LEGEROPBOUW MOET
ZICH AANPASSEN
Is 1350 millioen voldoende?
Eén of twee parate divisies
Jeugd van Parijs eert Mevrouw Coty
weer
Overleg Grote Vier
vastgelopen
Rechtstreekse verbinding van
Oosterscheldedam met Walcheren
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Tweede Kamer ontevreden over onzekerheid
Meer aandacht
aan de luchtmacht
Dodelijke ongevallen
Weer 5 slachtoffers
te betreuren
Dulles verwierp Sovjetvoorstel inzake
Oost-W estcontacten
Staking van
Peronisten
mislukt
Russische duikboten
in de Stille Oceaan
Grootste hangar van
Nederland
Geprojecteerde dammen in Veersegat en
Zandkreek onvoldoende
Uitgave:
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Giro 274289.
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
90, Tel. 2488 (b.g.g. voo- redactie
2435, voor advent, enz. 2970),
Kantoren: Vlissingen: Nieuwstr.
68. Telef. 326; Middelburg: Korte
Noordstr. 35. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Ter-
neuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V.,
Goes
ZEEUWSCH DAGBLAD
lie JAARGANG No. 3245
Abonnementsprijs 0.47 per week,
2.p. maand, 5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct per woord.
Waarnemend-hoofdredacteur Prof. Dr J. J. de Jong
WOENSDAG 16 NOV. 1955
Directeur: JACQ DE SMIT
Medewerkers: J. A. van Bcnnekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg;
Ds D. J. van Dijk, St. Annaland; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; J. Huiissen, Terneuzen;
Ds J. Karelse, Goes; Ds J. Kwast, Vlissingen; J. Laport Goes; J. Lodder, Vlissingen; J. Moiï, Vlissingen;
K. C. van Spronsen, Goes; A. H. S. Stemerding, Souburg; R. Zuidema, Goes.
Boter-intriganten
zwaar gestraft
(ZIE PAGINA 2)
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 15 November. De ontwikkeling van de kernenergie heeft
voor de opbouw van onze defensie grote gevolgen. Minister Btaf gaat in over
leg met Generaal Griinther echter voorlopig nog „gewoon" door. Maar er zal
een moment komen, dat de legeropbouw in ons land aangepast moet worden
aan de strategie van de atoomoorlog. Dan komt men ook voor de vraag te
staan of onze defensie nog wel voldoende heeft aan f 1350 millioen per jaar.
Een vraag, die trouwens op dit ogenblik reeds gesteld kan worden.. Al deze
problemen schuift de bewindsman van Oorlog en Marine naar de Kabinets
formatie van 1956. Dan zullen ze voor een goed deel opgelost moeten worden.
Dit standpunt had tot gevolg, dat de Tweede Kamer gisteren voornamelijk
vragenderwijs deze begroting behandelde.
Een ding stond bij alle constnctieve fracties vast. Genève van deze week
leert, dat het Westen door moet gaan met zijn bewapening. Niets is zo ge
vaarlijk dan dat wij ons in slaap laten wiegen door een Wolgalied, zo zeide
de heer Roosjen (AR). Om met de heer Pens (KVP) te spreken, de vrije
wereld moet dus even vastberaden zijn als Rusland. Het Westen is, aldus de
heer Korthals (VVD) superieur aan het Russische bloc, wat de kernenergie
betreft. Als wij de atoomwapens afschaffen is Rusland de baas.
Het Russische gevaar wordt dus stel
lig niet onderschat. Ook niet door de
heren Tilanus (CH) en Vermeer
(Arb.). De communist Wagenaar zat
een beetje moeilijk. Het was voor hem
een beetje moeilijk te kiezen tussen
het ginnegappen van zijn Russische
bazen en de feiten van Genève. Zijn
commentaar, dat de koudeoorlogspoli-
tiek is stuk gelopen op de vredesmuur
van Genève, sprak in dit opzicht boek
delen.
Het plafonc
Is de minister van plan na I Januari
1957 het plafond van f 1350 min per
jaar te verhogen?, zo vroeg de heer
dat er. geen grote veranderingen aan
gebracht worden, anderzijds vraagt hij
zich af of de Nederlandse defensie kan
blijven op het huidige peil, gezien dc
nieuwe technische ontwikkelingen.
