Uan Utijdag, 1 O,cta&eA, a$:
In Vlissingen productie van electrici-
teit voor iedere plaats in Zeeland
van
P.Z.E.M kan
alles aan
nu
C.Z.: ELECTRISCH HART VAN
DE PROVINCIE
Onderdeel
Groots bouwwerk met de
modernste installaties
Aesthetisch geslaagd
bouwwerk
het grote
electrificatieplan
Belangrijke data in de
bouwgeschiedenis
dïaden o-rnlficmnen he.e£ getand
I
WW
Honderden genodigden naar
Vlissingen
Millioenenzaak.
De oplossing.
Oude centrale uitgeleefd.
ZEEUWSCH DAGBLAD
Dinsdag 28 September 1954
pagina 2
9
CENTRALE ZEELAND tot Uw dienst
0
niet een bedrag, dat men zomaar even-
heel wat vastzit bewijst het enorme bouwwerk, dat is ingericht met
de modernste installaties.
v.
maar vooral, dat de poging
om tot een verantwoord ge
bouw te komen volledig is
geslaagd.
nu
scl
da
ge:
wi
in
ce
no
lij:
be
en
ha
on
lie
ee
Rc
kl;
sti
wi
wc
de
bij
r
Di
- -
-x<.
jaren rente en aflossing der geïnves
teerde bedragen zwaar op de maat-
senappij, maar aan de andere kant (en
dat is veel belangrijker) worden de va
riabele kosten door liet in bedrijf heb
ben van grotere eenheden aanmerke
lijk lager dan bij de oude centrale. De
tarieven behoeven niet te worden ver
hoogd en zelfs is het zo, dat in de toe-
Komst, wanneer de exploitatieresulta
ten gunstiger worden, ook aan gunsti
ger tarieven kan worden gedacnt. net
stroomverbruik voor huishoudelijke
doetemden zal zoveel mogelijk women
gestimuleerd. Dat kan ook nog wel,
wanneer men weet, dat per jaar per
noord der bevolking in Zeeianauo KWh
wordt veroruikt tegen een iNederiands
gemiddelde van lou kWh. Maar net
voornaamste moet toch wel van ae in
dustrie komen. In dat verband betreur
de ir Micnieisen het, dat er in
Zeeuwsen-Vlaanderen nog enkele gro
te industrieën zelf stroom opweKiien.
Dit is heel verKiaaroaar, maar toen is
het te hopen, dat deze bedrij ven, m net
belang der Zeeuwse samemevmg, zich
zullen aansluiten op het openbare net.
Want dat beteKent, dat uiieindeiijk de
tarieven gunstiger Kunnen worden.
Oorspronkelijk werd rekening ge
houden met stroomafname door de
Ned. Spoorwegen voor de Zeeuwse lijn.
In dat geval zouden er twee eenheden
Komen, maar zonder de Spoorwegen
slechts één eenheid. De N.S. electriïi-
ceerden de Zeeuwse lijn niet en toch
staan er nu twee eenheden. De beslis
sing was met moeilijk; de werkelijke
stroomafname overtrof verre de schat
ting met inoegrip van de eiectnsche
energie voor de treinen!
De oude centrale blijft bedrijfsklaar
en kan zo nodig assistentie verlenen.
Het gezamenlijK vermogen der daar
aanwezige machines is lÖOOOkW.
tjes op een achtermiddag uitgeeft!
Professor Van Staveren, de direc
teur van het Centraal Bureau der
Vereniging van Directeuren van
Electriciteitsbedrijven in Nederland,
die een groot aandeel had in de
voorbereiding der plannen (met de
overleden directeur van de P.Z.E.M.,
de heer J. Slooves) kwam zelf haar
Zeeland om de Staten de nodige in
lichtingen te verstrekken en hon
derd en één vragen te beantwoor
den. Het resultaat was, dat slechts
drie Statenleden zich tegen de uit
voering van de plannen verklaarden.
SLOKOPPEN.
Dat die ketels heel wat „voedsel”
nodig hebben valt licht te begrijpen.
Het zijn hele slokoppen! Zij krijgen
hun kolen uit een soort van bunker
erboven, die een inhoud heeft van 192
ton. Dat is voldoende voor 32 uren,
hetgeen o.m. betekent, dat er tijdens
de weekeinden niet gebunkerd behoeft
te worden.
