Witboek
STRAALJAGER ONTPLOFT
minister Luns toont
de wereld
Gaat Amerikaanse advocaat
naar
Koningin op 24 Juni
Kloosterzande
Fotocopieën spreken
duidelijke taal
GROTE VIER OP 18 JULI IN
GENEVE BIJEEN
J
Jungschlaeger verdedigen
Appèl op het geweten
Witboek van
L
aan:
van
THANS 79
i
Gespannen toestand
in Singapore
(T
r
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Minister Luns hield persconferentie te New York
X J
^.."3
Kremlin gaat accoord
Sowjet-Unie wil besprekingen langer dan
vier dagen laten duren
Na de ramp van Le Mans
DODENCIJFER
DE BILT ZEGT:
Minder koud
Hoogtepunt van landbouw manifestatie
Affaire Schmidt
Vierdaagse Z.L.M.-tentoonstelling blijft
geheel in eigen sfeer
Andere taal
Stappen van leidende staatslieden uit Azië
in Djakarta zonder resultaat
DEN HAAG, 13 Juni. „Wat er in Bandung allemaal gebeurt in de zgn. Smit-
affaire is verbijsterend vanwege de onbeschrijfelijke verkrachting van het recht, de
haat tegen de Nederlanders, de mishandeling enz. De boel is door al het gedwongen
liegen zo chaotisch geworden, dat het moeilijk is iïi het kort een overzicht te geven.
Er moest een zg. ondergrondse actie bestaan en toen werd de naam NIGO gefan
taseerd. De hele NIGO bestaat niet en wij allen hebben pas van de NIGO gehoord
tijdens het onderzoek. Soms werd je automatisch lid zonder dat je van iets afwist.
Soms betekende het Nederlands-Indische guerilla organisatie en dan weer Neder-
lands-Indische geheime ondergrondse. Er zijn dus complete verhalen gefabriceerd en
aan de hand hiervan moesten processen kunstig in elkaar gedraaid worden.”
ZEEUWSCH DAGBLAD
11e JAARGANG No. 3112
(Zie pag. 1 en 3)
Ds J. Karelse,
VERKRACHTING VAN HET
RECHT IN INDONESIË
was
werd vooral gesproken
na
verwachten.
hoord
DINSDAG 14 JUNI 1955
Directeur: JACQ DE SMIT
Abonnementsprijs ƒ0.47 per week,
2.p. maand, 5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 22 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct. per woord
REACTIES
Van de zijde van het Britse mini
sterie van Buitenlandse Zaken ver
klaarde men zich verheugd over de
Russische nota. Functionarissen wil
den zich evenwel niet uitlaten over
de Sowjet-suggestie, dat de voorge
stelde duur van de conferentie on
voldoende is. Een woordvoerder van
het Franse ministerie van Buiten-
Tijdens de vlucht ontplofte boven Koblenz een Amerikaanse straal
jager: de piloot werd gedood; twee auto’s brandden uit, waarbij
twee doden vielen te betreuren en twee personen zwaar werden
gewond; rails werden gedurende enige uren versperd en een huis
vloog in brandDe foto toont welke ontzettende gevolgen de
ontploffing van de straaljager op de snelweg bij Koblenz teweeg
bracht.
ze mij geslagen, gemarteld en in de
vijver gegooid en onder water heb
ben gehouden, dat ik bijna geen
adem kon halen om de bekentenis
uit mij te krijgen, heb ik maar ja
gezegd om alleen maar mijn leven
te redden omdat ik ’t niet meer uit
houd, dat ze mij zo martelen. En dat
ze mij ook hebben gedwongen en
landse Zaken verklaarde, dat er wat
Frankrijk betreft, geen bezwaar tej
gen bestaat dat de viermogendha*
denconferentie langer dan vier da4
.gen zou duren.
De aanvaarding door Moskou vari
het Westelijke voorstel betreffende
plaats en datum van de conferentie
van regeringsleiders is ook doof
minister Dulles met instemming be
groet, zo luidde het commentaar in
Washington. „Zo is tenminste éért
kwestie geregeld”, aldus minister
Dulles.
