4 pCt?
LOONRONDE
3
a
van
DEZE
WERELD
VAR ÖAQ tot ÖAQ
f
„UIT VUUR EN VLAM”
herfsttenue
I
in
Nederlands’ bevolking groeit
sneller dan werd verwacht»
Beslissing in September
a.s.
men een
II
Droom toch
werkelijkheid?
„Invloeds
sferen
Daling van koopkracht gemakke
lijk te berekenen - maar volgens
welk systeem wil
welvaartsverdeling” vinden?
naar
Van 10.2 millioen inwoners in 1951
12.2 millioen in 1981.
Ds H.VELDKAMP
ZEEUWSCH DAGBLAD
Zaterdag 21 Augustus 1954
n
5f
Werkster veroordeeld.
V
- DOOR
Nieuwe prognose van het C. B. S.
V
J
".H
e JO
pagina 5
ons
de Regering te kunnen wenden.
b.
In opdracht van de Kon. Nederlandse Hoogovens en Staalfabrieken N.V. te
op 30 November 1939
1
i
telt
isie
Naar A.F.P. ie Tokio verneemt zal de
Japanse premier Sjigeroe Josjida 25 Sept
zijn reeds lang voorgenomen en herhaal-
delijk uitgestelde reis om de wereld aan
vaarden. Als eerste land zal hij Canada
bezoeken, waarheen hjj per vliegtuig zal
reizen.
;ter
ne
rven
uit
rise
de
te
ier
lit-
uit
vet
ol
ijf-
ge-
ils-
rd-
en-
de
er
en,
net
bet
m-
ist
af-
an
Ier
ok
st-
?e-
jrt
'ij'
ar-
=e'
id-
H7
ige
in-
van
lid-
a.
tal-
met
)ili'
i in
aeii
i de
■rve
is
23
de
te
il
en
31-
a-
rd
AMSTERDAM, 20 Aug. Conform de eis
van de Officier van Justitie is de 52-
jarige werkster E. M. L. uit Amsterdam
door de rechtbank veroordeeld tot drie
maanden gevangenisstraf met aftrek van
de preventieve hechtenis, die ongeveer
hieraan gelijk is en wel wegens diefstal
van 350 gulden in een café aan de Nieu
wendij k.
Toen de zaak veertien dagen geleden
voor de strafkamer van de Amsterdamse
Rechtbank werd behandeld weigerde de
kroongetuige, de 55-jarige bloemenhande-
laar J. F. van de K., de eed af te leggen,
omdat hij naar hij zeide tot de overtui
ging was gekomen, dat hij zijn bezwa
rende verklaring (.afgelegd voor de rech
ter-commissaris) gedroomd had. Hij had
toen n.l. verklaard, dat verdachte, met
wie hij reeds geruime tijd samenwoonde,
hem na de dag van de diefstal een bedrag
van ruim 200 gulden had laten zien met
de mededeling, dat zij die ergens in Am
sterdam had gevonden en dat het geld
afkomstig was van een Duitser, die in
middels was vertrokken. Tijdens de zit
ting werd tenslotte afgezien van het ho
ren van de getuige, zodat de man niet
werd gegijzeld doch verdachte een straf
tegen zich hoorde eisen, omdat de be
zwarende getuigenverklaring van kracht
bleef.
Het geld was verdwenen uit een lade
van een linnenkast en tussen het moment,
dat het er was neergelegd en het tijdstip
waarop het vermist werd, was alleen de
werkster in de kamer geweest, zo had de
als getuige gehoorde buffetjuffrouw, aan
wie het geld toebehoorde, verklaard.
toestand zoals die een ogenblik ge
weest is in de eerste dagen van Ja
nuari toen de loonsverhoging was
ingegaan, doch de prijsstijgingen
nog niet waren gevolgd?
Moet in deze loonronde tot uitdruk
king komen dat de arbeider gaat
meedelen in" de steeds stijgende
welvaart van ons land?
In het eerste geval is het een kwestie
van rekenen en die berekeningen zijn
niet zo ingewikkeld als ze vroeger wel
eens geweest zijn. Stelt men het prijs
indexcijfer van 1949 op 100, dan komt
men voor Januari 1954 op 123 voor
15 Juni 1954 echter al op 127, een stij
ging dus met 4 punten, zeg 3>/2 pet.