Over de kolen zijn wij nog niet uit
gepraat. Er moet n.l. nog iets van het
kolenpark worden gezegd. Dat kan een
voorraad opslaan van 23.000 ton kolen,
een hoeveelheid, die voldoende is voor
woeste grond van ruim 6 ha groot
genoeg was voor het verwerkelijken
van de plannen.
di<
ge
va
les
gu
15
tre
wé
W<
WÉ
ge
ril
be
„a
WÉ
all
ge
ne
liji
uil
co
m:
de
tOÉ
re;
Pe
vo
ko
15-
Da
aa
de:
ge:
de!
de;
roi
kh
ecl
kw
stu
En
ou<
kei
ho<
tre
I
anl
wij
koi
reh
Kv
onj
(de
ten
boe
200
mo:
hui
voe
gro
we
enk
ten
li
trol
had
twe
ken
moe
lang
de
geli
sch<
wijs
tekc
cant
gepl
volg
vele
hun
wijl
staa;
over
neer
tjjd
open
vuld
is he
OOgs’
verk
begii
enke
dispe
leszii
jaar
zijn i
Vo.
gente
staan
cijfer
het t
schot.
°vers.
zicht
is het
leerlij
Wordt
°nder
°f me
schepl
hieuw
vendie
leerpli
geen
ten za
zal m
zeker
vrees
Reling,
Die vr
veerd.
Een
De Centrale Zeeland is
o.i. een mooi complex ge-
worden, zoals men er niet
veel in ons land zal vinden.
Zij heeft om het zo te zeg
gen persoonlijkheid, die haar
functie wel spoedig verraadt
(zeker voor de ingewijde op
electriciteitsgebied), maar
dat functionele is niet het
één en het al. De ontwerper
heeft zijn kracht gezocht in
de strakke lijn, maar tegen
eentonigheid met succes ge
waakt. Op logische en ver
antwoorde wijze zijn de gro
te en kleine bijgebouwen
rond machinehal en ketel-
van 1.80 meter hoog en 1.40 meter
breed. De leidingen zijn 200 meter
lang. Het is wel wat meer dan een
paar druppels, die door deze onder
grondse kanalen vloeien, want elke
turbine heeft per uur zo’n slordige
6000 kubieke meter koelwater nodig.
EEN VIJVER
MET EEN BEDOELING.
Als dat water zijn dienst heeft ge
daan, dan moet het weer worden af
gevoerd. Tussen twee haakjes: de tem
peratuur van het water ligt dan 9 gra
den hoger!
De afvoer geschiedt via een open
kanaal naar de tweede binnenha
ven. Voor de voorziening van de ke
tels met suppletiewater is een aan
trekkelijke oplossing gevonden. Deze
vindt n.l. grotendeels plaats uit de
fraaie vijver voor de centrale en die
vijver krijgt haar voorraad van de
daken der gebouwen, die de regen
naar deze vijver af voer en.
Behalve het ketelhuis en de machi-1
31 OCTOBER 1950: Mr. A. J. van
der Weel, voorzitter van het
dagelijks bestuur der P.Z.E.M.,
heit de eerste paal.
12 NOVEMBER 1951: de eerste
kolom der staalconstructie
wordt gemonteerd.
3 NOVEMBER 1952: De machine-
zaal is glas- en waterdicht.
20 OCTOBER 1953: het vuur
voor de ketels wordt officieel
ontstoken.
6 APRIL 1954: het proefdraaien
der turbo-generatoren wordt
afgesloten; de stroomlevering
door de Centrale Zeeland be
gint.
1 OCTOBER 1954: de C.Z. wordt
officieel in gebruik gesteld door
minister Zijlstra.
„De bezorgdheid van de laatste jaren
vanwege de enorm gestegen vraag naar
electrische energie is met de ingebruik
name der Centrale Zeeland verdwenen.
De P.Z.E.M. kan nu alles aan! Wordt
er nog meer gevraagd, dan kan via de
drie maanden. Bovendien kan deze
capaciteit later nog worden verdub
beld, indien dat nodig mocht zijn. Een
over een verrijdbare brug lopende 3-
tons-grijperkraan kan de kolen lossen
uit de schepen, die meren aan de op
het kanaaltalud gebouwde aanleg
steiger. Deze kolen worden door mid
del van een systeem van transport
banden en emmerladders in de cen
trale gebracht, terwijl ook via een tot
in de machinezaal lopende spoorweg-
aansluiting kolen kunnen worden aan
gevoerd.
Als wij in het vervolg van dit ar
tikel nu het één en ander gaan ver
tellen over het hoe en het wat van
deze centrale, dan zullen er heel wat
cijfers en getallen voor de dag komen.
