C_v&n
Weer een felle brand op
„Vrederust"
VERTROUWENSKWESTIE
OVER IND0-CHINA
Koningin legde
een krans
Gedenken zij: „De herinnering neerzetten
op de bodem van ons gemoed"
3
Plechtigheid in de Ridderzaal
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Opdat wij
niet vergeten
Kwaadwilligheid in het spel?
Belegeraars van Dien Bien Phoe veroverden
weer een stelling
Ook Prinses Wilhelmina
herdacht gevallenen
Dienstplicht
wordt verkort
Journalistieke vrijheid
J
Uitgave:
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
90, Tel. 2438 bij geen gehoor voor
advertenties 2970, voor redactie
2435. Giro 274289. Kantoren:
Vlissingen: Lammensstraat 17,
Telef. 2754; Middelburg: Korte
Noordstr. 35. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Ter-
neuzen: Dijkstraat 26-28
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V.,
Goes
ZEEUWSCH DAGBLAD
10e JAARGANG No. 2774
Abonnementsprijs 0.47 per week,
ƒ2.p. maand, ƒ5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 22 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct. per woord
WOENSDAG 5 MEI 1954
Hoofdredacteur: J. D. TROOSTHEIDE Directeur: JACQ DE SMIT
Medewerkers: J. A. van Bennekom, Middelburg; Ds W. C. van Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg;
Mr W. F. E. Baron van der Feltz, Middelburg; Ds A. Gruppen, Biezelinge; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes,
Nieuwdorp; J. Huijssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; J. Laport, Goes; J. Moll, Vlissingen; K. C. van Spronsen,
Goes; Ds B. G. A. v. d. Wiel, Tholen; R. Zuidema, Goes.
negen jaar geleden werden we
bevrijd van het Duitse juk.
vlaggen gaan weer in top. En
iedereen zal zich weer als de dag
van vandaag herinneren hoe on
ze bevrijders als overwinnaars
door onze straten trokken.
Slechts dankbaarheid zal er iri
ons zijn, dankbaarheid jegens
God, Die in het alles voorzag.
NEDERLAND HERDACHT
Woensdag 5, Mei 1954.... Vandaag
wapperen weer de vlaggen van torens
en gebouwen: Nederland herdenkt de
dag, waarop het bevrijd werd van het
Duitse juk. De dag waarop het dank
gebed van millioenen opsteeg tot God,
die de overwinning had geschonken op
de satanische machten, die de wereld
onder haar bevel scheen te hebben.
Gisteren herdachten wij de doden,
vandaag de bevrijding en boven
beide artikelen hebben wij hetzelfde
opschrift- gekozen. Is dat niet wat
vreemd? L> die regel „Opdat wij niet
vergetenniet onlosmakelijk met
de verschrikkingen, net bloed en het
leed, van die oorlogstijd verbonden?
En past het dan wel die te gebruiken
voor een feestelijk artikel?
Hoe armelijk is het de bevrijding los
te willen maken van al hetgeen daar
voor is gebeurd! Hoe hol is het de
bevrijdingsdag los te willen zien van
de herdenking der gevallenen! Wie de
bevrijdingsdag slechts ziet als een
„vrije dag", die bij uitstek geschikt is
voor het houden van uitbundige volks
feesten (zoals op Koninginnedag), die
vergeet wel geheel en al hoe het die
vijfde Mei 1945 geweest is, nu negen
jaar geleden.
Hoe heeft de bevolking van het zo
zwaar geslagen Westen van ons land
het bericht dat Duitsland had gecapi
tuleerd, opgenomen? Juichend en uit
bundig? Ja, misschien voor één ogen-
- blik! En toen hebben duizenden, mil
lioenen, zich omgedraaid en zijn terug
gegaan in hun huis. Daar in de huizen
is het echte bevrijdingsfeest gevierd:
met tranen in de ogen en met de ge
vouwen handen opgeheven naar de
Hemel. Heel stil en heel ootmoedig.
en heel feestelijk!
Daarna, toen de Engelsen en Cana
dezen hun intocht hielden, toen is de
be vrij dings roes gekomen. Een begrij
pelijke uiting van een lang geknecht
volkmaar een uiting die met het
woord feest maar weinig te maken
had en die we gerust ook weer mogen
vergeten, want er was veel waarover
we ons nu schamen!
if
Woensdag 5 Mei 1954... bevrijdings
feest. Maar vandaag gelukkig geen uit
bundige feestdag, want met die over
gang van 4 naar 5 Mei hebben velen
het de laatste jaren moeilijk gehad,
Zou het dan maar beter zijn die 5 Mei
viering helemaal af te schaffen? Dat
zeker niet! Maar laat Nederland het
feest fieren zoals het op die eerste be
vrijdingsdag is gevierd. Met het „Opdat
wij niet vergeten.in gedachten,
Opdat wij de weldaden Gods niet ver
geten! En opdat wij Hem juist op die
dag danken voor Zijn uitredding en
voor ons volksbestaan.
