Nieuwe mogelijkheid ter oplossing
het woningprobleem?
van
kdft!
t
Neger Kewal leidt Koningin Juliana
door Surname's rimboe
Een Christelijk
perspectief!
RHElMIN
HOOGCONJUNCTUUR BRENGT
GEVAREN MET ZICH
Productieverlies bij slecht weer
kan worden beperkt
Vlieadekschepen in eikaars kielzog
Rector McNeill
overleden
„Sociale dag"
van Patrimonium
op 19 November
Onvoorwaardelijke straffen
voor clandestien zenden
Bronzen plaquette
aan Domkerk
VERKOUDHEID WEG!
De welvaart kan heus wel op!
Donderdag 13 October 1955
ZRHllWSCH DAGBLAD
pagina 3
Elders vindt de lezer het volledige
ontwerp van het program van
actie der Antirevolutionaire Par
tij voor de verkiezingen-1956, gisteren
ter publieke bespreking vrijgegeven.
Op zichzelf al vormt deze vrijgeving
met daarbij horende persconferen
tie een bewijs te meer, dat de re
cente reorganisatie van Nederlands
oudste politieke partij niet tot een
beetje meer of minder organisatie hier
en daar is beperkt gebleven. Dat in
tegendeel doelbewust naar nieuwe we
gen en middelen wordt gezocht om
ons volk in zijn geheel te bereiken en
dichter bij de publieke zaak te betrek
ken.
De geest van openheid, die hieruit
spreekt, vindt ten volle zijn uitdruk
king in dit ontwerp. Wie de moeite
neemt het thans voorgestelde te ver
gelijken met het program van 1952 zal
dat terstond bemerken. Toen een wat
eentonige, in ouderwetse bewoordin
gen gestelde opsomming van een lange
reeks verlangens. Nu een in het alge
meen prettig leesbaar en fris stuk,
waarin een principiële stellingname
uitwerking krijgt in enkele concrete
brandende kwesties.
Duidelijk is ook, dat de stellers van
dit stuk er zich bewust van zijn, dat
het Nederlandse volk op de drempel
van een nieuw tijdperk staat. Een tijd
perk, dat enerzijds vele nieuwe en
grote problemen met zich zal brengen,
maar tevens ongekende mogelijkheden
in zich bergt voor een waarlijk Chris
telijke staatkunde!
Proefneming in Rijswijk
Ingezonden Mededeling (Adv.)
DEN HAAG, 12 Oct. Een bedrag van f 100.000 wordt door het
ministerie van Wederopbouw en Volkshuisvesting beschikbaar ge-
steld voor de proefnem:ng met doorwerken bij minder gunstige weers
omstandigheden, die door de gemeente Rijswijk (bij Den Haag) wordt
ondernomen. Het betreft hier een project van 544 woningwetwoningen.
Men hoopt hierdoor een nieuwe mogelijkheid te vinden ter oplossing,
althans ter vermindering van het woningprobleem.
Het ontwerp begint met de Christe
lijke grondslag van het Antirevolutio
naire streven en werken vast te leg
gen. Om vervolgens aan te dringen op
groter eenheid, overleg en samenwer
king in de politieke strijd van allen,
die de hoofdwaarheden der Hervor
ming zijn toegedaan. Dit is een goede,
een hoogst belangrijke zaak, die eigen
lijk vanzelf moest spreken, maar het
helaas nog altijd niet doet. Een zaak,
die naar haar aard de in het ontwerp
verlangde en uitgewerkte vooruit
strevende Christelijk Nationale poli
tiek vordert.
Een Christelijke, dus vooruitstreven
de politiek, dat wil zeggen met het oog
èn op de nabije èn op een verdere
toekomst gericht. Dat blijkt telken
male. Om een voorbeeld te noemen
de sterke aandrang, dat de overheid
door ruimer voorlichting het critisch
meeleven van de burgerij in de poli
tiek zal bevorderen om aldus een ge
zonde volksinvloed op het overheids
beleid mogelijk te maken en te ver
sterken.
