P.M.F.
D
1
Frankrijk
Rood-China
vonden elkaar
Genève
en
a
EUROPA ÉÉN
T
Tsjoe En-Lai
ÖL. 1
Geen kanongebulder op deze oudejaarsavond
IEDERE DAG WEER
NIEUWE CONFLICTEN
IS „COËXISTENTIE'’ DAN
EEN ONMOGELIJKHEID?
in
w
lil
een
meer
Chinees die
wachten kan!
ideaal dat ieder jaar
lijkt te vervagen
de man
die haast heeft!
I J
jlIJ
4
'F
Zelfs een
„namaak-E.D.G.”
wil men niet!
te?
S
H j
«Oh
I
i
I M
ZEEIIWSCH DAGBLAD
Vrijdag 31 December 1954
TWEE MANNEN ZETTEN HUN
STEMPEL OP 1954
vrede zijn
Triomf voer Mendès-France (geheel rechts): parafering van de „verklaring”
over Europa’s politiek na de E.D.G.-verwerping.
de
Staalge-
werkte
behoor-
plannen
Europese
och is er in dat afgelopen jaar
een nieuw woord in de mode
gekomen: coëxistentie. En men
daarmee op het vreedzaam
MENDES-FRANCE
één ideaal: Frankrijk.
V|Z
TSJOE EN-LAI
....Azië voor de Aziaten....
van
nodig!
met dit droeve
zal worden
In deze ronde heeft de Chinees, de
man die wachten kon, gewonnen van
de Fransman, de man die zich aan een
tijdslimiet gebonden had en die bo
vendien de nederlaag in het verschiet
zag na de val van Dien Bien Phoe.
Er zullen nog meerdere Chinese over
winningen komen! Maareens
hebben twee atoombommen een einde
gemaakt aan een Japanse Aziatische
droom als de zelfgenoegzaamheid
die ook een Oosterse eigenschap is,
Tsjoe En-Lai parten gaat spelen, loopt
zijn land diezelfde kans. Want een
vreedzaam naast elkaar voortbestaan
verdraagt zich niet met expansie-
zucht en die hoogheidswaanzin fs
de vroegere mandarijnenzoon Tsjoe
niet vreemd
voor een
grondwet,
ongunstig
vergist zich. Die mening wordt wel
eens geuit, maar ze is er naar onze
mening falikant naast. Zo goed als
Eisenhower en Churchill weet deze
man wat hij van het Kremlin te ver
wachten heeft Frankrijk heeft meer
ervaring met communisten dan Enge
land of Amerika! Er is geen twijfel
aan dat hij oprecht en volkomen op
de hand is der geallieerden. Maar....
hij zal geen uur verliezen in zijn stre
ven om Frankrijk weer werkelijk tot
een van de Groten der Aarde te ma
ken. Er brandt een vuur in hem dat
jaagt naar dat doel. Daarom is hij 'n
man die altijd haast heeft. Want wie
weet hoe korte tijd hem nog gelaten
wordt!
Premier te zijn van Frankrijk is een
grillig bestaan.... en voor hij valt
wil hij Frankrijk naar de top gebracht
hebben. Omdat hij maar één ideaal
kent: Frankrijk!
WW
doelt daarmee op
naast elkaar leven van alle volke
ren, alle rassen, alle kleuren, welke
godsdienst en welke ideologie zij
ook belijden. Het afgelopen jaar
heeft conferenties gebracht tussen
Oost en West en er z.ijn zelfs rede
lijke resultaten geboekt. En er zyn
weer geruchten over samensprekin-
gen tussen de vier staatshoofden
der grote mogendheden. Is dat dan
niet bemoedigend?
