o
Samenwerking in de
Onderneming
I
I
van
I
PUZ
KEUKEN
HET BOEK
toveRStaf
met hoqe hoeö
en
I
I
z° otjH
mét fflGIK m©6r mcins driekwart kan
Er gaat niets boven het ouderwetse sparen!
.ELKE MAAND EEN KLEINIGHEID"
2
Cerdas
Een hopeloos geval
II
Benauwd slot van een
EN WAT U ERMEE KUNT DOEN
uitstapje
KRUI;
Uit
UIT DE
Er blijft niet veel over
de wereld van
I
Iturlijk a l
Voor de vrouw
Voorzichtig!
Anders gewend
In Michigan
- We
■oekreg211'
■die toch v
|zijn. zelf
dat ze er
pp \VCtCI
mb ka on NEEM PER MAN
Een eleclrische naaimachine
ohoer jonge neen
is
Ingezonden Mededeling (Adv.)
omeRiHRonse enieusn
van
van
I.
vorm nemen en laten afkoelen op een
(tpart)rooster.
volgend artikel antwoord te
VI.
Er kwam
een welsprekende
mijnheer
aan de deur
Dit is z
kant van i
fer is ook
Jok grote
U vindt
Ven, dat
ren gespr<
te belever
Maar 1
lieve moe
Als u a
3$ vooruii
Vooruitga
hoofdlette
te staan
(vaar we 1
Ven, en v.
komen.
Het is
tie, dat t
Wetensch;
als over
der tijd 11
werd gep
tenschap”
na iets o
onder de
Op het
maal al
Wat nt
de schrijf
de christ
leven nl<
maar er
,,felij zijn
net mode
Volg van
De sch
Voor, dat
nde weg
lelijke h<
maar ik
Skaar
Ja, dat zijn van die noodgevallen,
zeg daar eens wat tegen. Maar ik denk,
dat men zo gauw van noodgevallen
gaat spreken en zich licht laat verlei
den tot aankopen, die men eigenlijk
niet financieren kan. En treft men een
handige colporteur, dan beloop je de
karfs, dat het éne na het andere ge
kocht wordt, waarbij dan elke week of
maand begonnen moet worden met een
veel te grote brok geld voor de vaste
lasten direct uit handen te moeten ge
ven. Dan blijft voor moeder de vrouw
weer een ander probleem, niet hoe ze
het werk klaar zal krijgen, maar wel,
hoe ze de week of maand moet door
komen, met een miserabel klein over
schotje van het huishoudgeld, nadat al
de afbetalingsgelden zijn apart gelegd.
Ze dacht, dat als een vrouw met een
groot gezin eens helemaal zonder hulp
kwam te zitten, dat men dan toch wel
beter een wasmachine b.v. op afbeta
ling kon kopen om zodoende iets van
het vele werk te verminderen voor de
vrouwen dan dat men maanden spaar
de en in die tijd de kans beliep, dat
de vrouw totaal aan het eind van haar
krachten was gekomen
-o-
„Ik ben 15 jaar en wil niet ster
ven”, door Christine Arnóthy. Uit
gave van Ad. Donker te Rotterdam.
Vertaling uit het Frans door Line
Kamp-Kan.
Deze roman die in de oorspronkelijke
taal bekroond werd met „Le grand Prix
Vérité” behoort tot de oorlogslectuur.
Maar het neemt daarin een bizondere
plaats in. In aarzel niet het één van
de beste boeken te noemen die er
over de laatste wereldoorlog zijn versche
nen. Het meisje, dat hier aan het ver
tellen is, houdt een dagboek bij, dat be
gint in een schuilkelder te Boedapest,
waarin zij met haar ouders en andere
families uit de omgeving drie maanden
vertoeven. Vervolgens vertelt zij van hun
vlucht naar hun buitenhuisje, buiten de
stad en daarna van hun vlucht naar We
nen, omdat het in de politieke situatie
voor hen niet veilig meer is in eigen
vaderland.
Een geval dus uit de vele duizenden.
Maar de wijze waarop het ons wordt
verteld is zo suggestief, zo ontroerend, zo
levenswaar en wars van alle romantiek,
dat men ervan onder de ban komt.
Gaarne aanbevolen.
J
Dat lijkt me zo’n angstig leven, nog
fnuikender voor de geest dan het vele
werk voor het lichaam. Dat moet een
vrouw, die er prijs op stelt ieder het
zijne te geven, wel zenuwachtig ma
ken, wat fataal is voor het.gezin.
