maar niet verkommeren H DE HEER VAN GREYLANDS in Europa-express’’ snelt in 1956 door West-Europa Oostenrijk. i DUIZENDEN VLUCHTELINGEN Strijd tegen doorbraak met Roomse hulp Als niet snel en afdoende geholpen wordt. Meubels opknappen? Prachtbijts Zullen zij, die thans nummers zijn, een nieuwe toekomst krijgen In Mrs Henry Wood. i Snelle dieseltreinen gaan verbinding leggen tussen verschillende spoorwegknooppunten St* Nicolaas’ intocht op televisie Verzuiling is een groot gevaar en leidt tot politieke moeheid (Van onze parlementaire redacteur) ET Mandement, de verzuiling een D.P.-kamp Oostenrijk (1) ij Vrije bewerking van een Engels verhaal van n ZEEUWSCH DAGBLAD Prof. Dr A. Schipper op A.R.-studieconferentie ELKE DAME weet het: in FEUILLETON lWW***i verfraait Uw teint Gesprek van de dag Op 20 November a.s. Zonder bisschoppen Wat wel? Plan van ir Den Hollander wordt werkelijkheid cn gevoed en leidt tot Nood wordt geboren De tijd dringt! De verzuiling ■I Donderdag 14 October 1954 pagina 3 Ingezonden Mededeling (adv.) 11 onze sen Ingezonden Mededeling (Adv.). fünfundzwanzig. Het knaapje HOOFDSTUK XVI. ben, soms, het Een een zich, wat voor dit doel treinen te construeren met dieselaandrijving, dus zonder locomotief. Er wordt naar gestreefd het oponthoud onderweg zo gering mogelijk te houden. Douaneformaliteiten worden steeds in de trein vervuld. Wat wèl moeten vechten pro- conser- wezen- de de de En in .ik. '0 31/1enz. enz. van - j t het mandement, want er zijn tal- i van een christelijke van gebaar luiste- „het thomisme mars, of socialisme Deze treinen zullen gaan rijden tus-getrokken treinen in te schakelen, doch de grootste spoorwegknooppunten van West-Europa t.w. Amsterdam, Brus sel, Bazel, Parijs, Hamburg en Genève. Ook belangrijke havenplaatsen zijn met het oog op de internationale bootdien- sten in net schema opgenomen. Zo zullen de treinen een begin en eindpunt vinden in Hoek van Holland en Calais. Op 3 November a.s. worden in Utrecht o vei' dit project weer besprekingen ge voerd en men verwacht, dat er dan spij kers met koppen worden geslagen. De besprekingen worden bijgewoond door vertegenwoordigers van de spoor wegmaatschappijen uit de Beneluxlan- den, Frankrijk, Dui.stand, Zwitserland, en Italië. Maar ook Engeland en Dene marken koesteren voor dit plan grote belangstelling. stijging reputatie zijn”. TARIEVEN. De tarieven zullen ongeveer gelijk zijn aan die van de eerste klasse, misschien zelfs iets lager. De „Europa-express” zal alleen overdag rijden. Dit kan door de treinen in de vroege morgenuren te laten vertrekken en ’s avonds laat op de eind bestemming te laten aankomen. De deelnemende landen streven er verder naar in de toekomst een grotere normalisatie in het materieel door te voeren. Verder zal worden getracht om in de loop der jaren op de spoorweg netten van de Westeuropese landen een zelfde soort beveiligingssysteem te ver wezenlijken. Op 16 en 17 October zal de Stichting M.O.V.E.O. (Meer Ontspanning Voor ernstige Oorlogsgewonden) te Utrecht een aantal oorlogsgewonden ontvangen uit Zeeland, Drente, Groningen en Hil- ge- dis- ons het En we in te branden, en geleidde haar naar het i bloedverwant, die, als hij tenminste salon, zeggend, dat hij haar zou aandie-1 nog_niet overleden was, zich ergens nen. Hij tikte op de deur van de rode kamer, waar James Castlemaine in ge sprek was met Ethel Reene. Het liep voor de zoveelste maal over de hals starrige Mary Ursule, die Castlemaine terug wilde hebben, terwijl Ethel ver zekerde, dat het nichtje daaraan een voudig geen moment dacht. „Ja Miles, wat is er?” „Een dame om mevrouw te spreken. Toen ik haar zeide, dat mevrouw uit