Amerika
van
M
is en
blijft het land
de wonderen.
I
I
I
U
Zeeland was waakzaam
Ramp tijdens
de Kerstdagen.
°-d«r (]e loupe
Practisch iedereen heeft een auto en
daarom is er veel te weinig
parkeerruimte.
t
Til!
7 '-EUWSCH DAGBLAD
Dinsdag 28 December 1954
Simpele indrukken uit
andere wereld. (I)
een
van
1
Twee oorzaken
Ook zonder U
I
Christelijke vakbeweging in
Latijns Amerika
in elk huisgezin:
Centrale premiekeuring
hengsten
Gasmaskers voor de
bevolking.
Gesprek
van de dag
W inkelen
Wat bezielt die
Fransen
Maar toch bestond er een gevoel
onbehagen.
Nieuw nummerbord
belasting betaald.
„Heer in het verkeer”
I
K'
Tb
j
w
pagina 3
i
is.
een
(Adv.)
1
Een eenvoudig Nederlander heeft
geruime tijd in Amerika vertoefd
en hij is tot de conclusie gekomen
dat dit land een land is en blijft
van de ongekende mogelijkheden
om niet te zeggen van de wonde
ren. Als een onbeschreven blad
papier is deze Nederlander zijn
reis begonnen en onopgesmukt
geeft hij hier zijn ervaringen
weer. Vooral de auto’s hebben
grote indruk op hem gemaakt, zo
als uit dit artikel blijkt.
achterzijde
boulevard
beschadi-
in de ach-
worden
Inder-
enkele
de ramp van 1 Februari
de balans op te maken.
i
t
I
.a. x'
Ingezonden Mededelin
Uitsluitend bij Apothekers en Drogisten
DEN BOSCH, 27 Dec. De centrale
premiekeuring van hengsten van 312
jaar zal te ’s-Hertogenbosch vanwege de
Koninklijke Vereniging „Het Nederlandse
Trekpaard” in de Veemarkthallen ge
houden worden op 11 Februari om 11 uur.
De hengsten- kunnen mededingen in de
grote en kleine maat.
van het trottoir tijdmeters, waarnaast
men zijn auto moet plaatsen. Men
doet een munt voor een bepaalde
tijdsduur in de meter en de klok be
gint te lopen. Zorgt men er niet voor,
dat men niet langer wegblijft, dan de
tijd waarvoor men betaald heeft, dan
loopt men het risico van een flinke
boete.
Er is een tijd dat het klonk uit een
trotse Franse mond: „Wij beslissen bij
U, met U.. maar zonder U!” Nu zijn
de rollen omgedraaid. Hoe Frankrijks
politici ook zullen beslissen de ge
allieerden hebben al laten weten dat
Duitslands bewapening doorgaat, ook
zonder Frankrijks goedkeuring. En dat
is een goed ding, want Europa is niet
verdedigbaar zonder Duitse legers
laat men die realiteit toch in het oog
houden!
Maar dan blijft toch de tweedracht
en die tweedracht is een Russische
overwinning!
Negen en twintig reizigers gin
gen met een stratocruiser van de
B.O.A.C. op weg van Engeland
naar Amerika om de Kerstdagen
thuis of bij kennissen te kunnen
doorbrengen. Op het Schotse
vliegveld Prestwick verongelukte
het toestel echter. Acht en twintig
personen vonden bij deze ramp de
dood, vier werden gewond. De
foto toont het verongelukte toe
stel. In de inzet captain W. Laing
Stuart, de gezagvoerder die zelf
gered werd.
UTRECHT, 27 Dec. Dezer dagen is in
Santdiago (Chili) het eerste congres ge
houden van de Christelijke Vakorganisa
ties in Latijns Amerika. De voorzitter
van het Internationaal Christelijk Vak
verbond Gaston Tessier was hierbij aan
wezig. De meeste van de Zuid-Ameri-
kaanse landen, alsmede Mexico en Pana
ma, waren vertegenwoordigd. Het con
gres besloot tot de oprichting van een
„Latijns Amerikaanse centrale van Chris
telijke Vakorganisaties (C.L.A.S.C.)”.