Laat men zich niet teveel illus-
sies maken. Coëxistentie, vreed-
Nederlaag voor Tsjoe: ondertekening van het bijstandsverdrag tussen Ame
rika en Nationalistisch China, Links: Pulles, rechts;, George K, C. Yeh.
zaam naast elkaar leven, eist ver
trouwen in de buurman. U kunt
niet in vrede leven met Uw buur
man als U hem ervan verdenkt dat
hij in zijn schuurtje plannen
smeedt om Uw huis in brand te
steken. En U zult hem niet ver
trouwen als U weet, dat hij dag
en nacht een geladen revolver op
zak heeft om U te kunnen neer
schieten als U iets doet dat niet
naar zijn zin is!
In die situatie leven we immers.
Rusland vertrouwt Amerika niet
en vooral niet de Amerikaanse
atoomfabrieken. En Amerika is er
van overtuigd, dat Rusland de
eerste de beste kans zal aangrij
pen om dit land en de hele wereld
onder zijn heerschappij te brengen.
Ga in zo’n situatie maar eens pra
ten over „vreedzaam naast elkaar
leven’! President Eisenhower heeft
met zijn atoombank getracht dat
Russische wantrouwen te doorbre
ken en de besprekingen in de Ver.
Naties tot ontwapening zijn ook
niet helemaal succesvol. Dat geeft
althans enige hoop....
Maar hoe zal men ooit de vrees
voor Ruslands werelddroom weg
nemen? De communistische leer
eist nu eenmaal de hele wereld
voor zich op tenzij die leer met
het woord en met de daad wordt
afgezworen, zal er geen vertrou
wen op deze wereld zijn.
Oorlogen, geruchten van oorlogen,
natuurrampen de Bijbel wijst ze
ons aan als „tekenen uit het laatste
der dagen’. Het woord „coëxisten
tie” komt in die tekening niet voor,
Integendeel! Ken dan Uw tyd en
bid. Ja bid: „Kom, Here Jezus, ja
kom haastelyk!”
Dat aureool Is zonder twijfel mede
het resultaat van de conferentie te Ge
nève, de ontmoeting tussen Oost en
West, die de gehele wereld in spanning
heeft gehouden van 26 April tot 21 Juli.
In het begin leek die hele, zo groots op
gezette conferentie op niets uit te lo
pen. Het was in die periode dat de Chi
nese minister van Buitenlandse Zaken
Tsjoe En-Lai zijn leuze: „Azië voor de
Aziaten!” de wereld inslingerde. Geen
nieuwe leus, want Japan lad die ook al
gebruikt en was erdoor ten onder ge
gaan. En de premier van India, Nehroe,
pleegt ook met die woorden te scher
men. Maar uit de mond van Tsjoe kre
gen ze een nieuwe klank: hij sprak Im
mers als vertegenwoordiger van 450
millioen Aziaten, die een leger van
liefst 10 millioen man op de been hou
den!
Trouwens, Tsjoe ontzag zich niet om
gelijk maar de Europese politiek onder
de loupe te nemen en de herbewapening
van Duitsland ten sterkste af te keu
ren. Daarmee had China officieus zijn
intrede gedaan in de wereldpolitiek.
N HET CONFLICT tussen Oost
en West-Europa, de landen die
geseb'iden zijn door het „ijzeren
gordijn”, fungeren de Ver. Staten
als de sterke man-op-de-achter-
grond. Amerika is de sterkste part
ner in de Navo en het is de Navo
die de militaire kracht van West-
Europa uitmaakt.
Het afgelopen jaar heeft geleerd
dat er in het Oosten, de landen
van Azië, een soortgelijke situatie
bestaat: in het conflict tussen com
munisme en Westerse democratie is
China voor de communistische lan
den de sterke man. Ja zelfs: in
Oost-Duitsland dreigt men met
Chinese interventie voor het geval
er een oorlog in Europa zou ont
branden. Zelfs daar beschouwt
men de Chinese volksrepubliek als
een macht, die beslissend kan zijn
in een eventueel gewapend conflict.
Vietnam (als er tenminste ooit
verkiezingen worden gehouden)-?