Het is onjuist om nu maar te doen als
of er geen gewichtige veranderingen
op komst zijn. De keuze is: 2 parate
divisies of 5 niet parate. Dan kiest de
heer Weiter voor twee parate. Daar
voor is de beroepskern aanwezig. En
bovendien kan er dan aandacht be-i
steed worden aan de uitbreiding van
de luchtmacht.
Nota gevraagd
STAMPERSGAT, 15 Nov. Maandag
heeft de ongehuwde 45-jarige A. Maris
uit Nieuwe Molen bij Fijnaart te Stam
persgat het leven verloren toen hij door
een scooter werd aangereden. M. was
met een boeren wagen, geladen met bie
ten, op weg naar de suikerfabriek „Din-
teloord". Toen zijn wagen even stilstond
liep hij plotseling van achter het voer
tuig vandaan en werd gegrepen door een
juist passerende scooter.
BERGEN OP ZOOM, Hedenmid
dag ongeveer half twee is H. S. uit
Maarssen die per rijwiel over het rij
wielpad van de Parallelweg te Bergen
op Zoom reed, toen hij even naar links
de rijbaan opzwenkte, gegrepen door
een achterop komende vrachtauto met
zilverzand, bestuurd door J. A. uit
Krabbendijke. Hij werd door de voor
zijde van de vrachtauto gegrepen en
tegen de grond gesmakt. Zwaar gewond
werd het slachtoffer per ambulance
auto naar het ziekenhuis overgebracht,
alwaar hij kort na aankomst overleed.
DALFSEN Gisteravond is op de
weg ZwolleOmmen een motorrij
wiel, bestuurd door J. Westerhof te
Dalfsen, in botsing gekomen met een
uit tegenovergestelde richting komen
de truck met oplegger. De motor
schoot onder de truck en werd meege
sleurd, tengevolge waarvan de duo
rijder op slag werd gedood. De be
stuurder van het motorrijwiel werd
zwaar gewond naar een ziekenhuis in
Zwolle vervoerd, waar hij later is
overleden.
ROTTERDAM. Vanmiddag zou
den twee classificeerders werkzaam
heden gaan verrichten op het te Rot
terdam liggende Noorste stoomschip
„Gudveig". Terwijl de een zich onmid
dellijk naar de plaats begaf waar hij
moest arbeiden, ging de ander nog
even een bus verf halen. Toen deze
laatste zijn maat weer kwam opzoe
ken, zag hij hem zwaar ademhalend en
buiten kennis op de bodem van het
schip op de rug ligggen, met beide be
nen op de voet van de electrische lamp
waarbij gewerkt moest worden. Het
bleek dat de lamp onder stroom stond.
Het slachtoffer, de 23-jarige P. Ver
sluis uit Gouda, werd zo spoedig mo
gelijk naar het ziekenhuis Coolsmgel
vervoerd, maar het was reeds te laat.
De electrische stroom had hem reeds
gedood.
en zeven zwaar gewonden
ERMELO. Vanmorgen is op een
met knipperlichten beveiligde over
weg tussen Nunspeet en Harderwijk
een jeep tegen een personentrein op
gereden. De knipperlichten werkten
normaal, zo wordt ons van de zijde van
de N.S. medegedeeld. Twee sergean
ten van de S.R.O.I. werden zwaar ge-
vond.
AMSTERDAM. Op de Haarlem-
ïerweg vlakbij halfweg is hedenmid-
ag een zeer ernstig ongeluk gebeurd,
aarbij drie auto's en een motor be-
okken waren en vijf personen ernstig
erden gewond.
Fens (KVP). En al stagneert de Ame
rikaanse hulpverlening, wil hij dan
toch voor deze periode vasthouden aan
het uitgetrokken bedrag? Deze vragen
beheersten dus het debat. Minister Staf
gaat binnenkort een reis maken naar
Canada en Amerika. Dan hoopt hij
meer te vernemen over de buitenland
se steun, die wel een beetje is tegen
gevallen.
Naar zijn mening Is er maar één op
lossing: zo spoedig mogelijk een twee
de parate divisie op de been helpen.
In ieder geval zal er nu voor de toe
komst een prioriteitsplan opgesteld
moeten worden.
Daar voelde de heer Roosjen
(AR) niets voor. Zolang we niet we
ten welke veranderingen er in ons
militair apparaat aangebracht moe
ten worden (door de ontwikkeling
van de atoomwapens), zolang Gene
raal Grünther op het standpunt staat
dat de Natolanden niet op eigen
houtje moeten reorganiseren, heeft 't
je moeten reorganiseren, heeft het
geen zin nu reeds een debat te be
ginnen over de wenselijkheid van 'n
tweede parate divisie.
