a
Uit dz w-ehM, u-an ’t Ï3&e£
r
voorziet
in een behoefte
I
I
I
■T*
Lfe'
In onze bedden afdeling
RECLAME DIVANBED
«estantefi in vloerbedekking
„öe peLikdón"
„In de kerkbank”
^popje van de week
Geschiedenis
het Britse Imperium.
van
UIT DE KERKEN =J
P€R tOURinqC&R
I
I
G. A. GOLDSCHMEDING’s
- -.Sr'--
van Lonöimum tot Lonöon.
24.50
32.75
34.50
54.50
66.00
76.50
146.00
Colaradokevers in
Ritthem
MH&l en JYlenna
Blauwpunkt Radio „Riviera”
Hoeveel weegt de baby
KoaHc in,
GEBRS. VAN FRAASSEN
I
I
a
Maandag 27 Juni 1955
ZEEUWSCH DAGBLAD
pagina 4
Ma;
J
Fantasie (en vermaan) van een dominee
a
met duizenden!
E
slee
Alli
Mü
2e 1
ziel
N
los je
pod;
en 1
ritte
of E
wor
r: eg
HOBO COMFORT
ENGELS LEDIKANT
HOBO-POPULAIR
HOBO-JAVA-POPULAIR
HOBO DE LUXE
SCHUIMRUBBER MATRAS
VILTZEIL KROMMENIE,
LOPERS EN COCOS
Gymnastiek op derde dag
Souburgse sportweek
Straaljager door brand
vernield
STEMMEN
ten
1
I
’tl
5
fraaie moderne damast
GOES
r -■
1» o
brc
Bo
nji
af
Ci
in
ht
ra
-j naar
Belgische Ardennen 35.p. p.,
De heer J. Wiltenburg te Middelburg
slaagde voor het te Arnhem gehouden
examen Waterbouwkundig Tekenaar.
ge-
de
jaar
naar
al
de
de
Di
de
of
er
IC
zy
lu
24
01
V
ti<
ei
zi
ïjiiiilillllllll Sm - ^iiiiiHil 1 f1 WlIHBSj.
H
Glai
herl
den
Orl;
de
bry
strf
wa;
in i
ove
S
oefi
voc
bru
etc.
3. i
zee
kei
at<
we
nat
zej
fat
mc
ter
ste
vc
w
OPRIL GROTE MQRKT 15 GOES
Een neger die enige tijd in Europa
doorbracht, nam vanuit een van de pen
sions waar hij logeerde een haarborstel
mee.
Toen de pensionhoudster, die de dief
stal nog juist bemerkte voor de neger
het huis verliet, hem vroeg waarom hij
die borstel wilde meenemen, antwoordde
deze;
„Omdat ze thuis niet zouden geloven,
dat er in Europa hout groeit met haar
erop, als ik het bewijs niet zelf mee
bracht.”
GOES, 25 Juni. De laatste dagen
spoelen honderden kevers aan op de zee
dijk van de Westerschelde. Zo vond de
scholier Jas. Ostie er 187 stuks. Alle ge
vonden kevers werden onschadelijk ge
maakt.
p.eegsters, om naast de Bijbel daaruit
aan de patiënten voor te lezen.
Toch worden de zieken in deze stuk
jes gelukkig niet voortdurend op hun
ziek zijn aangesproken. Daarom zijn
ze, zoals reeds gebleken is, ook ge
schikt om in het gezin te lezen.
De meditaties zijn over ’t algemeen
uitstekend, waardoor dit boekje aan
bevolen kan worden als stichtelijke
lectuur van de beste soort. M.
I
I
r
:?S
4. Hier loopt weer doorheen, iets
wat een buitenstaander uiteraard eer
der en scherper opvalt dan een insi
der, de sterke verworteling van het
geloof in het Amerikaanse volksbesef.
