HET HUMANISME m
DEZE WERELD
V&n Ö&Q tot ÖAQ
Arbeidsverbod voor
14-jarige meisjes
Zijn vrouw
rekent
even goed
als hij!
Roomboter op het brood
V
Christendom en humanisme -
onverzoenlijke tegenstellingen
Koningin Wilhelminafonds
viert eerste lustrum
Hondsdolheid in
W est-Duitsland
Russen willen
wel praten
Wie
goed rekent
weet
dat het kan:
Naguib alleen nog
president
De waarde van
vriendschap
Radio-actieve besmet
ting in Japan
2te Radio*
toenqt out
W.-Duits verzet tegen
oefenterrein voor tanks
Verbod voor 15-jarigen moet gepaard gaan
met maatregelen op onderwijsgebied
Donderdag 3 Juni 1954.
ZEEUWSCH DAGBLAD
pagina 3
j t je hebben in de voorgaande
y\/ artikelen in enkele grove
trekken de oorsprong van
et humanisme en zijn loop door de
latere eeuwen geschetst. We staan
nu voor de vraag: „Wat is er nu
wel voor verkeerds aan deze rich
ting? Welk gevaar schuilt er in deze
levensbeschouwing, die ook in ons
land zulk een sterk stempel heeft
ingedrukt in ons volksleven?"
Het woord „humanisme" zegt op
zichzelf niet veel kwaads. Het is een
woord van Latijnse oorsprong. Het
Latijnse „humanus" kunnen we verta
len met ons „menselijk". „Humanum"
betekent „mensdom" en „humanitas"
wil zeggen „menselijkheid".
Wanneer we iemand een „humaan
persoon" noemen, bedoelen we iets
goeds van hem te zeggen, we vinden
hem een menselijk, een redelijk en ze
delijk, een goedaardig mens.
Iemand met „humane denkbeelden"
is een persoon, wie er edele, goede ge
dachten op na houdt, een „humaan ka
rakter" is een edel karakter.
Het woord zelf behoeft ons dus niet
af te schrikken. Integendeel, het is een
begrip dat ons aantrekt.
Maar wanneer we dit woord van een
„isme" gaan voorzien, krijgt het toch
een accent, waardoor alles verandert.
Het is hier als met alle „isme" het
beste is, dat er dan maar een rood
lichtje bij ons aangaat en we op onze
hoede zijn. Het wordt dan gevaarlijk!
En op onze hoede moeten we zeker
zijn, wanneer we te maken krijgen met
het humanisme als geestesrichting.
We hebben reeds hiervoor gewezen
op de oorsprong van het humanisme.
Ook al vond het zijn weg door het ge
kerstende Europa, het is van puur
heidense oorsprong. De wortelen liggen
in de filosofie van het klassieke hei
dendom, ook al paste het zich in de
middeleeuwen gemakkelijk aan bij de
roomse traditie en wijsbegeerte en al
zijn er zelfs pausen te Rome geweest,
die als volbloed humanisten bekend
stonden.
De Bijbel, het Woord van God, maakt
hie.- scheiding en stelt een onoverbrug
bare kloof.
Immers:
Gods Woord zegt: „De mens is een
van God afgevallen schepsel, totaal
verdorven door eigenwil, ongeschikt
tot enig goed en geneigd tot alle
kwaad".
Het humanisme zegt: „De mens heeft
wel gebreken en is niet volmaakt,
maar zijn zonde is een „ziekte" en hij
kan zichzelf beter maken. Hij kan zelfs
de gehele wereld beter maken, mits hij
begint bij zichzelf".
Gods Woord zegt: „De mens is door
zijn moedwillige zondeval van nature
geneigd God en zijn naaste te haten
Het humanisme zegt: „De mens heeft
van nature God en de naaste wel lief,
het zijn echter de politieke, de maat
schappelijke en de sociale omstandig
heden die hem tot haters van God en
,de naaste maken. Bouw maar scholen
en goede woonhuizen, geef goede lo
sen en ge kunt de gevangenissen gaan
sluiten".
Gods Woord zegt: „De mens kan al-
.1 verlossing vinden uit zijn geeste-
e dood en tijdelijke nood door het
sloof in het plaatsbekledend en vol
brachte Zoenoffer, dat op Golgotha
door de Zoon van God gebracht is".
