STRIjD IN GUATEMALA
THANS BEGONNEN
ver
r
Koningin bezocht het
voormalig rampgebied
bezoekt
Regeringstroepen in contact met opstandelingen
President Arbenz uit opnieuw felle
beschuldigingen aan het adres
van Amerika
Nederland en de
wapenleveranties
Churchill blijft
afwachten
Het E.D.G.-verdrag
Bonn bezorgd over ont
wikkeling in Frankrijk
Onvergetelijke tocht over de Zuid-Hollandse
eilanden en door W. Noord-Brabant
Geen reden tot ongerustheid voor
prijs der akkerbouwproducten
Over het doel van de landbouwprijspolitiek
bestaat overeenstemming
Prins reikt onder
scheidingen uit
Verkiezingen in
CH»U. hoofdbestuur
In enkele regels melden wij nog
GUATEMALA'S
SALVADOR
NICARAGUA
Roken en Kanker
DE BILT ZEGT:
Tamelijk koel
Uitgave:
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
90, Tel. 2438 bij geen gehoor voor
advertenties 2970, voor redactie
2435. Giro 274289. Kantoren:
Vlissingen: Lammensstraat 17,
Telef. 2754; Middelburg: Korte
Noordstr. 35. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Ter-
neuzen: Dijkstraat 26-28
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V.,
Goes
ZEEUWSCH DAGBLAD
10e JAARGANG No. 2813 PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
dinsdag 22 jgni 1954 Koningin Juliana
Abonnementsprijs ƒ0.47 per week,
2.p. maand, 5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 22 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct. per woord
Hoofdredacteur: J. D. TROOSTHEIDE Directeur: JACQ DE SMIT SchoUWen en Duiveland
Medewerkers: J. A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg;
Ds D. J. van Dijk, St. Annaland; Ds A. Gruppen, Biezelinge; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; Qft tOt. JrhiUpSlanCl
J. Huijssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; P. Kuijt, Krabbendijke; J. Laport, Goes; J. Moll, Vlissingen; K. C. c
van Spronsen, Goes; E. Zuidema, Goes.
NEW YORK, 22 Juni. Volgens de jongste berichten, die de
afgelopen nacht zijn binnengekomen is het thans tot een treffen geko
men tussen de opstandelingen, die Vrijdag Guatemala vanuit Honduras
zijn binnengevallen en troepen van de regering. Er zouden hevige ge
vechten aan de gang zijn in de buurt van de grote legerbasis Zacapa.
De opstandelingen zouden er aldus een regeringscommuniqué
na hardnekkig verzet, zijn teruggeslagen.
De president van Guatemala heeft in een radio-toespraak de be
volking opgeroepen de regering te blijven steunen.
Voorts is de staat van beleg voor het gehele land afgekondigd.
In zijn radiorede zei president Ar
benz, dat een verrader met zijn ben
den, bewapend door de Amerikaanse
„United Fruit Company" het land is
binnengevallen. Hij zei, dat Guate
mala wapens in Europa had gekocht,
omdat Amerika ze niet leveren wil
de. Hij betichtte verder minister Fos
ter Dulles, senator McCarthy en sena
tor Wiley er van een actie op touw
te hebben gezet om Guatemala onder
druk te zetten en te verzwakken. Een
zelfde beschuldiging werd geuit aan
het adres van president Eisenhower.
MILITAIRE TOESTAND.
De militaire toestand is door de
elkaar tegensprekende en niet te con
troleren berichten, nog verre van
overzichtelijk.
Voor het eerst is door de regering
van Guatemala toegegeven, dat de
opstandelingen op diverse plaatsen
het land zijn binnengetrokken. Vol
gens berichten van correspondenten
wier berichten streng gecensureerd
zouden worden, waardoor de waarde
ervan meestal betwijfeld wordt zou
het 7000 man tellende leger de rege
ring trouw zijn gebleven.
Volgens radioberichten uit Hondu
ras hebben opstandelingenleiders ver
klaard, dat Zondag de stad Coban is
gebombardeerd en dat ook Guatemala-
city werd aangevallen.
