en Amerikaanse in<? Ernstige grondwettelijke bedenkingen van dr Schouten (A.R.) en prof. Oud (V.V.D.) soldaten weer vrij Goese Raad accoord met verlening volkscredit QvanödAqJ) Suriname en de Antillen gelijkwaardige partners in het Koninkrijk Regering zal vandaag antwoorden Gasnota ei aanvaard Na langdurige debatten PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND BB In enkele regels melden wij nog Ministers present C’t DE BILT ZEGT: Aanhoudend koud Verweer Prof. Romme Ook socialisten voor Grondwettelijk bezwaar In een knap, doch niet altijd even sportief betoog, heeft prof. Oud (V.V. D.) zijn bezwaren ontwikkeld. Voor een deel had hij het daarmede moei lijk, omdat zijn fractiegenote Mevr. Fortanier-de Wit zelf in de onderhan- delingsdelegatie heeft gezeten en nim- bezwaar naar Verschrikkelijk akelig ZEEUWSCH DAGBLAD 10e JAARGANG No. 2834 VRIJDAG 16 JULI 1954 AANNEMING VAN STATUUT MET DE WEST IN GEVAAR? de verbin de Jager uit Wolfaartsdijk. Hoofdredacteur: J. D. TROOSTHEIDE Directeur: JACQ DE SMIT Medewerkers: J. A. van Bènnekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeler, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg; Ds D. J. van Dijk, St. Annaland; Ds A. Gruppen, Biezelinge; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; J. Hutfssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; P. Kuijt, Krabbendijke; J. Laport, Goes; J. Moll, Vlissingen; K. C. van Spronsen, Goes; R. Zuidema, Goes. Met hoeveel spanning dit debat door de regering wordt gevolgd en in DAT de raad van Ooster- land heeft besloten tot de bouw van 46 woningwetwo ningen en het plaatsen van 20 Zweedse geschenkwonin- gen te financieren. Voorts werd opdracht gegeven tot Jiet uitwerken van een be stratings- en rioleringsplan. DAT gisteren op de hoek DjjkwelsestraatStations straat te Kapelle de brom fietsberijder J. v. W. uit Ka pelle in botsing kwam met een luxe auto van de heer R. uit Breda. De bromfiets werd flink beschadigd, maar overigens liep dit ongeluk goed af. DAT enkele kinderen uit Ouwerkerk zullen deelne men aan een uitstapje naar en een verblijf van twee we ken in een vacantiekolonie zal de Tweede Kamer voor een belangrijke beslissing worden ge plaatst als het gaat om de aan neming van het Statuut met da West. De vraag is nu maar of de regering in staat zal zijn de ge rezen bezwaren uit de weg te ruimen. Over het debat van gis teren leze men het verslag van onze parlementaire redacteur. RONDVRAAG In de rondvraag heeft de heer Heijboer gevraagd hoe het nu eigen lijk met de muziektent staat. Voor de weinige touristen die Goes trekt maakt deze houten stellage een be roerde indruk. Wethouder van Melle vond de stand van het plankier te gen de stadhuismuur niet onaardig en hij had de indruk dat het aan het geluid ook ten goede kwam. Daar kwam natuurlijk de heer Vermaire tegenop, die erop wees, dat het ge luid er volkomen in ’t niet verdwijnt. Overigens staat er een nieuwe tent als post op de komende begroting, zei burgemeester Ten Kate en die zal eerst behandeld moeten worden. GOES, 15 Juli. De gemeenteraad De heer Oud (V.V.D.) liet van deze twijfel echter niets blijken. „Het is volstrekt uitgesloten dat ik mijn stem zal kunnen geven”, zo concludeerde hij. Daarbij gebruikte hij een tussenzin netje, dat prof. Romme later vernieti gend afstrafte. „Ik ken de verhoudin gen overzee niet”, aldus de heer Oud. „Daar heeft U ontstellend blijk van ge geven”, zo repliceerde prof. Romme. „Ook al vindt U het verschrikkelijk akelig als het Statuut niet wordt aan vaard, U werpt een muur op de weg naar de samenwerking”. Prof. Oud had nl. verklaard geen op positionele rol