moet Slot A.A.-conferentie bracht verrassing Duizenden beloofden trouw Ambon aan TIEN JAAR STICHTING 19404945 Benelux-poging tot Europese integratie „AMBON Washington juicht elke oprechte vredespoging toe een Indonesië heeft het recht met voeten getreden Aardbeving in Griekenland vrij” In Engeland dreigt spoorwegstaking Spion in Zweden veroordeeld Vrijheid voor Oostenrijkse gevangenen Aziatische en Afrikaanse landen dichter bij elkaar Prof* dr Woltjer overleden Luchtmacht bestookt opstandelingen in Indonesië Iedere vorm van kolonialisme veroordeeld Diem wil met sectenleiders onderhandelen Slotcommuniqué Succes twijfelachtig door Frans-Duitse economische samenwerking Waardering van Vorstenhuis en Regering PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND ontroerende herdenking Dr Smit hoogleraar Vrije Universiteit recht bleef staan om voor besprekingen over 'n duurzame vrede in Indo-China Onderscheidingen voor bestuursleden DE BILT ZEGT: Minder koud Moskou komt belofte na Reeds 15 doden Spaak confereerde in Den Haag BANDUNG, 24 April Rood-China is bereid met de Verenigde Staten te onderhande len als een poging om de spanning in de straat van Formosa en het Verre Oosten te ver minderen. Deze verklaring van Tsjou en Lai buiten de agenda om vormde ongetwijfeld het hoogtepunt van de Aziatische-Afrikaanse conferentie, die vandaag in Bandung werd beëin digd. Én hoewel Tsjou vandaag in zijn slotrede het voorbehoud maakte, dat Peking op zijn Formosa te bevrijden, deed hij vandaag in zijn slotrede nog een oproep en over de hereniging van Korea. Massale en ZEEUWSCH DAGBLAD lie JAARGANG No. 3072 Waarnemend-hoofdredacteur Prof. Dr J. J. de Jong van van van prof. Woltjer zijn MAANDAG 25 APRIL 1955 Directeur: JACQ DE SMIT Abonnementsprijs ƒ0.47 per week, 2.p. maand, 5.85 p. kwartaal. Losse nummers 13 cent. Advertentieprijs 22 cent per m.m. Rubriek Kabouters 10 ct. per woord De jacht op de „Hollandse nieuwe” wordt op 23 Mei om 17 uur ’s middags opengesteld. (ZIE PAGINA 1) AMSTERDAM, 23 April. In de vacature prof, dr A. Goslinga die te gen het einde van de cursus 1954— 1955 met emeritaat gaat hebben di recteuren der Vrije Universiteit dr M. C. Smit, bibliothecaris van de dr A. Kuyperstichting te ’s-Gravenhage, be noemd tot gewoon hoogleraar in de fa culteit der letteren en wijsbegeerte om onderwijs te geven in de geschiedenis der middeleeuwen en de theorie der geschiedenis. PEKING WIL MET V.S. OVER FORMOSA ONDERHANDELEN DE BILT, 24 April. Licht tot half bewolkt en droog weer. Zwakke tot matige wind, aanvankelijk nog tussen Noord en West, later uit uiteenlopen de richtingen. Minder koud dan gis teren. Op- en ondergang van Zon en Maan: Dinsdag: Zon op 5.20 u., onder 19.58 u. Maan op 8.01 u., onder 0.13 u. „VREDESBOODSCHAP’ In een „vredesboodschap” wordt nog een diepe bezorgdheid uitgesproken over de internationale spanning en de 29 landen dringen er op aan toegevend te zijn en met elkaar te leven als goe de buren. De onderlinge samenwer king moet zoveel mogelijk bevorderd worden. Daarom is overeengekomen vertegenwoordigers uit te wisselen voor het onderhouden van contact en verstrekken van inlichtingen over kwesties van wederzijds belang. Aan bevolen wordt een vollediger gebruik van de internationale organisaties om de economische samenwerking te be vorderen. I van eer voor eigen recht en vrijheid. Dat was een indrukwekkend moment. ZAAK VAN RECHT De zaak van Ambon is in de eerste plaats een zaak van recht. Niemand kan ontkennen dat de Ambonnezen het recht in de hand hebben. Vandaar ook hun goede samenwerking met de Internationale vereniging voor de Rechten van de Mens. Bij