MOSKOU HEEFT HET
Productiekosten suikerfabrieken
MOBf-SCHOEHEH
iOi
stijgen voortdurend.
ï4i
NIET GEMAKKELIJK
it-
nam
De heer A. Cappon te
Goes nam afscheid
effectus civilis Vrijgemaakte jongelingen vier
den dubbele bevrijding
Vijftig jaar
arbeiders.
ter-
Mr Bouman verliet
als Posman Indonesië
Reëel tekort aan land-
Zendingspredikanten
gaan vertrekken
’s-GRAVENHAGE, 20 Mei. Op
Eerste Pinksterdag zal ds D. A. ten
Haaft, Ned. Herv. predikant te Hoek
afscheid nemen van zijn gemeente. Hij
wordt in dezelfde dienst bevestigd als
Zendingspredikant door ds P. J. Mac-
kaay, secretaris van de Raad voor de
Zending. Ds Ten Haaft vertrekt over
enige weken naar Biak op Nieuw-Gui-
nea. Op Eerste Pinksterdag zal ’s mid
dags in de Martinikerk te Bolsward ds
J. C. Muller, tot voor kort predikant
der Ned. Herv. Gemeente te Ritthem
worden bevestigd als Zendingspredi
kant. In deze dienst zal ook het woord
voeren ds Chr. Abinenno, voorzitter
van de Synode der Timorkerk, die een
boodschap van deze Synode zal over
brengen. Ds Muller^ vertrekt niet zijn lewoutsdijk zal op diezelfde datum
- --x- v v 11
II»’
AKKERTJE
5
Wèg die pijn! 1
Arbeidsvoorziening een nijpend vraagstuk.
Ds Vogel sprak over de Geref. levensstijl
DdUWSCH dagblad
En in 10 minuten!
Een pionier ging heen
Het L.E.L rapporteert:
I zal
Voor
SCHOEHIJ
MaJ
iaag’i
:en (j9
AM
2°dai
ktuig]
‘s heJ
&HDEL
lllllllllllllllllll
Hij vluchtte voor een
moordcomplot
Voor lichte
sport of zwa-
transport
Voorzitter V. C. 5.
Eerste ronde geen succes
Ds Den Boeft
Opgewekte bijeenkomst in Zwolle.
pagina 3
n5 j
Ingezonden Mededeling (Adv.)
I
l
Ingezonden Mededeling (adv.)
Ingezonden Mededeling (Adv.)
...dat helpt direct!
n.
gezin op 2 Juni met het m.s. „Willem
afgestane
grote
A
;keit
Oi.;”
,eii“e
•King
It nietl
tarten]
-tl”//’
rktui,
Ün in
’1A.Y,
r'sch#
‘fzen,
inneJ
De
theolo-
Kerken
i met
i van
laven
is. de
der-
e ha
ft en
velop
beseft
en ip
grote
nische
..Am. i
drie,
angst
i som.
reheel
uivse
ipüc-
t der
i. Be
I e?
ilijh-
skcld
ku
on-
rden
M)g‘e
ver-
t te
,ti:U
iktcn
F zijn
Icon*
L de
Ingezonden Mededeling (Adv.)
■1
iar
rt.Yi
P
L. DELFT
iLBURG
Geen twijfel
mogelijk
lat J
I nanj
te gel
d naJ
zorgjl
druid
n eed
af.
--dei'.l
van
enige
aan
kun-
e ha-
r het
"•W
tot een grote organisatie”.
Namens de Zeeuwse veeartsen heeft
de heer De Groof hem dank gebracht,
daarbij hem een boek overhandigend.
Dr P. J. ’t Hooft, oud adj. directeur
van de Veeartsenijkundige Dienst en
oud-secretaris van de Gezondheids
commissie had een persoonlijk woord
evenals de heer D. M. Rouw te Goes,
die sprak namens de Kring W.Z. Be-
veland en het Varkensstamboek. Na
mens de L.T.B. en de Kring V sprak
de heer N. Nijsten te ’s-Heerenhoek
en de heer I. van Kruiningen uit Zuid-
zande, tevens lid van het hoofdbe
stuur namens de Kring W.Z. Vlaan
deren. De heer A. L. Stallaert uit
Kloosterzande voegde zijn gelukwens
en dankwoorden daaraan toe. Namens
de C.Z.A.V. sprak de heer C. J. Noo-
teboom. Nadat de heer Provoost had
gesproken was het woord aan dr C. J.