Wil men dus op het peil van 1 Januari
terugkomen dan zou een loonronde no
dig zijn van drie a vier procent, af
hankelijk van de ontwikkeling in de
laatste maanden.
het wiel van de Russische plannen
werd gestoken.
Alles pakte toen zo heel anders uit,
als de leiders in het Kremlin zich had
den voorgesteld. Geen wonder, dat Mo-
lotof liever niet herinnerd wil worden
aan de datum van 23 Augustus 1939 en
dit ondanks het feit, dat hij toen een
van zjjn opzienbarendste resultaten
boekte van zijn gehele loopbaan.
Velzen is de staf van Polygoon-Profilti bezig met het vervaardigen van een
kleurenfilm van dit bedrijf. De rolprent krijgt de titel „Uit vuur en vlam”.
Er is naar gestreefd om door deze unieke documentaire voor Nederland de
kijkers een zo goed mogelijk inzicht te geven in het leven en werken van
de arbeiders in dit bedrijf. Door de hitte, veroorzaakt door de ovens, bracht
het maken van de opnamen grote moeilijkheden met zich. Bovenstaande foto’s
zijn gemaakt bij het filmen van een ruw-ijzer-aftap. De opnamen werden
gemaakt bij een temperatuur van 1400 graden Celsius!
wekt u de absurde indruk, dat God al
leen maar ten tonele verschijnt als de
dingen (voor ons tenminste) mislopen,
en voor de rest zijn zaken kan laten
behartigen door landbouwdeskundigen
en meteorologen. Wat wij dan „vroom”
bedoelen is metterdaad een zeer beden
kelijke versmalling van Gods operatle-
terrein.
huidige economische situatie
veranderen van het systeem van
keuring en zover is men nog niet.
Ongetwijfeld is voor velen de meest
interessante vraag deze, met hoeveel
procent het loon bij een eventuele
loonronde omhoog zou gaan. Het is
niet waarschijnlijk, dat de S.E.R.-com-
missie zich hierover in details zal uit
spreken, al is het niet uitgesloten dat
men een bepaald percentage zal aan
geven om de gedachten te bepalen. De
vraag over het „Hoeveel?” zal meer
een strijdvraag zijn tussen werkgevers
en werknemers in de Stichting van de
Arbeid. En dan valt het hele complex
van vragen in wezen in twee punten
uiteen:
a. Is het slechts de bedoeling terug te
keren tot het uitgangspunt, dus de
sarabië en een deel van Polen be
schouwd als zijnde te behoren tot de
Sowj et-invloedssfeer
Op grond van deze overeenkomst gaf
Hitler op 1 September 1939 zijn legers
bevel Polen aan te vallen. Op 17 Sep
tember rukten Sowjet-troepen vanuit
het Oosten dit land binnen, ogenschijn
lijk om de Oekrainers en Wit-Russen
te „beschermen” tegen de Duitsers. Elf
dagen later tekenden Duitsland en
Rusland een overeenkomst, waarbij
Polen tussen de beide landen werd
verdeeld.
Daarop volgden de Baltische landen,
Finland werd
Deze herziening, die voor
1981 tot uitkomsten voert,
die rond 1 millioen hoger
liggen dan de uitkomsten
van de eerder gemaakte be
rekeningen, is noodzakelijk
geworden, omdat het ge-
’s-GRAVENHAGE, 20 Aug. boorteniveau, mede ten ge-
Over nauwelijks dertig
jaar, in 1981, zal ons land
een totale bevolking heb
ben v. omstreeks 14.270.000.
Dit betekent een vermeer
dering ten opzichte van
1951 met ruim 4 millioen.
Het Centraal Bureau voor
de Statistiek heeft uitgere
kend, dat de bevolking van
Nederland sneller groeit,
dan bij vorige voorspellin
gen werd verwacht. Daar
om is een nieuwe prognose
gemaakt, die hier op neer
komt, dat er in 1981 mini
maal 13.168.000 mensen in
ons land wonen en maxi
maal 15.373.000. Neemt men
daarvan het gemiddelde,
dan komt men tot een cij
fer van 14.270.000.
