Indrukwekkende demonstratie van
m een
kerkelijk samengaan in Evanston.
I
I
I
I
I
s
I
I
I
I
S
Bedoeïn vond oude handschriften
I
grot bij de Dode Zee.
„UIT HET LAND VAN DE BIJBEL”
boeiende tentoonstelling geeft overzicht
Palestijnse
13
I
geschiedenis.
eeuwen
van
en
en
I
't £.icM..
Traint u-cuz de, Ztmen v-cuz
rw
Expositie in Haags Gemeentemuseum.
Ezelskinnebakken
Astartebeelden
krauwels;
Menorah’s.
mensen,
O
UIT DE S
„Festival of faith” boeide honderdduizend
Leidraad en woordenlijst der
Nederlandse taai.
I
„Maximum-kaart”
van de K.L.M.
Uitrusting der Zuid-
Koreaanse troepe11,
WASHINGTON, 20 Aug. Naar K«ulf'
uit militaire bron verneemt, beeft ‘'®e
rika het plan om veel uitrustingsstuk*^
achter te laten ten behoeve van de
20 divisies bestaande Zuidkor®33®*
strijdkrachten, een en ander teneinde
gevechtskracht van de Zuidkoreaneu
versterken na het vertrek van de
Amerikaanse divisies uit Zuid-K<>re3'
Ouder dan het O,T.
ZEEUWSCH DAGBLAD
...d
Op zoek naar verdwaalde geit..,
Verborgen; vergeten.
Internationale conferentie
Vrije Evangelische gemeenten.
Ruïnes in verdiepingen.
Weinig bewaard.
Zaterdag 21 Augustus 1954
éi
Israëlische voorwerpen.
De Wereldraad van Kerken,
Van wanneer?
Menorah bleef branden.
1
WAAROM VREZEN?
mels:
aiairnKMi'iitiM'»»
«sï6>oss®> <&se> <a#e> <&#e> <&se>
I
s
In de tuin van het Britse consulaat te
Chania (Kreta) is een staaf dynamiet ont
ploft. Behalve gebroken ruiten is er geen
schade. De politie heeft een onderzoek
ingesteld.
,r vaa
Zuid-
Hoe zijn deze handschriften, veilig en
wel geborgen in aardewerk, in de grot
bij de Dode Zee terecht gekomen? Er is
een theorie, die zegt, dat ze in de tijd
van de Maccabeeën zijn opgeborgen. An
deren zeggen, dat de rollen deel hebben
uitgemaakt van een bibliotheek van de
secte der Essenen, een vrome Joodse sec-
te, die de rollen moest verbergen tijdens
de Joodse opstand tegen Rome. Toen in
het jaar 70 na Christus deze strijd met
de val van Jeruzalem beslecht werd, kre
gen de Essenen geen gelegenheid meer,
hun schatten uit de grot te halen. Ze
raakten vergeten tot die Bedoeïn enkele
rollen vond.
Volgens geleerden moeten er veel meer
geweest zijn. Er wordt gesproken van
vijftig potten en tientallen rollen. Maar
er zijn maar vier boekrollen gevonden:
een synagogerol van de profeet Jesaja,
een commentaar op het boek Habakuk
en een aantal psalmen, die niet in de
Bijbel voorkomen.
Over de vondst is veel gepubliceerd
en nog steeds worden de onderzoekin
gen naar herkomst en inhoud voort
gezet. Maar fragmenten vormen het
stralend slotaccoord van een tentoon
stelling in Den Haag, enkele door de
tijd aangevreten perkament-delen, vol
met levendige Hebreeuwse lettertekens.
's-GRAVENHAGE, 20 Aug. De Vrije
Evangelische gemeenten zullen van 15
September te Hilversum een internatio
nale conferentie houden. De conferentie
zal worden geopend door ds Joh. Gustafs-
son uit Zweden, waarna de secretarissen
uit verscheidene landen mededelingen
over de stand van zaken zullen doen en
de vertegenwoordigers van die landen
zullen spreken, 's Avonds wordt in de
Vrije Evangelische kerk te Hilversum een
openbare samenkomst met de gemeenten
gehouden, waarin verschillende sprekers
het woord zullen voeren.