Hoe brengt men ooit de kwestie
van de twee China’s tot een op
lossing? Welke loop zullen de ge
beurtenissen op den duur nemen
in Indonesië? In Japan? Op Korea?
Overal smeult het vuur van de
haat, de tweedracht, de jaloezie, de
eerzucht. En dat alles overschaduwd
door de donkere wolk van de atoom
bom en de waterstofbom en de
cobaltbomIs er dan geen vreed
zaam bestaan mogelijk op deze we
reld?
J y et ongelukkige in deze wereld
I"—I is, als met veel moeite één
x conflict ‘is bijgelegd, er al
weer twee of drie andere bommen
op barsten staan. Als er in de ver
houdingen tussen de grote mogend
heden enige verademing lijkt in te
treden, zorgen de kleinere landen
wel dat er werk aan de winkel blyft
voor de politici. De ene ruzie baart
de ander het lijkt wel of er nooit
een definitieve oplossing gevonden
zal worden!
Denk maar eens even na wat U
in het afgelopen jaar in de kran
ten hebt kunnen lezen. En begin
maar dicht bij huis, in Europa.
Herinnert U zich nog de vruchte
loze pogingen tijdens de Berlijnse
conferentie om aan Oostenrijk ein
delijk een vredesverdrag te geven?
Aan de Duitse tragedie zullen we
voorbijgaan: de kans dat de twee
gescheiden delen binnen afzienbare
tijd herenigd zullen worden, is
vrijwel nihil. En de controverse
tussen Adenauer en Ollenhauer
wordt er te scherper door!
Het Nabije Oosten. Generaal
Naguib schijnt nu dan wel voor
goed van het Egyptische toneel te
zijn verdwenen en men weet niet
of men er om treuren moet! In ie
der geval is de Suez-kwestie met
Engeland opgelost maar getuige
de gebeurtenissen met de „Bat
Galim” is de haat jegens Israël nog
niet verminderd. Het zijn maar van
die kleine dingen, „tijdbommetjes”,
die eens zullen barsten. En men
treft er zo heel wat in Afrika en
deze hoek van Azië!
Laat ten slotte Uw blik glijden
over het Verre Oosten, dat strijd
toneel waar het communisme in
opmars is. Hoe wordt het straks in
Het keerpunt kwam op 23 Juni: op
die gedenkwaardige dag ontmoetten in
Bern die twee mensen elkaar, die zo
sterk hun stempel op dit jaar hebben
gedrukt: Frankrijks nieuwe premier
Mendès-France en Tsjoe En-Lai. Tsjoe
reisde daarop terug naar zijn land en
voerde intussen besprekingen met Pan
dit Nehroe en met vooraanstaande figu
ren uit de Aziatisch-communlstische
wereld Mendès-France keerde terug
naar Parys, waar hij zijn parlement en
de Westerse wereld voor zyn opvattin
gen trachtte te winnen: wapenstilstand
In Indo-Chlna, ook als dit de verdeling
van Vietnam zou betekenen.
In de tweede week van Juli ontmoet
ten die twee elkaar weer: toen was het
pleit grotendeels beslecht en had de
Chinees een overwinning behaald, die
hem tot een voorvechter maakte van
alle communlstlsch-Azlatische belangen.
Had hij niet bereikt, dat de Vietmlnh
Noord-Vietnam in haar bezit kon hou
den en had hij aldus niet een nieuwe
„volksrepubliek” In het Verre Oosten
gevestigd, die los staat van alle Wester
se invloeden? Er komen straks nog wel
verkiezingen in geheel Vietnam, maar
die zien de communisten (en mogelijk
niet ten onrechte) met vei-trouwen te
gemoet
Het antwoord op die vragen is
niet moeilijk te raden: hij is een
Fransman van grote allure. En
daarmee is het meeste gezegd!
Want de ware Fransman heeft
maar één ideaal: Frankrijk! En hij
zal heel zijn wonderbaarlijke geest
kracht in dienst stellen van dat
ideaal!
