Zweden
van
is een
Duinen filtreren het water
de
van
Lek voor de Hagenaars
Koning Gustaaf Adolf
eenvoudig man
Bezinning op taak en roeping van
de Christen-journalist
F
J
Maar ook een meester
op vele wapens!
De Haarlemse affaire (II)
van
van
de
Jezus Christus
Flinke daling van
werkloosheid
Onaanvaardbaar
Tienjarenplan voor platteland, waar
28 procent der bevolking
nog geen waterleiding heeft
De krant moet een onverhulde weergave zijn
het grote Nieuws
Jaarverslag Ned. Chr. Bond
van Overheidspersoneel
C A
pagina 3
ZEEUWSCH DAGBLAD
Zaterdag 9 April 1955
P.C.J.K.-conferentie te Oosterbeek
Hij kon professor in de archeologie zijn
„Zuiver water brengt gezondheid” (Slot)
luiste-
Verkeersongeval te Lewedorp
Auto in de sloot
Onder de loupe
Een koning bedient
de stofzuiger
Mi
FILTEREN.
Het leek dus de beste oplossing om in
die tijd van het jaar, dat de kwaliteit
van het water het beste is, een voorraad
(Van één onzer verslaggeefsters)
UTRECHT, April. Wilt u een bad nemen? U draait de kraan maar open en
ook al woont u op de hoogste verdieping van een groot flatgebouw, na een minuut
of tien is de badkuip gevuld met helder water. Heeft u zich eigenlijk wel eens
afgevraagd waar al dat water vandaan komt en wat er allemaal mee moet gebeu
ren voordat het zo schoon en zuiver is alshet bij u in de badkuip, de aardappelpan
of de wasmachine stroomt? Het waterverbruik was in Nederland in 1953 al 357
mlllioen kubieke meter en deze hoeveelheid wordt ieder jaar groter door de toe
name van het aantal douches, baden en wasmachines. Ook de industrie verzwelgt
enorme hoeveelheden.
de paleishuishouding ingevoerd, waarbij
zij er echter tevens op toezag, dat de
Zweedse traditie gehandhaafd bleef. Gas
ten voor de lunch worden ontvangen naar
de aard van het Engelse country-house;
de spijzen worden op een buffet uitge
stald en men bedient zichzelf. Bij een
dergelijke ontvangst zonder formaliteiten
zijn de Koning en de Koningin meestal
gekleed in eenvoudige tweedcostuums.
’s Avonds echter dineren zij, ook wan
neer zij geen gasten ontvangen, in smo
king en avondtoilet aan een feestelijk ge
dekte tafel.
LEWEDORP, 8 April. Vanmorgen
omstreeks half elf moest een uit de
richting Goes komende auto, bestuurd
door de heer B. A. Iz uit Utrecht uit
wijken voor de uit de richting Middel
burg komende bestelauto van bakkerij
van ’t Westeinde uit Lewedorp, be
stuurd door A. H. uit ’s-Heerenhoek,
die de Burg. Lewestraat wilde inslaan.
L. kon nog juist de inrit bij het ben
zinestation van de heer Van den Dries
inrijden. Dit moest echter met zo’n
grote snelheid gebeuren, dat de be
stuurder niet kon verhinderen, dat de
auto tegen een muurtje opvloog en een
eind verder pas tot stilstand kwam.
Persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor; de materiële schade is aan
zienlijk.
EEN GEWOON MENS.
Gustaaf VI Adolf had een lange leertijd
achter de rug toen hij, nu bijna vijf jaar
geleden, zijn vader opvolgde op een leef
tijd, waarop iedere andere Zweedse bur
ger zich met ouderdomspensioen pleegt
terug te trekken. Met bewonderens-
waardige energie vervult deze 72-jarige
man zijn plichten als Koning en eerste
burger van deze constitutionele monar
chie. Hij opent tentoonstellingen, bezoekt
concerten en lezingen, ontvangt diploma
ten en bezoekers uit het buitenland en is
overal waar zijn aanwezigheid bijzondere
luister kan bijzetten aan een bepaalde
gebeurtenis. Hij is kunstkenner en koopt
werken van jonge kunstenaars, van wie
hij vindt, dat ze aanmoediging verdienen.
