OP NAAR GOA!
atoom-electriciteit
Nog geen plannen
voor
Genève
om
Churchill
van
voor
Geschilderd portret
de Tweede Kamer
PERON ZEGT POLITIEK
BESTAND OP
Wedloop in Genève om geheime
gegevens te verstrekken
U «ft D,ib',d"
Gedragsregels voor militairen die
worden gevangen genomen
R
r
in
Het
weer
Militairen krijgen
twee dagen meer
vacantie
Zandverstuiving
bedelft zes kinderen
-in Europa
JninonsTand;
I gevaren van de radio-activiteit
Duizenden toeristen
naar Rusland
GIFT VAN ONBEKENDE NEDERLANDER
wHHI
Nieuwe invasie
wordt gehouden
Terrein in Domburg
voor Padvinderij
sïtaT’17 Augustus-- - -
Oslo
J0Penhagen
^sterdam
WEERDEN ZIJN HET NIET EENS OVER DE
Kustvaarder
zandplaat
Twee konden niet
meer worden gered
ROOSENDAAL, 17 Aug. Twee
kinderen van de familie Van Wellen
uit Putte (België) zijn vanmiddag om
streeks vier uur aan de Postbaan in
Nederlands Putte om het leven geko
men, toen een zandhoop, waar de kin
deren met een aantal buurvriendjes
speelden, plotseling verschoof.
Brandweer had het weer erg druk om
demonstranten te bespuiten
Zondagswet
niet nadelig voor
niet-kerkelijken
ZOUTELANDE
EN ZIJN
PROBLEMEN
OP
de Koreaanse oorlog
Lessen
van
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Hij heeft een
ondeugende schittering
in zijn ogen
Na de ontmaskering van het complot
Als een optimist.
I Wen
"“^dagtemperaturen
I Mine'h?’ 17 Aug- Vrü veel be-
I kans on p? vo°r namelijk landinwaarts
I ^'ige win? enkele bui. Overwegend
I ra Lussen Zuid en West. La'
iaaagtemperaturen.
r 'L
lie JAARGANG No. 8168
(ZIE PAGINA 2)
DONDERDAG 18 AUG. 1955
Directeur: JACQ DE SMIT
onbewolkt
zwaar bewolkt
onbewolkt
licht bewolkt
zwaar bewolkt
onbewolkt
half bewolkt
half bewolkt
onbewolkt
zwaar bewolkt
licht bewolkt
onbewolkt
onbewolkt
zwaar bewolkt
onbewolkt
onbewolkt
zwaar bewolkt
half bewolkt
licht bewolkt
licht bewolkt
Abonnementsprijs ƒ0.47 per week,
2.p. maand, 5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 22 cent per mjn.
Rubriek Kabouters 10 ct. per woord
28
25
23
26
27
23
29
25
30
27
27
25
27
25
25
23
24
26
30
30
van de kernenergie hebben gemaakt, werkdagen, jlie
daar de Russische wetenschap altijd 1J J"
op een hoog peil heeft gestaan.
Het nieuwe fa
briekscomplex van de N.V. Tomadofa-
briek in Etten zal op 4 October officieel
door Prins Bernhard worden opengesteld.
Martin „De vader des volks” verbo
den met het oog op de onrust en de
ongeregeldheden, die volgden op de
bekendmaking van de samenzwering
om Peron te vermoorden. Ook toen
werden de waterstralen van de
brandspuiten op de Rooms-Katholie-
ken gericht en werden veel drijf
natte arrestanten gemaakt.
Vandaag is verder bekendgemaakt,
dat het Regeringsgebouw „Het roze pa
leis”, dat bij de afgelopen opstand ge
bombardeerd is, afgebroken zal moe
ten worden tengevolge van de schade
aan de fundamenten, welke door het
bestoken met bommen is toegebracht.
De in het paleis ondergebrachte bu
reaux zullen in een naburig gebouw
worden ondergebracht
REACTORS VAN GROOT
BELANG ONZER ECONOMIE
ZEEUWSCH DAGBLADl
’s GRAVENHAGE, 17 Augustus.
