GESCHIL OVER TRIEST OPGELOST POLITIEKE VERHOUDINGEN BEHEERSTEN KAMERDEBAT Qv&nöA&qJ) P. v. d. A., V.V. D. De landbouw schreeuwt om Socialisten en liberalen contra het Mandement Dijkwater afgesloten aardappelrooiers C. H. U. betrokken de stellingen en Auto tegen boom Algemene beschouwingen begonnen Suikerbietenoogst aanzienlijk vertraagd Er dreigt een oog st-ramp Zuid-Slavië Fransen trekken bekentenis in Echtpaar gedood Kamerleden vragen bijzondere maatregelen Oude kwestie tussen Italië en thans geregeld w 8 PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND Het ixabmetsDeleid. e regels melden wij nog J In enkele regels melden wij DE BILT ZEGT: Opklaringen. Een klaagzang. Critiek op minister Cals. In Londen werd een overeenkomst getekend ZEEUWSCH DAGBLAD 10e JAARGANG No. 2904 Hoofdredacteur: J. D. TROOSTHEIDE directie van de strafgestichten verbinding DAT de heer M. P. Lanooy, WOENSDAG 6 OCTOBER 1954 Directeur: TACQ DE SMIT Abonnementsprijs 0.47 per week, ƒ2.p. maand, f5.85 Losse nummers 1! VREUGDE. Door middel van luidsprekers zijn de 300.000 bewoners van de stad op de hoogte gesteld van de aanstaande overdracht aan Italië. Onmmiddellijk Van deze stelling uit was de stap naar het Mandement niet al te groot. werden alle scholen gesloten en trok ken de kinderen in optocht naar het stadscentrum, waar reeds duizenden volwassenen bijeengekomen waren. De bezettingstroepen werden in de kazernes geconsigneerd. p. kwartaal. 3 cent. Advertentieprijs 22 cent per m.m. Rubriek Kabouters 10 ct. per woord __rlogs- tig. Het gedenkteken bestaat uit een kloostervormig gebouw gelegen aan de Noord zijde van het kerkhof van El Alamein. Op het kerkhof staan verder de ge- DAT gistermiddag door nog niet opgehelderde oor zaak de door A. C. W. M. bestuurde personenauto op i__x --J— jg een DAT eveneens te Goes de heer R., die plotseling de Rijksweg overstak om de Jac. Valckestraat in te rij den, werd aangereden door een hem achterop komende auto, bestuurd door de heer de J. uit Goes. Door krachtig remmen van de autobestuur der kon een ernstig ongeluk NIJKERK, 5 October. Het echt paar J. van D. uit Nijkerk is van middag op de Rijksstraatweg tussen Ermelo en Harderwijk verongelukt, toen de auto waarin beiden zaten, te gen een boom reed. Mevr. J., die chauffeurde, wilde op een gegeven ogenblik een vrachtauto passeren. Plotseling dook een tegenlig ger op, waarvan zij zo schrok, dat ze de macht over het stuur verloor en tegen een boom reed. Het echtpaar laat zes nog jeugdige kinderen achter. worden voorkomen. De fiet ser kwam er met enkele lichte verwondingen af. DE BILT, 5 Oct. Zwaar bewolkt met nog slechts hier en daar wat lichte regen of motregen en verspreide op klaringen. Matige Zuidwestelijke tot Westelijke wind. Weinig verandering in temperatuur. hen der hoofdpunten in dit debat is natuurlijk het Mandement, al was het voor deze drie sprekers onmo gelijk om nog een nieuw facet naar voren te brengen. De heer Burger (Arb.) luidde zijn uitvoerige be schouwingen over dit Mandement in met een klaagzang. Waarom moet de heer Romme met een motie over de loonvorming komen, als er ar- beidsvrede heerst? Als we de weg voor een goed industriëel beleid ge vonden hebben waarom doorkruist men deze dan door een avontuur als het sodaproject? Als twee grote partijen vruchtdragend samenwer ken, waarom is het dan het hoogste ideaal van de K.V.P. de samenwer king met zijn partner als een on duldbare kluister te doen gevoelen? Dit zijn allemaal vragen en daarom kan het debat in het derde begro tingsjaar van dit Kabinet niet zo zakelijk gevoerd worden als de ge woonte is. DAT in de nacht van Maandag op Dinsdag de heer L. K. uit Hulst met zijn luxe auto zonder benzine kwam te