afwezigheid van de voorzitter van deze vereniging, de Franse oud-minister Dr J. Paul Boncour verklaarde Prof. Michel Jere- mijew dat het onbetwistbaar is komen vast te staan dat Indonesië het recht met voeten heeft getreden. De Inter nationale Vereniging voor de Rechten van de Mens heeft zich gewend tot de Ver. Naties. Zij heeft gezegd: „Gij kunt niet doorgaan met een verdrag, met accoorden, met een grondwet, die gij mede hebt ondertekend, te lateh schenden”. De vereniging heeft enig resultaat gehad. Zij heeft gedaan ge- Hoogwater Dinsdag 26 April* Vlissingen: 4.14 u, 2.49 m., 16.46 u. 2.32 m. Terneuzen: 4.45 u. 2.64 m., 17.21 u. 247 m. Wemeldinge: 6.09 u. 1.89 m., 18:42 u. 1.78 m. Zierikzee: 5.53 u. 1.64 m. ,18.25 u. 1.54 m. DJAKARTA, 23 April De Indo nesische luchtmacht heeft dezer dagen gedurende enige uren twee plaatsjes in Oost-Atjeh, welke strategische schuilplaatsen zijn van het opstandige Tentara Islam Indonesia, gebombar deerd. Deze plaatsjes, te weten Kuala Ndjong en Paja Reubee, werden ge durende verscheidene uren vanuit te lucht bestookt. Tijdens de Japanse inval in Indone sië hadden zich in dezelfde streek ook Nederlandse troepen teruggetrokken. LONDEN, 23 April. Leiders van 5400 machinisten en stokers, die val len onder het spoorwegcentrum Birr mingham, hebben Zaterdag verklaard het plan tot een staking om loonsver hoging, dat is uitgegaan van de leiders van de 70000 leden tellende Britse vakbond van machinisten en stokers, te steunen. De vakbondsleiders deden Zaterdag een beroep op het rijdende personeel in alle Britse spoorwegdepots om zich achter het plan te plaatsen om in het komende weekend te staken. STOCKHOLM, 23 April. De Tsje- choslowaakse musicus, Antonin Ol sovsky, is gisteren door een recht bank te Stockholm veroordeeld tot ’n jaar dwangarbeid en een boete van 900 Zweedse kronen wegens spion- nage. Na het uitzitten van zijn straf zal Olsovsky onmiddellijk het land worden uitgezet. Olsovsky werd schuldig bevonden aan het verstrekken van inlichtingen aan de toenmalige Tsjechoslowaakse militaire attaché te Stockholm, Zde- nec Jansa, over personen, die mis schien voor spionnage zouden kunnen worden gebruikt. De rechtbank achtte niet bewezen, dat Olsovsky inlichtingen van mili taire aard aan de attaché had door gegeven, zoals in de telastelegging werd gezegd. Bij K.B. is bepaald, dat militairen van land- en luchtmacht, die in wer kelijke dienst zijn, elk jaar een vacan- tieuitkering zullen ontvangen. Deze uitkering zal voor elke maand dienst twee procent van het maandsalaris be dragen. Medewerkers: J. A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeler, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg; Ds D. J. van Dijk, St. Annaland; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; J. Huijssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; Ds J. Kwast, Vlissingen; J. Laport Goes; J. Lodder, Vlissingen; J. Moll, Vlissingen; K. C. van Spronsen, Goes; A. H. S. Stemerding, Souburg; R. Zuidema, Goes. MOSKOU, 24 April. Het Presidi um van de Opperste Sowjet heeft be sloten 613 Oostenrijkse burgers, die gevangenisstraffen in de Sowjet-Unie uitzitten, hun straf kwijt te schelden en hen vrij te laten. 74 gevangenen, die veroordeeld zijn wegens bijzonder ernstige misdaden in de Sowjet-Unie, zullen niet worden vrijgelaten, maar als oorlogsmisdadi gers aan de Oostenrijkse autoriteiten worden overgedragen. 