^jnJhJbeAen.
Chr. Bouwvakpatroonsbond
jubileert
Proces „Zeiss-Oost"
contra „Zeiss-West"
RHEUMIN
K*N*P* over het
mandement
Volgende week jubileum vergadering
te Groningen
Fabrieken van Jena worden door
communisten geleid
I
Pharao-graf in Egypte
ontdekt*
Tewaterlating
grootste tankschip*
Zaterdag 5 Juni 1954
ZEEUWSCH DAGBLAD
pagina S
MORGEN hoopt de ganse chris
tenheid 't heerlijk Pinkster
feest te vieren. Ze doet dat
door te herdenken, dat de genadige
God op de bekende Pinksterdag de
Heilige Geest uitstortte in Zijn kerk
op aarde. Opgemerkt dient echter dat
't echte Pinksterfeest vieren 'n tikkel
tje anders ligt. Dat geschiedt alleen,
wanneer ook ons hart, gelovig bewust,
mag delen in de onmisbare Gave van
de Heilige Geest.
't Bekende Pinksterfeest heeft men
ook wel eens het Kroningsfeest ge
noemd. 't Kroningsfeest, waarvan dan
toch?
Alleen van het onvergelijkelijke
werk, van de Heere Jezus Christus.
Hij heeft toch de schone schepping,
van voorheen, aan de kille dood ont
rukt? Op Paasmorgen bewijst Hij Zich
de Majestieuze, de Volheerlijke, de
Triumpheerder over de maohtige dood.
Hij e Opgestane alleen.
Maar buiten Hem om, om 'tnu eens
heel kras e zeggen, ontwaardde men
er nog niets van.
Zeker, er was leven, echter pre
cies zó als 't er was vóór des Heren
opstanding en vóór Zijn geheel, enige
Hemelvaart.
Met de vijftigste dag Pinksteren,
beduidt vijftigste zet Zijn Vader
de onvergankelijke kroon op Zijn heil
rijk werk. De Drieëne God stortte
Zijn Geest uit in 't midden van Zijn
kerk, in 't hart der gelovigen.
'tls dezelfde Geest, die de mens
uitbande, in 't gewezen paradijs.
Toen lag de ganse schepping, de
mens incluis, aanvanklijk in de eeu
wige, vale dood. Van alle heerlijkheid
had hij zich, innerlijk en uiterlijk,
radicaal ontdaan.
Christus kwam om nu op eens
maar 'n grote sprong te nemen
om des Vaders werk te herstellen. Hij
verwierf weer de plaats waar de
Persoon van de Heilige Geest welig
kon tieren. De Drieëne God stortte
Hem uit in 't hart der kerk, in 't hart
van arme zondaren.
Détèr is toch, wan oudsher, de woon
plaats van de Heilige Geest? Neen.
Hij is geen kracht, zoals dit wel eens
beweerd Is? Hij is de derde Persoon
in 't goddelijk Wezen, die weer wo
ning maakte in 'thart van arme, ver
loren zondaren. Zij zijn, naar 't Woord
van de heidenkruisgezant, tempelen
des Heiligen Geestes.
Dat bleek, op de eerste N. Testa-
mentische Pinksterdag zonneklaar.
Wanneer de Heilige Geest weer Z'n
oude woonplaats heeft betrokken,
daalde tegelijk de hemel in de ziel.
Welk 'n heerlijkheid slaat uw ge-
loofsoog gade, wanneer ge 't slechts
één moment vestigt op de apostelen-
schaar.
'tls alles leven. Bovenzinlijk leven.
Heerlijk leven. Zalig leven. Overwin
nend leven. Dèt en dat alleen is de
heerlijke bekroning van Christus'
eeuwigheidswerk.
De in zichzelf berooide zondaar van
voorheen verheerlijkt z'n Schepper
en Herschepper weer. Maar nu, in
Christus door de Heilige Geest. 'tWas
feest, eeuwigheidsfeest, in beginsel,
in de nog kleine gemeente, te Jeru
zalem.
Dat echter de uitstorting van de
Heilige Geest gepaard ging met zulke
machtig schone wondertekenen, be
wijst wel hoeveel er overwonnen
moest worden in 't dwaalzieke hart
der jongeren.
