Laat U in het rampgebied niet door schijn bedriegen Reel niet verworden ame tot mag de magogie EXPOSITIE MODERNE MEUBELEN Pleidooi voor de particuliere bouwondernemer Getuige Swartjes erkende 3 maan den bij de NIGO te zijn geweest 1 Winkelier moet vertrouwensman het publiek zijn van Er is nog nood onder de klein-landbouwers De welvaart wordt bepaald door de opbrengst van de grond ds W. C. van Burgeier Voor"ZHmetst naar Andere overheidspolitiek dringend noodzakelijk Geheime brief aan hoge commissaris werd gevangenis uitgesmokkeld Staatssecretaris dr G. M. J. Veldkamp op reclamecongres: Columbus-herdenking» lampen gingen aan Smokkelaar van Indisch hennep krijgt anderhalf jaar Dr. de Boe Dr. Kole Aanbesteding VANAF HEDEN 14 OCTOBER Groots opgezette PASTOE EVEREST ARTIFORT ENZ. Zeelands grootst gesorteerde Woninginrichting LANGE KERKSTRAAT - GOES .Vrijdag 14 October 1955 ZEEUW OH DAGBLAD pagina 5 Dat is waar ook", zal deze en gene zeggen: „Op 1 Februari 1953 is er een buitengewoon grote watersnood geweest, een ge- i' weldige ramp, waarbij honderden mensen omgekomen zijn. Het Nederlandse volk en het buitenland hebben intens meegeleefd met de getroffenen en daar blijk van gegeven door grote gastvrijheid en offervaardigheid". Maar1 Februari 1953 ligt reeds ver achter Ons en net als andere rampen in de geschiedenis der wereld zal ook deze ramp straks slechts voortleven als een jaartal in de geschiedenis. Bovendien schijnen de getroffenen zeer royaal geholpen te zijn door het Rampenfonds. Of wordt soms door velen het volgende profane gebed niet op de lippen der ramp-getroffenen gelegd: „Geef ons heden ons dagelijks brood en om de tien jaar ook een watersnood"!" dan maar erg klein is. En waar moet zo'n klein-landbouwer dan heen? Naar de „Maatschappelijke Zorg", zegt men wel eens! Dit mag niet worden gevraagd! Wilt u er echter aan denken, dat het hier om mensen gaat, die gewoon wa ren om in vrijheid en zelfstandigheid te werken en te leven! Wat zal ik hierop nu antwoorden? In de eerste plaats wel, dat het van zelfsprekend is, dat de tallozen buiten het rampgebied niet meer aan de wa tersnood denken. Zoals alle historische gebeurtenissen wordt de herinnering aan deze katastrofe verdrongen door andere gebeurtenissen en onherroepe lijk wordt zij dus slechts een jaartal in de geschiedenisboekjes en meer niet. Verder zou ik willen opmerken, dat het Rampenfonds aller erkentelijkheid verdient door de vlotte en onbekrom pen manier, waarop de huisraadschade werd afgewikkeld. Dank bovenal aan het Nederlandse volk, dat naar vermo gen, ja zelfs soms boven vermogen, geofferd heeft! Over die gebedsparodie wil ik niet al te veel zeggen. Je moet wel een seer platte ziel hebben om dit te de biteren ten overstaan van de nabe staanden van hen die omkwamen. Zo- Iets moet je durven en het wordt dan pok alleen maar gedurfd door mensen, die alleen maar in „geld" kunnen den ken. Afgezien echter van deze laagheid dient erkend te worden en het wordt ook erkend dat de vergoeding der huisraadschade zeer behoorlijk is geweest. Wanneer ik hierbij één naam noem, dan heb ik de bedoeling niet om iemand anders te vergeten. Maar de heer Pieterse noem ik, omdat hij onze Srovincie gaat verlaten en in hem zeg c allen dank, die hem ter zijde ston den! Echter en dit zeg ik even vol mondig (Je vergoedingen voor het herstel en de wederopbouw der huizen lieten vrij veel te wensen over. Volgens vastgestelde normen Ik weet, dat het niet anders kon, daar hier gehandeld moest worden naar de normen van dg Wet op d% Oorlogsschade. Elke huisbezitter heeft 6f uit eigen middelen öf door een le ning het tekort moeten aanvullen. En voor allen betekent dit een zeer ge voelige schadepost. Inderdaad, men kan niet verwach