Westelijken stellen voor om
Duitsland in vrijheid te herenigen
Tweede Kamer gaat accoord met
wettelijke regeling stichtingen
Helicopterdienst verloopt bevredigend,
maar Terneuzen krabbelt terug
Belgische mijnen zullen
korter gaan arbeiden
Faure kreeg zijn
vertrouwens
votum
Student te Delft
viel uit raam
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Toekomsi in
Suriname
.J
Tweede dag in Volkenbondspaleis
Molotof wil
stelsel éérst
Europees veiligheids
in behandeling doen
nemen
Oefening „Dzjengis Kban"
werd normaal voltooid
AAN DE CONFERENTIETAFEL
Minister Van Acker waarschuwt voor
overhaaste stappen
Relletjes op Cyprus
en in Athene
„Sorghvliet" te Den Haag wordt aangekocht,
waarschijnlijk voor bouw van paleis
Kamer van Koophandel Zeeuwsch-Vlaanderen
Saeftinge-rapport kwam gereed
Uitgave:
stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Giro 274289.
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
60, Tel. 2438 (b.g.g. voo- redactie
2435, voor advent, enz. 2970),
Kantoren: Vüssingen: Nieuwstr.
68. Telef. 326; Middelburg: Korte
Noordstr. 35. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Ter-
neuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V.,
Goes
ZEEUWSCH DAGBLAD
lie JAARGANG No. 8230
Abonnementsprijs 0.47 per week,
2.p. maand, 5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct per woord.
Waarnemend-hoofdredacteur Prof. Dr J. J. de Jong
ZATERDAG 29 OCT. 1955
Directeur: JACQ DE SMIT
Medewerkers: J. A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg;
Ds D. J. van Dijk, St. Annaland; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; J. Huiissen, Terneuzen;
Ds J. Kareise, Goes; Ds J. Kwast, Vlissingen; J. Laport Goes; J. Lodder, Vüssingen, J. Moü, Vüssingen;
K. C. van Spronsen, Goes; A. H S. Stemerding, Souburg; R. Zuidema, Goes.
(ZIE PAGINA 2)
GENEVE, 28 October. De ministers der „Westerse Grote Drie"
hebben Vrijdag te Genève een memorandum ingediend over hereniging
van Duitsland, het verzekeren van de Europese veiligheid en een voor
stel om Duitsland „in vrijheid te herenigen" (een herziening van het
plan-Eden).
Het plan voorziet onder meer in het in 1956 houden vari algemene
verkiezingen in geheel Duitsland, en werd ingediend door de Britse
minister van buitenlandse zaken MacMillan, die Vrijdag als voor
zitter optrad.
Het plan voorziet verder in het vol
gende:
1. Wanneer een herenigd Duitsland
zou besluiten toe te treden tot de
Noordatlantische verdragsorganisatie
en de Westeuropese Unie, zal tezelfder
tijd een niet-aanvalsverdrag tussen
communistische en niet-communisti-
sche staten van kracht worden.
Dit punt heeft ten doel tegemoet te
komen aan het Russische argument, dat
toetreding van een herenigd Duitsland
tot een „westerse militaire groepering"
een bedreiging voor de Sowjet-Unie
zou zijn. 2. Het voorgestelde veilig
heidsverdrag voorziet in het instellen
in Europa van een speciaal wederzijds
radarwaarschuwingsstelsel, dat bij ver
rassingsaanvallen onmiddellijk in wer
king zou treden.
3. Elk der bij het Europese veilig
heidsverdrag aangesloten landen ver
plicht zich tot vreedzamer regeling van
Internationale geschillen en het zich
onthouden van elk gewelddadig op
treden, dat in strijd is met het hand
vest der Verenigde Naties. Bovendien
zal geen enkele economische of mili
taire steun aan een aanvallende staat
worden verleend.
4. Uitvoering in samenvallende stadia
van het veiligheidsverdrag en do her
eniging van Duitsland.
SOWJET-VOORSTELLEN.
De Sow jet-voorstellen voor een
Europees veiligheidsstelsel, die Molotof
Vrijdag op de Geneefse ministerscon
ferentie indiende, omvatten de volgen
de punten:
1. Alle Europese staten ongeacht hun
sociaal regiem en de Ver. Staten kun
nen lid worden van het pact; Oost- en
West-Duitsland kunnen beide toetre
den, hangende de hereniging van
Duitsland. 2. De leden van het pact
zullen elkaar nooit aanvallen en on-
Met hakken over de sloot
PARIJS, 28 Oct. Met een kleine
meerderheid heeft premier Faure zich
Vrijdag in de Franse nationale verga
dering van het vertrouwen der leden
verzekerd. De politiek der nu acht
maanden oude regering werd met 271-
259 stemmen door de Assemblé goed
gekeurd. Een door de socialisten inge
diende motie, luidende: dat „de rege
ring niet in staat is aan de huidige
moeilijkheden het hoofd te bieden, niet
in staat is in Noord-Afrika de vrede te
herstellen, en onwillig is de sociale
rechtvaardigheid te verzekeren", werd
verworpen.