De samenkomsten op 2, 3 en 4 Septem
ber zullen gewijd zijn aan de bespreking
van uiteenlopende onderwerpen.
Gebruikt-aardewerk uit de periode van ’t verdeelde Koninkrijk (930586 v.
Chr.). In Juda bleef deze ceramiek eenvoudig.
~c~~i klank meer: de werkelijk
heid van de levende God heeft
hem aangegrepen.
Daarom zegt hij:
grijpend is deze plaats!”
„FESTIVAL OF FAITH”
's Avonds evenwel ontving de assem-
blée een nog duidelijker bewijs van de
massale belangstelling, die voor de eer-
Amerikaanse bodem bestaat. Het enor-
ste samenkomst van de Wereldraad op
me voetbalstadion van Chicago, Sol
diers Field, was tot de laatste plaats
gevuld met een menigte van 100.000
mensen, terwijl nog 30.000 buiten het
stadion het gesprokene via luidsprekers
volgden. Xn het „Festival of faith”, dat
hier werd opgevoerd, lag de climax van
de openingsdag.
Uiterlijk een massaal en tot in finesses
geregistreerd spel, waaraan 4000 mede
werkers deelnamen, werd het in wezen
een demonstratie en proclamatie van het
christelijk geloof in deze tijd. Het was
geen kijkspel, hoewel de balletgroepen in
hun kleurige gewaden onder het licht van
500 schijnwerpers aller ogen gevangen
hielden, het was evenmin een concert,
ondanks de massakoren van 2500 zangers,
de groepen bazuinen, het voortreffelijk
orgelspel en de carillonbespeling, het was
geen declamatie-avond, ofschoon de dictie
van de „verteller” velen in het geheugen
zal blijven. Met dit alles tezamen greep
het „Festival of faith” naar een hoger
doel: deze massale menigte te verenigen
tot één gemeente in haar godsdienstbe-
oefening.
De tienduizenden werden in het ge
beuren betrokken, zij antwoordden met
het spreekkoor op de vraag „Waarom
zijt gij hier gekomen?” met een breed
ruisend antwoord; „Wij zijn gekomen
dm God te dienen en te aanbidden”. Er
gens in het spel rees het ganse stadion
overeind en zong het „Halleluja”, of
verenigde zich in ’n gemeenschappelijke
schuldbelijdenis, besloten met het door
allen meegebeden Onze Vader.
ZIN EN DOEL.
In drie acten beeldden de 168 leden
van de balletgroep op het brede gazon in
telkens wisselende belichting de gang van
de Bijbelse boodschap uit: Schepping,
Verlossing, Voleinding. In alle talen van
de 48 deelnemende naties sprak een stem:
„Christus de hoop van de wereld” en van
de vier windstreken werden de vlaggen
der aanwezige naties aangedragen naar
het centrum van het wijde veld, waar het
embleem van de Wereldraad van Kerken
blinkend oplichtte. Zin en doel van dit
boeiend borduurspel van zang en spel,
dans, muziek en Bijbelse boodschap werd
in een kort en helder woord aangegeven
door onze landgenoot dr W. A. Visser 't
Hooft, de secretaris-generaal van de We
reldraad van Kerken, die door de jour
nalisten hier wordt gewaardeerd om zijn
zakelijke uiteenzettingen en zijn talen
kennis. „Wij zijn hier, zo zei hij vanaf de
10 m hoge sprekerstoren, niet om een
grootse idee of een nieuwe ideologie te
proclameren, maar de grote daden, die
God gedaan heeft en beloofd. Wij zijn
hier om daarop te antwoorden”.
Een duidelijker antwoord op wat de
assembiée van Evanston wil zijn en doen,
had zij by haar opening niet kunnen ge
ven. Na dit grootse getuignis is de assem-
blée begonnen aan twee weken hard en
moeilyk werk.