Dat is allemaal erg zakelijk en pro
zaïsch, maar u moet dan maar denken,
dat de zaak, waar het om gaat, ook
voor u van belang is. Vanwege het
licht in uw huis, uw stofzuiger of de
machines in uw bedrijf!
Verreweg het grootste gebouw op
het terrein is het ketelhuis, dat alles
overheerst en door vier machtige sta
len schoorstenen wordt gekroond. Wie
bovenop zo’n schoorsteen staat bevindt
zic’i 45 meter boven de begane grond.
Want het ketelhuis is 35 meter hoog
en de schoorstenen elk 10 meter.
De machinezaal is wat lager, maar
zij mag er toch ook wezen. Aan de
kant van het kanaal door Walcheren
staat een pompstation, dat ervoor
zorgt, dat de condensors voldoende
koelwater krijgen. Dat geschiedt door
twee ondergrondse betonnen leidingen
huis gegroepeerd en ook zij
verraden de geest en de
hand van iemand, die het er
niet alleen om te doen was
een utiliteitsgebouw neer te
zetten, maar te komen tot ’n
doelbewuste conceptie, pas
send in het omliggende
landschap en dat zonder
schreeuwerige overdrijving
beheersend.
De vier hoge schoorstenen,
die het dak bekronen, geven
het complex een sterk ac
cent, maar zij schijnen als
het ware uit het gebouw te
groeien. Modern van con
structie is de centrale zeer
zeker, maar niet zo, dat de
opzet daaronder heeft gele
den.
Beton, glas, staal en een
voudige baksteen geven de
1~> abrieksgebouwen en
r< electrische centrales
munten meestal niet
uit door een schone vormge
ving. Nuchter en zakelijk
staan zij bijna steeds uit te
steken boven de omgeving.
Niemand kan er met de bes
te wil wat moois aan vinden
en niemand verwacht ook,
dat een fabriek of een elec
trische centrale opvalt door
een schoon exterieur. Maar
als dat eens een keer wèl
het geval is, dan blijven de
mensen staan kijken! Want
dan is het een zeldzame uit
zondering op de regel. Dat
geval doet zich voor bij de
nieuwe Centrale Zeeland te
Vlissingen.
Zij is een voorbeeld hoe
het óók kan zonder het ka
rakter van de bestemming
van een openbaar nutsge-
bouw geweld aan te doen en
de schoonheid aan de zake
lijkheid op te offeren. Het is
bijzonder verblijdend, nu de
centrale is gereed gekomen,
te mogen constateren, dat
niet alleen aan de aestheti-
sche vormgeving de grootst
mogelijke zorg is besteed,
TRANSFORMATORS.
Aan de Oostzijde der centrale ligt het
50kV-schakelstation, waarheen de
opgewekte energie wordt gevoerd en
waar de 50.000 Voltverbindingen met
Goes en Brabant en met Westdorpe
eindigen. Hiervandaan wordt ook
de stroom over Walcheren gedistribu
eerd.
De leek begrijpt weinig of niets van
de betekenis en de bedoeling der vele
en velerlei instrumenten, die hier een
plaats hebben gevonden. Maar hij
vindt het wèl interessant om te horen,
dat de schakelwacht op deze instru
menten onmiddellijk elke onregelma
tigheid en elke calamiteit kan aflezen,
waar deze zich in de provincie ook
mochten voordoen. En nog belangrij
ker is, dat vanuit dit gebouw ook di
rect kan worden ingegrepen en cor
recties kunnen worden aangebracht,
zodat met recht gesproken mag wor
den van het „op lange afstand dirige
ren van electriciteit”!
SPREKENDE CIJFERS.