Het pleiten voor de toekomst van
onze kinderen in verband met het on
derwijs, het onderstrepen van de be
zitsvorming, het voorgestelde econo
mische en sociale beleid, het niet toe
geven aan de waan van de dag inzake
de emigratie, het doelbewust aanstu
ren op nieuwe maatschappij-vormen,
het opkomen voor de toekomstige po
sitie van de dienstplichtige, het voor
bereiden van de toekomstige .staatkun
dige zelfstandigheid van Nieuw
Guinea, het aansturen op de sociaal
economische eenheid van West-Europa
en het streven naar opneming der Am
bonezen in onze samenleving getuigen
van Christelijke werkelijkheidszin èn
gerechtigheidszin, van Christelijke vi
sie èn vaart!
Het spreekt vanzelf, dat in een der
gelijk ontwerp, dat zovele terreinen
aansnijdt, ook het nodige te wensen
over blijft naar het oordeel van de
criticus. Wij willen evenwel nadruk
kelijk voorop stellen, dat het hierbij in
dit geval niet gaat om de opzet, om
de grote lijnen, maar om onderdelen
hoe belangrijk op zich zelf ook. Waar
bij wij er ons dan tegelijkertijd en bij
voortduring rekenschap van moeten
geven, dat de gemiddelde Nederlander
een veelal overdreven en soms be
paald gevaarlijke neiging tot perfectio
nisme eigen is.
Zo vragen wij ons af, waarom geen
afzonderlijke aandacht aan de
jeugd wordt geschonken. De vor
ming van de bedrijfsjeugd, de sport,
de vrijetijdsbesteding in het algemeen,
de vacantieregeling zijn toch zeker on
derwerpen een nadere aandacht
waard? In dit verband rijst ook de
vraag: Waarom wordt in het helaas
uit noodzaak vaag gehouden punt over
het defensiebeleid bij de vorming van
dienstplichtigen alleen over v a k-
cursussen gesproken en de algemene
daaronder begrepen de staatsbur
gerlijke vorming weggelaten?
Waarom de studenten- en studie
vraagstukken niet aan de orde gesteld?
En zou het niet juist zijn het Delta
plan en zijn geestelijke, zedelijke,
sociale en economische gevolgen een
wat bredere aandacht te geven? Om
te besluiten: Waarom moet de mede
verantwoordelijkheid der werknemers-
bedrijfsgenoten welk een waarach
tig Christelijke visie ligt ten grond
slag aan dit vooropstellen! worden
beperkt tot die besluiten, die voor het
voortbestaan der onderneming van be
slissende betekenis zijn? Om ieder mo
gelijk misverstand uit te sluiten, zullen
hier de woorden „het voortbestaan"
moeten worden geschrapt.
Om samen te vatten: afgezien van
de détail-critiek op de genoemde en
andere punten ligt hier voor ons een
stuk, dat in opbouw en uitwerking ge
tuigt van een Christelijke visie op de
vraagstukken van heden en toekomst.
Hier moet op worden gestudeerd en
mee worden gewerkt. Want het biedt
het enig mogelijke, een Christelijk
perspectief.
Prof. Dr J. J. de Jong.
Nederlandse schepen in
aanvaring op de Theems
LONDEN, 12 Oct. Twee Neder
landse schepen, de 499 ton metende
„Trim" en de 708 ton metende „Rijn
stroom" zijn Dinsdagavond in de mist
op de Theems, ten Oosten van Lon
den, in aanvaring geweest. De „Trim"
liep zware schade aan de boeg op en
ligt thans in het dok, de „Rijnstroom"
heeft de reis voortgezet met onbe
kende schade.
Regen, sneeuw, vorst, dooi en korte
dagen veroorzaken in de bouwnijver
heid aanzienlijke productieverliezen,
daar het gebruikelijk is de werkzaam
heden bij deze omstandigheden te on
derbreken. Algemeen erkent men
thans de noodzaak van het toepassen
van middelen en methoden om deze
productieverliezen te beperken, zo
deelt het ministerie van wederopbouw
en volkshuisvesting mee.
