van
nieuwe
Westduitse communist keert
Commissie van deskundigen kwam met
woordenlijst gereed
Marine speurt naar juiste
plaats van het wrak
Fokker bouwt verkeersvliegtuig
met straal-propeller-motoren
terug tot de democratie
J
C_VAnöAd.q_J
L -
Ii
Met ingang van gisteren
Voor kortere
afstanden
Defensiepact
voor het
Midden-Oosten
Dr John zal op het schavot
belanden, zegt Prinz
Aanvaring voor
Vlissingen
Herdenking tien
jaar „Benelux"
India doet niet
mee aan het
Z,Ch-Azië Pact
Haile Selassie
naar Nederland
„Orkaan uitgerust
de berging
Ue
In samenwerking met Fairchild
Vlucht uit Oost-Berlijn
Ö'lg
Hond kwam tussenbeide
De ramp van de „Bontekoe”
Garantieprijs voor
melk verhoogd
De wereldvrëde is er
niet mee gediend
VOUL’
DE BILT ZEGT:
Staking in Duitsland zal zich
uitbreiden
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Zonnige perioden
ZEEUWSCH DAGBLAD
10e JAARGANG No. 2869
2009,
ONZE TAAL WORDT
EENVOUDIGER
opmer-
DAT
zeventigjarige
DAT
op
DONDERDAG 26 AUG. 1954
Directeur: JACQ DE SMIT
BONN, 25 Augustus 750.000 me
taalbewerkers in Noord-Rijnland-West-
falen hebben vandaag de tot nu toe
geldende loonbepalingen tegen 31 Aug.
opgezegd. De vakbond van metaalbe
werkers eist een loonsverhoging van
tien tot twaalf pfennig. Een voorstel
tot een loonsverhoging van vijf pfen
nig van de werkgevers was door de
vakbond van de hand gewezen.
Zaterdag zullen besprekingen over
de nieuwe eis worden gevoerd.
Hoofdredacteur: J, D. TROOSTHEIDE
IJMUIDEN, 25 Augustus Nadat
vanmorgen in alle vroegte de mijnen
vegers „Volkerak” en „Hollands Diep”
van de Koninklijke Marine uit Den
Helder vjaren vertrokken om de Maan
dag begonnen speurtocht naar het
is het 155 jaar geleden dat de
Engelsen en Russen bij Den Hel
der landden. Dat was dus in
1799. Nederland was bezet door
de Fransen en een golf van hoop
ging door het land. Helaas liep
deze invasie op niets uit.
DAT het in de bedoeling
ligt van de Zondagsscholen
van Kapelle, Biezelinge en
Schei e om op Zaterdag 4
September a.s. op het ge
meentelijk sportterrein te
Kapelle een buitenfeest voor
hun leerlingen te organise
ren.
DAT met ingang van de
ze week er op Zaterdag geen
veiling van groenten en
fruit meer wordt gehouden.
De aanveer en de vraag op
deze dag is van dien aard,
dat hiertoe thans reeds over
gegaan kan worden.
bestuurde personenauto en
een vrachtwagen, die het
terrein van de N.S. afkwam
en bestuurd werd door G. J.
v. d. W. uit Middelburg. De
vrachtauto werd licht be
schadigd, maar de personen
auto liep zware schade op.
v. L., die niet vol
hield, werd
THEORIE EN TEORIE.
Er was een zeer radicale stroming in
de commissie, die de „th” over de ge
hele linie wilden vereenvoudigen. Die
radicale groep heeft tenslotte „haar”,
of we mogen nu ook schrijven „zijn”
zin niet gekregen.
Radicaal is evenwel de algehele af
schaffing van de „ph”. Dus „philosoof”
is uit de boze. Dat moet voortaan zijn
„filosoof”.
Een werkelijke vereenvoudiging is
over het algemeen ingevoerd met be-
WASHINGTON, 26 Augustus Een
Amerikaanse en een Nederlandse
vliegtuigfabriek, Fairschild en N.V.
Koninklijke Nederlandsche vliegtuig
fabriek Fokker, hebben plannen be
kendgemaakt voor gezamenlijke pro
ductie van een verkeersvliegtuig, uit
gerust met twee turbo-prop motoren.
Het vliegtuig, de F-27 „Friend
ship”’, is bestemd de „Dakota” te
vervangen. De Directeur van de
Fairchild-fabriek, Boutelle, zeide, dat
de F-27 „Friendship” in het bijzon
der geschikt zal zijn voor de kortere
luchtlijnen.