Of de werkgevers hiermee zullen
instemmen is een geheel andere kwes
tie. In principe zullen zij er niets op
tegen hebben dat ook de arbeiders
delen in de gestegen welvaart maar
het is wel zeker dat zij niet bereid zul
len zijn die stijging over de hele linie
van het bedrijfsleven in een bepaald
percentage te laten uitdrukken. Het is
niet onwaarschijnlijk dat zij op dit
punt hun verklaring van niet-mede-
werking gestand zullen doen: slechts
loonsverhogingen na bedrijfstaksgewijs
overleg zal ongetwijfeld hun devies
zijn.
Zal dit dan een strijdpunt moeten
worden tussen werkgevers en werkne
mers? Wij hopen van harte dat men
dit zal vermijden, want het is niet no
dig. Daar men het in grote lijnen eens
is over de noodzaak van een nieuw
loonvormingssysteem moet men elkaar
ook hierin kunnen vinden. Als de
werkgevers zich accoord verklaren met
een loonronde van drie a vier procent
zullen de vakcentralen o.i. zoveel zelf
beheersing moeten opbrengen dat zij
de „welvaartsdeling” willen overlaten
aan het bedrjjfstaksgewjjze overleg,
ook als deze procedure wat langer zou
duren dan het stelsel van verplichte
loonrondes. Waarbij het duidelijk is
dat men niet ver zal komen als men
elkaar niet vertrouwt en begint met
overvragen en onderbieden!
Het zal echter wel half Septem
ber worden voor en aleer men een
duidelijker inzicht in al deze vragen
zal kunnen krijgen. Nog altijd heeft
de Regering de beslissende stem en
het zal nog wel even duren voordat
in de Stichting van de Arbeid vol
doende overleg is gepleegd om zich
met een gedocumenteerd verzoek tot
We hebben dit alles niet geschreven
om een aardig stukje wereldgeschiede
nis, zoals dit achter de schermen is
geschreven, op te halen. Zeer zeker
niet. Wanneer we de wereld van van
daag bekijken, dan is er geen Hitler
meer om de aspiraties van het Kremlin
te dwarsbomen, daarvoor behoeft men
in Moskou geen angst te hebben. Er
zijn nu andere machten, die proberen
de Sowjet-diplomatie te doorgronden.
Nog altijd streven de communisten
naar een wereld verdeeld in „invloeds
sferen”. Ze beraden nog steeds het
zelfde stokpaardje als 15 jaar geleden.
Wat de richting van die aspiraties
betreft is er ook nog weinig veranderd.
Immers, hoe hebben de Sowj ets gepro
beerd om in Perzië invloed te krijgen
en hoe is men in het Kremlin in woe
de ontstoken, toen bekend werd, dat
de Ver. Staten pogingen deden bases
in Pakistan te krijgen. Nog altijd heb
ben de Sowj ets het oog gericht op het
Nabije Oosten om een uitweg te heb
ben via de Middellandse Zee. In dit
licht bezien is het zo vreemd niet, dat
de Westelijke landen prijs stellen op
een hechte defensie, ook in het Mid-
den-Oosten.
Het doel, dat Molotof thans nastreeft
is de niet-communistische landen er
van te overtuigen, dat de regionale de-
fensieverdragen overbodig zijn, omdat
de Sowjet-Unie alleen geïnteresseerd
is bij een „vreedzaam naast elkaar be
staan”. Niets wjjst er op, dat Moskou
ook maar iets minder vastbesloten is
zijn „invloedssferen” uit 'te breiden,
dan 15 jaar geleden. En het is ook
daarom, dat Molotof maar liever niet
herinnerd wil worden aan dat befaam
de pact, dat hij met de Duitsers sloot.
door Rusland aangevallen. Ofschoon
de Finnen veel geringer in aantal wa
ren, hielden zij 105 dagen heldhaftig
stand, doch moesten er tenslotte mee
accoord gaan, dat een tiende deel van
het land aan de Sowjets ging behoren.
In Juni 1940 bezetten de communis
ten Estland, Letland en Litauen en nog
dezelfde maand namen zij Bessarabië
en Boekowina van Roemenië over.
Y Tolgende week om precies te
zijn op 23 Augustus a.s .zal
het vijftien jaar geleden zijn,
dat de Russische minister van Bui
tenlandse Zaken, Molotof, -en de
toenmalige Duitse minister van Bui
tenlandse Zaken, Joachim von Rib
bentrop, het zgn. non-agressie-
verdrag sloten, waarbij Rusland en
Duitsland plechtig beloofden, geen
oorlog tegen elkaar te zullen voeren.