Fragment van de Jesaja-rol, zoals die gevonden werd in een grot bij de Dode
Zee. Gedateerd in de eerste eeuw voor Christus en dan 1000 jaar ouder dan
de tot nog toe bekende handschriften van de z.g.n .Masoreten. Met infrarood-
stralen kunnen ook de slecht leesbare gedeelten ontcijferd worden.
beeldjes opgegraven. Vrouwenfiguren met
een leeuwenkop. Vruchtbaarheidsgodin-
nen. De voorbeelden ervan waren aange
slibd op de kustvlakte, waarover zoveel
verkeer en handel trok. En Israëlieten
namen de beeldjes en kozen ze als voor
beeld. Telkens weer.
werelddelen, Afrika, Azië
grond is heftig en
Reeds tientallen jaren fascineert Pa
lestina de opgravers. Ze hebben er de
grond omgewoeld en ze vonden er de
bewijzen van een niet aflatende strijd,
van telkens nieuwe bewoners en tel
kens andere invloeden. Nu zijn ver
schillende van die vondsten bijeenge
bracht op een tentoonstelling, die hoe
wel oorspronkelijk alleen voor de Ver
enigde Staten bestemd ook in Europa
een rondgang zal maken. Den Haag
was de eerste Europese stad, die de ex
positie mocht herbergen. „Uit het land
van de Bijbel", heet deze presentatie
van Palestijnse vondsten.
De Haagse tentoonstelling vat alles sa
men in één schematische voorstelling. Er
wordt een dwarsdoorsnede van een kunst
matige heuvel, een teil, getoond. Zo’n teil
is eigenlijk een ruïne in verdiepingen.
Eenmaal lag er „gelijkvloers” een stad,
een nederzetting. Er kwam een vijand, heeft?” De profeet zei het niet zonder
die huizen en muren met de grond ge- reden. In Palestina werden de Astarte-
Naar verhouding is er echter weinig
uit deze Israëlische periode gevonden. En
wel om twee redenen: geheel Palestina
leverde verhoudingsgewijs minder spec
taculaire vondsten dan bijvoorbeeld
Egypte en Mesopotamië. Er werden geen
tempelresten gevonden. Grote beelden en
uitgebreide inscripties trof men niet aan.
De ploeg van de oorlog ging immers te
vaak over dit strijdtoneel. Egypte en Ba-
bylonië, Byzantijnen en Arabieren, Ara
bieren en Kruisvaarders ze hebben er
Hoe lang heeft het strenge verbod, af
beeldingen van God, mens of dier te ma
ken, zijn gelding behouden? Tot diep in
het Christelijke tijdperk zeker. Maar dan
brengt de tentoonstelling een gedeelte
van een mozaïekvloer uit de synagoge
van Beth Alpha. De geschiedenis van
Abraham en Izaak op de hoogte van Mo
ria is er op afgebeeld. In de stijl van
Byzantium, maar primitief. Het bijschrift
is onthullend: „In de dagen van Rabbi
Abbun begonnen zij weer voorstellingen
te maken op mozaïeken en hy legde hun
niets in de weg”. Deze vermelding vindt
men in de Palestijnse Talmud en betreft
de vierde eeuw na Christus.
„hoe aan-
s!”
Zo komt de Here tot U met
Zijn woord van enkel goedheid
en heil. Zo openbaart Hij Zich
in de Here Jezus. Een God, die
de goddelozen rechtvaardigt.
Dat is nu eenmaal Zijn welbe
hagen. Een God, die de zonde
niet verdoezelt, maar ze uit
delgt en verzoent en tot U zegt:
geloof in Mij, Uw God en Hei
land! F. D.
lijk maakte. De ruïne werd geëgaliseerd
en een volgend geslacht bouwde een
nieuwe stad op de oude plaats. Er is een
geval bekend, waarbfj men in een teil
van acht-en-twlntig meter hoogte resten
van twintig verschillende steden aantrof.
De tentoonstelling vangt dan ook aan
in een grys verleden, duizenden jaren
vóór de geboorte van Christus. Men vond
in Palestina grotten met stenen hand
bijlen en met de kies van een olifant.
Prae-historisch dus. Maar later komen
de woningen en het vroegste aardewerk.
In een volgende periode bakten de Ka-
naanieten hun kommen in rood en zwart
aardewerk en ze geloofden aan de kracht
van vervloekingen, getuige een aantal
spreuken, die eerst vervloekte vorsten,
dan vervloekte landen, vervolgens de
bondgenoten en tenslotte de eigenlijke
vervloekingsformule vermeldden. Egypte
valt Palestina binnen en beïnvloedt de
bevolking. Mycene laat zich gelden. En
dit bronzen tijdperk sluit af met bronzen
beeldjes van bekende góden: Baal en
Astarte.