39 Oostenrijkse burgers zullen hun straf moeten uitzitten. Deze waren on langs veroordeeld wegens spionnage- activiteit in Polen gelicht tegen de Sowjet-Unie. Zij zullen aan de Oos tenrijkse autoriteiten worden overge dragen, wanneer de Sowjet-legers Oostenrijk verlaten. van Ambonnezen en Nederlanders zulfen gezamenlijk moeten optrekken om de leuze waar te maken dat Ambon vrij moet. Gisteren is in de Valkenboskerk te Den Haag een herdenkingsdienst ge houden waarin ds W. H. Tutuarima uit Amsterdam voorging. Vandaag vindt de centrale herdenking plaats voor de Ambonnezen zelf. Een grote optocht zal door de Haagse straten trekken, terwijl tot slot nogmaal een vergade ring in de Houtrusthallen belegd zal worden. ATHENE, 23 April. De gehele dag zijn gisteren aardschokken gevoeld in het gebied van Volos. Verscheiden hul zen, die overeind waren blijven staan na de aardbevingen van Dinsdag en Donderdag, zijn nu Ingestort. Het aan tal doden bedraagt thans 15. Het Griekse ministerie van binnen landse zaken heeft berichten ontvangen, volgens welke de plaatsen Tsapoerina, Hellenika en Vassilika op Euboea, aan de Golf van Volos, alsook de stad Is- talala aanzienlijke schaden hebben ge leden. - In hun redevoeringen op de slotzit ting hebben afgevaardigden er voor al de nadruk op gelegd, dat de con ferentie, de eerste van deze aard in de geschiedenis, de Arabische en Aziatische landen dichter bij elkaar heeft gebracht. De conferentie, zo zeiden de afgevaardigden ook, heeft een bijdrage geleverd tot de zaak Het antwoord van de Verenigde Staten op de opzienbarende verklaring van Tsjou was vandaag reeds in Bandung bekend. Het was op een groot mededelingenbord in het conferentiegebouw geschreven. In dit antwoord zei het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken elke oprechte poging tot vrede van harte toe te juichen. Als voorwaarde werd gesteld dat de Chinese Nationalisten aan de besprekingen zouden moeten deelnemen. (De Nationalisten hebben vandaag echter reeds verklaard, dat zij geen besprekingen met Peking wensten). Verder ver- klaarde Washington dat Peking een bewijs van zijn goede bedoelingen zou kunnen geven door onmiddellijk het vuur te staken rond Formosa en de Amerikaanse vliegers vrij te laten. Ook zou Peking de wapen stilstandsbesprekingen van de Verenigde Naties moeten bijwonen. Het recht van elk land wordt erkend zich aan te sluiten bij regionale ver- dragsorganisaties, wanneer deze niet in strijd zijn met het Handvest der Verenigde Naties. Een oproep wordt gedaan tot het verbod van atoomwapens. Men dringt aan op het oprichten van een keten van proefstations van Afrika tot Azië om de radio-activiteit te onderzoeken. SAIGON, 23 April Premier Ngo Dinh Diem van Zuid-Vietnam heeft in een radiorede de leiders van twee sec* ten, de Binh Xuyen en de Hoa-Hao, uitgenodigd de onderhandelingen m« hem te hervatten. In het bijzonder zou gesproken moeten worden over het opnemen van de particuliere legers van de secten in het nationale léger. De premier bood de secten, die niet meer door het Franse leger worden gesteund, ook financiële hulp aan. k HAAG, 23 April. In het zie- nnuis Bronovo in Den Haag is van- £,°verleden prof- dr R- H- Woltjer do°reraar aan de V.U. en oud-lid van Kamer. Prof. Woltjer was ten« n>in ziekenhuis opgenomen "'èrkwam Van ongeval’ hem GPr°f' Woltjer werd 19 Juli 1878 te van lng?n Seboren. Hij was een zoon stp >?r<T' dr Woltjer een der eer- EniXr°l' Woltjer magna cum lauda. noemiJ?aanden later volSde zjjn be- In lonn83? de v-u- tot hoogleraar. Eerst» v deed zijn intrede in de verki»,- ainer’ waarin hij tot de laatste 1923 w» guei? zittmg heeft gehad. Sinds Wijsrad voorzitter van de Onder- versch»fj kand van profl Woltjer zjjn kenv»rdune wetenschappelijke wer- zoekin„„„ enen’ °-a- de jongste onder- >agUs’ S»„n »°Ve~ de rede °P den Areo- d»„ da Christelijke beschouwin- het w^r»udheid: het Woord Gods en eranimati» der mensen. Van de Latijnse tal van ia.van zjjn vader heeft hij Prof w urukken bewerkt. van de was ridder in de Orde ftlandenr ejiandse Leeuw en Com- sau. )n Orde van Oranje.