De geschiedenis heeft geleerd, dat
ook dit verdrag geen lang leven be
schoren is geweest en men kan zeg
gen, dat deze overeenkomst, waarin,
de „invloedssferen van beide lan
den” werden verdeeld, de aanleiding
is geworden tot het uitbreken van
de tweede wereldoorlog.
Een van de gewichtigste gevolgen
van het verdrag van 23 Augustus 1939
was, dat het heeft geleid tot verdere
onderhandelingen, waarbij Molotof een
nadere uiteenzetting gaf van Ruslands
bedoelingen om niet alleen bepaalde
gebieden in Europa, maar ook belang
rijke delen van het Nabjje Oosten en
Azië in zijn macht te krijgen.
Het gehele verloop van deze Duits-
Russische samenzwering wordt ons
meegedeeld in een document, dat ge
vonden werd toen de Amerikaanse en
Britse legers in 1945 het archief van ’t
Duitse ministerie van Buitenlandse
Zaken in beslag namen. Verscheidene
van de gevonden papieren dragen de
handtekeningen van Molotof en Stalin.
De overeenkomst, die in Augustus
1939 te Moskou werd getekend, werd
door Russische en Duitse woordvoer
ders voorgesteld als een non-agressie-
pact. In werkelijkheid was het een
overeenkomst om oorlog te voeren te
gen andere staten. Uit de gevonden
documenten blijkt, dat het verdrag een
geheim protocol bevatte, waarbij Oost-
Europa tussen de beide landen werd
verdeeld. In dit protocol worden Est
land, Letland, Litauen, Finland, Bes-
Nog bedenkelijker wordt het, wan
neer wij de catastrofale gebeurtenissen
in de natuur en de geschiedenis door
zichtig willen maken.
Wij bedoelen daarmee, dat men con-
clusie’s gaat trekken, en gaat zeggen:
dit of dat gebeurt hierom of daarom.
Op zichzelf is het natuurlijk waar,
dat alle dingen „ergens om” gebeuren.
God doet niets zinloos. Er Is een god
delijke samenhang in alle gebeurtenis
sen, en ook een winterse of herfstach
tige zomer is geen losse schakel in een
reeks van onsamenhangende toevallig
heden.
Een andere vraag Is echter of wij de
pretentie mogen voeren het „waarom”
van deze dingen te kunnen ontdekken.
Er worden nogal eens voorbarige en
lichtvaardige conclusies getrokken.
Jezus heeft ons wel reeds gewaar
schuwd, dat de achttien op wie de toren
van Siloam viel, geen grotere zondaars
waren dan anderen, die er zonder kleer
scheuren afkwamen, maar tot nog roe
hebben wij ons van die waarschuwing
weinig aangetrokken. Wij weten met
de grootste preciesheid en gemakkelijk
heid te vertellen om welke lichtzinnig
heden Gods oordelen over de wereld va
ren. Geen enkel requisitoir van welke
officier van justitie ook kan ons dit
verbeteren. Wij zijn bij Gods verborgen
Raad kind aan huis en hebben het ge
loof verwisseld met aanschouwen. In
onze „ootmoedige” verwatenheid weten
wij dit allemaal precies uit de doekjes
te doen.
Het zal iedereen duidelijk zijn, dat
dit trekken van conclus e’s uit bepaalde
gebeurtenissen niet alleen zeer hoog
moedig, maar ook zeer subjectief is,
omdat iedereen geneigd is een bepaalde
gebeurtenis uit te leggen naar de eigen
kjjk die hij op de dingen heeft. Het Is
mogelijk als zegen te zien wat als straf
en gericht bedoeld is en omgekeerd.