Het aanvankelijke plan om de F-27
uit te rusten met zuigermotoren werd
opgegeven. Een turbo-prop-motor is
trekking tot de in van oorsprong
Griekse woorden voorkomende ph en
rh, die overal door f en r zijn vervan
gen. (foto en ritme).
De vereenvoudiging van th tot t is
echter beperkt tot enkele gevallen,
waarin thans reeds de schrijfwijze t
voorkomt, doch th is als voorkeurs-
vorm gehandhaafd (theorie, ook teo-
rie).
leeftijd te Rotterdam is
overleden, de heer F. Naere-
bout, oud-gemeenteseertaris
van Zierikzee.
Prinz zei, dat een koerier van de
Oost-Duitse communistische partij
hem in Februari 1951 een uitnodiging
had gebracht tot het bijwonen van een
communistische bestuursvergadering te
Loewenberg (Brandenburg) waar hij
door de Oostduitse veiligheidsdienst
werd gearresteerd.
De leider van de Westduitse commu
nistische partij, Max Reimann, had
hem er van beschuldigd gedeeltelijk
verantwoordelijk te zijn voor het ge
brek aan succes van de partij in West-
Duitsland.
De nachtelijke verhoren, die hij
had moeten ondergaan, gingen alle
lichamelijke en geestelijke kwellin
gen te boven, die hij in het nazi-con-
centratiekamp Sachsenhausen had
doorgemaakt. Men had hem en vier
andere vooraanstaande communisten
tot de betekenis willen dwingen te
hebben gewerkt voor de Britse ge
heime dienst.
Hij was naar het Westen gevlucht,
omdat hij niet in een partij met zijn
cipiers wilde zijn.
Prinz noemde dr Otto John, het
voormalig hoofd van de Westduitse ge
heime dienst, en Karl Franz Schmidt-
Wittmack, voormalig Duits parlements
lid, die beiden naar ’t Oosten zijn uit
geweken, zijn marionetten van ’t com
munisme, die slechts zo lang zouden
worden gebruikt tot zij het doel van de
Oostduitse communistische partij had
den gediend om daarna als zovele an
deren op het schavot te eindigen.
Verder heeft men in vele gevallen
twee vormen toegelaten als met woor
den als „compliment” en „conducteur”.
Dus geen rode streep meer als U „kon-
ducteur” ziet staan, waarbij we opmer
ken dat uniformiteit in de schrijfwijze
alleszins is aan te bevelen.
De officiële schrijfwijze van de Ne
derlandse taal wordt gevolgd in alle
ministeriële departementen, autoritei
ten, colleges en ambtenaren uitgaande,
in het Nederlands gestelde, stukken.
De instellingen van openbaar, zowel
als van gesubsidieerd bijzonder onder
wijs volgen de officiële schrijfwijze
van de Nederlandse taal.
leden van de commissie van Nederlandse
Behalve over de spelling in eigen
lijke zin, geeft de woordenlijst ook
voorlichting over het zgn. woordge
slacht. En hierin verschilt de nieu
we lijst aanzienlijk van wat men tot
nu toe in woordenlijsten of hand
woordenboeken aantrof.
Vooral ten Noorden van de grote ri
vieren is het „vrouwelijke” in de ge
sproken taal, behalve dan in betrek
king tot persoonsnamen, bijna geheel
verdwenen. Zo zegt men van de klok:
„Hij staat stil”, en van de lamp: „Hjj
gaat uit”. Dat was niet goed, want men
moest schrijven van de lamp „Ze gaat
uit”, omdat lamp vrouwelijk is. Deze
kwestie gaf in Noord-Nederland bij het
onderwijs en in de practijk van het
schrijven zeer veel moeilijkheden.
Dit verandert nu. De woordenlijst
richt zich nu naar de levend gesproken
taal.
De regel is nu, dat het toegestaan is
üe voorwerpsnamen in de breedste zin
mannelijk te bezigen. Dus wie van de
woordenlijst wil schrijven, dat hij in
veel opzichten verbetering brengt, of
dat hij niet radicaal genoeg is, die
maakt geen „fout” meer.
Verder heeft de commissie de
schrijfwijze geregeld van de zgn. „tus
senletter in samenstellingen”. De moei
lijkheid heeft men trachten op te los
sen of „handelsschool” met één of met
twee s’en moet worden geschreven en
of het „hondenbrood” of hondebrood”
moet zijn. Verschillende regels zijn
hiervoor opgesteld. Zo zal het zijn
„notedop” en „speldeknop”, maar „aal
bessenjenever omdat dit woord on
middellijk de gedachte aan 'een meer
voud opwekt. We noemden maar een
voorbeeld.