Technisch zijn er geen onoverko
melijke bezwaren om zelfs onder
zeer slechte weersomstandigheden
door te werken, gezien ook de bui
tenlandse ervaring op dit gebied.
Wel valt te verwachten, dat wegens
het karakter van de Nederlandse
winters de uitgaven, nodig om bij
zéér ongunstige weersomstandighe
den door te kunnen werken niet ver
antwoord zijn.
Al heeft men echter in ons land nog
geen inzicht in de kosten, die het
doorwerken bij minder goede weers
omstandigheden met zich zal brengen
en in de resultaten die dit doorwerken
kan hebben voor de productie in de
bouwnijverheid, toch wordt een proef
in dit opzicht van groot belang geacht.
Op welke manier?
Men wil trachten de productieverlie
zen te voorkomen of althans te beper
ken door:
a. Het reserveren van binnenwerk-
zaamheden voor tijden van slecht weer
en het scheppen van andere uitwijk
mogelijkheden.
b. Het zoveel mogelijk vermijden van
voor slechte weersomstandigheden
zeer gevoelige werkzaamheden in het
ongunstige seizoen.
c. Het verbeteren van de sociale voor
zieningen op de bouwplaats, waardoor
het de arbeiders mogelijk wordt ge
maakt bij minder gunstige weersom
standigheden door te werken.
d. Het plaatsen van werkloodsen voor
betonvléchters en timmerlieden.
e. Droge opslag van bouwstoffen.
f. Ruime toepassing van afdekmiddelen
voor beton- en metselwerk.
g. Het vorstvrij leggen van de bouw-
waterleiding.
h. Verwarming van aanmaakwater
en eventueel van bouwstoffen.
i. Toepassing van snelverhardc-nde ce
ment en anti-vries toeslagstoffen.
j. Het verwarmen van glasdichte of
provisorisch dichtgemaakte woningen,
teneinde stucadoren, aftimmeren en
schilderen voort te kunnen zetten bij
lage temperaturen,
k. Het aanbrengen van kunstverlich
ting op de bouwplaats gedurende de
korte werkdagen.
NEW YORK, 12 Oct. Op de leef
tijd van 48 jaar is Woensdag te New
York het Britse Lagerhuislid voor de
Labourpartij en ex-minister van staat
Hector McNeill overleden. Hij was
een der felste anti-communisten der
partij. Bij de vorming der Labour-
regering in 1945 werd hij benoemd
tot onderminister van buitenlandse
zaken en een jaar later werd hij
minister van staat, welke functie hij
tot 1950 vervulde. In 1947 werd hij
gekozen tot vice-voorzitter van de
algemene vergadering der Verenigde
Naties, en in de daarop volgende ja
ren was hij de leider van de Britse
delegatie bij de economische commis
sie voor Europa.
AMSTERDAM, 12 O-t. Het Chr.
Sociaal Verbond Patrimonium hoopt
op Zaterdag 19 November a.s. te Am
sterdam in Krasnapolsky een „sociale
dag" te organiseren, waarop aan de
orde komt het onderwerp „Het chris
ten-zijn in* deze tijd" (het Herderlijk
Schrijven der Ned. Herv. Kerk). Als
referenten zullen optreden ds H. G.
Groenewoud, Ned. Herv. predikant te
Groningen, en prof. dr S. U. Zuidema
te Amsterdam, Belangstellenden kun
nen een toegangskaart eanvragen bij
de secretaris van Patrimonium, de
heer C. Zaagsma, Alblasstraat 60,
Amsterdam-Z.
ALMELO, 12 Oct. Voor de Alme
lose rechtbank heeft de officier van
justitie, mr A, Rosingh, Dinsdag ver
klaard, alleen nog maar onvoorwaar
delijke straffen te zullen eisen tegen
„aetherpiraten, die in niet verminder
de activiteit de lucht boven Twenthe
onveilig blijven maken". Het vijftal,
dat terecht stond, n.l. E. G. uit Over-
dinkel en H. H. S., H. J. Kin, J. van
E. en J. S., allen uit Enschedé, hoor
de 3 maanden onvoorwaardelijk en
verbeurdverklaring van de vaak dure
zendapparatuur eisen. Over 14 dagen
volgt de uitspraak.
