SOCIALISTISCHE KLACHTEN OVER MINISTER Z1|LSTRA ver W U///, ,vó.nöMqJ) Benelux-conferentie over de E. D. G. Veiligheidsraad komt vanavond weer bijeen Referendum over E*V*G*? Thunderjet neergestort Prins Bernhard reikte onderscheidingen uit Fel debat tussen socialisten enerzijds dc Schouten en minister anderzijds PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD^VOOR ZEELAND aan Walcheren Het soda-project een principiële strijdvraag Mogelijke opneming van Duitsland in de N. A.V. O. komt ter sprake Opstandelingen zouden slecht bewapend zijn Uniebesprekingen beginnen Dinsdag Amende honorable Uitgave: Stichting „Zeeuwsch Dagblad" Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr. JO, Tel. 2438 bij geen gehoor voor advertenties 2970, voor redactie 2435. Gi"-o 274289. Kantoren: Vlissingen: Lammensstraat 17, ""elef. 2754; Middelburg: Korte Noordstr. 35. Tel. administratie 2009, Tel. redactie 2347; Ter- neuzen; Dijkstraat 26-28 Exploitatie; sterbaan Le Cointre N.V., Goes ZEEUWSCH DAGBLAD 10e JAARGANG No. 2816 Abonnementsprijs ƒ0.47 per week, 2.p. maand, 5.85 p. kwartaal. Losse nummers 13 cent. Advertentieprijs 22 cent per m.m. Rubriek Kabouters 10 et. per woord Hoofdredacteur: J. D. TROOSTHEEDE Directeur: JACQ DE SMIT Medewerkers: J. A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg; Ds D. J. van Dijk, St. Annaland; Ds A. Gruppen, Biezelinge; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; J. Huijssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; P. Kuijt, Krabbendijke; J. Laport, Goes; J. Moll, Vlissingen; K. C. van Spronsen, Goes; R. Zuidema, Goes. vrijdag 25 juni 1954 Koninklijk bezoek <&Sts><Sss5> <Ss=ë> <as«& Qs=ê> Os© <S^0> (Van onze parlementaire redacteur.) „Minister Zijlstra zal als man van het cadeaustelsel in de politieke geschiedenis van ons worden geboekstaafd. De jonge A.R. minister wil de Staat alleen maar kwade kansen laten lopen, zonder daar iets tegenover te stellen." Met deze vlijmscherpe bewoordingen keerde de heer Nederhorst (Arb.) zich vandaag in de Tweede Kamer tegen het soda-project van minister Zijlstra. Hij was overigens de enige die zich zo fel tegen deze wijze van vestiging van de sodafebriek in Delfzijl keerde, die van groot belang is voor de werkgelegenheid in het Noord» oosten van Groningen. De wijze waarop de socialistische afgevaar digde sprak, lokte een uitvoerig verwijtend wederwoord van dr J. Schouten (A.R.) uit, waardoor dit debat onverwacht in interessante banen werd geleid. De heer Nederhorst beklaagde zich over het feit, dat de commissie van voorbereiding in „gestrekte draf on der leiding van haar voorzitte Schouten" heeft moeten werken. Waarom dit belangrijke ontwerp in zo'n geforceerd tempo te behandelen? Maar de rede, die hjj daarna hield was ongetwijfeld van zulk een kwa liteit, dat de heer Schouten terecht opmerkte, dat de tijd van voorberei ding schijnbaar toch nog wel is mee gevallen. Een van de grote bezwaren van de socialistische fractie was, dat de minister op verschillende belang rijke punten geen mededelingen wenst te doen, omdat dit niet zou passen in de particuliere opzet van het bedrijf. De Staat is wel geldschieter er wordt 21 millioen gegarandeerd maar hij heeft niets te zeggen, zo klaagde de heer Nederhorst. Tegen deze methode moeten we ernstig be zwaar maken. En dat is jammer, want de P. v. d. A. heeft met enige verwachting naar dit ontwerp uitge keken. De exploitatie van deze fabriek brengt enorme risico's met zich mee, aldus