Als basketballen
Satellieten zullen belangrijke gegevens
de aarde
seinen
naar
voor
en
Beperkende bepalingen
grote gebouwen verscherpt
MliiMiiil
■r^i
ONBEPERKTE GARANTIE ||Hm
OP DE VERING ligSfj
Ontmoeting tussen Tsjiang
Tsjou in het verschiet
r
ig
zo groot
in
i
W„
afe
■mKI
KABINETSFORMATEURS
INDONESIË HEEFT DRIE
R
liy
Eerste stap naar ruimtevaart
de industriële
voor
Geen inkr mping
bouw
Frans plan
Algerije
Straaljager bij
Afsluitdijk
neergestort
Duits memorandum
over Saargebied
Eisenhower gaf
zijn toestemming
van
Om woningbouw niet te stagneren
Masjumi en P. N. L
moeten elkaar vinden
<T
5 1
Geen sensatie, maar
wetenschappelijke
opzet
Rijksgoedkeuring voor
bouwsom groter dan
f 50.000.-
940 meter onder
de grond
ZEELAND
I
Prof. Minnaert:
Noordwestelijke wind
1
A I
I
De ruimtevaart
BiiiiiiasaiiiiBiiiilStt
lllllli.-
WetJ
g,
I
I
Resultaten kunnen de
nensheid ten goede komen
ii In een onderhoud dat een
A.N.P.-redacteur met prof. dr.
M, G. J. Minnaert, hoogleraar in
sterrenkunde aan de Rijks-
iversiteit te Utrecht, had naar
Melding van de verklaring
,an president Eisenhower zeide
prof. Minnaert, dat dit plan al
zeer dikwijls is voorgesteld, zo
wel in de Oostelijke als in de
Westelijke landen. In beginsel is
het stellig mogelijk, maar de te
overwinnen technische moeilijk
heden zullen nog buitengewoon
groot zijn, vooral indien men
waarnemers op de satelliet wil
plaatsen. De mensheid, aldus
prof. Minnaert, heeft al te lang
haar techniek gebruikt voor de
oorlog. Wanneer men de weg
van de vrede inslaat, komen
dergelijke ondernemingen bin
nen het bereik van de mogelijk
heden. Het scheppen van een
kunstmatige satelliet zou een
belangrijke voorbereiding zijn
om het zenden van een vuurpijl
naar de maan mogelijk te ma
ken. Prof. Minnaert sprak in dit
onderhoud de hoop uit dat dit
grootse experiment op zuiver
wetenschappelijke wijze zal
worden opgezet en zonder zucht
naar sensatie. Dan kan men vol
gens de hoogleraar er zeker van
zijn, dat de resultaten de mens
heid ruim ten goede zullen ko
men.
Zij hebben een week tijd
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR
Conferentie over Verre Oosten
«t
willen afdalen, maar dit gelukte hun
niet. Zij kwamen vanavond weer aan
de oppervlakte.
’gins
Stichting
lie JAARGANG No. 8152
Waarnemend-hoofdredacteur Prof. Dr J. J. de Jong
(ZIE PAGINA 1)
LANCERING KUNSTMANEN
OVER EEN PAAR JAAR
(Adv
Mededei'
111
ZATERDAG 30 JULI 1955
Directeur: JACQ DE SMIT
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Zondag: Zon op 4.58 u., onder 20.34
Maan op 18.32 u., onder 1.28 u.
Abonnementsprijs ƒ0.47 per week,
2.p. maand, 5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 22 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 et. per woord
PARIJS, 29 Juli. De Franse re
gering overweegt een sociaal en eco
nomisch plan voor Algerije, dat de le
vensstandaard jaarlijks zes procent zal
verhogen, aldus heeft de minister van
binnenlandse zaken, Maurice Bourges-
Manoury, vandaag in dé nationale ver
gadering meegedeeld.
„Er moet geen enkele twijfel be
staan over de vastbeslotenheid van de
regering om de orde in Algerije te
herstellen”, zo zeide hij tijdens het
voortgezette debat over het verzoek
van de regering om de noodtoestand
in Algerije met drie maanden, 'tot drie
Januari, te verlengen.
„Wij zullen alles doen om de op
standelingen en hun medeplichtigen
te straffen, maar tevens alle excessen
bij de repressaillemaatregelen vermij
den”.
De vergadering heeft ingestemd met
de verlenging van de noodtoestand.