De radio waarover de opstandelin
gen beschikken, meldde, dat het in
vasieleger in drie colonnes het land
binnentrekt met als doel de spoor-
en wegenknooppunten in het Zuiden
van het land.
DE WAPENS.
Er is van de zijde van de Guate-
malaanse regering beweerd, dat de
opstandelingen zijn voorzien met
de wapens, die de V.S. onlangs aan
Honduras en Nicaraqua hebben ge
zonden. Dit is door het Amerikaan
se ministerie van Buitenlandse Za
ken tegengesproken. Ook is be
weerd, dat de vliegtuigen, die de
bombardementen uitvoeren, van
Amerikaans fabrikaat zijn en zelfs
door Amerikaanse piloten zouden
worden gevlogen. Het laatste zou
zijn bewezen bij het neerschieten
van een toestel, dat daardoor ge
dwongen was in Mexico een nood
landing te maken.
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft een plan
ontworpen om de 1200 Amerikanen,
die in Guatemala wonen, zonodig te
evacueren.
's-GRAVENHAGE, 21 Juni. Naar
Wij vernemen heeft de Nederlandse
regering aan de regering van de V.S.
laten weten dat zij geen toestemming
geeft schepen, die onder Nederlandse
vlag naar Guatemala varen, te laten
aanhouden door eenheden van de
Amerikaanse marine.
Zoals men weet heeft de regering
van de V.S. de laatste dagen regerin
gen van verscheidene Europese lan
den benaderd over het vraagstuk van
het voorkomen van wapenleveringen
aan Guatemala. Bij het overleg hier
over met de Nederlandse regering is
van de zijde der V.S. o.m. de vraag
gesteld of de Nederlandse regering
zou willen toestaan dat onder Neder
landse vlag op weg naar Guatemala
zijnde schepen, als zij onder verden
king zouden staan wapenen te ver
voeren naar Guatemala, op zee zou
den worden aangehouden door een
heden van de marine der V.S.
Van welingelichte zijde heeft men
ons nog de verzekering gegeven,
dat zich overigens in de practijk
geen gevallen voordoen van ver
voer van wapenen naar Guatemala
in Nederlandse schepen.
LONDEN, 21 Juni. Het Britse
kabinet heeft Maandag Sir Winston
Churchill en minister Eden gemach
tigd in het komende weekeinde in
Washington volledig ophelderende be
sprekingen over Zuid-Oost-Azië te
voeren met president EisenhoWfer en
minister Foster Dulles.
Gezien de verbeterde vooruitzich
ten op de conferentie over Zuid-Oost-
Azië in Genève meende men, dat de
Westelijke mogendheden, zich nog niet
dienen te verbinden tot eventuele
drastische andere regelingei
Men verwacht, dat Churchill en
Eden zich zullen verzetten tegen
onmiddellijke bijeenroeping van 'n
conferentie van mogelijke deel
nemers aan een veiligheidsverdrag
voor Zuid-Oost-Azië, doch dat zij
wel bereid zullen zijn bilaterale
besprekingen over reikwijdte en or
ganisatie van een dergelijk verdrag
te beginnen.
BONN, 21 Juni. Diepgaande be
zorgdheid heerst in de Westduitse
hoofdstad over de mogelijkheid tot
verwezenlijking van het Europese De
fensie Verdrag met de nieuwe rege
ring, die thans in Frankrijk is ge
vormd. Dit is duidelijk gebleken uit de
gebruikelijke weekend redevoeringen
van Adenauer en van zijn jonge minis
ter dr Strauss, die een ernstig candi-
daat heet te zijn voor de post van mi
nister van Defensie.
Adenauer heeft eraan herinnerd, dat
Duitsland op het verkrijgen van zijn
volle souvereiniteit zal blijven aan
dringen, indien het E.V.G.-verdrag ver
der vertraagd zal worden. En minister
Strauss verklaarde dat de Bondsrepu
bliek in dat geval bereid zal zijn tot
alternatieve oplossingen van het ver-
dedigingsvraagstuk over te gaan.
