voor
het
van
ADENAUER WIL OPNIEUW
PRATEN OVER DE SAAR
nieuwe s
Engeland bereid tot bemid
deling indien Parijs volhardt
Statenleden vinden subsidie
cultuur te laag
Tweede Kamer steunt prof. Zijlstra
het broodprijsbeleid
Plechtige bevestiging
Koninkrijk-
rw
Sr'Ww
f
in
f
s
I
JÈ I iw
B'Wr
Verrassing tijdens debat in Westduitse Bondsdag
Jeugdige holbewoner
onder
ouderlijk huis
Thunderjet maakt
noodlanding
JU
de West
Bevestiging
Statuut met
Begrafenis de heer
W. Spinnaaij te Middelburg
Meer aandacht voor muziek- en
zangverenigingen gevraagd
Over Liften gesproken
Nieuwe regeling
toegezegd
Een mijlpaal in
de geschiedenis
13
1
(pagina 1
Opnieuw reed Gouden Koets door Den Haag
DE BILT ZEGT:
1 s
584
CHRISTELIJKE MULO-
SCHOLEN BELEGGEN
CONFERENTIE.
K.V.P.-motie met een teveel aan gist
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Fondsvorming mogelijk
en
- Jv?-
10e JAARGANG, No. 2965
De
feit
de
>ag: Zon op 8.45 u., onder 16.27 u.
Abonnementsprijs 0.47 per week,
2.p. maand, 5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 22 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct. per woord
DONDERDAG 16 DEC. 1954.
Directeur: JACQ DE SMIT
ARNHEM, 15 Dec. De vereniging tot
behartiging van de belangen der chr.
scholen voor MULO in Nederland houdt
op 22 en 23 December te Arnhem de al
gemene vergadering. Aan de opening der
vergadering op 22 December gaat een
officiële ontvangst van de deelnemers in
het stadhuis vooraf en ook de officiële
opening van de tentoonstelling door de
inspecteur van het LO de heer L. M. Ze-
gers. Na het huishoudelijke gedeelte ’s-
middags spreekt dr L. de Klerk te Culem-
borg over de toekomst van het ULO, ge
zien binnen de structuur van het voort
gezet onderwijs in Nederland, 's Avonds
is er voor de deelnemers een ontmoetings-
samenkomst in Musis Sacrum. Op 23 De
cember zal prof, dr W. J. Kooiman te
Amsterdam spreken over het onderwerp:
„De betekenis van de kerkgeschiedenis
voor de leerlingen onzer scholen”.
Minister-president Nehru van India zal
op 26 December met een vliegtuig van de
Indiase luchtmacht naar Djakarta ver
trekken om de conferentie van premiers
bij te wonen, die daar zal worden gehou
den. Hij zal o.a. worden vergezeld dooi
hoge ambtenaren van het Indiase ministe
rie van Buitenlandse Zaken.
NIET LAAG!
Namens Ged. Staten werd o.m. ge
zegd, dat het begrote bedrag zeker niet
laag is, wanneer wordt gelet op het
verloop der in de laatste jaren toege
kende subsidies. In een gering aantal
jaren is een grote sprong gemaakt,
maar enige beperkingen moeten wor
den aangelegd. Het werk der Muziek
school zal zeker ten goede komen aan
de muziek- en zangverenigingen en het
subsidie voor beroepstoneel is niet al
leen voor de Z.V.U. bestemd. De fonds
gedachte is geheel nieuw en vereist
studie, een subsidie voor concertzalen
is niet mogelijk. De gedachte van een
haar taak ten opzichte van het platte
land.
Een cultureel ontwikkelingsplan was
een andere wens en een lid meende
ook, dat van de 2 ton voor het wegen-
onderhoudsfonds wel 25 mille voor een
cultureel fonds beschikbaar kan wor
den gesteld.
als de eigen triomf, maar de socialist
Ollenhauer werd er alleen maar door
gesterkt in zijn bedenkingen tegen het
Saarstatuut. Want, zo zei hij, hier is
sprake van een plotselinge verzwak
king van het Westduitse standpunt. En
daarvan maakte hij de regering een
scherp verwijt. Hij meende, dat
Adenauer was gezwicht voor het ulti
matum van Mendès-France.
