LABOUR-REBEL BEVAN UIT FRACTIE GESTOTEN van REGERING SCHORST DE RADIOKARTELS K.P.M. moet troepentransport onmiddellijk staken waterstofbommen Bezit noodzaak, meent Faure Debat wet Wat op Jalta besproken werd Parijse Verdragen op 29 Maart in de Tweede Kamer Nu en dan buien AtnbCtf* Ambon voor wendt zich tot Tweede Kamer niet naar Rood-China Gaat „Zuid-Neder- lands Sanatorium” zelf bouwen? Winstmarge soms tot 100 pCt. FW „Aruba” F" L Prof. Gerbrandy vecht Interpellatie van A.R.-Kamerlid wordt uitvoerig debat v 'F Zal Churchill de kans aangrijpen om nieuwe verkiezingen uit te schrijven? r n i LONDEN, Het moet, wil Frankrijk in de „topklasse” blijven Documenten gepubliceerd DE BILT ZEGT: I 5 Italianen aan groot gevaar ontsnapt PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND Pleidooi voor gesprek met Rusland, maar na ratificatie der Parijse Verdragen Minister Zijlstra grijpt in - B é- 10e JAARGANG No. 3041 (ZIE PAGINA 1) i De N.V.R.D. mede. DONDERDAG 17 MAART 1955 Directeur: JACQ DE SMIT K.P.M. NIET BELANGRIJK Dat was een ouderwetse, bewogen zich van De Russische regering heeft de Brit se ambassade te Moskou haar leedwe zen betuigd over de inval in de am bassade op Zondag j.l. Zij zegt dat de man die de inval deed, de Rus V. A. Matveyef, geestes ziek was. nieuwe onderhandelingen met de Sowjet-Unie worden gedaan binnen het verband van de Navo. De meer derheid van het parlement was het met de regering eens dat het geen zin heeft met de Russen te praten voordat Frankrijk de Parijse Ver dragen heeft geratificeerd. I Ig Mei aïs de tijd voor der gelijke algemene verkiezingen Het besluit om Bevan uit de Labour- fractie te stoten werd genomen met 141 tegen 112 stemmen. Naar ver luidt heeft de fractie nog geen stap- ROME, 16 Mrt. 82 bewoners van Rocca Priora, een dorp in de omgeving van Rome, zijn Woensdagavond aan een groot gevaar ontsnapt. Nog geen uur nadat zij hun huizen hadden ont ruimd, omdat men ze onbetrouwbaar vond, stortten de twintig gebouwen in. Men neemt aan, dat de huizen tenge volge van de zware regenval waren ondermijnd. zen. De detailhandel heeft echter geen de prijzen, deze worden bepaald de ongedekte verpleeg- en reiskosten de importeurs, aan protestantse t.b.c.-patiënten uit ’t aldus, deelt men ons van de zijde der Zuiden, die in andere sanatoria ver- N.V.Z.D. pleegd worden. Aneurin Bevan uit de Labourpartij gestoten, omdat hij met het „Volksfront” in verbin ding stond. Dit was een beweging, die er naar streefde alle linkse groe pen, met inbegrip van de communis ten, bijeen te brengen tegen het fascisme. Na negen maanden „ver banning” werd hij weer tot de partij toegelaten. Sir Stafford Crips en een aantal andere Labourleden werden toen om dezelfde reden uit de partij gestoten. de fractie niet meer zal kunnen bij- wonen en dat hij door de fractie zal worden genegeerd. Vrienden van Bevan hebben ontkend, dat hij ge zegd zou hebben, dat hij nooit meer zou streven naar wedertoelating tot de partijfractie. In 1939 werd Bevan ’s-GRAVENHAGE, 16 Mrt. Naar de Voorlichtingsdienst van de R.M.S. meedeelt heeft de algemene vertegen woordiger, dr J. P. Nikijuluw, een be roep gedaan op de leden van de Tweede Kamer bij de regering aan te dringen op inschakeling van de U.N.- C.I. naar aanleiding van de rechtsza ken tegen Zuidmolukse leiders in In donesië. Een rechtstreeks beroep op de U.N.