A, Kerstens, inspecteur veeartsenij- kerk
IIIM
ONBEPERKTE GARANTIE
OP DE VERING
HAZ6L BEDDEN- EN VAALWARENFABRIEKEN T« ZEVENBERGEN
DJAKARTA, 20 Mei. Mr Bou
man heeft Indonesië met een K.P.M.
verlaten, terwijl hij de naam Posman
had aangenomen. De boot voer via
Singapore van Djakarta naar Medan.
In Singapore is mr Bouwman aan land
gegaan. Aldus heeft de officier van
justitie mr Soenardja verteld.
Het Nederlandse ochtendblad „De
Telegraaf” weet vandaag te melden,
dat mr Bouman ontvlucht is om aan
een moordcomplot te ontkomen. Dank
zij een lek in het complot van de D.P.
K.N., de Indonesische veiligheids
dienst, kon mr Bouman de dans ont
springen.
uit bij de antithese, waarin de kinde
ren Gods in deze wereld staan. Die
antithese zal zich over heel de linie
van het leven moeten openbaren, zal
niet maar in enkele punten, zoals dans
en bioscoop, maar bij alle dingen aan
licht moeten komen. De christen leeft
op aarde in vreemdelingschap, maar
als een vreemdeling met een onbegre
pen glorie: het kindschap Gods. In
heel zijn leven moet de gelovige een
kind des Vaders blijken.
Ds Den Boeft eindigde met te wijzen
op de rijkdom, maar ook op de ver
plichting en verantwoordelijkheid,
welke in de doop, de „aanneming tot
kinderen” is gelegen.
De openingsrede in de Plantage-
kerk, door de bondsvoorzitter ds J.
A. Vink van Amersfoort, kreeg iets
feestelijks, doordat deze praeses de
hoogtijdag van de bond anno 1955 in
het licht zette van het feit dat ge
heel Nederland in deze maand het
tien jaar vrij-zijn gedenkt. Naast de
ze bevrijding plaatste ds Vink de
„vrijmaking” en hij constateerdë, dat
er dubbele reden tot dankbetoon
mocht zijn nu kon worden terugge
zien op een decennium van zowel
nationale als geestelijke vrijheid.
Geheel hierop aansluitend lag het
referaat, dat de heer H. Huizinga van
Heerenveen, lid van het bondsbestuuf,
in de morgenbijeenkomst hield over
„Woord en verantwoordelijkheid”.
Daarin werd uitvoerig gewezen op de
taak, welke de „dubbele bevrijding”
de vrijgemaakte jongeren oplegt.
In de morgenvergadering in de Bui
tensociëteit voerde het bondsbestuurs-
lid J. van Es van Giessendam het
woord over „Gewillig zijn in heilig
krij gssierraad”.
Zaterdag 21 Mei 1955
eveneens met de „Willem Ruys” naar
Surabaja vertrekken, waar hij predi
kant van de Protestantse gemeente
wordt.
De eerste ronde van het spel
is voor Moskou al achter de rug.
Oostenrijk heeft zijn vrijheid te
ruggekregen, De communisten
hebben het Óostelijk deel van dit
land prijsgegeven.
Dat was een groot gebeuren.
Een gebeuren, dat wel eens een
keerpunt in de wereldgeschiede
nis zou kunnen betekenen, zo
heeft de Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken gezegd.
Waarom noemde Dulles dat zo?
Omdat de vrijheid van Oosten
rijk wel eens een geweldige
neerslag zou kunnen hebben op
de landen, die nu nog door de
communisten zijn bezet. Het gro
te Oostenrijkse vrijheidsfeest zou
wel eens besmettelijk kunnen
zijn. Besmettelijk voor de men
sen, die nog onder het commu
nistische juk gebukt gaan.
Dulles heeft het goed gezien.