Van dit gezichtspunt uit dient men
Mendès-France te beoordelen. En als
men hem zo bekijkt kan men alleen
maar een heel grote bewonae.in0 heb
ben voor deze man met zijn uitzonder
lijk scherp vernuft en zijn haast boven
menselijke werkkracht!
Een groot man heeft vijanden
Pierre Mendès-France heeft aan de vin
gers van twee handen niet genoeg om
ze te tellen. Over de hele wereld zitten
mensen die hem haten!
Ga maar na: deze man heeft de vrede
bewerkstelligd in Indo-China (daar
vroeg hij een maand de tijd voor!).
Daarbij was het nodig het Noordelijk
deel van Vietnam prijs te geven aan de
Vietminh en dat is een zaak die som
mige Zuid-Vletnamezen hem nooit zul
len vergeven!
In Noord-Afrika heeft Frankrijk al
sinds jaar en dag moeilijkheden Men
dès-France had er zijn oplossing voor
klaar en in een paar weken was de
vrede in Marokko getekend.
Maartoen men het in Tunis te
bont maakte aarzelde hij niet er een
grote troepenmacht heen te sturen en
de rebellen met harde hand aan te pak
ken en daarom zijn er die zijn bloed
wel zouden willen drinken!
In het binnenland is hij een populair
man. omdat men in hem de enige ziet
die Frankrijk nieuwe welvaart kan
brengen maar George Bidault wenst
hem zelfs niet meer de hand te drukken
en mevrouw Bidault draait haar hoofd
om als ze hem ziet! En dat niet om
kleinigheden (al zal er ook wel een
groot stuk jaloezie bij zitten)de wijze
waarop Mendès-France de E.D.G. om
hals bracht, waaraan Bidault en zijn
vriend Schuman zo vele jarrn gezwoegd
hadden, zijn oorzaak van deze vijand
schap
En in Engeland? In de Ver. Staten?
In de rest van Europa? Men Is bang
voor deze man! Omdat hfj weet wat 1MJ
wil en omdat hy In staat is zyn wil
door te zetten! Men is bang, dat hij ten
opzichte van de Russen een zelfstandige
politiek zal gaan voeren en het komt
de eer der groten zeker te na zich in
deze aan het leiderschap van een
Fransman toe te vertrouwen. Zelfs als
deze leider Mendès-France is
Wie gelooft dat Mendès-France
domme dingen zal gaan doen dat
hij Rusland zal gaan uitspelen tegen
over het Westen om daaruit voor
Frankrijk voordelen te behalen
E.D.G. in zoverre,
dat ze Duitsland sou-
vereiniteit schenken
en dit land opnemen
in het Westerse ver-
dedigingsstelsel
maar het hart van
de oorspronkelijke
opzet, de groei naar
politieke eenwording,
is er uit genomen.
Mendès-France heeft
er zijn visie in ver
werkt over Europa’s
toèkomst en zelfs
deze Mendês-France-
melk in de Europa-
wijn schijnt nog niet
te voldoen aan
Frankrijks wensen.
Op dit ogenblik is
het zelfs nog niet
zeker of de Parijse
Verdragen door het
Franse Parlement
zullen worden goed
gekeurd! Men kan
het met ronde woor
den zo zeggen: „De
meerderheid van het
Franse volk voelt
niets voor een ver
enigd West-Europa!”
ver heel de wereld beieren de klokken: een oud jaar maakt plaats
voor een nieuw. En in geen enkel land wordt ditmaaal dit gebeier
overstemd door kanongebulder. Voor het eerst sinds vele jaren
viert het oorlogsmonster het oudejaarsfeest niet mee. In China, waar na
1945 de burgeroorlog oplaaide tussen nationalisten en communisten, is
een toestand van gewapende vrede ingetreden met zo nu en dan wat
schermutselingen op de wateren en de eilanden rond Formosa. Op Korea
heerst al meer dan een jaar wapenstilstand van vrede kan men op deze
verschroeide aarde nog niet spreken! En in het jaar dat voorbijging is
het conflict in Indo-China, dat nog het enige terrein was van de „warme
oorlog" tussen Oost en West, tot een voorlopig einde gebracht.