Dr Adenauer had tevoren het ver
drag bestempeld als een compromis,
dat nodig was geweest omdat zonder
Frans-Duitse overeenstemming geen
gesloten front van de Westelijke lan
den gevormd had kunnen worden.
Zoals men weet stelde Mendès-Fran
ce destijds de eis, dat het Saarstatuut
moest worden getekend voor hij zijn
handtekening zou zetten onder de Pa-
rijse verdragen. Het werd een heen en
weer gepraat tot in het oneindige. De
standpunten bleven dezelfde. En de so
cialisten sloegen er alleen maar munt
uit. Zij verklaarden, dat herbewape
ning van Duitsland het land grote las
ten zou opleggen, te grote lasten zelfs,
terwijl bovendien een gesprek met
Rusland uitgesloten, moest worden ge
acht. Én, zo zeiden de socialisten, dat
mag niet, ter wille van Duitslands her
eniging.
MIDDELBURG, 15 Dec. Onder
buitengewoon grote belangstelling is
vanmiddag op de algemene begraaf
plaats ter aarde besteld het stoffelijk
overschot van de heer W. Spinnaaij,
die Zaterdag j.l. tijdens een vergade
ring te Amsterdam op 56-jarige leef
tijd overleed.
De heer Spinnaaij, die zijn opleiding
te Vlissingen ontving, werd al spoedig
verbonden aan de Rijksleerschool te
Middelburg, waar hij tot aan zijn dood
werkzaam bleef.
De heer A. de Jonge, directeur van
de Rijkskweekschool, sprak namens
het personeel en de leerlingen, zomede
namens de hoofdinspectie opleiding.
Hij schetste de ontslapene als een
plichtsgetrouw dienaar van het onder
wijs, die zijn gehele hart in zijn werk
legde. Daarna sprak de heer J. W. Al-
mekinders, het hoofd van de Rijks
leerschool, namens onderwijzend per
soneel en leerlingen. De heer Jac.
Lootsma voerde het woord namens het
hoofdbestuur van de Ned. Onderwij
zers Vereniging, de heer C. Roelands
namens de afdeling Middelburg van
de N.O.V., de heer Post namens de
Spaarbank dezer Vereniging (waarvan
wijlen de heer Spinnaaij directeur
was), de heer Breure als medelid van
het hoofdbestuur. Daarna sprak ir. J.
Versteeg woorden van dank en waar
dering voor de wijze, waarop de over
ledene zijn krachten gaf aan het lager
landbouwonderwijs. De heer A. W.
Cevaal deed dit namens de boeren van
Walcheren, voor wie de heer Spinnaaij
gedurende 25 jaar zeer veel heeft ge
daan. t
Daarna kwamen nog aan het woord,
nadat namens de oudercommissie der
Rijksleerschool was gesproken, de heer
P. H. Geers namens Volksonderwijs en
de heer De Bruin namens het Jeugd
centrum. De heer P. van Roon, hoofd
der ulo-school, dankte tenslotte allen
voor de betoonde belangstelling, mede
namens de familie.
Mej. dr. Bakker, Doopsgezind pre
dikante, eindigde met het Onze Vader.
Op de weg naar de begraafplaats reed
de droeve stoet langs de Rijksleer
school, waar vier klassen stonden op
gesteld.
UTRECHT, 15 December 1
17-jarige lichtmatroos J. W. K. te
Utrecht verliet op 5 December de
ouderlijke woning, om zoals hij aan
zijn ouders vertelde, te monsteren op
een schip. Maar terwijl zijn ouders
dachten dat hij op zee rondzwalkte
vertoefde zoonlief onder de vloer van
de ouderlijke woning. Hij zou er nog
gezeten hebben als zijn vader Maan
dagnacht geen gestommel onder de
vloer had gehoord en eens pools
hoogte ging nemen. Toen hij met een
zaklantaarn onder de vloer scheen
zag hij zoonlief op een hoop lompen
liggen. Er volgde een woordenwisse
ling tussen vader en zoon waarop de
zoon het hazenpad koos en de hulp
van de politie inriep. De verbolgen
heid van de vader was zo groot, dat
de politie eens ging praten en het
resultaat was dat zoonlief thans weer
op een normaal bed slaapt. Hij was
op 5 December niet gaan monsteren,
maar bleef in Utrecht rondzwerven,
’s Nachts kroop hij onder de vloer
van de ouderlijke woning waar hij
wat lompen bijeen had gebracht om
daarop te slapen. Als er niemand
thuis was plunderde hij de provisie
kast. Tien dagen lang heeft hij zo
onder de vloer van zijn ouderlijk
huis gewoond.
