van een
S
Goes, snelst groeiende stad
Zeeland,
in
wacht met smart
bouwvolume
op
Uan, üeJb
en.
l
l
Waar de zegeningen
Christelijke samenwerking
worden geteld
IN GEBRUIK
Seett paladijn
Jhr Mr A. F. C. DE CASEMBROOT STELDE
ZUIVELFABRIEK TE ZIERIKZEE
een
staan
Rondleidingscursus
in Zeeland
En 800 woningzoekenden
de
I
Plannen van
V*V*V* Haamstede
Zwakke plekken in zee
weringen hebben aandacht
van G. S.
Kleuterschool
Gasthuis te Goes
verhoogt tarieven
De vlaggen wapperden
Culturele commissie
Een les begrepen
Pagina J
Voor het zomerseizoen
gewoon dorp
Scharendijke,
over
Werk genoeg, maar woningen, ho maar!
in
Culturele commissie,
zangvereniging en
kleuterschool
Do
e=
Vele sprekers brachten
gelukwensen
I B 1
W5 a F"1’1
£1.1
G. H. de Jong
Als de raad ermee accoord
gaat
rij
Spiegel van het Zeeuwse culturele leven onder redactie van
ZEEUWSCH DAGBLAD
Donderdag 3 Februari 1955
IIIHIIHI
IH
niUMffllIlMIBBIIIM
af en toe zijn
voor
Er
noemen,
tal) namen zitting in het bestuur.
nil i.t1
verloopt volgens berichten uit de
verschillende kerken vlot. De ver
wachtingen hierover zijn door de
belangstelling in de gemeente verre
overtroffen.
ker haar beste beentje voorzetten.
Alle initiatieven zijn welkom. De
commissie is een adres, waar men
steeds terecht kan. De commissie
wil in alle gevallen bemiddelend
optreden.
32 ISïll
In dit klimaat kan gesproken
worden over plannen om een ge
meenschappelijke instuif te stich
ten voor de leden van de Hervorm
de en Gereformeerde jeugdvereni
gingen.
Het Concertgebouworkest zal in
Maart van dit jaar vier concerten
geven in Zwitserland. Ook bestaan
er plannen om in Duitsland, België
en Luxemburg te concerteren.
V
De internationale beeldententoon
stelling, die van 1 Juni tot 15 Sep
tember in Park Sonsbeek in Arn
hem zal worden gehouden, belooft
weer iets goeds te worden. Zo zal
er werk te zien zijn van Rodin,
Zadkine, Pompon, Luarens, Mailol,
Moore, Lehmrück en anderen. Na
tuurlijk zal ook Nederlandse beeld
houwkunst een zeer belangrijke
plaats op de tentoonstelling inne
men.
HAAMSTEDE, 1 Februari. - Tijdens
de jaarvergadering van de afdeling
Burgh-Haamstede van de V.V.V. zijn
de plannen ontvouwd voor het zomer
seizoen. Zo zullen in de Domaniale dui
nen 30 banken worden geplaatst en
een kaart van deze duinen zal ver
schijnen. In de Westhoek zal een R.K.
kapel worden gebouwd, waardoor men
meer Belgische bezoekers verwacht.
Daar de R.T.M. het K.L.M.-gebouw zal
laten herstellen komt er logeergele
genheid bij. Met steun van de midden
stand hoopt men een bekend radio-ge-
zelschap naar de Westhoek te halen.
Met de Z.V.U. zal onderhandeld wor
den over een kerkconcert. Men wil het
zomerse seizoen feestelijk afsluiten.
Vooraf had de voorzitter, jhr R. J.
H. O. Roëll gewezen op het bevredi
gende bezoek in het afgelopen seizoen,
ondanks het slechte weer. Vooral de
Duitsers waren in grote getale geko
men.
ZIERIKZEE, 2 Febr. Vandaag
wapperde van talrijke huizen in Zie-
rikzee de nationale driekleur ter ge
legenheid van de ingebruikneming van
de nieuwe zuivelfabriek „De Duif”. In
aanwezigheid van de directie en de pre-
sidentcommissaris van de N.V. fabriek
van Melkproducten der Verenigde
Zuivelbereiders te Rotterdam, in wel
ker opdracht het nieuwe fabriekscom
plex is gebouwd, werd de officiële in
gebruikstelling verricht door de Com
missaris van de Koningin, Jhr Mr A.