Want in Oost-Duitsland is het
gaan gisten. De communistische
leiders vrezen een nieuwe anti
communistische uitbarsting, die
raffinaderijen. Deze komt in beginsel
hierop neer, dat de voorziening in de
behoefte van het Nederlandse volk
voorbehouden blijft aan de beetwortel-
suikerindustrie, terwijl in de behoefte
van de suikerverwerkende export-Indu-
strle zal worden voorzien door de zelf
standige raffinaderijen, die daarvoor
buitenlandse ruwsuiker zullen invoeren
en met steun uit het Landbouw Egali
satiefonds raffineren. De uitvoering der
desbetreffende regeling is vastgelegd
in de door het Bedrijfschap voor Sui
ker vastgestelde Verordening Suiker-
voorziening Exportindustrie.
VOOR TELERS VAN GROTE
BETEKENIS.
Voor de bletentelers is deze nieuwe
regeling van grote betekenis, omdat als
gevolg daarvan is komen vast te staan,
dat het in het voornemen ligt de bieten
teelt te bestendigen in haar tegenwoor
dige omvang. Eén van de voornaamste
Neem een
kundige dienst te Breda. Dr G. Wage-
naar bracht de dank van het perso
neel over en de heer G. van Koeve
rings hejannerde als oud-collega aan
de hulpvaardigheid van de heer Cap
pon. Ir J. D. Dorst noemde in zijn
dankwoord de heer Cappon een bui
tengewoon veelzijdig man aan wien
de boerenstand veel dank verschul
digd is. Namens de Kring Tholen bood
de heer Boogerd een dankwoord-in-
rjjm-aan.
Het dankwoord voor deze huldiging
dat de heer Cappon hierna diep be
wogen uitsprak was een bewijs van
de rijke geschiedenis der Z.L.M. Op
beminnelijke wijze wist hij alle roem
van zich af te schuiven op de schou
ders van de overleden en nog in leven
zjjnde Z.L.M.-secretarissen en het per
soneel van de diensten waaraan hij
zijn krachten heeft mogen geven.
Na deze huldiging vond een diner
plaats tijdens welke de Z.L.M.-
voorzitter ir M. A. Geuze, een dank
woord heeft gesproken en waar nog
zeer vele herinneringen zijn opgehaald
Verder heeft tijdens het diner het
woord gevoerd jhr J. van Vreden
burgh, oud-voorzitter van de Z.L.M.
en oud-voorzitter van de Kon, Ver.
„Het Nederlandsche Trekpaard”.
GOES, 20 Mei. In tegenwoordigheid van zeer vele genodigden en belang
stellenden heeft vanmiddag in „De Prins van Oranje”, de heer A. C. Cappon,
hoofdadministrateur van de Gezondheidsdienst voor Dieren in Zeeland, we
gens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd afscheid genomen van
deze dienst. Vele goede woorden en tal van geschenken heeft hij, zijn echt
genote en kinderen, mogen ontvangen op deze dag, die hem niet licht ge
vallen zal zijn. Want de landbouw en alles wat daarmee in verband staat is
hem lief, vandaar ook, dat hij werkzaam zal blijven als secretaris-penning-
meester van de Kon. Vereniging „Het Nederlandsche Trekpaard”.
Het afscheid was georganiseerd door
de Gezondheidsdienst in samenwer
king met de Z.L.M., de Coop. Zeeuwse
Aankoopvereniging (CZAV) de Wol-
federatie en de Ver. tot Verbetering
van het Rundvee in Zeeland. Namens
het uit deze organisatie opgerichte
huldigingscomité heeft de heer Jac. P.
Lindenbergh, voorzitter van de Ge
zondheidsdienst een welkom gespro
ken, „De veehouders zijn U veel dank
verschuldigd”, zo zei hij ondermeer.
Hij betrok ook mevrouw Cappon in
zijn dank en bood tenslotte als blijk
van waardering een fraaie canapé aan.
„Vraag het maar aan de heer Cap
pon, die weet alles”, zo kreeg de heer
mr J. F. G. Schlingemann te horen,
toen hij als Z.L.M.-secretaris in dienst
trad. Hij herinnerde in z’n dankspeech
aan deze woorden en noemde de
scheidende administrateur „de man,
die de Z.L.M. heeft helpen opbouwen
tenrijk nu als een soort paradijs
zien.
Het Oostenrijkse feest is fc<
Oost-Duitsland al besmettelijk
gebleken. Zo is de ee;ste ronde
van het Russische spel geen on
verdeeld succes geworden.
