KING
ékkfltsUmd
stöop mum/
„AARDVERSCHUIVING" TE GOUDA
Russische voorstellen zijn 'n
goedgeplaatste tijdbom
Krijgt de C.H.U. thans ook
een studiecentrum?
Het goudland gevonden
Varkenspest breidt zich
uit
pagina 3
Het is niet eenvoudig om de nota uit Moskou
op zij te leggen
Zonder beroep?"
^erste Nederlandse
burgemeester gëemigreerd
Japanse resolutie voor
atwomcontrole
Voorstel tot creatie van een Jhr mr A. F. de
Savornin Lohman Stichting"
Japanse vissers demonstreren
tegen H-bom
FEUILLETON
door K. JONKHEID
Toch wcttciijke regeling
ondanks landbouwschap
Maandag 5 April 1954
Adenauer zwijgt nog
BONN, 3 April. De jongste Moskouse voorstellen zijn in regeringskringen in
Bonn op pertinente afwijzing gestuit en als tegenwicht ertegen heeft men hier
weer de aandacht gevraagd voor het verleden jaar door bondskanselier Adenauer
naar voren gebrachte plan voor verbinding van regionale veiligheidssystemen in
het geheel van de Ver. Naties.
Verwezenlijking van de Russische voorstellen zou naar de mening van regerings
kringen in Bonn de Westelijke vérdedigingsorganisatie volkomen vernietigen.
Regionale overeenkomsten van staten, die dezelfde belangen en dezelfde politieke
en maatschappelijke doelstellingen hebben, zijn naar de opvatting van Bonn nog
altijd de beste vredesgaranties en de beste middelen om de internationale samen
werking te ontwikkelen. Een veiligheidssysteem, dat de gehele wereld omvat, zou
Uit een verbinding van zulke systemen in het kader der V.N. kunnen ontslaan.
Ruik een systeem zou beveiliging tegen elke aanval moeten geven en de bewape
ning moeten beperken en controleren.
Ofschoon de jongste Moskouse voor
stellen in Westduitse regeringskringen
volslagen indiscutabel worden geacht,
hebben zij toch een duidelijk merkbare
indruk op de politieke stemming gemaakt.
Men ziet in deze nieuwe nota een zeer
ernstig te nemen poging van de zijde der
Sowjet-regering om de weerstanden tegen
de Europese defensie-gemeenschap nog
weer eens aan te wakkeren.
Deze indruk is versterkt, nadat de Sow-
jetrussische vice-premier Mikojan Don
derdag op het congres van de socialisti
sche eenheidspartij in Oost-Berlijn met
zoveel woorden het plan als een alterna
tief voor de E.V.G. heeft aangeboden, en
dat vergezeld liet gaan van aanbiedingen
voor een omvangrijke uitwisseling van
goederen tussen de beide Duitse repu
blic,
Inmiddels heeft minister Strauss de
voorstellen van de Sowjet-Unie gekwali
ficeerd als een poging om West-Europa
in de kortst mogelijke tijd tot satelliet
van de Sowjet-Unie te maken. In plaats
van op dergelijke verleidingen in te gaan
moest Europa volgens Strauss de voor
waarden scheppen, waardoor Amerika
straks, dank zei de eigen kracht van
Europa, zijn troepen zou kunnen terug
trekken. Wat de allerwege opduikende
alternatieve plannen voor de E.V.G. be
treft zeide de minister: „Het is niet onze
wens onze bijdrage op een andere wijze
te geven. Wanneer de E.V.G. echter door
de schuld van anderen zou mislukken,
dan zijn wij niet zulke zelfmoordenaars,
dat wij van onze veiligheid zouden wil
len afzien".
De Duitse pers, die pas gisteren com
mentaar op de nota uit Moskou levert,
kenschetst deze als een goed geplaatste
tijdbom, waarvan de Russen vooral in
Parijs grote uitwerking verwachten. Men
leest in de perscommentaren dan ook
vrij algemeen de opvatting, dat het Rus
sische initiatief bepaald niet zonder uit
werking zal blijven en dat het voor de
Westelijke diplomatie niet eenvoudig zal
zijn om de nota terzijde te leggen.