ten, dat voor een oud huis een nieuw pand gegeven wordt. En je kunt ook niet ver-./achten, dat allerlei verbete ringen aan een oud huis betaald wor den door het Rijk. Dat neemt echter niet weg, dat nie mand aan het bouwen van een nieuw huis dacht en dat het oude huis ook jonder verbeteringen een behoor lijke behuizing was. Er was immers geen geld om tot nieuwbouw of verbetering over te gaan! De watersnood dwong er toe. En nu moeten de mensen maar zien, waar ze het geld vandaan halen. Maardeze narigheid deelt het watersnoodslacht offer met de oorlogsgetroffene, die voor dezelfde moeilijkheden staat. Er moet veel geld bij en als je dat geld zelf niet hebt, dan kom je op de ka pitaalmarkt terecht en moet er elk jaar voor rente en aflossing worden gezorgd. Vooral voor de oude mensen, die buiten het arbeidsproces staan, bete kent dit grote zorg en vraagt van hen een uiterste soberheid. Schijn bedriegt! Want..nieuwe meubels, een mooi radiotoestel en wat dies meer zij, zijn in het rampgebied geen thermometer, die de Juiste stand der welvaart aan geeft. Hier is het spreekwoord op zijn plaats: Schjjn bedriegt! De welvaart van een plattelandsgemeente wordt bepaald door de opbrengst van de grond! En dan denk ik, zeer in het bij zonder, aan onze klein-landbouwers. Grootgrondbezit, boeren, die vele hec taren grond bebouwen, worden in het rampgebied niet in een groot aantal aangetroffen. Het zijn en nu denk ik vooral aan Kruiningen meestal kleine bedrijven en kleine mannetjes, die met hard ploeteren in de jaren voor de ramp een heel behoorlijk inko men hadden. Maar thans is hun grond bedorven voor jaren. Voor sommigen misschien wel voorgoed. Want als de bouwvoor gedeeltelijk is weggespoeld of voor egalisatie is weggegraven, heb je geen goede oog- Sten in de toekomst te wachten. Zeker, er wordt voor gezorgd, dat de landbouwers tussen de vijf en zes honderd gulden per hectare ontvangen, de zgn. „kale kostprijs". Maar als je nu maar vier hectaren grond bewerkt en je ontvangt dus een dikke twee duizend gulden, wat houd je dan, na aftrek der kosten, over om met je gezin van te bestaan? Want de grond- en polderlasten moeten worden betaald en ook de kosten voor zaai- en pootgoed, de kunstmest en wat dies meer zij, knagen een grote hap uit dit bedrag. Ik kan niet becijferen hoeveel een klein-landbouwer dan overhoudt voor zijn gezinsbehoeften, daar ik geen landbouwexpert, doch slechts predi kant ben. Maar wel weet ik, dat het overschot, waar je van leven moet, Ik wil geen kwaad woord van de „Maatschappelijke Zorg" zeggen, maar ik meen toch, dat deze zware gang niet DOOR gevraagd mag worden, zolang tenmin ste niet alle bronnen zijn aangeboord, die hulp kunnen verschaffen. En alle bronnen zijn nog niet aange boord. Er bestaat immers toch nog zoiets als een christelijk geweten en dit ge weten zegt mij hard en duidelijk, dat deze mensen naast en onder him plicht tegenover God ook een recht hebben om op eerlijke arbeid een loon te ontvangen, dat hen in staat stelt hun gezin te onderhouden en hun plicht tegenover Kerk en Staat te vol brengen. Want, tenslotte, staan deze mensen niet op zichzelf. Hoewel ik het indi vidu niet aan de Staat of aan de Maatschappij wens te verkopen, dient het toch gezegd te worden, dat de hele dorpsgemeenschap een zeer gevoelige schade moet ondervinden van de ondervoeding op financieel gebied der klein-landbouwers. Gaat het deze mensen slecht, dan ondervinden alle zakenlieden en alle neringdoenden de terugslag hiervan. Het is best mogelijk dat knappe eco nomen en andere specialiteiten op dit geschrijf wat aan te merken zullen hebben. Maar ik zei het immers al, dat ik geen econoom, doch maar dominee ben in een rampgemeente. Maar juist als zodanig kom