Wij ontkennen natuurlijk niet, dat
speciaal het chaotische in de natuur
lets met de zonde te maken heeft, maar
die zonde kan wel eens ergens anders
liggen dan de meesten vermoeden. Wil
men van verwereldlijking praten, goed,
maar dan zal die verwereldlijking voor
een groot deel wel niet liggen in licht
zinnige feesten en zo, maar juist In de
mateloze energie en de volhardende en
noeste Inspanning, waardoor de mens
met zijn weten en kunnen, zijn land-
bouwvoorllchtingsdienst en bemestingen
en ik weet niet wat al, God het werk
uit de handen neemt. Wij zeggen niet,
dat de progressie In de wetenschap
zonde is, maar dat ze tot de meest hui
veringwekkende graad van zonde kan
voeren, als God er door wordt uitge
rangeerd. Het neutraliteitsstandpunt,
dat in zijn organisatievorm de C van
Christelijk wil schrappen, en In z’n bes
te ogenblikken aan Gods bestaan wel
gelooft, maar met Gods handelen ook
in de natuur in de practyk niet rekent,
ts een van de meest horribele openba
ringen van verwereldlijking.
volg van een voor Neder
landse verhoudingen zeer
groot aantal huwelijken, in
de afgelopen jaren aanzien
lijk hoger lag, dan bij de
vroegere berekeningen
werd verondersteld. Sedert
de tweede wereldoorlog
wordt in Nederland meer
en jonger gehuwd dan
vroeger het geval was.
Voorts is sedert de jaren
19471949 een aanzienlijke
verbetering der levenskan
sen geconstateerd, terwijl
bij de vorige berekeningen
was verondersteld, dat zich
- althans op korte termijn
- geen verdere verbetering
der levenskansen zou voor
doen.
Wanneer men op boven
genoemde cijfers een ge
middelde emigratie van
20.000 personen per jaar in
mindering brengt, dat zal
de toeneming niet vier mil
lioen, doch 3.237.000 bedra
gen. Gaat men uit van 50
duizend personen per jaar,
ret heeft er de schijn van, dat
II de verwarring die er heerst in
1 A de geesten en onder de vol
ken, zich ook van de natuur poogt
meester te maken. We zijn er al aan
gewend geraakt dat veel mensen
jich niet al te veel van zedelijke
normen en wetten aantrekken, maar
dat ock de jaargetijden buiten hun
boekje gaan en zich min of meer
wanordelijk gedragen, zoals bijvoor
beeld in dit jaar de zomer zich in
herfsttenue aandiende, doet
vreemd aan. Het begint er op te
lijken dat het chaotisch een tota
litair karakter gaat aannemen, eh de
vraag is al enige malen serieus ge
steld, of misschien niet atoomproe-
ven en H-bom-explosies mee ver-
a'twoordelijk moeten gesteld wor
den voor de ontwrichting in de nor
male natuurorde.
(Eigen berichtgeving).
GOES, 20 Augustus Dezer dagen is door de loon- en prijzen-
commissie van de Sociaal Economische Raad een rapport opgesteld,
dat als uitgangspunt zal dienen bij het beantwoorden van de vraag
of binnen afzienbare tijd een nieuwe loonronde moet worden door
gevoerd. Dit rapport zal volgende week Vrijdag door de voltallige
S.E.R. in besloten vergadering behandeld worden en als het wordt
goedgekeurd zal het aan de Regering worden aangeboden als een
ongevraagd advies inzake de mogelijkheden en wenselijkheden van
een loonsverhoging. Een dag daarvoor echter, op Donderdag a.s., zal
het rapport reeds onderwerp van discussie uitmaken in de Stichting
van de Arbeid, het orgaan waarin werkgevers en werknemers ver
enigd zijn; op deze belangrijke vergadering zal blijken of beide
partijen zich kunnen verenigen met het principe van een nieuwe
loonsverhoging en of beide partijen ook thans nog een algemeen
geldende loonronde aanvaardbaar achten. Men herinnerde zich in dit
verband dat de gezamenlijke werkgeversorganisaties aan het einde
van het vorig jaar hebben laten weten dat de jongste loonronde van
1 Januari de laatste was waaraan zij wensten mee te werken, omdat
zij thans de tijd gekomen achtten voor een vrijere loonvorming, die
niet alle bedrijfstakken en bedrijven over één kam scheert maar
rekening houdt met afzonderlijke mogelijkheden en moeilijkheden.
