SYMBOLISCHE BEZEGELING
VAN HET STATUUT
Enthousiasme van de
menigte was ontroerend
Vuurfeesten
begonnen
DEBAT OVER T.V.-UITZENDING
VAN KERKDIENSTEN
r
Franse Regering wint
vertrouwensvotum
Koningin sprak tot Antilliaans Parlement
Israël wil wapens en
verdedigingsverdragen
Dulles praat
met Molotof
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
MacMillan en Pinay
bijeen
Ortega Y Gasset
overleden
Massa-ontvluchting
uit legioen
Motie-Verwey in Eerste Kamer verworpen (20-22)
Verdrag met
Amerika
Uitgave!
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Giro 274289.
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
60, TeL 2438 (b.g.g. voo- redactio
2435, voor advent, enz. 2970),
Kantoren: Vüssingen: Nieuwstr.
68. Telef. 326; Middelburg: Korte
Noordstr. 35. Tel. administratie
2009, TeL redactie 2347; Ter-
ueuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V.,
Goes
ZEEUWSCH DAGBLAD
lie JAARGANG No. 8221
Abonnementsprijs 0.47 per week,
2.p. maand, 5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct per woord.
Waarnemend-hoofdredacteur Prof. Dr J. J. de Jong
WOENSDAG 19 OCT. 1955
Directeur: JACQ DE SMIT
Medewerkers: J. A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg;
Ds D. J. van Dijk, St. Annaiand; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; J. Huiissen, Terneuzen;
Ds J. Karelse, Goes; Ds J. Kwast, Vlissingen; J. Laport Goes; J. Lodder, Vlissingen, J. Molï Vüssingen;
K. C. van Spronsen, Goes; A. H. S. Stemerding, Souburg; R. Zuidema, Goes.
Amsterdam op
Schouwen-Duiveland
(Zie pag. 2)
PRINSJESDAG in Willemstad
WILLEMSTAD, 18 Oct. De eerste dag van het verblijf van Koningin Juliana en Prins
Bernhard op Curasao heeft de bevolking van het eiland een schouwspel beleefd, dat sterk
deed denken aan de zo befaamde ceremonie van Prinsjesdag in Den Haag.
Om half drie in de middag reden Vorstin en Prins gezeten in de crême-kleurige caleche
van het Gouvernementsplein weg en door de anders zo drukke Breedestraat de Kalver-
straat van Willemstad naar het Wilhelminaplein, waar het stadhuis gelegen is, waarin
de Staten der Nederlandse Antillen hun vergaderzaal hebben.
H.M. was gekleed in een robe van gris perle matalassié gewerkt in
gekruiste volants met een grote stola van hetzelfde materiaal, gecom
pleteerd met een cloche, gegarneerd met oranje paradijsflanken.
De klokken van Curasao beierden, dat het een lust was. De saluut-
batterij aan de wal gaf minuutschoten af en al dit lawaai werd over
stemd door de dikke rijen toeschouwers langs de kant van de weg, die
juichend en zwaaiend Vorstin en Prins op hun tocht naar de volks
vertegenwoordiging begroetten.
De mariniers hadden de erewacht betrokken bij het Statengebouw.
Bij de erewacht was een vaandelwacht ingedeeld. Koningin en Prins
groetten het vaandel en dan bestegen zij de brede trap. Op het bordes
stond een ontvangstcommissie ter verwelkoming en ontvangst gereed.
Men begaf zich dan naar de ontvang
kamer, waar de staten-voorzitter, de
heer J. Yrausquin, uit Aruba, de Vor
stin en Prins begroette. Enkele ogen
blikken onderhielden Koningin en
Prins zich met de Antilliaanse politici.
Daarna begaf het gezelschap zich in
plechtige optocht naar de statenzaal,
waar behalve de 22 statenleden vele
vooraanstaanden uit den lande, hoge
ambtenaren, geestelijken, leden van de
rechterlijke macht, leden van de raad
van advies, de ministers, vertegen
woordigers van handel en nijverheid
allen gekleed in voor de tropen on-
wpnnig, maar voor een dergelijke ge
legenheid toch wel bijzonder plechtig
aandoend jacquet of donker costuum
bijeen waren.
Vreugt
Voor het eerst in de geschiedenis vai
Curacao zou de regerende Vorstin dc
Antilliaanse volksvertegenwoordigin;
toespraken. Ongetwijfeld een bijzonde
plechtig ogenblik, dat men gerust dc
bezegeling van het statuut zou moge;
noemen.