de heer Nederhorst. Ook al is mijn fractie voor dit project, de vorm daarvan kan zo ongelukkig zijn, dat we by het afwegen van het voor en tegen in ernstige moeilijkheden komen. SOCIALISTISCHE BEZWAREN. „Wij hebben een kabinet van ge mengde samenstelling. Daarom vra gen de socialisten geen staatsexploi tatie. Wij wensen allen dat de ge meenschapsbelangen veilig zijn. Wij vragen geen socialistische politiek, maar ook niet een politiek die te kort doet aan de gemeenschappe lijke belangen. Juist omdat wij 'n gemengd kabinet hebben moet de minister rekening houden met onze beginselen. Hij moet geen maat regelen doordrijven, die voor ons onaanvaardbaar zijn. En hij moet zich niet laten leiden door een „koudwatervrees" voor socialisatie. Dit voorstel houdt geen rekening met de socialistische bezwaren." En dat is volgens de socialist Nederhorst te betreuren, want een zinvol com promis is stellig te bereiken. De Staat wordt nu in een positie ge plaatst dat hij opdraait voor de verliezen, maar van de winst ziet hij niets. Zelfs vindt er geen ver- rrfcening plaats. GEEN OVERHEIDSBEDRIJF. De heer Schouten (A.R.) haalde het knappe parlementaire stukje uit om na vijf minuten de voortreffelijke speech van de heer Nederhorst even voortreffelijk te hecritiseren. Hij wil de geen debat over socialisatie begin nen, maar staande op het standpunt van de heer Nederhorst vroeg hij zich toch af, of de economische ontwik keling niet zo is, dat het standpunt t.a.v. socialisering van bedrijven niet herzien moet worden. Geen schorsing van de beraadsla ging om te kunnen wachten op de afloop van de onderhandelingen met dit kartel! Want zo zeide de heer Schouten (A.R.) één ding is slechts van belang: n.l. dat er in ons land een sodafabriek komt. Op deze grond slag kan het meest vruchtbaar onder handeld worden. Uitvoerig toonde de heer Schouten aan, dat de heer Nederhorst deze zaak heeft overtrokken. Dit wetsont werp moet worden aangenomen. Wel mogen er voorwaarden gesteld wor den. Ten eerste wat betreft het Ne derlands karakter van de onderne ming, de statuten moeten waterdicht zijn op dit punt en ten tweede zal de minister nadere mededelingen over de prijs moeten doen. Misschien moet dit binnenskamers gebeuren, maar als de bewindsman de Kamer op deze punten wil geruststellen moeten wij het ontwerp aanvaarden. GEEN COMPROMIS: HOMOGEEN De socialistische aanval op het kabinet had de heer Schouten zeer verwonderd. Als ik het standpunt sinds 1952 eens had ingenomen, dat er altijd een compromis moet wor den gevonden. De stelling van de heer Nederhorst, dat het kabinet niet mag ingaan tegen P. v. d. A.- opvattingen is niet juist. De A.R. fractie is niet zo groot als de socia listische. Het gaat echter niet om het getal, maar om de redelijkheid. Waarom hebben we dan een nieuwe Zondagswet, waar de A.R. tegen waren. En hoe zit het met het Uniestatuut met de West, waar ook bezwaren tegen zijn? „Ik zal daar nu niet verder op ingaan: men moet wat overhouden voor de toe komst", zo merkte de heer Schouten onder grote vrolijkheid op. Natuur- lijk moet het kabinet trachten tot een homogeen standpunt te komen. Het moet niet altijd het compromis zoeken. De opmerkingen van de heer Nederhorst zijn een constitu tioneel novum, die ik voorlopig al leen aanvaard onder benefici van inventaris. „Op 14 Juni heeft 't Solvay-concern een Belgische maatschappij een aanbieding gedaan. Ik heb geantwoord dit aanbod niet te aanvaarden, omdat de meerderheid der