ik dage lijks in aanraking met de mens en met zijn zorgen. Geen goedkope praatjes En dan kan ik alleen met vrome woorden niet terecht. Dan kan ik niet zeggen dat deze mensen maar geduld moeten hebben of dat het wel beter zal worden als het weer voorjaar wordt of wanneer de wetenschap nog verdere vorderingen heeft gemaakt of wanneer er een nieuwe regering aan het bewind zal komen. Dat heeft de Heiland ook niet ge daan toen de ellendigen en berooiden en armen tot Hem kwamen. Hij troost te ze ook niet met uitkomst in het hiernamaals. Hebt u gelezen wat er geschreven staat? „En met barmhartigheid bewo gen, strekte Hij Zfjn Hand uit". En dat hebben ook wij te doen: ik, door dit alles te schrijven en anderen, die daartoe de invloed en de macht hebben, door daadwerkelijke hulp. Vandaag of morgen staat er in dit blad een artikel over de restauratie der Kruiningse kerk en over een fraai dorpshuis in die plaats. „Wat profiteert dat dorp toch van die watersnood!!!" Maar geen gerestaureerde kerk of een dorpshuis helpen een zwaar- geteisterde gemeente weer overeind. Want het gaat om de mensen, die in een rampgemeente werken en daar hun brood moeten verdienen. Ingezonden Mededeling (Adv.) Wat U ook nodig heeft in het beroemde ZILMETA TAFELZILVER, 'T GESCHENKENHUIS heeft alles voorradig, terwijl U, door onze 25-jarige ervaring hierin, deskundig wordt ge adviseerd. COMPLETE CASSETTES vanaf S3,45 L.DELFT MIDDELBURG De Egyptische ministerraad heeft zijn goedkeuring gehecht aan het voor stel de tweede Aziatisch-Afrikaan.se conferentie in November 1956 in Cairo te houden. De eerste werd in April j.L in Bandung gehouden. Congres van N.B.B. in Kurhaus SCHEVENINGEN, 13 Oct. „Is men van regeringszijde zich er wel van bewust, dat de wyze van subsidiëring van de woningbouw en de gevoerde inrorpolitïek rem mende factoren zün voor een gezonde volkshuisvesting?" Deze (rhetorische) vraag werd vanmorgen in het Kurhaus gesteld door de voorzitter van de Nederlandse Bond van Bouwondernemers (N.B.B.), de heer C. van Gelderen. Hij zei het logisch te achten, dat het bedryf, dat voorheen zonder steun van de overheid 85 procent van de woningbouw voor ztfn rekening nam, op alle manieren als eerst aangewezene zou worden gesteund en tot het lopen op volle toeren zou worden in staat gesteld. „Nu kan men de woning lichten uit de commerciële sfeer en daarmee sociaal gaan doen. Dit behoort echter eerst te geschieden, als het normale bedrijfsleven kennelijk in gebreke is voor datgene oog te hebben, dat overeenkomt met de heersende sociale opvattingen", aldus de heer Van Gelderen. Voor de oorlog werden gemiddeld 40.000 huizen per jaar gebouwd. Hiervan was slechts tussen 3,7 en 9,7 procent voor re kening van gemeenten en woningbouw verenigingen. Indien dit in normale jaren mogelijk was, dan is duidelijk, dat bij in tensivering van het bedrijf van de particu liere woningbouw het in het geheel geen toer behoeft te zijn om meer dan dat per jaar te produceren. De oorlog bracht ech ter met de woningnood ook een. ontwricht prijzenpeil mee, waardoor een grote kloof ontstond tussen kostprijs van oud en „Doe je nog mee?", zei Schmidt 's-GRAVENHAGE, 12 October. Op de twintigste zitting van de zaak- Schmidt is als getuige a charge voor het landgerecht in Djakarta gehoord de 33-jarige Nederlander H. W. Swartjes, die ook in de zaak-Jung- schlaeger getuigde. Hij zegt beklaagde te kennen sinds het voorjaar van 1947, als kapitein bij het basiscommando Djakarta. Hjj zelf werkte toen als motorordonnans bij het plaatselijk militair commando. In 1950 en 1951 ontmoette bij Schmidt opnieuw, waarbij deze hem gevraagd had: „Doe je nog mee?" Daarom schrijf ik in dit blad. En als ik door dit geschrijf een paar harten warm kan