Het humanisme zegt: „De mens heeft
c i Zoenoffer niet nodig, hij moet
slechts geloven aan de „historische Je
zus", als een „humaan" voorbeeld hoe
AMSTERDAM, 1 Juni. De Ne
derlandse vereniging tot steun aan het
Koningin Wilhelmina Fonds voor de
kankerbestrijding zal haar eerste lus
trum vieren met een herdenkingsbij
eenkomst op Zaterdagmiddag 19 Juni
a.s. in de Stadsschouwburg te Utrech
De voorzitter van het hoofdbestuur,
mr J. H. Bonnerman, zal een inleiding
houden over het ontstaan, de geschie
denis en hetgeen bereikt werd, dr W.
F. Wassink, oud-directeur van het An
toni van Leeuwenhoek Huis te Ara
sterdam zal een inleiding houden over
de stand van het kankervraagstuk, en
de oud-directrice van het kankerinsti
tuut. zal spreken over de" nazorg van
•T "'en. Voorts zal een propaganda-
.ïimpje van het Amerikaanse Kanker
genootschap „Man a Live" worden
vertoond.
De afgelopen vijf jaren is veel voor
de kankerbestrijding tot stand geko
men. Millioenen zijn echter nodig voor
een effectieve bestrijding van deze ge
vreesde volksziekte. De vereniging zet
dan ook haar ledenwerfactie onver
minderd voort. Behalve het Antoni
van Leeuwenhoekhuis te Amsterdam
en het radio-therapeutisch instituut te
Rotterdam, zijn kankercentra gevestigd
in het Wilhelmina-gasthuis in Amster
dam, het algemeen provinciaal stads
en academisch ziekenhuis te Gronin
gen, het academisch ziekenhuis te
Leiden, het St. Canisius Ziekenhuis te
Nijmegen en het stads- en academisch
Ziekenhuis te Utrecht. Sub-centra zijn
in oprichting te Leeuwarden, Deven
ter, Maastricht, Eindhoven en Middel
burg.
hij met de naaste heeft om te gaan en
een ideaal leven te leiden".
Gods Woord zegt: „Deze wereld ligt
door de vloek der zonde onder de ban
van het oordeel des verderfs. Satan
werkt met zijn helse macht in op de
onwedergeboren mensheid en voert zo
deze wereld naar de ondergang. Slechts
door de wederkomst van Gods Zoon,
op de oordeelsdag, zal deze wereld ge
zuiverd worden als door vuur en zul
len vrede en gerechtigheid op aarde
gaan heersen".
Het humanisme zegt: „Er is een
evolutie, een gaan van minder tot be
ter; de mensheid oritwikkelt zichzelf
tot de uiteindelijke volmaaktheid, langs
trappen van geleidelijkheid, zij het
slechts heel langzaam en met vallen en
opstaan en via een proces van duizen
den jaren".
Zo kunnen we voortgaan.
Natuurlijk zijn er in het humanisme
allerlei schakeringen. We hebben in
deze tekening het humanisme van zijn
beste kant laten zien. Er is ook een
humanisme, dat atheïstisch is, het
Godsbestaan loochent en spot met de
Bijbel. Maar het verschil is slechts gra
dueel, niet essentieel noch principieel.
Wanneer we dit alles zo tegenover
elkander plaatsen, zien we welk een
kloof er gaapt tussen christendom en
humanisme.
En nu zóu het voor ons gemakkelijk
zijn de geestesrichting van het huma
nisme te onderkennen in zijn anti
christelijk karakter, wanneer het maar
niet zo vaak gecamoufleerd tot ons
kwam.
Maar het humanisme verschijnt ook
in het vrome kleed van de kerkganger.
Het staat zelfs op de preekstoel van
vele kerken en verkondigt daar, bedekt
of openlijk, met verdraaiing der door
God geïnspireerde Schriftuur zijn an
tichristelijke theorieën en ideologieën.
Het spreekt er van „doorbraak", van
„de uit één bloede geschapen kinderen
van God", van de „liefde van God",
van „naastenliefde", van „kindschap
Gods", enz. En dan wordt het gevaar
lijk en helaas voor velen misleidend.
Misleidend voor christenen, die de gave
der onderscheiding der geesten missen
en wat oppervlakkig leven.