-den Mededeling (Adv 1.
Bij VERKOUDHEID
ASPIRIN*) nemen
Het merk Aspirin en hel 8nyerkruis op
ieder tablet geven U de garantie dal
Aspirin hebL
Gedeponeerd handelimerk
Hoogwater Vrijdag 14 Oct.:
Vlissingen: 0.49 u. 2.11 m., 13.00 u.
2.06 m., Terneuzen: 1.15 u. 2.27 m.,
13.29 u. 2.21 m.; Wemeldinge: 2.25 u.
1.78 m., 14.43 u. 1.57 m.; Zierikzee:
2.15 u. 1,55 m., 14,27 u, 1.33 m.
Tijdens de militaire oefening „Sea
Enterprise", waaraan schepen uit En
geland, Noorwegen, de Verenigde Sta
ten, Canada en Australië deelnamen
in N.A.V.O.-verband, is het voor de
eerste keer in de geschiedenis voor
gekomen, dat vier vliegdekschepen
op één plaat vereeuwigd konden
worden. Varend in eikaars kielzog,
van voren te beginnen: Eagle, Centaur,
Albion, Bulwark, Decoy, Chieftain en
Charity. De laatste drie zijn mijnen
vegers.
FRIEDLAND, 12 Oct. Een vroe
gere Duitse krijgsgevangene, Tamve-
lius, is Woensdag uit Rusland terug
gekeerd met het bericht dat de
Zweedse diplomaat Wallenberg, die
vermoedelijk aan het eind van de
tweede wereldoorlog te Boedapest
door de Russische troepen werd ge
vangen genomen, nog in leven is en
zich in 1953 in Centraal-Azië bevond.
(Van één onzer verslaggeefsters.)
UTRECHT, 12 Oct. In 1927 wer
den bij de restauratie van de Utrecht
se Domtoren verschillende Romeinse
scherven en houtresten gevonden. In
de loop der jaren kwam men door
opgravingen geleidelijk aan op de
hoogte van de bouwwerken die hier
in historische tijden gestaan hebben.
Er werden overblijfselen gevonden
van oude Romeinse legerplaatsen, de
Heilige Kruiskapel en de St Salva-
tor. Ook groef men resten op van het
schip van de Dom, dat in 1678 om
gewaaid is.
Het was moeilijk, om het publiek
op overzichtelijke wijze een indruk
te geven van de vondsten uit diverse
tijdperken. In de oude bestrating van
kost maar
65 ct. per buisje
van 20 tabletten
!k ben óók een dag
verkouden geweest!..*
Maar dat is alweer helemaal
over! En vlug! Ik nam direct uit
m'n medicijnkastje het bekende
rode Rheumin-doosje met de
Brpcades-kruisband. Eén Rheu-
mientje was al voldoende, ik
voelde me weer best. Maar niet
alleen bij verkoudheid, ook bij
hoofdpijn of eriep geldt:
Laten wij onze verantwoordelijkheid zien
Iedere dag kunnen wij in de krant lezen, dat wij een economi
sche hoogconjunctuur beleven. Er is niemand, die als hij
tenminste tot werken in staat is geen werk kan vinden.
En het is zelfs zo, dat er in bijna alle bedrijven en bedrijfs
takken een grote vraag is'naar werkers. Dat brengt specifieke
moeilijkheden met zich mee. De arbeidsmarkt is over de gehele
linie overspannen en tal van ondernemingen zouden aanmerke
lijk meer kunnen produceren, wanneer zij maar voldoende
arbeiders hadden. Men tracht vaak de moeilijkheden te over
winnen door andere werkmethoden toe te passen en de be
drijfsefficiency zo hoog mogelijk op te voeren, maar in vele
gevallen kan dit alles geen werkelijke oplossing bieden.