Wat zal de volgende ronde
brengen? Het is nog niet eens
bekend waaruit die volgende
ronde zal bestaan.
Zeker is, dat die volgende ron
de gespeeld zal worden. Want de
Russen moeten verder. Want zou
de verklaring van de nieuwe
Russische koerswijziging niet
kunnen zijn, zoals een corres
pondent van Reuter in Moskou
meent, dat de Russen de kosten
van de koude oorlog niet meer
kunnen dragen (de landbouw is
ten achter gebleven en de zware
industrie faalt nog steeds), ter
wijl ook communistisch China op
de been geholpen moet worden?
Het zijn economische en zake
lijke motieven, die de Russen
in de richting van het Westen
drijven. En noodgedwongen moet
deze richting worden gevolgd.
Zo is het ook te verklaren, dat
het Westen zich bepaald happig
heeft getoond om met Moskou te
gaan spreken. Niet om maar toe
te geven en, om met Eisenhower
te spreken, de rechten van een
ander volk terwille van eigen
voordeel naaar te verkopen, maar
om een oplossing van de ver
schillende problemen te zoeken.
Happig is het Westen, o'mdat
Rusland min of meer gedwongen
is toenadering te zoeken.. En ook
omdat Moskou zich meer bloot
moet geven en meer kaarten op
tafel moet leggen.
De politieke situatie ligt nu
meer open. Er zijn veel meer
positieve mogelijkheden dan en
kele jaren geleden. Onderhande
len heeft dus nu wel degelijk zin
en misschien is er wel meer voor
de Westelijke mogendheden te
bereiken dan wordt gedacht. Mis
schien. Want Moskou heeft het
niet gemakkelijk.
’s-GRAVENHAGE, 20 Mei.
jaarlijkse schooldag van de
gische school der Chr. Geref.
zal op 2 Juni te Apeldoorn worden
gehouden. T
Herv. kerkvoogdij
centen van beetwortelsuiker in Neder
land moeten met kracht streven naar
het behoud van deze vooraanstaande
positie.
De vergadering hechtte met algeme
ne stemmen haar goedkeuring aan de
door het bestuur voorgestelde wijzigin
gen van het bletenreglement en van de
statuten. Door deze laatste wijziging
wordt de uittreding als lid, bij beëindi
ging van het landbouwbedrijf, gemax-
kelijker gemaakt, terwijl in den vervol
ge het beoefenen van het landbouwbe
drijf als vereiste voor het lidmaatschap
wordt gesteld.
Na uitvoerige toelichting door de
voorzitter van de jaarstukken over
1953/54 werden deze ongewijzigd goed
gekeurd. Omtrent het verloop van de
campagne 1954 werd medegedeeld, dat
deze In ernstige mate bemoeilijkt werd
door de zeer ongunstige weersomstan
digheden.
In de drie fabrieken der V.C.S. te
Dinteloord, Roosendaal en Zevenbergen
werden in 1954 totaal verwerkt ruim
926.000 ton. Ondanks de ongunstige fac
toren, die deze campagne hebben beïn
vloed, kon over dit jaar aan de leden
een bevredigende prjjs voor de suiker
bieten worden uitbetaald.
Over de uitzaai van beetwortelen
in 1955 konden nog geen positieve
gegevens worden medegedeeld. Wel
werd medegedeeld, dat een vrij aan
zienlijke inkrimping wordt verwacht,
die vooral verband houdt met de
moeilijkheden van de arbeidsvoorzie
ning.
minstens zo raak zal zijn als die
van 17 Juni 1953. De bevolking
is onrustig geworden door de
a.s. conferentie van de Grote
Vier, door de bevrijding van
Oostenrijk, maar ook door de
slechter wordende economische
omstandigheden.
Stakingen en sabotage zijn in
Oost-Duitsland toegenomen. Ar
beiders van grote aardewerk
fabrieken te Rheinsberg heb
ben tweemaal gestaakt wegens
schaarste aan levensmiddelen.
Ook. in de studentenwereld is
deining ontstaan.
Maar ook de communisten
voelen zich door de bevrijding
van Oostenrijk niet meer lekker.