Maar men voelt zich eerst recht
thuis in het Israëlitisch tijdperk, dat
overigens meer prozaïsch het ijzeren
tijdperk in de Palestijnse geschiedenis
is. Dan zijn er opeens voorwerpen, die
overbekend zijn uit de Bijbel, maar die
werkelijk gaan leven.
We kennen het verhaal van Mozes, die
een slang van koper maakte en op een
stang plaatste. In een van de vitrines
kronkelt een bronzen slang. Naar een
dergelijk voorwerp hebben de zieke Jo
den gekeken en ze werden genezen
Simson nam een ezelskinnebak en ging
de Filistijnen te lijf. Het verhaal krijgt
des te meer kleur, wanneer men zo’n
kinnebak ziet, licht in de hand, maar kei
hard als wapen. En het was niet zo heel
vreemd, dat Simson over dit wapen kon
beschikken. In zijn tijd werd een kinne
bak nog gebruikt als sikkel en als be
waarplaats voor vuurstenen.
De opgravers hebben zich kunnen uit
leven in Megiddo. Voor Farao Thotmes
III gold deze vesting voor duizend ste
den, zo sterk was haar positie. Ook later
is er fel om de stad gestreden, door Barak
en door Josia. Maar Megiddo kan ook in
verband gebracht worden met koning
Salomo, die er een wagenstad inrichtte.
Bij eerste opgravingen vond men het ze
gel van Sjema, de dienaar van Jerobeam.
Later werden de stallen van Salomo
blootgelegd en gereconstrueerd. Ook vond
men het paleis van de stadhouder Baana
in die ruïneheuvel Teil el Mutesellim,
heuvel van de stadhouder, de plaats, waar
Megiddo eens lag.
s
I
I
I
I
I
(Van een speciale A.N.P.-correspondent)
EVANSTON, 19 Aug. De tweede assembiée van de Wereldraad van Kerken,
die Zondag te Evanston begon, is met een indrukwekkende demonstratie van ker
kelijk samengaan ingezet.
De First Methodist Church zag een bonte menigte binnen haar muren, toen in
de reeds geheel gevulde kerk de stoet van gedelegeerden van 160 Chr. kerken bin
nenschreed, een kleurenmengeling van kerkelijke gewaden en alle denkbare
huidskleuren ter wereld.
„Wij zjjn van plan bijeen te blijven” luidde het thema van de predicatie door
bisschop J. Bromley Oxnam, de president van de Wereldraad, en het antwoord
van de duizenden in de kerk lag opgesloten in het gezamenlijk bidden van het
Onze Vader in velerlei talen en in de machtige samenzang: „In Christus is noch
Oost noch West”.
Een grotere menigte nog was samen in
de eerste officiële zitting, die 's middags
in de enorme Mc Gaw Hall gehouden
werd en waar prof. Robert L. Calhoun
van Yale en prof. Edmund Schlink van
Heidelberg het grote thema van deze as
semble „Christus de hoop van de we
reld” diepgaand en van verschillende zij
den belichtten. Vele bezoekers uit Chi-
’s-GRAVENHAGE, 20 Augustus Ieder weet haast wel op de
wereldkaart Palestina te vinden, het Land der Belofte. Het was een
klein land, kleiner nog dan Nederland. Het strekte zich uit „van Dan
tot Berseba”, dat wil in Nederlandse verhoudingen zeggen van Uit
huizen tot Eindhoven. Maar het is ondanks zijn geringheid van het
grootste belang geweest: Palestina nam een sleutelpositie in tussen drie
- - - - en Europa. Om het bezit van deze strook
herhaaldelijk gestreden.
bloedig gestreden, vele herinneringen zijn
verloren gegaan. De Romeinse bezetting
heeft het hare aan deze verwoesting bij
gedragen. Maar men heeft ondanks dat
gegraven en voorwerpen gevonden, die
een beeld completeren.
De tweede reden ligt dieper. Op de
muren van het Haagse Museum staat de
Wet der Tien Geboden geschreven. In
Hebreeuwse karakters. En in de ver
trouwde Nederlandse letters. Twee van
deze geboden klemmen hier het meest.