■Wij kennen echter de gevaren van een
„nationale kerk”, maar Amerika kent
de zegen van het stoelen van de kerk
op de wortel van het volksbesef. Daar
om zijn de meeste kerken er vol, leeft
de kerk mee met het volk en anders
om het volk met de kerk ende
Wereldraad van Kerken: deze was in
het gesprek, in de pers en voor de
radio, meer dan bij ons in Europa!
Het is typerend dat in het week
blad „Omhoog” van ’t r.k. aartsbisdom
Utrecht de priester H. H. Scholtens
ook al wijst op die hechte gemeen
schap in de kerk van Amerika. In een
beschrijving van de r.k. plattelands
parochie troffen ons deze zinsneden:
De pastoor van een plattelandsparo
chie heeft het veel minder gemakke
lijk dan zijn medebroeders in de
grote stad. Zijn parochianen schen
ken hem daarvoor rijke compensatie.
Zijn mensen zijn voor hem meer dan
parochianen. Zij zijn zijn beste vrien
den. Zij arbeiden voor hem als er iets
aan pastorie of kerk moet gebeuren.
Zij houden hem hoog en zorgen voor
hem met gulle gaven in natura, op
brengsten van hun boerenbedrijf. Hij
is het hoofd van het parochiegezin
en zij oeschouwen hem zo. Zijn rei-
zen en trekken langs hoofdwegen en
binnenpaden wordt eerlijk gewaar
deerd.
tinge meende aanvanke
lijk aan de verspreiding
niet te moeten meewer
ken, omdat zij het niet
nodig vond de kerkgan
gers voor de dienst deze
service te verstrekken.
Jongstleden Zondag ech
ter hoorde de dominee,
die een minuut te vroeg
in de koorkerk was, zulk
een geroezemoes in de
kerk, dat hij verwonderd
de ouderling vroeg: Zou
den zij mij met applaus
willen begroeten? Waar
op de ouderling bloosde...
Een en ander heeft er
toe geleid, dat ook onze
kerkeraad besloot met
haar tijd mee te gaan en
een massa-abonnement
aan te vragen. De domi
nee hoopt nu maar, dat
voortaan, ook voor de
dienst, in de kerk eer
biedige stilte zal heer
sen”.
van Goudbrons staal met 15 jaar
garantie, slechts
het moderne divanbed, apart mo
del, in goudkleur, 25 jaar gar.
sleemodel, in fraaie reseda-kleur,
15 jaar garantie
de voordelige binnenveringmatras
met fraaie damasten, 15 jaar ga
rantie, in 2-pers. ƒ84.50. Bijpas
sende kapokkussens verkrijgbaar
is de ideale uitvoering met kapok-
afdekking, waardoor U een win-
terkant aan deze voordelige bin-
nenveer-matras heeft, 15 jaar ga
rantie. In 2-pers. ƒ99.95. Bijpas
sende kapokkussens verkrijgbaar
is de binnenveermatras in buiten
gewoon fraaie uitvoering met zeer
modera damast, 15 jaar garantie
aan 2 zijden beslaapbaar en zij
kanten - ewatteerd en geborduurd,
vormen een echte Koopjeshoek in onze zaak.
U vindt er zeer voordelige coupons in
Dr J. L. Koole. Het probleem
van de canonisatie win het Oude
Testament. Kok, Kampen f 1.25.
De rede door schrijver gehouden bij
zijn aanvaarding van het hoogleraars
ambt aan de Theologische Hogeschool
te Kampen.
Betoogd wordt, dat er geen sprake is
van een besluit van één of andere sy
node, waardoor de 39 boeken van het
O.T. het Heilige Schrift geproclameerd
zouden zijn.
Deze Heilige Geschriften zijn heilig
krachtens hun eigen autoriteit. In tij
den van nood en uitredding bewezen
ze wat ze waard waren. Vanuit het
N.T. gezien zijn deze Schriften heilig,
omdat ze van Christus getuigen.
