i Burgess en waren Proef het verschil Jviemeijers shag Maclean wisten, dat verdacht sta op STERLING! g Geertekerk soldaten, ratten zag en bomen binnen haar muren zij UIT DE KERKEN Erkent] de beste X-w voor In de oorlog bestemd tot kerk N.S.B.-predikanten i HSlI Veelomstreden ,odshuis herrijst Brits Witboek verschenen Kan dat hiel niet? I Regering greep juist iets te laat in Henkie verdwaalde in de boerenkool Sterling shag is beslist lekkerder en geuriger! Alleen Sterling heeft die volle Virginiasmaak. Christelijke bedrijfsgroepen gaan vergaderen ’s-GRAVENHAGE, 24 Sept. bedrijfsgroep detailhandel van Ned. Chr. Beambtenbond zal 18 Oc tober in het gebouw voor chr. sociale belangen te Utrecht in algemene ver gadering bijeenkomen. Dan zal dr J. P. I. van der Wilde, secretaris van de Chr. Middenstandsbond spreken over „De verhouding tussen het onderne mers- en werknemersloon in de kos tenstructuur van de detailhandelson derneming”. In de laatste tien jaar Brandschade van f 1115 millioen Utat eb rj,eJ?e%en caaldt nieuwe? Ontwerp-Oorlogswet ingediend ïïlaeity&e ptefien inenten? Fran^ois-Poncet gaat heen Nog 7.000 Nederlanders kunnen naar de V.S. Socialistisch belastingvoor stel in bondsdag TWeidoo-i aaoï de u-baaia Strijd Kwestie Algerije niet op V.N.-agenda ttyeel aan 't eig,en dail IBS 'Is wS ZEEUWDAGBLAD Maandag 26 September 1955 Ingezonden Mededeling (adv.) STEMMEN Tagaste was waarlijk geen wereldstad, 'H S De de een tot te -o- jeen zestig meter Henkie. Hij was van een De buurtschap Heurne bij Aalten raakte in opschudding omdat Henkie Klein Poelhuis die bijna drie jaar is, spoorloos was. Zijn ouders waren de koeien gaan melken, en toen ze thuis kwamen, was de knaap verdwenen. Men ging op zoek en weldra nam zowat de hele buurtschap daaraan deel. Boeren, gewapend met zaklan taarns, speurden over de vel den en wegen, en het politie corps van Aalten kwam bijna voltallig helpen, waarbij het gebruik maakte van een speur hond uit Lochem. Alles tever geefs, totdat op de volgende morgen een landbouwer iets zag bewegen in het perceel boerenkool naast zijn woning. En op nog gi afstand stond tussen de koolplanten verzeild geraakt, die een centimeter of tien boven hem uitstaken, en heeft de gehele nacht ge dwaald in de velden, zonder er uit te kunnen komen. Tagaste was waarlijk geen wereldstad, 1 toen Augustinus (354-430) er bisschop was. Het was een dorp met boeren, echte boe ren. Ze brachten de lucht van aarde, mest en zweet mee naar de kerk en als ze zich verdrongen rondom de preekstoel, vroeg de goede bisschop hun, wat achteruit te gaan. Het werd Augustinus soms te be nauwd en dat belette hem voort te gaan met zijn preek. De mee ste van deze boeren zullen wel analfaleet geweest zijn. Maar dat belette Augustinus niet tot hen te preken met zulk een heilige ernst, dat wanneer van daag een dominee of pastoor die preken, goed vertaald, opnieuw zou voordragen heel weinig, om niet te zeggen geen der dierbare gelovigen er iets van zou be grijpen. Als ik denk aan het publiek, tot wie Paulus’ brieven gericht zijn, kan ik hetzelfde opmerken. Ze zijn te moeilijk en toch werden ze in die eérste gemeenten der christenheid gelezen en herlezen. Wat wij moderne mensen in de breedte gewonnen hebben aan informatie en in zicht, verloren we in de diépte. Onze pre ken lijden er onder en men moet het de predikanten niet kwalijk nemen als zij ons melkspijs voorzetten, lient verteerbaar en zoet gemaakt met vaak o zo flauwe geestigheden en actuele dnspelingen. Met dankbaarheid verklaart ds R. Bijlsma, Hervormd