Hij kan zich onderhouden met elke vak
man over technische en wetenschappe
lijke problemen wanneer hij fabrieken of
laboratoria bezoekt. Hij stelt zelf zijn re
devoeringen en toespraken op en zijn op
treden is overal altijd ongedwongen en
onopvallend, zodat niemand zich onbe
hagelijk of opgewonden voelt bij zijn be
zoeken.
duingebied zal toenemen, waardoor de
recreatie-mogelijkheden groter worden.
DE RIJN.
Het staat echter wel vast, dat er
maatregelen genomen zullen moeten
worden om de Rijn blijvend geschikt
te maken als waterleverancier. De ri
vier zal in de toekomst ongeveer 400
mlllioen kubieke meter water per jaar
moeten leveren aan waterleidingbe
drijven, aan de landbouw en aan de
groot-industrie.
In de tijden van minimumafvoer be
staat de kans, dat er een gebrek aan vol
doende water zal komen en men over
weegt dan ook de mogelijkheden om een
voorraad te vormen bij grote afvoer. Men
zou bijv, de Rijn kunnen kanaliseren,
dan kan men de distributie van het Rijn
water zelf regelen en het via de Gelderse
IJssel naar het Ijsselmeer voeren, dat als
reservoir zou kunnen dienst doen.
Een ander probleem is de kwaliteit van
het water. Als de Rijn ons land binnen
stroomt, is het water al verontreinigd
door de afvalstoffen uit vier landen.
Het ijzergemalte is zó hoog, dat er elke
dag wel een flinke brug van gebouwd
zou kunnen worden, terwijl de hoeveel
heid zout, die elke dag meegevoerd
wordt, maar liefst 15 grote Rijnaken zou
vullen! Het is duidelijk, dat hier alleen
iets zal kunnen worden bereikt bij inter
nationale samenwerking. Een internatio
nale commissie .is door de regeringen van
vijf landen reeds aan het werk gezet met
als hoofddoel: bestrijding van de water
verontreiniging, bevordering van de in
ternationale samenwerking en wetteljjke
regeling van de waterhuishouding.
AMSTERDAM.
Onze hoofdstad, met z’n grote aantal
inwoners, komt op drie manieren aar.
water: uit de duinen, uit de plassen en uit
de grond. De piassenwaterleiding is in de
plaats gekomen van de Vechtwaterlei-
ding. De plassen leveren 23 millioen ku
bieke meter water per jaar. Amsterdam
moet de waterstand in de plassen beheer-
DE KONINGIN.
Koningin Louise is een vroegere Prin
ses van Battenberg, heeft een opleiding
gehad als verpleegster en interesseert
zich nog steeds zeer voor alle vrouwen,
die dat beroep uitoefenen. Verschillende
Engelse gebruiken werden door haar in
te vormen als reserve voor slechtere pe
rioden. Het meest geschikte reservoir
werd gevormd door de Scheveningse dui
nen, de oude waterwinplaats dus. Het
water zal van Bergambacht naar Sche-
veningen worden getransporteerd door
een 45 km lange buisleiding van beton,
die een doorsnede heeft van bijna an
derhalve meter.
Nu is in Èergambacht een reusachtig
filtergebouw verrezen, waar het Lekwa-
ter van alle zwevende deeltjes wordt ont
daan. Dat moet wel, want anders bestaat
er een grote kans, dat de buisleiding
dichtgroeit en dat zou natuurlijk grote
problemen veroorzaken. De leiding is het
kostbaarste gedeelte van het hele plan,
zij kost n.l. niet minder dan 12 millioen
gulden.
In de duinen wordt het water op na
tuurlijke wijze door het duinzand gezui
verd, terwijl het pompstation in Sche-
veningen nog eens zorgt voor vóór- en
nafiltratie.
