is
Voorgeschreven
kleuters (30)
minimaal aantal
te hoog
4 PRONTO
LANDVERSCHUIVING IN CANADA
Wageningse raad één dag
buiten spel
Steeds meer Nederlandse bloemen
naar het buitenland
Constructief rapport van commissie
Zuidwest Zeeland
Eerste Kamerleden over de kleuterwet
Is ontworpen regeling te weinig
gericht op persoonlijkheidsvorming?
„Oranje" vertraagd
door hulp aan
Indonesisch vaartuig
Vraaggesprek over de
suikerproductie
Boelganin en
Chroesjtsjef naar India
Het eigen publiek koopt ook steeds meer
Engeland 'annexeert'
vorsten en vorstinnen
u m efi^
lemen
„Maire" nam taak van burgemeester over
Walcheren en W. Zeeuwsch-Vlaanderen
gebaat bij weg door Noord-Sloe
Cursus voor personeels
functionarissen
Communisten op
Malakka
wensen geen amnestie
Auto spleet in tweeën
Braziliaans vlootcommando
overgedragen
Vrijdag 18 November 1955
ZEEUWSCH DAGBLAD
pagina 3
DEN HAAG, 17 Nov. De leden der Eerste Kamer hadden blijkens
het voorlopig verslag over het ontwerp op het kleuteronderwijs veel
waardering, maar daarnaast nogal wat critiek. Sommigen vonden, dat de
ontworpen regeling teveel is gericht op onderwijs en te weinig op opvoe
ding en persoonlijkheidsvorming. Ook het aantal van 40 kleuters per leer
kracht vonden zij veel te hoog. Voor de jongere kinderen mag dit niet hoger
dan 20 zijn en voor de wat ouderen ten hoogste 30. Betreurd werd, dat het
aantal voor Rijksvergoeding in aanmerking komende leidsters zo laag mo
gelijk wordt gehouden.
Een ander bezwaar was, dat het
minimumaantal leerlingen in kleine
gemeenten voor oprichting dan wel
instandhouding van een kleuterschool
wordt gesteld op 30. Vooral voor uit
gestrekte plattelandsgemeenten is dit
te hoog. Ook het programma van de
opleiding van leerkrachten Is onvol
doende. De overheid zal zelf kader
vorming moeten bevorderen, inzon
derheid uit het korps van kleuter
schoolleidsters zelf. Betreurd werd,
dat de gemeenten, die reeds een goede
verzorging van dit onderwas hebben
voorgestaan en daarvoor belangrijke
bijdragen in geld hebben geleverd,
door de korting op de bijdragen uit 't
gemeentefonds worden getroffen. Er
werd op aangedrongen, dat de minis
ter in samenwerking met zijn qpllega
van Wederopbouw en Volkshuisves-
vesting een bouwplan voor kleuter
scholen zal ontwerpen.
Er waren ook Kamerleden, die met
instemming gewaagden van de alge-
hel e gelijkstelling van bijzonder en
openbaar onderwijs. Zij waren vol
daan over het feit, dat tot uitdruk
king is gebracht, dat de gemeente
moet zorgen voor de oprichting van de
nodige kleuterscholen, indien de be
volking daarom vraagt. Maar het was
hen niet duidelijk, waarom de rege
ring heeft vastgehouden aan een hoge
re waarborgsom dan hij de lager on
derwijswet 1920 voor de lagere scho
len werd gevraagd.
SUBJECTIEP INZICHT
Het voornaamste bezwaar van enke
le Kamerleden was gelegen in het feit
dat voor de stichting van een open
bare kleuterschool niet alleen bepaal
de voorwaarden moeten worden ver
vuld, maar ook een uitspraak van het
gemeentebestuur wordt gevorderd
welke ruimte laat aan subjectief in
zicht en dat de stichting van een bij
zondere kleuterschool zal zijn verze
kerd, wanneer zal zijn voldaan aan
In de wet vastgelegde voorwaarden.
Anderen stelden zich in alle ernst
de vraag, of heel deze moeilijk
grijpbare materie van kleuteronder
wijs wel rijp is voor wettelijke orde
ning. Men had de oplossing misschien
beter kunnen zoeken in de richting
van voorbereidende klassen der lage
re school.