En het is tegenwoordig zo, dat je ge
makkelijk van alles op afbetaling kunt
kopen. Wij komen in ons land, (waar
het vroeger een schande was) alleen
een beetje achteraan. Vooral in Ame
rika is dit systeem wijd en zijd ver
breid. Ik zag daar eens een zaak, waar
je verlovingsringen op „easy terms”
kon bekomen.
Met vrouw en macht krabbelde ik
al mijn moed, die na die laatste blik
lelijk ingezonken was, bij elkaar en
zei, dat ik er op mijn eentje wat op
tegen had en dat ik hoopte, dat hij me
dat niet kwalijk nam. Enfin het slot
was, dat die mijnheer mijn vestibule
weer verliet met een gezicht, dat dui
delijk zei, dat ik een hopeloos geval
was, waarin hij eigenlijk schoon gelijk
had. Maar wat zijn wij vrouwen toch
rare klanten, want daarna had ik be
slist behoefte aan steun van een ge
lijkgezinde.
Daarom polste ik er mijn vriendin
eens over, die eveneens een aanval
te verduren- had gehad, waarbij
evenwel een ijskastje de inzet was
geweest. We waren het gelukkig roe
rend eens en toen kwamen de pro’s
en contra’s van het afbetalingssy-
steem op de proppen. Ik zag er enkel
maar kwaad in, maar zij vond, dat
al zou ze er zélf vast géén gebruik
van maken, het toch begrijpelijk
was, dat iemand iets op afbetaling
kocht.
i en weer tot een dunne lap uit
rollen. De lap aan alle kanten iets gro
ter maken dan de bakvorm.
Het deeg na een kwartiertje rust
losjes over brengen in een ingevette
vorm en tegen de bodem en zijkanten
drukken. Het deeg op diverse plaatsen
met een vork inprikken.
De vorm vullen met de schoonge
maakte, gehalveerde en ontpitte prui
men. De suiker er over strooien. De
taart gaar en lichtbruin bakken in on
geveer 40 minuten. Het gebak uit de
Een geweldig aardig experiment, dal I
U bijv, uitstekend kunt vertonen direct I
na het diner, is het volgende: De goo-1
chelaar zit, tegelijk met de andere gas-1
ten, aan tafel en vraagt of zij in staat I
zijn om een glas door de tafel te slaan. I
Het antwoord luidt natuurlijk ontken-1
nend en zij zullen vol verbazing het I
volgende experiment aanschouwen: De I
goochelaar neemt een glas en plaatst I
dit voor zich op tafel. Het glas bedekt!
hij met een halve krant. De krant
wordt strak om het glas heen gevou
wen, zodat men duidelijk kan zien dat
het glas zich in de krant bevindt. Dan
plotseling schuift de goochelaar de
krant nog iets verder op de tafel en
slaat pardoes met zijn linkerhand bo
ven op de krant de krant ligt plat
op tafel en met de rechterhand grijpt
de goochelaar van onder de tafel het
glas vandaan.
Hoe dit alles in zijn werk gaat? Wel,
zeer en zeer eenvoudig. Met een klein
beetje oefening kunt ook U deze stunt
vertonen. Wanneer U n.l. het glas goed
met de halve krant bedekt en dan de
randen van het glas in de krant vouwt,
kunt U op een gegeven moment, wan
neer U er even niet op bedacht is, het
hele geval iets naar U toe schuiven,
zodat het glas op uw schoot valt. De
krant behoudt dan de vorm van het
glas en U schuift die nog wat verder
over de tafel, zodat geen van de toe
schouwers ontdekt, dat de krant intus
sen al leeg is. Nu gaat U de slag voor
bereiden.... U heft demonstratief de
Inikerhand omhoog, slaat deze met een
harde klap op de krant de krant ligt
nu plat op tafel en met de rechterhand
kan de goochelaar nu het glas van zijn
schoot onder de tafel vandaan grijpen
Zo op papier lijkt het trucje zeer
eenvoudig, doch verzuimt U niet het
zorgvuldig in te studeren. Pas wanneer
U een feilloze vertoning geeft, bereikt
U het grandioze effect, dat het glas in
derdaad dóór de tafel heengeslagen
schijnt te worden.
Aardig hé. Dacht ik ook, maar toen
kwam de aap uit de mouw, want zo
nonchalant noemde hij enkele cijfers.