Vooruitlopende op een in voorberei
ding zijde herziening van de voor
schriften over de aan het militaire
personeel te verlenen verloven, is
thans een ministeriële beschikking
over het vacantieverlof voor militair
personeel verschenen.
Volgens deze beschikking wordt te
rekenen per 1 Januari 1955 het aantal
werkdagen vacantieverlof per kalen
derjaar voor de militairen, voor wie
dit aantal volgens de thans geldende
voorschriften 12, 15 of 18 bedraagt,
vermeerderd met twee vacantiedagen.
Een extra vermeerdering van de
duur van het vacantieverlof met twee
tot dusverre alleen
gold voor de militairen beneden de
rang van tweede luitenant die een
werkelijke diensttijd van 30 jaren of
meer in de zin van de pensioenwet
voor de landmacht 1922 kunnen aan
wijzen, wordt aan alle militairen, die
deze diensttijd kunnen aanwijzen dan
wel de leeftijd van 50 jaar hebben be
reikt, toegekend.
s-GRAVENHAGE, 17 Aug. -
Een onbekende heeft besloten, de
Tweede Kamer een portret van sir
Winston Churchill aan te bieden.
Met de vervaardiging hiervan is
de Nederlandse schilder Max
Nauta gisteren begonnen. Chur
chill heeft op zijn buitenverblijf
Chartwell twee uur voor hem ge
poseerd.
zijn werkelijk diep onder de indruk
gekomen van de enorme hoeveelheid
nieuw materiaal, dat, nadat veel ervan
tot dusver diep geheim was gehouden,
hier nu plotseling in een soort van
wedloop van bereidwilligheid om ge
gevens op tafel te leggen bekend is
gemaakt. Aan dit openbaar maken van
wetenschappelijk materiaal wordt
meegedaan door alle landen, uit Oost
en West, die iets nieuws te vertellen
hebben”.
In dit verband noemde prof. Gorter
het „verrassend” wat er aan belang
rijke gegevens door de Oostelijke lan
den was bijgedragen, ook al heeft het
de Westelijke geleerden niet verbaasd
te kunnen constateren dat de Russen
aanzienlijke vorderingen op het gebied
In het manifest wordt verder de
vraag gesteld of de oppositie soms
verwacht, dat de partij haar het
hoofd van President Peron zal aan
bieden om de vrede te verkrijgen.
In de avondbladen in Buenos Aires
wordt gelijktijdig met het uitgeven
van het manifest de oppositie ervan
beschuldigd, met actieve deelneming
van de Rooms-Katholieken de samen
zwering te hebben voorbereid ter om
verwerping van de Regering en het uit
de weg ruimen van President Peron.
De brandspuit heeft het vandaag
in de hoofdstad inmiddels weer erg
druk gehad met het bespuiten van
opgewonde demonstranten. Groepen
Rooms-Katholieken begaven zich
naar de graftombe van generaal José
de San Martin (de Argentijnse na
tionale held) in de kathedraal om
hulde te brengen. Eergisteren nog
werd een dienst in de kathedraal ter
nagedachtenis van generaal San
Deze groep demonstranten staat op
het punt op de trein te stappen om
zich te voegen bij de andere Indische
nationalisten om gezamenlijk vreed
zaam het Portugese Goa in bezit te ne
men. Het gevolg van deze invasie was,
dat een twintigtal demonstranten wer
den gedood. De gouverneur-generaal
van Goa heeft inmiddels meegedeeld
het te betreuren, dat een aantal In
diërs werden dood geschoten.
Ondanks deze droevige afloop zijn de
Indiërs van plan weer een nieuwe
mars naar Goa te ondernemen.
MIDDELBURG, 18 Aug. De fa
milie Heyse te Middelburg heeft in het
Oranjebos te Domburg een vier vijf
ha groot terrein ter beschikking ge
steld van de padvinderij.