staan. Hij ging tanken bij de heer K. U. Tijdens het bijvullen van de tank werd er een lucifer aangestoken, waardoor in minder dan geen tijd de gehele auto in lichter laaie stond. De echt genote van K., die in de wa gen zat, wist zich met moeite te redden. ’s-GRAVENHAGE, 5 Oct. De af sluiting van het dijkwater bij Drei- schor is gistermiddag een feit gewor- den. Voor de laatste maal stroomde ’t water van de Grevelingen het eiland Schouwen en Duiveland binnen. Daar- mee is de laatste der boezems afge sloten, die Schouwen en Duiveland voor de stormramp in zes stukken ver deelde. Het dijkwater dringt tot 2>/2 k.m. het land binnen. Door de afslui ting is de „zoute” kustlijn van het eiland met 6 >4 km. verkort; de dijken om het dijkwater hebben nauwelijks een lengte van 7.6 km., terwijl de af sluitende dijk slechts 1.1 km. lang is. De dijk is thans 8JZ, N.A.P. doch over vier weken zal de situatie zodanig zijn dat de dijk als een voldoende be veiliging kan dienen. GOES, 5 October. Op de kantoren van de Rijksarbeidsbureaux, het Bu reau Oogstvoorziening en de Stichting voor de Landbouw wordt thans koorts achtig gewerkt om de moeilijkheden die door de slechte weersomstandig heden in de landbouw zijn gerezen het hoofd te bieden. Want de Nederlandse oogst en speciaal die van de aardappelen, dreigt volkomen te mislukken. Volgens deskundigen bestaat de kans, dat, als het weer niet verbetert, de oogst een ramp van grote afmetingen gaat worden. De landbouw schreeuwt om aardappelrooiers! Ook in Zeeland zijn de weersomstan digheden oorzaak van de moeilijkhe den die met de dag groter worden. Een droge voorzomer, een kletsnatte zomer en een wellicht even nat najaar heb ben de oogst van vrijwel alle akker bouwproducten twee tot vier weken vertraagd. De arbeidsperioden, die men per product nodig heeft zijn daardoor meer en meer in elkaar verlopen. De achterstand die men in Zeeland heeft ligt hoofdzakelijk in de zgn. „droge polders”. Dit zijn de polders die bij de ramp gespaard zijn gebleven. In de overstroomde gebieden heeft men hoofdzakelijk graan geteeld en dat Niet alleen de onderlinge verhou ding tussen de politieke partijen, maar ook het Kabinetsbeleid' is mzet van dit jaarlijkse grote debat. De belang stelling was weer overweldigend. Uit puilende tribunes, een volle Kamer en een Regeringstafel, waarachter veer tien ministers zaten. De heren V. d. Kieft en Luns bevinden zich momen teel nog in de V.S. Drie grootmeesters in de politiek hebben we gisteren kun nen beluisteren. En ieder neeft op zijn eigen wijze het standpunt van zijn fractie uiteen gezet. De heer Burger (Arb.) treedt nu eenmaal grover op dan de brillante, doch meestal ook venijnige liberale fractievoorzitter Oud. En niemand is te vergelijken met de heer Tilanus (C.H.), die zelfs bij het meest opgewonden debat de vrien delijkheid zelve is! De 70-jarige Tila nus heeft vele gelukwensen in ont vangst mogen nemen van Kamerleden en ministers. De fractievoorzitters stonuen wer kelijk niet te popelen om het spreek gestoelte te beklimmen. Veel meer was er een afwachtende houding. En niet zonder moeite kreeg voorzitter Kortenhorst een drietal sprekers bij een. De andere fractievoorzitters zul len vandaag aan het woord komen. PARIJS, 5 October. André Bara- nes, de communistische journalist, die deze week heeft bekend militaire ge heimen aan de communistische leiders te hebben overgebracht heeft zijn be kentenis ingetrokken. De waarnemende communistische leider Duclos, zo vertelde hij, had geen prijs gesteld op zijn mededelingen, daar men volledig op de hoogte was, van hetgeen in de defensieraad was besproken. Labrusse, een voormalige hoge func tionaris van deze raad heeft zijn be kentenis eveneens