Ze waren toch ook nog, trots de
driejarige omgang met hun grote
Meester, met zulke grote eigen-ikklg-
heden behept. Op Hemelvaartsmorgen
gaven ze er nog onomwonden blijk
van. Heel gemoedelijk vroegen ze aan
de op te varen Heiland: „Zult Gij in
deze tijd aan Israël het koninkrijk
wederoprichten?" Ach, de verdwaas
de jongeren wilden toch zo gaarne
groot zijn. Trouwens, dat ligt van
nature elk mensenkind, zelfs nog de
herboorne.
De Jezus-jongeren waren met één
groot ideaal bezield. Ze begeerden 'n
machtig grote Volksstaat, 'n onover
winlijke. Die zou komen ook, gewis,
maar.... namaals.
Echter, als met één machtig, boven
zinlijk windgeraas, door de Heilige
Geest, waren ze gezuiverd van deze
nationalistische idee. 't Vuur des Gees
tes betrok niet één, maar ieders hart.
't Is alsof alle schone illusies er op
eenmaal uitgebrand worden, 'tls dan
ook opvallend, dat ge de apostelen
nooit meer over dit onderwerp hoort
reppen.
Heerlijk onderwijzend kwam de
Heilige Geest woning makep in 'thart
der jongeren.
Hij leidde het, en daarmee heel Zijn
erfdeel, tot de heerlijke bestemming,
d.i. tot de verheerlijking Gods.
Een det sterkste patroonsorganisaties in Nederland
(Van onze sociale redacteur).
UTRECHT, 4 Juni. De strijd om de vorming van Christelijke patroonsvak
organisaties heeft veel langer tijd gevraagd dan die om de vormingi van de vak
organisaties van arbeiders. Toen in 1891 de Christenpatroons op initiatief van dr
Knyper de eerste Nederlandse Patroonsvereniging oprichtten, was Patrimonium,
dat naast vele arbeiders ook een aantal patroons omvatte, 15 jaar oud. Maar reeds
waren de eerste symptonen van vakorganisaties te bespeuren. De patroonsvereni
ging onder de naam Boaz, was feitelijk een „Patrimonium voor Patroons". Al bü
het begin van haar ontstaan klonken er meer klanken, die in de richting van vak
organisatie wezen en in de geschiedenis van Boaz zijn enkele momenten geweest,
dat men in die richting scheen te willen koersen. Maar de mogelijkheid was er pas
recht, toen in 1918 onder leiding van Colijn de splitsing in Werkgevers, Boeren en
Middenstanders tot stand kwam. Met name de Christelijke Middenstandsbond koer
ste in deze richting.
Het bestuur van de Middenstandsbond spoedig, dat in 1933 besloten werd, niet
achtte ook in de kring der aanne- alleen om de naam te wijzigen in Ned.
Ingezonden Mededeling (adv.)
mers een eigen vakorganisatie mogelijk Christelijke Aannemers- en Bouwvakpa-
en hield in een aantal plaatsen propagan-
davergaderingen daarvoor.
Slechts in Groningen werd de poging
met resultaat bekroond. Zeven jaar werk
te de organisatie zuiver plaatselijk, maar
in 1928 strekte zij haar propaganda uit
tot andere plaatsen. In Assen en Zwolle
werden afdelingen gesticht. In Friesland
en Noord-Holland kreeg men contacten.
In de laatste provincie was het con
tactadres de heer C. J. Veldwijk (Haar
lem), een man, die een warm hart had
voor Christelijke organisatie, wat wel
blijkt uit het feit, dat hg reeds van 1909
1912 voorzitter en secretaris van de in
1909 gestichte Christelijke Bouwvakarbei
dersbond was geweest.
De drie afdelingen besloten samen, een
landelijke bond te gaan vormen. Op 19
November 1929 belegden zij te Zwolle
een vergadering, waarin de Landelijke
Bond van Christelijke Bouwvakpatroons
werd gesticht.
25 JAAR GROEI,
Dit jaar bestaat deze bond dus 25
jaar. De algemene vergadering, die vol
gende week te Groningen gehouden
wordt, zal dit feit feestelijk herdenken.