Maar het humanisme, ook in deze
vroomste gedaante, blijft tenslotte ook
gevaarlijk voor zichzelf. Want het leeft
uit een ideologie, die puur zelfbedrog
is en steeds weer moet leiden tot ver
schrikkelijke en ontnuchterende con
sequenties. Wie Gods Woord als de
lamp voor zijn voet en het licht op
zijn pad niet aanvaarden wil, tast in
het diepste duister rond en struikelt
tot hij ten dode valt.
Dat zullen we in ons volgend artikel
laten zien.
G. v. S.
Keizer Haile Selassie van Ethiopië en
zijn echtgenote hebben een uitnodiging
van Koningin Elizabeth aangenomen om
van 14 tot 16 October een officieel bezoek
aan Engeland te brengen.
Hierna zullen de Keizer en Keizerin
enige dagen in het Verenigd Koninkrijk
blijven.
BONN, 2 Juni. Volgens een mede
deling van het ministerie van Land
bouw van het land Noordrijn-Westfa-
len moet er op gerekend worden, dat
de hondsdolheid-epidemie in dat land
zich verder zal uitbreiden. In Slees-
wijk-Holstein daarentegen schijnt de
ziekte na drie jaar te hebben gewoed
haar hoogtepunt te hebben overschre
den. De hondsdolheid is in de eerste
jaren na de" oorlog vanuit de Sow jet-
zone doorgedrongen naar West-Duits-
land. Zij werd in December 1950 voor
het eerst geconstateerd in het district
Lauenburg, dat bij Hamburg aan de
Sowjet-zónegrens ligt. Daarna heeft de
ziekte zich gaandeweg over het ge
hele grensgebied uitgestrekt. Eerst in
het midden van 1953 heeft zij zich ook
verbreid tot Noordrijn-Westfalen. Hier
zijn in 35 gemeenten zieke dieren op
gespoord, merendeels in Westfalen.
De bestrijding van de ziekte en het
vaststellen van de omvang wordt bij
zonder bemoeilijkt doordat de bacil
lendragers deze keer geen honden zijn,
doch wild, voornamelijk vossen en das
sen. Men neemt daarom aan, dat de
verbreiding veel intensiever is dan uit
het aantal der geconstateerde geval
len zou blijken. Men heeft de bestrij
ding ter hand genomen door het uit
loven van premies voor neergeschoten
vossen en dassen. Deze worden in ge
heel Westfalen uitgereikt en hebben
tot een grote verdelging onder deze
diersoorten geleid. Men onderzoekt
thans de mogelijkheid om nog ingrij
pender maatregelen te nemen en on
der meer de vossenholen te vergassen.
Deze maatregel heeft blijkbaar in
Sleeswijk-Holstein goede resultaten
opgeleverd. Tot dusverre zijn in
Noordrijn-Westfalen geen mensen door
de ziekte aangestoken, doch in de ge
vaarlijke gebieden heeft men overal
serum gereed.
Een millioen New Yorkers hebben
Dinsdag Keizer Haile Selassie van
Ethopië een uitbundige ontvangst be
reid toen hij in een open auto over
Broadway reed in een regen van con
fetti en papiersnippers.
De kwestie der „Atoombank".
MOSKOU, 2 Juni. Het orgaan van
de Sowjet-Russische communistische
partij, de Prawda, heeft Amerikaanse
persberichten tegengesproken, volgens
welke de Sowjet-Unie niet zou willen
onderhandelen over de kwestie van de
atoomenergie, tenzij de Verenigde Sta
ten zouden instemmen met een on
voorwaardelijk verbod van atoomwa
pens.
Volgens de Prawda wil de Sowjet-
Unie, dat de V. S. zich bereid zullen
verklaren, geen gebruik te maken van
atoomwapens „als een eerste stap naar
een verbod er van".
Westelijke waarnemers zijn van
oordeel, dat de Prawda er de nadruk
op wil leggen, dat de Sowjet-Unie' 'n
gemeenschappelijke verklaring be
oogt van Rusland en de V.S., geen
atoomwapens te gebruiken indien
het onmogelijk zou zijn tot overeen
stemming te komen over een onmid
dellijk verbod er van.
Ingezonden Mededeling (Adv.)