ingetrokken. Medewerkers: J. A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeler, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg; Ds D. J. van Dijk, St. Annaland; Ds A. Gruppen, Biezelinge; J. S. Hoak, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; J. Huijssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; P. Kuijt, Krafcbendijke; J. Laport, Goes; J. Moll, Vlissingen; K. C. van Spronsen, Goes; R. Zuidema, Goes. Minister Zijlstra kan zijn eigen boontjes wel doppen. De critiek op minister Cals was heel wat ernstiger. Hij voert te weinig een politiek op lange termijn. Hij mist voortvarend heid en visie, zo zeide mr. Burger (Arb.). „Vooruitziend beleid heeft ontbroken”, aldus prof. Oud (V.V.D.). En de heer Tilanus merkte op, dat van de vele plannen, die in de vorige Troonrede waren aangekondigd op on derwijsgebied nog maar bitter weinig is terecht gekomen. Een dergelijke critiek in onze Volksvertegenwoordi ging is ernstiger dan een verschil van inzicht over de te voeren politiek. Minister Witte zal nog wel moei lijkheden krijgen over het huuregali- satiefonds, dat door de heer Oudprin- cipiëel verwerpelijk werd verklaard, omdat dit een koude socialisatie van het woningbezit zal betekenen. En hoewel de heer Tilanus die concrete voorstellen wil afwachten bestaat er in zijn fractie weinig sympathie voor deze gedachte. Alleen de heer Burger voelt er tot nu toe wat voor. De heer Tilanus had nog critiek op de afwezige minister V. d. Kieft. Hij betwijfelde of de strenge hand van deze bewindsman wel overal wordt gevoeld. Ook al gaat het goed, men moet oppassen voor te hoge uitgaven. Nodig is een gunstig fiscaal klimaat. Waarom moet het nog zo lang duren voordat de belastingen worden ver laagd? heeft men, zij het met moeite, toch op tijd binnen kunnen krijgen. Misschien ligt hier en daar nog wat stro. VRESELIJKE TOESTAND. Maar in de droge polders is het vol komen mis. „Het is een vreselijke toestand op het ogenblik” zeiden ons verscheidene landbouwers onomwonden. Eén hun ner vertelde ons en hij beschikt nog over een behoorlijke staf van vaste ar beiders! dat van zijn twintig hectare aardappelen nog geen vijf hectare is gerooid. „Man het is vreselijk”, zei een ander ons. „Mijn bieten staan er nog allemaal in. Twintig hectare. En met mijn machines kan ik niets en niets doen!”. Kamerleden zijn zich reeds met de moeilijkheden gaan bemoeien. Het eer ste Kamerlid, mr Baron de Vos van Steenwijk heeft de minister van Oorlog gevraagd of het waar is, dat te Veen huizen een oppervlakte van circa 100 ha aardappelen op het ogenblik niet gerooid kan worden doordat de hoofd directie van de strafgestichten daar Het oorlogsgedenkteken te EI Alamein, dat wordt gebouwd op het oorlogs- kerkhof, dat in de woestijn bij Cairo is aangelegd, nadert zijn voltooiin; gedenkteken bestaat uit een kloostervormig gebouw gelegen aan de I „.-«/l— 1* 7 1»- /'•.I'l, WAV* U I 1 V, 1* A 4- a^aaV* W a V* «3 a denksteen voor hen die vielen en het bekende „Kruis der opoffering” dat op ieder kerkhof, waar in de tweede Wereldoorlog gevallen onderdanen van het Britse Gemenebest zijn begraven, is te vinden. Het uitzicht vanuit de Zuidzijde van het gebouw, dat zowel een gedeelte van het kerkhof als het „Kruis der Opoffering” toont. Links de gedenksteen. Het standpunt van de heer Rom me ten aanzien ,yan het Mandement kennende is het heel goed mogelijk, dat het principiële gevecht voor hem niet het belangrijkste zal zijn. Hij is van mening, dat de R.K. dit Mandement moeten volgen. Wil men een discussie over de waarde van het Mandement, dan moet men zich wenden tot de bisschoppen en niet tot een politieke partij. Een stand punt dat geheel past bij de R.K. beschouwing over het Kerkgezag. En het zou wel eens zo kunnen zijn, dat Prof. Romme andere elementen van meer practische aard in het geding gaat brengen, waarbij we bijzonder denken aan de belasting verlaging en aan het huuregalisatie- fonds. Het geschrijf over het Mandement heeft het politieke klimaat in ons land i bedorven, aldus de heer Burger. De voorlichtingsmethoden in de K. V. P.