Er is reden voor, het In de bakermat te
doen. Er is ook reden tot fee3t, want
de organisatie Is uitgegroeid tot een
patroonsbond in het bouwbedrijf van
meesprekende betekenis: ruim 2100 pa
troons zijn bij hem aangesloten. Dit is,
al zouden er wel een 3500 leden kun
nen zijn, een aantal, dat meetelt.
De drijvende kracht, ook in de bond
was tot 1 Januari 1943 de heer Swart.
Naast hem moeten genoemd worden de
vice-voorzitter Fokkens en de huidige
penningmeester, de heer Veldwijk, die
met name voor de propaganda in de eer
ste jaren veel gedaan heeft. Juist op de
jubileumvergadering zal hij zijn bestuurs
functie neerleggen.
Begon de bond met 155 leden (waarvan
62 in Groningen), de groei ging zo voor-
troonsbond, maar ook om de zetei te ver
plaatsen naar Utrecht en een eigen bu-
bureau te vestigen. In 1934 werd een
eigen orgaan gesticht. In 1935 nam de
bond voor het eerst als gelijkberechtigde
deel aan de contractsonderhandelingen,
waarbij steeds van een gezonde samen
werking met de Christelijke Bouwvak
arbeidersbond bleek. Al spoedig speelde
de N.C.A.B. nu volledig mee in de won
derlijke Wereld van het bouwbedrijf.
1938 (de bond had toen 800 leden, die
een behoorlijke contributie betaalden)
werd mr K. Groen als jurist in dienst
van de bond genomen, een jaar later de
heer E. Homan als administrateur.
Ook na 1940 zette de groei nog door,
zodat op 1 Januari 1943, toen de liquida
tie van de bond werd gedecreteerd, er
ruim 1300 leden waren, verdeeld over 74
afdelingen.
In 1943 hield de heer Swart het con
tact nog gaande, maar toen hij 30 De
cember 1943 overleed, verslapte de band
zeer.
Toch was de band nog zo sterk geble
ven, dat, toen de waarnemend voorzitter,
de heer L. Stamhuis (Utrecht), een op
roep deed, een hoofdbestuursvergadering
op 13 Juni 1945 kon besluiten, het werk
te hervatten. 15 Augustus trad een docto
randus in de economie, de heer G. J. Sta
pelkamp in dienst als adjunct-secretaris.
Het ledental en de arbeid breidden zich
snel uit. Het aantal afdelingen was in
1947 gegroeid tot 97, het aantal leden tot
1916. In dat jaar stichtte de bond zijn
eigen juridische afdeling, als leider waar
van mr P. Achterhof werd benoemd. In
1952 kwam mr W. Aantjes nevens hem.
De gratis juridische bijstand, die de bond
aan zijn leden geeft, heeft door hun ar
beid een uitnemende faam gekregen. In
1948 was aan de Koningslaan te Utrecht
een representatief pand als bureau in
gebruik genomen. Juli 1953 moest een
nevenliggend pand daarbij getrokken
worden.
s-GRAVENHAGE, 4 Juni. De
Katholieke Nationale Partij (K.N.P.)
zegt in haar heden verschijnend or
gaan „Onze Actie" over het bisschop
pelijk mandement het volgende:
„Met grote belangstelling hebben
wij kennis genomen van het reeds ge
ruime tijd geleden toegezegd mande
ment van de Nederlandse bisschoppen
betreffende de katholiek in het open
bare leven in deze tijd. Voor zover dit
in zeer klare, duidelijke en eenvoudige
bewoordingen gesteld mandement be
trekking heeft op de zielszorg en de
daarmee verband houdende verant
woordelijkheid van de bisschoppen,
onttrekt het zich aan onze beoordeling.
Zee belangrijk is uiteraard de her
haling in dit mandement van vroegere
uitspraken van de bisschoppen inzake
het socialisme, thans aangevuld met
mededelingen omtrent de P. v. d. A.
Ondanks de vroegere uitspraken der
bisschoppen heeft men in de practijk
van het politieke leven in de jaren na
de oorlog kunnen waarnemen een
nauwe politieke samenwerking tussen
de officiële vertegenwoordiging van de
katholieken ln Nederland de K.V.P. en
de officiële vertegenwoordiging van de
socialisten in Nederland, de P.v.d.A.
