DE DOOLHOF
Meer dan millioen Tsjechen
bewonderden Spartakiade
WAT U ROOKT
MAJESTIC
THOMAS MANN,
strijder voor de vrijheid
Maar hij had geen
begrip voor
't christendom
w
Achter het Ijzeren Gordijn (III)
Fantastische turndemonstratie
fantastische prijzen
en
VAN NELLE'S
- n
Communisme is
een „ongodsdien
stig” geloof
Indonesiche
oud-minister
gearresteerd
G 11 280
Ijl!
- i
Vrije bewerking van een Engels
verhaal van Mrs Henry Wood.
Ds K, A, de Bel 45 jaar
predikant
H
l
ZEEUWSCH DAGBLAD
pagina 3
fandag 15 Augustus 1955
FEUILLETON
Steekpenningen aangenomen
'f
VIRGINIA SHAG
Vstupenka
<fen
5. cervence1955
Wervelstorm geen gevaar
voor New York
1 V.
Fantastisch
Uitspraak op congres
van Y.M.C.A.:
Zépadnf fribuna
Groen zand
L.
i' A
f»
y Y
1 c
'.M
BH
Ingezonden Mededelins (Adv.)
van Nelle's
Dit was mijn toegangsbiljet.
»AUA
I
4
(Wordt vervolgd.)
•H
(In het vorige artikel is een fout ge
slopen: het diner dat ik beschreef kost
te geen f 22.50, maar f 12.50.
De
grote
fOSAtit
3“
Die kosten 70.per dag. En dat
rische staat!
Majestic shag is uit de
beste tabakken samengesteld! U ziet
het zo: Dat is zuivere Virginia!
applaus ontketend. Een andere keer is
het de sierlijke vorm van het menselijke
patroon, dat in de Immense arena ge
tekend wordt. Of de harmonische kleu
renweelde van costuums en vlaggen.
En het programma ontrolt zich pre
cies op tijd. De ene groep van zoveel
duizend deelnemers is nauwelijks afge
marcheerd of de gordijnen van de toe
gangspoort schuiven opzjj om een nieu
we groep binnen te laten.
Het slot komt om half zeven. Het
is een apotheose waaraan bijna 40.000
mannelijke en vrouwelijke militairen
met een zee van nationale en commu
nistische vlaggen deelnemen. In ein
deloze colonnes marcheren zij het
stadion binnen en scharen zich om
twee kolossale, zilverkleurige ballons.
En terwijl aan de éne mast de vlag
van Tsjecho-Slovakjje en aan de andere
kant die van de Communistische Party
gestreken worde", klinkt over de luid
sprekers de gedragen stem van een de
clamator. Het is kenneljjk een lofzang
op het communisme welke hij voorleest.
Ik begrijp er echter niet veel meer van
dan de geregeld terugkomende woorden:
leger, democratie en Sovjet.
Het stadion stroomt snel leeg. In een
speciale autobus met een delegatie uit
Rood-Chlna rijd ik naar het hotel terug.
Hoogwater Dinsdag 16 Aug.:
Vlissingen: 0.17 u. 1.98 m., 12.37 u. 2.02
m. Terneuzen: 0.46 u. 2.15 m., 13.07
u., 2.18 m. Wemeldinge: 2.00 u. 1.78
m., 14.28 u. 1.75 m. Zierikzee: 1.49 u.
1.54 m., 14.13 u. 1.50 m.
Zo zag het enorme Strahov-
stadion er uit tijdens de Sparta
kiade 1955, welke door meer dan
een millioen toeschouwers
bezocht is.
De Chinezen dragen allemaal eendere
regenjassen met bijpassende regenpet-
ten. Dat trekt op zichzelf al de aan
dacht. Bovendien wuiven ze onvermoei
baar naar de mensen, die zich aan
weerszijden van de bus naar de trams
haasten. Men zwaait Ietwat verrast en
lachend terug. Mannen, vrouwen,
schoolkinderen, militairen, tramconduc
teurs en zelfs verkeersagenten. Een
paar uur later is de omgeving van het
Strahov stadion weer stil en verlaten.
De Spartakiade 1955 is voorbij.
NADRUK VERBODEN.
Het Is imposant.