De secretaris-generaal van het Chil-
leense vakverbond (A.S.I.C.H.), José
Goldsack, werd als voorzitter van de C.L.
A.S.C. benoemd.
1
’s-GRAVENHAGE, 27 Dec. In zijn
memorie van Antwoord aan de Eerste
Kamer over het ontwerp van wet tot wij
ziging van de begroting 1954 van Binnen
landse Zaken (Bescherming Bevolking)
deelt de minister van Binnenlandse Za
ken o.m. het volgende mede:
Met betrekking tot de vraag, hoe
lang het nog zal duren, voordat vol
doende gasmaskers voor de bevolking
aanwezig zullen zijn, werd opgemerkt,
dat een termijn nog niet kan worden
genoemd. Daartoe zullen eerst de be
staande plannen verder moeten worden
ontwikkeld. Deze voorzien in het plaat
sen van een aanlooporder (waarvoor
f 1.000.000.— van deze begrotingspost
bestemd is) om de Nederlandse indu
strie de gelegenheid te bieden erva
ringen op te doen en zich zodanig voor
te bereiden, dat, wanneer nodig, on
middellijk op grote schaal gasmaskers
voor de bevolking kunnen worden ge
produceerd.
Wij moeten er
voor waken, dat door
onze aandacht voor
de Deltaplannen de
veiligheid geduren
de de jaren, die nog
zullen verstrijken
Het is hier de gewoonte, dat vrijwel
iedereen de boodschappen zelf gaat ha
len in de zelfbedieningszaken. „Winkel”
is voor deze zaken een te gewone naam.
Ik ben geneigd, ze levensmiddelen
paleizen te noemen. Stel u zich eens
voor een grote vierkante ruimte, prach
tig verlicht, overal stellingen met vak
ken en vitrines (verschillende diep ge
koeld), gevuld met alle mogelijke le
vensmiddelen en andere benodigdheden.
Men is er in geslaagd, dit op een bui
tengewoon aantrekkelijke wijze te doen.
Elk busje, flesje, doosje, blikje of welk
ander artikel ook, is geprijsd met een
stempelopdruk en alles wordt verpakt
verkocht.
En meent nu niet, dat men hier al
leen kruidenierswaren, comestibles en
conserven kan krijgen. Neen, voor
groenten en fruit kan men een afzon
derlijke afdeling vinden. Men kan
daar alles krijgen, wat het hart be
geert, in verse en bevroren toestand.
Maar ook alle soorten vlees en vlees
waren worden in dit levensmiddelen
paleis verkocht, op een enigszins an
dere wijze dan bij ons. Het vlees en
de vleeswaren worden hier van te
voren in grote of kleine stukken af
gewogen, ingepakt in cellofaanpapier
en voor de verkoop in vitrines neer
gelegd. De pakjes rundvlees bijvoor
beeld Eggen verdeeld in ribstuk, borst,
naborst, roastbeef, rollades,'soepvlees,
gehakt en onder alle andere benamin
gen, die er nog zijn. Bijna a, het vlees
is met been en op elk pak of pakje
staat de naam, het gewicht en de prijs.
Men haalt hier het een en ander niet
in de kleinst mogelijke hoeveelheden,
maar koopt meestal in voor de gehele
week of voor langer, want iedereen
heeft hier immers een koelkast. Boven
dien is in menig gezin een freezer,
waarin men de etenswaren (als men
zou willen) wel een jaar in kan laten
in bevroren toestand en men heeft zo
doende altijd enige voorraad in huls,
ook wat betreft de groenten en het
fruit.