- C.I. werd beantwoord met de medede* ling, dat de commissie slechts kan han delen op een daartoe strekkend verzoek van de Nederlandse regering, aldus de voorlichtingsdienst, die hieraan toe voegt, dat van de Nederlandse regering nog geen antwoord op het ook door haar gerichte verzoek is ontvangen. ZEEUWSCH DAGBLAD De burgemeester van Brussel heeft de betoging, die de katholieke organi saties voornemens waren op 26 Maart te Brussel te houden om te protesteren tegen de schoolpolitiek der liberaal- socialistische regering-van Acker, ver boden. sident. Nieuwe aspecten bevatte zij echter niet. Net zo min trouwens als de redevoering van de heer Drees. Denk niet, dat als de K.P.M. er niet is, dat de Indonesische regering dan niet de beschikking zou hebben over schepen om troepen te vervoeren. Een regering die wil betalen kan nu een maal de gehele wilde vaart beheersen. Maar bovendien staat het wel vast, dat meer troepen worden vervoerd per vliegtuig en militaire schepen dan per K.P.M. Zij is een vervoersmaatschap pij binnen Indonesië. Van haar kan men niet verlangen, dat zij de Zuid- Molukken als een zelfstandige staat beschouwt, want de regering doet dit ook niet. Volgens dr Drees is er dan ook geen sprake van dat de K.P.M. opzettelijk handelingen verricht die oorlogsgevaar zouden opleveren. Dat zou het geval kunnen zijn als zij mili tairen ging vervoeren naar Nieuw- Guinea. De K.P.M.-leiding is dus niet strafbaar. Deze maatschappij heeft ’n concessie voor het vervoer in geheel Indonesië, echter onder de voorwaar de dat zij geen vervoer van personen mag weigeren. Daarmee is de zaak nog niet ten einde, want vandaag zullen vermoe delijk nog tien sprekers het woord voeren. i Abonnementsprijs ƒ0.47 per week, 2.— p. maand, 5.85 p. kwartaal. Losse nummers 13 cent. Advertentieprijs 22 cent per m.m. Rubriek Kabouters 10 ct. per woord MIDDELBURG, 16 Maart Het be stuur van de Interkerkelijk Protestantse Stichting „Zuid-Nederlands Sanato rium” te Breda heeft zich met een schrijven gewend tot allen, die het werk dezer Stichting steunen, om mede te delen, dat de minister van Sociale Za ken en Volksgezondheid niet bereid Is financiële medewerking te verlenen. Er wordt nu een dringend beroep ge daan op allen, die achter het streven der Stichting staan, de actie toch krachtig te blijven bevorderen. In. de loop van vorig jaar berichtte de minister, dat het tot zijn spijt „on der de huidige epidemiologische om standigheden met betrekking tot de tuberculose niet mogelijk is finan ciële medewerking van het Rijk te verlenen aan de bouw van een sana torium van 100 bedden te Breda”. Het bestuur zegt voor het onaangename feit te staan, dat, terwijl aan allerlei neutrale en r.k. sanatoria in het kader der Rijksfinanciering steun is geboden in de afgelopen jaren, nu wordt medegedeeld, dat het getij is verlopen en men achter het net vist en dat, terwijl men sedert 1950 reeds de regering over deze zaak heeft benaderd en voor geen enkel prot. christelijk t.b.c.-bed ooit steun in het kader van deze financiering is gebo den. Eenstemmig besloten bestuur en com missarissen om de actie nu met zo mo gelijk verdubbelde kracht voort te zet ten, omdat het eenvoudig niet verant woord is de protestantse patiënten in het Zuiden in de steek te laten. „Het nuchtere feit ligt er nu een maal, dat onze protestantse patiënten in het Zuiden voor een groot deel af vloeien naar r.k.