F. C. de Casembroot, door het overha
len van een handle.
Bij de talrijke gasten merkten wij
onder meer op ir B. van Dam, voor
zitter van het bedrijfschap voor Zuivel,
de burgemeesters van Zierikzee en
Nieuwerkerk, de rijksveeteeltconsulent
in Zeeland, ir W. L. Harmsen, verte
genwoordigers van de coöperatieve
melk- en melkproductencentrale en
andere zuivelorganisaties en verder de
aannemer en de architect van het nieu
we bedrijf, de wethouders J. Catshoek
en Den Boer van Zierikzee en de ge-
meente-secretaris, de heer E. H. Mul
der.
Jhr Mr de Casembroot uitte zijn
waardering voor het genomen initi
atief.
Hij sprak de wens uit dat de vee
stapel op Schouwen-Duiveland weer
spoedig op het oude peil zal komen,
opdat het nieuwe bedrijf op volle
toeren zou kunnen draaien en zal
bijdragen tot het herstel van de eco
nomie en de welvaart op Schouwen-
Duiveland. Hierna sprak de heer D.
Eveleens namens de C.M.M.C.
’s-GRAVENHAGE, 2 Febr. Inde
buitengewone algemene vergadering
van aandeelhouders van de KV.
Gront Mij te Zwolle werden de na
volgende heren tot commissaris be
noemd: A. W. Biewenga, ir M. A.
Geuze, ir G. A. A. Horsmans.
In dit klimaat, om niet meer te
noemen, is de stichting van de
Christelijke kleuterschool een feit
geworden. En hoe? Alles is even
mooi gegaan. De oprichting van de
kleuterschool is een demonstratie
geworden van de Christelijke sa
menwerking.
Toen het bestuur werd samenge
steld zei men: „Men moet elkaar
zoveel vertrouwen, dat het niet
mogelijk is dat de stemmen sta
ken”, en zes personen een even ge
in dit klimaat was het niet zo
moeilijk de Christelijke zangvereni
ging op te richten, een vereniging,
die een belangrijke plaats in het
dorp hoopt in te nemen: op hoogtij
dagen optreden in de kerken en
het geven van concerten in de
openlucht.
NIET OP
COMMERCIËLE GRONDE^
De directeur der Verenigde Zuivel. I
bereiders, de heer J. Noordam jr I
merkte bij de opening nog op dat zijn I
directie bij het nemen van het besluit I
tot de bouw zich niet in de eerste 1
plaats op commerciële gronden had ge. I
baseerd doch dat daarbij tevens de
wens had voorgezeten een steentje bij
te dragen tot het herstel van dit zwaar I
getroffen eiland.
Dat de bouw zo snel kon worden ge.
realiseerd, aldus de heer Noordam
moet voor een belangrijk deel worden
toegeschreven aan de medewerking
welke van alle zijden en in het bijzon'
der van het gemeentebestuur van Zie
rikzee werd ondervonden. Tijdens cd
lunch na de openingsplechtigheid
bracht een groot aantal vertegenwoor.
digers van verschillende organisatie
gelukwensen over: burgemeester
Schuurbecque Boeye, ir B. van Dam,
G. J. Blink, namens de V.V.Z.M., bun
gemeester A. A. van Eeten van Nieu-
werkerk, ir J. Dorst, voorzitter Zeeuw,
se Melkfederatie, architect ir R. di
Roos, ir W. L. Harmsen, de heer C,
Zee, secretaris Zeeuwse Melkfederatie,
de heer A. J. Hage, bestuurslid C.M..
M.C., J. M. Lodewijk, namens de vak-
slijters, J. Tiemstra uit Nijmegen, aan
nemer, de heer A. Boone, narriens de
gehele Nederlandse melkhandel, die
een schilderij aanbood. De architecten
boden de directie nog de ijzeren duif
aan, die uit het verwoeste gebouw bij
Nieuwerkerk gered kon worden.