Wij wachten met enige spanning af,
of dit mandement thans invloed zal uit
oefenen op de politieke samenwerking
tussen K.V.P. en P.v.d.A. Of zullen
de leiders van de K.V.P., evenals in
het verleden, handelen als .veleer da
onderkoningen van Spanje in Zuid-
Amerika. Een last des konings ont
vangen hebbende, die zij niet voorne
mens waren uit te voeren, hielden zij
die in een vergadering met hun raad
eerbiedig boven het hoofd, zeggende
wij eerbiedigen de last des konings,
maar voeren hem niet uit.
Nemen de K.V.P.-leiders deze hou
ding niet aan, dan moet dit mandement
in de Nederlandse politiek ernstige
consequenties meebrengen".
De lieer Stamhuis was inmiddels in 1948
afgetreden wegens vertrek naar Canada.
In de heer J. Blok Fzn (Sneek) werd een
waardig opvolger gevonden.
Onder diens leiding viert de bond nu
Dinsdag, Woensdag en Donderdag a.s. het
zilveren jubileum als één der sterkste
Christelijke patroonsorganisaties in Ne
derland. Bij de stichting van Boaz waren
bouwvakpatroons in 1891 mee in de lei
ding. Thans in 1954, staan zij met een
gezonde organisatie mee aan de spits der
Christelijke patroonsvakorganisatie in
Nederland.
Het Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaken heeft meegedeeld,
dat in Roemenië de laatste tijd vele
Joden tot lange gevangenisstraffen zijn
veroordeeld. Er zijn een kwart mil-
lioen Joden in Roemenië.
Merkwaardige rechtszaak in Stuttgart
(Van de correspondent van het A.N.P.)
BONN, 4 Juni. Onder het motto „Zeiss contra Zeiss" is in Stuttgart
een merkwaardig proces begonnen om de rechten tot het voeren van do
naam van Carl Zeiss, de stichter van de wereldberoemde fabrieken in Jena
in Saksen. Het proces, dat geruime tijd zal duren en zeker zal worden
gevolgd door een procedure in hoogste instantie, namelijk voor het federale
gerechtshof, kan volgens Ingewijden verstrekkende gevolgen hebben voor de
talrijke bedrijven die na de oorlog in West-Duitsland zijn gesticht als navol
gers van de naar communistische trant gereorganiseerde moederbedrijven in
Oost-Duitsland. De vraag of het Oostduitse moederbedrijf dan wel de Inmid
dels zelfstandig geworden Westdnitse dochter de van ouds befaamde merken
op de wereldmarkt zal mogen voeren is namelijk ln het geding.
door de raad van het district Gera,
waarin de stad Jena ligt. Die raad 1$
inmiddels grondig communistisch ge
worden en de advocaten van Zeïss-
West hebben daarom betwijfeld of hij
voldoende legitimatie bezit om als kla
ger op te treden. Bovendien stellen zij,
dat het doel der Carl-Zeiss-stichting
zou zijn weggevallen, nadat de Jenaei
fabriek evenals de andere grootbedrij
ven der Sowjetzóne door de „volks
eigen" molen is gemalen.
De rechters staan met dit al voor
een bijzonder gecompliceerde zaak. Dat
de Westelijke partij zich sterk voelt,
blijkt al wel uit het feit, dat zij niet is
ingegaan op een door de vertegenwoor
diger van Jena voorgesteld compromis,
waardoor de producten van Jena totdat
de rechters hun uitspraak zullen heb
ben gedaan onder de naam „Zeiss-Jena"
op de markt zouden mogen komen.
Gelet op 't schone gebeuren op de
onvergeetlijke Pinksterdag, stelt ge
als van zelf de vraag of de discipelen
niet bevreesd werden bij de waar
neming van 't ongeëvenaard* wonder.
Dit nu kon niet. Want er kwam
geen vreemde tot hen?
Neen, de wettige Eigenaar, voor
heen uitgebannen, kon nu, na Chrlitus'
voldoening, weer iederi hart voor
Zich opeisen. Dat ls voor ona 't scho
ne bewijs, dat Hü niet alleen loute
rend, uitbrandend, reinigend, d.i.
tevens pijnigend, 'thart heroverde,
maar ook, naar des Heilandg belofte,
vertroostend, bemoedigend, verblij
dend, ja verheffend.