Dezelfde opvatting was reeds eerder
door de Duitse socialistische leiders uit
gesproken, die uit het Russische plan de
ernstige wil hebben gelezen om de in
Berlijn afgebroken discussie te hervatten.
Het ophogen van de Goejanver-
welledijk te Gouda, heeft In de
Cronjéstraat een kleine „aardver
schuiving" tengevolge gehad, waar
door een blok huizen in die straat
dreigde in te storten.
De huizen die de druk van de
grond, omhooggewoeld door het
gestorte zand niet konden weer
staan, zijn thans in een kruisver
band van balken gezet; de bewo
ners hebben zolang een veiliger
onderkomen gezocht. De werk
zaamheden aan de Goejanverwelle-
dijk, waardoor de huizen (achter
grond) in „de verdrukking" kwa
men.
WENEN, 2 April. De Oosten
rijkse regering heeft Vrijdag de jaar.
lijkse viering van de bevrijdingsdag
op 13 April afgelast uit protest tegen
de weigering van de Sowjet-Unie om
een staatsverdrag met Oostenrijk te
sluiten.
Ingezonden .Mededeling (adv.)
Het is een wonderlijk feit.dat U, hard
werkende huisvrouw, volgens de wet nog
altijd „zonder beroep' bent, ho^ veel
omvattend en verantwoordelijk Uw taak
ook mag zijn Veel van de zwaarte van
deze taak wordt echter van U afgenomen,
doordat KING U elke dag opnieuw
over de vermoeienissen en beslomme
ringen heentilt KING betekent nieuwe
veerkracht De gaven van de natuur zelf
hebben KING-pepermunt die opwek
kende werking gegeven De natuur ts
niet te verbeteren
PEPERMUNT
het beste dagelijkse middel ter opwekking en verkwikking
DEN HAAG, 3 April. Naar aan
leiding van de uitbreiding van de var
kenspest in ons land, die de laatste
weken is geconstateerd, acht de direc
teur van de veeartsenijkundige dienst
het raadzaam, dat varkenshouders al
les in het werk stellen om besmetting
van hun bedrijf te voorkomen en de
weerstand van hun varkensstapel te
verhogen. De smetstof is reeds in ui
terste geringe hoeveelheden in staat
de ziekte op de bedrijven te doen uit
breken.
Besmetting kan o.a. worden voorko
men door aankoop op markten te ver
mijden, en aankopen zelf, of door tus
senkomst van een betrouwbaar han
delaar, te doen uit gezonde bedrijven.
Door zijn varkens door een dieren
arts te laten vaccineren verhoogt men
de weerstand van zijn varkensstapel.
Men kope voorts slechts varkens, wel
de minstens drie weken en hoogstens
zes maanden geleden tegen varkens
pest zijn ingeënt. Bij zeer jonge dieren
is een tweede enting na ontvangst zeer
aan te bevelen. Na aankoop of enting
dient men de dieren de eerste wagen
matig tè voeren en steeds plotselinge
overgangen in de voeding te vermijden.
Tenslotte kan men aan de bestrij
ding van de ziekte meehelpen, door bij
twijfel omtrent de aard van ziektever
schijnselen, welke waargenomen wor
den, terstond de dierenarts te raad
plegen, opdat tijdig maatregelen kun
nen worden genomen, welke de wet
eist ter beteugeling van smetstofver-
spreidinr
SCHIPHOL, 3 April. De man, die in
1945 met 26 jaar de jongste burgemeester
van Nederland was, is als eerste burge
meester uit ons land geëmigreerd.
Met zijn vrouw en vier zoontjes is de
thans 3b-jarige burgemeester J. Heer-
sink van het 4300 inwoners tellende Gel
derse plaatsje Steenderen met een emi-
grantenviiegtuig van Schiphol vertrokken
naar de Canadese stad Hamilton, waar
zich onder de 250.000 inwoners meer Ne
derlanders bevinden, dan in zijn vroegere
dorp, n.l. 5000.
Canada is voor hem geen oupe&end
land meer. In September j.l. kwam hij
met zijn gezin uit dit land terug, nadat
hij er twee jaar verlof had doorgebracht.