Het reservoir is zo groot, dat de inhoud
voldoende is voor een half jaar. Een
groot voordeel is, dat door de constante
toevoer van het Lekwater het waterpeil
in de duinen verhoogd wordt, zodat men
kan verwachten, dat de begroeiing in het
KAPELLE, 8 April. Op de rijks
weg nabij de Smokkelhoek is vanmid
dag de heer J. P. V. uit Roosendaal
met zijn luxe auto in de sloot gevlo
gen en de bestuurder liep hierbij een
hersenschudding op.
Een naast hem zittende dame werd
door glasscherven verwond. De auto
werd zwaar beschadigd. Het ongeluk
gebeurde toen V. moest uitwijken voor
een werk aan de rijksweg en door zijn
grote vaart over de kop ging en de
sloot in vloog.
De Argentijnse Bisschoppen zullen
°P 13 April te Buenos Aires bijeenko
men ter bespreking van de spanning
'ssen Kerk en Overheid.
HOBBIES.
Ondanks zijn hoge leeftijd staat hij met
beide benen in het heden. Hij kent de
polsslag van zijn tijd en voegt zich naar
de eisen, die de nieuwe maatschappij aan
hem stelt. Overal doet hij aan mee
of het nu sportmanifestaties zijn of collec
tes voor culturele of liefdadige doelein
den.
Zijn enige jaren jongere broer Wilhelm
mocht zich met hart en ziel wijden aan
zijn litteraire en kunstzinnige belangstel
ling. Koning Gustaaf Adolf echter moest
van de dingen, die zijn belangstelling
hadden, hobbies maken voor zijn vrije
tijd.
Hij heeft archaeologie gestudeerd en
talrijke opgravingen geleid in Grieken
land, Egypte en ook in Zweden. De gro
te deskundigen op dit gebied in Zweden
zijn van mening, dat hij allang een pro-
sen en dit wordt gedaan door de plassen
te voeden met water uit de Bethune-pol
der. In droge zomers verdampt er echter
soms meer dan 100.000 kubieke meter
per dag en dan moet men om de water
stand op peil te houden toch nog veront
reinigd Vechtwater inlaten.
In de toekomst wil men het Bethune-
water rechtstreeks naar de eindplas (de
Loenderveense plas) transporteren, waar
het door een verblijfsduur van 4 maan
den al een belangrijke zelfreiniging zal
ondergaan. Het kanaal dat hiervoor nodig;
is en de waterleidingplas moeten geheel
van de omgeving afgescheiden worden
door zanddijken. Aansluitend aan de be
dijking wordt een terrein opgespoten,
waarop in de toekomst nieuwe zuive-
ringswerken worden gesticht.
HET PLATTELAND.
Op het platteland staan de zaken wel
enigszins anders dan in de grote steden.
De watervoorziening wordt hier bemoei
lijkt door grote afstanden, die het aan
leggen van ’n waterleiding zonder enorm
hoge tarieven onrendabel maken. In
het gebied van de streekbedrijven is nog
maar 72 procent van de bevolking aan
gesloten op een waterleidingnet en vooral
Friesland, Drente en Gelderland hebben
nog grote achterstand in te halen.
In 1951 heeft de Interdepartementale
Commissie Rijkssteun Drinkwatervoorzie
ning een rapport uitgebracht over de
systematische aansluiting van de toen
bestaande onrendabele gebieden.
Men berekende, dat door aansluiting
van onrendabele gebieden in Oost-Fries-
land 24 zuivelfabrieken en 3500 veehou-
dersbedrijven met 40.000 stuks grootvee
het agrarisch inkomen minstens met
2.300.000 per jaar zouden verhogen! De
Commissie wil een zo algemeen mogelijke
drinkwatervoorziening. Er is een „tien
jarenplan” ontworpen, voor de aanslui
ting van 200.000 woningen. Ongeveer een
millioen Nederlanders zullen op deze ma
nier van goed drinkwater worden voor
zien. Het Rijk draagt slechts een gedeelte
van de jaarlijkse tekorten, dus provincie,
gemeente en bevolking zullen ook een
steentje moeten bijdragen.