„Een zeer welwillende daad”, zei de
heer J. J. Meijboom, de districtscom
missaris voor Zeeland van het N.P.V.,
die ons dit meedeelde.
Het is een buitengewoon mooi ge
legen deel van het Oranjebos, dat in
de toekomst ingericht zal worden als
trainingscentrum, mede met het oog
op de toenemende stroom van Engelse
padvinders die via Oostende naar Wal
cheren komen en daar hun kamp op
slaan.
Men hoopt het terrein in de voor
zomer van 1956 te kunnen openen.
De ogen van sir Winston vindt de
heer Nauta een moeilijke opgave.
„Hij heeft een ondeugende sarcasti
sche schittering in zijn ogen”.
Sir Winston had hem gevraagd,
hoe hij hem zou schilderen. De heer
Nauta antwoordde: „Als ’n optimist”.
De heer Nauta kan nog niet zeg
gen, hoe lang hij over zijn opdracht
zal doen.
Churchill heeft op zijn tachtigste
verjaardag een schilderij van zich
zelf gekregen, vervaardigd door de
Britse schilder Graham Sutherland.
Dit stuk heeft in Engeland nogal stof
doen opwaaien. Sommigen noemden
het machtig, anderen vonden, dat
Churchill er op leek als een gebro
ken oude man.
De zes punten van de geloften hou
den het volgende in:
1. Ik ben een Amerikaans militair
en ik behoor tot de strijdkrachten, die
mijn land en onze levensopvatting be
schermen. Ik ben bereid mijn leven
voor de verdediging hiervan te geven.
2. Ik zal mij nimmer vrijwillig
overgeven.
3. In krijgsgevangenschap zal ik de
strfjd met alle mij dan nog ten dienste
staande middelen voortzetten. Ik zal
alles in het werk stellen om te ont
vluchten, en ik zal anderen helpen, die
dit ook willen doen.
4. Als krijgsgevangene zal ik soli
dair blijven met mijn medegevange
nen. Ik zal geen inlichtingen verstrek
ken of meedoen aan enige handelwijze,
die voor mijn kameraden nadelig zou
kunnen zijn. Ik zal orders van mijn
meerderen ook in krijgsgevangenschap
opvolgen en ik zal hen in elk opzicht
steunen.
5. Wanneer ik in krijgsgevangen
schap ondervraagd wordt, mag ik al
leen mijn naam, rang, (leger)nummer
en geboortedatum opgeven. Alle ande
re vragen zal ik tot het uiterste toe
vermijden te beantwoorden.
6. Ik zal nimmer vergeten, dat ik
een Amerikaanse soldaat ben, verant
woordelijk voor mijn handelwijze en
toegewijd aan de beginselen, welke
mijn land vrij hebben gemaakt. Ik zal
mijn vertrouwen in God en In de Ver
enigde Staten van Amerika stellen”.
Max Nauta is de maker van de ra
men van gebrandschilderd glas in de
nieuwe Nederlandse kerk van Austin
Friars.
De voorzitter der Tweede Kamer,
dr L. G. Kortenhorst, heeft zich in
principe gaarne bereid verklaard,
t.z.t. het portret te aanvaarden.
Het schilderij wordt vervaardigd
in opdracht van een in Engeland wo
nende Nederlander, die onbekend
wenst te blijven.
In een vraaggesprek met de schil
der heeft deze verklaard, dat hij
Churchill zou uitbeelden zoals hij
hem zag en geen geflatteerd portret
zou maken.
Meaux
yenoble
I Nice
Geneve
Zurich
Min
IWort
Shen
TWenen
Stuck
I ‘wine
I Ajaccio
pen,
De Ned-rlandse afgevaardigden
waren het er over eens, dat het voor
Nederland gven zin zou hebben, nu
reeds plannen te maken voor het
tou..en van reactors voor de pro
ductie van electrische stroom, want
ten eerste zou dit economisch nog
niet verantwoord zijn, zolang stroom
uit kernenergie veel duurder is dan
conventioneel geproduceerde stroom
en ten tweede zou Nederland daar
door een stap overslaan omdat wij
dan niet op onze eigen ervaring,
maar op die van anderen zouden
moeten steunen.