GOES, 2 Febr. In verband met het
feit, dat met ingang van 1 Januari j.l. de
salarissen van de leerling-, gediplomeer
de- en hoofdverpleegsters zyn verhoogd
heeft de Minister van Economische Zaken
toestemming verleend de verpleegtarie-
ven te verhogen met een dusdanig bedrag
per verpleegdag, dat de meerdere lasten
daardoor gedekt worden. Het Gasthuis-
bestuur adviseert daarom de raad van de-
ze bevoegdheid gebruik te maken en de
zuiver leniging van de sociale nood, verpleegtarieven in het Gasthuis uitge-
In October en November kwamen i zonderd de baby-tarieven 2e en 3e klasse
weer wat nieuwe woningen aan de met ingang van 1 Januari 1955 te ver-
Vogelenzangsweg en in het tweede 1 hogen met 0,50 per verpleegdag.
MIDDELBURG, 2 Febr. Het col
lege van G. S. heeft een bespreking ge
had met een delegatie uit het bestuur
van de Zeeuwsche Polder- en Water-
schapsbond over de voorziening van de
zwakke plekken in de zeeweringen van
onze provincie.
Hoewel een aantal zwakke plekken
is gêconstateerd, is het onderzoek
hiernaar nog niet beëindigd. Het ligt
in de bedoeling, in nauw contact met
de Rijkswaterstaat het onderzoek met
spoed voort te zetten. Daarom, zal G.
S. op korte termijn een circulaire tot
de polderbesturen richten, waarin
deze enerzijds zullen worden ingelicht
over de aanwezigheid van deze plaat
sen, anderzijds de polderbesturen v’Or-
den uitgenodigd mededelingen te doen
aan G.S. over eventuele zwakke plaat
sen.
nam kon helaas na de bevrijding dt
wederopbouw niet meteen met forse
hand worden aangepakt. Maar mei
gaf de moed niet op en tal van be
zoeken in Den Haag leidden tot een
verwerving van een aanzienlijk bouw
volume en met bekwame spoed wer
den er dan ook vrij grote complexe,
woningen gebouwd, ongeveer 400 ii
totaal. Maar de terugslag kwam en dl
periode brak aan waarin op de kapi
taalmarkt het rentegamma omhoog
ging en uitsteeg boven het percentagt
dat de gemeente mocht betalen bij het
aangaan van geldleningen. Het gevolg
was dat de particulier niet meer bouw
de uit een oogpunt van geldbelegging
en ook de arbeiderswoningbouw door
particulieren bleef achterwege.
GEEN KANS
Talloos zijn de pogingen, die bij het
ministerie van wederopbouw zijn on
dernomen om meer bouwvolume te
verkrijgen. Maar de resultaten waren
gering. Extra bouwvolume werd niet
beschikbaar gesteld en steeds weer
wordt men ten departemente verwezen
naar het college van G.S. dat op zijn
beurt ook niet meer kan doen als het
departement niet meer bouwvolume
voor Zeeland beschikbaar stelt. Het if
dus een vicieuse cirkel die niet door
broken kan worden. De normen die
worden gehanteerd zijn star en groten
deels gebaseerd op verouderde gege
vens. Het departement gaat er vanuit
dat de bevolkingstoename in Zeeland
in vergelijking met de meeste andere
provincies slechts zeer gering is en
omdat ook naar het oordeel van het de
partement in de industriële sector niet
een zodanige vooruitgang valt te be
speuren, dat deze een verhoging van
het bouwvolume zou rechtvaardigen,
wordt het bouwvolume voor Zeeland
aan de lage kant gehouden.
Ook bij het Ministerie van Oorlog
werd aangeklopt.
Door het in deze gemeente onder
brengen van het bureau voor de Na
tionale Reserve is ook voor het per
soneel hiervan woonruimte beno
digd, terwijl de bouw van het mili
taire object in plan Oost de ver
wachting wettigt, dat ook bij het ge
reedkomen hiervan de nodige aan
vragen voor woonruimte ons zullen
bereiken. De eerste aanvragen zijn
trouwens reeds binnengekomen.
Enig extra bouwvolume voor de on
derbrenging van militair personeel
werd nog niet ontvangen en er ii
op dit ogenblik geen reden om aan
te nemen, dat dit in de naaste toe
komst wel het geval zal zijn.