Als het tienjarenplan is uitgevoerd, zul
len praetisch alle dorpen aangesloten
zijn op een waterleidingnet. Maar de 14
procent van de bevolking, die de z.g.n.
verspreide agrarische percelen bewoont,
valt daar buiten. Met de bestudering van
de mogelijkheden om ook deze Neder
landers op een hygiënische en niet al te
dure manier van water tc voorzien is
men ai begonnen.
’s-GRAVENHAGE, 7 April. In
Maa'rt daalde het aantal werkloze man
nen van 65.484 tot 46.596, terwijl de
bezetting van de aanvullende werken
toenam van 18.383 (een door weersom
standigheden zeer gering aantal) tot
19.346. Deze flinke daling van het aan
tal werklozen is een gevolg van de in
trede van het vo rjaar en kwam voor
al tot uiting onder de bouwvakarbei
ders, de landarbeiders, de losse arbei
ders en de veenarbeiders.
(Van onze Stockholmse correspondent)
STOCKHOLM, April. Toen ik, een paar dagen na zijn troonsbestijging, door
Koning Gustaaf Adolf in privé-audiëntie werd ontvangen op zijn slot te Stockholm
teneinde voor het eerst een kleurenfoto van hem te maken, had de Koning juist
in een zwart costuum de leden van de Rijksdag te woord gestaan. De adjudant
schudde twijfelend het hoofd, toen ik hem vroeg of hij de Koning niet wilde ver
zoeken een gala-uniform aan te trekken: wij wilden graag een representatieve
foto van hem maken. Uiteindelijk echter bracht hij ons verzoek toch over. En vijf
minuten later, terwijl er alweer nieuwe officiële bezoekers in de wachtkamer
waren aangekomen, ontving de Koning ons in vol generaalsuniform! Met uitge
stoken hand kwam hij op mij toe, terwijl zijn kamerdienaar om hem heensprong
om de laatste hand te leggen aan ordelinten en sjerpen. „U heeft gelijk”, zei de
Koning, „zo is het beter!” En hij wees op zijn uniform. „Maar u mag de foto niet
publiceren voordat de Zweedse persmensen ook een exemplaar hebben gekregen.
Zo toonde de Koning een uitstekend begrip te hebben voor de zorgen en de taak
van reporters en fotografen zoals trouwens voor die van al zijn medeburgers.
fessoraat zou hebben wanneer hij niet
aan de troon gebonden geweest zou zijn.
De Koning is een vooraanstaand bota
nicus en heeft een interessante botani
sche tuin aangelegd bij zijn zomerresi
dentie Sofiero in Zuid-Zweden. Zijn ver
zamelingen grafiek, Zweeds zilver en
Oudchinees porcelein heeft hij zelf geca-
talogiceerd en in zijn bibliotheek blijkt
duidelijk zijn belangstelling voor de grote
letterkunde van zijn tijd. En toch maakt
de Koning er geen geheim van, dat hij
zijn ontspanning het liefste zoekt in zijn
vriendenkring bij een spelletje Canasta
of „Oklahoma” een kaartspel dat hij
van zijn zwager Lord Louis Mountbatten
leerde.
woordelijkheid te ontvluchten in de
zakelijke, technische en specialistische
opzet van de krant.
Van de zijde van de journalisten
moet er zijn een duidelijke positieve
benadering van de moderne mens en
zijn wereld naar het Evangelie: Alzo
lief had God de wereld. De journalist
moet zich bezinnen op zijn apostolaire
taak: Gij zult mijn getuige zijn. De
krant moet een onverhulde weergave
worden, zo zei ds Klijn, van het Grote
Nieuws van Jezus Christus, een door
straling van de bevrijdende Boodschap
voor alle levensgebieden.
Natuurlijk brengt de watervoorziening
van zo’n tien millioen mensen heel wat
moeilijkheden met zich mee. Want al is
Nederland een echt „waterland”, lang
niet elk water is ook goed drinkwater,
een grote stad als Den Haag b.v. onttrekt
nu al meer dan 80 jaar haar water uit
de zoetwatervoorraad, die zich bevindt
onder de duinen. Maar indien men daar
mee zou door gaan, dan was die voor
raad spoedig uitgeput, want er valt elk
jaar maar 5 millioen kubieke meter re
gen in dat gebied, terwijl het verbruik
veel en veel groter is en in de toekomst
zelfs geschat wordt op 50 millioen ku
bieke meter per jaar!