De samenwerking tussen Nederland
en Noorwegen op het gebied van de
kernenergie zal in tegenspraak met
geruchten, die daaromtrent hier en
daar zijn opgedoken niet alleen
widen voortgezet, maar zelfs worden
uitgebreid, aldus prof. Gorter. Welis
waar zullen de in beide landen nieuw
te bouwen reactors niet gemeenschap
pelijk worden beheerd zoals met de
proefreactor in Kjeller het geval is,
mar de gemengde Nederlands-Noorse
commissie voor kernenergie blijft be-
tun, er zal een volledige uitwisseling
van gegevens plaats hebben.
DE GEVAREN VOOR DE MENS.
Omtrent de vraag welke gevaren de
Mnemende radio-activiteit op de we-
:eld mogelijkerwijze oplevert voor de
mus en de menselijke erfelijkheid
ten vraag waaromtrent ter conferentie
grote verschillen van mening bestaan
- zijn ook de Nederlandse afgevaar-
digden het onderling niet geheel eens.
De Amsterdamse prof. A. H. W. Aten
Ir maakte zich over deze kwestie niet
al te zeer ongerust, zoals bleek uit zijn
«pmerking, dat de radio-activiteit zich
tiet constant blijft ophopen, maar van-
zelf weer verdwijnt.
Men is internationaal tot een soort
van informele overeenstemming geko-
®en, dat het tegenwoordige niveau
'm de straling, waaraan de mens ge
middeld is blootgesteld, verdubbeld
kunnen worden, zonder dat er in
dividueel of hereditair schade wordt
aangericht, maar dat neemt niet weg,
jat elke nieuwe hoeveelheid straling,
Jie iemand ondergaat, de theoretische
kans op blijvende beschadiging van de
I kiemcellen vergroot.
Prof. Milatz toonde met een dui
delijk voorbeeld aan, hoe het me-
I mngsyerschil tussen de medici en de
I technici omtrent dit probleem dient
te worden opgevat. „Als ik in Utrecht
I een taxi naar het station neem, dan
I Per trein naar Den Haag reis, en in
I den Haag weer een taxi neem, zul-
I 'en de meeste mensen niet vinden,
GENEVE, 17 Augustus. Het Nederlandse program voor de bouw van
Lee kernreactors, de kleine „Kema”-proefreactor en de later te bouwen
joje flux”-reactor, heeft aspecten, die voor de Nederlandse economie van
grootbelang zullen zijn, zo heeft de Utrechtse prof. dr. J. M. W. Milatz, de
jiiecteur van het reactor-centrum Nederland, vandaag op een persconferentie
ij Genève verklaard. Prof. Milatz is een der leidende leden van de Neder-
jjndse delegatie op de internationale conferentie over atoomenergie, welke
ilvaardiging uit een dertigtal geleerden en technici bestaat.
Be aspecten waarop prof. Milatz doelde zijn van tweeërlei aard: in de
terste plaats zullen de te bouwen reactors de mogelijkheid openen tot het
«men van proeven, waarmee misschien de grondslagen kunnen worden ge
legd voor een Nederlandse industriële productie van kernreactors voor de
Internationale markt, en in de tweede plaats zullen zij studiecentra worden
die de industrie aan de afgestudeerde jonge physici en chemici kunnen hel-
waaraan thans een belangrijk tekort bestaat.
dat ik mij aan grote gevaren bloot
stel. Maar in werkelijkheid neem ik
tweemaal het risico van een auto-
ongeluk en eenmaal het risico dat
de stoomketel van de locomotief ont
ploft.
Wat de medici op deze conferentie
doen, staat gelijk met het wijzen op
en bestuderen van deze risico’s”.
DE CONFERENTIE.