Hij kwam niet alleen bij hen wo
nen, maar óók in hen, en dan met
de schoonste vrede; met de innigste
liefde; met de hoogste vreugde; met
't dierbaarste geluk.
De bange vrees moest plaats maken
voor hemelse blijdschap. 'tWas Pink
sterfeest; Volhe'dsfeest.
Zo zij 't, op de dag van morgen,
ook voor ons Pinksterfeest. Gereinigd
in beginsel ,van al 't ons eigene
en tevens vervuld met de Heilige
Geest.
Daarmede zijn we dan tevens deel
genoot van Zijn heerlijke, eeuwige
genadegaven.
B. Gr.
Ir heerst koortsachtige activiteit
rondom, At tunnel onder het
Noordzeekanaal bij Velsen. De
vlechter», de storten, de kraan-
machiniste» en allen die bü het
grootse werk betrokken zijn dra
gen op hun manier zoveel moge
lijk bij om deze zo noodzakelijke
tunnel zo spoedig mogelijk gereed
te doen komen.
Deze foto toont de auto-tunnel
(links) met twee rijbanen en de
spoorwegtunnel (rechts) voor
dubbel spoor, gezien in de Zuide
lijke richting. Aan de Noordzijde
de Centrale Pompkelder. De sta
len bekistingen voor beide tun
nels, de „puddingvormen", zijn nu
duidelijk te zien. Met de aan
aarding van het voltooide tunnel
gedeelte is reeds een begin ge
maakt.
Gezinsweek dit jaar van
24 tot 31 October.
's-GRAVENHAGE, 4 Juni. De
landelijke gezlnsweekcommissie, waar
in samenwerken de in de Oecumeni
sche Raad verenigde Protestantse ker
ken, met de Geref. kerken en het Le
ger des Heils, heeft de gezinsweek van
dit jaar vastgesteld op de achtdaagse
periode van 24 tot en met 31 October.
Diamant van 426J^ karaat
gevonden.
JOHANNESBURG, 3 Juni. De
Anglo American Corporation of
South Africa heeft medegedeeld, dat
een blauw-witte diamant van 426'/i
karaat en met een waarde van onge
veer 1 millioen gulden in de Premier
mijn nabij Pretoria tijdens de normale
mijnwerkzaamheden is gevonden. De
diamant heeft ongeveer een viermaal
zo grote omvang als de bekende ko-
hinoorsteen, die in de Britse kroon is
gevat en 106 karaat weegt. Een van
de grootste diamanten, welke ooit ge
vonden zijn, is de Zuidafrikaanse
„Cullinan"-steen, die een gewicht van
3.025 karaat had.
CAIRO, 4 Juni. Tachtig arbeiders
zijn Vrijdag begonnen met het oprui
men van puin in het hart van een
4700 jaar oude trappen-pyramide bij
Sakkara, 25 km ten Zuidoosten van
Cairo, ter voorbereiding van de ope
ning van een albasten sarcophaag, die,
naar men gelooft, de mummie van een
nog onbekende Pharao bevat.
De sarcophaag, die „glinstert als
goud, is ontdekt door dr Zakaria
Goneim, directeur van de afdeling
voor archeologische opgravingen var.
De Westelijke Zeiss-fabrieken, die
in Heidenheim in Württemberg zijn
ontstaan, hebben in de juridische strijd
tegen het inmiddels „volkseigen" moe
derbedrijf reeds enkele successen be
haald. Door gerechtelijke uitspraken
hebben zij weten te voorkomen, dat op
de jaarbeurzen in Utrecht, Kopenha
gen en Cairo de stamfabriek nog als
„Zeiss" kon verschijnen. In Cairo werd
de reeds ingerichte „volkseigen"
stand zelfs door de politie afgesloten.