„VERZUILING...."
Betoogd werd, dat de z.g. „verzui
ling" om correcties vraagt. Dit ver
eist echter een wetgever met nieuwe
visie en langs de weg, die in het wets
ontwerp is uitgestippeld is dit niet te
verwachten. Vele leden drongen
voorts aan op een doeltreffende sprei
ding van opleidingsscholen over het
gehele land. Men mag daarbij niet uit
gaan van de min of meer toevallige
aanwezige opleidingscursussen. Men
wilde de Onderwijsraad inschakelen
over een plan voor het gehele land.
Welk standpunt neemt de minister
in t.a.v. de vraag, of deze opleidings
scholen kunnen worden toegevoegd
aan de kweekschool voor onderwijzer?
zo werd gevraagd. Ligt het in het
voornemen Rijksópleidingsscholen te
stichten? Met het heffen van school
geld waren niet allen het eens. Ten
slotte werd gevraagd, of het juist is,
dat 170 kleuterscholen dreigen te
worden opgeheven, wanneer enige be
palingen in het ontwerp inderdaad
toepassing zullen vinden.
DJAKARTA, 17 Nov. De „Oran
je" van de S.M.N, is met vijf uur ver
traging in Tandjong Priok aangeko
men, na assistentie te hebben verleend
aan 't Indonesische motorschip „Meng-
kara" van de Indonesische dienst voor
de scheepvaart. Het vaartuig was
op weg naar de Zuidchinese Zee op
55 mijl van Priok op een rif gelopen en
had assistentie gevraagd. Woensdag
avond om half elf werden noodseinen
opgevangen en om half zes Donderdag
ochtend was de „Oranje" ter plaatse.
Enkele officieren begaven zich met een
sloep naar de „Mengkara" voor over
leg met de gezagvoerder. Aangezien de
toestand geen gevaar opleverde en er
reeds hulp uit Priok onderweg was,
zette de „Oranje" daarna de reis voort.
Op- en ondergang van Zon en Maan
Zaterdag 19 November: Zon op 8.08,
ond. 16.43. Maan op 12.03, ond. 20.51.
„Speurwerk"buiten en binnen
•s-GRAVENHAGE, 17 Nov. In de
radiorubriek „Uit het bedrijfsleven" is
vanmiddag een vraaggesprek uitgezon
den tussen de heren H. Rietberg, direc
teur van het Instituut voor Rationele
Suikerproductie te Bergen op Zoom en
lr M. A. Geuze uit Poortvliet, over het
onderwerp: „Speurwerk, binnen en bui
ten".
In de loop van dit vraaggesprek ver
telde de heer Rietberg o.m., dat de
waarde van de Nederlandse suikerpro
ductie uit bieten per jaar ongeveer 300
millioen gulden beloopt en dat de Ne
derlander gemiddeld per jaar 36 kilo
suiker verbruikt. Daarom ls speurwerk
op het gebied van de suikerproductie
zeer belangrijk. Thans zijn proeven
gaande om het suikergehalte van de
bieten te verhogen, evenals het gewicht.
Over de eerste resultaten is men niet
ontevreden. Op het laboratorium wor
den in het winterseizoen ongeveer 8000
monsters onderzocht, die afkomstig zijn
van ruim 3000 boeren. Op een vraag,
waaraan het lage suikergehalte van de
bieten dit jaar moet worden toegeschre
ven, antwoordde de heer Rietberg, dat
't suikergehalte van de bieten de laat
ste jaren door verschillende oorzaken
achteruit is gegaan, maar na de mooie
zomer van dit jaar wel zeer teleurstel
lend ls. Naar zijn mening ligt dit aan
de nachttemperaturen van dit najaar.
Op een vraag over de financiering
van het Instituut antwoordde de heer
Rietberg, dat de opdrachtgevers zrjn de
gezamenlijke Nederlandse suikerfabrie
kanten, dus de Centrale Suikermaat
schappij, die bijna 40 pet. van de bleten
verwerkt en de coöperatieve fabrieken,
die ruim 69 pet. verwerken. Deze fa
brieken betalen samen ook de onkosten
van het onderzoek.