Zowel bij G.S. als bij het Departe
ment zelf ondernomen pogingen zijn
gestrand.
Zo werd ten departemente van Land
bouw geprobeerd bouwvolume te ver
krijgen voor de ambtenaren van d»
Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst. Men
kreeg volume voor zeven woningen
doch men had er 22 nodig. Dezelfde
pogingen bij andere departementen
hebben niets opgeleverd, schrijven B.
en W. mismoedig.
Rest dus de gemeente zelf om te
woekeren met de ruimte en dat u
geen eenvoudige zaak. „Want iedere
huisvestingsaanvrage”, zo schrijven
B. en W. in een slotbeschouwing,
„geeft iets eigens te zien.” Er zijn
haast geen twee gevallen gelijk-
Maar ondanks de moeilijke situatie
zullen we blijven volhouden bij a'-
lerlei instanties op allerlei wijze te
proberen meer bouwvolume te be
machtigen om daardoor verbetering
te kunnen brengen in de moeilijkhe
den op huisvestingsgebled.”
flatgebouw gereed en in Januari en
Februari zijn nog enkele woningen
aan de De Graaffstraat gereed geko
men.
Overigens blijkt uit de bijlagen dat
het aantal woningzoekenden in Juli
1954 uit Goes bedroeg 447 en van el
ders 270. In November uit Goes 493 en
van elders 285 en in December uit
Goes 501 en van elders 294.
Wat opvalt in het rapport is dit:
„Jonge mensen uit Goes of uit de
naaste omgeving die in Goese be
drijven hun opleiding genoten en
die zich hebben verloofd of gehuwd
zijn, maken gebruik van aanbiedin
gen om zich elders te vestigen aan
gelokt door de „beschikbare woning”
welke noch hun werkgever, noch de
gemeente Goes als gevolg van de be
perkte bouwmogelijkheden kunnen
aanbieden”.
Men heeft een onderzoek laten in
stellen bij een groot aantal Goese be
drijven waaruit blijkt dat voor deze
bedrijven in totaal 420 aanvragen om
een woning lopen.
HOE KRIJGEN WE
BOUWVOLUME?
Met deze gegevens voor ogen tracht
nu de gemeente meer bouwvolume te
verkrijgen. En daarvoor heeft men
eerst nog eens nagegaan hoe snel Goes
t.o.v. Zeeland en Nederland is ge
groeid. En dat blijkt zéér snel te zijn.
Groeide ons land in de jaren 1940 tot
1954 met 19,4 en Zeeland met 7,6,
Goes zelf boekte een groei van niet
minder dan 43 Dat is 23,6 boven
het landelijk gemiddelde en 35,4
boven het provinciaal gemiddelde.
Hoewel gedurende de oorlogsjaren
bij een volkomen stil liggen van de
bouwnijverheid, de bevolking snel toe-
De invoering van het nieuwe
Duitse Evangelische Gezangboek,
Scharendijke was vertegenwoor
digd. De voorwaarden voor een ge
zond bestaan voor deze algemene
commissie waren aanwezig: er was
een financiële basis en een ideële
basis.
Ook in andere plaatsen op het ei
land heeft men getracht een plaat
selijke culturele commissie in het
leven te roepen. Maar voor zover
ons bekend is dit tot nu toe alleen
maar in Scharendijke gelukt.
De commissie heeft voor dit sei
zoen een bescheiden maar interes
sant programma in elkaar gezet.
Eerst zal de film „De goede aarde”
worden gedraaid. Verder zullen W.
van Veenendaal, Simon de Waard
en Peter Creutzberg lezingen hou
den over resp. „Met de K.L.M. de
wereld rond”, „Zweden en Lap
land” en „Suriname”. Voor dit pro
gramma bestaat veel belangstelling.
Het vorige jaar heeft men in Scha
rendijke reeds een voorproefje ge
had met een film over Albert
Schweitzer.
De culturele commissie in Scha
rendijke zal nog veel nuttig werk
kunnen doen. Want worden voor
het bevorderen van de regionale en
plaatselijke activiteiten door het
Rampenfonds geen gelden beschik
baar gesteld? De commissie zal ze-
De minister van O., K. en W.
heeft plannen laten uitwerken tot
oprichting van een operagezelschap
dat nauw verbonden dient te zijn
met de opera-klassen van het Kon.