MOSKOU, 13 Juni. In een nota, die vandaag op de ambassades van de
Westelijke Grote Drie te Moskou is overhandigd, deelde de Sowjetrussische
regering mee, dat zij accoord gaat met de door het Westen voorgestelde da-»
turn en plaats voor de conferentie der vier regeringsleiders, n.l. 18 Juli a.sL
te Genève.
De Sowjet-Unie stelt wel voor langer te vergaderen. Vier dagen, zoals door
het Westen voorgesteld, wordt door de Russen onvoldoende geacht.
In Westelijke kringen is de beknoptheid van deze Russische nota opge
vallen, in tegenstelling tot die van 26 Mei, waarin scherpe critiek werd uitge
oefend op de Amerikaanse politiek.
In de nota wordt o.m. gezegd, dat
„in de huidige omstandigheden de po
gingen van alle vier de deelnemende
landen bovenal gericht moeten zijn op
de voornaamste taak van de bijeen
komst: het verminderen van de inter
nationale spanning”.
Men verwacht, dat minister Molotof
volgende week, wanneer hij te San
Francisco zijn Westelijke ambtgenoten
ontmoet, zal voorstellen de duur van
de conferentie uit te breiden.
DE STANDS
Alle stands te noemen zou ons te
ver voeren. Vermeldenswaard is een
speciale stand van de Rijkslandbouw-
voorlichtingsdienst in Zeeuwsch
Vlaanderen die een tweetal inventaris
sen voor kleine bedrijven zal opstellen
Waarnemend-hoofdredacteur Prof. Dr J. J. de Jong
Medewerkers: J. A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeler, Kruiningen; A. 1. Catsman, Aardenburg;
Ds D. J. van Dijk, St. Annaland; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; J. Hessen, Terneuzen;
Goes; Ds J. Kwast, Vlissingen; J. Laport Goes; J. Lodder, Vlissingen; J. Moll, V assingen,
K. C. van Spronsen, Goes; A. H. S. Stemerding, Souburg; R. Zuidema, Goes.
LE MANS, 13 Juni. In de loop van
Zondagnacht is het dodencijfer van
het ontzettende ongeluk, dat Zater
dag gebeurde bij de autoraces te Le
Mans tot 79 gestegen. Op de lijsten
van slachtoffers komen geen Neder
landse namen voor, zodat aangeno
men wordt, dat geen Nederlanders
bij de ramp betrokken zijn geweest.
De prefect van Le Mans heeft de voor
lopige resultaten van de commissie
van onderzoek bekend gemaakt. Zij
is tot de conclusie gekomen, dat een
dertigtal bezoekers zonder dat ze
zich rekenschap kon geven van het
geen gebeurde, op slag is gedood
door brokstukken van de carrosse
rie. Anderen werden onthoofd door
de motor en de reservoirs, die als
granaten evenwijdig aan de grond
voortschoten. De motor werd 50 me
ter van de plaats van de ramp te
ruggevonden, de vernielde reser
voirs lagen 80 meter er vandaan
onder een tribune.
De grote dagbladen in de Westeuro-
pese landen houden zich alle bezig
met de vraag of het juist was de
wedstrijden te laten doorgaan. De
meeste bladen komen tot de conclu
sie, dat het besluit van de organisa
toren, dat mede uitsluitend op zake
lijke gronden zou zijn genomen,
kortweg absurd is te noemen. Vele
bladen pleiten voor een nieuw wed
strijdreglement, waarin beteugeling
van de enorme snelheden wordt ge
vraagd, omdat meer en meer blijkt,
dat de racewedstrijden niet anders
zijn dan een „spel met de dood”.
Uitgave:
«ichting „Zeeuwsch Dagblad”
9 Giro 274289.
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
ii) Tel 2438 (b.g.g. voo- redactie
2435 voor advent, enz. 2970),
Kantoren: Vlissingen: Nieuwstr.