- of neutrale inrich tingen, waar natuurlijk wel de be handeling der ziekte goed is, maar waar de patiënten moeten leven in ’n geestelijk klimaat, dat lang niet allen bevredigt”, zo wordt gezegd. Het bestuur kan niet de verzeke ring geven, dat de actie op korte ter mijn bekroond zal worden. Een me dische commissie bestudeert de 'kwes tie of, gezien het verloop van de t.b.c., een sanatorium gebouwd zal kunnen worden. Indien die uitspraak gunstig zal zijn uit eigen middelen gebouwd moeten worden. Voorlopig zal men practisch niet veel meer kunnen doen dan nog meer steun te verlenen in DE AANLEIDING De aanleiding tot het uitsluiten van Bevan was het feit, dat hij onlangs bij een debat in het Lagerhuis open lijk in verzet kwam tegen het beleid van de partij inzake het gebruik van de waterstofbom. Zijn „opstand” had toen tot gevolg, dat 61 Labour afge vaardigden tegen een motie van hun leider, Attlee, stemden, waarin het defensiebeleid van de conservatieve regering werd gelaakt. De partijlei- Clement Attlee pen ondernomen het partijbestuur aan te bevelen hem ook uit de party te stoten. ding had daarna Bevan beschuldigd te trachten het leiderschap van de partij aan zich te trekken. BEMIDDELING FAALDE Naar verluidt is op de vergadering van de fractie een motie van een „cen trum-socialist”, Fred Lee, verwor pen, waarin werd voorgesteld het vertrouwen uit te spreken in de lei ding van Attlee en de houding van Bevan af te keuren zonder hem uit de fractie te stoten. De fractieleiders echter verklaarden, dat zij de motie beschouwen als een motie van wan trouwen. Naar vernomen wordt be droeg bij de stemming de meerder heid tegen deze motie slechts 14. 138 afgevaardigden stemden tegen en 124 voor, waarmee de bemidde lingspoging te niet werd gedaan. CONSEQUENTIES De uitsluiting betekent, dat Bevan in de toekomst de vergaderingen van verschrikkelijk zijn als wij als strij dende partij zouden terecht komen bij de verkeerde strijdende partij en niet bij Ambon, want Indonesië is ’n partij waarbij ik niet thuishoor”. De K.P.M.-zaak is daarom zo belang rijk, omdat zij niet alleen gaat over Ambon, maar ook over Nieuw-Guinea. Deze maatschappij vervoert n.l. per sonen die gebruikt worden voor de penetraties in Nieuw-Guinea. Daar aan is de Paketvaartmaatschappij medeplichtig. Zij verricht handelingen die men landverraad zou kunnen noe men, zo riep de A.R. afgevaardigde uit. De detailhandel ziet zich thans de dupe worden van de regeringsmaatre gelen tot verlaging van de detailprij zen. De detailhandel heeft echter geen enkele bemoeienis bij het vaststellen van door de fabrikanten en PARIJS, 16 Maart De Franse premier, Edgar Faure, meent, dat Frank, rijk waterstofbommen moet bezitten en dat deze wapens hetzij door Frank* rijk alleen, hetzij in samenwerking met andere Europese landen, moeten worden vervaardigd. Hij verklaarde dit, toen hem Woensdag op een persconferentie werd ge vraagd, wat hij van plan is te doen nu Groot-Brittannië besloten heeft een eigen waterstofbom te vervaardigen. Hij zei, dat er binnenkort twee klas sen van volken zulen zijn, nl. de vol ken met waterstofbommen en de vol ken zonder deze wapens. De laatste categorie loopt gevaar door de „aris tocratische” landen met waterstofbom men naar het tweede plan verdreven te worden. De Franse regering is daar om van plan binnenkort deze kwesties diepgaand te bestuderen. Faure geloofde, dat de regering een zuiver negatief standpunt ten aanzien van dit vraagstuk zou verwerpen. Frankrijk moet, evenals Groot-Brit- tannie, besluiten zelf zijn waterstof- wapens te vervaardigen of een for mule zoeken om deze wapens te pro duceren in samenwerking met enige van zijn Europese bondgenoten. Frankrijk zal niet in de „topklasse van naties” kunnen blijven, als de regering niet tot een positief besluit komt, al dus de premier. Faure zei dat de regering geen be sprekingen met de Russen wil voordat de Senaat de Parijse Verdragen heeft geratificeerd. Daarna zou Frankrijk als eerste stappen doen ter consolidering en verbetering van de samenwerking tussen de drie grote bondgenoten. De geallieerde strategie moest niet alleen militair, maar ook politiek worden ge coördineerd. Het was duidelijk, dat