Deze boekhouder verdient zijn geld met rekenen. Zijn
vrouw rekent op héér beurt éven goed en daarom krijgt
hij roomboter op het brood mee naar kantoor. In kosten
scheelt dat immers maar iets meer dan een cent per boter
ham. En om zó weinig ontzegt zij haar man de roomboter
toch werkelijk niet
Spaar de rijksbotermerken (er staat er een op Uw pakje)
en doe mee aan de grote Roomboter Prijsvragen!
De eerstvolgende verschijnt 19 Juni in Libelle, Beatrijs,
Margriet, Goed Nieuws en Eva en op 26 Juni in alle
Radiobladen.
Arjos-conferentie.
's-GRAVENHAGE, 2 Juni. Op
Zaterdag 19 Juni a.s. wordt er door
de Nationale Organisatie van Antire
volutionaire Jongeren Studieclubs
het gebouw voor K. en W. te Utrecht
een conferentie belegd voor de leden
die deelnemen aan het internationale
werk der Arjos.
Het ligt in de bedoeling de vraag
stukken, verband houdende met de
Europese Integratie, te bespreken. De
parlementaire redacteur van „Trouw
de heer J. S. Hoek, houdt een causerie
getiteld: De resultaten en moeilijkhe
den van de Europese Integratie-,
Dr J. A. H. J. S. Bruins Slot spreekt
over het onderwerp: Hoe werkt het
Europese „parlement"?
Ingezonden Mededeling (adv.)
CAIRO, 1 Juni. De Egyptische pers
maakt melding van het feit, dat luit.-ko-
lonel Nasser, premier van Egypte, voor
zitter is geworden van de „voorlopige op
perste raad" van de bevrijdingsbeweging.
Nasser was tot nu toe secretaris-generaal.
Het sahijnt, dat Naguib zich nu zal
moeten bepericen tot het presidentschap.
I j was sedert de zomer van 1952 voorzit-
-• van_ de raad, doch thans komt zijn
»am niet meer op de lijst van raadsle-
en voor. P
*t v
erdeel en heers!" is een
eeuwenoude spreuk: de Ro
meinen al kenden de grote
waarde van deze tactiek en pasten
die met veel succes toe. In later
eetfwen hebben de Engelsen dit spel
steeds met succes gespeeld en het
ziet er naar uit, dat thans de beurt
gekomen is aan de Russen. Want
hoe men de zaak ook keert of wendt
in Genève ziet men een verdeelde
Westerse wereld vergeefs worste
len tegen het communistische een-
heidsblok.
Maar zietemidden van die
verdeeldheid neemt de Prins dei Ne
derlanden, toch maar een kleine fi
guur temidden van al die groten de
zer aarde, het initiatief tot het hou
den van een „vriendsch^psconfe
rentie". Grote mannen uit vele lan
den en uit vele kringen heeft hij bij
elkaar gebracht met als enig doel:
wederzijds begrip aan te kweken.
Opdat men in onderlinge vriend
schap de eensgezindheid kan terug
vinden.
Uiteraard zou het fout zijn de prac-
tische waarde van de „Bilderberg"-
conferentie te overschatten: de men
sen die hier waren, waren gekomen als
particulieren, zonder enige volmacht
en zonder enige opdracht. Men was
hier niet bijeen om wereldbeslissende
besluiten te nem-n en door dit week
end zal er dan ook niets veranderen aan
de gang i an. zaken te Genève.
Maar aan de andere kant zou het
even verkeerd zijn dit Prinselijk ini
tiatief te onderschatten. Omdat Prins
Bernhard hier een weg gewezen heeft,
die menselijkerwijs welhaast als de
enige weg ,:an worden gezien, leidend
naar het doel dat menselijk geluk heet,
Dat is de weg van eensgezindheid, die
moet worden afgelegd in een sfeer van
vriendschap en van wederzijds begrip
Men kan niet in vrede naast elkaar
leven als men bezield is van haat en
afgunst en hoe vaak ziet men niet
dat haat en afgunst het gevolg zijn van
het elkaar niet kennen en niet begrij
pen. Hoe vaak is dat niet zo in het ge
wone leven: de ene mens is jaloers op
de ander.een jaloersheid die op
slag verdwenen zou zijn als hij de fei
ten ten volle kende. En als dat al het
geval is tusen naast elkaar wonende
mensen, hoe veel te meer zal men dat
verschijnsel dan niet vinden tussen
ver van elkaar levende volkeren.