Het eerste; Gy zult geen andere góden
voor mijn aangezicht hebben. En het
tweede: Gij zult u geen gesneden beeld
noch enige gelijkenis maken.
Maar aan de wand is een tweede Bij
beltekst, de keerzijde van Horeb. Jesaja
duizend malen verontwd&rdigd over al
tijd weer beeldendienst, zegt ergens, snij
dend en scherp: „Wie vormt een god en
giet een beeld, waarvan hij geen baat
Sta op, o Held.
Voer uw gevangene weg, o Glorierijke.
Roof uw buit, o Sterke.
Leg uw hand op de nek uwer vijanden
en plaats uw voet op de hopen gesneuvelden.
Sla de volken, uw benauw ers,
en uw zwaard verslinde het schuldige vlees
Vervul uw land met heerlijkheid
en uw erfenis met zegen.
Een menigte van vee zij op uw velden,
zilver, goed en edelstenen in uw paleizen.
O Sion, verheug u zeer
Verschijn onder vreugdekreten, o Jeruzalem.
Jubelt, gij steden van Juda,
Opent steeds uw poorten
dat men u brenge het vermogen der volkeren
dat hun koningen u dienen,
al uw verdrukkers zich voor u ter aarde werpen
en het stof van uw voeten aflikken.
Dochters van mijn volk,
breekt uit in jubeltonen,
tooit u met kostbare sieraden.
(Gedeelte van een handschrift, dat uit de eerste of tweede eeuw vóór
Christus moet dateren en dat handelt over „De Strijd van de Zonen van het
Licht tegen de Zonen van de Duisternis”. Het handschrift bevond zich onder
de in 1949 in een grot ten Zuiden van Jericho gevonden Hebreeuwse perka
mentrollen.
's-GRAVENHAGE, 20 Aug. Binnen^*'
zal bij het Staatsdrukkerij en Uitgeverij
bedrijf verschijnen de leidraad en woor
denlijst der Nederlandse taal, samenge
steld door een commissie van ïvenei'W
se en Belgische deskundigen, die in 1”
is ingesteld bij besluit van de toenmalig®
ministers van Onderwijs der beide W
den.
Leidraad en woordenlijst zijn een ui
voering van het Belgische spellingsbesiw
van 1946 en de Nederlandse spelling*®
van 1947, waarbij een regeling werd vod'
geschreven met betrekking tot de soM
wijze van het voornaamwoordelijk S®
bruik, het gebruik van tweedenaamvau-
vormen, de schrijfwijze van bastas
woorden en de tussenklanken in same
stellingen. Tevens worden hierin voor
spelling van de spraakklanken, de v I
deling van de woorden in lettergiep
het gebruik van het koppelteken, I I
deelteken en het weglatingsteken en I
en aanwijzingen gegeven. I
r
’s-GRAVENHAGE, 20 Aug. Zoals is
aangekondigd zal de PTT op Maandag 23
Augustus een postzegel uitgeven met de
beeltenis van dr A. Plesman. Ter gele
genheid hiervan zal de KLM een prent
briefkaart met hetzelfde portret, doei
voorzien van deze postzegel die vervol
gens zal worden afgestempeld te ’s-Gra-
venhage, de stad waar dr Plesman werd
geboren, leefde, werkte en overleed.
Op deze wijze ontstaat een maximum-
kaart, een maximum aan overeenkomst
tussen postzegel, prentbriefkaart en af
stempeling. De KLM zal deze kaart aan
enige van haar relaties, in het bijzonder
in het buitenland, toezenden. Het ligt oei
in de bedoeling de kaarten via de post-
zegelhandelaren voor verzamelaars be
schikbaar te stellen.
-
In het Haagse Gemeentemuseum
wordt tot 6 September a.s. een
een tentoonstelling gehouden, die
gewijd is aan het Land van de
Bijbel, Palestina. In enkele Ame-
rikaase steden heeft de expositie
bijzonder veel belangstelling ge
trokken. Wie de tentoonstelling
reeds bezocht, zal dit kunnen be
grijpen: alles wat tot deze expo
sitie behoort, is overzichtelijk
gerangschikt en bevat een keur
van interessante voorwerpen uit
het Heilige Land.
Wil men de Bijbel, en vooral het
Oude Testament, beter leren ver
staan, dan zal men niet moeten
verzuimen bij een bezoek aan Den
Haag, deze expositie te bezichti
gen.