was, vroeg zij naar u. Zij is in ’t salon, mijnheer”. „Wat is het voor een dame?” „Ja, mijnheer, zeker ben ik er niet van, maar ik vermoed, dat het de dame is, die met een ziek kind in de Dolfijn logeert.” „Wat moet die dan van ons hebben”, mompelde James Castlemaine, die zich onmiddellijk naar de aangeduide plaats begaf. Zij zat dicht bij het vuur en staarde naar het schilderij, waarop, naar zij vermoedde, een Castlemain was afge- beeld, want de man toonde een spre kende gelijkenis met haar echtgenoot. Bij het binnenkomen van de Heer van Greylands stond zij op en maakte een gracieuse buiging, zoals alleen Franse vrouwen kunnen doen. Hij zag een elegante jonge vrouw voor met een innemend gelaat en schuchtere verlegen manieren. „Ik ben Madame Guise, mijnheer”, zeide zij met een welluidende stem, het buitenlands accent goed latende uitkomen. „Mag ik u even mijn ver haal vertellen? Dan weet u meteen het doel van mijn bezoek”. Hij maakte een toestemmend en zette zich tegenover haar, in luiste rende houding. Haar verhaal kwam hier op neer, dat zij weduwe was en om twee rede nen Parijs had verlaten en naar Enge land was gekomen. In de eerste plaats wilde zij nasporingen doen naar een UTRECHT, 13 October. Het zal niet meer zo heel lang duren naar men aanneemt reeds in 1956 of we zullen West-Europa kunnen doorkruisen in hypermoderne, snelle treinen, die als „Europa-express” worden aangekondigd in de spoorboekjes der Westeuropese landen. Het plan is niet van vandaag of gisteren, want er wordt al lang op gebroed. Doch we zijn nu zover, dat deze plannen op korte termijn voor verwezenlijking vatbaar zijn. Naar verluidt zijn de besprekingen over de „Europa-express” een denkbeeld van de directeur van N.S. ir F. Q. den Hollander, thans In een vergevorderd stadium. in Engeland moest ophouden. In de tweede plaats wilde zij een betrek king zien te krijgen als gouvernante, want men had haar verzekerd, dat goede Franse gouvernantes in Enge land zeer schaars waren. Haar midde len waren voor haar en haar dochter tje niet toereikend. Op reis was haar kind door koorts aangetast, waardoor zij in Greylands haar reis had onder broken. Het dorp was haar goed be vallen; bovendien was de zeelucht heel goed voor het kind, enfin, zij dacht er voorlopig te blijven. Nu had zij vernomen, dat de familie Castle maine een gouvernante zocht, die goed Frans spreken kan.... „Van wie heeft u dat vernomen? van vrouw Bent zeker?” „Neen, mijnheer. Van een jonge heer Castlemaine, die ik gister heb ge sproken”, „O, van Harry”, lachte hij. „Hoe ter wereld bemoeit die zich er mee? Maar hoort u eens madame. Voor wij verder praten, een gouvernante is in wonend. Hoe wilde u dan met uw kind?” „Ik zou haar bij de een of andere brave vrouw in de kost kunnen doen. Er zal wel iemand te vinden zijn, die voor haar zorgen wil, tegen betaling. Zoiets gebeurt in mijn eigen land heel veel”. „Ja, ik heb dat meer gehoord. U spreekt voor een Frangaise verwon derlijk goed Engels. Bent u dikwijls in Engeland geweest?” „Nog nooit, mijnheer. Maar mijn moeder was een Engelse. Van haar heb ik het perfect geleerd. Ik ben ook in haar geloof groot gebracht - Pro testant. Mijn vader was een Frans man en Rooms-Katholiek”. „Juist. En nu bent u zeker naar Engeland gekomen om de betrekkin gen van uw moeder te zoeken?” (Wordt vervolgd). ca. 15.000, 5 pct. van het totaal aantal vluchtelingen. Onze regering zal nog meer voor deze zwaarst getroffenen doen. AMSTERDAM, 13 Oct. Het feest van St. Nicolaas’ intocht in Amsterdam, die telken jare duizenden ouderen en jongeren in Amsterdam op - de been brengt, zal ditmaal per televisie worden uitgezonden als onderdeel van het Eu