MOSKOU, 17 Nov. De Russische
premier Boelganin en de secretaris van
de communistische partij Chroesjtsjef
zijn Donderdagmorgen per vliegtuig ver
trokken voor een bezoek aan India, Bir
ma en Afghanistan. De Russische leiders,
die Vrijdag in India worden verwacht,
zullen waarschijnlijk een tussenlanding
maken in Russisch Centraal Azië te
Tasjkent. Zij zullen 15 dagen in India
verblijven, ongeveer 5 dagen in Birma
en enkele dagen in Afghanistan.
Gunstige conjunctuur merkbaar
UTRECHT, 17 Nov, In zijn openingswoord van de vergadering der Ver
eniging „De Nederlandse Bloemisterij" heeft de voorzitter, dr A. J. Verhage,
het verloop van.de afzet in binnen- en buitenland gunstig genoemd. Een be
zwaar voor de binnenlandse handel bljjft de hoge prijs van bloemen op de
z.gm. hoogtijdagen. Dit is een vraagstuk, dat de laatste jaren aan alle kanten
ls bezien en waarvoor nog geen oplossing kon worden gevonden.
Dr Verhage noemde het gelukkig, dat en het Nederlandse publiek niet ont-
de binnenlandse markt zich hierbij weet
aan te passen en dat er altijd weer een
groot assortiment artikelen is, dat wel
op de markt kan worden gebracht te
gen prijzen, waaraan het Nederlandse
publiek gewend is geraakt. Bovendien
achtte hfl dit voor de gehele ontwikke
ling gunstig, aangezien het betekent,
dat onvermijdbare hoge prijzen op hoog
tijdagen de voorziening van de Neder'
landse markt niet in gevaar brengen
LONDEN, n Nov. De Brit
se Hoge Raad van Beroep heeft
bepaald, dat de oude wet van
1705, die het Britse staatsburger
schap verleend aan alle recht
streekse afstammelingen van
Keurvorstin Sophia van Hanno
ver, kleindochter van Koning
James de Eerste en de moeder
van de eerste Britse Koning Ge
orge, nog steeds van kracht is.
Deze uitspraak werd gedaan op
verzoek van de 41-jarige Duitse
Prins Ernest Augustus, hoofd van
het Duitse huis Hannover en
kleinzoon van Keizer Wilhelm
de tweede, die voor zijn kinde
ren het Britse staatsburgerschap
wil verwerven om te ontkomen
aan hoge Duitse belastingen. Een
lager gerechtshof had zijn aan
spraak op het Britse staatsbur
gerschap verworpen.
De uitspraak van de Hoge
Raad betekent, dat nog een aan
tal Europese vorsten en vorstin
nen aanspraak op het Britse
staatsburgerschap kan maken.
Dit zijn:
Koningin Juliana van Neder
land, Koning Boudewijn van Bel
gië, de Koningen en Koninginnen
van Noorwegen, Denemarken,
Zweden en Griekenland, de
Groothertogin van Luxemburg,
ex-Koning Michael van Roeme
nië, ex-Koning Peter van Zuid-
Slavië en Koningin Victoria
Eugenie van Spanje, allen direc
te afstammelingen van de Keur
vorstin.
De'zaak is voor de Britse ge
rechtelijke instanties nog niet ge
heel afgedaan, aangezien nog be
roep op het Hogerhuis mogelijk
is.
wennen bloemen en planten to kopen.
EXPORT,
De ontwikkeling van export is zeer
gunstig. Dit weerspiegelt zich in de
veilingomzetten, die in enkele jaren zijn
gestegen van 38 tot ruim 50 millioen
gulden. In 1954 is aan bloemen en plan
ten voor ruim 8.5 millioen gulden meer
geëxporteerd dan in 1953. Ook In 1955
zet zich de gunstige ontwikkeling voort.
Als oorzaken van de stijging noemde
dr Verhage de gunstige conjunctuur in
Europa en de reclame voor onze pro
ducten. Dat echter vooral het conjunc
tuurverloop van grote betekenis was,
moet ons tot voorzichtigheid manen,
aldus de voorzitter. Beslissingen om
trent de uitbreiding van het areaal mo
gen z.i. niet overijld worden genomen.
Veertien personen zijn Donderdag om
het leven gekomen en velen gewond
door het instorten van een huis in
Istanbul. Het huis was ondermijnd
door zware slagregens.