De heer Roosjen had wel critiek op
minister Staf, dat de hoogte van het
defensieplafond bij de formatie van
1956 aan de orde moet komen. „Men
kan de boel niet laten sudderen", zo
riep hij uit.
De regering mag de moeilijkheden
niet ontwijken. De heer Roosjen kwam
tot dit standpunt, omdat hij eigenlijk
van mening was, dat de f 1350 min op
dit moment reeds niet voldoende is.
Onze Marine dreigt in een noodtoe
stand te geraken. Wij zullen ons volk
duidelijk moeten maken, dat het of
fers moet brengen voor zijn eigen be
veiliging.
De heer Tilanus (CH) vond, dat de
bewindsman het rookgordijn moet
wegtrekken. Als hij zegt nu genoeg te
hebben aan f 1350 min moet hij ook
verder kijken. Over de tweede parate
divisie liet de CH-fractievoorzitter zich
niet uit. Wat kost dit plan en hebben
wij het personeel?, zo vroeg hij.
De heer Weiter (ex-KNP) vond de
verklaringen van de minister tegen
strijdig .Enerzijds wordt er betoogd,
Ook in Addis Abeba, de hoofdstad
van Abessinië, gaat de opening van
de nieuwe zittingsperiode van het
Parlement gepaard .met een serie
luisterrijke plechtigheden, waar
voor, evenals in Nederland voor
Prinsjesdag, bij de bevolking veel
belangstelling bestaat. Op deze fo
to ziet men hier Keizer Haile Se
lassie met Keizerin Manen op het
punt staat het Parlementsgebouw
binnen te gaan voor de officiële
plechtigheid. Typerend voor de
status van de Keizer zijn de twee
hofdames die het Keizerlijk paar
zelfs op deze tocht vergezellen.
De grootste critiek kwam ongetwij
feld van de heer Korthals (WD). Na
tuurlijk gaf hij toe, dat de minister
moet werken met onbekende factoren.
Als de bewindsman echter een toe
zegging van de Ver. Staten heeft ont
vangen, moet hij zo spoedig mogelijk
een nota aan de Kamer sturen. Het
gaat hier om een zaak van verstrek
kende betekenis.
Over de huidige situatie was de
heer Korthals niet enthousiast: de
beroepskern is te klein en er is te
weinig materieel. Het rendement
van de herhalingsoefeningen is ook
al niet om over te juichen.
De socialist Vermeer ging accoord
met het uitstel tot de kabinetsforma
tie, maar hij vroeg zich wel af, of mi
nister Staf deze ontwikkeling niet eer
der had kunnen voorzien. De bewinds
man moet zijn denkbeelden vast aan
de Kamer kenbaar maken. Het defen
siebedrijf zal moeten oppassen voor
fassadebouw. Wat de toekomstige
steunverlening betreft, merkte de heer
Vermeer op, dat Amerika begrip moet
hebben voor de positie van een klein
land, dat altijd zijn verplichtingen Is
nagekomen.
De luchtmacht
De heer Visch (K.V.P.) vond het
vreemd, dat minister Staf nog geen be-
hoefte heeft de luchtmacht uit te brei
den. De N.A.T.O. schijnt dit nog niet
gevraagd te hebben. Samen met zijn
partijgenoot Fens bepleitte hij de be
noeming van een staatssecretaris voor
de luchtmacht. Dit wapen, aldus de
heer Fens, dat jong, energiek, zelfstan
dig en ambitieus Is heeft behoefte aan
politieke leiding.
Naar de mening van de heer Tila
nus moet het gehele Defensiebeleid
in één hand zijn. Zo komt er een on
derling verband tussen de drie
krijgsmachtsonderdelen. Het kan
niet de taak van de Kamer zijn een
minister een staatssecretaris op te
dringen. De man is, volgens de heer
Tilanus, ook moeilijk te vinden. Ook
al gezien de politieke kleur.
De heer Korthals (V.V.D.) was te- I
leurgesteld dat onze luchtmacht niet
wordt uitgebreid. De heer Tilanus vond
dit niet nodig, omdat onze luchtmacht
niet bestemd is voor strategische doel
einden.