Discussies in de oudheid gevoerd over
de canoniciteit van sommige boeken
bewijzen slechts dat ze canoniek wa
ren. Een voor theologen interessante
rede, die ook voor het theologisch ge
ïnteresseerde gemeentelid goed is te
volgen. Terloops spreekt de schrijver
ergens over de zegengroet en zelfs
over de groet zegen. Daarmee bedoe
lend de groet uit de liturgie van onze
eredienst, een bewijs, dat hij niet deze
figuur, zoals die bij gebrek aan bezin
ning geworden is, geen raad weet. De
kerkganger spreekt van de „beginze-
gen” en de „eindzegen”. Zou het niet
beter zijn voortaan weer te spreken
van de groet en van de zegen en dat
bij de eerste dan ook niet meer „geze"
gend” werd? M
den op dit gebied aanbevelenswaardig.
G. N. L.
Zoek Mij en leef. Boekencen
trum f 2.25 en f 3.50.
Dit boekje geeft 120 korte overden
kingen, alle van Diaconessenhuispre
dikanten, waarmee voldaan is aan een
vraag van besturende zusters, die zo’n
boekje graag hadden voor de ver-
Op de derde avond van de Sou
burgse sportweek traden Astrow en
De Zuidwesters met hun gymnasten
op. Zij marcheerden gezamenlijk naar
het sportveld, waar eerst de adspi-
ranten hun kunnen toonden en daar
na de senioren. De dames Borgden
voor enkele fraaie nummers, zoals
laag-brug, paardspringen, hoepel-,
bal- en knotsoefeningen. Een keurig
uitgevoerde vrije oefening vormde een
waardig slot van haar optreden.
De heren ‘deden uitstekend werk aan
paard en de hoge brug. Keurturner
Jac. v. d. Sande uit Vlissingen ver
leende zijn medewerking en had door
zijn klasse apart een groot aandeel in
het welslagen van deze mooie sport
avond. Ook deze avond maakte Vlijt
en Volharding weer een muzikale
rondwandeling.
gr Koningin Anna heeft niet lang over Enge-
OJ. land geregeerd. Zij stierf reeds in het jaar
1714. De Keurvorst George van Hannover werd
met de steun van de Whigs tot haar opvolger ge
kozen onder de naam George 1. Zijn bewind
duurde tot 1727, toen George 11 aan het roer
kwam tot 1760. In 1727 stierf Engelands grote
geleerde, Sir Isaac Newton, de man, die de wet
ten der zwaartekracht ontdekte.
volg van
laatpijp is brand uitgebroken
straaljager van het type K 178, die deel
nam aan de oefening „Carte Blanche”.
Het toestel is bij Furstenberg ten Zuiden
van Paderborn neergekomen.
De piloot van de straaljager, die ge-
kapitein J. W. van Es uit Scheveningen,
stationneerd was op de vliegbasis Völkel,
wist het toestel tijdig te verlaten en is
behoudens enkele brandwonden, niet ge
wond. De straaljager ging verloren.
Het
weeroverzicht zal nauw
keurig worden bijgehou
den, terwijl een nauw
contact met De Bilt er
voor zal zorgen, dat het
weer de volgende week
in onderling overleg ge
regeld wordt. Een land
bouwdeskundige zal de
lezers op dit gebied
nauwkeurig voorlichten.
De jeugdrubriek „Ver
kering” zal met foto’s
en anecdotes worden
verlucht. Mevr. Reis-
graag zal een wekelijks
verslag geven van haar
tochten over ons eiland.
Voorts zullen adverten
ties komen met hun laat
ste aanbiedingen waarbij
aan kerkgangers 5 pet
korting wordt toegezegd.
Tot zover het bericht.
De kerkeraad van Kloe-
U kunt er echt van profiteren. Als bijzondere
attractie wordt alle bij ons gekochte Cocos tot
en met 30 Juni gratis omboord.
Toen vorig jaar de Nederlandse
afgevaardigden naar de assemblée
van de Wereldraad van Kerken
Evanston bezochten, hebben ze tege
lijkertijd indrukken opgedaan van
het kerkelijk leven in Amerika, spe
ciaal in Chicago. Eén dezer afgevaar
digden, dr H. van der Linde te Mid-
de’burg, heeft zijn indrukken samen
gevat. Wij vonden ze in de ,,’s-Gra-
venhaagse Kerkbode”.