Ik zei heel beleefd, heel beslist en af
doende naar ik dacht: „Geen geld”. Op
slag toonde de mijnheer een begrijpend
gezicht. Zoiets schijnt meer voor te ko
men tegenwoordig, wat zeker de oor
zaak is, dat de mijnheer niet in het
minst uit het veld geslagen was. Hij
zei: „Wie praat er nu direct over geld”.
Ik kreeg geen tijd om te zeggen, dat
hij er mee begonnen was, want hij sta
pelde met een vaart een hele serie
deugden van de naaimachine toren
hoog voor me op. Ik was er beduusd
van. En dan moet er nogal wat ge
beuren, zegt „mijn eigen mijnheer” al
tijd!
ter of margarine, 500 g pruimen, onge
veer 100 g (6 eetlepels) suiker.
De melk lauw maken en van het
vuur af de gist er mee aanroeren.
Bloem, suiker en zout samen zeven in
een grote kom. Een kuiltje erin maken
en de melk met gist er in schenken.
Geleidelijk de bloem met de vloeistof
en met de eidooier vermengen tot een
soepel deeg is verkregen. De kom met
deeg in een teiltje lauw water plaat
sen, afdekken met een schone doek en
20 minuten zo laten staan. Het deeg
uitrollen tot een vierkante lap van on
geveer cm dikte. De boter of marga
rine in kleine klontjes op de helft van
de deeglap leggen en de tweede helft
erover slaan. Het deeg in drieën vou-
Mijn beste nichtjes en neven,
Als jullie dit lezen is de vacantie-
tijd haast voorbij en dan begint het ge
wone leventje ook weer. Daar ga ik nu
een begin mee maken, door weer als
van ouds raadsels in ons hoekje te zet
ten. Het is nu nog te vroeg om de uit
slag van de wedstrijd te geven, want
terwijl ik jullie schrijf is het natuur
lijk nog een paar dagen voor 27
Augustus. En het zou niet aardig zijn
voor degenen, die nu nog wat sturen
als ze buiten de prijzen vielen. En nu
allemaal heel veel groeten van jullie
tante TRUUS.
Puzzeltje te Bruinisse. Voor je brief
uit het verre Noorden heel hartelijk
dank. Dat waardeer ik dubbel, als je
me in de vacantie schrijft. Je bent
dan wel een eind uit de buurt getrok
ken. Je hebt heerlijk weer. Ja, ik had
ook fijn weer in mijn vacantie. Maar
de schrik sloeg me om het hart, toen
ik las, wat er al op je program staat
voor na de vacantie, want bij zoveel
werkschiet ik er dan wel bij in
voor een brief. Maar Puzzeltje, als je
toch leert typen, dan kun je al vlug
op de machine naar mij schrijven.
Dat gaat vlug. Ik doe ook al mijn
schrijfwerk op de machine. In' Brui
nisse en Zijpe nog nooit geweest, ver
der heel Schouwen en Duiveland ge
zien. De volgende keer kom ik beslist
naar Bruinisse. Jouw adres heb ik al
vast goed in mijn geheugen geprent.
Dat beloofde kopje thee lokt me. Boe
rinnetje te Domburg. Je rapport ziet
er best uit, alleen dat rekenen
Maar toch, dat cijfer zit niet zo diep
in de put, of je kunt het op je nieuwe
school, want daar moet je ook reke
nen, gemakkelijk een eind naar boven
brengen. Je moet me maar eens gauw
vertellen, hoe het je daar bevalt en
ook wat je daar het eerst gaat doen.
Je schreef over de Sibajak. Jammer
dat jij dat bezoek toen gemist hebt.
Maar wil ik je nu eens vertellen, dat
ik vorige week iemand heb weg ge
bracht, die met de Sibajak weer naar
zijn huis in Amerika vertrok. Een fijne
boot hoor. Daar zou ik vast wel graag
een reisje mee willen maken. Je bent
dan wel dicht in mijn buurt geweest.
Jammer dat we elkaar niet zagen.
Hulstbesje te Oudelande. De gebreide
beer zou ik zeker eens graag willen
zien, want het lijkt me een grappige
knaap. Het is wel een heel werkje hé,
om die zo mooi te krijgen. Heb je er
-o-
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Zondag: Zon op 5.44 u., onder 19.38
u. Maan op 17.06 u., onder 0.16 u.