Het enorme Strahov stadion (dat
kort voor de oorlog voor de Sokols ge
jouwd is) is op deze laatste dag van
het feest tot de laatste plaats bezet,
dat wil zeggen, dat er meer dan 150.000
mensen op de tribunes staan en zitten,
waaronder de Tsjechische president
Antonin Zapotocky met zijn forse
vrouw en de minister van Defensie in
een fraai Tito-achtig uniform. Het is
een drukte van belang. Mensen lopen
’s-GRAVENHAGE, 12 Aug. Zon
dag 21 Augustus herdenkt ds K. de
Bel, emeritus-predikant der Ned.
Herv. Kerk en thans hulpprediker te
Hollandse Rading, de dag waarop hij
45 jaar geleden het predikambt aan
vaardde. De jubilaris werd 12 Nov.
1883 te Harlingen, waar zijn vader
predikant was, geboren. Hij studeerde
te Utrecht. In 1909 werd hij candidaat.
Na als hulpprediker te Heerjansdam
werkzaam te zijn geweest, werd hij 21
Aug. 1910 door zijn broer, wijlen ds
G. J. G. de Bel van Vuren en Dalem,
te Heerjansdam in het predikambt be
vestigd. In 1919 vertrok ds de Bel naar
Vollenhove, in 1922 naar Tjerkgaast,
in 1925 naar Steenwijk en in 1928 naar
Schiedam, waar hij werkzaam is ge
weest tot aan zijn emeritaat op 1 Oct.
1950. Hij vestigde zich daarna te Hol
landse Rading.
NEW YORK, 12 Aug. De wervel
storm „Connie”, die de Amerikaanse
Oostkust van de Atlantische Oceaan
uit bedreigde, buigt zich 125 km voor
de kust van Noord-Carolina in noor
delijke richting af. In een omtrek van
225 tot 450 km komen echter wind
snelheden voor van meer dan 150 km
per uur. De kans, dat het gebied van
New York zal worden getroffen, wordt
gering geacht.
Inmiddels is een nieuwe wervel
storm „Diana”, uit de richting Porto
Rico op weg naar de Oostkust.
In ple staat Colorado hebben stor
men een schade van bijna een millioen
gulden aan de oogst aangericht. Er
wordt één vrouw vermist.
123)
En dan moest hij natuurlijk gaan.
Als regel was Karl volkomen veilig
op de weg naar de Doolhof. Er liepen
zo goed als geen mensen. Maar toch
hield hij de grootst mogelijke voor
zichtigheid in het oog. Hij drentelde,
alsof hij een wandeling deed; keek
uit, of niemand hem zag en als de
kust veilig was, belde hij, want over
dag gebruikte hij nooit zijn sleutel.
Mocht er soms iemand passeren, dan
kuierde hij naar rentmeester Smith en
hield een praatje met hem, om pas
naar binnen te gaan, als de ongewens
te wandelaar voorbij was. Bij het te
rugkeren gebruikte hij dezelfde voor
zorgsmaatregelen. En het gelukte hem
tot dusverre de opmerkzaamheid der
buitenwereld te ontgaan.
De dagen gleden voorbij. Met Adam
ging het op en af. Soms was hij een
dag ziek, om de volgende dag veel
beter te schijnen, zodat hij zo opge
wekt mogelijk was. Mevrouw Cleeve
vertoefde nog steeds op het Court,
want zij kon er niet toe komen Lucy
te verlaten.
Op zekere morgen ging Karl er
reeds zeer kort na het ontbijt heen.
Adam was de vorige avond zeer ziek
geweest, wat Karl verontrustte. Hij
wilde juist aan de bel trekken, toen
Anna Hopley met dokter Moore aan
kwam lopen, om deze uit te laten.
Op het dorp wist men van de veel
vuldige bezoeken van de dokter. Daar
voor had Moore zelf gezorgd, door
thuis en aan anderen mee te delen,
dat de oude tuinman van de Dool
hof, een zekere Hopley, zeer ziek was.
Nu, toen taalde niemand er naar. Hij
kon vrij in- en uitlopen.
„Hoe gaat het?” vroeg Karl.