Als men binnenkomt, neemt men een
wagentje, gaat hiermee langs de rijen
mooi opgestapelde levensmiddelen en
neemt de artikelen, die men wenst. Bij
de uitgang passeert men de kassa, legt
daar de boodschappen uit zijn wagen
tje op een toonbank en betaalt. De
artikelen worden in grote zakken ge
pakt en men neemt ze mee naar de
auto. Want niemand gaat winkelen
zonder auto. Naast zo’n levensmidde
lenpaleis is dan ook een ruimte of een
plein, zeker groot genoeg voor 60 of
80 auto’s. Een zaak, die niet de be
schikking over een dergelijke ruimte
zou hebben, zou geen klanten krijgen.
Aardig is ook, wanneer men naar de
uitgang gaat, dat dan de deur auto
matisch opengaat, doordat men over
een mat gaat, waaronder zich een me
chaniekje bevindt. Niet alleen vrouwen
halen de boodschappen, ook de mannen
doen dat, vooral ’s avonds. Al met al
moet men in Nederland wel over veel
fantasie beschikken om zich te kunnen
voorstellen, hoe mooi en practisch deze
levëhsmiddelenzaken zijn ingericht.
Gaat het mis met de Westelijke een
heid? Zal de Franse Nationale Verga
dering zich uitspreken tegen de herbe
wapening van West-Duitsland en aldus
oorzaak worden dat de Ver. Staten,
Engeland en Duitsland hun gang gaan
zonder zich nog langer aan die Fransen
te storen?
Als U dit leest weet U wellicht het
antwoord nu wij dit schrijven staan
wij nog vóór het slotdebat in het Fran
se parlement. We kennen nog slechts
twee feiten: de verwerping in eerste
instantie van Duitslands herbewape
ning door de Franse volksvertegen
woordigers en we kennen de vinnige
waarschuwing van Engeland. Als
Frankrijk weigert mee te doen zal En
gland zich ook niet langer gebonden
achten aan zijn verplichtingen. Dan zal
het zijn troepen terugtrekken van het
vasteland van Europa als het dit wen
selijk acht. De verplichting om die
troepen tot het einde van deze eeuw op
Europa’s continent te houden, bestaat
dan niet meer voor de Engelsen!
Die twee feiten zijn ernstig genoeg.
Het is wat Rusland altijd gewild heeft:
tweedracht zaaien tussen de geallieer
den. Tweedracht versplintert. Ver
splintert ook de militaire kracht. En
als het Kremlin de tijd gekomen acht
zal het daarvan profiteren!
Zijn die Fransen dan blind voor deze
feiten? Wat bezielt die mensen toch? Is
het alleen maar dwarsdrijverij? Men
kan dat toch moeilijk aannemen het
kabinet van premier Mendès-France is
wel zó populair, dat vrijwel geen en
kele partij de verantwoording op zich
zal durven nemen om hem de laan uit
te sturen. En laat de premier dan nogal
wat persoonlijke vijanden hebben
men kan toch moeilijk aannemen dat
iemand als Bidault, die toch heus wel
weet wat er in de buitenlandse politiek
te koop is, zijn persoonlijke antipathie
zal laten spreken als het om zulke be
langrijke zaken gaat!
fen van afdoende
voorzieningen drin
gend noodzakelijk is.
Wij moeten ons
op dit punt bepaald
geen illusies maken:
als het water dezelf
de hoogte had be
reikt als op 1 Fe
bruari 1953, dan
waren er heel erge
dingen gebeurd. Dan
had de storm ons
zeker niet overval
len, dank zij de be-
wakingsorganisatie,
die naar onze in
druk klopte, maar
dan zouden sommi
ge dijken het niet
hebben gehouden.
Er is gesproken
over normale storm
schade, waarover
tl -ru Zeeland de zwaarste storm na
achter de rug heeft is er reden om de balans op te maken.