Voorzitter Yrausquin sprak vervol
gens een rede uit, waarin hij namen
de Nederlandse Antillen van een grote
vreugde gewaagde over de komst vai
het Koninklijk Paar.
„Met de plechtige afkondiging vai.
het Statuut luidt Uw bezoek een
nieuw tijdperk in voor in Konink
rijk", zo sprak de voorzitter, „en
thans heeft Uwe aanwezigheid hier
deze gelijkwaardigheid op ware, ko
ninklijke wijze tot een levende wer
kelijkheid gemaakt".
H. M. de Koningin sprak hierna
woorden van dank voor de hartelijke
ontvangst, waarna zij enige woorden
wijdde aan de verhoudingen in de
Rijksdelen:
Met de woorden: „Zelfstandigheid
mag geen doel in zichzelf zijn, maar
zij krijgt pas haar waarde in ieder
opzicht wanneer zij voor onze arme
mensheid de weegschaal naar de goede
kant doet doorslaanvoor de verhef
fing van eigen volk en alle volkeren
tot een hoger staat van welzijn", be
ëindig ue Koningin haar rede.
Toen klonk het „leve de Koningin"
door de vergaderzaal en was de plech
tigheid ten einde.
Militaire orders klonken, Koningin
en Prins stegen weer in de caleche en
terug ging het naar het gouverne-
ïentshuis langs een iets andere route
.n op de heenweg.
Wuivend en groetend, glimlachend
en opgewekt, soms bekende beelden
weerziend, soms met opmerkzame
nieuwsgierigheid veranderingen, die
sinds het bezoek in 1944 zijn aange-
acht opnemende, keek de Koningin
jinks en rechts en toen was het einde
van deze korte tocht weer bereikt.
Bij enkele scholen werd gestopt en
dan ging het met een grote boog terug
naar het Julianaplein om stil te staan
bij de club Curasao, de club van de
oude Joodse Curagaose familier naar
Otrabanda. Overal waren er vlaggen
en versieringen, overal juichende men
sen.
In Otrabanda bezocht H. M. de Ko
ningin het R.K. St. Elisabeths gasthuis
en dan volgen nog enkele korte pauzes
bij de ambachtschool, de club Kwiek
en het Curagaosemuseum, het sanato
rium. De avond begon reeds te vallen,
toen H. M. en Z. K. H. na deze ver
moeiende tocht het paleis weer bin
nengingen voor een korte rust.
Om half acht was ten gouverne
mentshuize een officieel diner waaraan
mede aanzaten de leden van de raad
van ministers, de gezaghebber van Cu-
ragao en de chef van het kabinet van
de gouverneur van de Nederlandse An
tillen.
Betoging en défilé
Maar het programma van deze eerste
dag was nog niet ten einde want om
negen uur, kort na het diner ten pa-
leize, stelden de auto'es zich weer op
en begaven Koningin en Prins zich
naar het Rifstadion voor het bijwonen
van een feestelijke betoging en een
groots défilé.
Kleurige J's en B's staken helder af
tegen de inktzwarte avondlucht, rode-,
witte-, blauwe-, groene-,, gele- en
oranjelampjes accentueerden gebou
wen; feestgangers vulden de straten.
Het programma bestond uit het op
treden van Curagaose blaasorkesten,
muziek van con junto orkesten en Cu
ragaose dansen en een defilè van ruim
10.000 mensen, leden van sportvereni
gingen, jeugdgroepen, bevolkingsgroe
pen, sociëteiten enz. een lange stroom
mensen, die stuk voor stuk, al demon
streerden zij dan ook in groepsver
band, hun trouw en liefde voor de
Vorstin wensten kenbaar te maken.
Toen dit défilé ten einde was, was
ook het einde gekomen van de eerste
dag van het bezoek van de Koningin
aan Curagao, een vermoeiende en op
windende dag.
Alexander is ziek
Het paard „Alexander", een van
de zware hengsten, die de crème
caleche tijdens de intocht van het
Koninklijk paar in Willemstad
zullen trekken, is ziek geworden
en zal niet in het span worden in
geschakeld. Het wordt niet uitge
sloten geacht dat het dier de reis
naar Suriname niet verder zal
meemaken en rechtstreeks naar
Nederland zal worden verscheept.