Conservatorium te Den Haag en het
Amsterdams Conservatorium. Het
nieuwe gezelschap staat organisato
risch los van de Nederlandse opera.
Het verbond van Evangelische
Kerkkoren in Duitsland omvat
thans 10.000 kerkkoren met circa
300.000 zangers en zangeressen. De
Centrale Raad van dit Verbond
kwam in September 1.1. in Ratze-
burg voor zijn 59e zitting bijeen,
die onder voorzitterschap stond van
ds Friedrich Hofmann en zich bezig
hield met actuele vraagstukken. De
blazerskoren, verenigd in het Evan
gelische Posaunenwerk, beschikken
thans gezamenlijk over 60.000 in
strumenten.
De heer J. F. Schultink, mede
werker aan het Stedelijk museum
te Amsterdam, die reeds in ver
scheidene gemeenten met veel suc
ces cursussen heeft gegeven voor
belangstellenden, die zich wensen
te bekwamen in het geven van lei
ding of toelichting, bijv, als rond
leider bij tentoonstellingen van
beeldende en toegepaste kunst, is
thans bereid gevonden ook in Zee
land een dergelijke cursus te ge
ven.
Deze zou bestaan in een serie van
voorlopig vijf conferenties, te hou
den op de Zaterdagmiddagen van 15
Maart tot 15 Juni, eenmaal in de
veertien dagen. Desgewenst kan
daaraan nog een vervolgcursus
worden verbonden.
Het ligt in het voornemen, hier
bij de medewerking van een groep
scholieren te vragen. In algemeen
wordt echter ook gedacht aan be
langstellenden uit onderwijskrin
gen en jeugdleiders. Andere be
langstellenden zijn eveneens wel
kom. Na afloop van de cursus kan
onder leiding van de heer Schul
tink een excursie worden onderno
men.
De kosten voor de gehele cursus
zijn gesteld op ƒ5.
Voor deelname aan deze cursus
kan men zich opgeven bij de Stich
ting Zeeland te Middelburg. De ter
mijn voor opgave sluit op 15 Fe
bruari a.s.
Alleen, men heeft daar geleerd
wat verdraagzaamheid is.
Dat is in andere Zeeuwse dor
pen niet altijd het geval.
In Scharendijke heeft men
enigszins beseft, wat het zeggen
wil voor het gemeenschapsleven
„je naaste lief te hebben als je
zelf Dit hoogste gebod is niet
alleen maar voor kennisgeving
aangenomen. Toen was het won
der er. En men kan nu in Scha
rendijke de zegeningen tellen, de
zegeningen voor het maatschap
pelijk en ook voor het cultureel
leven. Zegeningen, waarop men
zich niet beroemd.
Scharendijke kan een voor
beeld zijn voor een Christelijke
samenwerking, omdat men in het
dorp meer dan elders een les
heeft begrepen.
GOES, 3 Februari. Het gemeentebestuur van Goes staat
een haast ónmogelijke opgave. In deze stad, die, blijkens de cijfers,
de snelst groeiende gemeente van Zeeland is, staan niet minder dan
795 aanvragen voor een woning geboekt. Doch er zijn geen wonin
gen en pogingen om meer bouwvolume te bemachtigen lopen vrijwel
spaak.
In een nota over de verdeling van woonruimte en bouwvolume, die
thans is verschenen, schrijven B. en W. het volgende: „Wij hebben bij
voortduring getracht de Minister van Wederopbouw en Volkshuis
vesting te overtuigen, doch tevergeefs: hij laat zich bij de toewijzing
van het bouwvolume leiden door het algemene beeld, dat Zeeland te
zien geeft, waarna hij het aan Gedeputeerde Staten overlaat om aan
de honderd-een Zeeuwse gemeenten te geven wat ieder toekomt”.
In de nota wordt allereerst uitvoe
rig de woonruimte-verdeling bespro
ken, zoals die geldt volgens de Woon-
ruimtewet-1947. De regeling der be
voegdheden, de normen voor het huis
vestingsbeleid, de controverse tussen
sociale- en economische aspecten van
de verdeling en de huidige stand van
zaken worden daarin openhartig be
sproken.