-
De welvaart, die wij ook In Ne
derland nu meemaken, is onge
kend. En er zijn maar heel wei
nig mensen, die daarvan niet pro
fiteren. Natuurlijk profiteert de
één er meer van dan de ander,
maar in het algemeen pikt ieder
wel zijn graantje mee van die
grotere welvaart. In gesprekken
zeggen wij steeds weer tegen el
kaar, dat het zo niet kan blijven
en dat er heus wel een andere
tijd zal komen. Dat zal ook wel,
maar laten wij dankbaar zijn, dat
wij nu van deze grotere welvaart
onze portie krijgen en niet met
zorgelijke gezichten gaan zitten
uitkijken, of er misschien wolk
jes zijn te ontdekken aan de eco
nomische hemel.
Er is wel een enorm verschil
met de jaren 1950 en 1951. Men
herinnert zich nog wel, dat toen
het voornaamste punt op het pro
gramma van onze regering was
de bevordering van een zodanige
werkgelegenheidspoiitlek, dat aan
het dreigende spook van de werk
loosheid een halt kon worden
toegeroepen. Onder vele duizen
den arbeiders heerste er toen een
zekere angst, dat de verschrik
kingen van de crisis uit de der
tiger jaren zich zouden herhalen.
Zij zijn goddank uitgebleven en
de economische conjunctuur heeft
door allerlei oorzaken, waarop
wij nu niet nader behoeven in te
gaan, een gans andere wending
genomen.
GULDEN MIDDENWEG
Er is nu een aiuler gevaar,
waarop door velen reeds is ge
wezen, n.l., dat men gaat den
ken, dat er wel vlug een crisis
zal ontstaan. Beide uitgangspun
ten zijn fout.
Nogmaals: er komt zeker een
andere tijd en wie nu niet zorgt
voor de toekomst, die beseft zijn
verantwoordelijkheid niet. Het
streven van velen schijnt er op
gericht te zijn nu maar zo intens
mogelijk van het leven te genie
ten en zich van de toekomst niet
veel aan te trekken. Er zijn
om een voorbeeld te noemen
heel wat gevallen van mensen,
die zich de luxe van een auto
permitteren, maar in feite hun
gezin tekort doen en die straks,
als de wind uit een minder gun
stige hoek waait, weer moeten
terugvallen op een doodgewone
fiets. Die dan ook geen enkele
reserve hebben om kwade dagen
door te komen. Wij zeggen van
die auto geen woord kwaad, want
b.v. in Amerika kan net wel,
maarzover zijn wij in Ne
derland nog niet.
Behalve dat is er nog een ge
vaar, n.l. dit: het maar een beet
je kalmer aan te doen. Het zal
wel geen bestrijding ondervinden,
wanneer w ij zeggen, dat de werk
nemer momenteel in een sterke
positie staat en door de krappe
arbeidsmarkt meer kan vragen
(en ook krijgt) dan bjj een neer
gaande conjunctuur. Wij zijn er
alleen maar voor, dat ieder ruim
schoots zijn deel ontvangt van de
grotere koek, die er te verdelen
is, maar ook hier is misbruik uit
den boze. Er wordt nog hard ge
werkt in Nederland en zo moet
liet ook blijven. Dat gebeurt in
Amerika, waar dan iedereen een
auto heeft, ook!
Dat kan alleen, wanneer ieder
een zijn uiterste best doet, waar
liij ook staat. Wie het „wel ge
looft" zal uiteindelijk bedrogen
uitkomen. Dat leert «e ervaring.
Wij mogen nooit vergeten, dat
Nederland het moet hebben van
de export van artikelen en goe
deren. Valt die export weg, door
dat wij mede door een gerin
gere productiviteit niet meer
aan de vraag' kunnen voldoen, dan
is dat voor een niet onbelangrijk
deel onze eigenschuld.
Wij weten, dat al wat hier is
neergeschreven, maar één facet
van een ingewikkelde zaak is.
Zeer gecompliceerde economische
factoren spelen een belangrijke
rol. Maar minstens even belang
rijk is de instelling van de mens,
die In het productieproces staat
en daarom leek het ons goed
vandaag juist hierop eens wat
uitvoeriger te wijzen.
r
-
het Domplein waren reeds voor de
oorlog gedeelten van de fundamenten
van het verwoeste deel van het Dom
kerkschip aangegeven. Ook de Heilige
Kruiskapel, die het laatst werd ge
bruikt voor het uitdelen van soep
en die in 1828 werd gesloopt, was
daarop aangeduid.