In de artikelen, die wij hierbij pu
bliceren, wordt een en ander ver
teld, waarbij tevens een artikel
gewijd werd aan het hoogtepunt
van deze tentoonstelling: enige
fragmenten van de handschriften,
die destijds zijn gevonden in een
grot bij de Dode Zee.
staat er ook zekerheid over de datering
en die zou dan werkelijk de boekrollen
terugbrengen tot de eerste eeuw voor
Christus.
Dat laatste zou betekenen, dat deze
Bijbelgedeelten 1000 jaar ouder zouden
zijn dan het Oude Testament, zoals het
aan ons is overgeleverd. Bij het onder
zoek van de rollen is komen vast te staan,
dat de Joden hun heilige boeken altijd
met de grootste zorg hebben overgeschre
ven. Deze „oerteksten” veranderen we
zenlijk niets aan de ons overgeleverde
Bijbel.
Wat betreft de andere handschriften:
ze zijn van het grootste belang, omdat
ze een helder licht werpen op het gods
dienstige leven in de eeuwen voor de
geboorte van Christus. Eén van de gevon
den teksten vindt u elders op deze pa
gina. Menige passage van Joodse ge
schriften wordt thans duidelijk gemaakt
door de nieuwe handschriften.
Een Amerikaanse infanteriedivisie
20.000 man. Een Zuidkoreaanse d
10.000 man.
Officieel is medegedeeld, dat u®
de zes Amerikaanse divisies uit
Korea teruggetrokken zullen w01°lltai.
Een en ander, aldus genoemde
re kringen, is in overeenstësmnU1’oj)li,.
de Amerikaanse politiek, om de J
teit van de Amerikaanse strijdkrac i
het Westelijke deel van de Stille
te verhogen en tegemoet te komen
behoefte om in dit gebied een 1
te scheppen.
u P6. herinnert in veel opzichten aan de Psalmen. De Kinderen van
het licht zijn volgens dit handschrift symbolisch de stammen Levi, Juda en
Benjamin. Edomieten, Ammonieten en Filistijnen maken de zonen van de
Duisternis uit. Het lied werd gezongen door de hogepriester, die van de
treden van de tempeltrap het volk aldus voor de strijd aansprak.)
<2#^ <2^ <2^ <3jSu> <3sïa>
cago namen aan deze openingszitting
deel.
„en hij vreesde en zeide-
hoe ontzagwekkend is cle-
t ati-
Gods,
Gen. 28:17,
Het gaat hier over Jacob, de
stamvader van het volk Israel
„En hij vreesde." De schrijver
van dit oude stamverhaal legt
de nadruk daarop. Want dit
vrezen van Jacob is iets unieks.
Iets van deze vreze heeft de
schrijver zelf te pakken. Wie
vertelt nu zulke lelijke dingen
van zijn stamvader, zoals dat
smerige bedrog! Hoe is het mo
gelijk, dat Jacob dit niet ver
zwegen heeft voor zijn jongens.
En dan de nakomelingen, dié
het verhaal van vader op zoon
doorgegeven hebben, geslach
ten lang, voordat het voor het
eerst op schrift gesteld werd.
Daar zit dezelfde unieke vrees
achter. Dit vrezen staat in on-
middellijk verband met de ont
moeting van God. Wat Jacob
misdaan heeft is verschrikke
lijk. En hóe hij het deed: met
vrome woorden n.b. En daar in
het donkere, eenzame Bethel
zag hij kans om in te slapen,
met die schuld op zijn geweten.
Geheel anders, als hij ’s mor
gens opstaat, in het heldere
morgenlicht, door God in de
droom getroost en gezegend.
Toén vreesde hij. Dat komt, om
dat hij God ontmoet heeft. Nu
kan hij niet langer zichzelf be
driegen. Nu ziet hij zich in de
macht van God.
Hoe vreemd is God in Zijn
doen! Geen woord over Jacobs
misdaad, die hem juist nu in al
zijn afschuwelijkheid voor ogen
staat. God geeft hem enkel be
moediging, enkel belofte van
Heil!
