V۩F
Nieuw-Guinea
LAVENGEl-
WAÏERS
p
I
I
DEZE WERELD
van öaq tot ödq
Méér realiteitszin
jg
soms een
Dulles
Rusland verwerpt
nota van de V.S.
op
Formosa
Wetenschappelijk onderzoek in Rusland
openbaring
Worden
we er
beter
Meer wapens voor het
Midden-Oosten
van
„TRITON" verdween
in het water
voor
een
Moskouse tentoonstelling
propaganda-middel
Nieuwe spelling uiter
lijk Sept.’55 van kracht
I';
Practische uitvoering maakt plaats
academische planning
correspondent Alfred van Sprang)
Wat doen de Ameri
kanen bij onze grens
I Begroting 1955 in zee
En nog een vraag
i
Civitas-dagen V*LL
geopend
Zo maar een vraag
ZEEUWSCH DAGBLAD
10 September 1954
Vrijdag
2
n
I
Parfumerie VAN BiEMEN
KLOKSTRAAT 4 - GOES
Prof Dorst vertelt
id
Steppen, werden vruchtbaar
is rl
n
I
1
n
f-
g
!r
is
‘r
begrensde ontsluiting.
Meer experts.
Uitbreiding luchtnet.
Op reis.
Fiscus met minder tevreden.
Zaten er diamanten in?
Onder de lounel
I'
n
van
31
le
19
aan-
Voor a!le
pagina 3
Ingezonden Mededeling (Adv.).
t
e
Uk
ei-
rd
11a
r
i
i
t
i
i
door
v' Peursen,
Maar deze Papoea heeft een nieuwe levensrichting gevonden. Hij volgde een cur
sus voor tractor-monteur. Trots en met zekere hand leidt hij zijn 8 P.K. Kansoni-
trekker door het hoge alang-alang (soort gras) om het plat te rjjden.
De zin voor realisme blijkt uit vele
posten. Zo zal ei- bijvoorbeeld naar ge
streefd worden om het ambtenarenkorps
’s-GRAVENHAGE, 9 Sept. Het mini,
sterie van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen deelt mee, dat bij K.B. is be
paald, dat de nieuwe spelling op een na
der door de Kroon te bepalen dag, echter
uiterlijk 1 September 1955, in werking
zal treden.
de prof. Dorst, doch het was niette
min een treffend bewijs van vakman
schap.
De voorzitter van de tentoonstelling
is prof. Zizin. Hij heeft een onkruid-
soort, „kweek" genaamd, gekruist met
een paarlensoort en daaruit een volko
men nieuwe paarlensoort gekweekt. De
Russen hebben trouwens een voorliefde
voor het kruisen van cultuurgewassen
met natuurgewassen. Met de heer Zizin
hebben de Nederlanders ongeveer ander
half uur rustig' en openhartig kunnen
spreken.
Op handels-wetenschappeljjk gebied
schjjnt er aldus prof. Dorst geen
Ijzeren gordijn te bestaan, want de Rus
sen vertelden rondborstig him vorderin-
h
te
tk-
vet
■rs,
>n-
a-
IU
in
1-
et
‘h
ils
;n.
en
en
in
e-
a-
et
;te
‘g.
at
?r-
k-
•id
lat
.’Q
n
3"
1-
:h
3,
de ge-
ak-
het
C.
;eit
•en
te
en
ge-
m-
we
ter
,al-
n-
ge-
•an
ga-
Jp-
en.
iii-
.uk
en-
ui-
de-
?en
-Uil
eer
vé-
bn-
jud
;en
de
ul-
liet
het tekort aan lagere en middelbare amb
tenaren.
Dit verschijnsel spreekt heel sterk bij
Binnenlandse Zaken. Het is de bedoeling
een deel van deze overbodige hoofdamb
tenaren geleidelijk aan te laten afvloeien.
In hun plaats zullen meer ambtenaren
aangetrokken worden om het uitvoeren
de werk te doen.
