig onderzoek, dat in Graz is verricht, wanneer wordt verklaard, dat er geen geschikte methode gevon- den is om de specifieke aanwezigheid van kunsthars in een schilderij vast te stellen. „Het Volk" stelt nu voor zowel „De Emmaüsgangers" als „Het laat ste avondmaal", die beide aan Van Meegeren worden toegeschreven, te laten onderzoeken door een aantal Belgische deskundigen, die een ge heel nieuwe aan de Gentse univer siteit in gebruik zijnde z.g. specto- fotometrische methode zullen toe passen. Hiermee kan met onbetwist bare zekerheid de aanwezigheid van kunsthars worden aangetoond Tot voorzitter van de Nederlandse Toonkunstenaarsraad is als opvolger van de heer M. A. Reinalda gekozen mr N. J. C. M. Kappeijne van de Cop- pello. De ministers van Buitenlandse Zaken en zonder portefeuille hebben de Tweede Kamer doen toekomen de Engelse en de Franse tekst, alsmede de Nederlandse vertaling, van het op 19 December 1954 te Parijs gesloten Europees cultureel verdrag. De voor naamste doelstelling daarvan is de be scherming en ontwikkeling van het gemeenschappelijke culturele erfgoed van Europa. In het museum „Hermitage" te Le ningrad is een schilderij ontdekt van de 17e eeuwse Nederlandse schilder Ferdinand. Bol Volgens „Tass" heet het stuk „Mozes en Jofor". Het is ge ïdentificeerd aan de hand van een tekening van het schilderij afkomstig uit een museum in München. Het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie in Den Haag meent als vaststaand te kunnen aannemen, dat het hier een werk uit de serie Mozes- sehilderijen van Ferdinand Bol be treft. Volgens het Russische pers agentschap bevindt zich in „Hermi tage" een verzameling werken van Nederlandse meesters, die tot de bes te ter wereld behoren. HERFSTDRADEN. En dan is een lezeres erg benieuwd naar de herkomst van al die herfstdraden in haar tuin. Dat gaat zo: hele kleine spinnetjes gaan heel hoog klimmen. Op een boom, de dakrand of een ander uitstekend voor werp, zo hoog mogelijk. Daar maakt dat spinnetje een hele lange draad, die uitwaait. Meent nu dat spinnetje, dat zijn draad lang genoeg is, dan laat hij het los en zweeft aan die draad met de wind mee. Op die manier kan de kleine luchtreiziger enorme afstanden afleggen, als de omstandigheden gun stig zijn. Soms komt het zo op een goe de plaats om te overwinteren. Al die herfstdraden zijn dus van gelande luchtreizigers. NOODWET. U moet 6 jaar onafgebroken in Nederland of Indonesië hebben gewoond (direct voorafgaande aan het indienen van de aanvraag) om voor een noodwet-uitke ring in aanmerking te komen. Dus komt u. volgens ons, wel in aanmer king. "Wij weten niets van uw financiën af en maken dus voorbehoud. Vraagt u het even aan de Raad van Arbeid. MAG IK DAT BEWAREN? Mijn broer leeft van de Noodwet en van Sociale Zaken. Nu heeft hij aan mij een bedrag aan geld in bewa ring gegeven om dat na zijn dood te verdelen. Maar mag ik dat eigen lijk wel doen? U loopt inderdaad bepaalde risico's. Reeds direct komt de vraag op: hoe hoog is dat bedrag en werd het zowel voor de Raad van Arbeid als voor Sociale Zaken verzwegen? .Vervolgens heeft de laatste instantie het recht om de uit betaalde steun op de nalatenschap te verhalen. Dat in bewaring ge geven geld behoort straks tot zijn suiker, 1 klein eiwit, wat citroensap en oranjebloesemwater. Nog eens malen (vleesmolen), nog eens kneden en ten slotte onder een vochtige doek een of twee dagen laten staan. Let u er op, dat u de massa niet te vochtig