Hoogwater Zondag 28 Aug.:
Vlissingen: 10.14 u. 1.26 m. 22.51 u 1 46
pi. Terneuzen 10.42 u. 1.44 m. 23.15 u.
l. 63 m. Wemeldinge: u. m.,
0.13 u. 1.29 m. Zierikzee: 11.20 u. 1 00
m. , 23.58 u. 1.10. u
de rest van het water erbij schenken, wen
Zo nodig suiker toevoegen.
De massa afgedekt laten staan tot hij
aan de kant drillig begint te worden
(hetgeen bij warm weer enkele uren
kan duren).
De helft van de pruimen schoonma
ken en ontpitten en, wanneer zij groot
zijn, verder in stukken snijden. Deze
door de geleimassa scheppen, zodat zij
er gelijkmatig in verdeeld zijn. De ge
lei over doen in een grote schaal of in
enkele kleine schaaltjes en geheel stijf
laten worden.
Enkele achtergehouden pruimen
schillen, in parten snijden en als gar
nering om of op de gelei leggen. Des
gewenst vanillesaus bij de gelei geven.
Pruimentaart
(vlaai gebakken in een platte taart
vorm van 24 cm middellijn)
125 g bloem, 14 a dl melk, 8 g gist,
114 eetlepel basterdsuiker, 114 thee
lepel zout, 14 eidooier, 25 g harde bo-
HORI2X
5' onbep
van een
weeglijk;
terecht;
schrede;
VERT1
slag; 3.
betekeni'
delfstof;
trekking
16- grote
Op]
horis
aria; 8.
orka
N.N.; 21
VERT]
brok; 4.
aera; ii
acc-j; 20
school”, do.ch „School met de Bij
bel”. Dat zou misschien enig begrip
aan de Canadezen bijbrengen wat
deze scholen willen. Het adjectie::
„christelijk” is hier in Amerika en
Canada zo algemeen, dat dit woorc
letterlijk niets meer zegt en vaak
net zo goed voor iets onchristelijks
als voor wat christelijks kan ge
bezigd worden.
De Canadezen vragen zich nu af:
waarvoor is het nodig aparte scho
len te stichten? Zijn onze eigen
hebt
I spanI
I volgd
gtoo^"
gelee
in
h°
oeking,2"
s daarbij a
vai
L voltreek
Ltenschaf
F Er ziJn
Linien a£
alleen
TI7at staan wij vrouwen toch aan veel verleidingen bloot. Ach heden,
wat maak ik daar een raar begin. U denkt natuurlijk subiet aan
een hele romance, waarbij ijselijk knappe mijnheren voor het voet
licht komen. V hebt het mis in dit geval. Dat soort verleidingen
hoort in een ander hoofdstuk, waarmee ik nu niet van doen wil
hebben, al komt er nu toch ook wel een mijnheer bij te pas. Ook
knap? vraagt u. Daarover laat ik me niet uit! Ik ben, dat begrijpt u
wel, heus wel gewend, dat er mijnheren aanbellen, maar die kan
ik in de regel direct doorloodsen naar mijn „eigen mijnheer” en dan
heb ik daar verder niet veel meer mee van doen dan dat ik ze enkel,
naar dat de tijd het eist, besproei met koffie en thee. Een enkele
maal gebeurt het, dat een mijnheer mijzelf moet spreken. Dat alles
maakt, dat ik er niet vreemd van opzie, als er een mijnheer aan
belt met het verzoek één van beiden te spreken. En zo vloog ik er
in, en de mijnheer was in de vestibule. mij restte het probleem
hem er weer uit te krijgen. Die mijnheer kwam mij een electrische
naaimachine „aanbieden”.
Ik geloof, dat we toch als huisvrouw
wel uiterst voorzichtig moeten zijn om
op die manier onze spullen bijeen te
willen krijgen. Bovendien: het is toch
ook genoeg bekend, dat men een be
hoorlijk procent te veel betaalt van
wege al het risico, dat de afbetalings-
firma loopt met deze manier van za
ken doen. Dat is weggegooid geld. En
heeft men iets gekocht, waarop men
al een aardig duitje betaald heeft,
waarna onvoorziene omstandigheden
het onmogelijk maken om de afspra
ken na te komen, dan beloop je de
kans, dat je het nakijken krijgt van het
reeds gedeeltelijk betaalde spullejte,
want dat wordt wegens wanbetaling
teruggehaald.