ropese programma. Deze officiële intocht, waarbij ae Sint voet aan wal zal zetten nabij de naar hem genoemde St. Nicolaaskerk aan de Prins Hendrikkade, zal geschieden op Zaterdagmiddag 20 November a.s. onder leiding van het initiatief comité Amster dam I.C.A. De burgemeester van de hoofdstad zal geen vergunning verlenen voor openbare St. Nicolaasmanifestaties vóór of op die datum. team, samengesteld door het instituut voor psychologisch onderzoek van prof, dr J. Koekebakker te Leiden (een psy choloog, een socioloog, en een mental health specialist). Dit team, dat binnen kort zijn onderzoekingen intensief gaat voortzetten, heeft reeds een voorlopig rapport aan de Hoge Commissaris der Verenigde Naties voor de vluchtelingen uitgebracht. De conclusies bevatten o.m. een geconstateerde ernstige morele ach teruitgang; vele verschijnselen bij de jeugd, speciaal bij de pubers, scheppen grote zorg; in één a twee jaar zijn ern stige moeilijkheden te verwachten. De regeringen stellen mr van Heu- ven Goedhart -teleur: „De regeringen der landen, waar de vluchtelingen thans vertoeven zijn immers voor deze mensen verantwoordelijk”. Nederland begint te begrijpen dat het laatste uur naakt. Onze regering heeft reeds 750.000 gulden beschikbaar gesteld voor de „difficult cases” (moei lijke gevallen: ouden van dagen, t.b. en andere chronische patiënten, invaliden etc.). Dat zijn er alleen in Oostenrijk Buiten de barakken; in een onofficieel kamp ergens niet ver van Graz speelt de jeugd. Een jongen van ca 13 grijpt een makkertje van 8, knijpt diens hoofd tus sen linkerarm en borst en raspt met ‘de knekels van zijn rechterarm ruw over diens schedel: eins, zwo, drei.... tot fünfundzwanzig. Het knaapje ondergaat Er mogen nog zo veel goede dingen tegen de doorbraak in het mandement staan, het is levens- moeten we doen? Prof. Schippers heeft ook cp deze vraag een antwoord. „Wij moe ten de eerste de beste Zij liet over haar idee geen gras groeien. Reeds de volgende middag, het was heerlijk weer, wandelde zij naar Greylands. Vrouw Bent zou op de kleine meid passen, als die wak ker werd. Zij bewonderde de omgeving van het landhuis, de bomen, de gazons, de bloembedden. Het stijve huis kon haar niet bepaald bekoren. Op haar schellen verscheen Miles, die haar antwoordde, toen zij naar me vrouw Castemaine vroeg, dat deze met het rijtuig uit was. „Mijnheer is wel thuis”, voegde hij er aan toe. Madame Guise aarzelde even. Zij vreesde de man te ontmoeten, die er door sommigen van verdacht werd maar nee, zij moest doorbijten, wilde zij eventueel die betrekking hebben. Daarom gaf zij vlug ten antwoord, dat zij dan gaarne de landheer wilde spre ken. Miles liet haar in de ruime vestibule, waar een flink houtvuur gezellig lag het gelaten...., zondert zich dan een poosje versuft af. De man 6/18 woont bijna 3 jaar in la ger Spittal/Drau. De laatste 3 jaar gaat hij dagelijks naar het station.... dan komt zijn gezin weer bij hem. Twee uit de talloos mogeljjke close- ups. En van binnen? Kortom: de wereld gezondheidsorganisatie heeft een team benoemd om een onderzoek in te stellen naar de geestelijke gezondheid van de kampbewoners. Dat is een Nederlands tegen aan van staat, zonder ons te hebben bezonnen op de vraag of deze wacht aan Rome kan worden toever trouwd!” We moeten ook niet vechten voor het behoud van de verkregen christe lijke desiderata, zonder ons ernstig te hebben afge vraagd waardoor deze het meest wor den bedreigd: door bisschoppelijk in op- door het van de P. v. d. A. We moe ten niet langer op tornen wrikkers grenzen gevaarlijk voor de kennis en de erken ning van deze goe de dingen, er over te spreken in het gezelschap