En dan mag met voldoening worden vastgesteld, dat
Zeeland paraat was. Toen het befaamde telegram werd ont
vangen duurde het niet lang, of het bewakingsapparaat draaide
op volle toeren. Wij hebben ons daarvan kunnen overtuigen
door bezoeken aan de Provinciale Waterstaat, aan de com
mando’s van de B.B. en door het voeren van tientallen tele
foongesprekken met mensen, die op de meest bedreigde punten
van de provincie hun posten hadden ingenomen en dag en
nacht in touw waren. Aan al deze mannen (en ook wel vrou
wen), die vele ongenoemden, die in wind en modder stand
hielden, een eresaluut! Iemand maakte de opmerking, dat het
een goede generale repetitie was voor het geval er daadwerke
lijk moest worden ingegrepen. Dit was maar voor een deel
juist, want - helaas moest er hier en daar worden in
gegrepen.
Dit nu doet de
vraag rijzen, of de
Zeeuwse oeverver-
dediging in het alge
meen voldoende is
en of mag worden
gezegd, dat naar
menselijke bereke
ningen een ramp als
in begin van vorig
jaar, kan
voorkomen,
vraag mag
niet voor
We geloven inderdaad dat men die
per moet zoeken om de oorzaken van
deze Franse houding te kunnen aan
wijzen. Als men volstaat met schouder
ophalend over „die dwaze Franse po
litiek” te spreken doet men dit land
toch wel onrecht.
Waarom hebben zo velen tegen
Duitslands herbewapening gestemd?
Men kan naar ons gevoelen twee groe
pen aan wij zen:
a. de mensen die geloven dat er met
Rusland toch wel te praten valt en die
er vast van overtuigd zijn dat die Rus
sische bereidheid er niet meer zal zijn
als eenmaal vaststaat dat de West-
duitsers weer wapenen zullen gaan
dragen. Wij geloven niet in de goede
wil van het Kremlin maar wij zul
len toch niet graag die mensen veroor
delen, die er nog wel in geloven!
b. de mensen die bang zijn voor Duits
land en die in de thans ontworpen Pa-
rijse verdragen de Duitsers niet vol
doende gebonden achten. Zij zijn de
aanhangers van Bidault en Schuman,
de vurige aanhangers van de vroegere
Europese Defensie -Gemeenschap. On-
teg'nzeggelijk had Duitsland in de
E.D.G. minder zelfstandigheid de
zeggenschap kwam aan de gemeen
schap van volkeren. Ook Frankrijks
zeggenschap dusdat is de reden
waarom die E.D.G. juist verworpen is!
Hier gaapt de diepe kloof tussen de
Franse politici: enerzijds staan de trot
se Fransen, de aanhangers van De
Gaulle (en van Mendès-France!) die
van geen overdracht van souvereiniteit
willen weten. En aan de andere kant
staan de mensen die alleen nog maar
in steeds groter eenheid heil zien voor
West-Europa. Blijft de vraag of die te
genstanders van de Parijse verdragen
nu niet over dat E.D.G.verlies moeten
heenstappen
vóór Februari 1953
niet eens werd ge
praat en waarover
in de krant hoog
stens een tienregelig
berichtje zou zijn
verschenen. Dit mo
ge waar zijn, maar
niemand mag uit het
oog verliezen, dat
zeer terecht de ver
schrikkelijke ramp,
die ons land trof,
het keerpunt is ge
weest en dat zoiets
nooit meer mag ge
beuren!
De bevolking heeft
zich, naar wij van
alle kanten hoorden,
voorbeeldig gedra
gen. Natuurlijk was
er onrust en neem
maar aan, dat in de
polders en de ge
meenten vlak bij de
dijken niemand rus
tig zal hebben ge
slapen, maar van ’n
paniekstemming
was nergens sprake.
Ieder wist, waaraan
hij of zij zich had
te houden, ook weer
d«.nk zij het waar-
scb uwingssy steem
als de nood werke
lijk aan de man zou
komen. Velen had
den hun voorzorgs
maatregelen al ge
troffen en het huis
raad naar de zolder
gebracht. Gelukkig
konden zij het voor
de Kerstdagen weer
naar beneden halen!
Hij rijdt dan in vlot tempo over de
baan en passeert de verschillende con
troles. De modernste apparaten staan
de controleurs ter beschikking om de
lichten, remmen, de stand van de wie
len en alle mogelijke dingen te toet
sen.