Na vele jaren van studie heeft men
echter een oplossing gevonden. Al vijf
jaar wordt er nu gewerkt aan het „Lek-
duinplan” en men hoopt, dat de uitvoe
ring daarvan aan het eind van deze zo
mer voltooid zal zijn. Het Lekwater is
in bepaalde gedeelten van het jaar niet
bepaald lekker en wemelt dan bovendien
van allerlei soorten bacteriën.
■j-% espraken wij Donderdag de ach-
|“S tergronden van het geruchtma-
kende gebeuren in het bisdom
Haarlem, thans dan de wettelijke zijde
Ons wetboek van strafrecht bevat na
melijk een artikel dat nadrukkelijk de
bedienaar van de godsdienst verbiedt
enige godsdienstige plechtigheid tot
een huwelijk betrekkelijk te verrichten
vóórdat partijen hebben doen blijken,
dat haar huwelijk ten overstaan van
de ambtenaar van de burgerlijke stand
is voltrokken.
Dit artikel is in 1880 niet zonder ver
zet in ons strafwetboek opgenomen.
De liberale woordvoerder der tegen
strevers vroeg in de Tweede Kamer
om de overbodigheid van dit artikel
aan te tonen: „Maar is er iemand die
het mogelijk acht dat de bedienaar der
godsdienst zal zeggen: „Neen, gij moet
in het geheel niet naar den ambtenaar
van den burgerlijke stand gaan”, we
tende dat hij daardoor de menschen
brengt tot een onwettig huwelijk er
onwettige kinderen? Er is geen enkele
grond om dat gevaar te voorzien”.
Maar minister Modderman en met
hem de meerderheid achtten het arti
kel wel noodzakelijk om onnozelen en
onwetenden te beschermen. Boven
dien, zo betoogde de minister, vormt
dit artikel „geen greep van den Staat
in het regt van de Kerk, maar een
voorzorgsmaatregel tegen het omge
keerde”.
De Roomse Kamerleden zeiden niets
en stemden tegen. Enkele jaren later
kwam o.a. De Maasbode met een fel
protest onder de titel „Gewetens
dwang”. De schrijver van dit artikel,
Wijnen, drong aan op schrappen van
dit en het overeenkomstige artikel in
het burgerlijk wetboek. Want het is
plicht der geestelijkheid te zorgen dat
zij, die een kerkelijk huwelijk hebben
aangegaan, ook het burgerlijk contract
passeren, zodra het mogelijk is. En
laat dit nu ook in een enkel geval hier
en en daar niet geschieden, de open
bare orde aldus Wijnen zal er
niet door lijden, maar de zedelijkheid
zal worden bevorderd.
Sindsdien is gedurig van Roomse
zijde in dagblad en periodiek gewezen
op de onverenigbaarheid met hun
overtuiging van dit wetsartikel. Zo
ook in de afgelopen week. Maar nim
mer was er sprake, voorzover wij kon
den nagaan, van een parlementaire
actie tot schrapping sinds het artikel
eenmaal in zijn huidige vorm in onze
strafwet was opgenomen.
Klaarblijkelijk ging men, daartoe in
staat gesteld door het Roomse Kerke
lijk Wetboek en de bijzondere regeling
terzake voor Nederland, door het Pro
vinciaal Concilie gegeven, rustig zijn
gang. Zoals nu blijkt in de Haarlemse
affaire. En de hedendaagse hoofdarti
kelenschrijver van De Maasbode, prof.
Duynstee, acht dat „volkomen nor
maal”.