de Europese landen moesten voortgaan langs de weg van Europese eenma king. Naar de mening van Faure moet een eventueel Frans voorstel tot X DREIGENDE OORLOG? Het gaat om twee oorlogvoerende landen, Indonesië en Ambon. Mag de K.P.M. nu zomaar als derde wapens vervoeren van Indonesië naar Am bon? Prof. Gerbrandy geloofde van niet. In artikel 100 van het Wetboek van Strafrecht staat o.a. dat straf baar zijn handelingen van die aard, waarbij het gevaar ontstaat dat Ne derland in een oorlog wordt betrok ken. Nu van die oorlog behoeven wij, zo vervolgde de heer Gerbran dy, niet ver meer af te staan. Als de Republiek Zuid-Molukken de be schikking krijgt over één onderzeeër en de Nederlandse K.P.M.-schepen torpedeert dan zijn we zover. Prof. Gerbrandy zou dan bang zijn dat we bij de verkeerde partij, bij Indonesië zouden terecht komen. „Het zou Zo majestueus als een zwaan kan zijn wanneer zij in al haar witte luister rustig op het water deint, zo armzalig en ellendig ziet ook deze vogel eruit, als de beruchte stookolie zijn vernietigend werk heeft gedaan in het dichte pak van dons en veren. Deze foto geeft daar wel een treffend beeld van: een assistente van een Kon. Engelse instelling, welke zich speciaal bezig houdt met het verzorgen van watervogels e.d., vangt hier op de oever van de Theems bij Putney, Londen, een zwaan, welke door stookolie tot een toonbeeld van misère is gemaakt! Het dier zal echter vermoedelijk kunnen worden gered. Het wordt overgebracht naar een soort asyl om daar geheel schoongemaakt te worden. Als de veren, inplaats van stookolie, weer natuurlijk vet gaan bevatten krijgt de vogel zijn vrijheid weer. Uitgave: stichting „Zeeuwsch Dagblad” goofdkantoor: Goes, L. Vorststr. on Tel. 2438 (b.g.g. voor redactie U35 voor advert, enz. 2970), Giro 274289. Kantoren: Vlissingen: Nieuwstr. jg Telef. 326; Middelburg: Korte Noordstr. 35. Tel. administratie 2009, Tel. redactie 2347; Ter- neuzen: Dijkstraat 26-28. Exploitatie: Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes ’-GRAVENHAGE, 16 Maart. Het ministerie van Economische Zaken heeft een onderzoek ingesteld naar de prijzen van winstmarges voor r;.dio- - om de schorsing van de bedrijfsrege lingen van de detailhandel zo spoedig mogelijk op te heffen, zo verneemt ’t A.N.P. van de zijde van de N.V.R.D. De gevolgen van het ministeriële be sluit acht men funest voor de 4500 aangesloten handelaren en hun perso neel. Marges van 60 pet. en zelfs 100 pet. en meer zouden volgens de N.V. R.D. hoofdzakelijk betrekking hebben op overjarige toestellen, die moesten worden opgeruimd. Volgens de N.V.R.D. komen trans acties met deze kortingen bij zeker 4400 van de 4500 aangeslotenen nim mer voor. Een en ander zou beteke nen een terugkeer naar de deplorabe le toestand van 1938, toen de concur rentieverhoudingen zodanig waren, dat er zo goed als geen sprake was van enige winst voor de bonafide de tailhandel. Medewerkers: J. A van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeler, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg; Ds D J. van Dijk, St. Annaland; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; J. Huijssen, Terneuzen; Ds J. Karelse Goes; Ds J. Kwast, Vlissingen; J. Laport Goes; J. Lodder, Vlissingen; J. Moll, Vlissingen; K. C. van Spronsen, Goes; A. H. S. Stemerding, Souburg; R, Zuidema, Goes. HELSINKI, 16 Mrt. De beman ning van het Finse tankschip „Aruba”, dat met een lading brandstof voor straaljagers op wég is naar communis tisch China, weigert verder dan Singa pore te varen. De Finse vakbond van zeelieden, die dit Woensdag bekend maakte, deelde mede, dat deze weige ring gegrond is op het