Telkens wanneer een bepaald on
derdeel is nagegaan, geeft de betrok
ken controleur een aantekening op de
kaart. Wanneer alles in orde is, krijgt
men de kaart met goedkeuringen mee,
nadat men een kleine vergoeding.heeft
betaald. Op deze kaart staat dan ie
pens de datum van een half jaar la
ter, waarop men opnieuw de auto moet
laten controleren. Indien bij de keu
ring enige afwijking is geconstateerd,
moet men de mankementen zo spoe
dig mogelijk laten verhelpen en de
wagen opnieuw laten controleren. De
controle neemt slechts enkele minuten
in beslag. De ene wagen na de andere
rolt dan ook de Inspection Lane bin
nen en het is grappig om te zien, hoe
alles in zijn werk gaat.
Parkeren van auto’s, vooral in de
grote steden, is vaak een moeilijk
probleem. Hier en daar zijn grote
parkeerterreinen beschikbaar. Er zijn
diverse straten, waar parkeren is toe
gestaan, maar daarvoor moet men dan
betalen. Hier vindt men aan de kant
eer nog dan bij ons rijden in
de Verenigde Staten de
auto’s in lange rijen achter
en met soms zes en meer naast el
kaar. Niet alleen de beter-gesitu-
eerden bezitten deze „cars”, maar
ook elke arbeider (of hoe hij of zij
ook genoemd mag worden), gaat
met een auto naar het werk. De
ene wagen is bijna al net zo groot
en zo mooi als de andere.
Practisch bij elk huis, bij sommige
er naast, is een garage gebouwd. Toch
ziet men ’s nachts nog veel wagens bul
ten staan. Heel veel gezinnen hebben
nl. nog een tweede of een derde „car”,
ook ten behoeve van de vrouw des
huizes.
Men heeft hier veelal de gewoonte,
een auto in te ruilen voor een nieu
we, als men die één of twee jaar ge
bruikt heeft. Deze gebruikte wagens
gaan meestal naar speciale hande
laars, die uitsluitend gebruikte auto’s
(used cars) verkopen. Hier kan men
(wat men bij ons zou noemen) pleinen
vol „used cars” zien, die dag en nacht
buiten staan. Hiertussen bevinden
zich dikwijls heel mooie en nog wei
nig gebruikte wagens.
Ik ging eens met een vriend in
Cincinnati (Ohio) naar een dealer
(een van de vele). Mijn vriend wil
de nl. een nieuwe auto kopen en
zijn oude inruilen. We kwamen daar
’s avonds om negen uur. De dealer
had vijf verkopers in dienst, die
allen in de zaak hun eigen verkoop
kantoor hadden, naast elkaar. Toen
we een chef van de zaak vertelden,
dat we kwamen om een nieuwe au
to te kopen, kregen we ten ant
woord: „Ja, dan zult u toch even
moeten wachten, want al onze ver
kopers zijn bezig”. Ik zag bij deze
dealer de nieuwe modellen 1954 en
in elke gewenste kleur.
Op verschillende wegen, die van de
woonwijken naar de binnenstad leiden
zag ik het volgende: Een zesbaansweg
heeft ’s morgens, wanneer iedereen
naar zijn werk gaat, vier banen waar
boven groene lichten branden. Dit is
het teken, dat in die vier banen au
to’s naast elkaar mogen rijden in de
zelfde richting. Op de overige twee
banen branden dan rode lichten. De
ze zijn beschikbaar voor de auto’s die
de stad uitrijden, ’s Avonds, als de fa
brieken, kantoren en winkels weer
leegstromen en het meeste verkeer
zich van de stad af naar buiten be
geeft, branden de lichten in tegen
overgestelde richting. Tussen deze
„speruren” worden voor beide rich
tingen drie banen gebruikt.