Ook het bouwprogramma is drastisch
onder handen genomen om te komen tot
een programma dat inderdaad onder de
heersende omstandigheden met de be
schikbare middelen te verwezenlijken is.
Het zwaar-materieelpark (dat voor een
groot deel nog uit Amerikaanse leger-
dumps afkomstig is) zal zoveel mogelijk
vernieuwd worden teneinde het open
leggen van het land te bespoedigen.
Bij deze openlegging heeft men het
oude, in het vroegere Nederlands-Indië
gevolgde, systeem van complete ontslui
ting van het land laten varen om zich
meer te concentreren op bepaalde delen
(bijvoorbeeld de Baliem-valiei, de Kebar-
vlakie, enz.) waarvan men goede, econo
mische resultaten kan verwachten.
DE GODSDIENST.
De godsdienst blijkt thans in Rusland
practisch geen rol meer te spelen. De
Wagenlngers hebben ook kerken be
zocht. Hierin trof men vrijwel uitslui
tend oudere vrouwen aan. De grote uni-
versitelt van Moskou is niet te verge
lijken. De studie is er verplicht. Er zijn
alleen vergelijkende examens. Het zak
ken voor een examen behoort tot de
uitzondering omdat de steun aan de
studenten dan aanzienlijk wordt ver
laagd. Het aantal studenten bedraagt
percentsgewijs het dubbele van Neder
land.
Als één der belangrijkste resultaten
van het wetenschappelijke werk der
Russische landbouwkundige beschouw
de prof. Dorst het feit, dat in de Noor
delijke streken van Rusland, waar vroe
ger niets wilde groeien, thans vrucht
bomen in cultuur zijn gebracht. Overi
gens is er nog veel te verbeteren in dit
grote land, aldus prof. Dorst, zolang er
nog zo veel vrouwen tot ’s avonds laat
zware arbeid verrichten, ook langs de
wegen.
WASHINGTON, 9 Sept. Het Amerikaan,
se Departement van Buitenlandse Zaken
heeft meegedeeld, dat Amerika een pro
gram voor wapenhulp aan het Midden-
Oosten voorbereidt, opdat dit gebied zijn
defensie kan versterken met het oog
op een eventuele communistische agressie.
Lincoln White, een woordvoerder van
het departement, noemde Egypte en Is
raël als behorende tot de landen die voor
grote wapenzendingen in aanmerking
komen. Andere landen wilde hij niet noe
men.
In dit verband zal ook de werkelijke in
ventarisatie van het hout- en mineralen
areaal met kracht ter hand worden geno
men.
Men hoopt een aantal jonge deskundi
gen voor dit practische werk in de rim
boe te kunnen aantrekken. Landbouw en
visserij zullen eveneens bevorderd wor
den. De resultaten van de zeevisserij zijn
tot nu toe zeer teleurstellend gebleken.
Men gaat het nu over een andere boeg
gooien. De droging van vis ter. vervaar-
Oiging van vismeel zal sterk gestimuleerd
worden.
Het is verheugend dat men thans be
sloten heeft op korte termijn de werktij
den van het overheidspersoneel te ver
lengen. Op het ogenblik is de 40-urige
werkweek algemeen van kracht. Voor
het technische overheidspersoneel (in
particuliere bedrijven werkt men veelal
al langer) wordt deze nu 45 uur. Het
kantoorpersoneel kan zo nodig vei-plicht
worden 46 uur per week te werken zon
der voor overwerkbetaling in aanmer
king te komen.
De plannen voor een uitgebreid lucht
net, dat de Nederlandse regering in sa-
In de begroting 1955 heeft men zo ge
tracht het accent te verleggen van de
academische planning naar een meer re
alistische en practische uitvoering zonder
revolutionaire veranderingen in de alge
mene opzet aan te brengen.