Zij vrezen, dat Moskou de Oost-
duitse kameraden zal opofferen
aan hun politiek, zoals ook de
Oostenrijkse communisten zijn
opgeofferd.
En hoe is de reactie in de an
dere landen geweest? We weten
het niet.
Maar ligt het niet voor de
hand, dat de duizenden door de
communisten onderdrukten Oos-
GOES, 20 Mei. In de te Roosendaal gehouden jaarlijkse algemene verga
dering van de Verenigde Coöperatieve Suikerfabrieken heeft de voorzitter, de
heer J. M. van Bommel van Vloten uit Goes, In zijn openingsrede aandacht
besteed aan de ontwikkeling van de kostprys van suiker hier te lande. Dank
zij de belangrijke investeringen, die in de laatste jaren tot stand zjjn gebracht,
werden belangrijke besparingen verkregen In de verwerkingskosten der fabrie
ken, met name op de uitgaven voor arbeidslonen en voor het verbruik van
steenkolen.
Ook hebben de investeringen bij de V.C.S. een gunstige Invloed uitgeoefend
op het sulkerrendement, dat uit de bieten wordt verkregen. Desondanks Is
er een voortdurende stijging der productiekosten te constateren, een stijging,
die in hoofdzaak te wijten is aan factoren lonen, sociale lasten en steenko-
lenprjjzen waarop door de suikerfa brlkanten geen Invloed van betekenis
kan worden uitgeoefend.
Een soortgelijke ontwikkeling valt
waar te nemen bij de productiekosten
van het landbouwbedrijf. Ook daar
wordt getracht door de invoering van
mechanisatie op de hoge uitgaven voor
arbeidslonen te besparen. Het probleem
van de arbeidsvoorziening is trouwens
èn voor de suikerindustrie èn voor de
suikerbietenteelt een nijpend vraagstuk.
Belangrijk is ook de staging van de
uitgaven voor meststoffen en pacht,
wederom kostenfactoren, waarop de
producent geen of weinig invloed kan
uitoefenen. Ook door het landbouwbe
drijf wordt door verhoging der produc
tie naar verlaging van de kosten per
geproduceerde eenheid gestreefd.
Ondanks de pogingen, die in de beide
sectoren van het productie-proces der
suiker worden aangewend om tot ver
laging van de kostprijs te geraken, zien
wij deze toch voortdurend stijgen. In
dit verband behandelde spreker de toe
komstige positie der beetwortelsuiker-
productie in Nederland. Daarbij bracht overwegingen, die hiertoe hebben ge-
hij ter sprake de beslissing, die de re- leid, is, dat de kostprys van suiker hier
gering onlangs genomen heeft ter zake te lande, met die van Denemarken, de
van het voortbestaan der zelfstandige laagste is van West-Europa. De produ-
1 het
1 te
imen-
an de
d. In I
Oging
Zij is I
voet I
tuwse
et la-
ibben I
er bij I
deze I
.•sloeg I
geval
Men zal in de door de Ruys”.
Ds H. Zunneberg, tot voor kort pre
dikant der Ned. Herv. gemeente te El-
slaaX <h?OnS derde stuurman G.H.V.
Plot^ tSA F' H°nenaar; voor di-
‘«chgeSe?tu?Jrman G-H.V., theore-
den leerlinlf’ heer P- J- Heijboer, bei-
Vlissingen g n der ”De Ruyterschool” te
BEROEPINGSWERK
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Katwijk aan Zee, F. Of
ferings te Wageningen; te Ridderkerk-
Bolnes, A. J. Jorissen te Wilsum.
Aangenomen naar Gorinchem, P. M.
van Galen te Papendrecht; de benoe
ming tot vic. te Brunsum, H. D. Frank,
cand. te Buurse.
Benoemd tot vic. te LichteVoorde, P,
Post, cand., die zjjn benoeming ook
aannam.
Bedankt voor Waddinxveen, C.
Treure te Ederveen; voor Wijnjeterp*
Duurswoude, C. L. Verbaas te Hark-
stede-Scharmer.
Geref. kerk
Beroepen te Amstelveen, J. Heule te
Edam; te Noordbergum, J. D. Kruithof
te Zijldijk (G.); te Eindhoven (als
evangelisatie pred.), W. van Boeijen t«
Eindhoven; te Ottawa (Canada), M.