Nog enkele andere sprekende cijfers
vragen onze aandacht. Daar is aller
eerst het terrein zelf. Dat moest wor
den opgespoten tot een hoogte van
3.70 meter boven N.A.P. om de cen
trale watervrij te houden. Voor deze
ophoging was niet minder dan 150.000
kubieke meter zand nodig, dat werd
gebaggerd in het Veeregat. Ook de
schilders hebben niet op het appèl
ontbroken. Zij bewerkten 80.000 vier
kante meter met hun kwast! En om
de cijferparade te voltooien vertellen
wij nog, dat in het complex 1 millioen
kilo betonijzer is verwerkt, 2H milli
oen kilo staalconstructie en dat er 3,5
millioen stenen moesten worden ver
werkt. Ruim 1300 betonnen palen
moesten worden geheid, elk ter lengte
van 13 meter of met elkaar 17 kilo
meter, en ongeveer 60 kolommen van
staal (23 meter lang) werden op een
betonnen fundering gemonteerd. Voor
die fundering moest 5000 kubieke me
ter beton worden gestort. 1
nezaal (met voedings- en schakel
ruimte 75 bij 80 m) zijn er op
het uitgebreide terrein nog heel wat
meer bouwwerken verrezen. Er zijn
transformators, een schakelgebouw,
een magazijn, een werkplaats met
schaft- en wasruimten, een klein kan
toor, een garage, een portiersloge, een
fietsenbergplaats, alsmede een viertal
dienstwoningen voor het hogere tech
nische personeel van de centrale.
HET HART.
Twee enorme turbo-generatoren in
de machinezaal wekken de stroom op.
Om die gaat het dus eigenlijkZij
hebben elk een vermogen van 23.000
kW en worden aangedreven door 4
ketels, d.w.?. dat 2 ketels en 1 turbo
generator met elkaar een zgn. unit
vormen. De 4 ketels hebben elk een
vermogen van 55 ton stoom per uur
van een temperatuur van 460 graden
en een druk van 41 atmosfeer.
In de machinehal is ruimte openge
houden voor een derde turbo-genera-
tor en zelfs bestaat de mogelijkheid
de centrale uit te breiden tot een ca
paciteit van 150.000 kW, hetgeen het
drievoudige is van het huidige ver
mogen en zou noodzaken tot het plaat
sen van in totaal 6 units. Maar zover
zijn wij nog niet en u moet er maar
op rekenen, dat u dit ook niet meer
zult meemaken. Hoewel.als er nog
eens enkele zware industrieën bijko-
mén, dan schieten we al een eind in
de goede richting!
VLISSINGEN, 27 Sept. Honderden
genodigden zullen Vrijdagmiddag de
officiële opening der Centrale Zeeland
door minister Zijlstra bijwonen in de
daarvoor speciaal ingerichte haspel-
ruimte op het terrein. Deze symboli
sche handeling zal om twee uur ge
schieden. Voordat de minister zijn rede
houdt, zal het woord worden gevoerd
door de Commissaris der Koningin, jhr
mr A. F. C. de Casembroot, als voor
zitter van de raad van bestuur der F.
Z.E.M. Na de rede van prof. Zijlstra
volgen ook nog enkele toespraken. Het
personeel der maatschappij zal op een
zestal plaatsen in de provincie via aan
de bedrijfstelefoon gekoppelde luid
sprekers in de gelegenheid zijn de
plechtigheid mee te maken.
Naast een groot aantal landelijke en
provinciale autoriteiten zijn uitgeno
digd enige grootverbruikers van elec
triciteit en via vrouwenorganisatie
ook de kleinverbruikers. Ook de direc
teuren der diverse electriciteitsma
schappijen in ons land zullen aanwezig
zijn. Tijdens de rondgang na de
ciële opening zal in de machinezaa
door het centralepersoneel (m
70 man) aangeboden geschenk word
onthuld.
X Trijdag 1 October a.s. komt de minister van Economische Zaken, prof, dr J. Zijlstra, naar
Vlissingen om daar aan de Edisonweg de nieuwe Centrale Zeeland officieel te openen.
Dat zal een buitengewoon belangrijk moment worden in de geschiedenis van onze pro
vincie,, want een electriciteitscentrale bouwt men niet zo vaak. En zeker niet in Zeeland, dat uit
een oogpunt van stroomvoorziening door zijn brede stromen een allerminst gemakkelijke pro
vincie is! Door de totstandkoming van deze centrale is voor het eerst de productie van electri
sche energie op één punt geconcentreerd en dat geeft vele belangrijke voordelen. Maar van
nog veel meer gewicht is, dat naar menselijke berekeningen de Centrale Zeeland de komen
de tientallen jaren, ja misschien een eeuw, de gehele provincie tot in de verste uit
hoeken zal kunnen bedienen door de grote capaciteit, waarover zij beschikt- Millioe-
nen zijn erin geïnvesteerd, maar het staat vast, dat deze niet alleen ten volle verantwoord zijn,
doch ook in de toekomst hun rendement zullen opleveren. Er wordt wel eens gesproken van
electriciteitsbeschaving, zoals men ook spreekt van waterbeschaving. Welnu: deze kan in Zee
land nog aanmerkelijk hoger worden. Dat wil zeggen, dat er niet alleen nog meer aansluitingen
tot stand kunnen worden gebracht, maar ook, dat het gebruik van electrische toestellen en
instrumenten nog kan toenemen. De Centrale Zeeland kan in de ontwikkeling van de welvaart
onzer provincie een rol van betekenis vervullen. Zij kan voor haar deel aan de ontplooiing
der industrie meewerken en ook daarom mag hetgeen er Vrijdag 1 October gaat gebeuren,
zonder overdrijving worden gekenschetst als -een mijlpaal op de weg naar een welvarender
Zeeland! Dat de landsregering er ook zo over denkt mag worden afgeleid uit het feit, dat
niemand minder dan de minister van één der belangrijkste departementen de officiële inge
bruikstelling komt verrichten.