alsmede door prof. Kernkamp, in
drievoud werd ondertekend. Het
was een plechtig moment toen H.M.
de Koningin, na de redevoeringen
van de heren Drees, Currie en
Jonckheer naar de tafel schreed
om Haar handtekening onder dit be
langrijke staatsstuk te plaatsen.
Doodstil was het in de zaal, als het
ware voelde men dat op dit ogenblik
een nieuwe bladzijde in de Vader
landse geschiedenis werd geschre
ven.
En men voelde ook de blijdschap
dat dit alles kon geschieden in vrij
willig overleg. H.M. de Koningin
heeft daarop in Haar korte rede
voering gewezen.
Met de redevoering van Koningin
Juliana werd deze plechtigheid be
sloten. Evenals op Prinsjesdag was
het de voorzitter van de Eerste Ka
mer, mr J. A. Jonkman, die het
„leve de Koningin” aanhief.
In een half uur was de gehele
plechtigheid ten einde. Inmiddels
was de belangstelling van de Hage
naars voor de altijd kleurrijke stoet
toegenomen. Een belangstelling, die
overigens kleiner was dan op de
derde Dinsdag in September. Maar
wat op Prinsjesdag niet het geval
was gebeurde in dit late najaar: de
Gouden Koets reed door zon over
laden door de Haagse straten. En
daardoor kreeg dit schouwspel toch
weer zijn sprookjesachtig Karakter.
schaffing van voorraden. Hoewel er
dus maatregelen tegen de adviesprijs
die in de practijk werkelijke prijs is,
worden overwogen zal de minister
toch voorzichtig tewerk gaan.
De minimumprijs vond hij overbodig
naar iedere bakker zich aan de advies
prijs houdt. Wel was hij bereid met de
bakkers te praten over een soepele
prijsregeling.
„Nu we staan voor een ontwikkeling
in de vrijheid zeg ik tegen de bakkers:
Durf het met deze vrijheid te wagen”;
zo riep prof. Zijlstra uit.
fantastisch effect hadden in de so
bere, doch stemmig versierde Rid
derzaal. Maar ook al was het cere
monieel op straat dezelfde als op
Prinsjesdag, in de historische Rid
derzaal proefde men een andere
sfeer. Nu ging het niet alleen om
het samenzijn van Regering en
Parlement een belangrijke parle
mentaire gebeurtenis maar om
de omvorming van het Koninkrijk.
Het gewicht van deze bijeenkomst
ging dus uit boven het typisch na
tionale belang, al is dat altijd ge
richt geweest op de belangen van
de andere Rijksdelen. Neen, ditmaal
waren de volken èn van Nederland
èn van Suriname èn van de Neder
landse Antillen verzameld om de
troon van H.M. de Koningin.
Er zal niemand in de Ridderzaal
geweest zijn, die niet onder de in
druk was van dit belangrijke ge
beuren. Het was precies drie uur
toen H.M. de Koningin de Ridder
zaal betrad. Een commissie van ont
vangst, bestaande uit de minister
presidenten van Nederland, Surina
me, de Nederlandse Antillen en uit
prof. Kernkamp, de minister van
Overzeese Rijksdelen, begeleidde
H.M. de Koningin en Z.K.H. Prins
Bernhard naar de troon.
Voor de troon stond de tafel met
de acte van bevestiging, die door de
Koningin, minister-president Drees
en de minister-presidenten van Su
riname en de Nederlandse Antillen,
Stichting „Zeeuwsch Dagblad”
jjoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
90, Tel. 2438. Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen: Nieuwstr.