Met de verklaringen van beide poli
tici treedt Bonn voor het eerst uit zijn
afwachtende houding ten aanzien van
de koers der nieuwe Franse regering.
Het is, naar politici der regeringspar
tijen verklaren, voornamelijk de be-
noeimng van Generaal Koenig tot mi
nister van Defensie, die de bezorgd
heid heeft doen toenemen. Koenig, die
opperbevelhebber js geweest vkn do
Franse bezettingstroepen staat hier als
een van de scherpste tegensta ïü'.-rs
van do E.V.G. te boek. Dr Adenauer
sclitc-omde niet over zijn benoeming
zijn diepe teleurstelling uit te sprecen
ja, sprak zelfs van „eer. critieke fase",
veroorzaakt door Frankrijke houding
Ir Indo-China en inzake de E.V.G.
Onvermoeid en met intense belangstelling
's-GRAVENHAGE, 21 Juni. Hoe heel anders was het vandaag in het
voormalige rampgebied van Zuid-Holland en West-Noord-Brabant, dan in
de bange dagen van Februari 1953. Kwam Koningin Juliana toen met eigen
ogen zien hoe groot de schade wel was, die het water had aangericht en
in welke kommervolle omstandigheden de bevolking overal verkeerde, van
daag kwam zij opnieuw, nu om te zien hoever het herstel gevorderd is.
Toen: angst in de ogen van de bevolking, nu: vreugde over de gewijzigde
omstandigheden.
Eén ding bleef gelijk: toen was er dankbaarheid in het hart over het
meeleven van de Vorstin, maar die dankbaarheid was er nu ook om de
koninklijke belangstelling.
Het is een ware zegetocht gewor
den, de gehele dag door van 's-Gra-
Onderstaande foto's tonen rechts de leider der opstandelingen,
kolonel Carlos Castillio Armas en de minister van Buitenlandse
Zaken van Guatemala, Guillermo Toriello, links.
Het kaartje biedt een overzicht van de plaatsen, waar de invasie
legers het land zijn binnengedrongen.
Volgens onbevestigde berichten zouden de opstandelingen de
havenstad Puerto Barrios 1in handen hebben, evenals de
■plaats Quezaltenango (3). Volgens de laatste mededelingen
wordt bij Zapaca (2) thans strijd geleverd tussen het invasieleger
en de regeringstroepen.
vendeel, waar de Koningin vanmor
gen het eerst heen ging, tot in Wil
lemstad, waar de Vorstin vanavond
arriveerde en de eerste dag van het
bezoek afsloot.
Overal juichende mensen, zingende
kinderen en burgemeesters, die met
gerechtvaardigde trots de Lands
vrouwe toonden wat in het afgelopen
jaar tot stand is gebracht.
GROTE BELANGSTELLING.
Wat ook nu weer opviel was de in
tense belangstelling van de Koningin.
Zij zat niet alleen gebogen over kaar
ten met de waterstaatkundige toe
stand van de Hoeksewaard of de Zuid-
Hollandse eilanden, maar keek even
zeer met de interesse een echte
huisvrouw eigen in de woningen,
die zij bezocht en waar dankbare ge
zinnen wonen.
Een typisch voorbeeld daarvan
was het bezoek aan Mookhoek,
waar het echtpaar Fortuyn, dat ja
renlang in 's-Gravendeel heeft ge
woond, doch met de watersnood het
huis kwijt raakte, thans in een
nieuwe Oostenrijkse woning woont.
De oudjes vertelden dat zij best
tevreden zijn, doch dat het met
hun gezondheid niet zo best ging.
Het hele huis werd door de Ko
ningin bekeken tot zelfs de deur
van de kelder deed ze open, infor
merend of zij daar ook in mocht
kijken, er aan toevoegend, dat ze
graag overal in neusde. Tenslotte
wenste Koningin Juliana ook nog
even boven te kijken.
Zo ging het de gehele dag door,
van dorp tot dorp, of het nu Oude
Tonge (het zwaarst getroffen dorp)
of Numansdorp, Dintelsas of Willem
stad betrof.