koppellijn met Brabant worden gele
verd en dan is er nog de mogelijkheid
van uitbreiding. Uit het feit, dat wi;
steeds meer contracten afsluiten, blijkt,
dat ook in Zeeland de industrialisatie
doorzet, al mag men daarover nog niet
tevreden zijn”. Dit verklaarde ir T. Mi-
chielsen, directeur der P.Z.E.M., toen
hij gisteren de pers inlichtingen ver
strekte en door het enorme complex
rondleidde.
Uiteraard drukken in de komende
centrale een levendig en af
en toe verrassend karakter.
Wie des avonds het grote
complex bekijkt, die moet
(wanneer de lichten bran
den) toegeven, dat zelfs aan
een schepping van moderne
techniek de romantiek niet
helemaal behoeft te ontbre
ken!
Het ontwerp der nieuwe
Centrale Zeeland is van het
Ingenieursbureau Dwars,
Heeder ik en Verhey uit
Amersfoort, dat de mede
werking inriep van ir A.
Rothuizen te Middelburg,
wiens aesthetische opvattin
gen in de uitwerking en de
taillering der vormgeving
van doorslaggevende bete
kenis zijn geweest. De bouw
geschiedde door de aanne
mers Visser en Smit te Pa-
pendrecht en Boele en van
Eesteren te ’s-Gravenhage.
„De Schelde” te Vlissingen
leverde en monteerde de ke
tels, terwijl de firma Smit
uit Slikkerveer zich belastte
met de vervaardiging der
generatoren en Werkspoor
met die der turbines.
Voor het gehele project met in
begrip dus van de koppel-, ring- en
verbindingslijnen met gebouwen
verleenden de Prov. Staten begin 1947
een crediet van 25 millioen en 2 ton.
Het werkelijke bedrag is heel wat
hoger geworden, n.l. 47,3 millioen, ten
gevolge van de Korea-hausse, de diver
se loonrondes en het feit, dat enkele
wijzigingen in de plannen moesten
worden aangebracht.
Voor de Centrale Zeeland
alleen was oorspronkelijk een bedrag
van ruim 15 millioen uitgetrokken. Dit
werd 7% millioen.
Nog levendig herinneren wij ons de
urenlange debatten, die in de Staten
over de voorstellen zijn gevoCFd. De
batten, die niet alleen over de tech
nische zjjde liepen, maar bijna nog
meer over de financiële kant. Dat was
ook te begrijpen, want 25 millioen is
T~'X e bouw der Centrale Zeeland moet worden gezien als onderdeel van
het grote electrificatieplan, dat reeds kort na de laatste oorlog tot
stand kwam en tot de uitvoering waarvan de Provinciale Staten
begin Maart 1947 besloten. Dit gigantische plan (dat thans met de inbe-
drijfstelling der nieuwe centrale Tiaar sluitstuk ontvangt) is practisch uit
gevoerd. Het voorzag in het bouwen van een 50 kV koppellijn tussen
Goes en Noord-Brabant, van een 50 kV ringleiding Vlissingen-Goes-
Westdorpe-Vlissingen van een 10 kV verbinding tussen Goes en Zierik-
zee, van de nodige bouwwerken in genoemde plaatsen, alsmede van een
nieuwe centrale te Vlissingen.