Een krachtig pleidooi voor de hand
having van de Zondagsrust werd ge>
voerd door ds Fokkema (A.R.). Zo
verzette hij zich tegen het cafetaria
systeem in kazernes, waardoor het on
mogelijk wordt de gedachten in het ge
bed te concentreren. Nogmaals pro
beerde de heer Fokkema aan het reizen
op Zondag voor die militairen, die
daar bezwaren tegen hebben, paal en
perk te stellen. Een pleidooi, dat werd
gesteund door de heer Van Dis (S.G.
P).
De heren Fokkema en Kikkert (C.
H.) waren goede pleitbezorgers voor
onze onderofficieren, wier bevorde
ringsmogelijkheden zij verruimd wen
sten te zien.
De C.H.-afgevaardigde stelde zich op
het standpunt, dat de selectie voor de
K.M.A. zodanig moet zijn, dat zij soe
pel is en toch een behoorlijk intellec
tueel peil waarborgt.
De conferentie te Genève
GENEVE, 15 November. De Amerikaanse minister van buitenlandse
zaken Dulles heeft vandaag een nieuw Sowjet-voorstel voor het bevorderen
van de contacten tussen Oost en West verworpen. Hij deelde zijn Russische
ambtgenoot in de ochtendbijeenkomst mee, dat het Russische plan een be
stendiging zou betekenen van „wat wij een zeer groot gevaar voor de vrede
en de goede verstandhouding tussen de volkeren achten". Aan het eind van
de bijeenkomst, die drie uur duurde, verklaarden conferentiekringen dat het
overleg is vastgelopen.
Het plan, dat door Molotof werd ingediend, behelsde het voorstel, dat de
Vier ministers bij hun regeringen aanbevelingen zouden doen ter aanvaar
ding van een reeks maatregelen voor het verbeteren van de contacten tussen
Oost en West.
in ae nacht van vrijdag op Zater
dag is de vrouw van de president
van Frankrijk, Mevrouw Coty,
overleden. De Parijse bevolking
brengt vandaag in de „Madeleine"
te Parijs een laatste groet aan de
vrouw, die bekend staat als een
toonbeeld van goedheid. Kinderen
van Montmartre brengen in hun
traditionele kledij met zwart om
floerste trommen en met vlaggen,
de laatste eer aan de gestorven
vrouw.
De Russische minister, die verklaar
de dat hij in grote lijnen het voorstel
van minister Pinay over deze kwestie
had overgenomen, had evenwel een
aantal punten uit het Franse plan ge
schrapt, zoals dit waarin gesproken
wordt over de opheffing van de cen
suur in de Sowjet-Unie en het verle
nen van volledige bewegingsvrijheid
aan buitenlandse diplomaten in de
Sowjet-Unie. De Russen zien deze
kwestie als „inmenging in de binnen
landse aangelegenheden". Daarente
gen werd een aanbeveling betreffende
de ontwikkeling van het individuele
toerisme toegevoegd.
Een van de eerste suggesties in het
Sowjet-voorstel was de els Inzake
„maatregelen ter opheffing van de be
staande hinderpalen en beperkingen
in het handelsverkeer tussen Oost en
West". Het tweede punt betrof „maat
regelen ter vergemakkelijking van de
vrije vaart van handelsschepen van al
le landen door alle zeestraten en kana
len van internationaal belang".
Minister Dulles motiveerde zijn af
wijzend standpunt met te verklaren,
dat het Russische plan „niet over
eenkomt met de richtlijnen van de
regeringsleiders, en'wel in het bij
zonder omdat het niets, of vrijwel
niets bevat, dat bedoeld is om een
uitwisseling van denkbeelden en in
lichtingen mogelijk te maken".
De ministers MacMillan en Pinay
lieten zich in dezelfde zin uit als hun
Amerikaanse collega. Ook zij achtten
het Russische voorstel onaanvaard
baar.
BUENOS AIRES, 15 November
Aanhangers van de nieuwe president
van Argentinië, Aramburu, hebben
vandaag verklaard, dat de leiders van
het algemene vakverbond eens een
machtig politiek wapen in de handen
van Peron geen succes hebben ge
had met hun oproep tot een algemene
staking, tegen de regering. Berichten
uit alle delen van het land wezen er
op, dat de staking vrijwel volkomen
was mislukt.