58. Telef. 326; Middelburg: Korte
Moordstr. 35. Tel. administratie
2009, Tel- redactie 2347Ter
neuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V.,
Goes
SINGAPORE, 13 Juni. In Singapore
heerst een gespannen toestand als
gevolg van een niet-officiele staking
en de arrestatie van zes linkse Chi
nese leiders van vakverenigingen en
studenten in het afgelopen week
einde. Volgens het ministerie van
Arbeid staakten Maandagmiddag om
twaalf uur 13.5000 arbeiders in 38
fabrieken, doch zelfs onafhankelijke
waarnemers noemen dit cijfer „on
realistisch”. Volgens vakverenigings-
functionarissen en kranten staken
ongeveer 70.000 arbeiders van 60 be
drijven.
Bij de stakingsactie zijn 2000 autobus
chauffeurs betrokken, die Zaterdag
het werk neerlegden ter ondersteu
ning van een collega die bij een
proces betrokken is. Voorts staken
1300 havenarbeiders reeds zes we
ken wegens een menigsverschil met
de havenraad.
De staking is uitgeroepen ter onder
steuning van de havenarbeiders door
Lim Sjin Soeong, een linkse vak-
verenigingsleider en lid van de wet
gevende vergadering van Singapore
voor de partij van volksactie.
Volgens A.F.P. staakt reeds 75 pet van
de arbeiders in Singapore en zijn
veel winkels gesloten. In de afgelo
pen nacht zijn door betogers zeven
auto’s in brand gestoken.
De vorige maand zijn bij relletjes tij
dens stakingen vier personen om ’t
leven gekomen.
„Al langer dan een. jaar zijn 23 Nederlandse arrestanten in Indonesië in
voorarrest in afwachting van hun berechting op beschuldigingen, die niet in
alle gevallen aan hen bekend zijn gemaakt. Sommigen worden ervan ver
dacht steun te hebben verleend aan de opstandige beweging van de Darul
Islam. Vele anderen weten niet waarom zij zijn gearresteerd. Met het vragen
van de aandacht voor het lot van deze mensen wordt niet beoogd op hun
berechting vooruit te lopen voordat de rechter de gelegenheid heeft gehad
zich uit te spreken over hun schuld of onschuld. Het enige doel van de
Nederlandse Regering is een eerlijke en spoedige berechting voor hen te
verzekeren en het onrecht te doen goedmaken, dat hun reeds is aangedaan”.
Zo luidt de inleiding van het Witboek waarin eerst een uitvoerig overzicht
van de politieke achtergronden in Indonesië en de arrestaties zelf wordt
gegeven. Verder worden genoemd de intensieve notawisseling over deze
kwestie en de wijze van ondervraging van de arrestanten en de mishande
lingen.
In alle duidelijkheid beschrijft het
Witboek van minister Luns, hoe men
getracht heeft mr Bouman uit te scha
kelen als verdediger in het proces
Jungschlaeger. Deze beschrijving komt
nauwkeurig overeen met de door ons
reeds eerder gepubliceerde gang van
zaken.
Gememoreerd wordt, dat de Neder
landse Regering op 14 Juli 1954 in een
nota aan de Indonesische Regering
voor het eerst mededeelde, dat haar
bezorgdheid over de handeling van ’n
aantal Nederlandse arrestanten plaats
had gemaakt voor de zekér’’dat ’n
aantal Nëi rlanure ondei
DE BILT, 14 Juni. Aanvankelijk
opklaringen, later toenemende bewol
king, maar overwegend droog.
Matige Zuidwestelijke wind. Mid-
dagtemperaturen iets hoger dan giste
ren.
conferentie
staatslieden”
r<
king tot de arrestatie van Nederlandse
onderdanen op beschuldiging van sa
menzwering tegen Indonesië. „Doch
het resultaat was negatief”, zo zei hij.
Minister Luns verklaarde dat hij be
sprekingen zal voeren met de Ameri
kaanse minister van Buitenlandse Za
ken, John Foster Dulles, „over deze
zeer ernstige kwestie”, op de herden
kingsbijeenkomst van de Verenigde
Naties in San Francisco. De minister
uitte de hoop door middel hiervan
de openbare mening over de gehele
wereld erop te doen toezien, dat.deze
Nederlandse onderdanen op eerlijke
wijze zullen worden berecht.
In antwoord op een vraag, verklaar
de de minister verder dat de kwestie
niet kon worden voorgelegd aan het
Internationale Hof van Justitie of aan
de Verenigde Naties, aangezien daar
voor de instemming nodig is van bei
de partijen. En Indonesië had hierme
de niet ingestemd, zo voegde hij eraan
toe.