recht van Finse zeelieden om met hun schip naar een haven uit te wijken, als zij in gevaar lijk zeegebied komen. Aangezien de Chinese nationalisten van plan zijn de „Aruba” te onder scheppen, dreigt het schip aan een „oorlogshandeling” blootgesteld te worden, aldus de vakbond. De beman ning heeft daarom contact opgenomen met de scheepvaartorganisaties en machtiging verkregen de reis te on derbreken en een veilige haven aan te doen. De reder van de „Aruba” is nu ver plicht het schip order te geven de route te wijzigen en veilige wateren op te zoeken. Tv ontvangtoestellen. Dit onderzoek heeft aangetoond, dat deze winstmarges sterk zijn gestegen en een tendentie tot verdere stijging vertonen. De ont wikkeling van het prijsverloop is dienovereenkomstig geweest. Deze marges die thans veelal tot 60 pro cent en meer en in enkele gevallen zelfs tot 100 procent of meer van de inkoopsprijs zijn opgelopen, worden verzekerd door een hecht samenspel van kartelovereenkomsten, die aldus een gezonde concurrentie ten ene male uitsluiten. In verband hiermede is in de Ne derlandse Staatscourant nr 53 van 16 Maart 1955 een beschikking gepubli ceerd van de minister van Economi sche Zaken waarin het kartel van de fabrikanten en importeurs (Het Cen traal Bureau tot Bescherming van de Belangen van de Radiohandel) wordt geschorst. Tevens worden in deze beschikking geschorst de bedrijfs regelingen van de groothandel (De Nederlandse Organisatie van de ra- dio-Groothandel) en de Nederlandse Vereniging van Radio-detailhandela- ren. Een uitzondering is daarbij ge maakt voor de individuele contracten tussen de leveranciers en detailisten betreffende de detailhandelsprjjzen. Voorts is in dezelfde Staatscourant gepubliceerd dat aan de commissie be drijfsregeling advies is gevraagd over de vraag of de bedrijfsregelingen die op het ogenblik in de radiohandel worden toegepast in strijd zijn met ’t algemeen belang. De Nederlandse Vereniging van Ra dio Detailhandelaren (N.V.R.D.) zal al het mogelijke in het werk stellen (Van onze parlementaire redacteur) ’s-GRAVENHAGE, 16 Maart „Het vervoer van troepen door de Konink lijke Paketvaart Maatschappij”, zo luidde heel simpel de interpellatie van prof. Gerbrandy (A.R.). Maar het was duidelijk dat de Tweede Kamer door deze interpellatie betrokken werd in het langzamerhand bekende, doch al tijd weer tragische Ambon-debat. Ditmaal waren de hoofdrolspelers ’n oud- minister-president en een minister-president, twee gewiekste parlementa riërs, die echter diametraal tegenover elkaar stonden. Heden (Donderdag) worden de replieken gehouden. Dan krijgen andere Kamerleden de kans om aan het debat deel te nemén ën het ziet er naar uit dat zij deze gelegen heid niet ongebruikt voorbij zullen laten gaan. In zijn bewogen slotwoord riep prof. Gerbrandy uit dat de Nederlandse regering nooit mag toegeven aan het verlangen van Indonesië om het probleem Ambon van de kaart te vegen. Dat was duidelijke taal. En nu is het de stelling van prof. Gerbrandy dat juist de K.P.M. door het ver voer van troepen en wapens naarde Zuid-Molukken aan de ondergang van Ambon meewerkt. Naar zijn me ning staat het vast dat de rechter heeft uitgesproken dat de K.P.M. een on rechtmatige daad pleegt. Het Amster damse Hof heeft dit erkend maar achtte zich niet bevoegd tot een uit spraak. Deze stelling zal nog wel aan getast worden, want verschillende af gevaardigden o.a. de heer Oud gaven reeds bij interruptie te kennen het daarmee niet eens te zijn. De K.P. M. had dus moeten ophouden met het vervoer van troepen. Dat zij dit niet deed vond prof. Gerbrandy wel be grijpelijk, want haar positie in de Pa cific zou