Deze dag dient er veelmeer een te
zijn van bezinning dan van uitbundig
heid. Van bezinning op de toekomst,
daarbij geleerd door de lessen uit het
verleden. Van bezinning op de idealen
die ons toen toelachten en die we nu
nog niet vergeten zijn.
Och, U weet dat allemaal nog wel;
gisteren hebben we er ook op gezin
speeld. Die idealen van samenwerking
en groter eensgezindheid. Idealen hoe
we het kwaad uit ons midden zouden
wegdoen en het goede zouden najagen.
Laten we vandaag met dankbaarheid
constateren, dat sommige van die
idealen toch wel verwezenlijkt zijn.
Het erbarmelijke slechte lot, waarin
vele arbeiders in de crisisjaren vóór de
oorlog verkeerden, is gelukkig omgezet
in een wel niet zorgenvrij maar zeker
menswaardig bestaan en met dank
baarheid ook mag men constateren dat
dit door eendrachtige samenwerking is
bereikt, ook al stelt men dat in de po
litieke sfeer wel eens anders voor!
Dan blijven de onvervulde idealen
over denk daar vandaag nog eens
aan terug en zie of de pogingen die ge
daan zijn om ze te verwerkelijken, wel
goed zijn geweest. Dat geldt voor ons
persoonlijk leven en het geldt voor ons
volk als geheel. En laat ons dan met
dezelfde kracht blijven streven naar de
vervulling daarvan als waarmee ge
streden is voor de bevrijding. Als wij
maar niet vergeten dan heeft deze
bevrijdingsdag een zeer grote be
tekenis!
In tweemaal 24 uur
BERGEN OP ZOOM, 4 Mei.
In tweemaal 24 uur is op de inrich
ting „Vrederust" te Bergen op
Zoom een tweede hevige brand uit
gebroken, waardoor wederom een
enorme schade werd aangericht.
Ook deze keer heeft men een ver
moeden, dat hier kwaadwilligheid in
het spel is.
Omstreeks half zes, enige ogenblik
ken, nadat de patiënten de zgn. „Stille
bedrijven" hadden verlaten om in de
paviljoenen te gaan eten, ontdekte een
der verplegers brand in de houtopslag
plaats, vlak naast het nieuwe gebouw.
Bijgestaan door andere verplegers en
vrijwilligers werd getracht het vuur te
blussen, maar de opgeslagen pakken
houtwol waren in een ogenblik in een
vuurzee veranderd, zodat men vrijwel
niets kon uitrichten.
Ogenblikkelijk heeft men toen de
stichtingsbrandweér en die van Bergen
op Zoom gealarmeerd.
De Nationale Herdenkingsplech
tigheid heeft Dinsdagmorgen
plaats gehad op de Grebbeherg,
waar vele Nederlandse militairen
het leven lieten in Mei 1940. Bij
het Nationale Monument voor de
gevallenen werden kransen ge
legd, o.a. door een tegenwoordi-
ger van H. M. de Koningin en Z.
K. H. Prins Bernhard. Na de
kranslegging, toen er een diepe
stilte over de op de Grebbeherg
verzamelde personen viel: van
rechts naar links: lt.-gen. A. Ba-
retta, lt.-gen. B. R. P. F. Hassel-
man, chef van de Generale Staf
en Commodore Brouwer, die aan
wezig was als vertegenwoordiger
van de Commandant Zeemacht.
's-GRAVENHAGE, 4 Mei. Ter gelegenheid van de Nationale
herdenking is hedenmiddag onder auspiciën van de Commissie Natio
nale Herdenking, wederom een bijeenkomst gehouden, gewijd aan de
nagedachtenis van hen, die voor de zaak der vrijheid gedurende de
Tweede Wereldoorlog zijn gevallen. Met paarse en witte bloemen,
teer groen en palmen was een stemmige versiering aangebracht toen de
voorzitter van de Eerste Kamer, mr J. A. Jonkman, zijn openingsrede
uitsprak. De plechtigheid, die over beide zenders werd uitgezonden,
werd namens H. M. de Koningin bijgewoond door haar ceremonie
meester, jhr D. G. de Graeff. Voorts waren aanwezig een groot aantal
leden van het Corps Diplomatique, leden van het Internationaal Ge
rechtshof, leden der Volksvertegenwoordiging en tal van andere bur
gerlijke en militaire autoriteiten, zomede door vele nabestaanden van
gevallenen.