We moeten ons, denk ik, maar har
den tegen vriendelijke mijnheren die
ons kostelijke aanbiedingen doen en
ons evenzeer harden tégen de verlei
delijke glanzen van mooie spulletjes of
mechanische „dienstmaagden”, die
zonder morren al het werk ons zomaar
uit de hand nemen. Als het niet uiterst
uiterst nodig is, laten we het dan maar
op de ouderwetse beproefde methode
doen, eerst sparen en dankopen.
Als dan zo’n nieuwe aanwinst ergens
in ons huis coquette lichtflitsjes van
het glanzend nieuwe lijf overal heen
zendt, dan kunnen we er ons enkel
maar over verblijden, zonder zorgen
voor de dag van morgen als er „weer
een termijn dag” is. Dan kun je de
nieuwe aanwinst liefdevol aan je hart
drukken en zeggen: „Jij bent de
mijne”. MAJA.
V X 7at voor soort scholen zijn
yy dat?”
Deze vraag kan men
tegenwoordig nogal eens lezen in
de Canadese bladen, wanneer zij
beginnen te schrijven over de chris
telijke scholen, die de Nederlandse
emigranten in hun nieuwe vader
land stichten.
Ik geloof, dat de Nederlandse
emigranten goed zouden doen bo
ven hun eigen scholen niet in de
muur in te beitelen: „Christelijke
lang over gedaan? Als je elk? a
Goes naar school komt zullen
kaar toch wel eens een keert?’6 e!-l
denk je ook niet? Hét zal wel 1 M
verandering voor je wezen Ikv^l
goed indenken, dat jullie pret ?R"il
in Zoutelande, want daar h i, ?SI
Huishoudstertje te Middelburg? M
m Zoutelande geweest. Nu is L» ’1
jou niet zo’n reis hé. Je trof £0J M
voor zwemmen. Ben je met de h? E,l
gaan of deed je het op de fiets’
je dit briefje in ons hoekje leesti’M
vacantie al bijna weer voorbij rt
fijn, dat je weer zo’n zin hebt o?‘I
school te gaan. Wat zou je nu M
voor mooie dingen gaan maken’
ker te Goes. Natuurlijk mag je
wedstrijd meedoen. Ik zou zeggen N
trekker als jij kan wel een he°l?'"ll
schrijven over de vacantie. Dat bel
dus een fiks opstel. Jij hebt e:
aardige reis opzitten. Toen ik
was, als jij nu, wat ik zo ver nos niJ
TVTan-r io knnfl-
zulke verre reizen te maken
te vertellen te hebben. Ik w;
inzending maar af.
Nieuwe raadsels:
I. Verborgen plaatsnamen.
De visboer had elft op zijn wagen I
Gooi dat restje kalk maar weo
de muur is toch klaar. 1
Waarom heb je die scharen niet U
slijpen, toen de man er om
scholen niet meer goed genoeg?
Verder zeggen zij: die emigranten
moeten toch immers Canadezen
worden? Daarvoor zijn die mensen
naar ons land gekomen. En wan
neer ons Canadese brood goed ge
noeg voor hen is, dan moeten het
onze scholen ook maar zijn.
Al die aparte schooltjes houden het
proces van Canadesering maar tegen.
En op een vergadering van Canadese
onderwijzers, waar 275 leden van dit
corps aanwezig waren, werd zelfs een
voorstel gedaan en aangenomen om de
regering van Ontario te verzoeken het
bouwen van die christelijke scholen te
verbieden. Dat was in begin Maart van
dit jaar. En sedertdien zijn er op ver
schillende plaatsen vergaderingen be
legd door de emigranten om hiertegen
te protesteren. En in de dagbladen lie
ten zij publiceren, dat zij geen ander
voornemen hebben dan goede burgers
te worden van Canada, maar daar helpt
juist het openbaar onderwijs niet aan
mee.
pruimen „als eieren zo
groot” zullen wij dank zij
de bevredigende oogst dit
aar naar hartelust kunnen genie
ten. Geen groter genoegen dan prui
men eten op een fietstocht of een
dag aan zee.
Pruimen hebben een laxerende
werking, die velen ten goede zal
van
zou-
naar
van hun kerkje ook een chns? 2r.
school hebben geopend, niet een on
wijzeres en 15 leerlingen. Men K
om lachen, maar ik was er dan*
voor. Want het is de enige weg ‘0
houd van het zaad des Verbonds o J
Kerk, zeker in een goddeloze sta
de hoofdstad der Mormonen, tr
overeenstemming zijn in de ®P'®. He
van het kind, tussen gezin, catecn
en school.