redikant te Monni kendam, te hebben gelezen van het deze zomer gehouden congres van Gerefor meerden te Detmold. In het weekblad In de Waagschaal komt hjj naar aan leiding van dat congres tot deze op merking: Barthianen en Neo-Calvinisten (voor het gemak gebruik ik die beide aandui dingen nu maar) samen op één natio naal Gereformeerd Congres. Barthianen en Neo-Calvinisten broederlijk bijeen In een wederzijdse erkenning van elkaar als schakeringen binnen het Gerefor- meerd-Protestantisme. Barthianen en Neo-Calvinisten samen aan de tafel van het Heilig Avondmaal. Het perspectief, dat zich opent, is zó treffend, dat het bijna te mooi lijkt om waar te kunnen zijn. Maar waarom zou bijvoorbeeld In Woudschoten onmogelijk zijn wat in Detmold dit jaar is gebeurd? Of ligt dit, gezien de Nederlandse ver houdingen, nog in een erg ver ver schiet? Dan mogen we toch wel note ren, dat in Detmold een stap is gedaan die het naderbij heeft gebracht. Het zou principieel toch niet te verdedigen zijn, dat men de ontmoeting, erkenning en Avondmaalsgemeenschap, die in het in ternationaal verband dankbaar werden beleefd, in nationale verhoudingen on dankbaar zou afwijzen. LONDEN, 24 Sept. De Britse regering heeft een witboek uitgegeven over de zaak Burgess-Maclean, de twee Britse diplomaten, die medio 1951 naar communistisch gebied uitweken, nadat zij er de lucht van hadden gekregen, dat zij werden verdacht van spionnage voor de Sowjet-Unie. In Januari 1949 vernam de Britse veiligheidsdienst, dat bepaalde gege vens van het ministerie van Buiten landse Zaken enkele jaren geleden ter kennis van de Russische autori teiten waren gekomen. Er was des tijds niet veel meer bekend dan dit en er werd niemand in het bijzonder verdacht. Doch medio April 1951 een maand voor de vlucht van Bur gess en Maclean was het aantal verdachten tot twee of drie beperkt. Maclean was de voornaamste hier van, doch er was nog te weinig be wijsmateriaal om hem in staat van beschuldiging te kunnen stellen. Op 25 Mei 1951 verdween Maclean, dezelfde dag waarop Herbert Morri son, de toenmalige (socialistische) minister van buitenlandse zaken, de veiligheidsdienst vergunning had verleend hem te ondervragen. De ge heime dienst had ook Macleans woning te Tatsfield, in Kent, willen doorzoe ken, doch het was te laat. De bedrijfsgroep^ van genoemde bond komt 1 dag later in het zelfde gebouw bijeen. De heer C. J. van Mastrigt, secretaris, houdt daar een rede over „Het ontwerp van wet op de alge mene ouderdomsvoorziening”. (Van één onzer verlaggeefsters) UTRECHT, 23 September Al een jaar lang klinkt het lied van de arbeid om en binnen de eeuwenoude, verweerde en begroeide muren van de Geertekerk in Utrecht. Langzaam maar zeker verrijst uit de ruïnes weer deze oude, schilderachtige kerk, zoals de bouwlieden haar eens, 700 jaar geleden, ontworpen hebben. Er komt weer „oud” nieuw glas-in-lood in de ramen, de muren van het middenschip, het transept, de beuken en de kapelletjes worden weer opgetrokken en ook het dak, dat schrikbarend veel gaten vertoonde verdwenen was, wordt weer vernieuwd .1 opgetrokken en hier en daar zelfs helemaal en met leistenen bedekt. -o- DEN BOSCH, 24 Sept. In de af. gelopen tien jaar ontstond er tenge. volge van brand in ons land een direc te schade van 315 millioen gulden en een indirecte schade van naar schat ting 800 millioen gulden. In de laatste zeven jaar verloren 202 mensen het le ven bij branden en werden er onge veer 2300 min of meer ernstig gewond. Tengevolge van het niet tijdig doen vegen van schoorstenen