Ook de vakverenigingen (met uitzondering van bepaalde groepen in
het N.V.V.) voelen wel voor het systeem, maar het is niet onwaar
schijnlijk dat zij thans toch nog aan een algemene loonronde de
voorkeur geven, omdat men het noodzakelijk acht de sinds 1 Januari
j.l. gedaalde koopkracht (men kan het consumptiebeperking noemen,
maar dit woord is nogal belast door vorige loonrondes!) weer op
peil te brengen. Dit peil acht men n.l. wel een minimum, gezien de
van ons land. Bovendien behoeft het
loonvorming parlementaire goed-
DELING IN DE WELVAART?
Het is echter zeer de vraag of de
werknemers hiermee genoegen zul
len willen nemen, want aan de hand
- van onweerlegbare cijfers kunnen z(
de welvaartsstijging aantonen èn
dat is belangrijk zij kunnen aan
tonen dat de gestegen arbeidsproduc
tiviteit der werknemers in een niet
onbelangrijke mate hiertoe heeft bij
gedragen. En ongetwijfeld zullen zij
op het standpunt staan dat deze toe
nemende productie beloond moet
worden!
Moskou richtte daarop zijn ogen
naar een ander object van verovering.
Op 16 November stelde Molotof aan
Ribbentrop voor een geheim protocol
te sluiten tussen Duitsland, Italië, Ja
pan en de Sowjet-Unie. Hierin zou
volgens hem moeten worden bepaald,
dat „het gebied ten Zuiden van Ba-
toen en Bakoe en zich aansluitend naar
de Perzische Golf erkend zou worden
als het centrum van de aspiraties van
de Sowjet-Unie”.
Het was het uitbreken van de oor
log tussen de beide „bondgenoten in
invloedssferen”, waardoor een spaak in
Van die ontwrichting, of, laten we
het gematigd zeggen: het ongewone In
de natuur, hebben wij allen getuige
kunnen zijn. Oudere mensen, die al het
een en ander hebben meegemaakt, be
weren, dat hun een „barre zomer” als
in 1954, niet heugt. Zij herinneren zich
niet, dat de natuur vroeger ooit zo in
de war geweest Is. In vele huizen In
Nederland werd midden In de zomer
de haard aangezet, en midden Juli
brachten wij In Zeist een weekend door,
dat sterk deed denken aan de tijd zo
om en nabij de Kerstdagen.
Wij hebben in de krar.t kunnen lezen,
welke desastreuze gevolgen dit op al
lerlei gebied heeft gehad en waarschijn
lijk nog zal hebben. Wij vernamen tege
lijk, dat niet alleen Nederland, maar tal
van landen in Europa onder deze onge
wone meteriologlsche structuur te lijden
hebben gehad en door overstromingen
werden geteisterd, waardoor enorme
verliezen aan mensenlevens, te velde
staande gewassen, hulzen en dergelijke
werden geleden.
Het ongewone baart altijd opzien en
stemt tot nadenken.
Het Is daarom ook niet te verwonde
ren, dat menigeen zich afvraagt, wat
toch dit wil zijn. Een begrijpelijke vraag
tegelijk voor een christen, die maar niet
de krant leest om het niéuws en de
sensatie, maar die de krant leest om
te zien hoe God de wereld regeert.
ZOMER
Indien wij bij deze zomer In herfst
tenue dus willen vragen: wat wil toch
dit zijn?, zullen wij goed doen, er yyeer
aan te denken, dat God alleen God Is,
Die het licht schept en Die ook het
licht in donkerheid verandert en de
zomer in herfst.
En als wij soms zeggengelukkig dat
de mens het weer niet in z’n hanoen
heeft, want anders maakten ze daar
ook nog ruzie over, dan hebt u er al
weer naast gegrepen. Een mens van
gelijke beweging als wij (Ella) heeft
niet door z’n wetenschap, maar door
zijn gebed de weerkaarten vastgesteld
en de loop der depressle’s bepaald. Wat
dit slot met het begin te maken heeft,
daar moet u zelf maar eens over na
denken.
Wij willen hier direct aan toevoegen,
dat, hoe begrijpelijk het ook is, dat men
in al dit ongewone gaat speuren naar
de „vinger Gods”, er toch geen gering
gevaar in schuilt.