Er wordt over het algemeen zeer
gedisciplineerd gereden en iedereen
stopt beslist, wanneer hij van een zij
weg een hoofdweg nadert. Er wordt
snel gereden, maar men blijft er „heer
in het verkeer”. Benzine kost slechts
6.5 dollarcent per liter, zodat men
daarop niet bezuinigt. Kleine wagens
ziet men dan ook weinig. De autobe-
lasting is eveneens laag. Ten bewijze,
dat men die heeft betaald, krijgt men
jaarlijks een nieuw nummerbord,
waarop het jaartal is vermeld. Heeft
men dit nummerbord op zijn auto,
dan is dit voor controleurs het bewijs,
dat men zijn belasting heeft betaald.
In Cincinnati bestaat een politie
verordening, dat elke auto tweemaal
per jaar voor de veiligheid moet wor
den gecontroleerd. Deze verordening
is echter plaatselijk en komt verder in
de States weinig voor. Ik heb de con
trole meegemaakt en ik moet zeggen,
dat deze niet alleen interessant, maar
ook bepaald nuttig is.
De „Inspection Lane” is een over
kapte hal van circa 40 meter. Als men
komt binnenrijden, staat de auto met
een op een van de vier banen in het
gebouw. Men stapt uit zijn wagen en.
dan neemt een controleur de plaats
achter het stuur in. Deze heeft een
kaart in de hand, waarop de controles
voorkomen, welke hij moet verrichten.
Het enorme autoverkeer in de
Ver. Staten schept grote proble
men. Vooral daar, waar het ver
keer zich concentreert, zoals in de
Holland-tunnel in New York, ho
pen de moeilijkheden zich op.
Maar, hoe kan het anders, de
Amerikaanse verkeerspolitie is
practisch. Om het verkeer in deze
tunnel te controleren is een wa
gentje geconstrueerd, dat heen en
weer rijdt langs het zijpad in de
tunnel.
Het „nieuwtje op wielen” draaide
proef op een rails van 2.200 voet
lengte, welke in de tunnel was
aangebracht. Men verwacht, dat
door deze nieuwe vinding het toe
zicht °P het verkeer gemakkelij
ker en met grotere intensiviteit
zal kunnen worden uitgeoefend en
dat men bij eventuele ongevallen
sneller ter plaatse kan zijn. Het
wagentje, dat ong. 600 kg weegt,
is ong. 60 cm breed, 3.30 lang en
1.80 m hoog. Er is een draaibare
stoel in aangebracht en twee
knoppen, welke resp. een snelheid
van 6 of 12 mijl per uur garan
deren.
In dit verband
was het wel een iro
nische speling van
de natuur, dat een
keet van de Rijks
waterstaat, die als
laboratorium wordt
aangeduid en van
waaruit onderzoe
kingen voor het Del
taplan worden ver
richt, bij Katse Veer
in de kokende gol
ven verdween
worden
Deze
zeker
de volle
honderd procent be
vestigend
beantwoord,
daad is op
punten (wij denken
slechts aan Stave-
nisse en aan Vlis-
singen) de toestand
geruime tijd crïtiek
geweest. Bij Stave-
nisse zelfs zó, dat
militairen moesten
worden ingezet. Mag
daar iemand een
verwijt van worden
gemaakt? Niemand
vergete, dat er na
de ramp hard is ge
werkt aan verho
ging en verzwaring
van zeedijken, maar
dat dit werk nog
lang niet ten einde
Eenvoudig, om
dat niet alles ineens
kan worden aange
pakt.
Toch is er terecht
gevoel van on
behagen. Neem Vlis-
singen. Opnieuw
sloegen de golven
over de boulevard,
het wegdek vernie
lend, de
van de
ernstig
gend en
tergelegen woonwijk
ontsteltenis en scha
de veroorzakend. Als
deze storm iets be
wezen heeft, dan is
bet dit, dat grote
spoed met het tref-
voordat deze plan
nen zijn uitgevoerd,
ook maar in het
minst in het ge
drang zou komen.
Al zijn wij daar
tegenover van me
ning, dat de laatste
storm opnieuw de
absolute noodzaak
van de Deltaplannen
heeft aangetoond!
V
k3