En het is een verheugend v^sC^en
sel, dat men dat onder de emig
in Canada ook begrepen heeft.
'Het is te begrijpen, dat onze Neder
landse emigranten in Canada vreemd
hebben opgezien van die critiek op hun
scholen. In Nederland zijn ze dat zo
geheel anders gewend geweest. Maar
Canada is een ander land dan Neder
land. Het staat geheel onder de invloed
van Engeland en heeft nooit een Re
formatie gekend, zoals Nederland die
gehad heeft.
Toch blijft er ruimte voor de vraag:
wat wil men eigenlijk met die critiek
op de christelijke scholen, die de Ne
derlandse emigranten daar stichten?
Wil men die werkelijk doen sluiten?
Ik kan dat moeilijk geloven, want dan
zou een logisch gevolg zijn, dat ook de
roomse scholen in Canada gesloten
moeten worden. En die zijn er heel
wat, want zowat geheel het Frans spre
kend Canada is rooms georiënteerd. Ik
neem liever aan, dat het volstrekte on
kunde is met het streven van de stich
ters van de christelijke scholen.
In Michigan heb ik het vroeger ja
renlang meegemaakt, dat wij erover
stemmen moesten of de wet zou wor
den ingevoerd, dat alle kinderen be
neden de 12 jaar naar de openbare
school moesten. Dat ging uit van de li
beralen en die hebben dat bij ons toen
glansrijk verloren, dank zij de hulp
van de roomsen. In de Dutch Ref. ker
ken zijn er nog maar weinigen, die
voor de christelijke school zijn en die
deze scholen in feite tegenwerken
waar ze maar kunnen. In Canada is
dat nu ook nog zo. Van die zijde is
daar dus geen medewerking te ver
wachten. Toch groeit, ook in Canada,
het christelijk onderwijs heel snel, ’t
Zal er wel de zelfde weg opgaan als
bij ons in Amerika, waar wij verleden
jaar de 200ste christelijke school heb
ben geopend. 88 procent van de kinde
ren van de leden der Chr. Ref. kerken
gaat erheen.
Ik las juist deze week, dat een heel
klein groepje in Salt Lake City, de
stad der Mormonen, in één der lokalen
Voor een groep van ouden van
dagen uit Den Helder, die een
dagje in Amsterdam verbleven,
heeft het feest een benauwd slot
gehad. Zij genoten van een maal
tijd in een van de warenhuizen
en begaven zich welvoldaan om
kwart over acht, toen het wa
renhuis dus allang gesloten was,
per moderne snelle lift omlaag.
Tijdens de afdaling ontstond een
storing, met het gevolg dat de
zeventien oudjes, samen met a-
liftjongen, vijf kwartier in de
lift bleven opgesloten.
Door de toch al hoge tempe
ratuur werd het al spoedig erg
benauwd. Toen nam de liftjon
gen een kloek besluit: hij trapte
een ruitje stuk, zodat voldoende
verse, zij het warme lucht
nenstroomde. Deze actie kostte de
knaap een snijwond aan de Im
kerenkei, wat overigens niet be
vorderlijk was voor de rust in de
enge ruimte.
Intussen werkten inderhaast t
hulp geroepen technici met spoed
aan de opheffing der storing,
maar het duurde toch vijf kwar
tier, voor de lift ten slotte naa
beneden kwam, en de oudjes u»
hun benarde positie konden wo -
den verlost.
komen. Alleen zij, die er last
hun ingewanden door krijgen,
den er goed aan doen niet
hartelust uit de zak te snoepen.
En wat de kinderen betreft: let
er vooral op, dat zij hun magen niet
met onrijpe zure pruimen overladen:
over de gevolgen daarvan hoeven
wij U niéts te zeggen.
Eet de vruchten rauw of maak
er sap van. Pruimensap is een heer
lijke puddingsaus en valt ook als
drank niet te versmaden.