OOSTERBEEK, 8 April In onze dagen vraagt de lezer en
raar weer meer dan voorheen naar de zin der dingen, naar het waar
om, naar het nieuws achter het nieuws. Deze achtergrond van het
nieuws, de background information over wat de wereld beweegt, vin
den wij in de Bijbel. Deze nieuwsmelding, die alle andere moet beheer
sen, mogen wij onze lezers niet onthouden, maar moet aan ons werk
ten grondslag liggen: het is de Blijde Boodschap, dat onze Verlosser
leeft. Aldus sprak dr E. Diemer als voorzitter in zijn openingswoord van
de algemene vergadering van de Prot. Christ. Journalisten Kring, die
gisteren op de „Pietersberg” te Oosterbeek werd gehouden.
Deze algemene vergadering werd vandaag gevolgd door een confe
rentie, waar de aanwezige Protestantse journalisten zich bezonnen op
hun taak en roeping als Christen in deze tijd.
In het raam van deze algemene ver
gadering had Donderdagavond in de
Gereformeerde kerk van Oosterbeek
een wijdingsdienst plaats, waarin
voorging prof, dr J. L. Koole, hoog
leraar te Kampen, die sprak over het
„Handschrift van onze zonden”. In de
ze dienst verleende het N.C.R.V. vo
caal ensemble zijn medewerking. Deze
dienst werd door de N.C.R.V. uitge
zonden.
Vanmorgen heeft ds G. P. Klijn,
Ned. Herv. predikant te Driebergen,
redacteur van „De open deur” en lei
der van ’t open-deurwerk vanwege de
Generale Synode der Ned. Herv. Kerk
gesproken over „Kerk en journalis
tiek in deze tijd”.
Ds Klijn zei in dit referaat, dat
de moderne mens de kunst van het le
zen niet meer verstaat. De verant
woordelijkheid voor de zoekende en
tastende mens, die de geestelijke bin
ding en het houvast mist, is voor de
journalist zwaarder geworden. De ver
zoeking dreigt echter om deze verant-
Voor ons daarentegen is dit vol
strekt onaanvaardbaar. De Heilige
Schrift houdt ons de plicht tot onder
werping aan de zwaard dragende over
heid voor, niet slechts om den toorn,
maar ook om des gewetens wil. Zeker:
wij erkennen dat men Gode meer ge
hoorzaam behoort te zijn dan de men
sen. Maar Schrift en historie houden
ons tevens voor, dat alleen in uiterste
benauwenis verzet gerechtvaardigd
kan zijn met een rechtstreeks en onbe
twistbaar beroep op de geboden Gods
als vervat in Zijn Woord.
Bovendien is het vraagstuk der ge
hoorzaamheid er altijd tevens een van
bevoegdheid. Niet de onjuiste of on
rechtvaardige beslissing zonder meer
van het bevoegde gezag veroorlooft
ons de plicht tot uitvoering daarvan
naast ons neer te leggen of ons aan
straf te onttrekken als de Haarlemse
geestelijke deed. Het gaat er om of dit
gezag is gebleven binnen de daaraan
door de ordeningen Gods gestelde per
ken.
In de hier besproken kwestie is me
de in het geding de openbare orde.
Want hoe men de zaak ook wendt
of keert: in deze gebroken wereld ra
ken het aangaan van een vaste verbin
tenis tussen man en vrouw en de
daaruit voortspruitënde gevolgen
steeds tevens de openbare orde. En
juist inzake deze is de overheid bij
uitstek bevoegd en de eerst geroepene.
Mag zij zelfs niet wijken voor overi
gens achtbare gewetensbezwaren, wan
neer de vervulling van haar noodzake
lijke taak bepaalde maatregelen eist
ter vermijding van chaos en onvrede.
Het Roomse beroep op gewetens
dwang faalt in beide opzichten en
moet dan ook niet-ontvankelijk wor
den verklaard. Integendeel, van de
overheid moet worden verlangd, dat
zij in deze ernstige situatie haar roe-
hng en taak zal verstaan!
Prof, dr J. J. de Jong
's-GRAVENHAGE, 7 April. De
jaarverslagen over 1953 en 1954 van
de Ned. Chr. Bond van Overheidsper
soneel zijn thans verschenen in een
boekwerk van 272 bladzijden. In dit
boek zijn verscheidene foto’s en sta
tistieken over ledentallen van de
bond, alsmede over salarisaangelegen
heden van leden opgenomen.