Het gevaar zit niet daarin, dat men
de orde en ook de wanorde in de na
tuur In regelrecht verband brengt met
de Voorzienigheid Gods. Dat is ons, om
zo te zeggen met de moedermelk tnge-
geven door onze voortreffelijke Cate
chismus, die ook de schrille tegenstel
lingen van licht en donker, regen en
droogte, vruchtbare en onvruchtbare
jaren niet voor „toevalligheden” ver
klaart, maar zeer direct met Gods „Va
derlijke hand” in verband brengt. Er
zijn duizenden, die nooit hoger klimmen
dan de uitkijkpost van het K.N.M.I. in
De Bilt, en voor de „natuurwetten”,
ook de meest grillige, het laatste en
hoogste woord spreken. Tegenover deze
koude en verwaande „natuur”-beschou-
wlng, die meer van de metereoloog dan
van God verwacht, kan het kinderlijke
Voorzienlgheidsgeloof, dat Gods hand
dit alles doet, niet anders dan weldadig
aandoen.
Het gevaar schuilt tn een andere
hoek. Het moet ons namelijk opvallen,
dat velen alleen dën gaan nadenken en
mln of meer verwonderd ópkijken, als
•r iets opvallends en ongewoons ge
beurt. Dit opvallende en verrassende
wordt dan gezien als een bijzonder „in
grijpen Gods”.
Dat is het natuurlijk ook wel, want
er Is „geen kwaad in de stad, dat de
Here niet doet”, maar het bezwaar, dat
wij tegen een dergelijk opvatting moe
ten maken is, dat men het „Ingrijpen”
Gods tot dit ongewone en opvallende
bepèrkt.
Prof. Berkouwer spreekt in dit ver
band ergens terecht van een fragmen
tarisering van de Voorzienigheid Gods.
D.w.z, dat men God wel ziet opereren
b> een bepaalde sector van het gebeu
ren in de natuur (of in de geschiedenis)
zosls b.v. nu In het zeer onzomers ge
waad van de zomer die wij nu beleven,
maar dat God geen enkele rol schijnt
te spelen, als alles „gewoon” en „nor
maal” verloopt.
Dit Is ’n zeer willekeurige versmalling
van het operatleterrein Gods.
Men gaat dan selecteren.
Uit verschillende rampen en abnor
male zomers en winters wordt dan een
oemlezlng samengesteld, en wij zeg
gen tegen elkaar: Ziehier nu Gods vin
ger. Dit is het bijzondere Ingrijpen Gods
10 de natuurorde.
Wij moeten hier met grote nadruk
regen protesteren.
Want op deze wijze wordt een groot
eel, en eigenlijk het grootste deel, aan
belei^ onttrokken, zij het dan ook
“bewust. Het abnormale en ongewone
J"1 zlcb tenslotte maar spaarzamelijk
r (anders zou het niet ongewoon
meer zijn). 6
Als regel voltrekken de dingen zich
sewoon en normaal. In wezen is echter
tiid "^e)vone” opeenvolging der jaarge-
V en, het ontkiemen en volgroeien van
oogst, de afwisseling van regen en
.PnneLCh^n een even groot wonder als
0.‘™°male catastrophe. Hier „grijpt
nu» evenS°ed in”, ook al zien wij dat
niet zo duidelijk.
«u v? ongewon* verschuivingen
ger ersch6nSelen spreken van Gods vin-
daarea Gods ingrtjpen, dan hebben wij
dat rtgeen enkel bezwaar tegen, als men
allea an maar e'en nadnikkeljjk doet als
"gewoon” verloopt. Want anders
dan kan over de periode
van 1951-1981 toch nog al
tijd een bevolkingsaanwas
van 1.987.000 verwacht wor
den.
Anders gezegd: de bevol
kingstoename zonder emi
gratie bedraagt 40 procent,
met 20.000 emigranten 32
procent, en wanneer er 50
duizend per jaar emigreren
20 procent. Deze cijfers lig
gen toch altijd nog aan
merkelijk onder die van
1921—1951. Toen nam de
bevolking met 50 procent
toe. Bij een voortduring der
emigratie op het huidige
niveau zal de bevolkings
aanwas dus aanmerkelijk
minder dan, dan de afge
lopen 30 jaar het geval
was. Dit neemt evenwel
niet weg, aldus het C.B.S.,
dat zelfs bij een emigratie
van 50.000 mensen per jaar
moet gerekend worden op
een toeneming der bevol
king van 10.2 millioen in
1951 tot 12.2 millioen in
1981.
ragaal
w