Telef. 326; Middelburg: Korte
Koordstr. 35. Tel. administratie
»009 Tel. redactie 2347; Ter-
neuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V,
Goes
SCHIPHOL, 15 Dec. Vanmiddag
omstreeks half vijf heeft een Thunder
jet F84, bestuurd door de in vlieger
der Fokker fabrieken A. P. Moll, een
geslaagde noodlanding gemaakt op da
landingsbaan no. 19 in de Zuid-Oost-
hoek van Schiphol. De vlieger meldde
de verkeerstoren, dat hij moeilijkhe
den had en moest landen. Alles werd
terstond in gereedheid gebracht en de
brandweer rukte naar de landingsbaan
uit.
Het toestel, dat motorstoring heeft
gehad, kwam niet aan het begin van
de baan aan de grond, doch verschei
dene meters verder. Tijdens het lan
den vlogen een wiel en stukken van
het landingsgestel van het vliegtuig
af. De piloot moest sterk afremmen
om te voorkomen, dat hij door zou
schieten. Daardoor geraakte het vlieg
tuig van de baan af aan de zijde van
het platform en kwam terecht in mod
der en zandhopen. Aan het einde van
de baan, ter hoogte van de Vijfhuizer-
weg, waren arbeiders bezig met werk-
zaamheden ter verlenging van de baan,
die ijlings een goed heenkomen zoch
ten toen zij de Thunderjet zagen aan
komen. Niemand werd gewond. De
Thunderjet was bij Fokker gerevi
seerd en de invlieger Mol! maakte de
gebruikelijke routine vlucht met de
machine.
verklaard, dat Engeland bereid is de rol
vullen........
De eerste aanval, die van socialisti
sche zijde kwam hetgeen trouwens
verwacht werd liep op niets uit.
Fractievoorzitter Ollenhauer kwam
met het voorstel om de behandeling
van het Saarvraagstuk te schrappen
van de agenda. Het voorstel werd ver
worpen en de kwestie blijft op de
agenda van de Bondsdag prijken.
VERKLARING.
Toen kwam Adenauer met zijn ver
klaring voor de dag, waarin hij zei, dat
de jongste officiële interpretaties van
het Saarverdrag in strijd zijn met de
inhoud en de geest van het accoord en
dat hij daarom nieuwe besprekingen
met de Franse premier Mendès-France
gewenst achtte. Indien Frankrijk vast
houdt aan de huidige uitleg van het
Saatstatuut, dan zal Adenauer Enge
land en Amerika om bemiddeling vra
gen.
De liberalen vierden deze toezegging
wacht door begeven H. M.
Koningin Juliana en Z. K. H.
Prins Bernhard zich na het
verlaten van het paleis aan
het Lange Voorhout naar de
Gouden Koets voor de tocht
naar de Ridderzaal. Het vaan
del wordt genegen.
<BsS6>
Culturele Adviesraad buiten de Stich
ting Zeeland om werd verworpen.
Ged. Staten willen de post voor sub
sidiëring van algemene manifestaties
op pro memorie ramen en niet op
5000,opdat de mogelijkheid bestaat
zo nodig boven het voorgestelde bedrag
te gaan. Ook zijn zij voornemens In de
eerste zitting van 1955 voor te stellen
waarschijnlijk 2880,toe te staan
voor de uitgave van het Zeeuws Woor
denboek, welk onderwerp dus los staat
van de cultuursubsidies.
Verworpen wordt het verwijt, dat
Ged. Staten min of meer te hooi en te
gras subsidies toekennen. Met een zes
tal voorbeelden wordt aangetoond, dat
er wel degelijk Ijjn zit in hun cultuur
politiek. Zij zijn zich er ook niet van
bewust, dat te weinig aandacht wordt
besteed aan de plattelands-gemeenten.