Tanks en pantserwagens waren he
denochtend vroeg samengetrokken bij
het regeringspaleis in Buenos Aires en
alle regeringsgebouwen stonden onder
bewaking van troepen in afwachting
van de uitwerking van de stakingsop-
roep van het algemene vakverbond.
De Argentijnse radiostations hebben
vannacht elk kwartier een regerings
verklaring voorgelezen, waarin de ar
beiders opgeroepen werden aan het
werk te blijven.
Hierop deed Molotof een aanval op
het Westen; alle voorstellen, die het
Westen doet, worden zo opgesteld, dat
zij zeker door de Sowjet-Unie worden
verworpen, zo meende de Russische
minister. De door het Westen voorge
stelde voorlichtingscentra noemde hij
spionnagecentra. Hij oefende opnieuw
critiek op het Westelijk memorandum
van 31 October en sprak er nog eens
zijn bevreemding over uit, dat dit niet
de voorstellen bevat, welke premier
Faure in Juli te Genève had gedaan.
Dit werd bestreden door minister
Pinay, die verklaarde dat zijn voor
stel van Maandag j.l. zes van de ne
gen door Faure genoemde punten
inhoudt.
De vier ministers gingen tenslotte
uiteen, zonder dat er enige overeen
stemming was bereikt.
o
DE BILT ZEGTJ
Iets kouder
DE BILT, 15 November Overdrij
vende wolkenvelden met hier en daar
een enkele bui. Zwakke tot matige
wind uit Noordelijke richtingen. In de
middag dezelfde temperaturen als
gisteren of iets lagere.
ONDERSCHEIDINGEN WEGENS
HULP BIJ OVERSTROMINGSRAMP
Koningin Juliana heeft tien Duitsera
onderscheiden met de orde van Oranje-
Nassau wegens hun verdiensten voor
de organisatie van de Duitse hulpactie
bij de Nederlandse overstromingsramp
in 1953.
TOKIO, 15 November Vanuit ba
ses op het Aziatische vasteland opere
ren negentig Russische duikboten in
Aziatische wateren, aldus heeft de
Amerikaanse vice-admiraal William
Callaghan, bevelhebber van de Ame
rikaanse Oostaziatische vloot ver
klaard. Deze duikboten zouden in ge
val van oorlog een werkelijk gevaar
voor de geallieerde scheepvaart vor
men, zo zei hij.
AMSTERDAM, 15 November De
directeur van de gemeentelijke lucht
haven, de heer U. F. M. Dellaert, heeft
vanmorgen de eerste paal geslagen
voor de hangar no. 10, die veruit de
grootste van Nederland en één van de
grootste van heel Europa zal worden.
Zij wordt gebouwd aan de Johanna-
straat op Schiphol, wordt 203 meter
lang, 52 meter diep en krijgt een vrije
inrijhoogte van 15 meter tot op een
diepte van 17 meter met daarna een
hoogte van 12 meter. In 1957 zal zij ge
reed zijn.
Commissie Zuidwest Zeeland wenst
VLISSINGEN, 15 November De Commissie „Zuidwest Zeeland
inzake het Deltaplan" heeft zich uitvoerig bezig gehouden met de ver
voersproblemen tengevolge van de uitvoering van het Drie-eilanden- en
het Deltaplan,
In een tweede rapport heeft zij haar conclusie neergelegd, o.m, luidend,
dat haar inziens de verbindingen tussen Noord-Nederland en Wal
cheren via de in het Veeregat en de Zandkreek geprojecteerde afsluit-
dammen voor het locale verkeer onvoldoende zijn en logisch niet passen
in de na de voltooiing van het Deltaplan ontstane internationale
verbindingsweg: „Randsstad Holland Belgische Kust via Vlissingen-
Breskens".
De commissie laat buiten beschouwing of deze internationale verbin
dingsweg dan zou lopen via de dam Zierikzee-Colijnsplaat of via de
dam, welke de Oosterschelde zal afsluiten van de Noordzee.
Voor dit verkeer is een weg vereist, welke het punt, waar de dam
door de Oosterschelde de Noordbevelandse kust bereikt, rechtstreeks
verbindt met de haven van Vlissingen.
Een dergelijke weg zou bij voorkeur moeten worden geprojecteerd via
de Zuidwestpunt van Noord-Beveland, omdat hij zodoende ook het
allerbeste zal passen In de locale verbinding tussen Noord-Beveland en
Walcheren.