„O, vanmorgen beter, zoals ik wel
sen. De luidsprekers spuiten marsmu-
heen en weer op zoek naar hun plaat-
zlek over de menigte uit. Venters met
ijs, limonade en knakworstjes prijzen
hun waren aan. En Intussen ontvouwt
zich in de met groen zand Inplaats van
met kwetsbaar gras bedekte arena een
boeiend schouwspel van kleur en gratie.
De deelnemers komen binnen door een
monumentale toegangspoort recht te
genover de eretribune. Boven de poort
staat in grote letters: Bereidt u voor
op de Vrede en de Verdediging van het
Vaderland. Aan weerszijden ervan ste
ken twee kolossale beelden hoog in de
lucht. De arena zelf is 300 meter lang
en 200 meter breed.
In de bodem zijn meer dan 100 luid
sprekers ingegraven, waardoor alle
gymnasten op hetzelfde ogenblik de
commando’s en de begeleidende muziek
(welke speciaal voor de Spartakiade is
gecomponeerd en door een orkest van
100 man uitgevoerd wordt) kunnen ho
ren. Het Is daardoor mogelyk de bewe
gingen precies geljjk uit te voeren. En
dat gebeurt ook.
Het is werkelijk fantastisch.
Het Is weliswaar niet allemaal zuiver
turnen. Er zijn ook demonstraties bij,
welke niets met turnen te maken heb
ben. Een groot deel van de gymnasten
zijn leden van militaire en seml-milltal-
re organisaties. Maar dat doet allemaal
niet af aan de schoonheid van het speK-
takel. De ene keer is het de verbluffen
de gelijkheid van het bewegen van dui
zenden lichamen, dat een storm van
„Moore zei: we moesten proberen
je naar Londen te krijgen, om daar
onder geneeskundige behandeling te
komen.”
„Dwaasheid!” riep Adam. „Alsof
die behandeling iets baten zou! Dat
weet hij zelf veel beter. Heeft het
vader iets geholpen, Karl? Ik heb pre
cies dezelfde kwaal.”
Karl bewaarde het stilzwijgen. Hij
kon er geen antwoord op geven.
„Ga zitten, ouwe jongen, en vertel
me eens, wat voor nieuws er is. Heb
je de courant meegebracht?”
„Er zijn nog geen couranten geko
men”, zei Karl, een stoel bij het bed
schuivend.
„Wat zijn de mensen toch lang
zaam. Ik sta zo meteen op.”
„Neen, Adam, vandaag niet. Moore
heeft het verboden.”
„Moore? Een goeie, ouwe vent, hoor.
Maar ook zo’n langzame. Overigens
heeft hij niets te verbieden. Ik ga uit
bed, als ik er zin in heb. Waarom zou
ik niet opstaan?” Hij sprak weer op
zijn bekende, houtaine, tartende toon.
„Ik zal toch zelf het beste wel over
mijn krachten kunnen oordelen, zou
ik zeggen. Al bleef ik hier maanden
lang liggen, Karl, dan zou ik nog geen
dag aan mijn leven kunnen toevoe
gen.”
Ja, dat kon Karl niet ontkennen. Hij
luisterde verder naar het gepraat van
Adam, die uitvoerig vertelde van een
droom, die hij die nacht gehad had.
Toen sprong hij ineens op Rose over.
„Die vrouw van mij, Karlo, wordt
bijna even knap in het tuinieren als
ik. Zij werkt zo nu en dan in de tuin.
Een goede afleiding.”
PARIJS, 12 Aug. Op het Y.M.C.A.-
congres, dat alhier ter gelegenheid van
het honderdjarig bestaan van de in
ternationale christelijke jeugdbewe
ging momenteel plaats vindt, heeft de
Australische hoge commissaris in Ca
nada, Sir Douglas Copland, verklaard,
dat het communisme een „ongods
dienstig” geloof is, dat zich voor vele
dingen sedert de tweede wereldoorlog
te verantwoorden heeft. Hij verklaar
de, dat het beslissende punt, waar het
nu om gaat, de vraag is, of het com
munisme zijn aanhangers meer men
selijke vrjjheid zou kunnen- toestaan
dan in de westelijke democratieën
geldt. „Op dit punt is de communisti
sche wereld tot dusver in het nadeel,
en volgens haar eigen filosofie moet
dat zo zijn”.
Thomas Mann was een voorvechter
voor de democratie en de vrijheid.