maken van in vloedrijke mensen, die reeds met deze problemen bezig zijn, dan zal ik zeer tevreden zijn. Op de vraag van de rechter hoe getuige door de vraag aan de naam NIGO kon denken, antwoordde deze dat de NIGO (Ondergrondse Verzets beweging) al in 1950 bestond, en hij wist dat er geheime vergaderingen op de militaire inlichtingendienst werden gehouden. Hij had uit de vraag van Schmidt begrepen, dat het de NIGO gold, omdat deze een van de leiders der organisatie heette te zijn. AMSTERDAM, 13 Oct. Het accent bü de reclame is in de loop der jaren meer komen te liggen op de voorlichtende functie van de détaillist. De dé- tailhandel heeft de verantwoordelijkheid voor het adviseren van de klant bjj zjjn aankopen met inachtneming van diens persoonlijke behoeften en koop kracht. Zo gezien treedt de winkelier op als vertrouwensman van het publiek, maar wie van vertrouwen spreekt kan daarbij moeilijk het begrip verant woordelijkheid uitsluiten. De détailhandelaar speelt derhalve in de door de producenten gelanceerde artikel-reclame een zeer belangrijke en veelal beslis sende rol. Ziellier enige opmerkingen van dr G. M. J. Veldkamp, de staats secretaris van Economische Zaken, in zijn openingsrede van het rcclamecon- gres 1955, dat was gewijd aan het thema: „De verantwoordelijkheid van de reclame". Dr. Veldkamp wees erop, dat het ver antwoordelijkheidsbesef, dat uit de ver schillende reclamevormen spreekt, door zeer velen met een eritische argwaan wordt benaderd. Deze argwaan is scha delijk, gegeven de enorme Invloed, wel ke reclame op het dagelijkse leven en zelfs op de meningsvorm van de mo derne mens uitoefent. De zaak ls ech ter niet alleen van belang voor de con sument, maar ook voor het bedrijfs leven zelf. Indien men n.l. aan de re clame het element van waarheid, waar omheen zich de problemen der verant woordelijkheid groeperen, ontneemt, verwordt zij tot wat men zou kunnen noemen „demagogie". Reclame wordt dan Inplaats van een middel tot vergroting van de omzet en goodwill, een dodelijk gevaar. Onver antwoorde reclame, d.w.z. onware re clame, snijdt de bedrijvers hiervan in eigen vlees, aldus dr. Veldkamp. PERSOONLIJKE RELATIE. Dit laatste zal zeer direct een ge volg zijn in een goed deel van de mid denstand, omdat juist hier de relatie tussen producent en consument meest al een sterk persoonlijk karakter draagt. Met name de reclame voor de eigen zaak speelt hier een grote rol, hetgeen steeds meer wordt Ingezien. Er is sprake van een evolutie van etalage-Inrichting en etaleer kunst, de modernisering van in- en exterieur van de winkel, toepassing van moderne lichttechniek en vele an dere hulpmiddelen meer, welke het ca chet van onze winkelwijken zo aanmer kelijk hebben verbeterd en tot gere nommeerde verkoopcentra hebben ge maakt. VOORLICHTENDE FUNCTIE. Naast de reclame voor de bekend heid van eigen zaak is de winkelier in belangrijke mate verantwoordelijk voor de artikel-reclame. Op dit gebied heeft zich een opmerkelijke verande ring voltrokken, doordat de reclame voor een groot deel is overgenomen door de producerende ondernemingen zelf. Zodoende is de functie van de winkelier veel en veel meer een voor lichtende geworden. De eisen van een met kennis van zaken beheerste voorlichting zijn door dit alles geheel anders komen te lig gen dan voorheen by de eenvoudige winkelreclame het geval was. Een voortdurende bezinning op deze eisen en op de noodzaak van verdere uit bouw is dringend gewenst. Dr. Veldkamp dacht hierbij o.m. aan een baseren van de voorlichting op de gegevens der reclame-psychologie en aan het ondersteunen van de voorlich ting met technische hulpmiddelen. Tenslotte werd erop gewezen, dat de reclame van grote betekenis ls in het licht van de