Nu het begrotingsoverleg ten einde is
en de begroting aan de minister is aan
geboden hebben gouverneur Van Baal en
zjjn gezin plus enkele ambtenaren zich
ingescheept aan boord van het gouverne-
mentsvaartuig „Beatrix” voor een zeven
daagse reis langs de noordkust van
Nieuw-Guinea.
gen en er werden afspraken gemaakt
voor het uitwisselen van wetenschappe
lijke werkers en van materiaal. Het
bleek, dat hun instituten uitstekend zijn
voorzien van materiaal. De Russen zijn
volgens prof. Dorst volkomen op de
hoogte van de stand van zaken in het
Westen. Het Westen heeft zich echter
nimmer op de hoogte kunnen stellen
van de werkzaamheden in Rusland.
Opmerkelijk is de inspanning die de
Russen zich getroosten om de z.g. min
der ontwikkelde gebieden van hun land
te verheffen. Uitgestrekte streken wor
den op grote schaal ontgonnen. Frap
perend is het grote aantal Irrlgatie-
werken. De tentoonstelling is volgens
de Indruk van prof. Dorst opgezet als
een propagandamiddel om te laten zien
op welk hoog peil de landbouw in Rus
land staat.
atoomenergie ongekende mogelijkhe
den biedt voor de verheffing van min
der ontwikkelde gebieden; die gebie
den, die zo gemakkelijk een prooi kun
nen worden van het communisme.
Werkelijk, deze toepassing van de
atoomenergie zal meer effect kunnen
sorteren dan duizend atoombommen.
De vreedzame toepassing van de
atoomenergie is belangrijker dan de
toepassing voor oorlogsdoeleinden.
Daarom heeft deze tweede factor zo
veel te maken met de vraag „Worden
we er beter van?”
MOSKOU, 9 Sept. De Sowjet-Unie heeft
in een gisteravond op de Amerikaanse
ambassade te Moskou overhandigde nota
Amerikaans inarinevliegtuig bij de Sibe-
het protest tegen het neerschieten van een
rische kust, van de hand gewezen.
In de nota, die een antwoord vormt op
de twee Amerikaanse protestnota’s van
Zondag, wordt gezegd, dat de Amerikaan
se verklaring omtrent de toedracht van
het incident niet waar is.
De Sowjet-Regering staat er voorts op,
dat de Amerikaanse regering de nodige
maatregelen neemt, waardoor nieuwe
schendingen van de grenzen der’ Sowjet-
Unie door Amerikaanse vliegtuigen ón
mogelijk worden.
Volgens de Sowjet-nota is de Ame
rikaanse verklaring, dat de vliegtuigen
elkaar op een punt honderd mijl van
Wladiwostok ontmoetten, onjuist, daar
zoals bekend, een punt honderd mijl ten
Oosten van Wladiwostok niet boven
volle zee is, zoals in de Amerikaanse
nota gezegd wordt, maar boven het
grondgebied van de Sowjet-Unie.
De Amerikaanse regering ontwijkt de
vraag, welke opdracht een Amerikaans
vliegtuig in het luchtruim van de Sow
jet-Unie bij de Siberische kust moest uit
voeren en waarom Amerikaanse vlieg
tuigen in het algemeen patrouillevluch-
ten maken in het gebied van Wladiwo
stok, dat, zoals bekend, tien duizend km
van de kusten der V.S. verwijderd ligt.
We gaan deze vraag niet beantwoor
den, eenvoudig omdat we er geen ant
woord op weten. Wel willen we wijzen
op twee factoren, die bij de komende
ontwikkeling van groot belang zijn en
die direct te maken hebben met
stelde vraag.
In deze eeuw van een geweldige
technische ontwikkeling, gepaard gaan
de met een angstige machtvorming,
zijn de oude krachtbronnen gelimiteerd
gebleken. De aanwezigheid van b.v.
uranium in de bodem zal belangrijker
zijn dan de aanwezigheid van steen
kool. Een land als Engeland ziet zich
nu reeds gedupeerd door een tekort
menwerking met de KLM zal exploiteren,
verkeren in een vergevorderd stadium.
Daar de KLM haar wereldnaam niet aan
dit min of meer wilde bedrijf wil verle
nen zal het de naam dragen van Kroon-
duif.