„Wanneer wij wederom onze doden
herdenken", zo sprak mr Jonkman in
zijn openingsrede, „dan rijst de
vraag, wat hebben we in de loop der
jaren gedaan met de vrijheid welke
mede dank zij hen ons weer ten
deel gevallen is? Uiterst gemengde
gevoelens beheersen het antwoord
op deze vraag", zo vervolgde de
voorzitter van de Eerste Kamer.
„Aan de ene kant kunnen we met
voldoening wijzen op Nederlands in
menig opzicht wonderbaarlijke her
rijzenis. Aan de andere kant zien wij
ons betrokken in een verontrustende
verdere ontwikkeling der wereldge
schiedenis, waarbij we rekening moe
ten houden met de mogelijkheid van
een derde wereldoorlog in de nabije
toekomst".
„Tegenover het voorrecht thans In
vrijheid te mogen leven en werken
staat onze verplichting, een kostbare
eigen bijdrage te leveren voor het wel
zijn van het Nederlandse volk en van
alle volkeren ter wereld. Moge daarbij
ons voor ogen blijven staan het oud
testamentische vermaan uit het boek
Nehemia door menig onzer pas in
de Tweede Wereldoorlog in gevangen
schap goed begrepen: „Want zij hebben
U niet gediend in hun Koninkrijk en
in Uw menigvuldig goed, dat Gij hun
gaaft", aldus spreker.
Na deze openingsrede zong het Chr
Haags knapenkoor, onder leiding van
Marinis Borstlap en Giovanni Boyer.
begeleid door Jean Antoniettie, enkele
liederen.
Hierna hield de voorzitter van het
opperrabbinaat voor Nederland een
rede, waarin hij de betekenis en de
waarde van het gedenken besprak.
„Gedenken mag nooit bedoelen,
een lege herinnering te brengen, zo
dat de herdenking weer is heenge
gaan als de dag van herdenken voor
bij is", zo begon de heer Tal zijn
rede. „Integendeel. Gedenken zij: de
herinnering neerzetten op de bodem
van ons gemoed, zo vast, dat ze blijft
staan onder de grote en kleine schok
ken en schokjes van het leven, opdat
we leren te arbeiden in Gods mens
heidhistorie te midden der mensheid,
ieder naar mate de plaats, die hij
daar heeft. Daarom een nationaal ge
denken, opdat Nederland te midden
van de volkeren der mensheid zijn
plaats hebbe en behoude, als naar
het beroemde woord een klein
volk, dat groot is in alles, waarin een
klein volk groot kan zijn", aldus de
heer Tal.
Premier Laniel stelt
PARIJS, 4 Mei. Premier Laniel van Frankrijk heeft vanavond de ver
trouwenskwestie gesteld aangaande zijn beleid in Indo-China. De radicale
partij, die vier ministers in de coalitieregering heeft, heeft onverwacht een
spoedig debat over Indo-China geëist. Laniel staat op het standpunt, dat. met
een debat moet worden gewacht tot een gunstiger tijdstip. Des middags
schenen alle partijen op de communisten na hiermee accoord te gaan. Bij
gevolg verzocht de premier de Assemblee de motie aan te nemen, dat het
debat zou worden gehouden, zodra de toestand het toelaat. Plotseling stelde
echter een lid van de radicale partij voor het debat op 14 Mei a.s. te houden.
ning, dat de onderhandelingen over
Indo-China er door bemoeilijkt zouden
worden.
DEEN BIEN PHOE,
Na een pauze van 36 uur is de Viet-
minh weer tot de aanval overgegaan.
Hierbij hebben de belegeraars van
Dien Bien Phoe een Westelijke stelling
van het bolwerk in handen gekregen.
De massale stormaanval werd kort na
middernacht ingezet en heeft ruim
twee uur geduurd. 1600 man Vietminh-
troepen vielen de stelling aan, die door
200 man was bezet. Na een felle strijd
werd zij overweldigd. De Franse be
verhebber, generaal de Castries, heeft
direct tegenaanvallen laten uitvoeren.
Voordat deze echter arriveerden was
het vuur reeds doorgedrongen tot de
mattenmakerij. In aller ijl heeft het
personeel pogingen in het werk ge
steld om de machines en ander mate*
riaal uit dit gebouw te redden en ook
de aangrenzende vleugel, waar de
vrouwen werken, werd leeggedragen.