Meen nu echter niet dat op deze con
ferentie alleen maar algemeenheden
ten beste zijn gegeven en dat men niet
verder is gekomen dan mooie frasen
over vriendschap en samenwerking.
Wel degelijk heeft men van gedachten
gewisseld over practische vraagstuk
ken, waarbij de vraag: „Welke is de
effectieve bestrijdingswijze van het
communisme?" in het middelpunt heeft
gestaan. En wel degelijk heeft men be
seft, dat die strijdt niet alleen woedt
op de militaire en politieke fronten
niet minder zijn hierbij de „captains
of industry", de arbeidersleiders, de
mensen van wetenschap en vooraf ook
de economen betrokken. Want een po
litieke of militaire overwinning op
Rusland is nog geen werkelijke over
winning op het communisme: zo lang
er armoede is en er gebrek geleden
wordt, zo lang zal het communisme
altijd weer nieuwe voedingsbodems
vinden en zo lang zal de strijd onver
minderd voortgaan met veelal
de communisten in het offensief!
Het is nog niet zeker of er meer
soortgelijke conferenties zullen wor
den gehouden men mag hopen van
wel. Want dit Prinselijk antwoord op
het communisme en op de verdeel-
en heers-tactiek van het communisme
is het juiste antwoord. Niet in 't „eerst
ik en dan pas de rest!" dat in de po
litiek zo dikwijls wordt toegepast, ligt
de sleutel naar werkelijke vrede en 'n
jelukkiger toekomst die sleutel is
iet besef dat wü mensen een verant
woordelijkheid voor elkaar hebben. In
de wil om samen die verantwoordelijk
heid te dragen ligt de overwinning op
het communisme besloten.
TOKIO, 2 Juni. Japanse bladen
hebben Woensdag melding gemaakt
van twee nieuwe gevallen van radio
actieve besmetting, die vermoedelijk
een gevolg zijn van de waterstofbom-
ontploffing op het Amerikaanse proef-
terrein bij Bikini.
Het betreft vijf leden van een weer
kundige post op Kaap Moetoto -op het
eiland Sjikokoe, die lijden aan een te
kort van witte bloedlichaampjes als
gevolg van het drinken van radio-ac
tief regenwater, en de aanvoer van 80
radio-actieve dolfijnen door een Ja
pans vissersvaartuig in Kagosjima.
Voorts is gemeld, dat de toestand
van de 23 bemanningsleden van de
visserboten „Foekoerjoe Maroe", die
na de ontploffing van 1 Maart door
radio-actief as werden getroffen, een
chronisch karakter heeft gekregen. De
mannen lijden nog steeds aan lichte
anaemie, vermoeidheid en gebrek aan
eetlust.
Als gevolg van de atoomproeven bij
Bikini is in Japan de vraag naar Gei-
ger-tellers gestegen en de prijs van
deze instrumenten gedaald.
VRIJDAG 4 JUNI 1954.
HILVERSUM I. (402 m.) KRO: 7.00
Nws. 7.10 Gram. 7.45 Morgengebed en
lit. kalender. 8.00 Nws. en weerber. 8.15
Gram. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.35 Wa-
terst. 9.40 Gram. 9.45 Schoolradio. 10.00
„Semele", oratorium (3e deel). 10.55
Gram. 11.00 Voor de zieken. 11.40 Klein
koor. 12.00 Angelus. 12.03 Amus. muz.
12.30 Land- en tuinb. med. 12.33 Amus.
muz. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nws en
kath. nws. 13.20 Gram. 13.45 Voor de
vrouw. 14.00 Pianovoordr. 14.20 Promena
de ork. en soliste. 15.00 Schoolradio. 15.30"
Amus. muz. 16.00 Voor de zieken. 17.00
Voor de jeugd. 17.15 Kinderkoor. 17.35
Symphonette-ork. en soliste. 18.00 „We
tenschap en leven", caus. 18.10 Amus.
muz. 18.40 Vragenbeantw. 18.52 Act. 19.00
Nws. 19.10 Regeringsuitz.: „Verklaring en
toelichting", waarin opgenomen het
maandelijks overz. v. d. werkzaamheden
v d. Ver. Naties en 't emigratiepraatje
door H. A. van Luyk. 19.30 Verz. progr.