-Nas- (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG, 23 April Ruim 9.000 personen zijn vanmiddag naar de Haagse Houtrusthallen gegaan om eensgezind het feit te gedenken dat op 25 April 1950 de Ambonnezen hun souvereine Republiek der Zuid-Molukken hebben uitgeroepen. En al de aanwezige Nederlanders hebben in handen van de heer H. Coenradi, voorzitter va n de stichting „Door de eeuwen trouw” de volgende belofte af gelegd: Wij zullen Ambon’s trouw met onze trouw belonen Ons daardoor eigen recht en vrijheid waardig tonen Op onze schouders rust een nationale plicht Een eretaak voor elk die niet voor onre»ht zwicht en daarom zweren wij te helpen en te vechten voor Ambon’s vrijheid, zijn door ons beloofde rechten Ongetwijfeld was het afleggen van.deze belofte een der hoogtepunten deze massale bijeenkomst, die niet heeft nagelaten bij velen diepe Indruk te maken. „God verhoede dat als eenmaal het vallen zijn op het veld lot van Ambon voor de rechter der historie komt dat wij dan schuldig worden verklaard uit nalatigheid. Die verantwoordelijkheid willen en mogen wij nimmer aanvaarden. Daarom moet Ambon vrij”, zo riep de heer Dr J. J. R. Schmal uit in de openingsrede.. Hij richtte een vlammend protest tegen de weinig positieve actie die van „het Plein” is uitgegaan. Wjj Nederlanders reiken U Anibonnezen de broederhand, wij leven met U mee, omdat gij eerder met ons hebt meegeleefd. In de loop van de vergadering stel de de heer Coenradi voor om een tele gram aan dr Drees te sturen. Daarin stond dat de zaak van Ambon alsnog bij de V.N. aanhangig gemaakt moet worden door tussenkomst van de Unci. Bij de aanvang van de vergadering namen de duizenden aanwezigen één minuut stilte in acht ter nagedachte nis van de vele Ambonnezen die ge- de verzetsorganisaties er toch steeds eenheid van opvatting was geweest over de verzorging van de slachtoffers van het verzet, Handelende over de huidige stand van zaken, roemde de voorzitter de medewerking van over heid en volk: hierdoor kan de Stich ting haar taak goed vervullen. Uiter aard sprak hij de verwachting uit, dat de laatste publieke inzameling van de Stichting zou slagen. van de wereldvrede. Hoe schoon en waar deze woorden ook waren, toch had men de plenaire slotzitting nog moeten uitstellen door een impasse in de politieke commis sie, waarin de delegatieleiders zelf zit ting hadden. Men was het niet eens over de inhoud van een resolutie over het kolonialisme. China verlangde, dat de conferentie een oproep zou doen tot beëindiging van het koloniale systeem binnen vijf tien jaar. Sommige het Westen vriendelijk ge zinde landen eisten, dat het „commu nistische kolonialisme” tegelijk met ’t „Westerse imperialisme” veroordeeld zou worden. Geen van beide zienswij zen is tenslotte opgenomen in de eind tekst, die het kolonialisme veroordeelt >n al zijn vormen als een kwaad dat spoedig de wereld uit moet zijn. Het debat over dit punt duurde twaalf uur. Het slotcommuniqué van de confe rentie telt liefst 5000 woorden. In dit communique wordt in de eerste plaats de vrijheid verlangt voor de Franse gebieden in Noord-Afrika, het Britse Protectoraat Aden en Nederlands •'ieuw Guinea. Nederland wordt uit genodigd de onderhandelingen met In donesië weer te beginnen. Verder geven de 29 landen hun «arme sympathie voor hen die lijden onder de rassendiscriminatie in Zuid- Aftika, Uitgave: „..