Hoofdredacteur: J. D. TROOSTHEIDE
Medewerkers- J A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeler, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg;
Ds D. J. van Dijk, St. Annaland; Ds A. Gruppen, Biezelinge; J. S. Hoek, Middelburg; J Hommes, Nieuwdorp;
J. Huijssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; J. Laport, Goes; J. Lodder, Vlissingen; J. Moll, Vlissingen; K. C. van
Spronsen, Goes; A. H. S. Stemerding, Souburg; R. Zuidema, Goes.
m.,
7.38 u. 1.70 m.,
m.Zierik-
u. 1.09 m., 21.00 u. 1.32 m.
BONN, 15 December Adenauers aankondiging in de Westduitse
Bondsdag, dat hij een nieuwe poging zal doen om te komen tot her
vatting van de onderhandelingen over het Saarstatuut met Frapkrijk, is
de enige verrassing geweest, die aan het begin van het driedaagse debat
over de accoorden van Parijs, te melden valt. Geheel en al onverwachts
kwam de mededeling van de Bondskanselier toch ook weer niet, omdat
al enkele dagen geleden is uitgelekt, dat dr Adenauer zijn onderhande-
lingsplan aan de weerbarstige liberale fractie had voorgelegd. Dat dit
volkomen juist was bleek onmiddellijk daarna. De liberale fractie steun
de Adenauer, ondanks alle bedenkingen in de laatste weken geuit tegen
het buitenlandse beleid van de Bondskanselier. Lukt het niet tot nieuwe
onderhandelingen met Frankrijk te komen, dan wil hij Engeland en
Amerika vragen te bemiddelen. Een woordvoerder van het Britse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken heeft in de loop van de dag reeds
verklaard, dat Engeland bereid is de rol van bemiddelaar te ver-
MIDDELBURG, 15 December. Het was te verwachten, dat er in de af
delingen der Prov. Staten heel wat critiek zou loskomen op het voorstel
van Ged. Staten om voor 1955 een bedrag van f 45000.voor culturele doel
einden beschikbaar te stellen. Dit betekent naar sommiger mening een ach
teruitgang in vergelijking met dit jaar. Nodig is het niet, want de begroting
voor 1955 biedt ruimte voor een verdere uitbouw van steun aan culturele
zaken. De Zeeuwse Culturele Adviesraad kwam in zijn voorstel trouwens
ook tot een belangrijk hoger bedrag. Het gevolg van deze handelwijze van
Ged. Staten zal zijn, dat het culturele werk in de provincie remmingen zal
ondervinden. Het antwoord Iaat aan duidelijkheid niets te wensen over:
gelet op de hoge uitgaven voor de Muziekschool en op tal van andere belan
gen, die geld vragen, kan niet méér worden beschikbaar gesteld. Overigens
komt er in Zeeland nog een bedrag van f 25.000.voor steun aan culturele
doeleinden van het ministerie van O., K. en W. Daarvan is f 15.000.bestemd
voor de Z.V.U., zodat nog f 10.000.beschikbaar blijft.
Sommige Statenleden bepleitten
fondsvorming, nu de financiële omstan
digheden gunstig zijn, opdat de lijn in
het culturele werk ook in ongunstige
jaren kan worden vastgehouden. Ook
joelde men wel wat voor een wijziging
van de positie van de Zeeuwse Cultu
rele Adviesraad. Een bedrag van
5000,voor algemene manifestaties
werd, mede in verband met de tiende
herdenking der bevrijding volgend
jaar, te laag geacht. Andere wensen
waren: subsidie verhoging van het be
roepstoneel en meer steun aan muziek
gezelschappen en zangverenigingen.
Verder vond men, dat het bedrag voor
onderzoek en inventarisatie kan wor
den verlaagd, omdat dit werk tot de
normale taak der Stichting Zeeland be
hoort. Heeft die daarvoor niet voldoen
de middelen, dan zullen de bijdragen
van Rijk en Provincie verhoogd moe
ten worden. En dan was er nog een
Statenlid, dat meende, dat genoemde
Stichting tot nu toe tekort schiet in
SLUIS, 15 Dec. Willem was in
de ongevallenwet, dus had tijd
genoeg. Met een suikerbieten
auto reed hij dikwijls mee naar
Breskens om zijn tijd te vullen.