ontstond in de ze tien jaar een schade van 12% mil lioen, nalatigheid bij reparatie van de fecte kachels of fornuizen berokkende een schade van 11 millioen, werkzaam heden met licht brandbare stoffen bij open vuur veroorzaakte een schade van 12% millioen, bos- en heidebran den 1 millioen per jaar, electrische huishoudelijke apparaten berokkenden een schade van 19 millioen gulden en loodgieterswerkzaamheden 19 millioen, spelen met vuur 22 millioen. Opzette lijk veroorzaken van brand berokken de in de laatste tien jaren een schade van 6,3 millioen gulden. Ongeveer 65% van de totale schade ontstond in de sector van handel en nijverheid en 25 procent in de agrarische sector. romannetjes, en daarbij soms ook van een inhoud die nu niet bepaald christelijk mag heten. „Die Kerkblad” is een orgaan van de Geref. Kerk in Zuid-Afrika. Daarin stond een stukje over de opvoeding thuis. De schrijver maakt bezwaar tegen het vroeg uit het ouderlijk huis laten gaan van kin deren en concludeert: Soos die Bybel en die Christelijke gods- diens, so bring ook die warm en sinvolle geestelik sterke schristelike huis ’n eieaar- geestelik sterke christelike huis 'n eieaar- die omgang en ’n ewegtigheid mee wat geen skool en geen koshuis vermag nie. Ons kan byna sê dat de christelike huis en huisopvoeding die kunstgave van God is wat ons lewensgestalte, juis as dit die regte tyd is, dié lyne en trekke toebring wat ons hele levensverskyning beheers. Die huis is die plek waar niet net die mens, siel en liggam, gebore word nie, maar waar ook ons levensgestalte gebore en gemoeder word. Daarom moet ons luister na die ernstige stemme teen verwydering van ons kin- dertjies uit hul ouer-huise. Ons moet be sef dat die verwaarlosing van hierdie or- dinansie van God ons uiteindelik onher stelbare skade in ons volkslewe, in die kerk en op maatskaplike terrein moest besorg. Huisopvoeding is die fundamentele in alle opvoedingswerk en wordt nooit straf, loos verwaarloos nie. kunnen lopen. Als uiterste termijn van aanmelding werd 1 Juni 1956 genoemd, in totaal mogen 17000 Nederlanders (oorlogs- en rampslachtoffers, alsmede gerepatrieerden uit Indonesië) naar de V.S. Reeds 10000 dienden een aan vraag in. Ds C. Pel, Luthers predikant in Am sterdam, hoorde hoe mr J. A. W. Burger, voorzitter van de V.A.R.A., onlangs voor de radio de gestorven oud-minister dr J. van den Tempel herdacht. Ds Pel memo reert uit deze toespraak: Dr J. van den Tempel was de man, die altijd iets nieuws wilde. Hij hield blijk baar niet van oude, afgetreden paden. Daar kan iets goeds in zitten. Maar deze neiging moest worden geïllustreerd. En dat geschiedde o.a. door te vertellen, dat de thans ontslapene in de dorpskerk waar hij organist was, van zijn vernieuwingszin blijk gaf door bij huwelijksinzegeningen in plaats van de tot dusver in die gemeen te bestaande gewoonte om psalmmelodiën te spelen, de Hochzeitsmars uit de Lohen grin ten beste ging geven. Dan schrik je toch even. Ten eerste om dat het spelen van de Hochzeitsmars een 56 60 jaar geleden reeds een bestaand kwaad in de gemeenten was; ten tweede dat ook de goede dr Van den Tempel ’s-GRAVENHAGE, 24 Sept. De bedoeling van de nieuwe oorlogswet, waarvan thans een ontwerp is inge diend, is niet een wettelijke grondslag tot stand te brengen voor de totale na tionale verdediging, doch wel om het voor het militaire apparaat mogelijk te maken in tijd van nood zijn taak te volbrengen. Het is voorts de bedoeling, dat de burgerlijke autoriteiten tijdens de bijzondere rechtstoestanden hun taak normaal