Een toepasselijke naam daar de kroon-
duif een beschermde vogel is, welke al
leen in Nieuw-Guinea en enkele omlig
gende eilanden voorkomt. De vloot zal
voorlopig bestaan uit een drietal Dakota’s
en een tweetal Beavers (één-motorige
toestellen welke ook op het water kun
nen landen). De beide Beavers worden
voor het einde van het jaar per schip in
Biak verwacht. Met de aanleg van kleine
vliegvelden op verschillende plaatsen in
Nieuw-Guinea is men thans bezig.
Het binnenlandse luchtnet van de KLM
zal t.z.t. in dat van de Kroonduif opge
nomen worden. Het doel van deze lucht
vaartonderneming is het gemakkelijker
bereikbaar maken van het binnenland
van Nieuw-Guinea voor ambtenaren en
particulieren. Bij de uitvoering van de
plannen heeft men vooral moeilijkheden
op personeelsgebied.
In vergelijking met dit jaar zullen ver
schillende posten een daling van inkom
sten vertonen. Dit is het gevolg van de
ingrijpende verlaging van invoerrechten
en accijnzen (op sommige artikelen zijn
de invoerrechten met 20 procent vermin
derd) en van belastingen. De salarissen
der overheidsdienaren zijn gelijktijdig
met terugwerkende kracht verhoogd.
Dat geeft uiteraard een vermindering
van baten. Nederland is echter bereid op
de begroting van 1955 maximaal 55 mil-
lioen gulden bij te passen. Dit is onge
veer hetzelfde bedrag als dit jaar, In
gouvernementskringen is men alleszins te
vreden met dit bedrag daar Nieuw-Gui
nea geen land is waar men in dit stadium
ongelimiteerde bedragen verantwoord kan
besteden.
aan grondstoffen en de gevolgen zijn
niet uitgebleven. De toepassing van
atoomenergie kan voor een land als
Engeland ongekende perspectieven
openen en landen als Nederland en
Noorwegen zien dit ook in en zorgen
bij de tijd te blijven. Voor de toe
komst hangt hier immers heel veel
van af. Generaties kunnen gediend zijn
bij het beleid van thans.
De tweede, nog belangrijker factor
is, dat de commerciële ontwikkeling
van de atoomenergie voor vrede in de
wereld één van de meest effectieve
wapens kan zijn van de vrije wereld,
nog meer dan de atoombommen en de
H-bommen. Immers, wat zal meer kun
nen imponeren dan een economisch
sterk deel van de wereld! Hierbij komt,
dat de opwekking van electriciteit door
sl
n
la
‘S
10
TAIPEM (Formosa), 9 Sept. De Ameri
kaanse minister van Buitenlandse Zaken,
John Foster Dulles, is gisteren uit Manil
la in de Formosaanse hoofdstad Taipeh
aangekomen, waar hij vijf uur zal blij
ven.
Foster Dulles, die werd begroet door
een groot aantal nationalistisch-Chinese
en Amerikaanse autoriteiten, verklaarde
bij aankomst: „De Verenigde Staten staan
naast Nationalistisch China, indien dit
zou worden aangevallen De Amerikaanse
zevende vloot beschermt Formosa. Dit is
opdracht van de Regering-Eisenhower”.
Rood-China heeft thans zijn militaire en
propaganda-activiteit tegen het vrije ge
deelte van China versterkt. Doch wij zul
len ons geen vrees laten aanjagen”.
Na opgemerkt te hebben dat hij de eer
ste Amerikaanse minister van Buitenland
se Zaken is, die een bezoek aan het Na
tionalistisch China brengt, vervolgde Dul
les; „De Verenigde Staten zijn er trots
op schouder aan schouder te staan met
hen, die vele crises hebben doorgemaakf,
doch wier onverschrokkenheid, ge
schraagd als zij wordt door geloof in de
goede zaak, onwankelbaar is”.