Faure heeft te verstaan gegeven, dat
hij geen bezwaren heeft tegen bespre
king van veranderingen in de kieswet
tegelijkertijd met de behandeling van
de wet op vervroegde verkiezingen.
Aanvankelijk had hij een aanvaar
ding van de laatste wet geëist vóór een
bespreking over verandering in de
kieswet.
Bijna 100 afgevaardigden onthiel
den zich van stemming, voonamelijk,
omdat zij voor de regeringspolitiek zijn
doch tegen het houden van vervroegde
verkiezingen.
Bij de stemming bracht ook Maurice
Thorez, de leider der Franse commu
nisten, zijn stembiljet naar de bus. Hij
verscheen voor het eerst in de natio
nale vergadering sinds de beroerte, die
hij in October 1950 kreeg.
derlinge geschillen vreedzaam regelen.
3. Als een der leden gevaar voor een
aanval in Europa aanwezig acht, zul
len de landen overleg plegen om het
gevaar op te heffen. 4. Een gewapende
aanval in Europa op een of meer der
leden is een aanval op allen. De aan
gevallen leden zullen met alle midde
len geholpen worden. 5. De deelnemers
aan het pact zullen geen bondgenoot
schappen aangaan die in strijd zijn met
het pact. 6. Economische en culturele
samenwerking zullen worden bevor
derd. 7. Er zullen regelmatig, of als de
toestand het vereist, speciale conferen
ties worden gehouden op minister
niveau. 8. Er zal een permanent raad
gevend politiek orgaan worden opge
richt, evenals een militair raadgevend
orgaan. In deze organen zal communis-
tisch-China zich kunnen laten verte
genwoordigen door waarnemers. 9.
Bestaande overeenkomsten van de
deelnemende landen met andere kun
nen gehandhaafd blijven, als zij niet
met het Europese veiligheidsstelsel in
strijd zijn. 10. Gedurende een aanloop
tijd van twee tot drie jaar blijven de
oude veiligheidsverdragen der deelne
mers van kracht, daarna wordt het
nieuwe verdrag volledig van kracht en
vervallen het verdrag van Warschau,
de Parijse accoorden en de N.A.V.O.
11. De looptijd van het Europese vei
ligheidsverdrag is vijftig jaar.
Marokkaanse troonraad
spoedig naar Frankrijk
RABAT, 28 Oct. Vanochtend heeft
de Marokkaanse troonraad na een bij
eenkomst, waarbij aanwezig waren de
resident-generaal en de kabinetsfor
mateur, een communiqué uitgegeven,
waarin wordt aangekondigd, dat de
troonraad zich binnenkort naar Frank
rijk zal begeven om zijn opwachting te
maken bij sultan Sidi Mohammed ben
Joessef en zich in verbinding te stel
len met de Franse president en de
Franse regering teneinde hen op de
hoogte te stellen van de huidige toe
stand in Marokko.
's-GRAVENHAGE, 28 Oct. In te-
gestelling tot wat van Duitse zijde
werd beweerd en in de Nederlandse
pers verscheen, deelt de Legervoor-
lichtingsdienst mede, dat de oefening
van de twee Nederlandse tankbatal
jons, die zo pas in de omgeving van Pa-
derborn is gehouden, niet voortijdig is
afgebroken, maar volgens het tevoren
uitgegeven bevel is voltooid.
De door de Nederlandse onderdelen
bij de oefening aangebrachte schade
aan wegen is nog niet nauwkeurig vast
gesteld, maar zal naar verwachting ver
beneden het bedrag van een millioen
mark blijven.
TOKIO, 28 Oct. Een „onderwater
vliegtuig" is een van de nieuwe wa
pens, waarmee op het ogenblik door
de Japanse defensieraad proeven wor
den genomen.
De nieuwe vinding in feite een
„dwerg-onderzeeboot" zal aan bei
de zijden vinnen hebben en in staat
zijn onder water met een snelheid van
20 knopen te varen. De bemanning van
het vaartuig zal uit 9 koppen bestaan.'