Wilt U pruimen inmaken, doe
dat dan alleen als Uw voorraad zó
groot is, dat U ze niet alle rauw
kunt eten. Denkt U pruimen al dan
niet rauw te verwerken tot gerech
ten, die de tong strelen, kijk dan
eens of onze recepten iets van Uw
Het zou me niets verwonderd heb
ben, als die mijnheer me tenslotte in
vertrouwen had medegedeeld, dat je
met nóg een handeltje omzetten en een
schroefje verdraaien die wondermachi
ne tenslotte je aardappels kunt laten
schillen. En als een kleinigheidje Het
hij erop volgen, dat je om zo’n heer
lijkheid in je bezit te hebben geen geld
behoeft te hebben want slechts elke
maand een kleinigheid, dat merk je
niet
Gelukkig moest die mijnheer toen
even ademhalen en toen zei ik met
helden-, nee heldinnenmoed als Van
Speyk: „Dat nooit.” Als u me toen eens
had zien staan na dat woordDie
mijnheer blikte me zo goedig begrij
pend aan, dat ik het gevoel kreeg, rijp
te zijn voor een bepaalde inrichting.
Hoe kon ik zoiets zeggen. Wat was
daar nu tegen om op afbetaling te ko
pen?
III. Met D. is het een meisjesnaam.
Met L. is het een meisjesnaam.
Met M is het een meisjesnaam.
Met St. is het een meisjesnaam.
De oplossingen kunnen met
ding van voornaam, naam schuilr.aani B
als je die hebt), leeftijd en adres totH
Zaterdag 3 September worden gezen-1
den aan: Tante Truus. Redactie®
Zeeuwsch Weekend, Goes. I
-o-
eens of c
gading geven.
Recepten voor 4 personen
Geleipudding met pruimen.
1 pakjes gelatinepuddingpoeder met
citroen- of sinaasappelsmaak, 614 dl
water, zo nodjg suiker, 500 g pruimen,
desgewenst vanillesaus, gemaakt van
214 dl melk, een eetlepel custardpoe-
der en een eetlepel suiker.
De gelatine in een kom doen en zo
nodig de klontjes er uit drukken. De
helft van het water aan de kook bren
gen en over de gelatine schenken.
Wanneer deze opgelost is, al roerende
geweest. Maar je hoeft" h. r? 2BCjtwilc
zulke verre reizen te rn?l, Bt? verba:
staan ovei
blij pen, lueii ue mail er om kwam?
Ik stuur jou regelrecht naar 1 ed.Re.M We zulle:
niet beter oppast. M a<jer stee
II. Van welke vink moet niemand ■.■dóén, Ms 11
hebben? uw har
ttt r. -u
feerJ kart.
k zo gaa
fijn nu vs
rtudeerkan
ken om de
jer uit te
Lnbare tl;
hjeer doen
kernreactie
geen sylla
feest toege-'
toed of w
jchrijven o
tel erg bl
van zulk s
stand hebt
worden al
stand had
houden en
zaten dooc
gend feit,
nlek van
veel van
een auto i
j zo profitet
zjjn er dat
den zijn t
j gekronkek
men wetei
p een andere plaats in dit blad
vindt u een verslag van de in
stallatie van de Ondernemings
raad bij „De Vitrite Fabriek” te Mid
delburg. Voorzover mij bekend, is dit
het eerste bedrijf in Zeeland waar de
Ondernemingsraad thans tot stand ge
komen is. Wij willen aan deze vorm
van overleg, samenwerking en mede
verantwoordelijkheid in het bedrijf,
wat meer aandacht schenken en zien
wat de opdracht, taak en doelstelling
van dit orgaan is.
Wij willen dat doen aan de hand
van de „Wet op de Ondernemingsra
den”. De instelling van deze raad in
bovengenoemd bedrijf is slechts de
aanleiding, niet het doel van deze
uiteenzetting.
Allereerst iets over de ontwikkeling,
die tot het instellen van onderne
mingsraden heef geleid. Het vraag
stuk van overleg en samenwerking,
medezeggenschap en daardoor
mede-verantwoordelijkheid
niet nieuw voor Nederland.
In deze ontwikkeling is vanaf het
begin de nadruk meer gevallen op de
bedrijfstak dan op de afzonderlijke
onderneming. We kunnen de geschie
denis in drie perioden verdelen.
De eerste periode vangt omstreeks
1870 aan, bij het begin van de eerste
industrialisatiebeweging. De vakbewe
ging staat aan het begin van haar
loopbaan; vah een wetenschappelijk
gefundeerde sociale ondernemings-
politiek is geen sprake; aan afzonder
lijk arbeidsrecht denken nog slechts
enkelen.