Het ledental op 1 Januari 1953 be
droeg 30.130 en was op 31 December
1954 gestegen tot 32.859. De leden zijn
ondergebracht in 304 afdelingen.
De Ned. Chr. Bond van Overheids
personeel is daarmede de grootste
organisatie in de „internationale fe
deratie van christelijke bond van per
soneel in openbare dienst”. In dit or
gaan werken de Christelijke Bonden
van Overheidspersoneel uit België,
Frankrijk, Nederland, Oostenrijk,
Saarland en Zwitserland samen.
Voorts wordt in dit boek uitvoerig
ingegaan op de activiteiten van de
Bond gedurende de verslagjaren. Zo
zijn onder meer opgenomen de be
reikte resultaten ten aanzien van de
sociale verzekeringen, de ziektenkos-
ten, alsmede de herziening van vele
besluiten en de salarispositie van di
verse soorten overheidspersoneel.
De financiële verslagen over 1953
en 1954 maken er melding van, dat
er in 1953 een batig saldo van
f 44.351.84 en in 1954 een batig saldo
van f 6002.92 was. Het kapitaal van
de Bond bedroeg op 31 December
1954 f292.817.50.
De Koningin noemt hem gewoon: „Mijn
man”. De Zweden zeggen „Kungen”, de
Koning, nemen hun hoed voor hem af en
zijn helemaal niet verwonderd als de gro
te, slanke man met de sterke brillengla
zen óók zijn hoed afneemt en vriendelijk
groet, wanneer zij hem op straat tegen
komen. In Zweden wordt de Koning ge
respecteerd. Gustaaf VI Adolf (het is een
traditioneel gebruik om het cijfer in het
midden te zetten) wordt algemeen ge
acht en gewaardeerd, maar men be
schouwt hem niet als een soort opper
mens.
Hij is de eerste burger van Zweden.
Niet meer en niet minder. De Koningin
heeft een lidmaatschapskaart van het
staatsziekenfonds, de Bernadotteprinsen
betalen inkomstenbelasting net als alle
andere Zweedse burgers, krijgen kinder
bijslag en als zij 67 jaar oud zijn ouder
domspensioen. De moeder van de Kroon
prins moet een boete betalen als zij ach
ter het stuur van haar auto een stop
licht over het hoofd ziet. Net als iedere
andere Zweedse chauffeur. Twee zonen
van de Koning hebben burgerlijke huwe
lijken gesloten en hun kinderen gaan naar
de gewone school, kiezen burgerberoepen
en heten gewoon Bernadotte.
In het oog der wet is deze naam van
een koninklijke dynastie niet beter of
slechter dan elke Anderson, Pettersson
of Lundquist. Dat ziet men in de tele
foongids en in het helastingregister. In
Zweden, zoals trouwens in alle Noorse
landen, is de mythe rond de persoon van
de heerser allang verbleekt. De uit het
volk voortgekomen dynastie der Berna
dottes is hard op weg weer tot het volk
terug te keren.
Öp 26 April arriveren Koning
Gustaaf VI Adolf en Koningin
Louise van Zweden in Amster
dam voor een vierdaags statie-
bezoek aan ons land. Onze cor
respondent in Stockholm ver
telt in dit artikel één en ander
over dit m Zweden uitermate
populaire koningspaar. Bekend
is het verhaal van de verslag
gever, die de Koning in zijn zo
merhuisje opzocht en hem daar
aantrof terwijl hij met een schort
voor aan het stofzuigen was. De
Koningin waste intussen de vaat,
want het dienstmeisje het
enige „personeel” in fiet zomer
huis was ziek geworden en
moest door haar koninklijke
werkgevers worden verpleegd.
Terwille van onze correspondent
stak deze koning zich in 1950
vlak na zijn troonsbestijging in
gala-uniform. Wij stellen u voor:
onze ere-gast de Koning van
Zweden, sportsman, archeoloog
en botanicus.