Negentien saluutschoten weerklonken,
toen Dulles op het vliegveld aankwam.
SHANNON, 9 Sept. Het wrak van het
verongelukte KLM-vliegtuig „Triton” is
gisteren, nadat ’t in de nacht van Woens
dag op Donderdag aanhoudend had ge
stormd, onder water- verdwenen. De ber
gingswerkzaamheden zijn opgeschort.
Men vreest, dat het wrak mogelijk uit
een zal vallen.
Er doen tegenstrijdige geruchten de
ronde over de partij diamant, welke zich
aan boord van de Triton bevonden zou
hebben toen het toestel in de Shannon
verongelukte. Volgens verschillende
schattingen bedroeg de waarde daarvan
200.000 tot 3.570.000 gulden.
Volgens een bericht van Woensdag was
de partij diamant reeds uit het wrak ge
borgen. Vandaag is door de KLM ontkend,
dat op de vrachtlijst van het toestel een
partij diamant voorkwam.
Van de andere kant wordt gemeld, dat
er navraag is gedaan door iemand uit
New York, die meende dat er zich wel
een partij diamant aan boord van de
Triton bevonden zou hebben.
(Van onze
WAGENINGEN, 9 September. Prof, dr ir J. C. Dorst, hoog
leraar aan de landbouwhogeschool, die drie weken in Rusland heeft
vertoefd op uitnodiging van de Sowjet-Russische regering, is in Wa-
geningen teruggekeerd. Prof. Dorst vertelde, dat in Rusland aan de
landbouw en in het bijzonder aan de plantenveredeling zeer veel
dacht wordt geschonken. De stand van het wetenschappelijke onder
zoek noemde hij op sommige punten zelfs een openbaring voor de
Wageningse delegatie, ofschoon er ook objecten zijn waaromtrent zij
niet graag met de Russen zouden ruilen.
De grote landbouwtentoonstelling te
Moskou is wellicht de grootste op dit
gebied die ooit ter wereld werd gehou
den. Er waren niet minder dan 62 pa
viljoens en sommigen noemde hij ju
weeltjes van bouwkunst.
Er was een appelboom te zien
waarop 80 verschillende soorten ap
pels waren geënt. Wetenschappelijk
heeft dat niet de minste waarde, zel-
Het is President Eisenhower ge
weest, die vooral heeft ingezien dat
het vreedzaam gebruik van de ont
dekte krachten van het allergrootste
belang is. De politiek, gericht op dit
vreedzaam gebruik, is heilzamer en op
de duur waardevoller dan de bewape
ningspolitiek. Met Rusland was niet te
praten over de bewapening. Toen op
perde Eisenhower het sublieme idee
van een atoombank, de bank die voor
al dienstbaar moest worden aan de
vreedzame toepassing. Zou op dit ter
rein met Rusland, dat toch in moest
zien, dat een H-bom toch niet het be
langrijkste behoefde te zijn, geen sa
menwerking mogelijk zijn? Zou deze
atoompolitiek de andere politiek niet
kunnen overheersen? Eisenhower had
een verziende blik en zag nieuwe mo
gelijkheden voor de wereldvrede. Rus
land is helaas niet op zijn voorstel in
gegaan. Maar de deur staat nog wijd
open.
De besprekingen over een verdere
samenwerking, zo heeft Eisenhower
tijdens de opening van de particuliere
installatie beloofd, zullen spoedig be
ginnen. De vrije wereld zal samenwer
ken om de atoomenergie dienstbaar te
maken aan de mensheid. En het zal
voor ons niet slechter worden door
deze samenwerking. Dat is al vast
zeker.
Deze Manowé (menseneter) lust je le
vend. Let eens op zijn halsketting van
hondentanden, de schelpen-armbanden en
zijn hoofdtooi, bezaaid met vruchtenpitjes, een meer normale samenstelling te geven.
Foto Arch. Kon. Inst. v. d. Tropen.
Opname: Jaap Zindler.