van het volgzaamheidvra- gend college der ze ven bisschoppen. Wij moeten weer helder zien en aan anderen laten zien, dat de christelijke vrijheid een van de diepste motieven is van de Christelijke politiek. Wij maken onze ijver voor de chris telijke politiek machteloos, indien wij ons laten inkap selen in een volg zaamheid, als welke de bisschoppen vra gen. Geen strijd te gen door de door braak met behulp van de bisschoppen, zo zegt Prof. Schip pers, want het is de bedoeling van Rome, dat het chris telijk nationale zal worden vervangen, langs lijnen der ge leidelijkheid, door het rooms-katholiek nationale. Wat er dan van het natio nale nog zal resten ligt in de schoot van de toekomst. Tegen iedere r.k. opmars, die het christelijk- nationaal stempel van ons volkskarak ter zou willen ver vangen door een rooms-katholiek na tionaal, zullen wij in het geweer moe ten komen. DIESELS. Men neemt aan, dat de „Europa-ex- pres" een verkeersmogelijkheid zal bie den, die de concurrentie met het lucht verkeer aan kan. De nieuwe treinen zul len zeer snel rijden, van veel comfort zijn voorzien en bovendien zal in alle landen hetzelfde materieel worden ge bruikt. Het ligt n.l. in de bedoeling om geen versum. De nood wordt gevoed door dat „hier” en „nu”. De deur naar hun lut tele vierkante meters van de barak ligt enkele vertikale handbreedten bo ven de poeder of de pap, al naar gelang het rokje van het „weerprofetisch" vrouwtje aan de wand rood of blauw is. De arts en zijn vrouw (6/14), (vroe ger ’n bibliotheek, nu met 200 medege- nummerden één krant) woont ’n half- duimshoutafstand van 6/13, de boeren- - knecht met diens „hier” gevonden bed genote en de twee die zij hem schonk en woont even ver van 6/15, de bouw vakarbeider, diens vrouw en twee op geschoten jongens. De muren dempen geen geluiden, de daken weren niet altijd het hemelwater. Daar willen deze mensen uit. Daar voelen zij zich geboeid als gevangenen, afgesneden van de weg naar zichzelf, naar een toekomst. - 34) „Ik ben niet perfect in mijn Engels, maar heb ik het goed verstaan, dat uw familie zo moeilijk een gouver nante vinden kan?” „Zo schijnt men er thuis over te denken”, glimlachte hij. „Waarom, mevrouw? Weet u soms iemand?” „Dat is niet onmogelijk, mijnheer.” „Mevrouw Castlemaine is moeilijk te voldoen, vooral op het punt van Frans. De meeste dames schijnen En- gels-Frans te spreken. Mocht u een dame weten, die aan de vereisten vol doet, dan zoudt u mevrouw Castle maine een grote dienst kunnen bewij zen door eens met haar te praten.” „Ik wil er wel eens over denken, mijnheer.” Hij lichtte de hoed, groette haar ga lant en was enkele ogenblikken later op zijn paard weggedraafd. WENEN, October 1954. —29/5 (29ste barak, ruimte 5 lager St. Martin, niet ver van Villach) Joseph Gross., 6/4 Jakob Kapp., 17/6... Honderduizenden cijfergroepen vormen de codificatie schreeuwende materiële rampspoed en nog luider zwijgende gees telijke nood. Alleen in Oostenrijk: meer dan 216.000 nummer geworden Heimat- vertriebene. Letterlijk uit hun land getrapten ofwel uit hun land naar de vrijheid gevluchten. Op heel weinigen na gaan zij allen gebukt onder het nummer. Niettemin zijn zij zich nog zoveel van het eeuwig menselijke bewust, dat zij honderdduizenden alleen in Oostenrijk hunkeren naar een handreiking, die hen uit het nummer weer naar hun mede mensen leidt. Een handreiking die deze honderdduizenden redding biedt uit de 76 „officiële” (Oostenrijkse regerings-) kampen en de naar schatting 33.000 niet of nauwelijks gecodificeerden uit de „niet officiële” kampen, die veelal bestaan uit een huttengroepe ring, waarbij vergeleken een woonwagenkamp, zoals wij dat