-o
DE BILT, 29 Juli. Veranderlijke
bewolking met opklaringen en vrijwel
overal droog weer. Dezelfde tempera
turen als gisteren of iets hogere. Ma
tige Noordwestelijke wind.
ING
-EN,
'OOM
■nz.l
van J
nen.j
hunj
*55 J
-■
de 1
sstrl
iwstJ
‘r 1
-ve: I
ISjil
1 z I
Si]
I
i
WASHINGTON, 29 Juli. In het
halfjaarlijkse rapport van de Ameri
kaanse commissie voor atoomenergie
aan het congres staat, dat begonnen
is met de aanmaak van verscheidene
typen nieuwe atoomwapens aan de
hand van de gegevens, die vorig jaar
zijn verkregen bij de proeven met wa
terstofbommen in de Stille Oceaan.
Medewerkers: J. A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van
Ds D. J. van Dijk, St. Annaland; J. S. Hoek, Middelburg;
Ds J. Karelse, Goes, Ds J. Kwast, Vlissingen; J. Laport Goes; J. Lodder, Vlissingen, J. Moll
K. C. van Spronsen, Goes; A. H. S. Stemerding, Souburg; R. Zuidema, Goes.
Sinds jaren werken in verscheidene
landen, in het bijzonder in de V.S., de
Sowjet-Unie en Engeland, geleerden
aan de ruimtevaart. Ook al omdat men
vaak van oordeel is, dat ruimtesche
pen de grootste waarborg voor de vre
de zouden zijn, aangezien men van uit
deze ruimteschepen elke oorlogsvoor
bereiding zou kunnen opmerken.
Vorig jaar September meldden de
Russen, dat zij met raketten een hoog
te van 300 km hadden bereikt. Ook
werd melding gemaakt van een ont
werp voor een Russische raket voor
interplanetair verkeerd In April j.l.
deelde de Sowjet-academie voor we
tenschappen mee, dat er een speciale
commissie ter coördinering van het on‘-
derzoek op het gebied van de ruimte
vaart was ingesteld.
’t Was feest in Nijmegen, Vrijdag, toen de duizenden deelnemers aan
de jaarlijkse Vierdaagse, daar, wel een beetje moe en een pietsie ge
kweld door blaren, arriveerden na hun laatste wandeldag. De stemming
in de oude veste van Carolus Magnus was opperbest en dat was ook
geen wonder, want ook deze Vierdaagse blijkt een groots internationaal
verbroederend feest te zijn gewerden. Foto links was het welkom voor
de krasse 79-jarige Amsterdamse heer 3. Aartsen, die bij zijn aankomst
aan de finish met hangend jasje, maar allerminst met hangend hoofd
een jubelende familieschaar ter begroeting aantrof. Foto rechts: het
wandelgenot stralend van de verbrande koppen, zo arriveerde een
groepje individuele deelnemers aan de finish op de laatste dag in
Nijmegen... (zie óck pag. 3).
KAZH. BEDDEN- EN HAALWARENf ABRIEKCN IC ZEVENBERGEN
De verscherping, waarvan sprake is,
zal hieruit bestaan, dat een verdere
uitbreiding wordt gegeven aan de wer
kingssfeer van de rijksgoedkeuringen.
Daardoor zullen met ingang van 1
Augustus 1955 ook onder de Rijksgoed-
kering vallen in de eerste plaats alle
werken voor de nijverheid, waarvan
de bouwsom hoger is dan f 50.000 en
voorts alle overige bouwwerken, waar
van de bouwsom ligt tussen f 10.000 en
f 100.000, voor zover niet reeds de
grens lager dan f 100.000 was gesteld.
De complete thans geldende regeling
is opgenomen in de beschikking van
de minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting, welke in de staats
courant van 29 Juli 1955 is gepubli
ceerd.
Als de Masjumi en de PNI elkaar
het premierschap niet gunnen, bestaat
de kans, dat de Kabinetsformatie mis
lukt.
drukbezochte persconferentie.
zal draaien, verschillende waarnemin
gen overbrengen aan de ontvangpos-
ten over de gehele baan over de aar
de.
De satellieten zullen met behulp
van een raket met drie afdelingen van
startbanen worden afgeschoten. Het
eerste stuk raket, van het type van
de V-2, zal het apparaat tot een hoog
te van’ 20 tot 22 kilometer brengen.