te willen spelen en een steen op de weg van de regering te willen wentelen. Daarom deed hij de suggestie voor twee moties. In beide voorstellen zij zijn nog niet Inge diend zou moeten worden uitgespro ken, dat aanvaarding van het Statuut niet mogelijk zonder een voorafgaande herziening der Grondwet. En prof. Oud vertrouwde, dat deze wijziging tot stand zou komen. In het ene voorstel werd'de regering in overweging gege ven om het beruchte derde lid van Artikel 55 (de gemakkelijker wijziging van de grondwet) zal vervallen, in af wachting van een grondwetsherzie ning. In de andere motie bleef artikel 55 gehandhaafd, maar de afwijkingen van de grondwet zouden niet mogen plaats hebben, als het tweede hoofd stuk der Grondwet (dat o.a. de troons opvolging regelt) in het geding komt. In beide gevallen zouden de beraad slagingen geschorst moeten worden. Prof. Romme noemde beide gedachten verwerpelijk. Het uitspreken daarvan doet zelfs schade aan de samenwer king. De instelling van een volkscrediet- regeling werd over het algemeen toe gejuicht. De heer Vermaire (Midd.) had gaarne de opmerking van de fi- ninciële commissie overgenomen ge zien om ook de middenstand in de kosten te laten bijdragen. De heer Hey- boer (C.H.U.) zag vele moeilijkheden en vroeg zich af of niet door midden stand en vakbeweging hier iets op touw gezet had kunnen worden. De heer J. J. Knibbe (A.R.) ging in deze met hem mee en had liever de gemeen- paalde hoofdstukken van de Grondwet mag echter niet worden afgeweken, zoals bijv, het hoofdstuk, dat de troonsopvolging regelt. Prof. Lemaire (K.N.P.) sloot zich bij deze opvatting aan. van het Italiaanse Rode Kruis, dat op de berg Simo- no ligt, 73 km verwijderd van Rome. DAT gisteren te Bergen op Zoom zijn geslaagd voor het M.U.L.O.-examen, diplo ma A, N. B. Witte, C. A. van Ëij keren, A. M. Polderman, fG. J. Sonke en A. L. M. van Hoepen uit Kruiningen, Q. Pieper uit Waarde, C. J. M. Wisse uit St Philipsland, M. •J. de Jager, A. J. v. d. Jagt, C. L. de Koeyer en B. J. Korstanje uit Yerseke en C. DAT gistermiddag om streeks 4 uur de bromfietser P. C. uit Zierikzee op het kruispunt MeelstraatMaas straat, verzuimde voorrang DE BILT, 15 Juli. Wisselend be wolkt met enkele buien. Krachtige tot matige wind tussen Zuidwest Noordwest. Weinig verandering temperatuur. Hoogwater Zaterdag 17 Juli: Vlissingen: 2.47 u. 2.04 m., 15.02 u. 2.00 m. Terneuzen: 3.13 u. 2.23 m., 15.30 u. 2.19 m. Wemeldinge: 4.31 u. 1.84 m., 16.52 u. 1.73 m. Zierikzee: 4.20 u. 1.56 m., 16.37 u. 1.46 m. DAT gisteren op de Ant werpse straatweg te Bergen op Zoom een autobus, be stuurd door J. R. uit Tholen in botsing is gekomen met een truck met oplegger, be stuurd door J. M. uit Zeven bergen. De autobestuurder moest plotseling remmen voor een voor hem rijdende auto. De bus ging glijden en botste daardoor tegen de uit tegenovergestelde richting komende truck. Beide wa gens liepen materiële scha lde op. De politie stelde een fonderzoek in en maakte daarna P.V. op tegen J.R. ie verlenen aan de bestuur der H. K. uit Pijnacker. Een aanrijding was onvermijde lijk. De bromfietser vloog .daarbij over de motorkap heen en kwam aan de an dere zijde van de auto te recht. Het liep overigens nog al goed af, want hij liep slechts een paar schrammen op. Abonnementsprijs 0.47 per week, ƒ2.— p. maand, ƒ5.85 p. kwartaal. Losse nummers 13 cent. Advertentieprijs 22 cent per m.m. Rubriek Kabouters 10 ct. per woord De K.V.P.