In die tijd aanvaardde hij een functie als
directeur van de emigratie, die hem werd
aangeboden door de Canadese Hervormde
Kerk. Waar de dominees van deze kerk
het geestelijk welzijn van de nieuwe emi
granten behartigen, daar vulde de heer
Heersink dit aan met sociale en maat
schappelijke arDeid. Hij hielp pas aan
gekomen emigranten met raad en daad
en stichtte met vrijwilligers in 35 andere
plaatsen van Canada soortgelijke centra.
Met lede ogen zag de kerk hem in Sep
tember naar zijn vaderland terugkeren.
Maar burgemeester Heersink diende
zijn ontslag m en keert thans terug naar
het land, waar hij zoveel goed werk kan
verrichten. Zijn vrouw en kinderen zijn
opgetogen. Straks zullen ze terugkeren in
hetzelfde huis, waarin ze al twee jaar
hebben gewoond.
Daar staan nog alle meubelen, die ze
reeds twee jaar geleden mee hebben ge
nomen. Nu hebben ze ook de overige
meubelen en het huisraad verzonden.
TOKIO, 3 April. De vijf belang
rijkste Japanse politieke partijen,
zowel regering als oppositie, zullen
gezamenlijk in. het Huis van Afge
vaardigden een resolutie-ontwerp in
dienen, waarin gevraagd wordt om
internationale controle op atoomener
gie. Het ontwerp gaat uit van de libe
rale partij, van de Japanse premier,
Sjigeroe Josjida, de afzonderlijke Ja
panse liberalen, de progressieven en
de socialistische partijen van de rech
ter- en de linkervleugel.
Ingezonden Mededeling (Adv.)
Herdenkingsplechtigheid op
10 Mei.
DEN HAAG, 3 April. De Neder
landse Vereniging van oud-Politieke
Gevangenen uit de Bezettingstijd orga
niseert een plechtigheid ter herdenking
van de in de oorlog gevallenen, te
houden op Maandag 10 Mei 's middags
half vier op de erebegraafplaats te
Bloemendaal. Minister J. Suurhoff zal
daar een rede houden. Het muziek
korps der Haarlemse politie zal mede
werking verlenen en mevrouw Hengel
Couperus zal enige gedichten voor
dragen.
Commissie brach ppovt uit.
's-GRAVENHAGE, 2 April. Aan de algemene vergadering der Christelijk
Historische Unie, die op 7 April a.s. te Amsterdam bijeen komt, is een rapport
voorgelegd waarin wordt voorgesteld een eigen Studiecentrum op te richten. Dit
centrum zou de naam „Jhr Mr A. F. de Savornin Lohman Stichting" krijgen. Een
commissie, die vorig jaar is ingesteld en waarvan-het Kamerlid, de heer F. H.
van de Wetering, voorzitter is, heeft na rijp beraad dit voorstel ingediend, omdat
men meent, dat ook in de kringen van Unie behoefte bestaat aan een centrum,
waar men zich zal kunnen bezinnen op de practlsche en principiële politieke
vraagstukken, daarbij uitgaande van de C.H. overtuiging en niet het bepalen van
de politieke gedragslijn der Unie, het geen aan andere organisaties is toebedeeld.
Als doel van de Stichting heeft de SPREIDING.
Het bestuur zal de totstandkoming van
commissie gesteld, dat het centrum zal
dienen ter bevordering van bezinning
op de Chr. Historische beginselen; be
vordering van de bestudering der ac
tuele vraagstukken, die in de staatkun
de aan de orde komen of zijn, teneinde
hierop een C.H. visie te geven en de
bevordering van het uitdragen der C.H.
denkbeelden in het Nederlandse volks
leven.
DE LEIDING
De commissie meent, dat voor de we
tenschappelijke leiding van de Stichting
een curatorium dient te worden ingesteld,
bij de samenstelling waarvan rekening
moet worden gehouden met de verschil
lende aspecten van het werkterrein. Het
curatorium zal uit maximaal 15 personen
bestaan.