-„hting „Zeeuwsch Dagblad” Stichting Giro 274289. .fdkantoor: Goes, L. Vorststr. Tel 2438 (b.g.g. voor redactie voor adveri. enz. 2970), Koren: Vlissingen: Nieuwstr. h jelef. 326; Middelburg: Korte Snrdstr. 35. Tel. administratie Sig Tel. redactie 2347; Ter neuzen: Dijkstraat 26-28. Exploitatie: Oosterbaan Le Cointre N.V., (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG, 23 April Vandaag is de Belgische minister van Buiten landse Zaken, Paul Henri Spaak, in Den Haag geweest om te confereren met zijn Nederlandse collega’s, Beyen en Luns. Na afloop van deze bespreking is een officieel communiqué uitgegeven waarin te lezen valt dat de minis ters Beyen en Spaak aan de Luxemburge minister van Buitenlandse Zaken, Bech, voor zullen stellen om een gemeenschappelijk plan op te stellen voor „het bestuderen van het te volgen program van actie voor de ontwikkeling van de Europese integratie”. Tevens zullen zij de heer Bech verwittigen dat zij het van belang vinden de voorgenomen bijeenkomst der zes ministers van Buitenlandse Zaken van de K.S.G.-landen nog te houden voor eind Mei. Dan zal vooral gesproken worden over de Europese eenwording. Het succes daarvan is nog twijfel achtig. De komende besprekingen tussen Adenauer en Pinay doen bij velen de vrees leven dat Frankrijk en Duitsland zullen proberen op economisch terrein tot een nauwere samenwerking te komen. Dit zou ’t einde kunnen zijn van een poging tot economische integratie, als de Benelux niet eensgezind optrekt. Over de opvatting van minister Beyen, dat de tijd rijp is voor een nieuw initiatief zjjn de meningen verdeeld. Lang niet alle ministers schijnen deze opvatting te zjjn toe gedaan, hetgeen uiteraard niet weg neemt dat minister Beyen gemach tigd is om nieuwe stappen te doen. De bijeenkomst van de zes ministers van Buitenlandse Zakeh der K.S.G, landen is daarvoor een geijkte gele genheid. Op de bijeenkomst van de minis ters is de brandende kwestie van de Nederlands-Belgische waterwegen aan de orde gekomen. Zij zjjn over- - eengekomen voor 1 Augustus de be sprekingen te openen over de vraag stukken verband houdende met het rapport Steenberghe-Cauwelaert. Deze datum is vastgesteld om gege vens te kunnen uitwisselen. Dit is van belang met het oog op de Del taplannen. Tenslotte is besloten om het plan voor een raadgevende interparlemen taire Benelux-raad op 3 Mei a.s. te be handelen. Op die vergadering hoopt men dan een beslissing te nemen over dit probleem dat langzamerhand al enige jaren sleept. Men meent dat een regelmatig bij eenkomen van verschillende parle mentariërs der drie Beneluxlanden van groot belang is. Vooral nu de weg naar een Economische Unie voor een groot deel geplaveid is. Het Kabinet heeft met daden aangetoond niet zo enthousiast te zijn voor een nieuw raadgevend lichaam. Het staat huive rig tegenover de gedachte dat deze Raad gekend zal moeten worden in Beneluxverdragen, uiteraard voordat de afzonderlijke parlementen zich daarover hebben uitgesproken. En bovendien zagen onze ministers grote moeilijkheden in de zetelverdeling. Ne derland als het grootste Beneluxland heeft op dit punt terecht verlangens. Volgens het laatste protocol zou er in de interpalementaire Beneluxraad 21 Belgen, 21 Nederlanders en 7 Luxem burgers (allen parlementariërs) zit ting hebben. Nederland kan dus over stemd worden. Een ander bezwaar van het Kabinet was dat deze Raad zich op eigen initiatief kan bezighou den met vraagstukken van gemeen schappelijk belang en een eigen agen da kan opstellen. OVEREENSTEMMING -Uit het communiqué blijkt nu dat er kans bestaat dat de ministers Beyen en Spaak tot overeenstemming kun nen komen. Dat is van belang, omdat minister Spaak tot nu toe