- ■pers deugde niet en bakerpraat was daarvan het gevolg. „Het applaus over al deze onaangename dingen laat ik gaarne over aan de bisschop in hope monsieur Ruppert, C.N-V. Natuurlijk zegt de P.v.d.A. dat de kerken in het openbaar hun woord moeten kunnen spreken. Zij heeft geen behoefte aan verdrukte minderheden, ook niet van katholieken. Maar de bisschoppen zijn op onjuiste voorlichting afgegaan. Het debat over het Mandement is belang rijken dan de strijd over de confessio nele partijvorming. De K.V.P. wordt uitgehold als politieke partij. Een par tij, waarop men moet gaan stemmen is geen politieke partij meer. Hier wordt de democratie bedreigd door de demo craten zelf! En de zorg voor de demo cratie gaat de P.v.d.A. boven de door braak. Mogen we samenwerken met een politieke groepering, die het de mocratisch beginsel prijsgeeft? Het is essentieel voor de levende kracht van de democratie, dat nieuwe levensver schijnselen (doorbraak) hun kansen kunnen krijgen. De doorbraak is goed. Het partijsysteem van de P.v.d.A. valt te prefereren. Het is bewezen dat het een zegen is voor ons volk. Confessio nele eenheid waarborgt geen partij een heid, maar het is logisch, aldus de heer Burger, dat wij geen strobreed in de weg leggen aan die mensen, die de ge varen van de confessionele partij op de koop toenemen. Hun waarden staan tegenover onze waarden. Men moet nu eenmaal kiezen. (Zie voor vervolg pag. 5). geen verpleegden of gevangenen hier voor beschikbaar kan stellen omdat daardoor de uitvoering van defensie- orders vertraging zou ondervinden Hij vroeg ook of de ministers niet van oordeel zijn, dat, nu juist in deze tijd waarin machines niet gebruikt kunnen worden op het land, het ge wenst is de uitvoering van defensie- orders een betrekkelijk korte onder breking te laten ondergaan teneinde te bevorderen dat de aardappelen uit de grond komen. Het Tweede-Kamerlid de heer Van der Weijden is nog verder gegaan en heeft de ministers van Oorlog en Land bouw gevraagd of het niet mogelijk is aan alle militairen, die op het land willen en kunnen helpen, bijzonder verlof te verlenen tot de moeilijkhe- den achter de rug zijn. Daarmee zou inderdaad een stap in de goede richting gedaan worden. Ver scheidene landbouwers vragen zich nl. af of het nkt mogelijk is de mensen die bij de herverkaveling werkzaam zijn, tijdelijk voor de oogst in te scha kelen. Van de zijde van de Stichting voor de Landbouw deelde men ons mede, dat men hiernaar dan ook reeds streeft. Met Heide Mij, Cultuurtechni sche Dienst en Grontmij is reeds druk overleg gepleegd dienaangaande. Uit de Kruiningerpolder heeft men reeds verscheidene arbeidskrachten vrij we ten te maken. In georganiseerd ver band heeft men thans ongeveer 250 mensen beschikbaar weten te krijgen. HOGE LONEN. De fabelachtige lonen, die in andere streken reeds worden betaald be dragen van f 25.per dag! hoort men in Zeeland nog niet noemen. Dag lonen van 15 tot 20 gulden zijn.echter geen zeldzaamheid. De animo bij de stadsbevolking om te gaan rapen velen verdienen hiermee vaak een flin ke winterspaarpot is evenmin groot. Met dit weer bedanken zij ervoor! Er moet hulp geboden worden an ders worden er na nieuwjaar nog bie ten gerooid, en bestaat er kans dat er meer boeren komen zoals degene die ons zei: „Mijn boeltje is toch verrot, ik laat het maar in de grond zitten