Het zou tevèr voeren alle normen
voor het huisvestingsbeleid te gaan
publiceren, trouwens de meeste wo
ningzoekenden kennen die. Men
weet dat een normale zelfstandige
gezinswoning slechts mag toegewe
zen worden aan een gezin van mins
tens drie personen waarvan het
jongste lid ook weer minstens 3 jaar
moet zijn. Men weet ook, dat de ove
rige gezinnen of alleenstaande per
sonen slechts in aanmerking komen
voor een duplexwoning of voor in
woning. Dat preferentie verleend
wordt aan Rijks-, provincie- en ge
meenteambtenaren „als ’t dienstbe
lang dit eist” en dat ook werkne
mers met een sleutelpositie in een
voor Goes belangrijk particulier be
drijf voorkeur genieten. Jonge paren
krijgen slechts woonruimte als ze
samen 54 jaar zijn.
Zo zijn er meer factoren die gelden,
alle bovendien weer te hanteren met
uitzonderingen, die ook weer gelden
volgens bepaalde aspecten. Er zijn vele
factoren ter bepaling van de urgentie
der aanvragen die ook op hun beurt
de huisvestingscommissie hoofdbre
kens kosten.
DE HUIDIGE STAND VAN
ZAKEN.
Het afgelopen jaar is een buitenge
woon slecht jaar geweest voor de wo
ningzoekenden en uit de bijgevoegde
statistische gegevens komt sterk tot
uiting welke onrustbarende vormen
het huisvestingsvraagstuk in Goes be
gint aan te nemen. In 1952 was men
aardig op weg; het aantal ingeschreve
nen was verminderd tot 431 woning
zoekenden! Maar het aantal is daarna
weer gestegen tot, zoals gemeld, 795
thans.
In 1954 vertrokken uit Goes 71 per
sonen meer dan er zich vestigden en
dit kwam doordat woningen, die vrij
kwamen door vertrekkende gezinnen
niet konden worden toegewezen aan
gezinnen die zich hier wilden vestigen.
En wel om de dringende redenen dat
deze woningen toegewezen moesten
worden aan gezinnen die in slechte
omstandigheden woonden. Dit was dus
charendijke is na de ramp
om een bepaalde reden be
kender geworden dan de
andere dorpen in de getroffen
gebieden. De intense samen
werking van de bevolking op
kerkelijk en maatschappelijk ter
rein heeft sterk de aandacht ge
trokken.
Maar in Scharendijke vindt
men die samenwerking eigenlijk
gewoon en is men wel eens ge
schrokken van de opgetogen be
richten, die zo
gepubliceerd.
Daar in dat
wen-Duiveland
ter tegenover
dorp op Schou-
staat men nuch-
deze dingen en
aat men rustig zijn eigen gang.
bevolking, hoofdzakelijk
Gereformeerd en Hervormd,
heeft respect voor elkanders op
vattingen en weet, door de han
den ineen te slaan, werkelijk iets
nuttigs en opbouwends te berei
ken. Dat is heel belangrijk. In de
nood, in de moeilijke maanden
na de ramp, is men naar elkan
der gedreven. En men heeft el
kaar niet meer los willen laten!
Juist omdat dit begrip voor
elkander er is, omdat een prach
tige basis van samenwerking is
ontstaan, hebben verschillende
initiatieven en plannen in Scha
rendijke meer kans van slagen
dan in andere dorpen. Dat is
voor de buitenstaanders opval
lend. Maar de Scharendij kenaar
zou één van de laatsten zijn om
zich hierop te beroepen.
Deze samenwerking is van on
schatbare waarde voor de dorpsge
meenschap. Er moest een plaatse
lijke culturele commissie komen om
het geld, dat het Rampenfonds be
schikbaar stelde, nuttig te kunnen
besteden. De commissie kwam er.
Er moest voor het dorp een zang
vereniging opgericht worden. De
vereniging werd opgericht.
moest een school komen voor de
kleuters in het dorp. In Maart kan
de kleuterschool geopend worden.