In West-Duitsland zelf mag de fa
briek in Jena haar wereldbefaamde
contax-foto-apparaten niet meer aan
bieden. Men ziet dezelfde toestellen
daar nu onder nieuwe benamingen op
de markt verschijnen. Toen onlangs in
Keulen de grote tentoonstelling voor
het fotografisch vak werd gehouden,
zetelde de vertegenwoordiger van Jena
ergens buiten het tentoonstellingster
rein, eenzaam en verlaten in een oude
autobus.
De „Contax" is thans in West-
Duitsland een merk, dat voor de Hei-
denheimse Zeiss is gereserveerd, en
evenzo is het met andere oude mer
ken gegaan.
ZELFSTANDIG.
Het kleine Württembergse stadje
is tot een tweede Jene gegroeid se
dert de Amerikanen er in de zomer
van, 1945 enkele leidende personen
van Zeiss-Jena hebben neergeplant.
Zij hadden die meegenomen op hun
terugtocht uit het Saksische indus
triegebied toen zij dit, op grond van
de befaamde afspraak over de vierzij
dige bezetting van Berlijn ontruim
den. De voornaamste der groep was
professor dr. ir. Walther Bauersfeld,
die de fabriek in het Württembergse
stadje groot heeft gemaakt en in
middels onderscheiden is mat de
grote orde van verdienste der
Bondsrepubliek.
De stichting van het Zeiss-filiaal in
Heidenheim geschiedde overigens met
de instemming van de firma in Jena.
Deze heeft de succesvolle leiders van
de nieuwe Zeiss-fabriek nu echter van
kwade trouw beschuldigd, aangezien
zij uit het als filiaal bedoelde bedrijf
een volkomen zelfstandige onderne
ming hebben gemaakt. Dat was, aldus
de Oostelijke lezing, tegen de afspraak.
Het was volgens hen bovendien rech
tens niet zuiver aangezien de Carl-
Zeiss-stichting in Jena onafscheidelijk
met de Zeiss-fabrieken verbonden is
en de naar 't Westen uitgeweken tech
nici generlei recht zouden hebben om
deze stichting te vertegenwoordigén.
Carl Zeiss heeft namelijk toen hij zijn
befaamde fabrieken aan de gemeen
schap aanbood bepaald, dat de stich
ting zou worden vertegenwoordigd
de Egyptische regering. Dr Goneim
maakte Donderdagavond zijn ontdek
king van de grafkamer, dia na drie
jaar graven in de onvoltooide pyramids
is gevonden, bekend. Voorts zijn 120
voorraadkamers en vertrekken met
graven en offeranden gevonden. Dr.
Goneim verklaarde er zeker van te
zijn, ctai de sarcophaag een mummie
beva*-, doch de nana van de kming is
nog onzeker. Hij gelooft, dat het een
Pharao uit de derde dynastie, een dei-
opvolgers van koning Zoser, is.
Ingezonden Mededeling (adv.)
BONN, 4 Juni. 25.000 gasten zul
len Zaterdag in Hamburg getuige zijn
van de tewaterlating van het grootste
tankschip, dat tot dusverre gebouwd
werd. Het schip behoort aan de be
faamde Griekse reder Onassis, voor
wiens rekening pas tien maanden gele
den een slechts weinig kleinere tank
boot van dezelfde helling liep. De nieu
we tankboot zal onder de groene vlag
van Saoedi Arabië varen en naar ko
ning Saud gedoopt worden „El Malik
Saud Al-awal". Onassis heeft thans
namelijk ook in Arabië een rederij ge
vestigd. Bij de plechtigheid der tewa
terlating zal hij zich daarom ook moe
ten aanpassen aan het alcoholverbod
van de Koran, zodat het schip niet met
champagne doch met water uit de hei
lige bronnen van Mekka zal worden
gedoopt. De Arabische minister van
Handel heeft het heilige water zelf in
een verzegelde fles van Mekka naar
Hamburg vervoerd. De vorstin Ann-
Marie von Bismarck, die het nabij
Hamburg gelegen landgoed der Bis-
marcks bewoont, is uitverkoren om de
doopplechtigheid te verrichten.
De tankboot is 236 meter lang en
wanneer zij beladen is verplaatst zij
bijna dubbel zoveel water als het
vroeger vestzak-slagschip Bismarck.
Door veertig kilometer buizen kan
het tankschip zijn 47.000 ton olie in
tien uren lossen.