In de Canadese stad Nicolet heeft het
water van de Nicolet-rivier het bis
schoppelijk paleis, een school en nog
drie andere gebouwen dermate onder
mijnd, dat deze zijn ingestort. Er ont
stond een gat van meer dan 12 meter
diepte. ...Bij dit ongeval vonden drie
mensen, onder wie een twee maanden
oude baby, de dood. Op de foto ziet
men de aangerichte ravage, het toren
tje van het bisschoppelijk paleis steekt
nog vrij onbeschadigd omhoog vit de
puinhopen.
Ingezonden Mededeling (adv.)
ZEPEN
van de aller
fijnste wereld
merken in
mooie feest-
verpakking,
in grote sor
tering
j KLOKSTRAAT 4 GOES
APPELS NAAR ZWEDEN
GOES, 17 November. De regering
van Zweden heeft met ingang van 5 De
cember de onbeperkte invoer toegestaan
van de appelrassen Jonathan, Cox Oran
ge Pippin, Winesaps en Ingrid Marie. De
andere rassen mogen onbeperkt in Zwe
den worden ingevoerd met ingang van 1
Januari.
Siudenien drongen raadszaal binnen
i de
officiële raad, maar de
studenten namen plaats op
de publieke tribune en ge
droegen zich correct. Zij
luisterden aandachtig naar
de besprekingen over
twee plannen tot uitbrei
ding van de gemeente Wa-
geningen.
WAGENINGEN, 17 Nov. werkzaamheden
Tijdens de zitting van
de gemeenteraad van Wa-
geningen is gisteren een
grote groep studenten de
vergaderzaal binnenge
drongen. De studenten
waren gekleed als burgers
uit de achttiende eeuw.
Zij lieten zich aankondi
gen als „de maire van de
city Wageningen met zijn
citoyens". Volgens de tra
ditie heeft de maire één
dag in het jaar het recht
om te „regeren" en hij
kwam zich nu op de hoog
te stellen van de resulta
ten van het beleid van het
„tijdelijke" gemeentebe
stuur gedurende de overi
ge 364 dagen.
Aanvankelijk werd ge
vreesd voor een niet ge
ringe stoornis van de
EEN „MOCIëTEIT"
Na afloop van de verga
dering „heropende" de
maire de zitting. Hij be
sprak met de raadsleden
een aantal problemen en
stelde voor, nu voorlopig
van een motel niets kon
komen, een „mociëteit"
voor behoeftige automobi
listen in te richten, een
Wagenings statuut in te
stellen, opdat de zware in
dustrie uit Saarland plaats
zou kunnen vinden op het
industrieterrein, dat vol
gens het zojuist genomen
besluit wordt geprojec
teerd en hij brak een lans
voor ondergrondse dames
toiletten.
„SERIEUS"
De burgemeester, Mr de
Niet, speelde het spel mee
en ging op de voorstellen
„serieus" in. Tenslotte gaf
de maire het woord aan
de Indiase student George
Hindorie, die hij aankon
digde als de „burgemees
ter" van Bombay. Deze
gaf eerst in het Neder
lands en daarna in het In
disch aan de raad de ver
zekering, dat hij niets zal
nalaten om de goede be
trekkingen tussen Bombay
en Wageningen te bevor
deren.
Een belangrijke suggestie
De zeer actieve Commissie Zuidwest Zeeland inza'.e het
Deltaplan heeft binnen korte tijd reeds haar tweede
rapport uitgebracht. Het is een helder, puntig en ook
constructief rapport. Kon het eerste rapport dezer uit gemeente
bestuurders en zakenlieden van Walcheren en West Zeeuwsch-
Vlaanderen bestaande Commissie vooral worden beschouwd i
als een terreinverkenning, deze tweede publicatie is veel con
creter en bevat belangrijke suggesties, die door de Commissie
gaarne ter discussie worden gesteld. Het was nu ook mogelijk
dieper op de zaken in te gaan, omdat als vaststaand kan wor
den aangenomen, dat de afsluitdam in de Zandkreek tussen de
beide Bevelanden iets ten Westen van Katse Veer zal worden
gelegd.