Hét „onderwater-vliegtuig" zal wor
den uitgerust met een nieuwe vinding
die het beschermt tegen radio-actieve
„regen".
Vijfdaagse werkweek verwezenlijkt?
BRUSSEL, 28 October De besprekingen die eerste minister Van Acker
in zijn Kabinet heeft gevoerd met afgevaardigden van de werkgeversorgani
saties en van de vakbonden over de invoering van een vijfdagenweek in de
Belgische industrie, hebben nog niet tot een positief resultaat geleid. Slechts
wat de mijnen betreft, is een accoord bereikt, waar met ingang van 1 Januari
de arbeidsduur verminderd zou worden.
Ingezonden Mededeling (Adv.)
HAZETFABRIEKEN TE ZEVENBERGEN
In de ijzer- en staalindustrie zijn de
werkgevers in principe bereid de
werkweek van 45 uur met ingang van
1 Februari in te voeren. Een commis
sie van deskundigen zal de weerslag
van deze maatregel op de economie be
studeren. Indien deze deskundigen tot
de conclusie mochten komen, dat de
vermindering van de arbeidsduur te
schadelijke gevolgen heeft voor de uit
voer, zal het vraagstuk opnieuw moe
ten worden onderzocht.
Overigens is men bij de onderhande
lingen op dezelfde moeilijkheden ge
stuit als die welke het overleg tussen
werkgevers en werknemers twee
maanden geleden deden mislukken. De
afgevaardigden der werkgeversbonden
gaan er weliswaar mee accoord de mo
gelijkheden van de invoering van een
vijfdagenweek per bedrijfssector te be
studeren, doch zij weigerden zonder
meer zich bij voorbaat te binden door
een principieel accoord en wensen ook
geen data vast te leggen voor de ver
wezenlijking der vijfdagenweek in be
paalde sectoren der industrie. Maar de
vakbonden eisen wèl zulk een accoord
en het vaststellen der data van invoe
ring der vijfdagenweek.
GEEN ARBEIDSCONLICT.
Minister Van Acker verklaarde dat
men het in grote lijnen over de invoe
ring van een vijfdagenweek wel eens
is, maar dat deze met veel omzichtig
heid moet worden verwezenlijkt, wil
men de Belgische uitvoer niet in ge
vaar brengen. Hij zeide verder nog dat
al het mogelijke gedaan moet worden
om een arbeidsconflict te vermijden
waarbij niet minder dan 300.000 arbei
ders betrokken zouden zijn. Een sta
king van dei-gelijke omvang zou zeer
nadelig voor het land zijn en zou ook
de betrekkingen tussen werkgevers en
werknemers niet ten goede komen. De
Belgische premier wees erop dat men
geen overhaaste beslissing kan nemen,
die de arbeiders misschien wel een tij
delijke voldoening zou geven doch die
later ten nadele van het land zou kun
nen uitvallen. Door een overijlde op
lossing van dit probleem, zo zeide hij
tenslotte nog, zouden de kosten van
levensonderhoud namelijk stijgen en
zou de werkloosheid in het land wor
den vergroot.
De eoiiïero. -ue van oe grote vier in Ge
nève is Donderdagmiddag begonnen.
Deze telefoto geeft een overzicht weer
van de conferentiezaal met achter de
tafel: links achter de Russische-, links
voor de Engelse-, rechts achter de
Amerikaanse-, en rechts voor de Fran
se delegatie.
NICOSIA, 28 Oct. Britse troepen
hebben Vrijdag te Morfoe, veertig kilo
meter ten Westen van Nicosia, op be
togers voor aansluiting van Cyprus bij
Griekenland geschoten, nadat de poli
tic vergeefs had gepoogd de demon
stranten met traangasbommen en het
gebruik van de gummiknuppel te ver
spreiden.
Drie Cyprioten werden gewond.
In de havenplaats Famagusta heb
ben Britse troepen waarschuwings
schoten in de lucht gelost, terwijl de
politie traangasbommen gebruikte om
de grote menigte betogers te versprei
den.
In Limassol gebruikten Britse com
mandotroepen en politie eveneens
traangas voor het verspreiden van be
togers, terwijl hetzelfde werd gedaan
te Larnaca t.a.v. Cypriotische studen
ten, die stenen naar militairen en po
litie wierpen.
De betogingen werden gehouden ter
gelegenheid van de herdenking van
het feit, dat Griekenland vijftien jaar
geleden, na een ultimatum van Musso
lini verworpen te hebben, deel ging
nemen aan de tweede wereldoorlog.