-fractievoorzitter Romme het was een dag waarop het zwaar ste geschut in stelling werd gebracht was het overigens met de stelling van prof. Oud helemaal niet eens. Het gewraakte artikel van de grondwet (art. 217) spreekt van de overgang naar de nieuwe rechtsorde. Tijdens de ze overgang mag niet van de hoofd stukken 2 en 13 der grondwet worden afgeweken. Maar we hebben nu te ma ken met de nieuwe rechtsorde zelf. En die rechtsorde wordt uitgewerkt in het Statuut. Het Statuut, de definitieve rechtsorde, mag wel afwijken van de grondwet. Als het Statuut echter werkt, moet de grondwet daaraan wor den aangepast. Dat was een tegen-ver- weer, dat ongetwijfeld ook door de re gering gebruikt zal worden. De bezwaren van de heer Schouten (A.R.) tegen de gemakkelijke wijzi ging van de grondwet konden door prof. Romme echter niet weerlegd wor den. Dat was logisch, want deze be zwaren zijn niet grondwettelijke aard. De grondwet wordt (door het derde lid van art. 55 niet geschonden), zij kan alleen maar gemakkelijker gewijzigd worden. Prof. Romme gaf dat toe. Maar als men moet kiezen tussen het slikken van art. 55 en het niet aan vaarden van het Statuut, dan moet men het Statuut kiezen, hoe gewichtig de bezwaren ook zijn. Prof. Romme zou het een ramp vinden als het Statuut niet wordt aanvaard. „Wij moeten niet vergeten, dat we het niet alleen maar voor het zeggen hebben, maar dat wij rekening hebben te houden met ge lijkwaardige partners overzee”. Zouden wij dit Statuut niet aan vaarden dan zal men in Suriname en de Antillen dit beschouwen als een daad van kwade trouw. Wij zijn daarom verplicht het snel en met een overweldigende meerderheid aan te nemen, zo zeide de heer de Kadt Arb.). Grondwettelijke bezwaren zag hij evenmin als de heer Romme. Het Statuut brengt geen verandering in de Grondwet. Het moet eerst aan vaard worden en daarna kan de Grondwet worden aangepast. Als de Kamer zich tegen deze methode verzet zal er nooit een overeenkomst met de West gesloten kunnen worden. De Grondwet mag niet gebruikt worden om het Statuut tegen te houden, want anders is onze hoogste wet een belem mering. „Eerst moet er een situatie zijn, wil men die situatie kunnen ver anderen”, zo zeide hij wijsgerig. De heer Oud (V.V.D.) daarentegen ziet de grondwet juist als een belemmering. Dat is een van haar functies. De theo rie van de heer de Kadt is in wezen revolutionnair. Naar zijn mening is de regering erg licht over de grondwette lijke bezwaren heengelopen. De heer de Kadt heeft vergeten, dat de eed op de grondwet in het geding komt. Het is de taak van de Kamer de Kroon te beschermen tegen dwalingen van haar verantwoordelijke bewindslieden. En daarbij kwam een lang verhaal over de inhuldiging van Koningin Juliana, dat echter theatraler was dan noodzake lijk. DAT dokter H. R. M. J. van Es uit St Annaland, toen hij op bezoek ging bij een collega te Stavenisse is komen te vallen en zijn en kel brak. Hij is naar het zie kenhuis te Bergen op Zoom overgebracht. te een aanvullende taak zien vervul len. Want de gemeente betreedt hier mee het pad der ondernemer en neemt daardoor een zeker risico op zich. Hij kwam met een voorstel (dat hij later introk) om eens te onderzoeken of het particulier initiatief hier niets kan doen. De heer J. S. Visscher (P.v.d.A.) zag de instelling als een „noodzakelijk kwaad” maar de credietverlening ge schiedt er tenminste op oordeelkundi ge wijze mee. De heer F. P. J. Polder man (C.H.) kon er niet zo enthousiast over zijn maar zou niet tegenstemmen. De heer R. Zuidema (A.R.) was het met de heer Visscher eens. Zoals nu soms geleend wordt geeft de mensen de grootste moeilijkheden. In hun ant woord wezen B. en W. erop, dat de practijk uiteraard nog moet uitwijzen hoe dit systeem zal voldoen. DE GASNOTA Hetgeen B. en W. bereikt hebben in zake de gasvoorziening