De landbouwers werden ook niet
vergeten en de Koningin informeerde
naar het gereedschapspakket, dat de
boeren hadden ontvangen.
In Oude Tonge werd een echtpaar
met 12 kinderen, dat een nieuwe Fin
se woning heeft gekregen, bezocht.
Er moest natuurlijk een plaatje ge
maakt worden. „Staan we er nu
allemaal op?" luidde de vraag van de
Vorstin en achterom kijkend knikten
twaalf kinderhoofdjes blij. Het was
zo voor velen weer een dag in hun
leven, die ze nooit zullen vergeten,
Mededelingen van de Stichting voor de Landbouw
's-GRAVENHAGE, 21 Juni. De Stichting voor de Landbouw
heeft in verband met enige ongerustheid, die in landbouwkringen
heerst over de prijsvorming van enkele akkerbouwproducten, nadere
mededelingen gedaan over het overleg, dat momenteel gaande is. Het
betreft hier de koolzaadprijs 1955, de tarweregeling, het aardappelmeel,
consumptieaardappelen en de garantieprijzen voor de pootaardappelen.
Naar de mening van de Stichting is er geen enkele reden voor enige
ongerustheid.
licht iets lager zal liggen is omtrent
de prijsvorming van consumptieaard
appelen van de komende oogst nog
niets met zekerheid te zeggen. Een en
ander hangt in grote mate af van de
grootte en de kwaliteit van de oogst,
en exportmogelijkheden.
's-GRAVENHAGE, 21 Juni. Donderdag
a.s. zal Z.K.H. de Prins der Nederlanden
een honderdtal dapperheidsonderschei
dingen uitreiken in het Paleis te Amster
dam. Bij deze gelegenheid zal de heer C.
Navis, die tweede luitenant was van het
voormalige K.N.I.L. tot Ridder worden
geslagen in de Militaire Willemsorde.
Na afloop zal de Prins met de nieuwe
ridder voor het paleis een défilé afnemen.
Over het doel van de landbouw
prijspolitiek bestaat, aldus de Stich
ting, een grote mate van overeen
stemming tussen overheid en geor
ganiseerde landbouw. Deze politiek
is gbricht op het handhaven van
een redelijke bestaansmogelijkheid,
ook bij ongunstige conjunctuur of
laag buitenlands prijspeil. In de
akkerbouwsector wordt getracht
dit te hereiken door een systeem
van vaste prijzen voor tarwe, sui
ker en koolzaad, minimumprijzen
voor voedergranen en aardappel
meel en het opvangen van al te
grote risico's bij de aardappelteelt,
KOOLZAADPRIJS.
In de vaste prijzen is, behalve ver
goeding van kosten, ook enige winst
mogelijkheid verdisconteerd. Daarbij
is uitgegaan van de formule, dat de
integrale kostprijs vermeerderd met
de winstmogelijkheid gelijk moet
zijn aan de kale kostprijs plus 20
procent.
Dit systeem is ook toegepast in de
achterliggende jaren, toen voor tar
we, suiker en koolzaad op de vrije
markt een hogere prijs had kunnen
worden bedongen. Dit systeem dient
naar het oordeel van de Stichting,
ook voor de toekomst ongewijzigd te
worden gehandhaafd.
Op grond hiervan wordt thans een
hogere prijs bepleit voor koolzaad
van de oogst 1955. De noodzaak tot
verhoging - vloeit voort uit de stijging
van lonen en pachten.
TARWEREGELING.
Voor de oogst 1955 wenst de hoofd
afdeling akkerbouw van de Stichting
eveneens een vaste tarweprijs te zien
gehandhaafd. Ook al wordt overge
gaan tot vrjje import van, wellicht
goedkopere, buitenlandse tarwe en al
moet voor het bewerkstelligen van 'n
vaste prijs een ingewikkelde regeling
worden toegepast. Dit is dan ook de
reden waarom de hoofdafdeling zich
onlangs heeft verzet tegen eventuele
afschaffing van de inleveringsver
plichting voor tarwe van de oogst
1954. De besprekingen over de prijs
voor de oogst van volgend jaar zul
len binnenkort worden geopend.