Ook te Athene deden zich na een
militaire parade, gehouden i.v.m. bo
vengenoemde herdenking, botsingen
tussen stenen gooiende studenten, die
voor aansluiting van Cyprus bij Grie
kenland betoogden, en politie voor,
waarbij de ordebewaarders van de
gummistok gebruik maakten. Ver
scheidene studenten en politiemannen
werden gewond.
Conform de verwachtingen
Van onze parlementsredactie).
DEN HAAG, 28 October De Tweede Kamer heeft zich accoord verklaard
met de wettelijke regeling van stichtingen en de aankoop van het landgoed
„Sorghvliet". De goedkeuring van deze wetsontwerpen was het belangrijkste
feit van een vergadering, die voornamelijk was gewijd aan een aantal ge
ringere zaken en die eindigde met een weinig verheffend relaas van do
communist Gortzak over het dodelijk gevaar van de B.B. Min of meer had
men kunnen verwachten, dat de beraadslagingen over de kwestie „Sorghvliet"
zou worden heropend, temeer daar de K.V.P. Donderdag niet helemaal con
tent bleek. Tien van haar leden stemden gisteren dan ook tegen het voorsteU
de rest vóór.
De tegenstemmende Katholieken (o.
w. prof. Romme) stonden overigens niet
alleen. Ze kregen steun van de heer
Schmall (C.H.), die zonder zijn stem
DELFT, 28 Oct. Vanochtend te
omstreeks vijf uur heeft een voorbij
ganger te Delft voor de sociëteit van
de Delftse studentenbond het stoffe
lijk overschot van de 27-jarige student
J. J. uit Emmercompascuum aange
troffen.
Bij hst onderzoek door de politie is
gebleken dat de student, die in nacht
gewaad was gekleed, uit het raam van
de boven-verdieping van de sociëteit
waar hij zijn slaapkamer heeft, moet
zijn gevallen. Het bed van de student
is beslapen geweest, zodat de politie
voor een raadsel staat, wat betreft de
oorzaak van het ongeluk.
DE BILT ZEGT;
Wisselende bewolking.
DE BILT, 28 Oct. Wisselende be
wolking met enkele buien. Matige
Noord-Westelijke wind. Weinig veran
dering in temperatuur.
TERNEUZEN, 28 October In de hedenavond te Terneuzen gehouden
vergadering van de Kamer van Koophandel voor Zeeuwsch-Vlaanderen, heeft
de voorzitter, ir C. A. L. Horstmann medegedeeld, dat het rapport van prof.
Hackou over een eventuele inpoldering van het Verdronken Land van Saef-
tinge gereed is gekomen. Een verblijdend geluid was tevens de constatering,
dat de helicopterdienst bevredigend verloopt en zelfs „goedkoper is dan men
denkt".
Teleurstellend daarentegen was het besluit van Temeuzens gemeenteraad,
zich gedeeltelijk van de helicopterdienst terug te trekken, omdat de Zeeuws-
Vlaamse heliport in Axel, en niet in Terneuzen, is gekomen. De Rijkswater
staat deed daar nog een schepje bovenop, door het plan-Cambier af te wijzen,
zodat er dus geen veerhaven op de Plaat van Breskens zal verrijzen.
GEEN VEERHAVEN OP PLAAT
VAN BRESKENS
Het plan Cambier, betreffende het
maken van een veerhaven op de Plaat
van Breskens en het afdammen van de
geul wegens verkorting van de verbin
ding Vlissingen-Breskens, is door
Rijkswaterstaat afgewezen.
RWS is n.l. van mening, dat de
aanleg en het onderhoud zeer hoge
kosten met zich mee zullen brengen,
terwijl ook de mond van de Wester-
schelde aanmerkelijk zou worden
vernauwd, hetgeen de stroomsnelhe-
den zal vergroten en wellicht onge
wenste wijzigingen in het geulen
stelsel zal veroorzaken. Verder zegt
RWS, dat de haven van Breskens
dan bij slecht weer niet meer bereik
baar is voor kleinere schepen, omdat
de geul ten Oosten van de haven zou
worden afgedamd, en dat de haven
spoedig zou verzanden.
HELICOPTERTARIEVEN
VALLEN MEE.
Er gaan vreemde geruchten over de
tarieven van de helicopterdienst, die
de Sabena sinds 4 October j.l. onder
houdt vanuit Zeeuwsch-Vlaanderen.
De realiteit is echter, dat de kos
ten van een~ helicoptervlucht Axel
Rotterdam slechts 15,— (retour
27,—) bedragen, zodat van hoge
tarieven geen sprake kan zijn,
bevredigend verloop heeft, (in de
vier vluchten werden in totaal 61
personen vervoerd), wil dat nog niet
zeggen, dat alles naar wens is.