en doe er geen moeite meer voor” AMSTERDAM, 5 Oct. Door de slechte weersomstandigheden zijn de werkzaamheden in de landbouw zeer ten achter geraakt. Bovendien heeft men op het platteland te kampen met een groot tekort aan arbeidskrachten. In enkele delen van het land staat nog graan buiten. Maar overal zitten nog veel aardappelen in de grond. De suikerbietenoogst is aanzienlijk vertraagd en waar op 4 October alle suikerfabrieken haar campagne had den moeten beginnen, zijn thans slechts enkele fabrieken op halve kracht aan het werk. De aanvoer is door het gebrek aan arbeidskrachten zo slecht, dat zeker deze week niet alle fabrieken zullen beginnen te draaien. Op het ogenblik is men zeker een 400.000 ton capaciteit ten achter, d.w.z. dat dit kwantum aj verwerkt had moeten zijn, wil de campagne een nor maal verloop hebben. Men verwacht 3.100.000 ton suikerbieten, hetgeen normaal 75 dagen draaien betekent. De socialist Burger gaf zichzelf de nodige klopjes op de borst. Ook in dit opzicht is hij niet al te bescheiden. Zo noemde hij de socialistische visie op de samenleving een nuttige stimu lans voor het regeringsbeleid. Dank zij de P.v.d.A., raakt men er van over tuigd dat het gemeenschapsbelang be langrijke!' is dan het eigen belang. Het Kabinetsbeleid is in het alge meen gunstig ontvangen. Natuurlijk was er verschil van mening op ver schillende onderdelen, hetgeen wel zal blijken bij de behandeling van de, begrotingshoofdstukken. Alleen de oppositieleider Oud (V.V.D.) had fun damentele critiek; het Kabinet be stuurt wel, maar regeert niet. Het let te weinig op het verband tussen de problemen. Naar zijn mening laat de regering zich behagelijk drijven op de DAT gisteravond twee personenauto’s op de hoek KreukelmarktSingelstraat te Goes met elkaar in bot sing zijn gekomen. De be stuurder van de auto, die van de Kreukelmarkt kwam, de heer S. uit Utrecht, hield te veel links, waardoor hij een botsing met de wagen, bestuurd door mej. S. uit Goes niet kon voorkomen. Er ontstond slechts lichte materiële schade. is er weinig opwekkend nieuws over het binnenhalen van de aardappel- en bietenoogst. Als het ongunstige herfstweer blijft voortduren vreest men reeds voor een ramp! Laten we hopen, dat het zover niet komt en dat, zij het met grote moeite, de oogst toch nog binnengehaald kan worden. (Van onze parlementaire redacteur). ’s-GRAVENHAGE, 6 October. Drie fracties de P.v.d.A., V.V.D. en C.H.U. hebben de stellingen betrokken. Te weinig spre kers hebben nog het woord gevoerd bij de algemene politieke beschou wingen om reeds een conclusie uit dit debat te trekken. Natuurlijk was voor de socialisten en voor de liberalen het Mandement der Bisschoppen de inzet van dit debat, maar wat de socialisten betreft menen we toch als voorlopige indruk te kunnen neerschrijven, dat het allemaal nog wel mee zal vallen. En van de heer Romme (K.V.P.), die vanmiddag om één uur aan het woord zal komen, zal men ook niet verwachten, dat hij er op uit is om de huidige politieke samenwerking te verbreken, want dat is stellig niet de bedoeling van het veelbesproken bisschoppe lijk schrijven. Wil dit zeggen, dat alle spanning is verdwenen? Dat zouden we niet graag willen beweren. conjunctuur-golven. Zij denkt dat de conjunctuur wel beheerst zal worden en daarom blijven directe maatregelen achterwege. Dat blijkt o.a. uit het loon-probleem en uit de verwaarlozing van de vergeten groepen. „Dit is het Kabinet van het bemin nelijk optimisme”, zo riep de heer Oud uit. Maar hij vroeg zich af hoe de on derlinge samenwerking wel moet we zen. Zo heeft minister Zijlstra als hoogleraar een heel ander standpunt ingenomen ten aanzien van de P.B.O. als het beleid dat thans door minister de Bruyn wordt gevoerd. Niet alleen het herstel van ons land, maar dit feit is een „miracle hollandais”. De A.R.