1. Men kwam sterk onder de in-
d.uk van het verdorven, grootsteedse
Amerikaanse leven, vooral bij de
jeugd, die nu eenmaal minder vor
ming en steun uit een goed gezins-
leven vindt dan bij ons. Een angst
wekkend probleem!
2. Daarnaast trof het kinderlijk
naief, enthousiast en blijmoedig ka
rakter der Amerikanen. Iemand had
tegen spreker gezegd: „Men moet wel
van de Amerikanen houden, want het
I zijn kinderen!” Daar ligt een zekere
I waarheid in, die ook in veel kerkelijke
I buitenissigheden naar voren komt: ’n
I kerkelijke dancinghall, een modeshow
I (Easter-parade) van de kerk uitgaan
de, zoals iemand mij ertelde e.d.
3. Maar daar staat tegenover, dat
de beleving en beoefening van het
gemeenschapsleven veel intenser is
dan bij ons. Dreigt hier de kerk te
ontaarden in een gehoorzaal (al is het
dan voor de dienst des Woords), in
Amerika weet men van de „volhar
ding in de gemeenschap”. Daar heeft
dan ook bijna elke kerk zijn „com-
munity-hall” voor.
„Carnaval”, Hans van Zuydveen,
Uitgeverjj De Toorts, Haarlem.
Hans van Zuydveen heeft met grote
vaart en zelfs hartstochthet boek
.Carnaval” geschreven. Drie dagen
maakt
En evenals hij amicaal omgaat met
zijn parochianen, zo ook onderhoudt
hij zelf een nauwe band van collegia
liteit met zijn buurtpastoors, die bin
nen hetzelfde dekenaat eveneens al
leen zitten. Bij diverse gelegenheden
komen de heerooms van de buiten
parochies bij elkaar, en terwijl zij
boven in conferentie samen zijn, ge
nieten hun respectieve huishoudsters
beneden van haar eigen gezellige ver
gadering.
Iedere parochieherder neemt zijn
getrouwe gedienstige mee in zijn wa
gen en op haar beurt brengt elke
huishoudster een schotel mee voor
het diner, dat zij met vereende krach-
klaar maken. Ook daarin blijkt
weer die blakende geest van christe
lijke charitas, het gezinsverband, dat
het parochieleven op het platteland
ten goede komt.
schenkt U alles wat U van een Perfect Radio
toestel kunt verwachten. Een bijzondere aan
bieding. Thans 458.—
RADIOHANDEL,
LANGE KERKSTRAAT 41
5S
ËS
|g
’s-GRAVENHAGE, 25 Juni. Als ge
bet heetlopen van een uit-
in eeh
GOES, 24 Juni, In buurvrouw, waarbij te-
het kerkblad van de Ned. vens de manier wordt
Herv. gemeenten in de vermeld, waarop ze aan
ring Goes Iaat ds P. geld is gekomen.
Kloosterman onder de
rubriek zijn fantasie
(maar tevens richt hij
een vermaan tot de ge
meenteleden) werken en
schrijft o.m.:
„Naar wij vernemen
hebben enkele Kerkera-
den op ons eiland beslo
ten gezarhenlijk een
weekblad uit te geven,
getiteld: In de kerkbank.
De bedoeling is, dat dit
blad de kerkgangers bij
de ingang van de kerk
zal worden overhandigd.
Het blad wordt zeer
doeltreffend opgezet en
zal blijken in een behoef
te te voorzien. Het bevat
n.l. het laatste nieuws
over geboorten en
wicht van babies,
laatste gegevens over de
nieuwe mantel van de
Tot de verouderde methoden in het
evangelisatiewerk rekent men soms
ook de straatprediking. De heer N.