„DE 100 P.K.-MAN
PARAMARIBO, 4 Oct. Kewal is
een Aucaner-neger. Hij kent de weg
door de stroomversnellingen van de
Bovensuriname nog beter dan ande
ren hun woonkamer. Zijn bijnaam is
„de 100 pk-man", waarmee afdoende
zijn enorme spierkracht is aangege
ven. In een stikdonkere nacht, waarin
men nauwelijks een meter zicht heeft,
kan „de 100 pk-man" in een corjaal,
voortgedreven door een buitenboord
motor nog wel, zijn weg veilig door de
stroomversnellingen vinden.
Aan Kewal is een grote eer te beurt
gevallen. Hij is uitverkoren de stuur
man te zijn van de corjaal, waarin de
Koningin de rimboetocht zal maken
bij haar bezoek aan Suriname.
Kolkend water
Deze tocht wordt gemaakt aan het
eind van het droge seizoen. De water
stand in de rivier zal dan laag zijn en
de stroomversnellingen worden er des
te woester door. De stroomversnelling
wordt veroorzaakt door rotsblokken
in de rivier, die de doorgang van het
water belemmeren. Op talrijke plaat
sen laten de rotsen enge kanaaltjes
vrij, waardoor het water met wild ge-
Temmer van de
stroomversnellingen
<b*s> <a^ê> <a#=c> e <ass®>
weid kolkt. De Bosnegers weten met
inzicht, grote behendigheid en kracht
hun weg door dit wilde natuurspel te
kiezen. In de corjaal, die onder de
hoede staat van Kewal, zal H.M. zo
veilig zijn als in de crème caleche.
De grootste versnelling, die geno
men zal moeten worden op doze tocht,
is de Aloesoebanja. Arbeiders zijn
thans bezig om langs deze versnelling
een pad aan te leggen. Dit is een voor
zorgsmaatregel om onnodige risico's
te vermijden. Het zou namelijk kun
nen zijn, dat door de lage waterstand
de Aloesoebanja zo'n ongebreideld ge
weld aan de dag zal leggen, dat het
verkieslijker is, de vorstin de spatten
de tocht door het ziedende water te
besparen. De Koningin zal dan een
voettocht van ruim vijf minuten ma
ken over de oever, waarna de corjalen
door de versnelling gaan en hun vor
stelijke passagiers aan de andere zij
de weer aan boord nemen.
„De 100 pk man" kent zijn rivier.
Hij weet hoe haar te temmen. Op de
rivier leeft hij reeds jaar in jaar uit.
Op 29 October zal hij aan de Bigi
Oema, de Grote Vrouwe, zijn rivier
laten zien.
Bij de vernieuwing van de bestra
ting bleek het, dat men onmogelijk
alle bouwresten kon aftekenen, omdat
de fundamenten hiervan sterk door
elkaar heenlopen. Op advies van de
Monumentencommissie werd besloten
de funderingen van het verwoeste ge
deelte van de kerk en de omtrek van
de Heilige Kruiskapel weer volledig
in de bestrating op te nemen, even
als enkele stenen met inscriptie op
dié plaatsen, waar een tweetal poor
ten van het Romeinse castellum aan
wezig waren.
Tevens werd een bronzen plaquet
te vervaardigd, die behoort tot de
grootste in Nederland, waarop alle
bouwresten in verschillende niveaux
overzichtelijk zijn aangegeven. Met
toestemming van het College van
Kerkvoogden der Ned. Herv. Ge
meente is deze plaquette tegen de
zuidgevel van de Domkerk aange
bracht, waar zij vandaag officieel
werd onthuld door mr W. H. J. Derks,
wethouder van openbare werken en
volkshuisvesting te Utrecht.
Ingezonden Mededeling (Adv.)
Past bij ons Hollands klimaat
V