aandelen dan niet in Nederlandse handen zou zijn", al dus minister Zijlstra in de avond vergadering. Het gaat hier om een nieuwe onder neming, d.w.z. dat er iets onderno men moet worden en het is verant woord, dit te wagen buiten het in ternationale kartel om. Wat de op merking van de heer Nederhorst over het gemengde kabinet betreft, zei de minister, dat hij daar niet veel over wilde zeggen. Laat ik mij bepalen tot de verklaring, dat dit ontwerp stemt uit een gemengd kabinet. De heer Burger (Arb.): „Dit is wel heel erg kort". Minister Zijlstra: „Korte uit spraken kunnen ook inhoud hebben". Toch deed hjj nog enkele toezeg gingen. Ten eerste: de onderneming zal tegen concurrerende prijs werken. Ten tweede: zij zal een volstrekt Ne- derlainds karakter blijven dragep. Ten derde: de regeringsvertegenwoordiger in de aandeelhoudersvergadering zal een volwaardige commissaris worden. SPANNING STIJGT. Minister Zijlstra was tijdens zijn redevoering uiterst kalm ge bleven. Ook naar de zijde der so cialisten. Maar het was duidelijk, dat zij iets in hun schild voerden. Nauwelijks was de bewindsman uit gesproken of de socialistische frac tievoorzitter Burger, beklom het spreekgestoelte om schorsing van de beraadslaging te vragen. Men kreeg sterk de indruk, dat de P. v. d. A., die wel niet te overtuigen zal zijn, nog eens een nachtje wil slapen om een weerwoord te heb ben, op de oersolide verdediging van de minister. Daarvoor hadden zij enkele formele argumenten zoals de wijziging van de garantie-over eenkomst en de statuten, maar dr Schouten als de schutspatroon van de minister, sprong opnieuw in het debat. Een ongelukkige beleids- oplossing van voorzitter Korten- horst, die heden een derde termijn zal laten houden, was de oorzaak, dat de socialisten dus nog niet ge reageerd hebben op het betoog van de minister. Men wil impasse doorbreken 's-GRAVENHAGE, 24 Juni. De ministers van Buitenlandse Zaken van de Beneluxlanden hebben besloten binnenkort een bijeen* komst te Brussel te houden teneinde vast te stellen, of Frankrijk en Italië werkelijk van plan zijn het E.V.G.-verdrag te bekrachtigen en, indien het Franse antwoord negatief is, te laten weten, dat de Bene luxlanden van plan zijn de rechtstreekse toelating van West-Duitsland tot de N.A.V.Ó. te steunen. Het initiatief van de Beneluxlanden zal er toe moeten leiden de im passe, waarin de E.V.G. is geraakt door de houding van de Franse en Italiaanse parlementen, te doorbreken. Dr Adenauer, de Westduitse Bonds kanselier zal de besprekingen in Brus sel niet bijwonen, zo wordt uit Bonn vernomen. Wel juicht Adenauer het initiatief, dat betekent, dat de Bene luxlanden vast besloten zijn niet te willen spreken over de E.D.G. in een andere vorm een gedachte, die de laatste weken heeft post gevat ten Donderdagmorgen zijn de deelnemers aan het P.E.N.-congres, dat te Am sterdam wordt gehouden, ontvangen door H. M. Koningin Juliana, in Paleis Soestdijk. Een gezellig praatje in de tuin. V.l.n.r.: Dr Victor E. van Vries land; de oud-minister mr dr J. in 'tVeld; prof. dr F. E. J. Malherbe (Zuid- Afrika); H. M. de Koningin en prof. dr N. A. Donkersloot. Op verzoek van Columbia en Brazilië NEW YORK, 25 Juni. Te New York is gisteravond officieel meegedeeld, dat de Veiligheidsraad vanavond om 9 uur bijeen zal komen ter bespreking van de kwestie-Guatemala. Een woordvoerder van de voorzitter van de Raad, Cabot Lodge, ver klaarde, dat de bijeenkomst is uitgeschreven op verzoek van Brazilië en Colombia. Deze landen hadden zich tot de Raad gewend onder verwijzing naar de besluiten, die de vredescommissie van de organisatie van Ameri kaanse staten Woensdag heeft genomen. Tevoren was door Guatemala reeds een verzoek ingediend, waarin ge vraagd werd de raad gisteren bijeen te roepen. Naar van welingelichte zijde te Washington wordt vernomen, gaat hedenmorgen een commissie van on derzoek, aangewezen door de inter- amerikaanse vredescommissie, naar Guatemala. Het is echter twijfelachtig of de commissie toegang tot het land zal krijgen. KLACHTEN. Het verzoek van Guatemala om een spoedbjjeenkomst van de Vei ligheidsraad was gedaan in verband met de „intensieve luchtaanvallen op: open steden in het land, waar door de burgerbevolking is gebom bardeerd en met machinegeweren beschoten. Bovendien werd gezegd, dat de opstandelingen via hun radio hebben aangekondigd, de hoofdstad Guatemala en andere belangrijke steden te zullen aanvallen. Franse parlementsleden dienen voorstel in PARIJS, 24 Juni. Een onafhan kelijke republikein uit de Franse Na tionale Vergadering heeft samen met enkele collega's op het bureau van het parlement een ontwerp-resolutie gedeponeerd om aan de grondwet 'n artikel toe te voegen, dat het Euro pese Verdedigingsverdrag aan een volksstemming zal worden onder worpen. zeerste toe. Adenauer heeft de laat ste dagen herhaaldelijk betoogd, dat de nieuwe Franse regering de door haar voorgangsters geschreven hand tekeningen onder de verdragen niet als krijtlijnen mag uitwissen. TE DRUK? Volgens Franse functionarissen, aldus een bericht uit Parijs, is het onwaarschijnlijk, dat premier Men- des France een uitnodiging tot het bijwonen van de conferentie te Brussel zou aanvaarden. Hij heeft het te druk met het Indochinese vraagstuk. 's-GRAVENHAGE, 24 Juni. Naar het A.N.P. van een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Za ken In Den Haag verneemt, zullen de TJniebesprekingen tussen de Neder landse en Indonesische delegaties op Dinsdag 29 Juni des ochtends om 11 uur aanvangen. De bijeenkomsten zullen worden gehouden in de Grafelijke zalen aan het Binnenhof. Zoals bekend, zal het overleg be trekking hebben op de Unie en aan verwante aangelegenheden en zullen de delegaties op ministerieel niveau worden samengesteld. De Nederlandse delegatie zal wor den geleid door de minister zonder portefeuille, mr J. M. A. H. Uuns. Alnaargelang van de ter sprake komende onderwerpen zullen in de Nederlandse delegatie die ministers zitting hebben, tot wier departemen ten de betreffende zaken behoren. Voorzover nodig zullen de ministers worden bijgestaan door ambtelijke adviseurs. De Britse premier, Sir Winston Churchill, is tezamen met zijn minis ter van Buitenlandse Zaken, Anthony Eden, en andere leden van zijn gezel schap uit Londen per vliegtuig naar Washington vertrokken. OOK IN HONDURAS. Uit de buurstaat Honduras komt het bericht, dat Woensdag onbekende vliegtuigen vier bij de grens met Guatemala liggende steden zijn ge bombardeerd. Het land heeft hier tegen bij de regering van Guatemala protest aangetekend. Piloot omgekomen 's-GRAVENHAGE, 24 Juni. Van middag is bij Ameland een Thunder jet van de vliegbasis Leeuwarden bij schietoefeningen neergestort en ge zonken. De piloot, de 25-jarige ser geant-vlieger L. Koster uit Den Hel der is daarbij om het leven gekomen. Hij laat een vrouw en twee kinderen achter. Direct na het binnenkomen van het bericht over het ongeluk is de red dingboot van Ameland uitgevaren. Men vond tegen de avond een ledig rubbervlot. Een verslaggever van de „New York Times" heeft een bezoek ge bracht aan het hoofdkwartier van de leider der opstandelingen. Hjj meldde, dat het rebellenleger van ongeoefende boeren gebrek heeft aan transportmiddelen en brand stof. Hij kon zich moeilijk voor stellen, dat de rebellen een aanval door een redelijk goed uitgeruste eenheid geregelde troepen zouden kunnen weerstaan. Het meest ge bruikte wapen bij de opstandelin gen is een machinepistool van Duit se makelij. Wij moeten onze diepgemeende verontschuldigingen maken aan de heer van der Doel, het anti-revolu- tionnaire gemeenteraadslid van Zie- rikzee, over wie wij gisteren in de rubriek „Onder de loupe" geschreven hebben. En wij hopen van ganser har te dat hij die verontschuldigingen wil aanvaarden. Vele vooraanstaande inwoners van Zierikzee hebben ons n.l. met de meeste klem verzekerd, dat de heer van der Doel volkomen onkundig was van deze advertentie. Anderen heb ben die geplaatst en hebben zijn naam gebruikt zonder hem daarin te kennen. Wij kunnen het haast niet geloven, dat er in Zierikzee anti- revolutionnairen zijn die tot een, laten wij het zacht zeggen: „vreemde streek als deze" in staat zijn, maar de ver zekeringen waren zo pertinent dat wij die ten volle als waar aannemen. Naar men ons verzekerde is het juist de heer van der Doel geweest die als dat te pas kwam, wethouder Den Boer, wiens beleid als evacuatie commissaris hier in het geding was, heeft verdedigd. Daarom spijt het ons te meer dat wij uit die advertentie de verkeerde conclusie getrokken hebben en de fiolen van onze toorn over hem hebben uitgestort! Een enkel woord ter verdediging tegen de beschuldiging dat wij in het trekken van onze conclusie uit deze advertentie te lichtvaardig zijn ge weest en in strijd hebben gehandeld met het journalistieke fatsoen. Wij vragen in gemoede: „Wie zou; deze advertentie gelezen hebbende, een andere conclusie getrokken heb ben, tenzij hij dan op de hoogte was van de zeer vriendschappelijke be trekkingen tussen de heren van der Doel en den Boer" Nu nog staan wjj er verstomd van dat in een zo kleine kring zo iets mogelijk is! Overigens lijkt het ons duidelijk dat het daar in Zierikzee helemaal niet goed zit en dat er wel heel vreemde practijken worden toegepast. Wie die onbekenden zijn weten wij niet maar dan kunnen zij zich de strekking van het stukje „onwaar dig" aantrekken! Zeeuw ontving bronzen kruis AMSTERDAM, 24 Juni. Z. K. H. Prins Bernhard heeft vandaag in de Burgerzaal van het koninklijk paleis te Amsterdam dapperheidsonderschel- dingen uitgereikt aan 107 Nederlan ders, die zich in de bezettingstijd ver dienstelijk hebben gemaakt. Volgens de Prins is dit waarschijnlijk de laat ste maal dat deze onderscheidingen worden uitgereikt. De Prins wees er op, dat er on getwijfeld nog landgenoten zijn, die voor een dergelijke onderschei ding in aanmerking komen, doch deze niet krijgen. Dit kan tot oor zaak hebben de grote bescheiden heid van de betreffende personen, alsmede het feit, dat er verschil van mening bestaat in de commis sie voor de onderscheidingen en aan de verwarring, die er na de bevrij ding heeft geheerst. Prins Bernhard besloot met het 'n absolute plicht van ons gehele volk te noemen, dat wordt gezorgd voor het welzijn van de invaliden en al die andere Nederlanders, die het >*- >>- In enkele regels melden wij nog DAT gisteren door de fa M. Daanen te Yerseke de eerste mosselschelpen voor de broedval met de Ye 115 z(jn uitgezaaid. Het mossel seizoen zal waarschijnlijk 12 Juli a.s. worden geopend. DAT hedennacht om 3 u. 60 vissersvaartuigen naar Middelburg zijn vertrokken om daar deel te nemen aan de vlootschouw. DAT voor het eindexa men aan de Chr. Kweek school te Middelburg zijn geslaagd de dames M. Bak ker te Terneuzen, W. de Jonge te Groede, S. F. Klaasen te Breskens, M. Quakkelaar te Goes, C. W. de Smit te Bergen op Zoom en D. A. Wilschut te Mid delburg. DAT gisteravond, om- slachtoffer zijn geworden van hun heldhaftig gedrag voor het vaderland. Tot hen, die een onderscheiding ontvingen behoorde de oud-2e luite nant van het voormalig K.N.I.L., Chr, Navis uit Delft, die de de Militaire Willemsorde vierde klasse werd toe gekend wegens uitstekende daden van moed, beleid en trouw. (Zie foto.) Een bronzen kruis ontving de heer J. F. J M. Casparie uit Hulst. streeks 8 uur, brand is uit gebroken in een opslag plaats op de scheepswerf van de Gebr. Meerman te Arnemuiden. Deze schuur, die o.a. kolen, riet en teer bevatte, brandde geheel uit. De brandweer, die vlug ter plaatse was, kon erger voor komen. Omtrent de oorzaak tast men in het duister. DAT de politie van Zie rikzee heeft bekendgemaakt dat de jongeman, die deze week op een dak was ge klommen om zijn geliefde te bezoeken, na verhoord te zijn, heeft bekend 'n briefje van f10 en een van f25 te hebben weggenomen. DAT de muziekvereni ging „Excelsior" uit Kloe- tinge op het nationaal con cours te Lienden met 318 punten een eerste prijs heeft behaald afdeling. in de ere- DAT drie Zierikzeese knapen van omstreeks 15 jaar hebben ingebroken in een woonkeet van de Fa v. Oord uit Werkendam. Zij hadden zich fll toege ëigend. Het bleek, dat een der knapen een kwartje had ontvangen van de buit, terwijl de twee overigen de rest hadden verdeeld en dat is toch eigenlijk niet eer lijk.... DAT ds de Haan uit Hans- weert gisteravond voor de N.C.V.B., afdeling Krabben dijke heeft gesproken over het onderwerp „Reisherin neringen". In de discussie, die op het onderwerp volg de bleek een lid het de pre dikant zeer kwalijk te ne men, dat hjj ook een bezoek aan de Paus had gebracht. Ds de Haan verschilde ech ter van mening, want hij vond, dat het ook op zijn weg lag bij de Rooms- Katholieken het Evangelie te brengen. DAT de heer Adr. Kouse maker te Goes, directeur van het Middelburgs Mu ziekcorps, als zodanig ont slag heeft genomen. DAT gisteravond brand uitbrak in een schuurtje achter de woning van de heer P. Trimpe aan de Buys Ballotstraat te Kloetinge. De Kloetingse brandweer was spoedig ter plaatse en doofde het vuur. De lichte materiële schade wordt door verzekering gedekt. Ver moedelijk is de brand ont staan door Butagas. DE BILT ZEGT: Vrij veel bewolking DE BILDT, 24 Juni. Vrij veel be wolking met in de Noordelijke helft van ons land plaatselijk enige lichte regen of motregen, maar in de Zui delijke provincies opklaringen. In het Noorden van het land krachtige, el ders overwegend matige Westelijke wind. Over het algemeen weinig ver andering in temperatuur. Op- en ondergang van Zon en Maan) Zaterdag: Zon op 4.19 u., onder 21.07 u. Maan op 0.48 u., onder 16.49 u. Hoogwater Zaterdag 26 Juni: Vlissingen: 9.39 u. 1.82 m., 22.03 u. 1.69 m. Terneuzen: 10.03 u. 2.03 m., 22.32 u. 1.91 m. Wemeldinge: 11.06 u. 1.67 m., 23.38 u. 1.46 m. Zierikzee: 10.52 u. 1.48 m., 23.19 u. 1.26 m.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1954 | | pagina 1