Baas, voorheen straatprediker in Am
sterdam, blijkt in „De Bazuin”, or
gaan der Theologische Hogeschool der
Geref. Kerken te Kampen, deze oude
manier van evangeliseren nog wel toe
te juichen. Hij zegt:
Zullen wij het nog eens proberen
met de methode der pioniers? Zoek
één of twee 'broeders, die enige ge
schiktheid hebben en bereid zijn zich
te geven. Zeg tot hen: Beste mensen,
jullie doet niets anders, let hier voor
al goed op, niets anders! dan het werk
van de straatprediking en wat daar
direct mee samenhangt: tractaatver-
spreiding en huisbezoek bij de men
sen uit je publiek, die daarom vragen.
Bezoek alle mogelijke vergaderin
gen: van de C.P.N., van de P. v. d. A.,
van het Humanistisch Verbond enz.
om de gedachtengang van het volk te
leren kennen. Lees hun kranten en
hun boeken.
Natuurlijk, dat is gevaarlijk; als je
dat niet besèft, moet je het laten!
Lees daarom bovenal je bijbel en je
cathechismus en smeek God, dat Hij
je gedachten rein bewaren wil. Maar
overigens geldt wat een Vlaams evan
gelist gezegd heeft: „Als wij er niet
inkomen, komen zij er niet uit!”
Als ge u zo aan de mensen gegeven
hebt om Christus’ wil, ga dan straat-
prediken. Het zal niet op een preek
gelijken, maar ik heb hoop, dat ge
op deze wijze op den duur een gehoor
verzamelen zult. En niet alleen een
gehoor, maar ook een groepje mede
werkers. Mensen, die u steunen en
met u strijden. Mensen, die eenvou
dig van Jezus willen zingen zonder
aan een concertzaal en een avond-
japon te denken.
QzC Minister Robert Walpole was de eigen- g
OU. lijke leider in de regeringsperiode van H
George II. In het jaar 1739 brak er een oorlog
uit tussen Engeland en Spanje en in 1744 ontstond 3
er weer oorlog tussen Engeland en Frankrijk. In
het begin van deze strijd liep de Britse vloot op- J
vallend veel averij op. Het bleek, dat deze onge-
vallen te wijten waren aan ongeregeldheden bij g
de uitrustingen. Deze affaire had tot gevolg, dat g
Walpole moest aftreden in 1742. De Whigs ble-
ven aan het bewind.
En nog dit berichtje uit het „Doops
gezinde Weekblad”, dat ’n aardig'
voorbeeld is van kerkelijke samen
werking.
Lumen, met deze naam werd te
Enkhuizen het nieuwe kerkkoor ten
doop gehouden. Het ontstond uit een
fusie van het Lutherse met het Doops
gezinde koor. Geen van beide was in
staat the struggle for life zelfstandig
vol te houden, De Lutherse predikant
kwam op het waarlijk lumineuze idee
het nieuwe koor die naam te geven.
Lumen betekent licht, maar tegelijk
zijn hier in de namen van LUther en
MEno op sprekende wijze verenigd.
Maar wrt zou Luther hiervan zeg
gen, als hij de ogen nog eens kon op
slaan om te ontdekken, dat Menno
zijn alter ego (zijn ander ik) is ge
worden; Menno nog wel een lid van
die vermaledijde secte der weder
dopers. En zou Menno zich niet even
eens in zijn graf hebben omgekeerd?
zelfs hartstocht
geschreven. Drii
de free-lance journalist, Kees
Walraven, in opdracht van een krant
het Oeteldonkse Carnaval mee. Hjj
moet een reportage schrijven en voelt,
als hij al dat Brabantse feestgedoe aan-
zlet, een sterke aversie tegen zijn op
dracht. Slechts langzaam leert hij de
eerlijkheid in en de spontaniteit van dit
volksfeest inzien. Treffend wordt ook
de conversatietoon, die dikwijls tussen
journalisten gebruikelijk is, getroffen.
De vlotte verteltrant en de goede weer
gave van de sfeer’ maken „Carnaval”
aantrekkelijk.
Maar eigenlijk handelt het boek pas
in de tweede plaats over het carnaval.