Toen het nationaal-socialisme in zijn
vaderland aan het bewind kwam, ver
diepte hij zich steeds meer in deze pro
blemen. Zelf gevormd door Nietzsche^
kon hij niet begrijpen, dat wat hij in
Nietzsche als bevrijding had ervaren
door anderen tot tyranie werd gepro
pageerd.
De grocrte Duitse schrijver ging dan
ook vrijwillig in ballingschap toen de
eerste symptonen van deze balling
schap zich aftekenden. Hij was in
Frankrijk, Zwitserland en later in de
Verenigde Staten om na de tweede we
reldoorlog weer in Europa terug te ke
ren. De laatste jaren van zijn leven
woonde hij in Zwitserland.
Tijdens zijn Zwitserse jaren schreef
Mann zijn opstellen over Europa en
de democratische geest, waarin hij be
lijdenis aflegde van zijn onverzwakt
geloof in de vrije geestelijke krachten, j
Maar van de wezenlijke betekenis van j
het Christendom voor deze vrijheid i
had hij geen oog. Teveel was hij een
geesteskind van Schiller en Goethe.
Maar in deze beperking was hij toch
een van de grootste schrijversfiguren
van de eerste helft van deze eeuw.
'y oals we Zaterdag reeds berichtten,
is de grote Europese romanschrij
ver, Thomas Mann, plotseling overle
den.
Hij werd 6 Juni 1875 in Luebeck ge
boren als zoon van een rijke koopman,
die senator was van zijn stad. Als jon
gen was Thomas een verlegen jonge
man. Na drie maanden verlichte dienst
werd hij uit het leger ontslagen, omdat
hij niet voldeed.
Na de dood van zijn vader ging zijn
familie naar Muenchen, waar hij klerk
werd op een verzekeringskantoor, maar
verliet dit kantoor zelf maar voordat
hem gezegd werd, dat hij moest ver
trekken.
- -
verwacht had. Maar ik heb hem be
volen vandaag in bed te blijven. En
hij zal nu wel gehoorzamen, want hij
voelt zich erg zwak.”
„Elke nieuwe aanval maakt hem
zwakker”, zei Karl.
„Inderdaad. De verantwoordelijk
heid, die op mij rust, bevalt mij maar
half. We moesten nog eens een ander
kunnen raadplegen.”
„Tja. Maar hoe moeten we dat aan
leggen?”
„Dat is het juist hoe? Ik wou,
dat hij in Londen onder voortdurende
behandeling van een ervaren genees
heer kon zijn.”
„We willen dit en we willen dat,
mijnheer Moore, maar u weet, hoe on
mogelijk het voor mij is, meer te doen
dan nu. Antwoord mij nu eens open
hartig, ik geloof, dat u dat wel doen
kunt, zou er kans op herstel bestaan,
als wij andere geneeskundige hulp
hadden dan de uwe?”
„U vraagt mij te veel. Ik weet het
niet. Het zou natuurlijk kunnen, hoe
wel ik er vrij sceptisch tegenover sta.
Ik tracht alles te doen, wat er te doen
is. Maar zekerheid, neen, die kan ik
niet geven.”
Karl ging de Doolhof in en vond
waarlijk Adam in bed. Als regel
stoorde zijn broer zich niet aan Moo
re. Hij zag er miserabel slecht uit.
Het eens zo fraaie gelaat was onken
baar vervallen en ingezonken; het
korte haar was bijna geheel grijs ge
worden; zijn ogen hadden een zon
derlinge, peinzende, geduldige uit
drukking gekregen.
„Ik dacht, dat je nooit zou komen,
Karlo.”
„Nu, kerel, ik ben juist vroeg. Voel
je je nu wat beter? Heb je geen pijn?”
„Veel beter. En heel geen pijn.”
X i
Ml Ir* JlUMIII IIIIM ii
PRICHC© OP BRfiVNOVA
óft» 75
DJAKARTA, 12 Aug. De politie
van Djakarta is overgegaan tot arre
statie van de ex-minister Djody. Men
heeft bewijzen en rapporten gevonden
op grond waarvan tot arrestatie kon
worden overgegaan, aldus heeft het
hoofdkwartier van het Indonesische le
ger later bekend gemaakt. Mr Djody
zou in zijn functie van minister steek
penningen hebben aangenomen.