Nadenkend over dit alles komen er
meer vragen. Zo treft het ons, dat deze
Amsterdamse arbeiders om meer
nachtdiensten vragen. Nu is het ver
richten van nachtdienst geen pretje
bij een krant kan men daarover mee
praten! Maar we vragen ons af of het
verschil tussen dag en nacht wel zo
sterk in de beloning tot uitdrukking
moet komen als thans het geval is. Al
ihans: in sommige bedrijfstakken het
geval is, want in de ene bedrijfstak is
het verrichten van nachtdienst iets
heel gewoons, iets dat er nu eenmaal
bijhoort en waarvoor niets extra’s be
taald wordt, terwijl in een andere tak
door de betrokken arbeiders veel min
der uren gemaakt behoeven te worden
ie de nachtdienst dan door hun colle
t’s in de dagdienst.en dat terwijl
nachtarbeiders toch meer verdie
nen. Is de „nachtfactor” niet wat al
'e hoog opgeschroefd, zodat het ’s
nachts werken, zoal geen pretje dan
toch wel heel aanlokkelijk wordt?
We hebben deze vraag met een bij
bedoeling gesteld. In Nederland wordt
'oor wat de beloning betreft weinig
waarde gehecht aan vakmanschap. Het
■oonverschil tussen de geschoolde en
'"geschoolde arbeider is gering tè
Wing. En dat de ene arbeider, ge-
ithoold of ongeschoold, meer presteert
ban zijn collega wordt ook maar nau-
"eüjks in geld uitgedrukt. En dit zijn
haar ons gevoelen fouten in het hui-
bige loonsysteem!
Laat men gerust de factor nacht wat
‘ager waarderen en de factor prestatie
I '“'hoger. Dat zal de productiviteit ten
I f°ede komen en misschien zal het ook
I Soter tevredenheid kweken bij de ar-
I iders zelf. Hoger loon door nacht-
I ‘CI>st is een door een bond afgedwon-
I recht hoger loon door eigen
I prestatie geeft echter heel wat meer
I "‘doening!
HOLLANDIA, Dinsdag.
Het streven naar een meer realistisch en practisch beleid dan tot
nu toe gevoerd is, is de ondertoon van de begroting van Nieuw-
Guinea voor het jaar 1955, welke binnenkort aan de Tweede Kamer
zal worden voorgelegd.
Deze nieuwe koers is ingeslagen onder invloed van de heer A. M.
Kottier, die als vertegenwoordiger van de Minister van Overzeese
Rijksdelen verscheidene weken in Nieuw-Guinea vertoefd heeft.
De Gouverneur en de Raad van Diensthoofden hebben lang en
dikwijls scherp over de verschillende delen van deze nieuwe begroting
beraadslaagd. Tenslotte is men het eens geworden over een begroting
welke zowel in Nieuw-Guinea als in Den Haag instemming heeft weten
te veroveren.
Het is thans topzwaar vanwege het abnor
maal grote aantal hoofdambtenaren en
opQ??ERBEEK, 9 Sept. Gisteravond zijn
conferentieoord de Pietersberg te
de yf - k de civitasdagen uitgaande van
open<j1JeLniversiteit te Amsterdam ge-
fcf- A Ze bÜeenkomsten zullen drie
iraaEt .en. ^et aantal deelnemers be-
!esnrnvUUn 10°’ Het openingswoord werd
bof d°or Prof. dr H. Smitskamp.
gen hj’ L- A. van Peursen uit Gronin-
en (j. een referaat over „De Christen
1'nien. ”In cultuur ontdekt
kst chri«lchzelf- Cultuur is een deel van
kiut j enzijn. De Christen kan de cul-
i'dg is ?cn en weet> dat God daarin
hou<n dn t C’e mens en de mens vast-
Dme °r middel van de cultuur”, al-
resident Eisenhower heeft
deze week de eerste atoom-
installatie in gebruik ge
steld, die in particuliere handen .is
en aangewend zal worden voor een
vreedzaam gebruik van de atoom
energie. De kernphysica is reeds
zo ver gevorderd, dat particulieren,
gebruik makend van de grote re
sultaten van deze wetenschap, er
economisch voordeel in zien een
eigen „atoomfabriek” te exploi
teren.