Sprekend over de conferentie in het
algemeen, zei prof. Gorter, dat het
werk dat in Geneve wordt verricht,
zowel kwalitatief als kwantitatief zeer
indrukwekkend en stimulerend voor
onze overbelaste hersens was.
„De conferentie heeft een waarlijk
uniek karakter” zei hij, „vooral door
het zeer hoge niveau van de vertegen
woordigers van alle richtingen der we
tenschap die eraan deelnemen, en wij
Uitgave:
■kantoor: Goes, L. Vorststr.
L yhssingen: Nieuwstr.
kif 326; Middelburg: Korte
F j tr 35. Tel. administratie
redactie 2347; Ter-
Keuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
L-erbaan Le_ Cointre N.V.,
BERGEN OP ZOOM, 17 Augustus.
De kustvaarder „Maria”, afkomstig
van Karlsham in Zweden met 750 m3
Zweeds vurenhout aan boord is van
middag in het zicht van de haven van
Bergen op Zoom in de Oosterschelde
op een zandplaat gelopen. Daar de eb
reeds was ingetreden, zag men geen
kans het schip vrij te krijgen. Het
schip heeft het hoog water in de af
gelopen nacht moeten afwachten om
vrij te komen en de tocht naar de ha
ven te vervolgen.
-o-
ETTEN, 17 Aug.
WENEN, 17 Aug. De Sowjet-Unie
heeft vier Oostenrijkse geleerden die
in de oorlog krijgsgevangen werden
gemaakt, op vrije voeten gesteld. Zij
zijn met een Russische trein in hun
land teruggekeerd. Tijdens hun ver
blijf in Rusland hebben zij natuurkun
dige arbeid verricht.
-o-
MOSKOU, 17 Aug. De leider van
het Russische reisbureau „Intoerist”,
Ankoedinof, heeft medegedeeld, dat
verscheidene duizenden toeristen de
Sowjet-Unie in 1955 zullen bezoeken
als resultaat van met buitenlandse
reisbureaux gesloten overeenkomsten.
In 1956 worden nog meer buitenlan
ders verwacht.
De reizigers zullen komen uit de
Verenigde Staten, Frankrijk, Groot-
Brittannië, Zweden, Polen, Oost- en
West-Duitsland, Noorwegen, Finland
en andere landen.
De vier tot vijf meter hoge zand
berg bedolf zes kinderen, waarvan er
vier zich nog met enige moeite kon
den bevrijden. De kinderen sloegen
onmiddellijk alarm, waardoor omwo
nenden hulp verleenden.
Eerst na een half uur echter kon
de vijfjarige Irene van Wellen uit
de zandmassa omhoog worden ge
haald. De levensgeesten waren toen
reeds geweken. Na ruim een uur
werken slaagde men er in het stof
felijk overschot van de vierjarige
Philip van Wellen op te graven.
De rijkspolitie verleende hulp bij de
reddingswerkzaamheden.
De kinderen waren met hun ouders
op vacantie bij hun grootouders in het
Nederlandse deel van deze grensplaats.
BUENOS AIRES, 17 Augustus. Na de ontmaskering deze week
van het tegen hem gerichte complot heeft President Peron van Argen
tinië het politieke bestand, dat hij zijn tegenstanders enige tijd geleden
had aangeboden, opgezegd. De politieke strijd zal dus opnieuw ont
branden in Argentinië. De enige manier, waarop de Peronistische Partij
kan reageren op de aanslagen van de misdadige oppositie, aldus een
manifest, is terug te keren tot de strijd, gesteund door de numerieke
kracht van de meerderheid en de kracht van recht en rede.