Het was hard nodig, dat de elec-
triciteitsvoorziening van Zeeland op
een nieuwe en moderner leest werd
geschoeid. Allerwegen bestond drin
gende behoefte aan een vernieuwing
en versterking van de productie- en
transportmiddelen. Tot voor kort was
voor de voorziening Zeeland in drie
groepen verdeeld. De Zuidgroep
(Zeeuwsch-Vlaanderen) ontving
stroom uit de oude centrale te West
dorpe, de Middengroep (Walcheren en
de Bevelanden) werd voorzien vanuit
Vlissingen, terwijl de Noordgroep
(Schouwen-Duiveland, Tholen en Sint
Philipsland) stroom betrok uit Noord-
Brabant, waartoe met de P.N.E.M., de
zustermaatschappij in Brabant, een
overeenkomst was aangegaan.
De reorganisatieplannen, die reeds
kort voor de oorlog zij het nog
maar vaag bestonden, kregen een
ander en dringender karakter, toen op
24 Juni 1943 de Vlissingse centrale
door een bombardement gedeeltelijk
buiten werking werd gesteld.
Bovendien bleek, dat kostbare voor
zieningen noodzakelijk zouden zijn
voor het vernieuwen der verbinding
tussen Roosendaal en Nieuw-Vosmeer,
waarover het transport naar Noord
zeeland geschiedde. Er is nog serieus
gedacht aan samenwerking voor de
Stroomlevering voor Zeeuwsch-Vlaan
deren met de Belgische centrale Lan-
gerbrugge of de Cokesfabriek te
Sluiskil, maar men was het er vlug
over eens, dat dit geen afdoende op
lossing zou biedende inkoop van
stroom zou zeker duurder zijn en bo
vendien zou men geen baas zijn over
de productiemiddelen.
Wat de Middengroep betreft zou ze
ker de mogelijkheid bestaan stroom
uit Noord-Brabant te betrekken, maar
dan zou niet met een 50 kV lijn
volstaan kunnen worden. Het zou een
150 kV lijn moeten zijn, die enorm
veel duurder zou zijn. Bovendien zou
een groot deel van Zeeland dan ge
heel afhankelijk zijn van Brabant.
En al is het risico van calamitei
ten zeer gering, doordat de Neder
landse electriciteitsnetten aan elkaar
zijn gekoppeld en ook internationaal
op dit gebied al zeer veel is bereikt,
de deskundigen achtten het toch in
het kader van het gehele electrici
teitsgebied in ons land niet gewenst
Zeeland geen eigen „fabriek” te ge
ven.
Nu ligt de vraag voor de hand, of de
oude centrale te Vlissingen dan zó
slecht was, dat zij niet meer te ge
bruiken zou zijn voor kortere of lan
gere tijd. Inderdaad was het zó, dat
zij niet veel meer kon hebben. Zij was,
zoals dat heet, niet meer te regeren.
Zij heeft zich tot het laatst best ge
houden, maar de diensten, die haar
Werden gevraagd, waren te zwaar en
jouden in de toekomst, bij concentra
tie der productie voor heel Zeeland,
nog heel wat zwaarder worden. Uit
breiding was niet mogelijk, de stroom
spanning was te laag voor het berei
den van een behoorlijke economie en
het schakelhuis was te klein gewor
den.
De beslissing moest toen dus wel
Fallen ten gunste van een gloednieuwe
ientrale voor heel de provincie. Oor
spronkelijk was het de bedoeling haar
e bouwen naast de oude centrale aan
te Koningsweg te Vlissingen, maar bij
lader inzien moest dit plan worden
rerworpen, omdat het terrein niet
jroot genoeg bleek te zijn voor een
gebouwencomplex van een omvang als
de opzet was. Er werd naar een ander
terrein omgezien en dat werd gevon
den bij wachtpost 66, aan de andere
kant van het kanaal, waar een stuk
ET electrische hart van Zeeland. Met deze (wel vreemde, maar
voor ieder duidelijke) naam mag zonder enige restrictie de
nieuwe Centrale Zeeland worden aangeduid. Vanuit dat hart
lopen de draden de provincie in. Zij gaan onder het water door, lig
gen onder de grond of hangen boven de aarde tussen zware palen.
Het zijn levensaders voor dit gewest, dat die draden van dorp tot
dorp en van gehucht tot gehucht omspannen. Dag en nacht brengem
zij licht en kracht in onze huizen, onze fabrieken en onze kantoren.
Wie denkt er nog wel eens aan, dat het toch eigenlijk een wonder
is, dat het licht zomaar gaat branden, als er een schakelaar wordt
omgedraaid? Pas, als de stroom uitvalt en er gezocht moet worden
naar kaarsen of petroleumlampen! In Vlissingen maakt de N.V. Pro
vinciale Zeeuwsche Electriciteits Maatschappij stroom en dat daaraan