daardoor wel erg delicaat worden. In Mei 1954 had de K.P.M. niet minder dan 99 schepen in de vaart, de aandelen staan best en de winsten zijn niet gering. Maar de Am- bonnezen zeggen: „Wij zouden vrij zijn als de K.P.M. er niet was ge weest”. En naar het oordeel van de heer Gerbrandy hebben zij daarin schoon gelijk. Door Nederlandse sche pen worden deze mensen van hun vrij heid beroofd. Nu echter de rechterlij ke instanties hebben uitgesproken dat de K.P.M. een onrechtmatige daad be drijft had zij moeten zeggen: „ik moet oppassen”. WASHINGTON, 16 Maart Te Washington is, bij de publicatie van de stukken betreffende de conferentie van Stalin, Churchill en Roosevelt te Jalta in 1945, aan het licht gekomen, dat Roosevelt bij die gelegenheid in ’t geheim Stalin had voorgesteld, dat Ko rea na de oorlog onder het beheer van de Sowjet-Unie, China en de V.S. dus niet Groot-Brittannië zou wor den geplaatst. Ook had de Amerikaanse president voorgesteld, Indo-China onder beheer te plaatsen in plaats van het „aan de Fransen terug te geven”. Op de conferentie van Jalta maak ten de drie voornaamste geallieerde mogendheden de V.S., de Sowjet- Unie en Engeland haar gezamen lijke plannen voor het beëindigen van de oorlog in Europa, de legering van haar bezettingstroepen en de voortzetting van de strijd in het Verre Oosten. Enige territoriale overeenkomsten voor na de oorlog werden te Jalta gesloten. De Sowjet-Unie nam op zich om drie maanden na het einde van de strijd in Europa aan de oorlog tegen Japan deel te nemen. Ook werd over eengekomen, dat de Russen de Koeril- len-eilanden van Japan en bepaalde andere territoriale rechten in het Ver re Oosten zouden krijgen. De overeenkomsten van Jalte zijn veelvuldig aangevallen, vooral van de zijde van rechtse Amerikaanse republikeinen, die de afspraken be schouwen als een „verraden” van de volkeren van Oost-Europa aan de Sowjet-strijdkrachten. Te Jalta werd de Russische bezetting van Oost-Europa, die werd gevolgd door de vestiging van communistische regeringen in deze staten, gesanc- tionneerd. Maart Aneurin Bevan, de leider van de linker vleugel in de Engelse Labourpartij, is vandaag tijdens een vergadering van afgevaardigden van deze partij uit de Lagerhuis-fractie gestoten. Dit besluit, dat werd genomen tijdens een geheime vergadering in het Lagerhuis, brengt voor Bevan een ernstig risico met zich mee om ook uit de Labourpartij zelf te worden gestoten. Het Engelse persbureau Reuter tekent hierbij aan, dat deze zeer ern stige crisis in de Britse socialistische partij de kansen voor Attlee c.s. om weer aan het bewind te komen, aanzienlijk heeft verkleind. Alle socialisten zijn het er over eens, dat de huidige impasse aan premier Churchill een verleidelijke kans biedt om tot een nieuwe ver kiezing voor het Lagerhuis over te gaan. Er zijn reeds stemmen, die als de tiid voor deraeliike alaemene verkiezingen noemen. ’s-GRAVENHAGE, 16 Mrt. Bij de anvang van de vergadering der weede Kamer hedenmiddag werd en voorstel van de voorzitter, dr Kor- 'jnnorst, aanvaard om op Dinsdag 29 h?3!1,3,8, Parijse Verdragen te be- andelen. De vergadering wordt dan s avonds voortgezet. zw comrnunisten hadden daar be- oar tegen, maar aangezien zij de waren werd hun voorstel om dit °at uit te stellen, verworpen. DE BILT, 16 Mrt. Flinke opkla ringen, afgewisseld door enkele sneeuw- of hagelbuien. Matige tot krachtige en in het Noorden van het land wellicht tijdelijk harde Noord westelijke wind. Over het algemeen redevoering van de oud-minister-pre- kouder. y. -'F..»...»' -zZ zgfc~ >*-■■■ J A. z z»z:-x<oo.:.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1955 | | pagina 1