20.25 De gewone man. 20.30 „Waar heb
ik dat gelezen?" 21.15 „Gelukkige huwe
lijken", caus. 21.35 Kamerork. en solist.
22.45 „Kerk en Mens", caus. 23.00 Nws.
23.1524.00 Gram.
HILVERSUM II. (298 m.) VARA: 7.00
Nws. 7.10 Gram. 7.15 Gym. 7.33 Gram.
8.00 Nws. 3.18 Gram. 8.45 Voor de huis
vrouw. 9.00 Gym. voor de huisvrouw.
9.10 Gram. 9.40 Schoolradio. VPRO: 10.00
„Thuis", caus. 10.05 Morgenwijding. VA
RA: 10.20 Voor de kleuters. 10.40 Viola
d'amore en clavecimbel. 11.05 Radiofeuil
leton. 11.25 Gram. 11.35 Orgel en zang.
AVRO: 12.00 Amus. muz. 12.33 Land- en
tuinb. med. 12.48 Gram. 13.00 Nws. 13.15
Med. of gram. 13.20 Dansmuz. 14.00 Kook-
praatje. 14.20 Vierhandig pianospel. 14.50
Voordr. en muz. 15.10 Gram. 15.20 „Voor
alle mensen, waar dan ook15.40
Gram. VARA- 16.00 Gram. 16.30 Voor de
jeugd. 17.00 Orgelspel. 17.20 Muz. caus.
18.00 Nws. 18.15 Gram. 19.00 „Zo de ou
den zongen...-.", caus. 19.15 Gram. VP
RO: 19.30 „Op huisbezoek", caus. 19.45
Ber. 20.00 Nws. 20.05 Boekbespr. 20.10
Instr. sextet. 20.30 „Een half millioen
vluchtelingen", caus. 20.40 „De Omroep
in Nederland", caus. VARA: 21.00 Caba
ret. 22.00 Buitenl. weekoverz. 22.15 Piano,
gitaar en bas. VPRO: 22.40 „Vandaag",
caus. 22.45 Avondwijding. VARA: 23.00
Nws. 23.15—24.00 Kamerork.
BRUSSEL. Vlaams (324 m.) 11.45 Gram.
12.30 Weerber. 12.34 Gram. 13.00 Nws.
13.15 Gram. 13.45 Vlaamse liederen. 14.00
Schoolradio. 15.30 Gram. 16.00 Koorzang.
16.45 Omr. ork. 17.00 Nws. 17.10 Lichte
muz. 18.00 Ork. en soliste. 18.10 Voordr.
18.20 Omr. ork. en soliste. 18.30 Voor de
soldaten. 19.00 Nws. 19.40 Gram. 19 50
Caus. 20.05 Gram. 20.15 Symph. or;:, en
soliste. 20.55 Kunstkaleidoscoop. 21.10
Symph. ork. en soliste. 21.50 Gram. 22.00
Nws. 22.15 Intern. Radio Universiteit.
22.30 Gram. 22.55—23.00 Nws.
BONN, 1 Juni. Plannen van het NAVO-
lioofdkwartier om ten Zuiden van Aken
het grootste Europese oefenterrein vooï
tanks in te richten, zijn vooreerst afge
stuit op een afwijzing door de regering
van Noordrjjnland-Westfalen.
De boerenbevolking van het grensge
bied heeft zich meer dan een jaar krach
tig tegen het plan verzet. Herhaalde ma
len zijn demonstraties voorgekomen.
Het lag in de bedoeling de twee door
de Belgische troepen in Duitsland ge
bruikte oefenterreinen Elsenborn en Vo
gelzang met elkaar te verbinden. Daar
door zouden niet alleen 150 vierk. km
bos en cultuurland verloren zijn gegaan,
doch bovendien zouden de hoofdverbin
dingen tussen Aken en Trier en Aken en
Koblenz zijn afgesneden. Het bekende
toeristenplaatsje Monschau vreesde door
een algehele afsluiting van Duitsland in
zijn bestaan te worden bedreigd.
Volgens een mededeling van het Duitse
bureau voor defensiezaken heeft het NA
VO-hoofdkwartier zich thans bereid ver
klaard te onderzoeken, hoe met de Duit
se bezwaren rekening zal kunnen wor
den gehouden.