Het prijsbeleid beoogt voor de voe
dergranen een minimprijs, die is ge
baseerd op de kostprijs. Door toepas
sing van het stelsel van monopolie
heffingen kan dit doel slechts wor
den bereikt voor de gerst. Door het
weren van goedkopere buitenlandse
voedergranen wordt namelijk ge
streefd naar een prijs voor de binnen
landse gerst, van gemiddelde kwali
teit, van f22.50 (voor betere kwalf-
teiten en voor brouwgerst hoger),
voor rogge van f 21.50 en voor haver
van f 21.per 100 kg. Deze regeling
is volkomen in overeenstemming met
de door de Stichting verdedigde voor-
stellèn.
AARDAPPELEN.
Inzake het aardappelmeel heeft de
minister enige tijd geleden het ver
zoek van de Stichting ingewilligd in
zake een minimumprijsregelmg, met
beheerste productie. Nadere voor
stellen hierover worden thans uitge
werkt. Naast deze prijsgarantie kun
nen marktordenende maatregelen
worden getroffen met behulp van het
fabrieksaardappelfonds.
Bij de consumptieaardappelen draagt
de overheid bij In bet door de telers
gevormde consumptieaardappelfonds,
dat dient om al te grote risico's op
te vangen. Hoewel het niveau wei-
Wat de pootaardappelen betreft zal
het nodig zijn om, indien men in de
toekomst een bevredigende garantie
regeling wil verkrijgen, die het prijs-
risico opvangt, de verzekerings
premie areaalheffing volgend
jaar te verhogen. Inmiddels behoeft
thans geen ongerustheid te bestaan
omtrent de afzetmogelijkheid of prijs
vorming. Integendeel: het Nederland
se pootgoed blijft op de internatio
nale markt een zeer gewild product
en onze export overtreft die van elk
ander land. Binnenkort kan over de
garantieprijzen meer worden mee
gedeeld.
Wat tenslotte de overige akker
bouwproducten betreft, waarvan da
prijsvorming volledig afhankelijk is
van de verhouding tussen vraag en
aanbod welke niet wordt beïnvloed
van fondsen zijn thans moeilijk
voorspellingen te doen. Ook hier
hangt alles af van grootte, kwaliteit
en exportmogelijkheden.
UTRECHT, 21 Juni. In de te
Utrecht gehouden vergadering van het
hoofdbestuur der Christelijk-Histori-
sche Unie is tot lid van het dagelijks
bestuur gekozen de heer C. J. van
H astrigt te Utrecht. Herkozen werd
als zodanig prof. dr J. de Zwaan te
Leiden.
In de vergadering van de Unieraad
werden herdacht de heren J. J. La
Maitre te Leeuwarden en ds H. C. P.
M. Wiebosch te Biervliet, in leven lid
er plaatsvervangend lid van deze raad.
Herkozen werd als voorzitter van da
C.H.U. de heer H. W. Tilanus te 's-Gra-
venhage.
Als voorzitter van de Unieraad werd
gekozen mr dr J. van Bruggen ta
Heemstede, als vice-voorzitter drs P.
A. Kraaijeveld te Heerlen.
Naar aanleiding van het rapport van
'n commissie betreffende de oprichting
van een wetenschappelijk centrum
werd besloten, dat deze commisie na
der overle_. zal plegen met het dage
lijks bestuur der Unie.
DAT In een gisteravond
gehouden spoedeisende
raadsvergadering te Yerse-
ke is benoemd tot onder
wijzer aan de o.l. school de
heer P. de Kramer te Bres-
kens. Deze is momenteel
nog onder de wapenen maar
hoopt op 1 September a.s.
betrekking te kunnen
komen.
DAT het in het voorne
men ligt cm de mosselkwe
kers op 28 Juni a.s. te doen
monsteren.
DAT gisteravond begin
van brand ontstond in de
schuur van de landbouwer
M. Vermue te Lewedorp.
Het personeel slaagde er
met behulp van brandblus-
apparaten m 't vuurmees
ter te worden, zodat de
ijlings gealarmeerde brand
weer van 's-Heer Arends-
kerke geen dienst meer be
hoefde te doen. Oorzaak:
kinderen hadden met luci
fers gespeeld.