economische noodzaak van export als voorwaarde voor onze eco nomische expansie, welke ln grote ma te afhankelijk ls van de afzet op de binnenlandse markt. Industrie en han del zullen ln dit opzicht eveneens nauw dienen samen te werken. NIET TE LICHT. Op dit reclamecongres is door ver schillende deskundige sprekers het door dr. Veldkamp aap de orde ge stelde onderwerp van alle kanten be licht. Dr. ir. B. Bölger, voorzitter van GENUA, 13 Oct. De burgemeester van Genua, de geboortestad van Chris topher Columbus, heeft langs draad loze weg een lamp ontstoken op de top van het mausoleum van de grote ont dekkingsreiziger te Ciudad Trujillo, de hoofdstad van de Dominicaanse repu bliek, waar Columbus precies 463 jaar geleden voet aan land zette. Binnen 15 seconden werd daarop op dezelfde wijze van de overzijde van de Atlantische Oceaan een reeks lan taarns in de raadzaal van het stadhuis van Genua ontstoken. Burgemeester Vittorio Pertusio reik te voorts, als slot van de Columbus- herdenking van dit jaar, een interna tionale prijs ter waarde van vijf mil- lioen lire (ongeveer 30.000 gulden) uit voor prestaties op het gebied van com municaties. De prijs werd gedeeld door de directeur-generaal van de Britse posterijen, Sir Gordon Radley, en de directeur van de laboratoria van de Amerikaanse Bellmaatschappij, Mervin Kelly, als hoofden van de bedrijven die gezorgd hebben voor de eerste on derzeese telefoonkabel tussen Schot land en Noord-Amerika. het Verbond van de Nederlandse Groot handel, merkte o.m. op, dat de onder nemers de reclame-verantwoordelijk heid niet te licht mogen nemen. De tijd, dat reclameeen onbenullig aanhang sel was, ls voorbij. Reclame ls een re- ele macht en een zeer Invloedrijke fac tor. De grote industrielanden zijn ons enkele straatlengten voor. Aan de op stelling van een reclamebudget zit veel vast en een wetenschappeiyke op leiding van hen, die voor grote onder nemingen reclame moeten voeren, ls zeke* vereist. Het is tenslotte ontoe laatbaar door reclame een onderneming een karakter te geven, dat niet over eenstemt met de werkelijkheid. De rechter concludeerde hieruit, dat getuige zelf tijdens de Japanse bezetting aan ondergrondse acties had deelgenomen. Vervolgens geeft getui ge op verzoek een beschrijving van het afwerpen van voorraden op de Tangkuban Prahu, waarbij volgens hem ook beklaagde aanwezig was. Hij erkent, zelf drie maanden lid van de NIGO te zijn geweest. De verklarin gen van getuige zouden, volgens de rechter nogal afwijken van die uit het vooronderzoek. Zo zegt hij nu, maar één dropping te hebben mee gemaakt, waarbij kapitein Schmidt aanwezig was. BRIEF GESMOKKELD, De officier van justitie vraagt of getuige tijdens zijn verblijf in de ge vangenis wel eens brieven naar bui ten heeft geschreven, waarop Swart jes antwoordt, dit eenmaal te heb ben gedaan op aandrang en onder bedreiging van een medegevangene, een zékere De Bus Du Valempré. De brief was gericht aan de Nederlandse hoge commissaris en er werd de toe zegging in gedaan, dat alle verklarin gen over Schmidt en Jungschlaeger zouden worden ingetrokken. Toen mr Bouman in Maart j.L in de gevan genis Schmutzer kwam opzoeken, was de brief hem door de Bus de Valempre ter hand gesteld. De officier van justitie vraagt dan. of getuige weet, dat er onder de Nederlandse arrestanten een afspraak bestond om voor de politie alles maar toe te geven en dan later alles voor de rechter weer in te trekken. Ge tuige weet daar niets van, zo zegt hij. Naar hij in de gevangenis had vernomen, zouden ook Baden, Reynst en Manoch brieven hebben geschre ven, dat zij voor de rechter alle verklaringen zouden herroepen. nieuw gebouwd onroerend goed, alsmede in de kosten van bouwrijp maken van