blijven vervullen, tenzij en voor zover het militair gezag het op grond van de militaire noodzaak nodig oordeelt krachtens deze wet in te grijpen. Indien de krijgsmacht tot daadwer kelijk optreden wordt geroepen, krijgt zij een taak buiten de kazernes en oe fenterreinen, welke niet binnen het normale staatsrechtelijke bestel kan worden volbracht. De krijgsmacht zal bestaande verkeersregelingen moeten kunnen wijzigen, zal zich op particu liere terreinen moeten kunnen bege ven, zal opruimingen moeten kunnen verrichten, kortom tal van buitenge wone bevoegdheden moeten kunnen uitoefenen. De niet-theoloog dr J. G. Bomhoff heeft in Tijd en Taak een artikel geschreven over de prediking, naar aanleiding van dr O. Noordmans’ jongste boek met Bijbel beschouwingen. De heer Bomhoff ver wijst naar Augustinus en merkt dan op: Om er maar een paar te noemen men wilde van de Geertekerk een hof je maken, een ruïne, een jeugdtempel, een centrale oecumenische kerk, een musée lapidaire, een garnizoenskerk of een cultuurcentrum! BONN, 24 Sept. André Francois- Poncet, de Franse ambassadeur in Bonn, zal binnen korte tijd zijn post en daarmee de diplomatieke dienst verlaten. Hij kwam reeds in 1938 als ambassadeur naar Berlijn en heeft zijn gehele diplomatieke carrière in dienst gesteld van de toenadering tussen Frankrijk en 'Duitsland. Na de oorlog is hij als Hoge Commissaris naar Duitsland teruggekeerd, een functie die in Mei van dit jaar, bij het herstel van de Duitse souvereini- teit, werd opgeheven. Sedertdien vertegenwoordigde Francois-Poncet zijn land als ambassadeur in de West- Duitse hoofdstad. Hij resideerde op het slot „Ernich”, boven op een berg top ten Zuiden van Bonn. Er wordt sedert geruime tijd over gesproken, dat de Russische regering het slot als woning voor haar ambassadeur zou willen overnemen. ’s-GRAVENHAGE, 24 Sept. De assistent-directeur van de Church World Service, de Amerikaanse vluch telingenafdeling van de Wereldraad van Kerken, heeft medegedeeld, dat de C.W.S. bereid is door de aangesloten kerken 2000 Nederlandse familie-een- heden (een eenheid is 2,7 persoon) in de V.S. te plaatsen, totdat de Refugee Relief Act op 31 December 1956 af loopt. Dit betekent, dat van de 7000 aanmeldingen die nog voor Nederland open zijn, er 5400 via de Wereldraad NIET SNEL GENOEG. In het witboek wordt gezegd, dat de toenmalige regering niet te snel wilde handelen om Maclean niet op te schrikken. Ook had men tot half Juni met een huiszoeking willen wachten, omdat Macleans vrouw, die toen in verwachting was, van huis zou zijn. Doch ondanks deze voorzorgsmaat regelen kreeg Maclean die reeds geruime tijd voor de Sowjet-Unie had gespionneerd er de lucht van, dat hij onder verdenking stond. „Mogelijk kwam d'it, omdat hij be paalde geheime stukken niet langer ontving of omdat hij gemerkt had, dat zijn gangen werden nagegaan. Het kan ook, dat hij gewaarschuwd werd. Deze laatste mogelijkheid Is terdege onder zocht, doch er zijn geen aan wijzigingen verkregen, welke erop zouden wjjzen dat er een „derde man” was, die Bur gess en Maclean waarschuwde”, aldus het Britse witboek. -o- BONN, 24 Sept. De socialisten hebben in de Duitse Bondsdag initiatief-voorstel ingediend om drastische belastingverlagingen komen. Volgens hun plannen zouden twee millioen Duitsers, die thans nog belast worden, beneden de belasting grens vallen. Zeven millioen andere burgers met kleine inkomens zouden verlaging krijgen. De socialisten wil len de belastingplicht voor een gezin met twee kinderen eerst bij een in komen van 3840 