Dit stuk valt dan terug naar de aar
de. Het tweede gedeelte van de raket
voert de satelliet, die bolvormig zal
zijn, tot 300 km hoog, waarna het der
de gedeelte van de raket de „kunst
maan” in haar planeetbaan brengt. In
deze baan vliegt zij dan in anderhalf
uur om de aarde. Een gedeelte van
de satelliet blijft naar de zon gekeerd.
Aangezien de baan van de „kunst
maan.” over verscheidene landen
loopt, is de samenwerking van allen
vereist met het oog op het opteke
nen der waarnemingen. Na verloop
van zeven tot tien dagen zal het ap
paraat tengevolge van de uiterst
lichte wrijving, welke op 300 km
hoogte bestaat, uiteenvallen en a’s
stof weer op de aarde terechtkomen.
Samenwerking met Rusland
Volgens prof. Nicolet zal de eerste
satelliet van een startbaan in de V.S.
worden gelanceerd, waarna andere
zullen volgen van andere bases in ver
schillende delen van de wereld, met
name uit het Noord- en Zuidpoolge
bied en dwars door het Noorderlicht
met het doel waarnemingen te doen
in dit gebied, waar radio-uitzendingen
door nog onbekende oorzaken aan
storingen onderhevig zijn.
De kosten van een satelliet bedra
gen nog niet het tiende deel van een
bommenwerper. De bouw er van zal
niet geheim worden gehouden. Alle
documenten zullen ter inzage liggen
voor de deskundigen die aan het ex
periment willen meewerken.
In antwoord op een vraag deelde
prof. Nicolet mee, dat de samen
werking van de kant van de Sow
jet-Unie zal bestaan uit de installa
tie van honderd waarnemingsposten
met ongeveer duizend geleerden en
het zenden van een ijsbreker naar
het Zuidpoolgebied.
Burgeler, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg;
J. Hommes, Nieuwdorp; J. Huiissen, Terneuzen;
<r,:—- Vlissingen;
Geen twijfel
mogelijk
Mie.
e DtW
h, J
«ier
195J
'et d
I
1
- tot]
Stj
de I
I
het
beste bed
ooit
gemaakt!
ZEEUWSCH DAGBLAD
Uitgave.
„Zeeuwsch Dagblad”
Giro 274289.
-oofdkantoor: Goes. L. Vorststr.
„„-rel 2438 (b.g.g. voo’redactie
•X voor advert, enz. 2970),
Snren: Vlissingen: Nieuwstr.
J^Telef. 326; Middelburg: Korte
«Ltlstr 35. Tel. administratie
S Tel. redactie 2347; Ter
neuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan &^Le^ Cointre N.V.,
Dit is de eerste foto van de eerste
vlucht van de Amerikaanse „Tur-
boprop”-straaljager. Het toestel
vliegt boven het testcentrum van
de luchtmacht van de Ver. Staten.
De piloot die de eerste vlucht
maakte, bleef er 35 minuten mee
in de lucht op een hoogte van
20.000 voet. De machine, welke ’n
actie-radius heeft van 2000 mijl
heet de snelste van zijn soort te
zijn welke ooit werd gebouwd.
DEN HAAG, 30 Juli. Met ingang van 1 Augustus zullen de beperkende
bepalingen"ten aanzlen van het in uitvoering nemen van bouwwerken wor
den verscherpt. De ongekende grote activiteit in nagenoeg alle sectoren van
de bouwnijverheid heeft geleid tot zodanige spanningen op de bouwmarkt,
dat een verdere regulering van de in uitvoering komende bouwwerken nood
zakelijk is. De situatie op de arbeidsmarkt en de materiaalmarkt zijn zodanig,
dat een verdere toeneming van de hoeveelheid in uitvoering zijnde werk tot
onaanvaardbare consequenties zou leiden. Gezien de lange levertijden voor
bouwmaterialen en de ontwikkeling op het gebied van de Ionen mag de
huidige ontwikkeling niet op haar beloop worden gelaten. Indien thans in
deze ontwikkeling niet zou worden ingegrepen, zou de bouw in de meest
urgente sectoren en met name de woningbouw, ernstig gevaar lopen, aldus
deelt het ministerie van Wederopbouw en Volkshuisvesting mede.
De woninbouw blijft van deze
maatregel uitgezonderd. Alleen voor
woningen, die zonder geldelijke
steun van het Rijk worden gebouwd
door of met geldelijke steun van an
dere publiekrechtelijke lichamen, is
een Rijksgoedkeuring vereist.