In de opengevallen plaats zal een
meegebracht reservepaard wor
den gebruikt.
De adoptie van Schouwen-Duiveland
door de Drentse veehouders is thans
officieel geëindigd met de overdracht
van de laatste zending, namelijk 25
pinken voor landbouwers in Kerkwer-
ve, Nieuwerkerk en Ouwerkerk. In to
taal werden tijdens de nu afgesloten
adoptie door de Drentse veehouders
117 stuks rundvee, 616 biggen en 7
veulens geschonken. Voor diverse doel
einden werd nbg f 100.000.ontvan
gen.
:TtT
Faure haalt het toch
PARIJS, 18 Oct. De Franse regering heeft vanavond het vertrouwens
votum gewonnen (308254), welke was verbonden aan de regerïngspolitiek
ten aanzien van Algerije.
De 254 tegenstemmen waren afkomstig van ongeveer 50 Gaullisten, de
communisten, socialisten en conservatieven. De uitslag der stemming bete
kent, dat Pinay als minister van Buitenlandse Zaken naar de conferentie te
Genéve der Grote Vier kan gaan met de steun van het parlement.
In zijn laatste toespraak verzocht
Rondrit
Na een korte rustperiode kwamen H.
M. en Z. K. H. weer naar buiten voor
een korte rondrit door het stads-
.sirict. De Willemstedelingen hadden
,iun beste beentje voorgezet. Het toch
al steeds zo propere stadje leek wel
extra opgepoetst. De zachte crêmekleu-
ren van de huizen dienden als achter
grond voor het fiere roodwitblauw en
net felle oranje, dat overal was aan
gebracht.
Het leek wel of de gehele bevol
king van Curagao was samenge
stroomd in het stadsdistrict. Duizen
den hadden zich langs de route ge
schaard om een kort ogenblik even
Koningin en Prins te zien en op de
plaatsen waar even gestopt werd is
het enthousiasme van de mensen, die
voor een deel voor het eerst Konin
gin Juliana zien waarlijk ontroerend.
De Marokkaanse Troonraad, die de
bevoegdheden van de afgetreden
Sultan Ben Araf.a zal overnemen
en tot eerste taak heeft een Ma
rokkaanse regering te vormen, is
ingesteld.
Resident generaal Boyer de la
Tour (links aan de tafel) tegen
over de vier leden van de Troon
raad tijdens de installatie.
premier Faure de algemene vergade
ring om te pogen de wereld niet de in
druk te geven, dat Frankrijk niet weet
wat het wil.
Er was geen oplossing kant en klaar
gereed. De critici der regering waren
echter zelf in onenigheid.
De overwinning van Faure is te dan
ken aan het feit, dat de grote meer
derheid der conservatieven op het
laatste ogenblik tezamen met een aan
zienlijk aantal gaullisten besloten om
vóór de regering te stemmen, liever
dan een regeringscrisis te veroorzaken.
De premier heeft thans zijn tweede
grote parlementaire overwinning be
haald.
DE BILT ZEGT:
Tijdelijk regen.
Geleidelijk toenemende bewolking
met enige regen, opkomend uit het
Zuidwesten. Matige tot krachtige en
langs de kust tijdelijk harde wind, rui
mend van Zuidoost naar Zuidwest.
Een geuiuuoiiueerd vi -- -.J
van de Egyptische strijdkrachten
collecteert op 'n terrasje in Cairo.
De opbrengst van de gaven zal
worden gebruikt voor de aankoop
van wapens achter het IJzeren
Gordijn.
Over Saarkwestie
PARIJS, 18 Oct. Van welingelich
te zijde wordt vernomen dat de Britse
minister van Buitenlandse Zaken Mac
Millan Zondagavond a.s. te Parijs aan
de hand van de dan bekende uitslagen
van de volksstemming in het Saarge-
bied, een onderhoud zal hebben met
zijn Franse ambtgenoot Pinay.
MADRID, 18 Oct. De Spaanse
filosoof en schrijver Jose Ortega Y.
Gasset is Dinsdag in Madrid overle
den.
Ortega Y. Gasset was een vooraan
staand denker in het hedendaagse
Spanje. Hij heeft generaties studenten
beïnvloed.
In het buitenland was hij waar
schijnlijk het best bekend als de
schrijver van het boek „De opstand
der horden", over de ontwikkeling van
de moderne mens en de aard van mas
sabeweging.