Vrieze te Heemstede.
Aangenomen naar Rotterdam, (twee
de maal vac. F. C. Meyster), A. Brou
wer te Barneveld.
Bedankt voor Hilversum, J. Kremer
te Utrecht.
Examen: De Classis Meppel heeft
praeparator geëxamineerd en beroep
baar verklaard, de heer D. Bouwknegt
te Nijeveen, cand. aan de Theol. Ho
geschool te Kampen, die een beroep
terstond in overweging zal nemen.
Geref. kerk (art. 31 K.O.)
Beroepen te Heemstede, C. P. Plooy
te Driesum.
Bedankt voor Smithville (Ontario,
Canada), J. Verkade te Voorburg.
Oud-Geref. Gemeente
Bedankt voor St Philipsland, M. A.
Mieras te Krimpen aan de IJssel.
ALKMAAR, 20 Mei. Het onder
zoek, dat door het L.E.I. (Landbouw
kundig Economisch Instituut) is inge
steld naar de arbeidsvoorziening in de
landbouw dit onderzoek strekte zich
uit over 59 gemeenten met 15.000 land
arbeiders heeft uitgewezen, dat er
een reëel tekort aan landarbeiders be
staat.
Dit houdt wel verband met de con
junctuur doch is structureel van karak
ter, zodat de landbouw zich daarby zal
moeten aanpassen, met name door ra
tionalisatie, mechanisatie en extensive
ring van het bedrijf.
Tot deze conclusie kwam drs R.
Rijneveld, wetenschappelijk medewer
ker voor het streekonderzoek van het
L.E.I. toen hij in Alkmaar voor de
bond van op coöperatieve grondslag
werkende zuivelfabrieken in Noord-
Holland een inleiding hield over het
vraagstuk van de arbeidsvoorziening
in de landbouw, nu en in de toekomst.
De sociale positie van de landarbei
der noemde hij de spil van het land-
arbeidersvraagstuk. Op de beroeps
ladder in de weidegebieden neemt de
landarbeider, na de Duw-arbeider, de
ongeschoolde fabrieksarbeider en de
los-werkman na, de laagste plaats in.
Zijn beroep staat maatschappelijk
weinig in aanzien.
Slechte huisvesting en gebrek aan
vakonderwijs dit laatste vinden
veelal zowel boer als arbeider zelf
overbodig hebben de sociale posi
tie van de landarbeider ongunstig
beïnvloed. Het werk van de doorsnee-
vaste landarbeider is echter te verge
lijken met dat van de goedgeschoolde
metaalarbeider in de industrie.
Khet
beste bed
ooit
gemaakt
J
t js voor de bijzondere univer-
Hesiteiten morgen een gedenkwaar-
rtag Vijftig jaar geleden, bij wet
*22 Mei 1905 S 141, tot wijziging
B1,11 de Hoger onderwijswet, ontvin-
B'^zij hun erkenning tot volwaardig-
111 Reeds voordien sinds 1880, dat is
B dit iaar ook een jubileum, was de
B Sj. Universiteit opgericht. Dat
B nht' Het geven van onderwijs is
1 E1I,C ,'egf onze Grondwet. Maar wie
B n dè Vrije Universiteit zijn examens
1 iwd est om b.v. advocaat of
I *7a'r te kunnen worden de exa-
pPs overdoen aan een openbar; uni-
I l.rsiteit. Want, zo redeneerde de wet,
I was geen ennele waarborg voor de
I e.rcl,»delijlheid vrn het bijzonder ho-
I L onderwijs.
I nat is nu sinds de wet van 1905 ver-
I jer(j Op 'mtiatief van de minister,
I A Kuyper, werden de examens
I an de Vrije Universiteit en andere
I bijzondere umv ersiteiten met die der
I oenbire gelijk gesteld. Daartoe moes-
I ten de bijzondere universiteiten zich
I aan zekere vcorwaarden onderwerpen,
I die echter alken op de deugdelijkheid
I «an het onderwijs betrekking hadden,
I maar de richting van het onderwijs
I «éheel vrjj lieten. Zoals dat heette: de
I examens kregen „effectus civilus”,
I d w.z. burgerlijke rechtswaarde.