Evenals thans het geval is wordt
geen Rijksgoedkeuring vereist voor
normale onderhoudskosten van de Ne
derlandse Spoorwegen en de Staats
mijnen en evenmin voor weg- en wa
terbouwkundige werken en werken
aan gebouwen van rijk en andere pu
bliekrechtelijke lichamen, die ten
laste komen van de gewone dienst van
de begrotingen.
Dat voor de wel zeer urgente sector
„gebouwen voor de nijverheid” de
Rijksgoedkeuring weer wordt vereist
voor objecten met een bouwsom van
f 50.000 en meer, houdt niet in, dat
hier aan inkrimping van de eigenlijke
industriële bouw wordt gedacht. De
Rijksgoedkeuring voor bouwwerken
ten behoeve van de nijverheid zal der
halve direct worden verleend wanneer
geen twijfel bestaat, dat het object in
dustriële bouw betreft, aldus het mini
sterie.
NIEUW DELHI, 29 Juli. Volgens gewoonlijk betrouwbare krin
gen te Nieuw Delhi worden er achter de schermen pogingen gedaan
om te komen tot rechtstreeks overleg tussen Communistisch en Natio
nalistisch China. Premier Tsjou en-Lai zou zich bereid hebben ver
klaard de nationalistische leider, generaal Tsjiang Kai-Sjek, te ont
moeten.
Het rechtstreekse overleg tussen de regering van Peking en de autoriteiten
zou parallel lopen met de besprekingen tussen de Chinese communisten en
de Amerikanen, welke komende week te Geneve moeten beginnen. Een en
ander zou de weg effenen voor een algemene regeling van de vraagstukken
betreffende het Verre Oosten.
Naar verluidt hebben de Birmaanse premier, Oe Noe, en zijn Indische
ambtgenoot Nehroe de afgelopen weken nauw contact onderhouden over
de toestand in Zuid-Oost-Azië. Hoewel men. van oordeel is dat een algemene
conferentie over het Verre Oosten nog ver verwijderd is, schijnen de twee
premiers toch al enige inleidende acties in deze richting besproken te hebben.
DEN OEVER, 29 Juli. Vanmiddag
om twee uur is bij Breezand op enkele
kilometers afstand van de Afsluitdijk
een straaljager van het type Gloster
Meteor in zee gestort.
Het nieuwe telefoonsysteem van de
A.N.W.B. langs de Afsluitdijk, dat van
daag in gebruik is gesteld, heeft hier
bij meteen zijn nut bewezen. Een hen
gelaar zag het vliegtuig neerstorten en
waarschuwde een opperwachtmeester
van de Rijkspolitie, die in de buurt
was. De politieman kon dadelijk tele
fonisch contact opnemen.
Er bestaat geen hoop, dat de vlieger
het ongeluk heeft overleefd.
-o-
BONN, 29 Juli. De Westduitse
Regering heeft een nieuw memoran
dum over de toestand in het Saarge-
bied aan de Westelijke Unie gezon
den, waarin ernstige bezorgdheid
wordt uitgesproken over de nieuwe
wetten inzake pers en partijvorming,
die in het gebied van kracht zijn ge
worden. Deze wetten moeten een de
mocratisch verloop van de volksstem
ming verzekeren, waardoor de Saar
landers op 23 October hun goedkeu
ring aan het nieuwe statuut voor het
land kunnen geven.
DJAKARTA, 29 Juli. De Indo- r
nesische vice-president, Mohammed
Hatta, heeft vandaag drie vooraan
staande politici aangewezen om te
trachten een Coalitiekabinet te vor
men, De drie kabinetsformateurs zijn:
dr Sukiman (Masjumi), mr Wilopo
(PNI) en mr Assaat (Partijloos).
Het nieuwe kabinet zou in functie
moeten blijven tot de algemene ve:
klezingen, die 29 September gehou
moeten worden.
De t voornaamste taken van 1
nieuwe Kabinet zullen zijn: het rege
len van de crisis tussen het leger en
de regering en het voorbereiden van
de algemene verkiezingen, die in Sep
tember aanstaande gehouden moeten
Worden. Het mandaat van de forma
teurs is gesteld op een week.
Het is de bedoeling een sterk Ka
binet te vormen, dat grote parlemen
taire steun krijgt. Dit kan indien de
Masjumi, en de P N I samen zitting
nebben.