In zijn jeugd was hij actief republi
kein. Tijdens de burgeroorlog was hij
niet in Spanje. Hij keerde pas in 1948
naar zijn land terug.
AMSTERDAM, 18 Oct. - De tweede
dag van het lustrum van het studen
tencorps aan de Vrije Universiteit te
Amsterdam stond in het teken van
sportieve manifestaties.
Na een volleybalwedstrijd die door
het team van de V.U. werd gewonnen,
speelde de schaakkampioen van Ne
derland, de heer J. H. Donner, een
schaaksimultaan wedstrijd tegen 36
reünisten en leden van het corps. Aan
4 borden moest hij het onderspit del
ven, aan 6 werd tot remise besloten,
terwijl 26 spelers hun meerdere moes
ten erkennen in de landskampioen.
Aan de schaaksimultaanwedstrijd na
men ook deel de professoren Berkou-
wer, Caron, Smitskamp, Verdam en
De Vries.
SUEZ, 18 Oct. Toen het Franse
troepenschip „Athos II" met 599 leden
van het Vreemdelingenlegioen, op weg
van Indo-China naar Algiers, het Suez-
kanaal passeerde, zijn vandaag in to
taal 98 militairen van verschillende na
tionaliteiten over boord gesprongen.
Alle deserteurs werden door Egypti
sche militairen aangehouden.
(Van onze parlementaire red.).
DEN HAAG, 18 Oct. De Eerste
Kamer heeft vanmiddag de motie van
mevrouw dr H. VerweyJonker in
zake de redactie van het ontwerp-Te-
levisïebesluit met 2022 stemmen
verworpen. De motie was twee weken
geleden tijdens de behandeling van de
wet op het kijkgeld ingediend en stel
de voor, de kerken vrij te laten in het
zelf bepalen van de wijze, waarop zij
door middel van de televisie aan de
kijkers het evangelie willen verkon
digen. Reeds toen was duidelijk ge
bleken, dat de A.R. noch de K.V.P. erg
ingenomen waren met de voorgestelde
wijziging, die, volgens de tegenstan
ders, tot strekking had de bestaande
toestand op radio-gebied te doorbre
ken.
Het draaide eigenlijk allemaal om
het betekenisverschil tussen de woor
den „kerkdienst" en „kerkelijke uit
zending". Mevrouw Verwey stond op
het standpunt, dat men de kerken de
vrijheid moet laten om lekespelen en
bijbelse hoorspelen enz. uit te zenden,
waardoor ze hun evangeliserende taak
beter kunnen vervullen. In de Tweede
Kamer was indertijd reeds de motie-
Van Sleen ingediend, die dezelfde
doelstelling had, maar ook hetzelfde
lot moest ondergaan als de gisteren
verworpen motie. De heer Algra (A.
R.) betoogde twee weken geleden, dat
men met de betreffende wijziging de
kerken zou verlagen tot „geestelijke
genootschappen". Ook voerde hij
staatrechtelijke bezwaren aan. Zijn
bedoelingen heeft hij gisteren nog
eens duidelijk onderstreept.
Zeer bedenkelijk vond hij het, dat
men, zoals de voorstanders van de
motie doen, hier gaat beraadslagen
over iets, wat in de Tweede Kamer is
verworpen. „De Eerste Kamer heeft
zich strikt te beperken tot datgene,
wat uit de Tweede Kamer tot haar
komt", aldus de woordvoerder.
Mevrouw Verwey had tevoren nog
een poging gedaan haar motie van een
gewisse ondergang te redden. Ze
wilde hem enigszins wijzigen in die
zin, dat wel de considerans gelijk
blijft, maar voorts alleen wordt aan
gedrongen om het in de motie voorge
stelde principe alle recht te doen we
dervaren. Ze maakte haar moiie daar
alleen wat vager mee, maar de heer
Algra bleek vast besloten niet in de
mist te verdwalen. Hij noemde de wij
ziging van de motie „het opentrappen
van een open deur".
Mevrouw Verwey, die nog eens de
argumenten bestreed van minister
Cals en de heer Algra, welke be
toogden, dat de kerk alleen op
treedt als kerk in het kei'kgebouw,
en geen televisie-station is met
„geestelijk-getinte" uitzendingen,
kreeg steun van de heren prof. de
Zwaan (c.h.) en Wendelaar (lib.).
De eerste wees er op, dat de kerk
het geweten van het volk moet zijn
en een apostolaire taak heeft Ze
Bang voor Egypte
niet in de plaats van wapens.