Naar onze overtuiging zijn de
argumenten, welke de Commis
sie Zuidwest gebruikt om aan te
tonen, dat Walcheren en West
Zeeuwsch-Vlaanderen geen pro
fijt zullen hebben van de weg
over de Zandkreekdam, voor
geen bestrijding vatbaar. Ook de
dam in het Veerse gat is beslist
niet aantrekkelijk en dit bete
kent, dat er maar weinig sprake
zal zijn van kortere verbindin
gen met Holland, als eenmaal 't
Deltaplan zal zijn gerealiseerd.
Voor Zuid-Beveland ligt deze
zaak uiteraard anders, omdat
van hieruit de route naar de ge
projecteerde Zandkreekdam
korter is.
De Commissie Zuidwest heeft
eens nagegaan hoe groot de af
standen zijn voor het verkeer
tussen Walcheren en Noord-Be
veland zowel over de Zand
kreekdam als vla de dam in het
Veerse gat. Hemelsbreed be
draagt de afstand tussen Mid
delburg en de centrumgemeente
Kortgene 15 kilometer. Over de
Zandkreekdam wordt dit niet
minder dan 34 kilometer en over
de dam in het Veerse gat 29 ki
lometer. Voor de verbinding
Middelburg-Wissekerke gelden
resp. da cijfers 13, 40 en 23 km.
Geen oplossing
Het ligt, wanneer men het bo
venstaande overziet, voor de
hand, dat deze dammen voor
Zuidwest Zeeland geen afdoen
de oplossing kunnen brengen.
Vandaar, dat de Commissie naar
andere wegen heeft gezocht en
deze ook, blijkens haar rapport,
heeft gevonden, n.l. een weg
vanaf de Zuidwestpunt van N.-
Beveland over een dam via de
Goudplaat (met een brug over
een te graven kanaal) naar de
schorren van het Noord-Sloe en
zo vervolgens naar de Rijksweg
Goes-Middelburg bij de eerste
bocht (ter hoogte van het Fran
se oorlogsmonument) ten Wes
ten van de Sloedam.
Wanneer de weg tot stand zou
komen, zal Noord-Beveland (en
als logische consequentie ook
Schouwen-Duiveland, kortom:
Holland) veel dichter bij Zuid
west Zeeland komen te liggen.
O.i. is te verwachten, dat het in-
I
ternationale verkeer vanuit Z.
Vlaanderen komend volledig
van deze wegverbinding gebruik
zal maken om in de randstad
Holland te komen. (Uiteraard
wordt hiermee het verkeer be
doeld, dat vooral uit West-België
en (Noord)west-Frankrijk komt.
Helaas zal, zolang de Wester-
Schelde niet is afgedamd of van
een tunnel is voorzien, het veer
een belemmering blijven).
Weerklank
De vraag is nu maar, of de
suggestie van de Commissie
Zuidwest weerklank zal vinden
bij de hogere instanties, die de
beslissing moeten nemen. Mate
rieel zullen zij er weinig tegen
in kunnen brengen, tenzij het
voorstel op bezwaren van wa
terstaatkundige aard zou afstui
ten.
Maar het zal er geheel van af
hangen, of het Rijk deze voor
zieningen als primair in het
raam van het Deltaplan zal zien
dan wel ze beschouwt ais secun
daire werken, die slechts van
belang zijn voor provincie of
streek. Is dat laatste het geval
(en het zal zaak zijn in Den
Haag aan te tonen, dat er wel
degelijk sprake is van „algemeen
belang"!), dan zullen de kosten
voor rekening van de Provincie
komen.
En men mag hopen, dat die
bereid en in staat is de nodige
voorzieningen te treffen. Na
tuurlijk is deze kwestie niet het
belangrijkst. Komt er een weg
over de door de Commissie voor
gestelde verbinding tussen N.-
Beveland en Walcheren (en
wordt het dus geen Rijksweg),
dan zal het provinciaal wegen
plan moeten worden uitgebreid,
waarvoor de Provincie echter
weer afhankelijk is van de
Rijksoverheid. Overigens: al zal
de realisering van het plan wel
enkele millioenen kosten, op het
totaal der bedragen, die met de
uitvoering van het Deltaplan
zijn gemoeid, zal het maar een
fractie zijn! Laten we hopen, dat
de suggestie der Commissie
Zuidwest allerwegen een goed
onthaal vindt. Dat is in het be
lang van heel Zuidwest Zeeland.