mark laten aanvan gen. Het volgende waarderende woord over de vrouw was beheerdster ook van de ker- kelijke huishouding, vonden wü in het maandblad der Vereniging van Kerkvoog dijen in de Ned. Herv. Kerk. Daarin schrijft de oud-voorzitter der vereniging, de heer J. A. Bakker te Menaldum: In onze algemeens vergaderingen de laatste jaren troffen wij steeds enkele vrouwelijke kerkvoogd aan en dit maal was dit ook 't gevel in de voorjaars vergadering van de afdeling Friesland. Dit alles bewijst wel, dat kerkvoogden van het vrouwelijk geslacht nog een zeer dun zaaisel is. Schrijver dezes zou gaarne zien, dat daarin verandering kwam. Hij is er van overtuigd dat een flinke vrouw in het col lege van kerkvoogden zeer nuttig werk kan doen in deze dienst der kerk. Is het niet een feit flat in tal van gemeenten vrouwelijke comité’s door haar arbeid, om de financiën der kerk te stimuleren, daar bij tot zeer vruchtbare resultaten zijn ge komen? Geen wonder, want vrouwen zijn vindingrijk en tegelijk doortastend. Ons inziens zou een vrouwelijke kerkvoogd zeer geschikt zijn om dergelijke comité’s in het leven te roepen en deze te inspire ren tot de taak en om ’t geld der kerk on der de één of andere vorm bijeen te bren gen. Daarom hopen wij dat het aantal vrou wen, die mede de lasten der kerkvoogdij willen dragen, zal toenemen. Dit zal wel licht het geval kunnen worden wanneer de kerk de toelating van de vrouw tot het ambt ten hare gunste heeft beslist. blijkbaar helemaal niet begreep, dat de in die gemeente gespeelde psalmmelodieën, in ieder geval thuis hoorden in een kerk dienst en de Hochzeitsmars niet, en ten derde, dat mr Burger in 1955 nog niet weet, dat dit spelen van de Hochzeitsmars in kerkelijke kring eerder als een blamage voor de organist dan als lof wordt be schouwd. Beter ware het geweest, deze „jeugdzonde” van de ontslapene maar met de mantel der liefde te bedekken. De geschiedenis van „De Geerte” is lang en veelbewogen. In 1250 werd het middenstuk van de parochiekerk gebouwd en in de loop van de vol gende eeuw werden daar met lange tussenpozen (als er weer eens geld genoeg was), de toren, het transept, de beuken en de kapelletjes bijge bouwd. Het geheel vertoonde in kleine bouw het typisch beeld van een go- thische „hallenkerk” met spitsboog en veelhoekig koor. In 1566 werden rust en wijding in de Geertekerk wreed verstoord door de beeldenstormers, die de Geerte het eerste Utrechtse object van verniel zucht maakten. Zij richtten zo’n rava ge aan, dat de Katholieke erediensten pas na drie weken konden worden hervat. Vijftien jaar later verdwenen de beelden voorgoed en de Geertekerk werd een kerk der reformatie. In de tijd van Leicester diende de Geerte als kazerne en verschafte zij onderdak aan Ieren en Engelsen. Twee eeuwen later legerden Napole on’s soldaten zich binnen haar muren. Later, in 1855, was zij een veilig te huis voor de Veenendaalse daklozen, die door de watersnood waren ge troffen. Natuurlek heeft de Geertekerk in die onrustige tijden veel geleden. Van 1860 tot 1864 vonden eindelijk enkele dringend noodzakelijke werkzaamheden plaats, die haar voor instorten behoed den. In de dertiger jaren raakte zij al weer zo erg in verval, dat er alleen nog maar klnderdiensten in gehouden werden. De knopen en centen die de kinderen in de collectezakjes stopten, waren echter lang niet voldoende voor het onderhoud van de kerk, en toen bovendien de diensten gestoord werden door nieuwsgierige ratten en muizen, werd de kerk buiten gebruik gesteld. Tegen de tweede wereldoorlog was de Geerte al zó verwaarloosd en ver vallen, dat de bomen binnen haar muren groeiden en het onkruid er welig tierde. In de oorlog kreeg Utrecht een N.S.B.