De gearresteerde is tevens voorzit
ter van de Partai Rakjat Nasional
(P.R.N.). Zolang mr Djody wordt
vastgehouden, zal ’n ander deze func
tie bekleden. De gearresteerde werd
opgepakt toen hij het departement
verliet, nadat hij zijn opvolger in het
nieuwe kabinet Harahap de zaken
had overgedragen.
In een mededeling van de partij
wordt gezegd, dat de aanhouding is
verricht door de „procureur-generaal”.
Er is verder meegedeeld, dat de par
tijleiding poogt in contact te komen
met de minister-president, de procu
reur-generaal en mr Djody zelf ten
einde nadere bijzonderheden te verne
men.
Toen kwam hij terecht in het leven
van de grote stad, volgde cursussen aan
een universiteit, schreef enige korte
verhalen en begon te werken aan een 1
roman, die hem vroege roem zou bren
gen. In 1905 trad hij in het huwelijk
met de dochter van een vooraanstaan
de familie in Muenchen.
In zijn eerste grote werk „Die Bud
denbrocks”,
beschreef
een
stad,
een beeld van het
leven. Maar zijn grootste roem oogstte
Mann wel met zijn grote roman „Der
Zauberberg”, dat handelt over het sa
natorium leven in Davos.
Tsjechen zijn van oudsher
turners. Een verbluffend
now j ,van hun hunnen op dit
9eM’d leverden zij op de Sparta-
Klaae, voortzetting van de
vroegere Sokol-feesten.
Alles draalt om de Spartakiade. Het
la niet zo maar een sportfestijn. Het Is
een prestlge-kwestie voor het regiem,
evenals destijds de Olympische Spelen
in Berlijn een prestige-kwestie voor een
ander regiem waren. De Spartakiade
moet de wereld aan belde zijden van
het Ijzeren Gordijn Imponeren. Om dat
te bereiken zijn kosten noch moeiten
gespaard. Een jaar lang is er aan de
voorbereidingen gewerkt. Terwijl overal
In het land gymnasten de voorgeschre
ven oefeningen aan het Instuderen wa
ren, was men In Praag bezig met het
treffen van voorzieningen voor het huis
vesten van 300.000 deelnemers en een
millioen toeschouwers.
Meer dan 300 scholen en 75 andere
gebouwen zijn voor hen ingericht. Er
zijn kleedkamers gebouwd, waarin
65.000 turners zich tegelijk kunnen ver
kleden. Er is 700.000 kilo stro tot ma
trassen verwerkt. En er zyn 600.000
nieuwe turnpakken, 900.000 trainings
pakken en 900.000 paar gymnastiek
schoenen besteld.
En dat was allemaal nog maar een
fractie van wat er uiteindelijk nodig
zou zijn om de Spartakiade achteraf een
Succes te kunnen noemen.
(Van onze correspondent Alfred van Sprang)
PRAAG, Juli 1955.
e portier van het oude Palace Hotel in het centrum van de stad
J kijkt heel somber als ik hem vraag waar ik kaarten kan krijgen
voor de Spartakiade: het unieke turnfestijn waarmee de Sokols
destijds al wereldvermaardheid verworven hebben.
„Ónmogelijk, mijnheerverzekert hij.
„Waarom
„Alles is uitverkocht
„Hoe kom ik er dan toch in
„Belt u het Ministerie van Buitenlandse Zaken even
In een communistische maatschappij zijn ministeries natuurlijk nog
belangrijker dan bij ons. Weliswaar beweren ze daar, dat het erg moei
lijk is om nu nog een kaartje te bemachtigen, maar een paar uur later
ligt er toch eentje voor me bij de portier. En met de complimenten
Van het ministerie wat wel zo voordelig is, want anders had ik er
£37.50 voor moeten betalen. En dat is nog niet eens de beste plaats,
voor een volksfeest in een proleta-
vcuon
"77X iXZi? TXX wpcKtr ■«lx.,
dat in 1901 verscheen,
hij de geschiedenis van
koopmansgeslacht uit zijn
„Der Tod in Venedig” geeft
kunstenaars-
VgUCY STaDIÖN na STR^HOVË
t CBlostatm s^artaMada 1955
onpU
i