Kees Walraven is verloofd met Marijke
en hij moet In die drie carnavalsdagen
uitmaken of hij nu werkelijk van Ma
rijke houdt of van Bianca, de persfoto
grafe, met wie hij altijd in Amsterdam
samenwerkt. Het draait erop uit, dat
Kees de verloving met Marijke uit
maakt. Omdat Bianca hem zo goed in
zijn werk begrijpt, zo uitstekend past
in het Amsterdams, wat gekleurd weer
gegeven journalistieke milieu, en Ma
rijke, het meisje uit Den Bosch, zijn
werk niet begrijpt en eigenlijk conser
vatieve, wat provinciale opvattingen
heeft. Dit tenminste wordt In het boek
gesuggereerd. Maar Hans van Zuyct-
veen slaagt er niet in ons van de wer
kelijkheid van het conflict, waarvoor
Kees zich geplaatst ziet, te overtuigen.
Bianca is een lief en edel meisje; dat
kunnen we nog wel geloven. Maar wie
Marijke precies is, wordt niet duidelijk.
Zij blijft, hoewel ze een grote plaats in
het boek Inneemt, steeds wat In het
vage. Als dan eindelijk na afloop van
het feest een gelukkig paartje wegwan
delt en Bianca zegt, „dat dank zij dat
démasqué-in-Oeteldonk. het geluk aan
onze deur heeft gekloptvin
den we dat wel prettig voor Kees en
Bianca, maar we geloven er niets van.
Dat geluk had met even veel goede wil,
ondanks alle lange redeneringen In het
boek, aan de deur van Kees en Marijke
kunnen kloppen. Maar goed, om kort
te zijn, „Carnaval” is een prettig lees
baar boek en het te veel aan pretentie
neemt men maar op de koop toe.
De J.
en
AUTOREISBUREAU
P. KRUGERSTR. 21 Telefoon 2175 VLISSINGEN
VRAAGT ONZE REISPROGRAMMA’S 1955
Met 20 verschillende reizen met data en prijzen
waaronder middag- en dagtochten;
2-, 3-, 5-, 6- en 7-daagse tochten.
Gratis bij al onze verkoop-adressen verkrijgbaar.
„Zeeuwsch Dagblad” telt zijn abonné’s
Zijt Gij daar ook bü?
Telefoon 2288.
In VLISSINGEN: Sigarenmagazijn Ter Meulen. Wal-
straat 34, Tel. 2341,
29 Juni, 6 en 12 Jui onze schitterende Drielandentocht
door het Eifelgebergte naar Monschau en Aken.
ƒ12.— p. p. Uit Goes ƒ11.50.
3, 8 en 13 Juli onze schitterende nieuwe dagtocht naar
Belgisch Henegouwen en het Meer van Virelles,
(La Petite Suisse: Klein Zwitserland) via Ron-
se, Mons en Charleroi, 11.p. p.
12 en 14 Juli onze schitterende dagtocht naar Noord-
Frankrijk, Calais, Kaap Gris Nez en Boulogne
ƒ10.— p. p. Uit Goes ƒ10.50 p. p.
en 16 Juli onze schitterende dagtocht naar de Val
leien van de Maas en Moligné, Dinant en Abdij
van Maredsous. 10.— p. p. Uit Goes 9.50 p. p.
6 en 17 Juli onze schitterende dagtocht naar de Grotten
van Han. 11.50 p. p. Uit Goes 11.— p. p.
14 en 21 Juli onze schitterende dagtocht naar de Val
leien van Vesdre, Amblève en Ourthe, via Luik
en Spa. 11.— p. p. Uit Goes 10.50 p. p.
28, 29 en 30 Juni, 20, 21 en 22 Juli, 24, 25 en 26 Juli, 31
Juli, 1 en 2 Aug. Driedaagse tocht naar Duits
land, via Keulen, Bonn, Eifelgebergte, Ahrdal,
Zevengebergte, Drachenfels en Köningswinter,
ƒ65.p. p„ alle hotelkosten inbegrepen.