Daar trof hij vele auto’s aan Na
enig overleg stapte hij in 'een
vrachtauto, geladen met vis met
richting Hamburg. Terug in
Breskens stond er een auto voor
Parijs klaar. Ook deze rit werd
benut. Op de terugweg ontmoet
te hij aan de grens een kennis
met een vrachtauto voor Luxem
burg. Even overstappen en Wil
lem was opnieuw weg naar
vreemde landen. Toen hij weer
thuis kwam hoorde hij, dat er
controle was geweest voor de on
gevallenuitkering. Het resultaat
was niet best.
Zijn vrouw had geen commen
taar. Ze kende Willem al langer
dan vandaag. Willem gaat nu -in
het dorp door voor een bereisd
man.
’s-GRAVENHAGE, 16 December
Het broodprijsdebat zal eindigen in een
volledige overwinning voor minister
Zijlstra. Dit is voor een deel veroor
zaakt door een onhandige motie van
de heer Jansen (K.V.P.), waardoor alle
twijfelaars zich achter de minister
schaarden. Het voorstel zal heden in
stemming komen.
Maar alle fracties, behalve de K.V.P.,
hebben reeds te kennen gegeven, te
zullen tegenstemmen. De heer Jansen
vroeg nader beraad tussen de regering
en de Bakkerij stichting en zolang dit
beraad duurt zou het regeringsbesluit
om de minimumprijs voor het brood
af te schaffen opgeschort moeten wor
den.
Tot zover was de motie redelijk.
De grote fout van het voorstel was
echter, dat daarin werd aangedrongen
op een vertegenwoordiging van de re
gering in de Nederlandse Bakkerij -
stichting.
Daar wilde de overgrootte meerder
heid van de Kamer niets van weten.
De heren Van Eijsden (A.R.), Corne
lissen en Korthals (beiden V.V.D.) en
Schmall (C.H.) waren van mening, dat
overheidsvertegenwoordigers niet pas
sen in een particulier' orgaan. Volgens
de heer Pesschar (P.v.d.A.) heeft de
K.V.P. teveel gist in deze motie ge
daan. Hoewel de K.V.P. het tegenover
gestelde beoogde, heeft zij door de in
diening van deze motie de minister
eigenlijk krachtdadig gesteund.
Een belangrijke mededeling van
minister Zijlstra was, dat hij over
weegt op te treden tegen de boycot
van bakkers, die brood leveren be
neden de af gesproken advies-prijs.
Er is n.l. een bakkersbedrijf, dat in
staat is witbrood drie cent goedkoper
te leveren. Het kreeg echter de
grootste moeilijkheden bij de aan-
(Van onze parlementaire redacteur)
’s-GRAVENHAGE, 15 Dec.
De vijftiende December is een
mijlpaal in de Nederlandse ge
schiedenis. Op die dag is het
Koninkrijk-nièuwe stijl een
geworden. Het Koninkrijk der
Nederlanden gaat nu bestaan uit
drie gelijkwaardige delenNe
derland, Suriname en de Neder
landse Antillen.
En het is dan ook begrijpelijk
dat dit heugelijk gebeuren met
groot ceremoniëel werd gevierd.
Voor de tweede maal reed dit
jaar de Gouden Koets door de
Haagse straten, begeleid door 'n
stoet die dezelfde is als op de
derde Dinsdag in September.
Voor de tweede maal was
Ridderzaal weer bezet door minis
ters, Kamerleden, leden van de
Raad van State, de Hoge Raad, vele
hoge burgerlijke- en militaire auto
riteiten en het corps-diplomatique.
Het was weer de bekende schitte
ring van gala-uniformen, die een
DE BILT, 15 December Over-
dro°g met vooral aanvankelijk
L. >,e. P^atsen mist of laaghangende
lilt ,ng- Zwakke tot matige Zuide-
ter^nW*n<^' Belangrijk kouder dan gis-
Vriu en ontlergang van Zon en Maan:
ag: Z°n op 8.45 u„ onder 16.27 u.
‘aan op 0.38 u., onder 12.23 u.
HoogWater Vrijdag 17 Dec. 1954
jongen: 7.07 u. 1.48 m„ 19.49 u.
iTerneuzen:
21-16 u- 152
o.Zl
Uitgave:
