INDRUKWEKKENDE HERDENKING
VAN WALCHERENS HERSTEL
ver
Middelburg ontving Koninklijke
gasten waardig
Prins Bernhard, beschermheer
der ringrijders
r
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD^VOOR ZEELAND
Vissersvloot: een prachtig geheel
Hernieuwde ontmoeting
en geschenken
In enkele regels melden wij nog
Uitgave:
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
90, Tel. 2438 bij geen gehoor voor
advertenties 2970, voor redactie
2435. Giro 274289. Kantoren:
Vlissingen: Lammensstraat 17,
Telef. 2754; Middelburg: Korte
Noordstr. 35. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Ter-
neuzen: Dijkstraat 26-28
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V.,
Goes
ZEEUWSCH DAGBLAD
10e JAARGANG No. 2817
Abonnementsprijs ƒ0.47 per week,
ƒ2.p. maand, ƒ5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 22 cent per man.
Rubriek Kabouters 10 ct. per woord
ZATERDAG 26 JUNI 1954
Hoofdredacteur: J. D. TROOSTHEIDE Directeur: JACQ DE SMIT
Medewerkers: J. A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg;
Ds D. J. van Dijk, St. Annaland; Ds A. Gruppen, Biezelinge; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp;
J. Huijssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; P. Kuijt, Krabbendijke; J. Laport, Goes; J. Moll, Vlissingen; K. C.
van Spronsen, Goes; R. Zuidema, Goes.
<9sse> <&^s><a#=0>
1 Feest in Vlissingen 1
I en (naar wij hopen)
beter weer |j
<2#E> <as=ê> Os=ê> <a^ö> <a5=è> <3s=ê> <as5E>
Dat het tijdens de parade op
de Middelburgse markt flink
regent bewijst deze foto. Pa-
rapluies in lange rijen. Maar
de mariniers, die wij hier zien
paraderen voor het overdekte
podium (links) schijnen er geen
last van te hebben.
MIDDELBURG, 25 Juni. Aan het boek van
Walcherens geschiedenis, waarin in de laatste jaren
zovele bladzijden van bloed en leed zijn geschreven,
is vandaag een nieuwe bladzijde toegevoegd. En het
is er een met een gouden rand: de bladzijde waarop
men lezen kan hoe een dankbaar volk in een stijl
volle herdenking de perioden van vernietiging en
van herstel heeft afgesloten. Aan Middelburg, hoofd
stad der provincie en van het eiland, is de eer te-
beurt gevallen op deze eerste dag van herdenking
de gasten en de inwoners van vrijwel het gehele
eiland binnen haar grachten welkom te mogen heten
en zij heeft dit gedaan op een haast onvergetelijke
wijze. Inderdaad, het regende de ganse dag en dat
deed zeer veel afbreuk aan de kleur en fleur, die
een zonovergoten stad zou hebben geboden. Maar
desondankswaar in Nederland vindt men zulke
prachtige pleinen, zulke indrukwekkende kerken en
waar in Nederland wordt het straatbeeld nog zo be
heerst door een zo mooie klederdracht? Geen stad
:och kan onze hoofdstad op deze punten overtreffen!
En over die stad, waar honderden, neen: duizen
den vlaggen hingen, in welks grachten een rijk ge-
pavoiseerde vissersvloot lag te pronken en waar dui
zenden, neen: tienduizenden mensen met blijde
vreugde rondgingen over die stad beierden reeds
vroeg de klokken, tot leven gebracht door de vaar
dige hand van de stadbeiaardier, de heer Th. C.
Ferwerda. Over die stad klonk het Wilhelmus en
klonk het Zeeuwse volkslied want Nederlands,
Zeelands landsvrouwe kwam binnen de poorten om
dit feestelijk herdenken mee te vieren. En zouden
dan de klokken niet luiden! Zouden zij niet de lof
verkondigen van Haar die, als Haar moeder, zo
menigmaal in ons midden geweest is als rouw en
droefheid ons trof en die zo menigmaal warm en
oprecht getroost heeft die treurden! Koningin Juliana
en Haar gemaal kwamen in Middelburg dat is
wel de gouden rand om deze bladzijde!
donkeel et» tyedenUe.n
Indrukwekkende plechtigheid
in de Nieuwe Kerk
In gebed verzonken stond vanmor
gen Ds L. Rijksen, predikant van de
Geref. Gemeente, aan de voet van de
preekstoel in de Nieuwe Kerk het
begin van deze eerste plechtigheid op
de dag van herdenking. De deuren wa
ren gesloten; als hij de preekstoel be
klommen zou hebben zouden Hare Ma
jesteit de Koningin en Haar gemaal en
de andere hoogwaardigheidsbekleders
binnenkomen. Herdenkingsdienst
Waarom heeft juist dit ogenblik het
meeste indruk op ons gemaakt Er zijn
toch zoveel beelden op gevolgd: het
binnentreden van Hare Majesteit met
aan haar zijde Ds F. Don, voorzitter
van de Ned. Herv. Kerkeraad van
Middelburg; het zingen van de drie
coupletten van „Wilt heden nu tre
den". Er is de gedachtenisrede geweest
van Ds E. Durkstra, de voorzitter van
de Hervormde classis Middelburg. En
er is het machtige geklank geweest
van de muziek van de Marinierskapel,
die op indrukwekkende wijze deze
ruimte vulde.
En tochdie figuur daar aan de
voet van dat gestoelte. Is het niet zo
dat juist in dat stille gebed de mooiste
herdenking gelegm heeft. Dat stil na
deren tot God om Hem te danken voor
het wonder dat Hij daar op Walcheren
heeft doen wrochten is dat niet het
eerste nodige geweest op deze dag?
Na gebed en schriftlezing door Ds
Rijksen heeft Ds Durkstra de herden
kingsrede uitgesproken. Een rede die
een terugblik was op het velé ver
schrikkelijke, dat in al die jaren heeft
plaats gevonden: de slachtoffers van
bombardementen, van inundatie, van
geallieerde soldaten die Walcheren
kwamen bevrijden. Het leed der boe
ren die huis en hof zagen verzwelgen
door het water, het leed der vluchte
lingen, die in Middelburg een onder
komen vonden. Maar daarna is een an
dere tijd aangebroken: de periode van
opbouw. Ds Durkstra herinnerde aan
de kerkdienst, die op 4 November 1947
in de Jacobskerk te Vlissingen werd
gehouden en waar in het bijzijn van
ons Koninklijk Paar, van de Britse en
Nederlandse premiers en van vele au
toriteiten Gods zegen over het nauw
begonnen herstel werd afgesmeekt. De
Heer in de Hemel heeft deze gebeden'
verhoord.
„Hoe dankbaar wij ook zijn voor
de grote kunde en het technisch ver
mogen van onze ingenieurs en van
allen die hen terzijde stonden, wij
hebben de herrijzenis van Walche
ren niet in de eerste plaats aan de
prestaties van mensen te danken,
doch aan God die deze menselijke
arbeid zegenen wilde." En Ds Durk
stra besloot: „Wij mogen vandaag
zeggen en dat zullen straks andere
na ons getroffen gebieden mogen
herhalen: „Onze hulp is in de Naam
des Heren, die Hemel en aarde ge
maakt heeft. Onze Bewaarder slui
mert niet noch slaapt en HIJ zal
nooit beschamen het geloof dergenen
dig op Hem betrouwen."
Ds P. van Til, Geref. predikant, sloot
de plechtigheid met dankgebed. Bege
leid door de drie predikanten schreden
het Koninklijk Paar en de autoriteiten
de kerk uit, waarna zij een kort be
zoek brachten aan de R.K. kerk, waar
het Mariakoor uit Nijmegen het „Do-
mine salvum fac" uitvoerde.
Het verhaal dat hier volgt en dat op bladzijde drie zijn voortzetting
vindt, is slechts een summier relaas van alles wat op deze dag geboden
is. Hoe zouden wij U ooit kunnen vertellen wat er geleefd heeft in
de harten van die tienduizenden toen zij hun Vorstin zo ongedwongen
in hun midden zagen vertoeven. En aan de andere kant: hoe zouden
wij U ooit in dit korte bestek een overzicht kunnen geven van de
rijkdom aan folklore die Zeelands bevolking daar op de Middelburgse
Markt ten toon heeft gespreid! Natuurlijk, die prachtige klederdrachten
waren er en daarvan wordt U het een en ander verteld maar hebt
U ook dat eenvoudige vaandeltje gezien (noem het maar gerust een
spandoek) van die kleine meisjesvereniging? En toch, toch schuilt
daarachter evengoed een stuk cultuur als achter die indrukwekkende
ruiters of die muziekcorpsen in hun keurige uniformen. Daar zijn ook
de spanning en de jolijt van het ringrijden geweest, van het gaaischieten
en andere volksspelen men moet dat meegemaakt hebben om dat
alles te kunnen beseffen en doorleven. Ja, het was groots, ondanks de
regen. En wij zijn er Middelburg dankbaar voor dat wij dat hebben
mogen meemaken.
Een rijk gepavoiseerde Zeeuwse vissersvloot en een juichende mensen
menigte vormden het eerste welkom dat de Zeeuwse hoofdstad de Konink
lijke gasten bood, toen zij per auto uit Woensdrecht arriveerden. De schippers
lieten de scheepshoorns klinken en vol belangstelling en vriendelijk wui
vend naar de opvarenden, die onder zeilen een beschutting tegen de regen
hadden gekozen, reden Koningin Juliana en de Prins stapvoets langs de
schepen. Ook aan de Loskade lagen vele gepavoiseerde vissersvaartuigen
en ook hier en trouwens langs de gehele route brachten duizenden hun
Koningin en Prins, die vergezeld werden van jhr mr A. F. C. de Casembroot,
een hartelijke groet.
In de woning van Harer Majesteits
Commissaris vertoefde de Koningin
even en begaf zich vervolgens naar
de Koorkerk en de Nieuwe Kerk. Aan
de ingang van het gebouw werden
Hare Majesteit en haar gemaal be
groet door de voorzitter van de Stich
ting Nieuw Walcheren, notaris J. L.
Verhagen, en door de president-kerk
voogd der Nederlands Hervormde
Kerk, de heer L. Helder.
Drie in Walcherse dracht geklede
dochtertjes van bestuursleden van
Nieuw Walcheren, Joke Hoegen,
Laurie Wagensveld en Eefke Bal-
lintijn, boden de Landsvrouwe bij
het betreden van het kerkgebouw
bloemen aan.
Het was bijna kwart voor 12 toen
deze herdenkingsdienst was geëindigd
en men zich naar de markt kon be
geven voor de Parade.
Die parade ondanks de regen
was deze toch een zo indrukwekkende
militaire manifestatie ais de Zeeuwse
hoofdstedelingen nimmer binnen de
muren van hun stad hebben aan
schouwd. En zij stonden er dan ook bij
drommen! De Markt zag zwart van
de mensen en uit alle ramen hing men
Kanirig,tfi fckeeg, ftiaemeti
DE BILT ZEGT;
Veel wind
DE BILT, 25 Juni. Overwegend
zwaar bewolkt met aanvankelijk enige
regen, en later ook enkele verspreide
opklaringen. Matige tot krachtige
Westelijke wind Koel weer.
naar buiten om toch maar niets van
het kleurrijke schouwspel te missen,
waarvan toch altijd zo'n bijzondere
bekoring uitgaat!
Nadat de Koningin en de Prins on
der hartelijke toejuichingen plaats
hadden genomen op een overdekt po
dium, zwaaide voor het eerst de man
rret de gele vlag ten teken dat de
parade kon beginnen. En daar kwa
men ze: voorop de paradeeommandant,
de luitenant-kolonel der Mariniers J.
J. Honig en de kapitein ter zee J. G.
Broekhuijsen als coördinator. Met ge
trokken sabel marcheerden zij op, ter
wijl achter hen de Marinierskapel de
marsmuziek over het plein deed schal
len. Eerbiedig werden de sabels naar
beneden gericht toen men het podium
passeerde; en zo deden ook de officie
ren, die na hen kwamen, terwijl hun
manschappen, in paradepas, het hoofd
naar rechts wendden. Voorop ging het
beroemde corps der mariniers uit Rot
terdam, het vaandel met zich dragend,
dat eerbiedig werd gegroet door de
hoge gasten. Eon compagnie Vlissingse
matrozen sloot de rij der keurig mar
cherende marinemannen.
Daarna kwam de flonkering en
schittering van de gala-uniformen der
Koninklijke Militaire Kapel en het
kleurige ceremoniële tenue van een
drietal compagnieën van de Garde
regimenten Grenadiers, Jagers en
Prinses Irenebrigade. Het was een
Lest van kleur en lijn, een schouw
spel, dat echter onnoemelijk schoner
had kunnen zijn indien het niet ge
regend had. Stram marcheerden zij
voorbij gevolgd door vijfhonderd man
van het Middelburgs Garnizoen ge
kleed in het veldgroen en aangevoerd
door Kapitein D. Frederiks.
De luchtmachtkapel in haar sierlijke
uniformen vormde afwisseling en te
vens de inleiding van een 600 man
sterk bataljon grondtroepen van de
Koninklijke Luchtmacht.
De militaire parade in het luchtruim
boven de Zeeuwse hoofdstad moest
wegens het slechte weer van het pro
gramma worden afgevoerd.
En toen reden de auto's voor,
want èen volgend punt van het
programma wachtte: de opening
van de miniatuurstad. Halzen wer
den gerekt om maar een glimp op
te vangen van Koningin en Prins,
toen zij voorbij reden. Het ochtend
schouwspel op de Markt was voor
bij men ging zich klaar maken
voor de Zeeuwse manifestatie.
Zonder jonassen ging het ook
Na afloop van de Zeeuwse Manifes
tatie wandelde het Koninklijk Paar,
toegejuicht door de duizenden, naar
het Plein 1940, waar de ring werd ge
reden. De voorzitter der Zeeuwse ring-
Voor de gezusters Allaart uit Oude-
lande is de dag van gisteren weer 'n
groot ogenblik in hun leven gewor
den. Tijdens de rondwandeling van
de Koningin over de Markt, waarbij
vooral de Zeeuwse costnums haar gro
te belangstelling hadden, mede dank
zij de explicatie van de heer J. de
Bree, herkende de Vorstin plotseling
de gezusters.
Het is al dertig jaar geleden, dat
de dames Allaart de Koningin, toen
nog Prinses Juliana, in Zuid-Beve-
lands costuum, dat haar ten ge
schenke was gegeven, hebben ge
kleed.
„Hebben de Duitsers het niet mee
genomen?" zo vroegen ze belang
stellend. „Het is er nog", antwoord
de de Koningin, „maar toch is er
wel wat zoek".
Geschenken zijn er ook heel wat
aangeboden. Bij de visserijgroep bood
't 8-jarige Arnemuidse meisje Schroe-
vers een klein mandje garnalen aan.
De Yersekse meisjes Dien Schot, Adri-
ana Eckhardt, Ida Mol en Elisabeth
de Leeuw gaven voor de Prinsessen
een vaatje oesters, een mandje met
mosselen, een vissersscheepje en een
kreeft, alles vervaardigd van marse
pein en chocolade, mee. De heer J.
Schot uit Zierikzee bood namens de
visserij een levende kreeft aan.
Tenslotte kregen Koningin gn Prins
ieder een exemplaar van het declama-
tofium van mr J. C. van Schagen,
gedrukt op oud-Hollands geschept
papier.
rijdersvereniging, de heer P. Brasser,
heeft daar Z.K.H. het beschermheer
schap van. de ringrijders aangeboden,
hetgeen door de Prins gaarne werd
aanvaard.
Voorzitter Brasser las de oorkonde
voor, terwijl de Prins behulpzaam
het papier vasthield. „Maar", zo
sprak de heer Brasser, na het docu
ment te hebben overhandigd, „het is
bij de ringrijders gewoonte, dat ie
mand die een ereprijs krijgt door
tien ringrijders wordt gejonast. Doch,
zo voegde hij er tot groot plezier van
Koningin en Prins aan toe: We zul
len het ditmaal vanwege het drukke
programma, dat moet worden afge
werkt, maar achterwege laten!" En
de welbespraakte Brasser had hier
mee de juiste snaar getroffen.
De Arnemuidse ringrijder Van Da
len, die bij de ringrijderij de medaille
van de Koningin had gewonnen, werd
daarna gejonast en Koningin en Prins
hadden er zichtbaar plezier in. Zo
zelfs, dat Van Dalen moest worden ge
haald. Hij nam de gelegenheid te baat
om de Koningin te bedanken voor de
medaille en zo voegde hij er meteen
maar aan toe: „Ik hoop, dat U nog eens
terug zult komen." Het feit, dat een
ringrijder de Koningin persoonlijk kan
bedanken voor een geschonken prijs, is
nog maar eenmaal in de geschiedenis
voorgekomen. In 1921 was het voorzit
ter Brasser, die Koningin Wilhelmina
persoonlijk kon bedanken voor de prijs
door haar beschikbaar gesteld.
De Prins kreeg meer: Een lans en
een „busse" compleet met ring er in.
„En, zo vervolgde de heer Brasser, nu
kan Uwe koninklijke hoogheid zelf de
sport op paleis Soestdijk gaan beoefe
nen. Dan kan de Prins later nog eens
terugkomen om tegen de Walcherse
boerenzonen In het krijt te treden", al
dus besloot de voorzitter der ringrij
ders, die daarna een hartelijke hand
druk van Koningin en Prins kreeg!
Bij de ingang van de Nieuwe Kerk boden drie dochtertjes van bestuurs
leden van de Stichting Nieuw Walcheren aan de Koningin een bouquet
bloemen aan.
Op de foto: de Koningin in gesprek met de meisjes. Geheel links de
Commissaris der Koningin, jhr mr A. F. C. de Casembroot. Rechts van de
Koningin Prins Bernhard.
DAT gisteren te 's-Heer
Abtskerke voor het vereni
gingsgebouw „Irene" 'n ern
stige aanrijding heeft plaats
gehad, waarbij de 72-jarige
G. de Jager om het leven
is gekomen. Het ongeluk ge
beurde omstreeks 9 uur. Het
slachtoffer werd door het
rechterachterwlel van de
A.M.Z.-bus, die de dienst
NisseGoes onderhoudt,
overreden. Omtrent de oor
zaak tast men nog in het
duister.
DAT het Rode Kruis in
samenwerking met de E.H.
B.O. nogal wat werk heeft
gehad tijdens de festivitei
ten in Middelburg. Enkelen
kregen het namelijk te
kwaad vanwege het lange
staan en moesten op hun
verhaal gebracht worden.
Men was echter paraat en
bood snel en afdoende hulp.
DAT een zoontje van de
fam. C. te Veere met een
vriendje in een opslagruim
te van zijn vader met luci
fers speelde. Het gevolg
was, dat er brand uitbrak
in de schuur Omwonenden terwielen. Daar de auto's
zijn er echter in geslaagd, midden op de weg stonden,
het vuur, dat snel om zich werd het verkeer lange tijd
heen greep, te blussen. gestagneerd.
DAT gistermiddag op de
Rijksweg te Krabbendijke
een auto-ongeluk is ge
beurd, dat zonder persoon
lijke ongelukken is afgelo
pen. De aanrijding ontstond
toen een auto uitweek voor
een fietser, terwijl een uit
de tegenovergestelde rich
ting komende wagen niet
meer kon uitwijken. Een
der wagens verloor de ach-
DAT een dame, die gis
termiddag op de Middel
burgse Markt de Zeeuwse
Manifestatie gadesloeg, een
uit een bovenverdieping ge
vallen bierfles op haai. hoofd
kreeg, waardoor zij bewus
teloos en met een hoofd
wonde naar het ziekenhuis
moest worden overgebracht.