kennen, een villadorp is. Door de ellende heen hoort ge, maar ge moet goed luisteren, want de ellen de verdooft, de hunkering naar hulp op de eerste schreden naar.een toe komst. Nederland steekt de handen uit naar deze „uit Gods hand gevallenen”. Ne derland steekt de handen uit.... de mouwen om te werken een uur voor een toekomst van deze in uitzichtloos heid gebannen medemensen. Heus, de ellende in de vluchtelingen kampen is groot. Maar ze galmt er bijna nergens uit. Ze is vèelal nauwelijks buiten de barakken bespeurbaar. Herfstbloemen, grote hoog opgerichte zonnebloemen het meest, te gen het carbolineum der barakwanden en de nog juist oorspronkelijk wit herken bare gordijnen geven vele kampen zelfs bij eerste blik een vriéndelijk aanzien. De nood schuilt ook niet helemaal in de behuizinkjes, hoe miserabel die op zichzelf mogen zijn: wat zou het gezin netje (Goska) 2/8 gelukkig zijn als zijn huidige behuizinkje uit 2/8 gelicht en met een éénpersoonshandwagen naar b.v. Waldstrasse no. 8 van Feffernitz werd oergebracht. De nood wordt elke dag opnieuw ge boren uit de paring van herinnering en nu. Men denke zich maar in: een of ficier uit het Witrussische, leger, een slager, een hoogleraar in de wijsbegeer te, een schrijnwerker, een eigenaar van een boerenbedrijf, elk uit zijn eigen mil- lieu weggeranseld of dat om hoger goed verlaten hebbend, bijeen gewaaid in één kamp, in één barak. ‘Vélen weliswaar met hun geilde ge zin, velen met slechts de foto's van de dode of van de tijdens hun odyssee ver loren geraakte geliefden, velen met zelfs dat niet! Tegen een oude kazerne in Kla genfurt hangt een groot plakkaat met vele tientallen portretjes: „Diese Kinder suehen ihre Eltern”. waarom zij tegen de K.V.P. kozen? Zit dat alleen maar op het socialisme vast? J Wanneer deze men- 9 sen het op het ogen- blik moeilijk heb- C is dat dan 1 omdat zij in verlengde van de strategie der bis schoppen de roma nisering zien, die zij blijkbaar niet wil len? We hebben hier te doen met men sen, die blijkbaar niet Kunnen doorbraak- katholieken zoals Ruygers ons niet even sympathiek zijn als baron van Wijnbergen dat in onze kring is ge weest? Want we hebben met de ka tholieke socialisten te doen met mensen, die vóór de door braak kozen, maar weten wij reeds, Naar dezen - waarachtig ook naar dezen maar vooral naar de 95 pet anderen, omdat alleen daar mee de definitieve oplossing van het enorme probleem naderbij wordt gebracht, gaat het Nederlandse volk zijn handen uitstrekken. Steekt het Nederlandse volk als voor beeld voor alle volkeren de han den uit de mouwen, om te werken een uur voor een toekomst van deze „uit Gods hand gevallenen”. J en onze strijd tegen de doorbraak.” Dat zijn de drie vraagstukken, die op de tweede dag van de A.R. partijconferentie worden be sproken. En ook nu weer is er een brochure, ditmaal geschre ven door Prof. Dr R. Schippers, hoogleraar aan de Vrije Uni- 1 versiteit. Het zou wel eens zo kunnen zijn, dat deze brochure na deze conferentie eerst goed in openbare bespreking komt, want zij bevat tal van oorspronkelijke ideeën, waarover men nog wel eens van mening zal verschillen. In het slot van zijn brochure geeft Prof. Schipper aan wat wij niet en wat wij wel 1 moeten doen. Zo zegt hij, dat we niet moeten foeteren op de doorbraak in de trant van 1 lozen in ons volk die dat niet begrijpen partij en al dat foeteren is voor de geestelijke gezondheid mensen bepaald niet ongevaarlijk. lijk zijn bij de neo- socialisten en de neo-liberalen! Maar wij zullen, als we deze mythe uit de weg willen ruimen, wel voor de vraag komen, wat wij tot dusver hebben bij gedragen om haar als onwerkelijk aan de