-bewindsman van Economi sche Zaken heeft overigens in dit debat nog het nodige te verduren gekregen. Volgens de heer Oud is minister Zijlstra een conjunctuur- optimist, die de Heidelberger Ca techismus er nog eens op na moet lezen om te weten, dat de mens on der invloed van de zonde niet in staat is om de conjunctuur in zijn macht te houden. „Dit vooruit gangsgeloof van het oude liberalis me hebben wij, liberalen, getrof fen door de wijsheid der Catechis mus, reeds lang afgelegd”, aldus professor Oud. En de heer Burger (Arb.) hield mi nister Zijlstra voor, Jozef in Egyp te als voorbeeld te nemen, door in de goede jaren te sparen voor de slechte. We moeten nu de hand aan de ploeg slaan. Dat betekent voor de P.v.d.A., dat er nu een princi piële progressieve politiek gevoerd moet worden, want vele aantrekke lijke kansen, hebben we gemist. LONDEN, 5 October. Vertegenwoordigers van de Ver. Naties, Engeland, Italië en Zuid-Slavië hebben vandaag te Londen een overeenkomst getekend betreffende de status van Triest. Hiermee is het Italiaans-Zuidslavische ge schil over deze stad opgelost. De overeenkomst werd ondertekend ten huize van de Britse minister van Buitenlandse Zaken, Eden. Aan het accoord was de laatste hand gelegd tij dens de negenmogendhedenconferetie. Triëst en omgeving wordt tussen Italië en Zuid-Slavië verdeeld, waar bij de stad zelf aan Italië komt. Bij de verdeling is uitgegaan van de tegen woordige zónegrens. De thans in zóne A gelegerde Britse en Amerikaanse troepen zullen door Italiaanse militairen worden vervan gen. De hoofdzakelijk door Slovenen be woonde B-zóne stond reeds onder Zuidslavisch bestuur. Triëst zelf heeft in hoofdzaak Italiaanse inwoners. De overeenkomst heeft aan Italianen zowei als aan Zuidslaven aan weers kanten van de nieuwe grens het recht om binnen een jaar, wanneer zij dit mochten wensen, te verhuizen. Uitgave: Stichting „Zeeuwsch Dagblad” Hoofdkantoor; Goes, L. Vorststr. 90 Tel. 2438 bij geen gehoor voor advertenties 2970, voor redactie 2435. Giro 274289 Kantoren: Vlissingen: Lammensstraat 17, Telef 2754; Middelburg: Korte Noordstr. 35. Tel. administratie 2009 Tel. redactie 2347; Ter neuzen: Dijkstraat 26-28 Exploitatie: Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes DAT gisteravond te-'Axel een aanrijding heeft plaats gehad. De heer A. J. S. uit deze gemeente reed door de oude stad, toen hij plotseling met zijn bestelauto krachtig DAT op het terrein van de tig jaar werkend lid van de fabrieksbergplaats van de vereniging was de ereme- Kon. Mij „De Schelde” te daille verbonden aan de Or- Vlissingen gistermorgen de de van O.N. heeft ontvangen. 61-jarige J. Klap plotseling De burgemeester kwam hem onwel is geworden en kort van het heugelijke feit op de daarop is overleden. hoogte brengen. moest remmen voor overste kende kinderen. De heer C. G. G. uit Bergen op Zoom, die met zijn luxe auto vlak achter de bestelwagen reed, het Molenwater gereden kon niet zo tijdig stoppen, tegen de achterzijde van - Een aanrijding, waarbij daar stilstaande vuilnisauto, enige materiële schade ont- De bestuurder der luxe auto stond, was het gevolg. werd aan het hoofd gewond en kon, na in het Gasthuis te DAT aan de Gemeentelij- zijn verbonden, naar huis ke Universiteit van Amster- keren. Beide wagens werden dam is geslaagd voor het flink beschadigd, candidaatsexamen genees kunde (2e gedeelte) de heer DAT de heer M. P. Lanooy, H. J. J. Ph. Pieters te Zie- dirigent van de muziekver- rikzee. eniging „Accelerando” té St Annaland, die gisteren vijf-

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1954 | | pagina 1