Op „Kerk en Wereld"
's-GRAVENHAGE, 17 Nov. Op 23
Januari zal op „Kerk en Wereld" te
Driebergen de cursus voor personeels
functionarissen worden geopend. Deze
cursus ls ontworpen door de stichting
„Kerk en Wereld", samen met een
commissie van deskunigen uit -de in
dustrie en heeft tot doel de studie en
besprekingen van de geestelijke achter
gronden van het personeelsbeleid. Daar
toe is de cursus opgebouwd uit vijf af
delingen: geestelijk-culturele vorming,
sociaal-economische kennis, personeels
beleid, werken met groepen, sport.
Gedurende een half jaar worden iede
re maand vijf cursusdagen gegeven. De
deelnemers verblijven die tijd in het
„Eijkmanhuis".
SINGAPORE, 17 Nov. De propa
gandaleider van de communistische
partij van Malakka, Tsjan Tjan, één
der meest gezochte verzetsfiguren op
Malakka, heeft Donderdag zijn schuil
plaats in het oerwoud van Noord-Pe-
rak verlaten om in het openbaar het
amnestie-aanbod van de regering te
verwerpen. Een duizendtal pro-com
munistische inwoners van Klian In-
tan was er getuige van hoe hij een
brief verzond aan Tengkoe Abdoel
Rahman, de premier van Malakka, die
de amnestie aangeboden heeft. Daar
na overhandigde hij aan verslagge
vers een verklaring, waarin het am
nestie-aanbod onredelijk en onaan
vaardbaar wordt genoemd.
De regering heeft in September
meegedeeld, dat tot volledige mobili
satie zal worden overgegaan, als het
amnestie-aanbod aan de 3500 actieve
verzetslieden in Malakka geen resul
taat hebben zou. Tot heden hebben
zich nog slechts 30 verzetslieden over
gegeven.
's-GRAVENHAGE, 18 Nov. Het
consulaat-generaal der Nederlanden
te Berlijn heeft bericht ontvangen,
dat heden, 18 November, vier Neder
landers uit Sowjetrussische gevangen
schap zullen worden vrijgelaten. Ver
moedelijk betreft dit A. G. P. Beer-
nink, H. Boose, Jhr W. A. G. van Pan-
huys en M. A. van den Wijngaardt,
van wie onlangs bekend is gemaakt,
dat ze zouden worden vrijgelaten.
ETTEN, 16 Nov. Bij de Bremberg
(Etten) is vandaag de door de heer A. de
H. uit Roosendaal bestuurde splinter
nieuwe auto door het slippen met een
vaart van bijna 100 kilometer tegen een
boom gevlogen. De auto werd in tweeën
gespleten, de beide delen kwamen ter
weerszijden van de weg in greppels te
recht. De heer De H. werd uit het voer
tuig geslingerd en ernstig gewond. Hij is
overgebracht naar het ziekenhuis, waar
zijn verwondingen niet levensgevaarlijk
bleken.
Bevolking schrok hevig
RIO DE JANEIRO, 17 Nov. Zware
kanonnen van de Braziliaanse vloot heb
ben Woensdag de overdracht van het
commando over de Braziliaanse vloot
door admiraal Pena Boto aan admiraal
Carlos da Silveira Cameiro ingeluid.
Admiraal Boto is van zijn functie ont
heven als gevolg van de bloedeloze
staatsgreep van verleden week Vrijdag.
Het niet van tevoren aangekondigde
afvuren van de kanonnen bracht een ze
nuwachtige stemming teweeg onder de
bevolking van Rio de Janeiro, die vrees
de, dat een nieuwe staatsgreep was inge
zet om de vroegere waarnemende presi
dent Carloz Luz weer aan de macht te
brengen.
De zenuwachtige stemming was zo
groot, dat de nieuwe regering van presi
dent Ramos het nodig oordeelde om via
extra radio-uitzendingen aan de bevol
king de reden van de kanonschoten mee
te delen.
Ingezonden Mededeling (Adv.)
swiss QftMjzjzJcóvhe vee\~!