Toen de brandweer arriveerde had
het vuur de zoldering van het boven
ste gedeelte van het gebouw reeds be
reikt.
De brandweer van Bergen op Zoom
bestreed de vuurzee met een achttal
stralen en die van Vrederust met een
vijftal stralen van drie kanten, waar
door men het vuur kon insluiten en
uitbreiding kon voorkomen.
Ook deze keer had men weer te
kampen met watergebrek, aangezien
er te weinig druk op de waterleiding
stond. Zodoende was men genood
zaakt het water op te pompen uit een
400 meter verder liggende vijver,
wat vanzelfsprekend veel meer tijd
vergde.
Na twee uur blussen was er geen
gevaar meer en kon met het nablus-
werk worden begonnen. Omtrent da
oorzaak tast men in het duister, doch
de recherche stelde een uitgebreid on
derzoek in. Met de brand van Zondag
zijn twee grote werkplaatsen in vlam
men opgegaan. Verzekering dekt da
schade, zo vernamen we van een van
de taxateurs, die juist klaar waren ge
komen met het opnemen van de scha
de, veroorzaakt door de brand van
Zondag j.l.
In verwarring werd de vergade
ring een half uur geschorst. Toen
men kort voor 20 uur weer bijeen
was, stelde een regeringswoordvoer
der voor de vergadering tot 21 uur
te verdagen, opdat intussen een
spoedbijeenkomst van het kabinet
zou kunnen worden gehouden. Op
deze bijeenkomst werd Laniel ge
machtigd aan het uitstel van het de
bat de vertrouwenskwestie te ver
binden.
GENEVE VERONTRUST.
De Westelijke afgevaardigden op de
conferentie van Genève toonden zich
zeer verontrust over deze kabinets
crisis in Frankrijk. Zij waren van me-
BAARN, 4 Mei. Zoals ieder jaar
hebben H. M. de Koningin en Z. K.
H. Prins Bernhard vanavond te
Baarn deelgenomen aan de doden
herdenking. Te vijf minuten voor
acht arriveerl de koninklijke auto.
H. M. de Koningin, die in het zwart
gekleed was, legde hierna met Prins
Bernhard, die een generaalsuniform
droeg, een krans met witte arons
kelken met de nationale kleuren bij
het monument der gevallenen. Ook
Prinses Wilhelmina heeft de geval
lenen van de Tweede Wereldoorlog
herdacht met het leggen van een
krans aan de voet van het monu
ment in de Loolaan te Apeldoorn.
Zowel te Baarn als te Apeldoorn
werden de plechtigheden besloten
met het zingen van het Wilhelmus.
In enkele regels melden wij nog
DAT benoemd is tot direc
teur van het Post- en Tele
graafkantoor te Yerseke de
heer J. Visser te 's-Graven-
hage, thans chef der loket-
dienst aldaar.
DAT de Rijkspolitie in
Zeeland op 6 en op 13 Mei
in het gymnastieklokaal van
het Chr. Lyceum voor Zee
land te Goes, de jaarlijkse
volleybalwedstrijden zullen
houden. Aan dit tournooi
zullen deelnemen A. en B
zestallen.
DAT op 10 Mei de direc
teur van het gemeentegas
bedrijf te Yerseke, de heer
W. C. Loggers tachtig jaar
hoopt te worden. Hij is niet
alleen gasdirecteur, doch te
vens een enthousiast en kun
dig bloemenkweker en
sportvisser!
DAT de Veilig Verkeer-
actie te Axel heeft besloten
om op 27 Mei a.s. een oriën-
tatierit te organiseren voor
auto's, motoren en bromfiet
sen, welke rit speciaal in het
teken van veilig verkeer zal
staan. Verkeersfouten wor
den omgezet in strafpunten.
Dat zal met milde hand ge
schieden.
DAT hedenavond ten bate
van de Bond van Militaire
Oorlogsslachtoffers afd. Zee
land, op het Goese sportter
rein een voetbalwedstrijd
gespeeld zal worden tussen
een elftal bestaande uit
raadsleden en gemeente
ambtenaren en een ploeg on
derwijzers, die elkaar met
„raad" en daad zullen bij
staan of elkaar een „lesje"
zullen geven. Deze wedstrijd
die om kwart voor zeven be
gint wordt een uur nadien
gevolgd door een gecostu-
meerde voetbalmatch.