kaak te stellen. „Als wij in deze trant iets doen, dan meen ik perspectief te zien voor een A.R. bijdrage aan een verbetering van de verhouding tus sen onze politieke partijen. En mis schien zal in het hele volk, ook bij hen, die maar een geringe politieke in teresse hebben, een van onze mogelijk doen die de weg opge dreven willen wor den, dat zij het ge beuren in Spanje en Columbia moeten goedkeuren. Prof. Schippers ziet een verband tussen de verzuiling en de politieke moe heid. Met de tech niek der zuilen tracht men tot ac- coorden te komen, waarbij het alge meen belang het moet afleggen tegen het uiteengaan der 1 belangen. De eigen lijke motieven van de geestelijke ver deeldheid treden niet meer met frisse kracht op. Er zit weinig beweging meer in de zaak. Al les schijnt vastgelo pen. Wanneer raakt er weer eens een steen los, die het ge heel weer aan het rollen brengt? Ons geestelijk voorge slacht heeft zich na veel aarzelen in de politiek geworpen. Zij vreesde, dat het geloof er door ge havend zou worden. Tenslotte is men die strijd aangegaan, als een christelijke roe ping. Nu lijkt de chris telijke politiek te veel op het willen stutten van de zuil. En daar heeft met name de jeugd, die droomt van het staan in verantwoordelijk heid in de grootst mogelijke verbanden, geen antenne voor. De politieke moeheid in onze kring kan slechts worden ver holpen indien wij het stof der verzui ling ons van de voe- I ten schuddende, in j het reformatorisch j isolement, onze strijd J tegen de doorbraak J voeren. Het risico der ver zuiling is niet ge ring. Zij bevordert een moeheid uit on- 1 behagen. De poli- tieke moeheid wordt niet overwonnen door levensbeschou welijke tegenstellin gen uit het politieke bedrijf te lichten. En de tijd zal leren, dat zij niet opge heven werd door in plaats van over principieel religieuse tegenstellingen te gaan vechten over die van de econo mische politiek. - - - - - - In Norfolk, Virginia V.S., zijn elf e^enden aan Iand ^bracht van de Amerikaanse ertsboot „Mormarskite” van de slachtoffers wordt op draagbaar aan land gebracht. eerste gelegenheid aangrijpen om ons te wenden tot ons hele volk met een uiteenzetting van onze christelijke na tionale verlangens. Daarbij nemen wij het op voor de christelijke tradities in ons volksleven, waarin de gehoor zaamheid aan Gods geboden tastbare vorm aannam. Doch veel meer dan de tradities te verdedi gen, zullen we ze verduidelijken, op dat ze vlees en bloed worden in het leven van het volgende geslacht. En als dat niet lukt, zullen we de vraag hebben te stellen, of dat ook van de tradities komt. Bij dat alles zal zeker een nieu we bezinning nodig zijn over het vraag stuk van de toleran tie, zoals dat in christelijke vrijheid moet worden steld. Daarbij tanciëren we duidelijk van mandement. trachten in een christelijk nationaal program omtrent de rechten en de vrij heden van de Ne derlandse burger ook over het georgani seerde humanisme duidelijk te zijn. Het zal ons niet licht vallen daarbij reeël te zijn, zo vervolgt Prof. Schippers. Er gens betekent dit humanisme iets in de strijd tegen het nihilisme en het moet toch mogelijk zijn, aan het Huma nistisch Verbond duidelijk te maken, dat het geen Kerk is. Wat we wèl moe ten doen? De mythe omverstoten, dat de tegenstelling gressief en vatief een Hjke, een zakelijke is. Wanneer die my the op een realiteit berustte zou het on mogelijk zijn, de ge suggereerde onover brugbare tegenstel ling te overbruggen in de A.R. partij, in de C.H.U. en 'in de K.V.P. Wat bij de Christenen in 1900 mogelijk was, moet toch in 1954 moge-

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1954 | | pagina 3