M Frans - Marokkaanse ver zoeningsconlerentie Frans Marokkotoneel van terreur Voortvluchtige smokkelaars Frankrijk gepakt B^222u9ustus 1955 in Grotere rol van jongeren in organisaties Rusland laat 23 Fransen Weer onbekende duikboten voor de Zweedse kust Nieuwe ongeregeld- beden in Singapore I 1.., E Ml van kel Onder druk der gebeurtenissen en Slotzitting Y.M.C. A.-conferentie 1 1 met Pasja's en andere ;ee Vandaag besprekingen feodale heren Franse politie deed goede vangst Zij zouden betrokken zijn bij schietpartij te Rijckevorsel I □eni jd I kara id-zJ INvl S en 0 J eervJ ■Jssej. e uil erlanJl en. I Tweejarig meisje verward in een gordijnkoord vrij Om acht uur al een vers kadetje Hij vindt zijn vrouw hertrouwd Veel minder uitvoer van haring België grootste afnemer Meer eenheid onder Protestanten, Rooms en Grieks-Katholieken Na lang dreggen Gestolen goud op de E 55 gedeeltelijk terecht ROTTERDAM, 22 Aug. Drie uur lang heeft men Zaterdag in de Maas gedregd op zoek naar gouden voorwer pen welke uit een stand op de E 55 waren ontvreemd. Daarbij werd een gouden armband ter waarde van acht honderd gulden, en een gouden ring opgevist. Verwijderd Zwaarste wapen „De Drie Pruiken” op tournee voor het Ned* Rode Kruis Nationaal draaiorgelconcours te Utrecht. Ook hier de consequenties Frankrijks onmacht V oorgeschiedenis Geen souvereiniteit 1 In het jaar 1950 bracht sul tan Sidi ben Joessoef een offi cieel bezoek aan Parijs. Hij vroeg de volledige souvereini teit en een conventie met Frankrijk, waarbij de belangen van de inwoners van Marokko (Fransen, Arabieren en Ber bers) gewaarborgd zouden blij ven. De toenmalige Franse re gering schoof het voorstel op de lange baan: zij wilde wel wat hervormingen, maar geen over dracht der souvereiniteit. In de komende tijd doen zich dan tal van incidenten voor. In Juli 1951 weigert de Sultan b.v. een decreet te tekenen, waarbij Ma rokkanen en Fransen het recht krijgen gemeenteraden te kie zen. Met steeds kleinere tussen pozen vinden aanslagen op Fransen plaats. ZEEUW^CH DAGBLAD 1 i Uh 1 wor- I VOO] ns 41 an da iri j.lj .96 jt- 2.9 4.3. (de lej. an ■re .35 ICillM wel :a verJ an 4 irakJ i cit dezel -dSI et 41 ;ekn i va oera s bas 12 2.3 van ter- :rij- we e An ior»d twel tbeiu Vil ouda d ZJ rzitta 'ar.da jorj e wa i aJ b/J e v. el iel irj ’rof, Hei s tr; n -j ?enh hef it. is ve dold :ht rlatd ïr vj at d enke| kJ n. dl PioJ 11 1 jeni dstri wal >anJ isprj f'Vl 's (1 uur Vi 5 J m j terwl PlaJ REIMS, 22 Aug. Twee Belgische smokkelaars, die reeds maanden wer den gezocht door de Belgische en Nederlandse politie, zijn Zondag in Frank rijk gearresteerd. De beide mannen, de 28-jarige Jacob V. uit Turnhöut en de 35-jarige Ludovic F. uit Merxplas, hadden zich verscholen in een boerderij in het gehucht Beigneau in de omgeving van Montmirail. Zij gaven zich zonder tegenstand over aan de politie van Reims. Volgens AFP werden de mannen voornamelijk gezocht wegens poging tot moord op enige Bel gische en Nederlandse politiemannen en douanebeambten. Naar het A.N.P. verneemt 1 het hier vermoedelijk de smokkelaars die betrokken waren bij een vuurge vecht in de nacht van Zaterdag 21 op Zondag 22 Mei jl. in het Belgische grensplaatsje Rijckevorsel. In die be wuste nacht heeft een wagen van de centrale velddienstpost uit Tilburg in de omgeving van Baarle Nassau een Belgische pantserwagen achtervolgd, die met grote snelheid naar de Belgi sche grens reed. Op Belgisch grondge bied reed de pantserwagen door, on danks het stopteken van een Belgische douanebeambte. Laatstgenoemde voeg- Tenslotte vroeg het congres om de benoeming van een wereldsecretaris van de Y.M.C.A. voor studenten, op richting van een Y.M.C.A.-periodiek voor studenten en instelling van een fonds voor steun aan het Y.M.C.A.- werk ten behoeve van studenten die in moeilijke omstandigheden verkeren. i: ::.S- I uen der 1.64 STOCKHOLM, 22 Aug. Onbe kende duikboten zijn in zes weken tijds nu reeds zes maal aan de Zweed se Oostzeekust waargenomen, aldus berichten via de marine-autoriteiten in de hoofdstad. Zij bevinden zich in internationale wateren, doch vorige week is melding gemaakt van het zich bevinden binnen de territoriale wate ren van Zweden. De Russische am bassade in Zweden verklaart, dat het geen Russische boten geweest kunnen zijn. De gehele opbrengst plaatselijke afdelingen van Rode Kruis. Gistermiddag is in de Remonstrant se Kerk aan de Hooglandse Kerk- gracht te Leiden een rouwdienst ge houden welke voorafging aan de ter aardebestelling van de vorige week te Leiden overleden hoogleraar prof, dr G. J. Heering, Voorts nam het congres de aanbeve lingen met betrekking tot de structuur van de beweging, de organisatie en de werkmethoden aan. De wens werd uit gesproken, dat veelvuldiger wereldcon ferenties van de Y.M.C.A. zullen wor den belegd, minstens een in de vijf jaar. Ook meende het congres, dat het internationale karakter van de bewe ging steeds duidelijker naar voren moet komen, opdat de Y.M.C.A. zal uitgroeien tot een instrument voor in ternationaal begrip. Daartoe is o.m. een intensieve uitwisseling tussen de afzonderlijke verenigingen nodig. In een der aanbevelingen werd ge- wez oo de noodzaak om in overwe- genu t-christelijke landen de pro grammes van de Y.M.C.A. zodanig uit te werken, dat beantwoord wordt aan de behoeften van de niet-christenen, tonder evenwel de christelijke begin selen van de beweging te schaden. DEN BURG, 22 Aug. Het bijna tweejarig dochtertje Josée van de familie Vernue op Texel is, toen het uit een ledikant je wilde klauteren, in een gordijnkoord verward geraakt. Toen de moeder, die zich tijdens het ongeluk in een ander vertrek bevond, in de slaapkamer kwam, was de klei ne reeds overleden. -o- Hoogwater Woensdag 24 Aug.: Vlissingen: 5.55 u. 1.89 m., 18.09 u. 1.86 m. Terneuzen: 6.24 u. 2.05 m., 18.39 u. 2.03 m. Wemeldinge 7.33 u. 1.62 m., 19.46 u. 1.48 m. Zierikzee: 7.16 u. 1.40 m„ 19.26 u. 1.26 m. er ook bij de christelijke jonge- gedrongen te werken voor grotere eenheid -Katholieken en Grieks-Katholieken. MOSKOU, 22 Aug. Het Russische ministerie van buitenlandse zaken heeft Maandag aan de Franse ambas sade te Moskou medegedeeld, dat het presidium van de opperste Sowjet heeft besloten, 23 Franse burgers, die wegens oorlogsmisdaden waren ver oordeeld, voor het einde hunner straftijd vrij te laten. De Fransen zul len binnenkort aan de Franse autori teiten te Berlijn worden overgeleverd. ,^re^ de z’ch hierna bij zijn Nederlandse col- --lega’s en op zijn verzoek werd met de Nederlandse auto de achtervolging voortgezet. In het dorpje Rijckevorsel slaagden de smokkelaars er in met hun pantserwagen de auto van de douane te rammen. Er ontstond daarna een hevig vuurgevecht, dat eindigde met de ontsnapping van de smokkelaars. Het gebeurde heeft indertijd bij de grensbevolking grote verontwaardi ging gewekt. Een nader onderzoek zal moeten aantonen of men thans inder daad de beide gezochten in handen heeft. DEN HAAG, 22 Aug. De Neder landse Bakkerijstichting heeft besloten het In de drie vacantiemaanden Juni, Juli en Augustus mogelijk te maken, dat overal in ons land van acht uur ’s morgens af vers kleinbrood (ka detjes en dergelijke) bij de bakkers kan worden gekocht. De bakkerijen in de verschillende gemeenten echter zelf beslissen of ze van deze mogelijkheid gebruik zullen maken. Als de bakkers in een bepaalde plaats tot overeenstemming komen, geeft het districtshoofd der arbeidsin spectie vergunning voor de vervroegde verkoop van Vers brood. De nieuwe mogelijkheid is er vooral ten behoeve van de toeristen. Bij de acht Nederlandse ge vangenen, die binnenkort in Rus land worden vrijgelaten, bevindt zich de 45-jarige heer H. ten Hoff uit Onstwedde, die in de oorlog verplicht in Berlijn te werk werd gesteld. Zijn echtge note kreeg in 1943 bericht van hem uit Heilsberg in Oost-Duits- land, dat hij daar moest werken als chauffeur voor de troepen transporten naar het Oostfront. Sindsdien is jaren niets meer van hem vernomen. Men vermoedde, dat de man om het leven was ge komen. In 1948 verklaarde de Groningse rechtbank zijn huwe lijk ontbonden op verzoek van mevrouw Ten Hoff, die kort daarop trouwde met de Groning se kellner P. van der Lee. Uit het eerste huwelijk is een zoon, uit het tweede een dochtertje ge boren, die respectievelijk 24 en 4 jaar zijn. Begin vorig jaar kwam er na allerlei omzwervingen een brief kaart uit een Russisch kamp, waaruit bleek, dat de heer Ten Hoff nog in leven was. Als hij straks in de stad Groningen te rugkeert, neemt hij voorlopig zijn intrek bij zijn zoon. SINGAPORE, 22 Aug. In Singa- I pore is het Maandag tot nieuwe onge regeldheden gekomen als gevolg van de nu reeds zes dagen durende staking van ongeveer 10.000 gemeente-arbei- ders. Volgens politierapporten uit ver- ichillende delen van de stad werden vrachtauto’s met stenen bekogeld, wer den nog werkende arbeiders bedreigd en kwam het op verschillende plaatsen tot gevechten. Een chauffeur van een vrachtauto moest, na door een groep stakers te zjjn gemolesteerd, in een ziekenhuis worden opgenomen. Elf stakers wer den gearresteerd. De staking begon verleden week Dinsdag nadat de gemeenteraad ge weigerd had eisen voor loonsverho ging in te willigen. DEN HAAG, 22 Aug. De Neder- «ntlse uitvoer van pekel- en steurha- nr‘» in het tweede kwartaal van dit laar heeft 4.188.485 kg netto bedragen «waarde van f2.663.826, tegen /•J.9.365 kg ter waarde van f 5.955.415 n het tweede kwartaal van 1954. De smotste afnemers waren België met 'jna 2 milliioen kg ter waarde van mii- •240> West-Duitsland met 1,53 nhoen kg ter waarde van bijna 1 MHlioen gulden en Noorwegen met 1240860^ MO ‘er waarde van Van de gedurende het 2e kwartaal uit- L oerde hoeveelheid werden uit- eerM*? d°or exporteurs in Schevenin- fi mo millioen kg ter waarde van ■ii(.804, in Katwijk 1,12 millioen kg epnw®arde van f694.929, in Vlaardin- .3-176 kg ter waarde van u, m IJmuiden ruim 100.000 kg {7flnWaard.e van f700.928, in IJmuiden ln IJmuiden ruim 100.000 kg Dlnat aaide van 175.821 en in overige iHw11 20000 kg ter waarde van -o- Vorige week hoorde een bezoeker van de tentoonstelling bij de stand van de federatie" goud en zilver plotseling glasgerinkel. Hij ging kijken en zag in de duisternis een man lopen, zette di rect de achtervolging in, en waar schuwde en passant een andere bezoe ker, die de politie alarmeerde. Agen ten wisten daarop de vluchteling, de 35-jarige koopman H. G. E. aan te hou den. Inmiddels was gebleken, dat uit de vitrine drie gouden armbanden en twee gouden ringen ter waarde van 2500 gulden waren verdwenen. Toen de dader merkte dat hij werd achter volgd, leek het hem beter, de buit maar in het water te deponeren. -o- NANTES, 22 Aug. Nadat Zondag in principe overeenstemming werd bereikt in het conflict tussen de werfarbeiders uit Nantes en hun werkgevers, hebben de eersten beslo ten het werk Dinsdag te hervatten. Marokkaanse betogers hebben in j het weekend heftig gedemon- sfreerd, waarbij vele slachtoffers ti betreuren zijn. Op deze tele- foto trachten inwoners van Khe- nifra, door met knuppels en mes sen t'e zwaaien hun mening kracht bij te zetten. Medio Augustus 1953 wordt de Franse regering verplicht de Sultan te verwijderen. Hij wordt naar Corsica overgebracht en later naar Madagascar. Hoe dit mogelijk was? El Hadj Thami el Glaoui Pasja van Marrakesj, de onbetwiste leider van onte vreden pasja’s, caïds en ortho doxe Islamieten, die vrijwel ab soluut regeert over een millioen onderdanen, is zeer pro-Frans en bereidt een opstand voor tegen de Sultan. De Franse re gering heeft te kiezen tussen toegeven aan zijn eis of een gruwelijke burgeroorlog. Zij doet het eerste en gaat accoord met de benoeming van de 72-jarige oom van de afge- zeite Sultan, Sidi Moulay Mo hammed ben Arafa, niet ver moedend, dat binnen een jaar de Pasja van Marrakesj zich fel tegen de Fransen zal keren, be werend, dat Sudtan Mohammed ben Arafa een gevangene is van de Fransen en dat dezen zich niet in het minst hebben ge houden aan hun beloften tot hervorming Al die jaren blijft de Franse regering besluiteloos. Steeds maar weer wordt de kwestie Marokko uitgesteld. Premiers 1 sneuvelen o p het probleem. Scherpe tegenstellingen worden altijd maar weer in de Franse kabinetten openbaar. Er is een stroming, die Marokko zo 'vlug mogelijk wil loslaten, maar fel 1 ageert tegen deze gedachte een andere groep, die wel zoveel mogelijk zelfregering aan de Marokkanen wil geven, maar van oordeel is, dat het land voor .een volledige souvereini- 1 teit nog niet rijp is en wan- neer het dit toch zou krijgen zal ondergaan in wanorde en anarchie, in een strijd der broederen en een economische ontwrichting zonder weerga.... Het is het drama van Frankrijk, dat zich wreekt in dit deel van Afrika, zoals het zich ook al in ander opzicht heeft gewroken in de verhouding van Oost en West. van één kwartje kunnen de toehoorders een verzoeknummer laten spelen en dege nen die één gulden betalen, mogen hun nummertje zelf uit het instrument draaien. Waarschijnlijk zullen de res pectievelijke burgervaders aan de amateur orgelmannen en -vrouwen het goede voorbeeld geven. De begeleiders van „De Drie Prui ken” zullen voor commentaren en op wekkingen zorgen en met de centen bak rondgaan, om de ongetwijfeld vele vrijwillige gaven in ontvangst te ne men. De gehele opbrengst is voor de het Ned. De Arabische Liga verklaart in elk opzicht de onafhanke lijkheidsbeweging te zullen steunen. De Fransen krijgen van de Sultan nog gedaan, dat hij zich officieel van de felle nationalistische partij, de Is tiqlal, distancieert. De commu nisten roeren zich in steeds hef tiger mate. Uiteindelijk mag Gilbert Grandval het proberen. Men heeft hoge verwachtingen van hem. Frankrijks zwaarste wa pen, wanneer het gaat spannen. Want het te elfder ure door minister July aangekondigde hervormingsplan (pas in Maart van dit jaar) gaat de Marok kanen niet ver genoeg. Grand val komt met een plan, dat een compromis mag lijken, maar de uiteindelijke oplossing in zich kan dragen. Laat de huidige Sultan aftreden, laat de verdre ven Sultan afstand doen van zijn rechten en laten alle groe peringen van Marokko een re gering vormen, die straks zelf een religieuze leider tot Sultan zal kiezen. Laat bovendien on middellijk met de noodzakelijke hervormingen worden begonnen. Het is het „plan van de laatste kans”. Dagenlang is er een 1 scherpe strijd in de Franse re- gering. Faure wil tot elke prijs zijn Kabinet bij elkaar houden. Maar intussen is het 20 Aug. geworden, de dag, waarop twee jaar geleden Sultan Mohammed ben Joessoef werd verwijderd. Wat zal de Franse regering nu gaan doen? In allerijl probeert de Sultan zijn regering te her- vormen, maar daar gaat het de nationalistische Marokkanen niet om. Zij wensen iets anders. De komende dagen zullen leren of het in Marokko nog meer de diepte zal ingaan. j UTRECHT, 22 Augustus. Op Woensdag 31 Augustus a.s. zal in het Wilhelminapark te Utrecht een natio naal draaiorgelconcours worden ge houden. Aan dit concours gaat een tocht van één van Nederlands mooiste draaiorgels, „De Drie Pruiken”, langs Zeist, Amersfoort, Hilversum, Naar den, Gouda en Utrecht, vooraf. In die verschillende steden en stadjes zullen de journalisten die „De Drie Pruiken” als orgeldraaiers en centenophalers vergezellen, door de verschillende bur gemeesters officieel ontvangen den. Voor het luttele bedrag kwartje kunnen de 108-jarige grootvizier van Marokko, El Mokri, die waarschijnlijk de oud ste staatsman ter wereld is. De func tie van grootvizier komt overeen met die van premier. Premier Faure verklaarde na de morgenvergadering, dat de conferentie is begonnen in een atmosfeer, die wat zwaar is door de onlusten van het af gelopen weekeinde, doch, zo voegde hij hieraan toe, wij zijn vastbesloten met de Marokkaanse onderhandelaars de grondslagen te vinden die nodig zijn voor de voorbereiding van regelingen die de toestand vergt. Onder de Marokkaanse vertegen woordigers die vandaag in Aix-les- Bains aankwamen, bevond zich de machtige Pasja van Marreksj, El Gla- wi, die een heftig tegenstander is van de wijzigingen in de Marokkaanse dy nastie die de nationalisten eisen. Men verwacht, dat morgen (Dins dag) de officiële Marokkaanse dele gatie, die bestaat uit tradionalisti- sche pasja’s, caids en andere feodale heren, uit Aix-les-Bains zal vertrek ken, voor de nationalistische - afge vaardigden hun besprekingen met de Franse ministerscommissie be ginnen. De commissie zal drie dagen wijden aan het overleg met de verschillende nationalistische groeperingen, zoals de kleine doch progressieve onafhanke- lijkheidspartij, de Istiqlal en de voor malige Pasja van Sefroe, Si Bekkai, die een krachtig ondersteuner van de afgezette sultan Mohammed Ben Joes- sef is. Ook de Istiqlal is voor Ben Joes- sef, die twee jaar geleden werd afge zet en naar Madagascar verbannen. Deze partij is echter, met ander natio nalisten, bereid in te stemmen met een aftreden van de huidige sultan, Ben Arafa, en instelling van een regent- schapsraad. Een dergelijk compromis is aanvankelijk voorgesteld door Grandval, de resident-generaal van Marokko, doch verworpen door de Franse regering. et ontsteltenis en grote afschuw heeft de wereld kennis genomen van de gruwelijke moordpartijen in Marokko en Algerië, waarvoor geen enkel excuus kan gelden. Men kan (en moet) wel zoeken naar de achtergronden en de oorzaken, maar van welke kant men het ook bekijkt: wat er in Noord-Afrika is gebeurd en naar alle waarschijnlijkheid nog aan de gang is, is zonder meer een schanddaad, die ook de Marokkanen en de Algerijnen geen enkel winstpunt zal kunnen opleveren. Want al is er dan reden tot critiek op de innerlijk verdeelde Franse regering, die niet van doortasten weet, deze gruwelen kan zij niet zonder meer laten passeren en men "kan aannemen, dat minister-president Faure de grootst mogelijke Franse troepenmacht zal inzetten om de opstand en de anarchie de kop in te drukken.,Zonder herstel van de orde is het uit gesloten te praten over de toekomst. Dat er dit weekend wanorde-* lijkheden in Marokko en ook in Algerië zouden uitbreken was te verwachten. Dat het zó erg zou worden heeft velen over rompeld. Zelfs de resident-gene raal van Marokko, Grandval, die overigens al in het begin van deze maand op de grootst mogelijke spoed tot het doen van duidelijke voorstellen bij de Franse regering had aangedron gen, omdat hij op 20 Augustus grootscheepse ongeregeldheden vreesde, indien er nog niets zou zfjn gebeurd. Grandval heeft op de meest lugubere wijze gelijk gekregen. Vele honderden do den zijn gevallen. De opstand was voortreffelijk voorbereid. Het was bekend, dat de Fran sen met het oog op eventuele wanordelijkheden in Marokko troepen uit Algerië zouden wegtrekken en dit was voor de opstandelingen in Algerië het sein om aan te vallen. Het is, wanneer men de fei ten van de laatste jaren ten aanzien van Marokko in hun v rband beziet en rekening houdt met het emotionele, haast explosieve karakter van de na tionalisten in dit onrustige en ongeciviliseerde land, te ver klaren, waarom Let tot deze dramatische ontknoping moest komen. Het is eigenlijk begonnen met I de ineenstorting van Frankrijk I in 1940 (al waren er ook daar- 1 voor reeds moeilijkheden ge- 1 noeg), die het prestige van dit l land in Noord-Afrika ongemeen k ernstig schaadde. De interna- t tionale verwikkelingen rond i Marokko gedurende en kort 1 na de oorlog deden de stem- f ming in dit protectoraat beslist L niet meer pro-Westers worden, k al voelden de nationalisten zich t moreel geruggesteund door de I grote Amerikaanse bondgenoot, die duidelijk te kennen gaf van f het kolonialisme een afschuw L te hebbenDoor gesprekken en conferenties met Amerikaan- l se politici veranderde Sultan i (sinds 1927) Sidi Mohammed ben Joessef V zelfs van gema- f tigd pro-Frans in anti-Frans. L De Marokkanen zagen ver- i der, dat tal van landen in het I Midden en het Verre Oosten i onafhankelijk werden, dat Frankrijk onder druk het man- r daat over Syrië en de Libanon moest opgeven, dat de Arabi sche Liga ontstond en dat Libye i een souvereine staat werd. En steeds moesten zij in het eigen l land het Franse gezag blijven erkennen. Franse wetten re- geerden hen, een eigen binnen- en buitenlandse politiek mocht niet worden gevoerd. Voeg daarbij de ernstige interne tegenstellingen tussen de Ara bieren en de Berbers, tussen de partijen, die het meeste heil verwachtten van onderhande- lingen met de Fransen en die de Fransen zo snel mogelijk wil- den verdrijven, en alle facto ren zijn aanwezig voor het op een onzalig uur uitbreken van een chaos, een anarchie. AIX-LES-BAINS, 22 Augustus In een luxueus hotel te Aix-Les- Bains in de Franse Alpen zijn vandaag besprekingen tussen Franse en Marokkaanse leiders begonnen over de toekomst van Marokko, dat zo juist een van de bloedigste weekeinden in zijn geschiedenis achter de rug heeft. De besprekingen, die gevoerd worden tussen Franse ministers en vertegenwoordigers van alle schakeringen der Marokkaanse openbare mening, zijn voornamelijk gericht op het vinden van een formule waar mee al deze afgevaardigden kunnen instemmen bij de vorming van een representatieve regering voor het protectoraat. Het welslagen van deze besprekingen is evenwel verre van zeker. Premier Edgar Faure en de vier ministers die zijn opgenomen in de Franse commissie die door deze „verzoeningsconferentie” is samen gesteld, begonnen vandaag de confe rentie met een bespreking met de PARIJS, 22 Augustus Op de slotvergadering van het Y.M.C.A.- congres te Parijs is vandaag een verklaring aangenomen, waarin er bij de christelijke jongemannen-organisaties in de wereld op wordt aan- gedror^en jongere mensen een grotere rol in de leiding van de organi satie te laten spelen. Eerder hadden jonge afgevaarigden ter conferentie geprotesteerd tegen het overwicht van oudere mannen op conferenties. In de genoemde verklaring wordt mannenorganisaties op aan onder Protestanten, Rooms-Katholieken pagina 3 'Sis” e ii 1 in

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1955 | | pagina 3