DAT de leden van de Goe
se blokploegen thans hun
werkkleding hebben ont
vangen; een blauwe overall
met een rode kraag en bij
zondere kentekenen, het
B.B.-embleem, in diverse
kleuren. Brandweer heeft
een rood embleem, de op
ruim en reddingsploegen
een geel, en de geneeskun
dige dienst een groen. De
blokhoofden een wit. De
cursussen zijn thans beëin
digd en het schijnt in de be
doeling te liggen binnenkort
een grootscheepse oefening
te houden.
DAT er een wijziging is
gekomen in het reeds gepu
bliceerde programma van
het bezoek, dat de minister
van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, mr J. L. M.
Th. Cals en de Staatssecre
taris van O. K. en W., mej.
dr A. de Waal, morgen en
Vrijdag aan Schouwen en
Duiveland zullen brengen.
Het schema voor Donderdag
blijft ongewijzigd. Vrijdag
zullen de minister en de
Staatssecretaris hun bezoek
niet zoals reeds eerder
was gemeld gezamenlijk
voortzetten. De minister
werkt het oorspronkelijke
programma af. Mej. dr de
Waal zal Vrijdagochtend in
Zierikzee drie scholen be
zoeken: om negen uur bet
lyceum, om tien uur de
landbouwhuishoudschool en
om elf uur de ambachts
school. Op de eerste dag van
het bezoek zal de Staats
secretaris verder om onge
veer half vier 's middags in
het gemeentehuis van Re-
nesse een delegatie ontvan
gen van het bestuur van de
Stichting voor Huishoudelij
ke Voorlichting ten Platte-
lande. Zij zal zich doen in
lichten omtrent het voor-
lichtingswerk zoals dit sinds
de ramp op Schouwen en
Duiveland is verricht en om
trent de wijze van inrichting
en het doel van het zoge
naamde modelhuisje in
Burgh-Haamstede.
Regeringsprogram Van Acker
BRUSSEL, 4 Mei. De Belgischs
premier, Achiel van Acker, heeft hö-
denmiddag in de Belgische Kamer van
Volks vertegen wdordiging de regerings
verklaring van zijn liberaal-socialis
tisch ministersequipe voorgelezen.
Hierin heeft de minister gewezen op
de financiële toestand. Aan de hand
van de jongste raming der ontvangsten,
is thans reeds op te maken, dat de ge
wone begroting voor 1953 zal sluiten
met een tekort van verscheidene mill
liarden. Wat de begroting voor 1954 be
treft zijn de verwachtingen nog mindei
gunstig en men rekent hier op een te?
kort van 5 tot 6 milliard, indien zien
in de komende maanden geen verbe
tering voordoet in de fiscale ontvang
sten.
De regering is voornemens radicals
vereenvoudigingen aan te brengen in
het stelsel der belastingen. Het pen
sioen der gehuwde arbeiders zal on
middellijk op fr. 28.000 per jaar worden
gebracht en een waardezeker karakter
krijgen.
Voorts zei de heer van Acker, dat
de regering heeft besloten de duur van
de militaire dienstplicht, welke thans
21 'maanden bedraagt, onmiddellijk ts
verlagen tot 18 maanden en dat de re
sultaten van de talentelling van 1941
bekend gemaakt zullen worden. Men
zal maatregelen nemen om de wet op
het taalgebruik in bestuurszaken aan
de huidige toestand aan te passen.
Een Vietnamees journalist, die
verklaarde voor de Vietnamese
regering, noch voor de Vietmin te
zijn, heeft Maandagavond een
tent opgeslagen in de tuin van het
paleis der Verenigde Naties, waar
hij in hongerstaking wil gaan, op
dat de Geneefse besprekingen
sneller mogen vorderen.
De journalist rekent er o*. -i
tot tien dagen in zijn tent te zul
len verblijven. Hij heeft vergun
ning voor zijn kamperen gekre
gen.
DE BILT ZEGT:
DE BILT, 4 Mei. Wisselend be
wolkt met enkele verspreid voorko
mende buien. Geleidelijk tot matig toe
nemende Noordwestelijke wind. Onge
veer dezelfde middagtemperatuur als
gisteren.
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Donderdag: Zon op 5.01 u., onder 20.14
u. Maan op 7.32 u„ onder 0.07.
Hoogwater Donderdag 6 Mei:
Vlissingen: 4.07 u. 2.25 m., 16.32 u. 2.11
m. Terneuzen: 4.36 u. 2.42 m., 17.05 u.
2.28 m. Wemeldinge: 5.58 u. 1.86 m.,
18.27 u. 1.69 m. Zierikzee: 5.44 u. 1.60
m., 18.10 u. 1.45 m.