I Het heeft een strijd gekost om het
I zover te krijgen. Rechts stond tegen-
I 0Ver links en wat nog nooit ge-
beurd was de Eerste Kamer moest
I zelfs worden ontbonden, omdat de
I wet er door kwam. Daar was name
lijk de meerderheid tot 1904 nog bij
links gebleven en pas door nieuwe
verkiezingen kreeg rechts er de meer
derheid. Fel werd door de linkerzijde
tegen deze gelijkstelling geopponeerd.
Men kon daar in een Christelijke uni
versiteit niet anders zien, dan een
school waar men de studenten niet de
waarheid, maar slechts vooroordeel
bijbracht.
Echte wetenschap moest geen partij
kiezen, maar alles in twijfel trekken,
ook de Waarheid van het Evangelie.
Alleen zo zou men tot ware kennis
komen. Wanneer de Vrije Universiteit
zich daartegenover juist wilde stallen
op de beginselen der reformatie, dan
moest dat de vrucht opleveren van
ware wijsheid. Zo ging men aldus
werd betoogd een weg op die niet
leidde naar het licht van een steeds
groter kennis en een steeds dieper in
zicht, maar naar de duisternis van be-
krompenhe d en onkunde.
Nu wij vijftig jaar verder zijn, is er
in dit opzicht heel veel veranderd. De
hoogmoed en de zelfverzekerdheid
waarmede teen van liberale en socia
listische zijde werd verdedigd, dat oe
mens door de voortschrijdende weten
schap tot licht en waarheid zou gera
ken, zijn verawenen. Zij hebben pla its
gemaakt voor twijfel en onzekerneid.
Tegenwoordig wordt ook aan de open
bare universiteiten wel toegegeven,
dat de wetenschap op zichzelf de mens
niet verder brengt. Ook daar wordt
gezegd, dat de goleerde een grondslag
nodig heeft om de problemen te kun
nen aanvallen en er een oordeel over
te kunnen geven. De studenten moe
ten zo erkent men niet maar al- I
leen onderwijs hebben, dat onpartij
dig is want dat alles is niet genoeg
om ze tot mensen op te voeden. Dit
is een late ovf twinning in de toen ge
voerde strijd. Er ligt een onuitgespro
ken erkenning in van de juistheid der
stelling, dat niemand onpartijdig en
objectief kan zijn, maar dat ieder op
elk og 'nblik, ook van zijn wetenschap
pelijk werk, kiest. En wie dan niet
kiest voor de Christus der Schriften,
loopt gevaar, bewust of onbewust, te
kiezen en te arbeiden tegen Hem.
Er wordt wel gezegd, dat men het zo
niet stellen mag en dat het toch nog
anders ligt. Maar degenen die dat zeg
gen, laten het bij tegenspraak en kun
nen er niet meer uitkomen Ten
zij zij terugvallen op ’t oude liberale
vertrouwen in de verlichting door we
tenschap. X
Het zou de bijzondere universiteiten
(V.U. en Nijmegen) en de later ook
erkende bijzondere economische hoge
scholen niet passen om het jubileum
van moigen te vieren door te wijzen
op hun glorierijke daden. Wanneer
wij de levensgang van de Vrjje Uni
versiteit, om ons daartoe te beperken,
in de afgelopen jaren bezien, dan moe
ten wij erkennen, dat daarbij in veel
tekort geschoten is en dat men tel
kens s>.. mselde. Maar wij mogen juist
Oaarorn met nog meer blijdschap ge
tuigen, dat God wat verkeerd gedacht
on gedaan werd, toch nog ten goede
eert gericht en dat Hij, waar wij
struikelden, heeft opgericht.
Het is nog veel te vroeg om te zeg
gen welke invloed de Vrije Universi-
eit op de Nederlandse wetenschap
ook °j de Nederlandse samenleving
8«iad heeft. Soms lijkt het wel alsof
Inv oed juist het grootst is daar,
m.„Lmen er zeif het minst van op-
wnrf enTTer zich het minst van be-
j’ Het feit alleen reeds, dat de
Rondere universiteiten door de Ne-
tón e wetenschap in vijftig jaar
wsaJeaC^pt?erd als volwaardige en
boekripk.011ar>lnsteningen’ sPreekt hier
naar o 6n' Paar hebben wij het niet
3chnnvema^t- heeft ons dat ge-
lof pn^fn' T.ot Hem moet dan ook alle
er uitgaan bij deze herdenking
Prof. Mr A. M. DONNER
Ds Vogel sprak in de tot de laatste
plaats bezette Plantagekerk. In de
Buitensociëteit luisterden honderden
naar ds F. A. den Boeft van Help
man, die refereerde over het onder
werp „Maak recht in de wildernis
een baan voor onze God”.