Met ingang van 1 ]uli 1955
's-GRAVENHAGE, 2 Juni. Staatssecretaris dr Van Kliijn heeft de tweede
Kamer meegedeeld, dat het verbod voor arbeid door 14-jarige meisjes op 1 Juli
1955 zal ingaan en niet op 1 Juli van dit jaar, zoals oorspronkelijk het plan
was. Bovendien stelt de staatssecretaris een verbod van bedrjjfsarbeid voor
15-jarige meisjes in het vooruitzicht, al is de regering dan niet bereid zulks op
dit moment te doen. Voor het zover komt zullen eerst maatregelen op onder
wijsgebied nodig zijn. Daarom is de regering dus op dit moment slechts genegen
over te gaan tot het instellen van een werkverbod voor 14-jarige meisjes.
Het aantal 14-jarige meisjes, dat
volledig dagonderwijs geniet, was in
1947 te „stellen op 40.000, in 1951 op
52.000. Dit aantal zal naar alle waar
schijnlijkheid toenemen nu de moge
lijkheid van beroepsarbeid wordt afge
sneden.
HUISARBEID.
De staatssecretaris zegt verder, dat
de mogelijkheid bestaat, dat een aantal
14-jarige meisjes een uitwijkmogelijk
heid zal zoeken in het verrichten van
huisarbeid. Hij meent echter, dat dit
geen ernstige vormen zal aannemen.
Voor de vormen van huisarbeid, die
een zekere geschooldheid vereisen,
komt het jonge meisje niet in aanmer
king. De verzekering wordt gegeven
dat aan het ontwerpen van een nieuwe
Huisarbeidwet met voortvarendheid
wordt gewerkt.
Er zullen ongetwijfeld ook meisjes
zijn, die huishoudelijk werk gaan
verrichten. Dr Van Rhijn gaat hierbij
in op bezwaren, die leden van de
Tweede Kamer er tegen hebben, dat
dit niet in eigen gezin geschiedt. Hij
merkt op, dat naast gevallen, die
duiden op bedenkelijke kinder
exploitatie (waarover echter geen
concrete gegevens beschikbaar zijn)
er toch ook vele voorbeelden zijn
van huisvrouwen die de meisjes niet 't
zware laten doen en pogen hen ook
iets mee te geven, dat voor haar ver
dere leven waardevol is. Daarom kan
de staatssecretaris de opvatting niet
delen, dat het arbeidsverbod ook het
huishoudelijke werk moet omvatten.
Bovendien zou een en ander moeilijk
te controleren zijn.
DE 15-JARIGEN.
Dr Van Rhijn meent, dat een arbeids
verbod voor 15-jarige meisjes weinig
minder urgent is dan voor 14-jarigen,
doch hij vindt, dat de moeilijkheden,
die het verbod voor de 15-jarigen zou
meebrengen, wanneer niet vooraf
maatregelen op onderwijsgebied wor
den getroffen, onevenredig groot wor
den. Daarom is hij van oordeel, dat de
volgende stap gepaard moet gaan met
maatregelen op onderwijsgebied, even
tueel een partiële vormingsplicht, in
dien verlenging van de volledige leer
plicht tot 14- en 15-jarigen nog moet
worden uitgesteld.
Ook zullen er voor de industrie grote
bezwaren rijzen, maar de staatssecretaris
vindt, dat de belangen van de 15-jarigen
groter zjjn, dan de nadelen die dit voor
de industrie zal opleveren.
Bovendien zou dr Van Rhijn ook de
arbeid van 14- en 15-jarige jongens ge
regeld willen zien. Hier zal echter
slechts een verlenging van de leer
plicht uitkomst kunnen brengen.
Tenslotte is de staatssecretaris -niet
van mening, dat het arbeidsverbod een
uitbreiding van het aantal werkende
vrouwen zal meebrengen.
SOESTDIJK, 2 Juni. H. M. Ko
ningin Juliana en Z. K. H. Prins Bern
hard hebben tot slot van de interna
tionale conferentie, op initiatief van
Prins Bernhard te Oosterbeek gehou
den, de deelnemers ten paleize ont
vangen. De Koningin en de Prins heb
ben zich geruime tijd met verscheide
ne vooraanstaande delegatieleden on
derhouden.