Ook is de schrijfwijze „excercitie,
concilie en grammofoon”, de zgn.
bastaardwoorden geregeld. Het ging er
om deze woorden te vernederlandsen.
BEIROET, 25 Augustus Egypte en
Irak zijn overeengekomen het Arabi
sche verdrag voor wederzijdse bijstand
te vervangen door een Middenoosters
Defensiepact op bredere basis, waartoe
later ook Turkije en Pakistan zouden
kunnen toetreden.
Egypte en Irak zouden overeengeko
men zijn, dat Irak zich niet zou aan
sluiten bij het Turks-Pakistaanse ver
bond. Irak zou echter een unie met Sy
rië aangaan onder voorwaarde, dat de
Pro-unionisten in de Syrische algemene
verkiezingen een meerderheid zouden
verkrijgen.
In diplomatieke kringen verklaart
men, dat Jordanië zich bij een even
tueel tot stand gekomen Iraaks-Syri-
sche unie zou aansluiten. Hiermede zou
de Arabische Liga een effectieve re
gionale organisatie worden, welke een
defensie-organisatie voor het Midden-
Oosten zou organiseren en steunen.
Medewerkers: J. A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeler, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg;
Ds D. J. van Dijk, St. Annaland; Ds A. Gruppen, Biezelinge; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp;
J. Hujjssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; P. Kuijt, Krafcbendijke; J. Laport, Goes; J. Moll, Vlissingen; K. C.
van Spronsen, Goes; R. Zuidema, Goes.
JOHANNESBURG, 25 Aug.
In de buurt van Johannesburg,
de bekende stad in Zuid-Afrika,
heeft zich een sterk staaltje van
liefde van een hond voor de mens
voorgedaan, dat niet onvermeld
mag blijven.'
De hond van mevr. Miller in ’t
plaatsje Primrose, dat vlak bij
Johannesburg ligt, kwam Dins
dag thuis met een pasgeboren ne-
gerbaby in de bek. Hij legde het
kind aan de voeten van zijn mees
teres neer.
De zuigeling is naar een zie
kenhuis overgebracht en maakt
het thans goed.
Men vermoedt, dat de moeder
het kleine wicht op een nabijge
legen vuilnisbelt heeft achterge
laten, waar de hond het kind
heeft gevonden.
DAT het elftal van de
C.O.A.K. dat steeds weer be
reid wordt gevonden als te
genstander van Zeeuwse
clubs op te treden bij wed
strijden ten bate van een
liefdadig doel, nu zelf de
liefdadigheid gaat beoefe
nen. Het heeft n.l. het eers
te elftal van Middelburg uit
genodigd om vanavond om
half zeven een wedstrijd te
komen spelen op het Na-
dorstterrein ten bate van het
Militaire Sanatorium Fonds.
DEN HAAG, 25 Augustus Met ingang van vandaag gaat bij
Koninklijk Besluit een nieuwe schrijfwijze in van de Nederlandse taal,
die op enkele punten afwijkt van de gebruikelijke spelling. Er is n.l. ge
reed gekomen een woordenlijst, waarin men kan naslaan de schrijfwijze
van de Nederlandse woorden volgens de spellingswet 1947 en het Bel
gisch spellingsbesluit van 1946. Die wet en dat besluit zijn tot stand
gekomen in overleg tussen de Nederlandse en Belgische regering. Deze
samenwerking is voortgezet in de woordenlijst, die samengesteld is in
opdracht van de beide regeringen. Opstellers van de woordenlijst zijn
- - - en Belgische deskundigen.
DAT door de grote regen
val van de laatste dagen de
frambozenoogst ineens af
gelopen is. De vruchten, die
er nog hingen zijn tengevol
ge van de regen gerot en
het frambozenseizoen heeft
DE BILT, 25 Augustus Wisselen-
de bewolking met flinke opklaringen,
maar in de middag hier en daar vor
ming van een bui. Zwakke tot matige
wind tussen Noord en Oost. Dezelfde
of iets hogere temperaturen.
Op- en ondergang van Zon ui Maan:
Vrijdag: Zon op 5.42 u., onder 19.41 u.
Maan op 4.32 u., onder 18.57 u.
Hoogwater Vrijdag 27 Aug.:
Vlissingen: 1.11 u. 1.85 m., 13.28 u. 1.84
m. Terneuzen: 1.39 u. 2.03 m., 13.5G u.
2.02 m. Wemeldinge: 2.48 u. 1.66 m.,
15.10 u. 1.57 m. Zierikzee: 2.36 u. 1.42
m., 14.56 u. 1.32 m.