-burgemeester. Een Hervormd Zeistenaar, die eveneens lid was van de N.S.B., probeerde de bur gemeester over te halen, de kerk te restaureren en ter beschikking te stellen van N.S.B.-predikanten. Na tuurlijk kwam de Hervormde kerk voogdij tegen dit voorstel heftig in verzet, maar de burgemeester gaf de kerkvoogdij 20.000,en onteigende de kerk. Na de oorlog verkocht de gemeente raad de Geertekerk aan het R.K. episcopaat, dat er een geloftekerk van wilde maken, omdat Utrecht in de oorlog gespaard was gebleven. Dit veroorzaakte een storm van veront waardiging in Hervormde kring en de gemeente vroeg rechtsherstel aan. Toen de Hervormde gemeente de kerk terugkreeg, bleek het dat zij geen geld bezat om de Geerte te res taureren en daarom vroeg zij een sloopvergunning aan. Nadat dit be kend werd stond heel Utrecht op z’n kop. Er verschenen artikelen in de r.k., in de protestantse en in de neu trale kranten, er werd een actie-co- mité gevormd en het regende voor stellen. Ingezonden Mededeling (Adv.) j Ontsmet uw huid met IrFliril lOfl de helder vloeibare men worden gedood en de huid geneest. GENEESMIDDEL TEGEN Tfe Tl TT® HUIDAANDOENINGEN JfLy. jl P. VLOEISTOF BALSEM - ZEEP NEW YORK, 24 Sept. De agen dacommissie van de Ver. Naties heeft met acht tegen vijf stemmen bij twee onthoudingen besloten de kwestie Algerije niet op te nemen op de agen da van de Algemene Vergadering. Dit besluit moet nog door de Algemene Vergadering bekrachtigd worden. Tegen het opnemen van de kwestie stemden Frankrijk, Luxemburg, Haiti, Engeland, de V.S., Nieuw-Zeeland, Noorwegen en Chili. Egypte, de Sow jet-Unie, Polen, Mexico en Thailand stemden voor, terwijl Ethiopië en China zich van stemming onthielden. Het verzoek om de kwestie op de agenda te plaatsen was gedaan door de groep Aziatische en Afrikaanse landen. Het kerkblad van de Geref. Kerken (ond. art. 31 k.o.) in Overijssel en Gelder land bevatte een artikel van ds J. van Raalte uit Harderwijk over de boeken, die voorheen en tegenwoordig in christe lijke gezinnen worden gelezen. Hij zegt: Er waren vroeger genoeg gezinnen, waar men nauwelijks een boek bezat. Maar als er iets aangeschaft werd, kwam als eerste aan de beurteen boek, waar door men „gesticht” kon worden, en die stichting werd bij voorkeur gezocht in een bundel preken van het Smytegelt- genre of in een werkje als de Christen- reize dat was bijna overal bekend! en men las ook heel graag een bekerings geschiedenis. Kon iemand het doen, dan schafte hij zich ook aan de Redelijke Godsdienst van Brakel. Als ik nu, vijftig jaar later, bij het na geslacht van deze mensen eens in een boe kenkast kijk, ziet het er heel anders uit! De „stichtelijke” of „theologische” werken zijn verdrongen door een hele rij verhalen uit de V.C.L. of de Callenbach-reeks en dergelijke. De Christenreize van Bunyan is in de ban gedaan. Ik heb die als kind van 10 a 12 jaar gelezen en later nog enkele keren. Ik heb toen ook de Van-Lummel-serie ge lezen en werkjes van Gerdes en nog wel enkele verhalen meer. Het meeste er van ben ik vergeten. Maar de Christenreize heeft zich vast gehaakt in mijn ziel. Daar zat geestelijke kracht in. Ik zou niet graag die kant eenzijdig op willen. Maar ik vraag mij wel af, of wjj niet dreigen eenzijdig in een andere rich ting te gaan: van bijna niets te lezen, dan pagina 3

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1955 | | pagina 3