Dit moest de K. v. K. weer eens con
stateren, toen bekend werd, dat het
gemeentebestuur van Terneuzen
waarvan destijds een subsidie van ma
ximaal 3.500,— toegezegd bij een
proef van zeven maanden thans be
sloten heeft slechts een bedrag van
2.286,72 (16 ct per inwoner hij te
dragen.
Reden van deze verlaging is, dat de
heliport niet in Terneuzen is gekomen,
maar in Axel, dat daarvoor een ge
schikt terrein kon aanbieden. De Ka
mer sprak zijn teleurstelling over deze
houding uit, daar het hier immers een
algemeen Zeeuwsvlaams belang be
treft.
Bovendien heeft de Raad het verle
nen van de maximale bijdrage in geen
enkel opzicht verbonden aan een voor
waarde omtrent vestiging van de heli
port in Terneuzen.
Genoemd besluit is temeer jammer,
omdat deze geringer bijdrage waar
schijnlijk de proeftijd van 7 maanden
met een maand zal doen verminderen.
Aan het gemeentebestuur van Axel
werd daarentegen dank gebracht voor
Hoewel deze dienst thans een zeer de voortreffelijke medewerking.
te motiveren, zich tegen het voorstel
verklaarde. Tenslotte werd het met 56
stemmen vóór en 11 tegen aangeno
men. Ook de communisten stemden
vóór.
De twee amendementen, die deze
week werden ingediend op het wets
ontwerp i.z. stichtingen hebben het
met ver gebracht. Het eerste, n.l. dat
van de heer N. van den Heuvel, werd
verworpen met 31 .stemmen vóór en
34 tegen. Overigens waren de partijen
over het schrappen van de vermogens-
eis onderling nogal verdeeld. Zo stem
den de A.R. en de C.H. grotendeels te
gen het amendement, maar van de an
ti's bleken de heren Verkerk, Fokkema
en Van der Zaal er juist vóór te zijn.
't Amendement van de heer Van Rij-
ckevorsel (Kath. v.) kwam helemaal
niet aan bod, want de indiener trok
het in, na een verklaring van minister
Donker, dat de kwestie van de over-
heidsstichtingen binnen vijf jaar wet
telijk geregeld zal zijn. Het wetsont
werp werd tenslotte aangenomen met
55 stemmen vóór en 12 tegen.
PERSONEEL HEMBRUG.
Eén van de wetsontwerpen, die de
Kamer z.h.s. aannam, was dat, krach
tens hetwelk het personeel van de
N.V. Nederlandse Machine-fabriek
„Artillerie-inrichtingen" onder wer
king van de pensioenwet 1922 zal wor
den gebracht. De regering wil met dit
ontwerp een einde maken aan de on
zekerheid, waarin het personeel op het
punt van de pensionnering nu al jaren
verkeert. De heer Stapelkamp (A.R.),
was het daar roerend mee eens, maar
hij vond wel, dat er met de vaststel
ling van de status van het personeel
weinig vorderingen zijn gemaakt in de
tien jaar na de bevrijding. Wel spreekt
de minister van „een zeer nabije toe
komst", waarin deze kwestie zal gere
geld worden, maar de heer Stapelkamp
vond deze term gevaarlijk. Andere
sprekers sloten zich bij het standpunt
van de anti-revolutionnaire afgevaar
digde aan. De heer Koersen (K.V.P.)
diende een amendement in, waarin de
nadruk werd gelegd op de vaste dienst
betrekking van het thans werkzame
personeel. Minister Zijlstra kwam met
de mededeling, dat voor het einde van
het jaar een wetsontwerp tot vaststel
ling van de status van het personeel
mag worden verwacht.
BANKWET.
Met het wetsontwerp tot uitvoering
van artikel 17 van de bankwet hielden
vooral de financiële experts van de
Kamer zich bezig, t.w. de heren V. d.
Wetering (C.H.), Hofstra (P.v.d.A.),
Van Leeuwen (Lib.) en Lucas (Kath.
v.) zich bezig. Dit ontwerp bepaalt, dat
over de begrenzing van het gezamen
lijke bedrag aan circulerende bankbil
jetten, bankassignaten en rekening-
courantsaldi bij de Nederlandsche Bank
voorschriften worden gegeven volgens
regelen, bij de wet vast te stellen.
Ook de wetsontwerpen bijdrage Be
scherming Bevolking en Regeling Pen
sioen Capitulanten werden z.h.s. aan
genomen.