Sjarett vroeg een nog grotere hulp
van de Joden in de gehele wereld en
van allen die prij stellen op het be
staan van de staat Israel.
Min. Sjarett zei vgorts, dat Israel
niet alleen wapens doch ook verdedi
gingsverdragen nodig heeft, zulks met
het oog op het toenemende offensieve
potentieel van Egypte. Een dergelijk
verdrag met Amerika zou zeer be
langrijk zijn", hoewel een beveili
gingsverdrag geen wapens kan vér-
vangen".
„Laat ons thans aan alle Israëliërs
en aan alle Joden in de gehele wereld
om wapens vragen".
Egypte noemde hij een nieuwe bond
genoot van de Sowjet-Unie en hij
vroeg zich af, of de Sowjet-Unie zich
niet er van bewust is, dat het leveren
van vele en zware wapens aan Israel
het ontketenen van een vernietigende
oorlog tegen Israel betekent.
„Wat voor verband bestaat er tus
sen dit Sowjet-initiatief in het door
verdeeldheid verscheurde midden
oosten, deze verstoring van het even
wicht der strijdkrachten en de politiek
van vermindering der internationale
spanning welke de Sowjet-Unie thans
voorstaat?
JERUZALEM, 18 October. Mosje
Sjarett, premier en minister van bui
tenlandse zaken van Israel, heeft van
daag verklaard dat zijn land goedko
pe en goede wapens nodig heeft. „Wij
zullen ze kopen waar we kunnen", zei
hfj.
De premier opende een parlements-
debat over buitenlandse zaken.
Israel wenst ook een verdedigings
verdrag met de westelijke mogendhe
den, vooral de Verenigde Staten, maar
nioet zorgen voor de ziel van het
volk en kan dat het best doen door
o.m. een zo ruim mogelijk gebruik
van de televisie te maken. De heer
Wendelaar drukte er zijn vreugde
over uit, dat door de wijziging van
de motie de daaraan verbonden be
zwaren zijn verdwenen.
Een tegenstander vond mevrouw
Verwey in de heer Witteman (kath.v.)
die verklaarde, dat met de motie be
oogd wordt het bestaande systeem
van de omroepverenigingen te door
breken. Hij sloot zich aan bij de be
zwaren van de heer Algra en minister
Cals. Het IKOR zou het karakter van
een omroeporganisatie kunnen krij
gen. De onbepaaldheid van het begrip
kerkelijke uitzending werkt dit in de
hand.
Met de heer Algra kon minister Cals
de motie zonder de toelichting natuur
lijk goedkeuren, maar ook hij achtte
de wezenlijke bedoelingen van de
voorstanders niet veranderd. De vrij
heid, die mevrouw Verwey c.s. aan de
kerken willen geven, komt neer op
ontwrichting van het huidige omroep
bestel.
Zoals gemeld werd de motie ver
worpen. Vóór stemden de P.v.d.A., de
V.V.D., de C.P.N. en de C.H. Tegen de
A.S. en de K.V.P. Hierbij tekenen wij
aan, dat de heren Hapieija en Scher
merhorn van de P.v.d.A. niet aanwe
Over
loop
bewapeningswed-
Hidden-Oosten
in
WASHINGTON, 18 Oct. De Ame
rikaanse minister van buitenlandse
zaken, Dulles, heeft meegedeeld, dat
hij te Genève, waar volgende week de
ministers van buitenlandse zaken van
de „grote vier" bijeenkomen, bij zijn
Russische ambtgenoot Molotof infor
meel de toestand in het midden-oos
ten, zoals die is geworden door het
besluit van Egypte om in Tsjecho-Slo-
wakije wapens te kopen, ter sprake
zal brengen.
Het zou de derde maal zijn dat hij
deze kwestie, die niet op de agenda
staat, met zijn Sowjet-collega be
sprak.
In antwoord op een vraag over Is
raëlische verklaringen, dat de V.S. op
grond van een in 1950 gesloten over
eenkomst verplicht zijn Israel even
veel wapens te verschaffen als Egyp
te uit Tsjecho-Slowakije zou ontvan
gen, zei Dulles niet van mening te
zijn, dat dergelijke conclusies uit de
zig waren, even als de heren prof. bewoordingen van het bedoelde stuk
Gerretsou en Keijers van de C. 11. «J. kunnen worden getrokken.