Waarnemend-hoofdredacteur Prof. Dr J. J. de Jong
Medewerkers: J. A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeler, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg;
Ds D. J. van Dijk, St. Annaland; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; J. Hiüissen, Terneuzen;
Ds J. Karelse, Goes; Ds J. Kwast, Vlissingen; J. Laport Goes; J. Lodder, Vlissingen; J. Moll, Vlissingen;
K. C. van Spronsen, Goes; A. H. S. Stemerding, Souburg; R. Zuidema, Goes.
WASHINGTON, 17 Augustus. President Eisenhower heeft van
daag nieuwe gedragsregels uitgevaardigd voor Amerikaanse militairen,
die krijgsgevangen worden gemaakt. Tevens is een beroep gedaan op de
andere vrije landen van de wereld om deze gedragsregels ook voor hun
militairen te aanvaarden.
De gedragsregels omvatten een uit zes punten bestaande belofte,
waarbij elke militair zich onder meer verplicht antwoorden op vragen,
gesteld door vijandelijke ondervragers te ontwijken, ook wanneer hij li
chamelijk of geestelijk gefolterd wordt. Wordt hij mishandeld, dan moet
hij deze gedragslijn zo lang als hij het maar enigszins kan uithouden
volgen.
De nieuwe gedragsregels zijn aanbe
volen door een commissie, ingesteld
door het Amerikaanse ministerie van
landsverdediging.
De commissie was opgedragen na te
gaan hoe het kwam, dat een aantal in
de Koreaanse oorlog gevangen geno-
mpn Amerikaanse militairen er toe ge
bracht kon worden valse „bekente
nissen” te tekenen en op nog andere
wijze voor de door dè communististen
toegepaste „hersenspoeling” zijn be
zweken.
In een toelichting op de nieuwe in
structies wordt gezegd dat het afleg
gen van bekentenissen, juist of on
juist, mondeling of schriftelijk, verbo
den is. Eveneens is verboden het op
gramofoonplaten doen opnemen van
verklaringen, die voor de vijand pro
pagandistische waarde hebben, of het
doen van dergelijke uitlatingen voor
een vijandelijke radio-omroep. Verder
wordt in het verbod begrepen het
doen van beroepen op andere krijgs
gevangenen of in het algemeen het
mondeling of schriftelijk doen van
mededelingen, welke de vijand ten
voordeel kunnen strekken en nadelig
zijn voor de Verenigde Staten en hun
bondgenoten.
Het voornaamste punt, dat de com
missie stelde, was dat krijgsgevangen
schap een militair niet ontheft van de
verantwoordelijkheid jegens zijn land.
DEN HAAG, 17 Aug. De mening
van vele leden, dat reeds kort na de
inwerkingtreding van de Zondagswet
zou zijn gebleken, dat hier sprake is
geweest van een minder gelukkig
voorbeeld van overleg tussen Regering
en Staten-generaal, kan de minister
van binnenlandse zaken niet delen, zo
schrijft deze bewindsman aan de Eer
ste Kamer.
De onderhavige wetswijziging vindt
uitsluitend haar grond in de omstan
digheid, dat bij de totstandkoming van
de Zondagswet niet is voorzien, dat de
ze wet de voortzetting van bepaalde
tradities onmogelijk zou maken.
Uit de omstandigheid, dat bij de
voorbereiding van het onderhavige
wetsontwerp geen overleg is gepleegd
met de kerkgenootschappen, mag niet
worden afgeleid, dat de Regering het
gewicht van zodanig overleg zou mis
kennen. Uit het nauwe contact en in
tensieve overleg, dat bij de voorberei
ding van de Zondagswet met de kerk
genootschappen heeft plaats gehad,
bljjkt naar zijn mening duidelijk, wel
ke grote betekenis hieraan is gehecht.
De opvatting, dat door verwerping
van het amendement-Stufkens tekort
zou zjjn gedaan aan het compromis-ka-
rakter der Zondagswet ten nadele van
het niet-kerkelijke deel der bevolking,
acht de minister niet juist. Hij is in
tegendeel van mening, dat aanvaar
ding van het genoemde amendement
vooral door het zeer vage en ruime
begrip „uitingen van volkscultuur”
zou hebben kunnen leiden tot aantas
ting van de grondgedachte der wet.