veel meer voelde voor een sectorsgewijze inte gratie en Beyen geen heil zag in het supra-nationaal maken, wat met als zodanig is bedoeld. Wie er water in de wijn gedaan heeft is nog onbekend. Maar vast staat dat getracht zal wor den met een Benelux voorstel inzake de verdere integratie-pogingen voor de dag te komen. Het aanwenden van atoomenergie voor vreedzame doeleinden wordt toe gejuicht. Een aardig moment tijdens de conferentie was, toen Tsjou en Lai zijn handtekening zette onder het slotcommuniqué, dat een eerbiedi ge verwijzing bevat naar de Ver enigde Naties. Uitdrukkelijk wordt in dit communique de wens kenbaar gemaakt tot een universeel lidmaat schap van de Verenigde Naties zon der Communistisch China apart te noemen. (Van een onzer verslaggevers) AMSTERDAM, 23 April. In een sober met bloemen gesierde ruimte van het Vondelpark-paviljoen te Amster dam heeft vandaag de Stichting 1940 ’45 haar tien-jarig bestaan herdacht. Bij die gelegenheid is duidelijk naar voren gekomen de grote waardering welke ons vorstenhuis en de regering hebben voor de arbeid der Stichting. De rede van Prins Bernhard, welke rede we op pagina 3 volledig publice ren, was hier een getuigenis van. Z. Ex. mr F. J. M. L. van Thiel, de minister van maatschappelijk werk, bracht de dank der regering over en deed mededeling van de benoeming van de secretaris en penningmeester van de Stichting, de heren mr A. H. van Namen en H. A. Douque, tot offi cier in de Orde van Oranje Nassau. De heer J. Smallenbroek, voorzitter van de tienjarige Stichting had in zijn openingsrede uiting gegeven aan de uitnemende samenwerking met de overheid. Hij bracht de regering daar bij gaarne dank voor de tot stand ge brachte wettelijke regelingen ten aan zien van de verzorging van de ver- zetsslachtoffers. Zich richtend tot Prins Bernhard, merkte de heer Smallenbroek op, dat de Stichting Z.K.H. nooit beschouwde als een geïnteresseerde buitenstaan der, maar als een der hunnen; dit zei- de hij, refere>’fcnd aan de verbonden he:d van de Prins met het georgani seerde verzet. Op initiatief van de voorzitter beant woordde men het gelukstelegram van Prinses Wilhelmina, erevoorzitster der Stichting, met de verzekering dat men haar zal blijven eren als de moeder van het verzet. Ook zond men de Ko ningin een telegram. De heer Smallenbroek wees er op, dat bij alle onderlinge verschil tussen kregen dat het lopend proces werd uit gesteld. „Wat echter nodig is, is dat de Veiligheidsraad ophoudt met haar uit vluchten en dat hij zijn bescheiden heid aan de kant zet en de zaak in de kern aanpakt”. Met grote belangstelling werd ge luisterd naar de fluitorkesten van de Ambonnezen en naar het Ambons koor uit Vlissingen. Het toneelstuk „Hou ende Getrou” hoewel misschien iets te lang voor zo’n massale bijeenkomst wekte vaak stormachtig enthousias me, maar ook vaak grote ontroering. De leiders der Ambonnezen, de he ren Nikljjuluw, Lokollo en Manusama kregen een groot wandbord aangebo den waarop de belofte stond die de aanwezigen hadden afgelegd. De heer Coenradi hoopte dat deze borden een plaats zullen krijgen in de Regerings gebouwen van de vrije Republiek der Zuid-Molukken. In zijn slotwoord dankte de heer Nikljjuluw >oor dit gebaar. Hij herin nerde nog eens aan de jongste geschie denis. Wij wensen aan niemands leiband te lopen, aldus de heer Nikijjuluw, die hiermee inging op een socialistisch verwijt. Maar wij laten ons ook niet op een zijspoor leiden door hen die ons hoe eerder hoe liever in Soekar- no’s armen willen drijven om daarmee een netelige kwestie af te zijn.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1955 | | pagina 1