’s-GRAVENHAGE, 25 Augustus
De minister van Landbouw heeft de
garantieprijs voor melk met een vet
gehalte van 3,7 procent verhoogd tot
21,40 per 100 kg. De verrekenprijs
voor deze melk werd gebracht op
23,40 per 100 kg. In beide gevallen
betekent dit een verhoging met 0,80.
Een en ander is geschied op grond
van berekeningen van het Landbouw
Economisch Instituut en is het gevolg
van de stijging van de lonen in de
landbouw in Mei 1954, waardoor de
productieprijs van melk in de land
bouwbedrijven met 80 cent per 100 kg
steeg.
Naar van officiële zijde verzekerd
wordt, heeft de verhoging van de ga
rantie- en verrekenprijzen thans geen
directe gevolgen voor de prijzen van
de consumptiemelk. De stijging wordt
namelijk vooralsnog opgevangen door
een grotere subsidie uit het Landbouw-
egalisatiefonds.
Abonnementsprijs 0.47 per week,
2.p. maand, 5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 22 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct. per woord
een straalmotor, die een propeller aan
drijft. De motoren zullen van Britse
makelij zijn, namelijk van het type
Rolls-Royce Dart. Ook de viermotorige
Britse „Viscount” is met dit type mo
toren uitgerust.
Er zijn onderhandelingen gaande
over aanmaak in licentie van onder
delen van de motoren in de Verenigde
Staten
Krachtens de tussen de Fairchild- en
de Fokker-fabriek gesloten overeen
komst krijgt Fairchild het recht de
F-27 te bouwen en op het Westelijk
halfrond te verkopen met uitzondering
van Brazilië.
De Fokker-fabriek is reeds bezig de
twee eerste prototypen van de F-27 te
bouwen. De eerste vluchten zullen in
het voorjaar van het volgend jaar wor
den gemaakt. Met de levering van toe
stellen van dit type in de Verenigde
Staten zou, naar men verwachtte, in
1956 een begin kunnen worden ge
maakt.
HAMBURG, 25 Augustus -De voormalige leider van de communis
tische partij te Hamburg, Wilhelm Prinz, die na 39 maanden gevange
nisstraf in Oostduitsland te hebben uitgezeten vandaag te Hamburg
terugkeerde, heeft zijn betrekkingen met de partij, die bijna dertig jaar
oud zijn, opgegeven.
De laarzen van de Russische geheime politie en de Oostduitse com
munisten hadden hem tot het besluit gebracht tot de democratie terug
te keren.
VLISSINGEN, 25 Augustus Van
avond omstreeks kwart voor elf zijn
op de rede van Vlissingen het Neder
landse stoomschip „Leopoldskerk” en
het Panamese schip „Dominator” met
elkaar in aanvaring gekomen. De
„Leopoldskerk” liep een v-vormige in
keping op even vöor de achterschroef.
De neus van de „Dominator” werd in-
gedrukt. Aangezien de schade boven
de waterlijn is opgelopen bestaat voor
beide schepen geen gevaar. Wel zijn
de sleepboot „Adrien Letzer” en het
bergingsvaartuig „Zeeleeuw” uitgeva
ren voor eventuele assistentie, maar de
boten konden weer naar de haven van
Vlissingen terugkeren.
De schepen zijn voor anker gegaan
en wachten op een bewijs van zee
waardigheid. De „Leopoldskerk” meet
7257 br. reg. ton en de „Dominator”
ongeveer 7000.
NEW DELHI, 25 Augustus De
premier van India, Nehroe, heeft in de
Nationale Vergadering verklaard, dat
India geweigerd heeft deel te nemen
aan de Zuid-Oost-Aziatische conferen
tie. Het is van oordeel, dat een confe
rentie over de instelling van een Zuid-
Oost-Aziatisch Defensieverbond moge
lijk de tendentie naar verzoening ver
oorzaakt door de Indo-Chinese wapen
stilstand, een tegenovergestelde rich
ting zou geven. Een dergelijk verbond
zou op het ogenblik meer bederven
dan men zou kunnen hopen, dat het in
de toekomst goed zou kunnen doen.
Collectieve veiligheid zou slechts
kunnen worden bewerkstelligd door de
spanningen in de wereld op te lossen
en door de ontwikkelingen van een
collectieve vrede.
De regering van India is van mening,
zo vervolgde hij, dat van de vermin
dering van de spanning in de wereld
ten gevolge van het bereiken van de
Indochinese wapenstilstand, gebruik
gemaakt dient te worden ten behoeve
van vooruitzichten van de wereldvre
de.