Intussen werd ook in Londen Maan
dag een persconferentie gegeven in
verband met de berechting van een
aantal Nederlandse onderdanen in In
donesië. De persconferentie werd ge
geven door de Nederlandse zaakgelas-
toeven. Ontwerpers, die op de E 55
hun kunnen hebben bewezen, zullen
ook hier verscheidene stands verzor
gen, zodat men een modern geheel kan
ik dan ook voor de rechter kom dan
moet ik een gedwongen eed doen
en als ik die eed dan niet wil doen,
dan willen zij mij doodschieten. Zo
dreigen zij mij mee „Pap”.
Het is een in slecht Nederlands ge
schreven geschrift maar des te meer
spreekt er de nood en wanhoop uit.
Of dit alles nog niet genoeg is ont
hult het Witboek verder de verkla
ringen van de heer Prins, die op 23
Januari in Djakarta werd gearresteerd
en in November van dat jaar weer
werd vrij gelaten. Hij keerde terug
naar Nederland.
Ik heb met eigen ogen gezien, zo
verklaarde hij, dat een Nederlandse
arrestant na een verhoor als een ge
broken man met bloedende handen
en polsen uit de verhoorkamer was
teruggekeerd.
Afschuwelijk is de Schmidt-affaire, die
de Indonesische politie in elkaar heeft
gedraaid. Drie Nederlanders, zo meen
de de politie, Schmidt, Bosch of Bos en
Van Kleef zouden samenwerken met de
Darul Islam in West-Java.
De zaak ontwikkelde zich als volgt:
Onder de arrestanten in Bandung be
vond zich de voormalige Knil-er, de
heer J. G. Schmidt. De Indonesische
pers wees hem aan als de Darul-Is-
lam-man de Smit. Dat was dus in orde.
(Zie vervolg pag. 3)
en die hieraan een enquête heeft ver
bonden om van de boeren te weten te
komen, hoe zij over een dergelijke in
richting denken.
Een experiment vormt ook dat
gene wat de zuivel en melkwinning
wil laten zien. Op het tentoonstel
lingsterrein zal nl. een echte stal
worden ondergebracht waarin een
zestal koeien als demonstratie-mate-
riaal staan. Deze dieren zullen nl.
electrisch worden gemolken, terwijl
de huidverzorging onderdeel uit
maakt van de demonstraties. Ook de
melkbewaring en verwerking vol
gens de modernste methodes zal hier
te bezichtigen zijn.
De gebruikswaarde en de betekenis
van het paard in het landbouwbedrijf
wordt tot en met belicht op de tweede
dag en de rundveekeuringen op de
derde dag zullen bewijzen, dat van de
22.000 stuks rundvee die O.Z.-Vlaande
ren telt, het jongvee en de fokgroepen
naam hebben gemaakt.
De Gezondheidsdienst voor Dieren
in Zeeland komt met een eigen stand,
zo ook de N.A.K., en het Landbouw
Coöperatief Centrum. De Z.L.M. zelf
met haar verschillende diensten, de
plattelandsvrouwen en de L.J.G. heb
ben samen een grote tent.
Donderdagochtend om 10 uur begint
de traditionele rijtoer, ditmaal door ’t
land van Hulst. Het is een trip van 50
km die ongeveer 2 uur in beslag zal
nemen.
(Zie vervolg pag. 3)
HULST, 13 Juni. Geheel in eigen sfeer, maar groter dan ooit in deze
streek is gehouden, wordt de Z.L.M.-tentoonstelling, die ter gelegenheid van
de landbouwdagen door de Kring Hulst is georganiseerd te Kloosterzande,
en die niet minder dan vier dagen zal duren, namelijk van 22 tot en met 25
Juni.
Het hoogtepunt van deze „vierdaagse” vormt wel het bezoek, dat H. M.
Koningin Juliana op 24 Juni aan de tentoonstelling zal brengen. Zij zal hier
ongeveer anderhalf uur vertoeven en ondermeer de grote show bijwonen
van bekroond rundvee en paarden; een show, die trouwens op zich zelf al
een hoogtepunt vormt
Het is geen wonder, dat zoveel aan
dacht besteed wordt aan het vee, want
de Kring telt vele bekende fokkers.