De kanonnen zwijgen maar overal ter wereld staan de soldaten nog
met hun vinger aan de trekker. Voor millioenen jonge mannen betekent
oudejaarsavond geen gezellige avond in de familiekring. Engelsen, Ame
rikanen en Fransen zijn over de gehele wereld gelegerd. Russen en Chi
nezen bivakkeren ver van huis, als wachten bij het ijzeren en het bamboe-
gordijn. En zelfs een klein land als Nederland moet zijn mariniers paraat
houden tegen brutale infiltraties van Indonesische benden op Nieuw-
Guinea. Want het lijkt wel of de conflicten der groten aan de kleinen
een vrijbrief geven om steeds driester op te treden. Zo ver is de gerech
tigheid zoek op deze aarde ondanks de Verenigde Naties, ondanks
plechtige afkondigingen van rechten van de mens ondanks verzeke
ringen van zelfbeschikkingsrecht der volkeren ondanks de hulp en
steun die in vele gevallen gul en grif wordt gegeven.
Het kanon zwijgt.... maar aan vrede zijn we nog lang niet toe. Dat is
de trieste conclusie die men ook op deze Oudejaarsdag moet trekken.
Voor de Christen is dat niets nieuws: door oorlogen en rampen heen
doet immers de Koning der wereld Zijn Rijk komen!
Toch, hoe somber dit alles ook is; men mag zich af vragen of er in dit
afgelopen jaar dan niets bereikt is ter bevordering van de vrede. En dan
grafenis van dit
troetelkind der
Europa-idealisten
zijn tranen ge
schreid maar ook
in die door zilte tra
nen nat geworden
voedingsbodem is de
eenheidsgedachte
niet veel beter gaan
gedijen.
Thans hebben we
een „surrogaat-
E.D.G.”, beter be
kend als de- Parijse
Verdragen. Die ver
dragen lijken op de
Want als men de
feiten van 1954 na
gaat, dan kan men
niet anders dan tot
de conclusie komen
dat de gedachte aan
Europa’s eenheid
weer heel wat vager
is geworden dan die
aan het begin van
Uit jaar was. Op 1
Januari leek het als
of er een geraamte
stond voor een Ver
enigd Europa:
Kolen- en
meenschap
en werkte
lijk; de
voor een
Verdedigingsge-
meenschap waren al
door verschillende
landen goedgekeurd;
en een commissie
uit de Straatsburgse
Assemblee had een
ontwerp gemaakt
politieke
dat niet
was ont
vangen en reeds on
derwerp van bespre
king had uitgemaakt
tijdens een conferen
tie van de betrokken
ministers.
Er zat iets in. En
nu? In de zomer van
dit jaar heeft Frank
rijk de E.D.G. om
hals gebracht zon
der dat Frankrijks
premier veel moeite
deed het verdrag te
redden. Bij de be-
moet men deze wereld zien als een zwaar zieke patiënt: oorlogen, atoom
bommen en andere verschrikkingen hebben hem op het randje gebracht
van de dood. Maat.... de koorts is geweken en dat geeft tenminste enige
hoop op herstel. Het is dwaasheid te verwachten dat die patiënt nu ook
al dadelijk op de been zal zijn en met vreugde zijn werk kan doen, zijn
normale leven kan leven. Dat kan nu eenmaal niet. Zo is het ook dwaas
heid te denken dat de wereld nu plotseling in volle vrede en harmonie
zou kunnen samenleven, dat er een gezonde samenwerking zal zijn tussen
alle mensen en alle volkeren, nu het kanon, de koorts die het zieke li-
chaam sloopte, is uitgewerkt. Dat zou teveel gevergd zijn. Men mag al
blij zijn, omdat men het zover heeft kunnen brengen, dat deze oude
jaarsdag zonder bloedvergieten op welk slagveld dan ook gevierd kan
worden.