Nehroe zeide te hopen dat het begrip
tussen India en communistisch China
de kern in zich bergt voor een stelsel
van collectieve vrede. Dat is het enige
alternatief voor paraatheid voor moge
lijke oorlog en de enige stap naar wer
kelijke vrede.
s-GRAVENHAGE, 25 Augustus
UP 17 September zal de Benelux tien
laar bestaan. Dit feit zal in Den Haag
worden herdacht met een academische
J-'uing ’s middags, vermoedelijk om
alf drie, in de Ridderzaal. Deze bij
enkomst, waarvan het Ned. ministerie
an Buitenlandse Zaken de organisatie
p. zl^b heeft genomen zal worden in-
fo ui d°or de minister zonder porte-
d»U1 mr J- M. A. H. Luns, waarna
7 cirie ministers van Economische
xe k van Nederland, België én Lu-
«mburg het woord zullen voeren.
hetes av?pds om 20 uur wordt door
Ririu com*t® Benelux eveneens in de
oerzaal een receptie gehouden.
bpsu, Brussel wordt aan het tienjarig
(U.. .an reeds op 7 September een her-
zitti„lng Sewijd met een academische
Bpnoig’ 2e°rganiseerd door het comité-
des A i waarschijnlijk in het Paleis
dr E T pm*es’ waarna om 18 uur mr
M. H. Jaspar, secretaris-ge-
van de douane-unie een receptie
hierdoor een onverwacht
einde gekregen.
’-GRAVENHAGE, 25 Augustus
Naar verwacht wordt zal de Keizer van
Ethiopië, Haile Selassie, van 3 tot 6
November a.s. een officieel bezoek aan
ons land brengen. Nadere bijzonderhe
den over het programma van het be
zoek zullen nog worden bekend ge
maakt.
Zoals men weet heeft Prins Bern-
hard destijds op uitnodiging van de
Keizer een bezoek aan Ethiopië ge
bracht.
Uitgave:
richting „Zeeuwsch Dagblad’
unofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
in Tel 2438 bij geen gehoor voor
dvertenties 2970, voor redactie
j435 Giro 274289. Kantoren:
,n(,ringen: Lammensstraat 17,
Talef 2754; Middelburg: Korte
inordstr. 85. Tel. administratie
S Tel. redactie 2347; Ter
neuzen: Dijkstraat 26-28
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V.,
Goes
DAT in het Spui te Brou
wershaven een grote zwaan
is gesignaleerd. Het bleek
een zgn. „Deen” te zijn. De Tegen
eerste wintergast dus, die doende - rechts
waarschijnlijk door het weer proces-verbaal opgemaakt,
enigszins in de war is ge
raakt, want normaal worden DAT in de Magdalena-
deze dieren pas opgemerkt straat in Goes in de stro-
bij het invallen van de mende regen een kanarie zo
vorstperiode. maar het hoogste lied zong,
weer of geen weer. Het
DAT gisteravond op de beestje zat op een balkon-
Kanaalweg te Middelburg netje van zijn pas genomen
een botsing is ontstaan tus- vrijheid te genieten en iede-
sen een uit de richting re mopperaar op dat weer
Nieuwland komende en werd door het getjilp opge-
door L. v. L. uit Vlissingen vrolijkt. Zo’n kanarie toch.
wrak van de K.L.M.-machine „Willem
Bontekoe” voort te zetten, nu met be
hulp van het Asdic-apparaat en met
een sleeptros, werd H.M. zeesleepboot
„Orkaan” in allerijl uitgerust met
duikmaterieel om bij een eventuele
vondst direct duikersassistentie té
kunnen verlenen. Men laadde het ma
terieel over van het duikersvaartuig
Y 8656 op de „Orkaan” die beter tegen
het werk in volle zee is bestand. (Zie
foto).
De pogingen van Hr Ms fregat
„Wolf” om door middel van het Asdic-
apparaat het wrak van de „Willem
Bontekoe” te localiseren, hebben nog
geen enkel resultaat opgeleverd. Het
Marineschip heeft het opsporingswerk
de hele nacht voortgezet.
De mijnenvegers „Hollands Diep” en
„Volkerak”, die gisteren door dreggen
gepoogd hebben de plaats van het ver
ongelukte K.L.M.-vliegtuig te bepalen,
zijn bij het aanbreken van het daglicht
weer uit Den Helder vertrokken. De
beide Marineschepen zijn door een in
het waterhangende kabel met elkaar
verbonden. Op deze wijze hopen zij het
wrak te kunnen vinden.