Teneinde de Masjumi en de PNI,
die de laatste tijd van elkaar ver
vreemd waren, tot elkaar te bren
gen, zocht Hatta personen, die zo
wel door de Masjumi als de PNI en
door een zo groot mogelijk aantal
Partijen als formateurs zouden kun
nen worden aanvaard en, zodat de
„nationale vrede” verwezenlijkt zou
kunnen worden.
verklaarde optimistisch te zijn
®r slagen van de formateurs,
kor v Masiumi vroeg hij oorspron-
dntu j Partij-secretaris Prawoto,
de partij was niet bereid hem
te staan en stelde Roem en Wibi-
i voor. waartegen Hatte bezwaar
oan •°mdat deze voor enkele andere
IJu,ri.,oriaarivaardbaar zouden kun-
ivr bll-iken-
Ur Assaat is niet bereid als minis-
zin?Iu?ident te fungeren, of anders-
ta lu ln bet Kabinet te hebben,
h o„,h9 ls wel bereid zijn krachten
geven als formateur.
WASHINGTON, 29 Juli. In de Verenigde Staten en elders op
de wereld zullen tussen Juli 1957 en December 1958 enkele „kunst
manen” worden afgeschoten, die als satellieten enige tijd rond de aarde
zullen draaien. President Eisenhower heeft vandaag voor het vervaar
digen en het lanceren van deze „kunstmanen”, die, naar men aanneemt
de grootte zullen hebben van een bal, zijn toestemming gegeven. Het
afschieten van de onbemande satellieten wordt door de geleerden be
schouwd als een eerste stap naar het interplanetair verkeer. Een vol
gende stap zal het lanceren van een bemande „kunstmaan” zijn, waarna
mogelijk tenslotte reizen door de ruimte tot de werkelijkheid gaan be
horen. Men verwacht, dat de kernenergie hierbij een grote rol zal gaan
spelen. Deze mededelingen werden vandaag in Washington gedaan
tijdens een
Het lanceren van de Satellieten,
die ongeveer zo groot zullen zijn als
een basketbal zal een Amerikaanse
bijdrage vormen tot het komende
geophysische jaar.
De secretaris van het speciale co
mité voor het geophysische jaar, de
Belgische hoogleraar prof. Nicolet,
heeft te Brussel nadere gegevens om
trent de satellieten verstrekt:
De Amerikaanse „kunstmanen”
hebben een doorsnede van slechts vijf
tig centimeter en een nuttig draagver
mogen van vijftig kilogram radio-elec-
tronische instrumenten. Deze laat
ste zullen gedurende de zeven tot tien
welke de „kunstmaan” om de
de as NoordpoolZuidpool
Prof. Nicolet zei nog, dat de satel
liet van af geen enkel punt op de aar
de zichtbaar zal zijn, behalve als hij
snelheid gaat verliezen en tot op min
der dan 50 km is gedaald. Op dat
ogenblik komt hij in de dampkring te
rug, wordt roodgloeiend en krijgt het
aanzicht van een meteoor of vallende
ster.
De hoogleraar voegde hieraan toe,
dat het Amerikaanse nationale ge
nootschap van wetenschappen van
van oordeel is, dat het afschieten
van deze „kunstmanen” het verkrij
gen van belangrijke gegevens moge
lijk zal maken op het gebied van de
geodesie, de atmosferische physica,
de kmcsferische physiea, het Noor
derlicht en de zonuitstralingen. De
binnen enkele uren door middel van
deze satellieten verkregen gegevens
zullen die, welke het resultaat zijn
van tientallen jaren laboratoriumar-
beid van alle geophysici van de we
reld, overtreffen.
In antwoord op een andere vraag
verklaarde prof. Nicolet, dat de hoogte
van 309 km geen grens is, aangezien
het huidige record boven de 450 ligt.
De keuze van de hoogte werd, evenals
het gewicht en de omvang van de sa
telliet, op grond van wetenschappe
lijke overwegingen bepaald. Het ver
vaardigen van grotere „kunstmanen”
is dus niet uitgesloten.
Het speciale comité voor het inter
nationale geophysische jaar zal van
acht tot veertien September te Brus
sel vergaderen om de laatste hand te
leggen aan de voorbereidingen voor
het experiment. Afgevaardigden uit
meer dan veertig landen zullen hier
aan deelnemen.
GRENOBLE, 29 Juli. De zes
Franse speleologen, die Woensdag
hadden verklaard tot een diepte van
meer dan 903 meter te zijn afgedaald
in de grot Berger nabij Grenoble, zijn
Vrijdag tot 940 meter onder de grond
gekomen. De afdaling tot meerdan
903 meter betekende reeds een nieuw