Er moest.maar laten we het bij
deze sprekende voorbeelden laten,
dat deze samenwerking geen ver
ideaal is, maar een vanzelfspreken
de werkelijkheid.
Vanzelfsprekend? Ja. Want, had
men in die moeilijke tijd na de
ramp niet gezamenlijk kerkdiensten
gehouden en waren Hervormd en
Gereformeerd niet gezamenljj k
naar het Heilig Avondmaal gegaan.
Kan men zich inniger gemeen
schapsleven indenken?
Het is waar, de moeilijke tijd
kwam men te boven, en de onder
linge banden werden weer losser.
In het bijzonder waren de kerken
niet meer zo op elkaar aangewezen.
Maar dat is niet zo erg.
Het onderling begrip bestaat. Nog
steeds vergaderen de Raden van de
Hervormde en Gereformeerde Kerk
zo af en toe gemeenschappelijk om
de gezamenlijke problemen te be
spreken.
Zelfs vervaagt de herinnering
aan de ramp en aan de sombere tijd
daarna wel eens enigszins. Maar als
dan, zoals eind December, de woe
dende golven op de dijken beuken
en de dijkwachten in het geweer
komen, of als, zoals enige weken
later, een gevaarlijke dijkval op
treedt en men weer naar de zol
ders vlucht, ja dan wordt het besef
weer meer dan ooit levendig, dat
men bij elkaar hoort en niet zon
der elkaar kan, dat de ramp toch
een bedoeling heeft gehad. Dan
weet men meer dan ooit, dat het
zinloos is tegenover elkaar te staan
als het niet nodig is.
In dit geestelijk klimaat was een
plaatselijke culturele commissie,
waarin de gehele bevolking verte
genwoordigd is, mogelijk.
Het is begonnen, toen bekend
werd, dat het Rampenfonds voor de
plaatsen in het zwaarst getroffen
rampgebied geld gaf voor het orga
niseren van culturele avonden. De
plaatsen in het rampgebied van
Schouwen-Duiveland kwamen oók
voor dit geld in aanmerking. Bo
vendien zou het Rampenfonds in de
toekomst geld afstaan voor het be
vorderen van de plaatselijke en re
gionale activiteiten in deze ramp
gebieden.
Wat lag onder deze omstandighe
den meer voor de hand dan om een
commissie te benoemen, waarin de
gehele bevolking van Elkerzee en
Het begin was erg moeilijk. Vóór
de ramp bestond er in Scharendijke
nog geen kleuterschool. Hoe moest
aan geld gekomen worden, nu ei
genlijk geen beroep op het Ram
penfonds mogelijk was?
Het geld kwam er. Scharendijke
werd niet vergeten. De Christelijke
scholen in Amsterdam gaven
3000,voor de verbetering van
de noodschool. Een kleuterschool in
Hilversum schonk bovendien nog
450,Tenslotte kwam nog een
schenking binnen, groot 1000,
van de Deputaten van de Geref.
Kerk voor de besteding van het
Rampenfondsgeld. Het begin was
er. Toen sprong het internationale
Jeugd Rode Kruis bij en beloofde
de Zweedse vereniging „Redt het
kind” voor de inventarisatie te zor
gen. Met de toegezegde subsidie van
de gemeente is het nu mogelijk de
school te openen.
Maar wie zou naar Scharendijke
willen gaan om de leiding van de
school op zich te nemen? Ze werd
gevonden in Apeldoorn. Deze kleu-
teronderwijzeres zag het als haar
ideaal om naar dat verre dorp op
het eiland te gaan om daar de kleu
ters uit het rampgebied onder haar
hoede te nemen.
De volgende maand begint de
kleuterschool.
Met dit alles Is het verhaal van
het verenigingsleven en de ont
spanning in het dorp Scharendijke
nog niet verteld. We zouden kun
nen wijzen op de controversen, die
ook daar bestaan, op rivaliteit en
animositeit. Waar komt dat niet
voor? Scharendijke is een heel ge
woon dorp. En het onvolledige
beeld, dat we van het dorp gaven,
wil helemaal geen ideaal beeld zijn
van een aards Paradijs van gelijk
heid, vrijheid en broederschap. In
dat Schouwse dorp doet zich
niets bijzonders voor.