stemde de heer Zuidema tot grote voldoening. Desal niettemin had hij nog enkele vragen. Van grote betekenis achtte hij het ac- coord dat is bereikt over de verlaging van de hoeveelheid gas, die tegen ba sisprijs moest worden ingekocht. Het geen in de nota is vermeld over een algemeen geldend stelsel voor de prijs bepaling van afstandsgas in Nederland geeft grond tot optimistische verwach tingen. Wethouder Van Melle antwoord? hem, dat de Gaswet zo die ooit mocht komen voor Zeeland ook gun stiger tarieven zal scheppen. Op een vraag van de heer Zuidema hoe het staat met de balanswaarde van het overtollig materiaal op de gasfa briek werd geantwoord dat dit voor Goes zeer gunstig ligt. De heer Visscher zag gaarne de ver zekering gegeven dat de arbeidscon- tractanten die overcompleet worden en waarvan wellicht een of twee man overschieten toch zekerheid zullen krijgen tot uitkering. De heer de Bat (S.G.P.) wees op de toename van het Butagasverbruik. Men zal trachten deze klanten terug te winnen. De heer De Munck (P.v.d.A.) was niet optimistisch gestemd over het plan tot verkeersverbetering aan de hoek OostsingelHeernisseweg. Hij vreesde dat de nieuwe situatie die zal ontstaari nog ingewikkelder zal worden. Doch men stelde hem tevreden. Het gaat hier trouwens nog maar om een principe besluit. Welke bezwaren zijn in dit debat naar voren gebracht? Allereerst Is er de heer Schouten (A.R.), die reeds tijdens de R.T.C. conferentie met de West zijn standpunt heeft bepaald. Hij heeft grote bedenkingen tegen het derde lid van art. 55 van het Sta tuut, waarin staat, dat voorzover een voorstel tot wijziging van het Sta tuut afwijkt van de Grondwet, het voorstel wordt behandeld op de wijze als nodig is voor een herziening van de Grondwet. Met dien verstande echter en hier gaat het de A.R. fractievoorzitter om dat de nieu we Kamers de voorgestelde verande ring bij volstrekte meerderheid der uitgebrachte stemmen kunnen aan nemen. De tweederde meerderheid in tweede lezing zal dus niet meer noodzakelijk zijn. En de vrees be staat bij de heer Schouten, dat daar door de Grondwet te gemakkelijk ge wijzigd kan worden. de West”, zo riep hij uit. Ds Zandt (S.G.P.) maakte deze uit lating tot de zijne. Hij had dezelfde be zwaren als de heren Schouten en Oud. De heer Burger (Arb.) verweet de heer Oud, dat hij met gewetenskwesties komt aandragën als er verschil is in juridisch inzicht. Juristen zijn het on eens over de grondwetskwestie. Als dat zo is, is het strijdig de eed op het Ko ninkrijk aan juristerij op te offeren. Naar zijn mening staat het prestige van Nederland op het spel. Heden (Vrijdagochtend) elf uur zal de regering antwoorden. In Oldenburg, Duitsland, heeft Prinses Margaret Rose van Engeland een nieuw vaandel uitgereikt aan het 20-ste jagers-eskader van de R.A.F. Het vaandel werd geaccepteerd door off icier-vlieger John Graven op de 25e ver jaardag van het eskader. H.K.H. reikte het vaandel uit tijdens haar bezoek aan de Oldenburger R.A.F.-groep, als onderdeel van haar reis langs ver schillende R.A.F.-posten op de tweede dag van haar verblijf in Duitsland. Het slechte weer stuurde echter het programma Van de tocht geheel in de war. De foto is genomen tijdens de overhandiging van het vaandel. BENOEMINGEN De andere voorstellen gingen vlot onder de hamer door. De heer J. M. Meyler werd benoemd tot onbezoldigd ambtenaar van de Burgerlijke Stand, De heer M. de Borst werd benoemd tot lid van de commissie tot wering van schoolverzuim, de heer G. J. Broekho ven te ’s Heer Arendskerke tot tijde lijk onderwijzer aan de Burg, van Dus- seldorpschool, de heer C. van Zweeden tot voorzitter