grond. Hier heeft Nederland zijn kans hopeloos gemist en daarvan wordt nu de typische bouwondernemer de dupe, aldus de heer Van Gelderen. VRIJE CONCURRENTIE, Hij vervolgde: „Weet men overal in Ne derland wel, dat het particuliere woning bouwbedrijf door een tekort aan finan ciële faciliteiten niet in staat is voor de grootste groepen van de bevolking huur woningen te fabriceren, hetgeen toch voor de oorlog normaliter mede voor Verreweg het grootste deel voor zijn rekening werd genomen?" „Indien de particuliere ondernemer werd gesteund met niets meer maar ook niets minder dan wat voor woningwet- bouw wenselijk wordt geacht, dan zou in vrije concurrentie deze bedrijfstak een prestatie te zien geven, die mogelijk hier en daar nog correcties zou behoeven, maar die als bij toverslag het beeld volledig zou doen veranderen". Hier komt nog bij, dat de particuliere ondernemer, ook al is hij bij de bestaande huurdispariteit op steun aangewezen, voor het overige geen beroep doet op over heidskassen, maar zijn financiering langs particuliere banen laat voltrekken. Het grote geheim van het particu liere bedrijf is gelegen in de eindeloze vindingrijkheid, waaraan nooit een be paald dirigisme kan beantwoorden, ter wijl het tevens volkomen openstaat voor alle technische en organisatori sche vooruitgang". Op Bet congres heeft mr N. J. C. M. Kappeyne van de Coppello, voorzitter der contactcommissie onroerende zaken van de Bond, in een rede de conclusie getrok ken, dat particulier initiatief dient uit te groeien tot publiekrechtelijke invloed. De handel in Marihuana sigaretten AMSTERDAM, 13 Oct. De Am sterdamse rechtbank heeft de 24-jarige zeeman W. J. L. uit Amsterdam, die 1400 gram Indisch hennep (een verdo vend middel dat gébruikt wordt voor het rollen van de zgn. Marihuana siga retten) ons land heeft binnengesmok keld, conform de eis een gevangenis straf van anderhalf jaar met aftrek van de bijna drie maanden voorarrest opgelegd. Een jeugdige kunstschilder, de 22-jarige M. P. A. de V., die Mari- huana-sigaretten voorhanden en ge rookt had, werd drie maanden voor waardelijke gevangenisstraf opgelegd met verbeurdverklaring van de Indi sche hennep. Mosselzaadvisserij op de Friese Wadden valt mee GOES, 12 Oct. Voor het eerst sedert drie jaar is er op de Friese Wadden voldoende mosselzaad te vin den. Er worden flinke partijen van goede kwaliteit gevist. Met ingang van 16 Oct. ajs. legt de praktijk neer. Te Ovezande wordt de praktijk voortgezet door HUIS OP T ZAND. Mr P. LOEFF, Notaris te Middelburg zal voor de Er ven van Mej. P. Huibregt- sen bij inschrijving verkopen HET HUIS met erf en tuin, a. d. Kerkstraat 9 te Mid delburg, groot 79 c.a. Za kelijke lasten ƒ17.22. Vrij van huur te aan vaarden! Hypotheek beschikbaar. Te zien Dinsdag 18 October 24 uur. Inschrijvingen ten kantore v. d. Notaris vnd. Hout kade 11, uiterlijk 21 October. De N.V. „Grontmij", Grond verbetering- en Ontginning- Maatschappij te de Bilt zal namens de Herverkave lingscommissie Zeeland op Dinsdag 8 November 1955, om 14.00 uur in Hotel „Het Wapen van Zeeland" te Re- nesse in het openhaar aanbesteden: Het volledig complexwerk op complex 27, oppervlak te 56 ha, onderdeel Wa terschap „Schouwen", ten behoeve van de Herver kaveling „Schouwen". Aanwijs op 28 October 1955 om 11.00 uur, eveneens in Hotel „Het Wapen van Zee land" te Renessë. Bestek ken en bijlagen verkrijg baar bij het Inspectiekan toor der N.V. „Grontmij", Oude Huybergsebaan 156, Bergen op Zoom ƒ20, Per postwissel. Geen resti tutie. BLANK EIKEN AHORN-, BERKEN-, BEUKEN-, KERSEN, en TEAK HOUT Zee attractieve aanbiedingen Duitse moderne I m po ri-m eubelen MEER DAN 100 MODELKAMERS

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1955 | | pagina 5