Vaak is gezegd en geschreven,
dat de toepassing van de atoom
energie in de wereld een revolutie
op economisch en sociaal gebied te
weeg zal brengen. We kunnen ons
op het ogenblik moeilijk voorstellen,
hoe deze revolutie zal zijn. Zal ze
als een orkaan over de wereld
wervelen of zal ze zich geleidelijk
ontwikkelen? Het is moeilijk te
zeggen. We zijn geneigd het laat
ste te geloven. Hoe het ook zal
worden, het feit, dat de toepassing
van de atoomenergie in de Ver.
Staten een vrij economisch goed is
geworden, wijst er pp, dat het
schuchter begin van deze revolu
tie er is.
De vraag, die nu spontaan en wel
licht naïef gesteld moet worden is:
„Zal de komende ontwikkeling leiden
naar een betere wereld. Zullen wij en
iedereen op deze wereld, en dan den
ken we nog helemaal niet aan de
atoom- en H-bommen, er werkelijk be
ter van worden?” Het is een vraag, die
opwelt uit een oude droom, de droom,
die iedereen nog droomt, die streeft
naar een meerdere welvaart. Waarom
zou deze vraag niet gesteld mogen
worden?
moeilijkheden in de Amsterdam
sen, waar de helft van het totaal
jantal arbeiders bij een 24-uur staking
fokken is geweest, roepen enkele
’flgen op. Niet over dit geval zelf:
Lnununistisch gestook, dat slechts tot
■eel had de arbeidsvrede te verstoren.
pe wens naar een redelijke oplossing
van het geschil zat bij deze oproer-
^aaiers niet voor! Wél echter over
f^ele van hun eisen in het bijzonder.
2jj wilden n.l. dat meer arbeiders in
je gelegenheid zouden worden gesteld
nachtdienst te verrichten niet na-
rurlijk omdat men nachtdienst zo
;eU]c vindt, maar omdat deze dienst
^ter betaald wordt.
En nu hebben wij zo maar een
vraag: „Is het basisloon, het loon dat
ie arbeider met normaal werken kan
verdienen, in Nederland te laag? Is
jet, om in leven te blijven, nodig dat
jet’gewone loon met kunst- en vlieg-
jverk wordt opgevoerd?” Waarbij we
0I)der kunst- en vliegwerk verstaan ’t
naken van overuren, het verrichten
van nachtdiensten, het zoeken van bij
verdiensten, de noodzaak om (op het
platteland) zelf groenten en aardap
pelen te telen, enz.
Natuurlijk is deze vraag in zijn al
gemeenheid niet te beantwoorden. In
ie ene bedrijfstak ligt het loon anders
dan in de andere en ook liggen de
kosten van levensonderhoud in de ene
streek hoger dan in een andere. Wil
men echter toch een algemene conclu
sie trekken dan moet die zo luiden,
dat de gewone arbeider inderdaad op
de grens leeft. Met veel zuinigheid en
veel vlijt kan moeder de vrouw de
eindjes aan elkaar knopen, maar er
hoeft maar een heel kleine tegenslag
te zijn, een haast niet meer te repare
ren scheur in het nieuwe pak van
zoonlief b.v., of het budget zit in de
knoei en de kans om er weer uit te
komen wordt nauwelijks geboden. Ten
rij door een extra krachtsinspanning
van vader (of moeder) die een paar
extra guldens in de portemonnaie
brengt.
En nu kan men het draaien en ke
ren zo men wil: deze toestand is niet
gezond. In een tijd van redelijke wel
vaart mag men als eis stellen, dat ook
de gewone arbeider zonder al te veel
zorgen kan leven van zijn normale in
komen. Als hij meer wil (omdat hij een
dure hobby heeft b.v.) dan zal hij meer
moeten presteren dan zijn collega!