van het gasthuisbestuur en Mej. E. L. M. Herman te Vlissingen tot onderwijzeres aan de Prof, dr Kohnstammschool. Het voorstel tot het verlenen van 600,subsidie voor de uitvoering van de Mattheus Passion ontlokte de heer De Munck de opmerking, dat men toch wel zal moeten proberen bij een volgende uitvoering meer publiek te trekken. bleek uit de aanwezigheid van ministers Kernkamp, Drees, Beel, Zijlstra, Staf en Van Thiel. Nadat de communist Gortzak zich tegen dit Statuut had verklaard, kwam de heer Tilanus (C.H.) verklaren, dat dit Statuut niet waterdicht is. Maar ge zien de compromis-sfeer, waarin tot stand is gekomen is dit begrijpelijk. Zijn bezwaren waren niet overwegend. Als de Kamer dit Statuut afwijst zal dit een morele schok geven in de West, waarvan de gevolgen niet zijn te over zien. De heer Schouten (A.R.) vond het betoog van de heer Oud niet on aannemelijk, maar zijn beide moties zijn voor hem niet te aanvaarden. Uit voerig zette hij zijn bezwaren tegen art. 55 uiteen. Het antwoord van de regering had hem zeer teleurgesteld. Het zou hem leed doen wanneer zijn bezwaren als overwegend zouden moe ten gelden. Een beroep op de keuze tussen niet-aanvaarden van het Statuut en het art. 55 maakt op hem geen in druk. Met verve bestreed hij het stand- punt-Romme. „Laat de regering mij overtuigen, want ik wil niets liever dan meewerken aan het tot stand ko men van de nieuwe rechtsorde en aan de ontwikkeling van de welvaart van Fortanier-de delingsdelegatie heeft g< mer een grondwettelijk voren heeft gebracht. De heer Oud vertelde nu, dat zijn fractie geen be zwaar heeft gemaakt om een V.V.D.- afgevaardigde als lid der delegatie te doen opnemen, maar dat zij alle rech ten wenste voor te behouden. Dat heeft hij aan minister Kernkamp geschreven. Daarom kon hij nu in vrijheid over deze zaak spreken, maar waarom deze zaak door hem zo laat aan de orde werd gesteld, vertelde de heer Oud niet, want uit de korte passage uit het voorlopig Verslag viel niet op te ma ken dat deze zaak zo hoog zou worden opgenomen. De heer Oud nu, betoogde in de eer ste plaats niet te begrijpen, dat de Ka mer het derde lid van art. 55 zo ge makkelijk slikt. Want de meerderheid is nog altijd voor tweederde van het aantal stemmen in tweede lezing bij grond wetswij ziging. Als nu artikel 55 van het Statuut aanvaard wordt, dan zal voor een voudige grondwetswijzigingen de twee derde meerderheid gehandhaafd wor den. Dit bijv, bij zuiver binnenlandse kwesties. Maar zo gauw als de positie van het Koninkrijk op het spel staat dan werkt het Statuut en dan kan ge bruik gemaakt worden van de eenvou dige meerderheid, zoals artikel 55 be paalt. Dit kan betekenen, dat voor een voorstel om burgemeesters door de Raad te laten benoemen en niet door de Koning, een grondwetswijziging met tweederde meerderheid in tweede lö~n8 nodig is. Maar men kan theo retisch gesproken van het Konink rijk een Republiek maken met een eenvoudige meerderheid, met het Sta tuut m de hand. Persoonlijk had hij daar geen bezwaar tegen, want de heer yua wil wel van de tweederde meer derheid af. Voor de regeling van het Koning- scnap geldt de Grondwet, die de bepa- mgen van het Statuut in acht moet men. Men kan dus de troonopvol- g 2® jln tYeede lezing bij eenvoudige eraerheid regelen. Maar hier rijzen «“mdwettelijke bezwaren van de li- afgevaardigde, die met de ln de hand trachtte aan te Zn*h dlt niet ma8' In art. 217 van d« ndwet staat nl.: dat voor zover vnnrV?rgang naar de nieuwe rechtsorde d, y°rdert in afwijking van deze voorzieningen met aan«^rde der uitgebrachte stemmen genomen moeten worden. Van be- Ondanks al deze moeilijkheden juich ten alle sprekers de overeenstemming met de West toe, ook al is het Statuut dan niet feilloos. Mevr. Fortanier de Wit (V.V.D.) die het debat opende, stak een ware lofrede af, zeer char mant overigens, waarin zij zeide dat haar fractie twijfelde aan de grond wettelijke mogelijkheid om dit Statuut te aanvaarden. Uitgave: .chting „Zeeuwsch Dagblad” lioofdkdhtöor; Goes, L. Vorststr. r Tel. 2438 bij geen gehoor voor -i’vertenties ^970, voor redactie ■>435. Giro 274289. Kantoren: Vlissingen: Lammensstraat 17, Telef. 