De tentoonstelling die eerst was ge
projecteerd op een ruimte van 4000
vierk. meter moest door de grote be
langstelling uitgebreid worden tot
10.000 vierk. meter. Maar dat is dan
ook het maximum. In speciale exposi-
tietenten zijn de stands ondergebracht
en deze tenten zijn niet alleen prac-
tisch, doch ook aangenaam om te ver-
mishandrM Inmiddels had eerst
zsVcn schriftelijke verzoeken om na
dere inlichtingen over de arrestaties
die in December 1953 waren begon
nen en een desbetreffende nota
wisseling in Mei 1954 een ambtenaar
van het Nederlandse Hoge Commissa
riaat in Djakarta vergunning gekre
gen de Nederlandse arrestanten te be
zoeken. De aanwezigheid van politie
en stenografen, die alles opschreven
wat werd gezegd, verhinderde de ar
restanten vrijuit te praten.
De nota van de 14e Juli was verge
zeld van een lijst met feiten, die de
mishandeling van 12 arrestanten be
schreven. De Indonesische Regering
ontkende bjjna drie maanden later de
mishandelingen en bleef bij deze ont
kenning ook nadat in een Nederlandse
nota verdere feiten werden vermeld.
Maar de boodschappen van de ge-
martelden spreken een andere taal,
boodschappen, die via verscheidene
kanalen in het bezit kwamen van de
Nederlandse Regering.
Een van deze boodschappen, kenne-
hjk in grote angst en in allerhaast ge
lieven nemen we hier over uit het
Witboek.
„En ze hebben mij gedwongen te
zeggen, dat ik wel van deze organi
satie (De Nederlands-Indische Gue-
rilla-organisatie) weet en dat ik
(een) tak van deze organisatie ben
en voor deze organisatie, waar ik
van mijn hele leven nooit heb ge
hoord en nooit heb gezien, hebben
NEW YORK, 13 Juni. De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken,
mr Luns, heeft Maandag in New York bekend gemaakt dat de Nederlandse
regering op het ogenblik bezig is zich te verzekeren van de diensten van
een vooraanstaande Amerikaanse advocaat en van de steun van vriend-
schappelijk-gezinde regeringen voor een aantal Nederlandse staatsburgers,
die in Indonesië „bloot staan aan afschuwelijke mishandelingen”.
De minister verklaarde op een pers- tigde, A. H. Hasselman. Op deze pers
dat enkele „leidende conferentie werd vooral gesproken
uit Azië de Indonesische over het afwijzen door de Indonesische
■egering hebben benaderd met betrek- regering van de visum-aanvragen voor
-1-- i.x j--x-x:-de bekende Britse advocaat Derrick
Curtis-Bennett.
geslagen dat ik kapitein Smith op
de Tangkuban Prahu heb gezien,
waar ik nooit van mijn hele leven
was geweest en waar ze mij nou
dwingen en dreigen, dat ik als ge
tuige tegenover Smith moet staan,
dat ik hem daar gezien heb op de
Tangkuban Prahu, waar ik hem van
mijn hele leven nooit heb gezien. Als
Zo luidt een van de noodkreten van één van de Nederlandse
arrestanten in Indonesië, die de Nederlandse Regering in handen is
gespeeld door Indonesiërs, die de methoden van hun eigen politie ver
afschuwden en hun leven in de waagschaal zetten door het overbrengen
van deze boodschappen. De fotocopieën van deze noodkreten zijn op
genomen in een Witboek, gesteld in de Engelse taal, dat het Neder
landse ministerie van buitenlandse zaken het licht heeft doen zien, In
dit Witboek wordt de behandeling van de Nederlandse arrestanten in
Indonesië zwart op wit beschreven en wordt aangefoond hoe het recht
in Indonesië verkracht wordt. Dit Witboek, zo heeft de Nederlandse
minister van buitenlandse zaken, mr J. M. A. H. Luns, toegelicht, wil
een beroep zijn op het geweten van de wereld.
w
9
él