„Met dat recht maken van onze
baan” zo zei deze pastor, „komen we
(Van één onzer verslaggevers),
ZWOLLE, 20 Mei. Wie Gods gebod grijpen kan en er plaats voor kan
maken die moet Hem dienen. Heb je daar de bioscoop, de Zondagssport en de
litteratuur van de wereld voor nodig, kun je die beslist niet missen om later
een levend lid van de kerk van Jezus Christus te kunnen zijn? Integendeel,
wie zich aan dergelijke zaken verslingert vergooit zijn jeugd en is er zélf
de oorzaak van, dat hij later onbekwaam zal zijn voor de dienst in het Ko
ninkrijk. Aldus stelde ds H. Vogel van Enschede het criterium voor een „Ge
reformeerde levensstijl”, toen hij gistermiddag te Zwolle over dit onderwerp
sprak op de Bondsdag van de Ned. Bond van (vrijgemaakte) jongelingsver-
enigingen op Gereformeerde Grondslag.
Ds Vogel was zijn referaat begon
nen met te constateren, dat er in de
Gereformeerde kring zeer verschil
lend wordt geoordeeld over een
eigen Gereformeerde levensstijl. Hij
schreef deze variatie in opvattingen
mede toe aan het verschil in visie op
de „algemene genade” dat in de
„leerbesluiten” der Gereformeerde
kerken zo duidelijk tot uiting komt.
„De Dordtse vaderen, zo zei ds Vo
gel, „maakten zich niet zo druk over
de vraag of er een algemeen terrein
der natuur zou zijn, waarop kerk en
wereld zich gezamenlijk zouden kun
nen bewegen. Die vaderen hebben de
wereldse stijl ronduit veroordeeld en
afgewezen doch de Gereformeerde ze
de bewaard. Zij stonden nog geheel
achter hun uitspraak dat „de gehele
wijze des dienstes in de Heilige Schrift
beschreven staat” (art. 7 N.G.B.) en
vandaar uit kwamen zij tot de slotsom
dat alles diende te worden nagelaten,
wat niet duidelijk tot eer van God was
bedoeld.
Op deze basis achtte ds Vogel geen
wanhoop aan de mogelijkheid van een
eigen gereformeerde levensstijl be
staanbaar. De dienst aan God gaat
voor en daarom moet de gelovige veel
nalaten. „Alles kunnen we niet naja
gen”, aldus spr., omdat de dienst van
God een strijd is, omdat er oorlog is”.
Het werk voor de kerk, het werk voor
de armen vraagt al ons geld en geheel
ons wezen. Daarom kan onmogelijk
van alles erbij worden aangepakt.
Ds Vogel gaf toe, dat onthouding
moeilijk is, vooral nu men wel eens
spreekt over de „strijd om de cultuur”
die voor de kerk aan de orde zou zijn.
Kerk en gelovigen strijden niet voor
de cultuur, zij zijn soldaten van het
Koninkrijk. Hun wandel is in de he
melen en hun stijl wordt opgebouwd
naar de bevelen uit de moederstad, al
dus spr.
1Russen zien zich geplaatst voor een niet gemakkelijk
1 politiek spel. Dit spel moet subtiel en met veel tact uit-
gevoerd worden. Want het streven van Moskou naar een
vreedzame samenleving van de verschillende sociale stelsels,
zoals de leider van de communistische partij, Chroejtsjef, het
deftig heeft uitgedrukt, brengt vele moeilijkheden met zich mee.
Moeilijkheden, die voortvloeien uit het starre en strakke bewind
van de communisten in het verleden. Temeer zal dit spel voor
de Russen zeer subtiel zijn, omdat het einddoel toch blijft de
communistische wereldheerschappij