Naar de mens gesproken is dat te danken aan twee mannen, die als
het ware samen aan het ziekbed van deze wereld hebben gestaan: Men
dès-France, de premier van Frankrijk, en Tsjoe En-Lai, de minister van
Buitenlandse Zaken van communistisch China. Beiden hadden in de
politiek van hun land wel hun sporen verdiend, maar beiden waren nog
maar nauwelijks naar buiten opgetreden. In Genève hebben zij elkaar
ontmoet. De Fransman wist wat hij wilde en de Chinees wist dat ook.
Zij zijn tot overeenstemming kunnen komen en dat is het keerpunt in
Indo-China geweest. Wel waren daar ook de andere groten: Molotov
aan de ene kant en Eden aan de andere zijde, maar die twee hebben meer
de rol van verzoeners gespeeld de Fransman en de Chinees, die beiden
rechtstreeks bij het conflict betrokken waren, waren de hoofdpersonen.
Zij hebben hun stempel gedrukt op het verloop van zaken van dit jaar.
Daarmee is de wereld een stap vooruit gekomen ongetwijfeld. Maar
als men ziet welke kwesties er nog allemaal liggen slaat de mens de
schrik om het hart. Zullen deze beide heelmeesters ook hieraan iets kun
nen doen? Het is een vraag die men zich thans mag stellen.
X Ta de eerste wereldoorlog is in Genève het Volkenbonds-
I paleis verrezen, symbool van de wil tot samenwerking
in deze wereld. En niet ver van deze stad, in Straats
burg, verrees na de tweede wereldoorlog het paleis van het
Verenigd Europa, symbool van de wil tot samenwerking in
dit werelddeel.
Daar in Genève zijn vele idealen de bodem ingeslagen: de
samenwerking bleek niet in staat een wereldcrisis te voor
komen, die millioenen armoede en ellende bracht; en wat er
nog aan hoop restte werd door de hand van Hitler weg
gevaagd. Er was maar een twintigtal jaren voor
De ontwikkeling der dingen gadeslaand en
voorbeeld voor ogen, Vraagt men zich af, wat er
van dat Straatsburg-gebouw...!
RIE LETTERS hebben in
het afgelopen jaar een haast
magische klank gekregen in
de wereld: P.M.F., de initialen van
Frankrijks premier Pierre Mendès-
France. En met de grootste verba
zing vraagt men zich af waar deze
kleine man met zijn norse, haast
snauwerige gezicht en zijn afsto
tende manieren, de moed vandaan
haalt om die kliek, die Frankrijk
haast aan de rand van de afgrond
heeft gebracht, te trotseren en
bovendien nog de groten dezer aar
de, die Frankrijk nog altijd wel als
een der „collega-groten” behandel
den, maar er nauwelijks meer reke
ning mee hielden, zijn wil voor te
schrijven! Want dat doet Pierre
Mendès-France: hij weet wat hij
wil en hij gaat daarbij voor nie
mand opzij!
Men kan om die
vervaging van het
Europa-ideaal treu
ren, maar men kan
er op dit ogenblik
niets aan verande
ren. Moet men dan
die gedachte maar
in een museum op
bergen? Zoals men
de gedachte aan een
werkelijk-functione-
rende Volkenboi d
heeft moeten prijs
geven? Neen! Een op
tal van punten sa
menwerkend Europa
dat desondanks be
staat uit vrije lan
den, blijft ons lok
ken als een ideale
situatie. Maar men
zal geduld moeten
oefenen. En men
zal moeten kunnen
aantonen dat die
samenwerking ook
tastbare voordelen
biedt. Want zo is
deze wereld im
mers
V’