20 en 21 Juli: Onze schitterende 2-daagse tocht
Zuid-Limburg en r
alle hotelkosten inbegrepen.
27, 28 en 29 Juli, 3, 4 en 5 Aug.: Onze schitterende 3-
daagse tocht naar Luxemburg ƒ60.p. p„ alle
hotelkosten inbegrepen.
Van 25 tan. 29 Juli, van 8 t.m. 12 Aug.: Onze schitte-
rende 5-daagse tocht naar de Vogezen en Zwit-
serland 128.p. p., alle hotelkosten inbegrepen.
Van 24 t/m 30 Juli, van 31 Juli t/m 6 Aug., van 17 t/m
23 Aug.: Onze schitterende 7-daagse tocht naar
Oostenrijk (Tirol), Zwartewoud en Beierse Alpen
J P- P-> alle hotelkosten inbegrepen.
Van 8 t.m 13 Aug., van 29 Aug. t.m. 3 Sept.: Onze
schitterende 6-daagse tocht naar Oostenrijk (Ti
rol) en Zwartewoud 148.— p. p„ alle hotelkos
ten inbegrepen.
BESTELT TIJDIG UW PLAATSEN:
In GOES: Sigarenmagazijn P. Schipper, Beestenmarkt
6. Telefoon 3133.
Sigarenmagazijn C. Sinke, Grote Markt 26, Tel. 2760.
In MIDDELBURG: Kapsalon J. Boom, Gravenstraat 14,
-
Uci’
maatschappij. Uitgave J. H. Kok,
N.V., prijs f 13.50.
Dit boek geeft een overzicht van de
economische en sociale geschiedenis.
De schrijver heeft de historische fei
ten zó gegroepeerd, dat de ontwikke
lingslijn van de oudheid tot onze mo
derne maatschappij duidelijk gezien
wordt. Allerlei interessante vragen
komen aan de orde: Kenden de gil
den geen sociale tegenstellingen? Is
het Calvinisme de oorzaak van het
moderne kapitalisme? Het boek over
tuigt ons opnieuw van het feit, dat
wij het heden niet kunnen verstaan
zonder het verleden. Hier en daar
hebben wij ons bij het lezen wel af
gevraagd, of de schrijver niet té veel
wilde geven; als hij in de laatste
eeuwen ook fragmentarisch de sociaal-
economische ontwikkeling in allerlei
landen geeft, dan wordt de levendig
heid van het boek wel geschaad, ter
wijl de aanduidingen ook weer te sum
mier zijn om de lezer een juist inzicht
te geven. Dat in Matth. 16 1819 niet
Petrus, maar zijn belijdenis als funda
ment der kerk wordt bedoeld (pag. 19,
20), zal geen huidig theoloog meer toe
geven.
Met grote belangstelling lazen we
hoofdstuk 17, waarin de schrijver een
kort overzicht geeft van de geschiede
nis der christelijk-sociale beweging.
Wij hebben nu naast de publicaties
van H. Diemer deze geschiedenis van
Smeenk. In het laatste hoofdstuk be
handelt de schrijver zeer duidelijk en
kele actuele vraagstukken: werkloos
heidsbestrijding, moderne problemen
van de arbeid (massaficering!), onder
nemingsraden, economische medezeg
genschap, publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie, overheidsinmenging etc.
Vooral wat het laatste punt betreft,
zal het laatste woord nog wel niet
gesproken zijn en we zijn het met
Smeenk eens: er zal wel nooit een
laatste woord over te zeggen zijn.
Naast de beginselen gaf Smeenk ons
nu de geschiedenis van het sociaal
economische leven en we zijn hem
daarvoor zeer erkentelijk! Hartelijk
aanbevolen ook voor de bibliotheken,
van onze jeugdverenigingen! Wat de
jongeren betreft: Als het boek een
tweede druk mag beleven, is een ver
klarend register van moeilijke woor
den en begrippen voor niet ingewij-
R.