maakt? nalatenschap. Het zal onprettige ge volgen hebben, vrezen wij, wanneer u dit zoudt verzwijgen en zonder meer onder elkaar verdelen. SINT NICOLAAS. Dan is er een lezeres die graag wat leuke figuurtjes wil boetseren van marsepein en vraagt, of wij een goed recept voor marsepein weten. Honderd vijf en twintig gram aman delen kookt u even en giet er dan met een koud water over. Daarna pelt u ze. Na het drogen in de amandelmolen fijn wrijven. Hoe fijner, des te beter is de marsepein. U gaat er nu een deeg van kneden met 125 gram witte poeder- DE ZOLDERKAMER. Aan de hand van de stukken, die wij erbij kregen, konden wij vrij snel uitmaken, dat u die zolderkamer wel niet zult krijgen. Toen u dit huis huurde, stond u die zolderkamer af aan de bewoners van de eerste éta ge. In het huurcontract komt nu dit zinnetje voor: „behoudens de zol derkamer". Contract is contract. Maar Iets anders is die huurprijs. Ült uw toelichting hebben wij wel gezien, dat u een relatief te hoge huur betaalt, tl moet eens gaan praten met de huuradvies-commis sie. Langs die weg is misschien toch Iets te bereiken inzake die gewenste zolderkamer. Want een flinke huur- verlaging zou ertoe kunnen leiden, dat die eigenaar-hoofdbewoner er anders over gaat denken. HOEVEEL VERZEKEREN? Het is voor ons natuurlijk niet een voudig te zeggen hoeveel u als amb tenaar moet bijverzekeren. Hier hangt zoveel af van allerlei persoon lijke omstandigheden. Wij zouden zeggen: minstens een bedrag gelijk aan drie maanden salaris, want u moet de eerste keer immers ten minste 3 maanden op uw pensioen wachten? Verder, als u het kunt nog iets, om de omschakeling te ver gemakkelijken. Want als u met pen sioen is, moet u immers van eerf la ger inkomen gaan leven? W.A. VERZEKERING. Of het wettelijk verplicht is een W.A.- verzekering te sluiten, wanneer u op een bromfiets gaat rijden? Wij zouden haast zeggen „helaas" niet. Moreel is u dit zeker wel verplicht. Want wat, als door uw schuld iemand ernstige schade lijdt, wie weet, nooit meer kan werken? Wij begrijpen niet, dat men dit risico durft dragen., SPIJT IS GEEN MOTIEF. De verkoper van die stofzuiger heeft gelijk, lezer. U tekende een order briefje. Nu kunt u achteraf wel spijt hebben, maar die spijt kan hij ne geren. Indien het op een procedure aankomt, is het te vrezen, dat u die zult verliezen. Gekocht is gekocht! De „lucifer-truc" De goochelaar vraagt een doosje lu cifers aan de toeschouwers en zegt! „Wie kan er zonder doosje deze lucifer aansteken?" Misschien weten sommi gen, dat een lucifer- ook op glas of op een spiegel aangestreken kan worden. Maar ais iemand dit middel opnoemt zegt de goochelaar dadelijk: „Goed, maar kunt U ook een lucifer aanstrij ken langs Uw schoen?" Natuurlijk zegt iedereen neen, waar op de goochelaar gaat zitten en de lu cifer op de zool van zijn schoen aan strijkt. De lucifer is niet voor een an dere verwisseld en ook de schoen mag worden onderzocht. Vóór de voorstelling heeft de gooche laar de zijkant van een nieuw lucifer doosje flink gewreven over het middel ste deel van zjjn zool, dat gedeelte dus, dat bij het lopen de grond niet raakt. Als hg dit gedaan heeft, zal het af strijken van een lucifer op dat gedeelte van de zool geen moeilijkheden ver oorzaken. Ingezonden Mededeling (Adv.) Het merk Aspirin en het Bayerkruis op ieder tablet geven U de garantie dat U Aspirin") hebt. gedeponeerd handelsmerk

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1955 | | pagina 10