Hoe bestaat het! Omdat God
met Jacob wil zijn, de Imma
nuel. Al gaat zijn zonde hem
als een schrikkelijk kruis door
Zijn hart. Voor Jacob is God nu
geen
Het hoogtepunt van de Haagse
Bijbeltentoonstelling vormen onge
twijfeld de handschriften, die in
1947 gevonden werden in een grot
bij de Dode Zee. Het is een vondst
geweest, die direct wereldvermaard
werd. Men had immers opeens de
beschikking over handschriften, die
ouder waren dan welke handschrif
ten van het Oude Testament ook.
In het voorjaar van 1947 dwaalde een
Bedoeïn, een arme herder, in het woes
tijnland in de omgeving van de Dode Zee
een grot binnen. Hij was op zoek naar
een geit, een van de dieren van zijn kud
de. En al zoekend vond hij die grot. Hij
overwoog de mogelijkheid, dat het dolen
de dier in deze grot gegaan was en hij
kroop ook zelf naar binnen. De geit was
er met, maar toen zyn ogen gewend wa
ren aan de halve duisternis, zag hij wel
enkele aarden kruiken staan.
De aarden kruiken, zo bleek hem, be
vatten perkamenten rollen, gewikkeld
in linnen. Hij vermoedde maar heel
vaag, dat deze vondst wel eens belang
rijk kon zyn. In Bethlehem zocht hij
een boekverkoper op en bood zijn
vondst aan. Tweehonderd gulden moet
hij hebben gevraagd voor twee boek
rollen. Voor een beetje los geld heeft
de Bedoeïn tenslotte de rollen maar in
de winkel achtergelaten. Hij verdween
in het stadsgewoel en met hem ver
dween een geheim. Heeft hij alles weg
gegeven? En zo nee, waar zijn de ove
rige rollen. Niemand kent de naam van
de herder. Hij weidt zijn kudde, ergens
bij Jericho.
Nu liggen enkele gedeelten van deze
schat in een vitrine in Den Haag. Een
fragment van het Bijbelboek Jesaja, de
hoofdstukken 52 tot 59. Een tot 1947 on
bekende Dankpsalm, een gedeelte van
een Lofpsalm. En daarnaast staat de
kruik van terracotta, waarin eenmaal
deze rollen verborgen zijn geweest.
Er is tussen de geleerden een strijd ont
staan over de dagtekening van deze boek
rollen. Tweeduizend jaar oud, was de
eerste mening. Nog van vóór de geboorte
van Christus. En bij latere onderzoekin
gen kwam men tot eenzelfde conclusie.
Toch zijn er ook die de rollen niet ouder
schatten dan duizend jaar. In de Middel
eeuwen zouden ze geschreven zijn. Daar
om heeft men gezocht naar een verband
tussen de rollen en het aardewerk, waar
in ze werden verborgen. Wanneer men
kan zeggen, dat het aardewerk speciaal
voor deze rollen is vervaardigd, dan be-
Het gesneden beeld dringt door in de
paleizen en woningen. Na Salomo is er
de deling van het rijk. In Juda blijft men
de doodeenvoudige gebruiksvoorwerpen
vinden. In het Tien-Stammenrijk wint de
luxe het en met de luxe het overnemen
van gebruiken van andere volken. Maar
in Jeruzalem staat dan nog de tempel,
gebouwd volgens hemels bestek. En op
hoogtijdagen brandt er de zevenarmige
kandelaar, de Menorah.
Dat in dubbele zin lichtende beeld
neemt Israël mee in ballingschap. De
tempel blijft roepen. En de Menorah
brandt verder op de voorwerpen van de
ballingen, op hun zegels, op hun gebruiks-
lampen, op stenen stempels, in brons ge
goten. In de tijd van de Maccabeeën is
de Menorah een symbool Is het ook niet
als zodanig begrepen door anderen? Als
Titus in het jaar 70 na Christus Jeruza
lem verovert en verwoest, is de Meno
rah onder de buit. Hij trekt Rome binnen
in zijn zegekar. En er wordt een triomf
boog opgericht in het hart van die oude
stad. De zevenarmige kandelaar staat er
op afgebeeld. En nog altijd zal een Jood
om deze triomfboog heen lopen. De Meno
rah passeert hij niet....
en zeide:
ze plaats! Dit is niet
ders dan een huis
dit is de poort des he-’
>vr> rol C 9 0