Men
moet dan ook bewondering
hebben voor de enkele werkgevers,
die het initiatief namen tot het in
stellen van personeelsvertegenwoordi
gingen in hun bedrijven. Men had
daardoor de gelegenheid bedrijfsaan-
gelegenheden te bespreken met deze
vertegenwoordigers van het personeel
en begrip te wekken voor het dage
lijks beleid.
Door deze werkgevers werd begre
pen dat men geen werkelijke belang
stelling bij de werknemers kon wek
ken als ze niet betrokken werden bij
h.t doel van de onderneming; dat de
onderneming niet alleen bedoeld was
als een winstobject voor de onderne
mer en een mogelijkheid voor het ver
krijgen van levensonderhoud voor de
werknemer, maar dat de onderneming
een arbeidsgemeenschap behoo(rt te
zijn. Dat de onderneming naast een
economisch ook een sociaal doel heeft,
en dat ze slechts tot volle ontplooi
ing kan komen, als ze gedragen wordt
door een juist begrip van ieders bij
drage, en van alle bedrijfsgenoten ge-
zamelijk.
r> e tweede periode die omstreeks
1900 begint, geeft een sterke ont
wikkeling te zien van de werkne-
mersvakbeweging. Het was een strijd-
periode, ook al heeft de Christelijke
Vakbeweging altijd het pleit gevoerd
voor overleg en samenwerking. Door
het tot stand komen van collectieve
arbeidsovereenkomsten werd een eer
ste stap gezet op de weg naar mede
zeggenschap en dragen van verant
woordelijkheid in bedrijfstak en on
derneming.
Tal van werkgevers hadden tegen
deze ontwikkeling grote bezwaren.
Ze willen baas blijven in eigen huis.
Men bevordert de instelling van ker
nen, fabriekscommissies, en dan liefst
door de werkgever samengesteld, om
daardoor de groeiende invloed van de
vakbeweging buiten de deur te hou
den.
Langzaamaan ontwikkelt zich de
gedachte van samenwerking en over
leg en wint het van klassenstrijd en
baas-in-eigen-huis. Daarmee is om
streeks 1920 de derde periode inge
zet.
Het instellen van personeelsverte
genwoordigingen krijgt een plaats in
de CAO-en. Daardoor groeit het over
leg en de samenwerking steeds ver
der uit en neemt een steeds groter
plaats in binnen de ondernemingen.
Welke omvang dit heeft is niet na
te gaan. De vorm verschilt zeer aan
merkelijk van bedrijf tot bedrijf. Som
migen gebruiken dit overleg zelfs om
de economische gang van zaken met
de vertegenwoordiging te bespreken.
Na de tweede wereldoorlog gaat de
ontwikkeling in versneld tempo ver
der. Eensdeels is dit een gevolg van
de sterk toegenomen kracht en invloed
van de vakbeweging, anderdeels is dit
sterk bevorderd door het illegaal over
leg in oorlogstijd tussen vertegen
woordigers van de verboden werkge
vers- en werknemersorganisaties.
Hieruit is de Stichting van de Arbeid
ontstaan en kon er een vruchtbaar
overleg tussen werkgevers- en werk
nemersorganisaties in de bedrijfstak
ken tot stand komen.
Dit overleg heeft stimulerend ge
werkt op het tot stand komen van
bovengenoemde wet. Het door de Re
dering aan de Stichting van de Ar
beid gevraagde advies is in belang
rijke mate gevolgd en thans vastge
legd in de wet.
Ook de Christelijke vakbeweging
heeft hieraan daadwerkelijk meege
werkt, getuige de adressen aan Rege
ring en Volksvertegenwoordiging.
Hierdoor kon in praktijk gebracht
worden wat zeer vele jaren in woord
en geschrift was gepropageerd, n.l.
geen klassenstrijd of baas-in-eigen-
huis maar samenwerking en overleg,
medezeggenschap en daardoor de me-
de-verantwoordelijkheid dragen.
Hoe kan deze mede-verantwoorde-
lijkheid voor de werknemer nu ver
wezenlijkt worden? Hoe is zijn in
spraak op de gang van zaken in de
onderneming door de wet geregeld?
Hoe is dan de verhouding werkgever-
werknemer?
Op deze vragen hopen we in een
volgend artikel antwoord te geven.
J. L.
Publicatie Nederland» Zulvelbureau, Grovenhage28