DAT het ruim drie jaar
oude dochtertje van de fa
milie Kesteloo uit Zierikzee
gisterenmiddag nabij de
ouderlijke woning bij het
oversteken van de Rijks
weg door een autobus, die
uit Zijpe kwam, Is gegre
pen en gedood. Volgens de
politie treft de buschauf
feur geen schuld.
DAT gistermorgen om
streeks kwart over tien te
Zierikzee brand is uitge
broken in een perceel in de
Capellestraat, bewoond door
de heer W. Snijders. Een
agent van politie greep di
rect in door met een brand-
blusapparaat het met rook
gevulde huis binnen te gaan
en de vlammen in de slaap
kamer te blussen. Inmid
dels was de brandweer ge
arriveerd, die de rest van
het vuur voor haar reke
ning nam. De brand was
ontstaan door oververhit
ting van de wand bij een
petroleumtoestel. Kort na
het uitbreken van de brand
had de heer Snijders de
tegenwoordigheid van geest
om de negen maanden oude
baby in veiligheid te bren
gen.
DAT de kippenhouder v.
d. B. te Renesse toen hij
zijn kippen ging voeren, tot
de ontdekking kwam, dat
een zestigtal jonge kippen
door een hond was dood
gebeten. De dader was nog
ter plaatse aanwezig en kon
in een hok worden opge
sloten. De eigenaar van de
hond heeft inmiddels toe
gezegd de schade te zullen
vergoeden.
DAT de Sophiastichting
tot bescherming van dieren
het voornemen heeft te
Zierikzee een dierenasyl in
te richten voor Schouwen
en Duiveland. De vereni
ging heeft zich tot B. en
W. gewend met het ver
zoek bouwgrond beschik
baar te stellen.
SAN FRANCISCO, 21 Juni. Ci-
garettenrokers sterven eerder dan an
dere mannen tussen de vijftig en
zeventig jaar en zij sterven voorna
melijk aan hartaanvallen en kanker,
aldus een Maandag uitgekomen rap
port van de Amerikaanse vereniging
tot kankerbestrijding.
Er stierven meer mensen aan hart
kwalen dan aan longkanker.
Het rappo:rt was gebaseerd op
vraaggesprekken in 1952 met 187.766
gezonde mannen tussen de vijftig en
zeventig jaar en op de doodsoorzaken
van 4854 mannen.
Het sterftecijfer ongeacht de
doodsoorzaak was 76 procent hoger
bij cigarettenrokers dan bij mensen,
die nooit rookten, aldus het rapport.
Bij mannen, die twintig of meer
cigaretten per dag rookten, was het
sterftecijfer tengevolge van een hart
kwaal of kanker op bepaalde leef
tijden tweemaal zo groot als bij niet-
rokers.
Het roken van alleen cigaren of
een pijp scheen geen invloed op het
sterftecijfer te hebben, behalve mis
schien voor kanker in het algemeen,
maar deze mogelijkheid zou verder
bestudeerd moeten worden, aldus het
rapport.
Hittegolf in Zweden. In Zweden is het
de laatste dagen uitzonderlijk warm. Gis
terochtend wees de thermometer 28 gra
den in de schaduw aan, een record voor
Juni. Op straat vielen verscheidene men
sen flauw.
DE BILT, 21 Juni. Toenemende
bewolking, met plaatselijk enige re
gen of motregen. Zwakke tot matige
Westlijke wind. Tamelijk koel weer.
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Woensdag: Zon op 4.18 u., onder 21.07
u. Maan op u., onder 12.33 u.
Hoogwater Woensdag 23 Juni:
Vlissingen: 6.42 u. 1.82 m., 18.57 u. 1.63
m. Terneuzen: 7.09 u. 2.05 m., 19.26 u.
1.87 m. Wemeldinge: 8.12 u. 1.73 m.,
20.31 u. 1.46 m. Zierikzee: 7.56 u. 1.53
m., 20.08 u. 1.26 m.