2754; Middelburg: Korte Noordstr. 35. Tel. administratie 2009, Tel. redactie 2347; Ter neuzen: Dijkstraat 26-28 Exploitatie: Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes DAT ook de bromfietsbe rijder H. W., kruidenier te Zierikzee ’n ongeluk is over komen. Hij reed op de weg RenesseSerooskerke en merkte niet op, dat er een gat in het wegdek was. Het gevolg was, dat hij twintig meter werd weggeslingerd en tenslotte over de kop sloeg. Wonder boven wonder kwam hij er vrij goed af. Hij had slechts een gewonde hand en een geschaafde arm. HEIDELBERG, 15 Juli. Tsjecho- Slowakije heeft er vandaag in toe gestemd, zeven Amerikaanse solda ten, die sinds vier Juli gevangen za ten, in vrijheid te stellen. De Amerikaanse soldaten werden in de buurt van de grens door een pa trouille gevangen genomen. De Tsjechische regering zei in een nota, dat de soldaten 450 meter waren door gedrongen in Tsjecho-Slowaaks ge bied om te spionneren. (van onze parlementaire redacteur) 's-GRAVENHAGE, 15 Juli. Zullen na acht jaar onderhandelen Suriname en de Nederlandse Antillen als gelijkwaardige partners in het Koninkrijk worden opgenomen? Er is geen twijfel aan dat de Tweede Kamer, die vandaag een begin maakte met de behandeling van het Statuut met de West, dit vurig wenst. Na het Indonesische drama moet het bewijs geleverd worden, dat het Koninkrijk niet alleen langs de weg der revolutie, maar ook langs die der evolutie hervormd kan wor den en dat een historisch samengaan vervangen kan worden door een vrijwillig samengaan. Maar zoals het zo vaak gegaan is met zaken die de gebieden overzee betreffen dreigt er weer een kink in de kabel te komen. Er zijn nl. grondwettelijke bezwaren gerezen bij de V.V.D. Prof. Oud deed daar mededeling over die gedeeld worden door de K.N.P., enkele C.H.U.-ers en wellicht door de heer van Rijckevorsel (K.V.P.Ook de S.G.P. ziet onoverkomelijke bezwaren. En bij deze moeilijkheden komen nog de beleidsbezwaren van dr Schouten (A.R.), die overigens reeds geruime tijd bekend waren. Dit alles bij elkaar be tekent, dat het uiterst moeilijk zal zijn om het benodigde aantal stemmen voor deze overeenkomst (2/3 van het aantal uitgebrachte stemmen) te vergaren. Zou dit toch lukken, dan zal de vereiste meerderheid nog zo gering zijn, dat er moeilijk van een succes gesproken kan worden. l van Goes heeft hedenavond na langdurige besprekingen zijn goedkeuring gehecht aan een voorstel tot vaststelling van een verordening tot verstrekking van volkscrediet door de gemeente. Met de nota over de levering van lange-afstandsgas kon men eveneens accoord gaan en ook de gastarieven voor huisverbruik werden goedgekeurd. Over de prijzen van het industrie- en verwar- mingsgas zullen B. en W. met nieuwe voorstellen komen in een ver gadering, die binnen drie weken gehouden zal worden. Bij de ingekomen stukken bevond zich een verzoek van een aantal in woners om de jubileumbank weer terug te plaatsen op de hoek J. Val- ckestraat-Boudeweijn de Wittestraat. B. en W. zullen dit schrijven nader bestuderen.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1954 | | pagina 1