De zakelijke leiding wil men in han
den geven aan een bestuur van 9 leden,
waarvan 5 leden door het hoofdbestuur
der C.H.U. worden benoemd en de overi
ge 4 bij landelijke stemming door de
kringen worden gekozen. Gestreeft wordt
naar een bestuurssamenstelling, waardoor
het gehele land vertegenwoordigd is.
TOKIO, 3 April. Op een massa
bijeenkomst op de centrale vismarkt
van Tokio, welke werd bijgewoond
door leden van de rechtse en linkse
socialistische partijen en de communis
tische partij, hebben visverkopers ge-
eist, dat de V.S. ophouden met hun
bomontploffingen in de Stille Oceaan.
Tevens werd schadevergbeding ver
langd voor de geringere verkoop van
tonijnen als gevolg van de ontdekking,
dat door de vissersboot „Fujkoeryoe
Maroe" radio-actieve vis werd meege
bracht.
—an soortgelijke resolutie werd aan-
g.nomen door de algemene raad van
de Japanse vakverenigingen (Sohyo),
die drie millioen leden tellen. De Sohyo
is van plan in het gehele land protest
demonstraties tegen de waterstofbom-
proeven te organiseren. De Sohyo is
verders voornemens op de bijeenkomst
van het „Internationaal verbond van
Vakverenigingen", die 19 April te Cal
cutta begint, resoluties tegen de proe
ven en de Japanse herbewapening in
to dienen. i
28
In de vroegte van de volgende mor
gen rukt bet leger der Tlascala op in
opeengedrongen gelederen. De Span
jaarden blijven in hun stelling en ont
vangen een overstelpende hagel van
slingerstenen, schichten en pijlen.
Nieuwe troepen worden voortdurend
aangevoerd. De overmacht wordt ge
weldig. Veertigduizend tegen vier
honderd!
Maar kanonnen en vuurroeren rich
ten een ontzettende slachting aan.
Ieder schot is raak, de dichte massa
biedt volmaakte trefkans.
Tegen de avond trekken de aanval
lers in goede orde in hun stad terug.
De tweede dag herhaalt zich dit.
Cortez' snel zich verplaatsende ruiterij
sticht grote verwarring. Toch keert het
leger ordelijk, maar zeer gehavend te
rug in de stad.
Nu roept de vorst zijn waarzeggers
en legt hun de vraag voor: „Zijn deze
baardige wezens uit onbekende streken
goden of mensen?"
Het antwoord luidt: „Zij zijn geen
goden, maar mensen, die beschikken
over de machten en bliksem en donder.
Hun kracht ontvangen zij van de zon.
Overrompel hen in de nacht, dan zijn
ze weerloos".
In het kamp van Cortez vertoeft een
vriendin, een dochter uit één der beste
Indiaanse families, door haar vader
daartoe afgestaan. Deze jonge vrouw,
listig en onverschrokken, verleent be
langrijke diensten als tolk, raadgeef
ster en spion. Zij brengt een belang
rijke boodschap: „Vandaag hebben de
Tlascala hun goden drie mannen en
v(jf kinderen opgeofferd. ïn de komen
de nacht zullen zij uw kamp overval
len".
Dadelijk worden alle maatregelen
getroffen.
Als in de nacht de aanvallers op
rukken, is de ontvangst zo overweldi
gend, dat zij verslagen afdeinzen.
De vorst laat zijn waarzegger ter
dood brengen en met gebruikelijke ri
tueel offeren aan de goden.
Diezelfde dag nadert Cortez met zijn
gevolg de tempel. Joris is er bij als
Sidderend keert Joris zich af. Ook
de Spanjaarden, hoewel zelf volstrekt
geen onschuldige kinderen, aanschou
wen met afkeer de afgrijselijke uitin
gen van de gruwelen der priesters, die
niet beschreven, alleen verzwegen
kunnen worden.
Met de mensen buiten de priester
kaste, dat zijn de vorsten en het volk,
staat het anders. Hun leven wordt be
heerst door bijgelovige vrees, dolle
stomzinnige angst voor de wraak en
lijfknecht van zijn heer. De tempel is de woede van kwaadaardige afgun-
omhangen met talloze mensenschedels,
rondom staan hoofden op staken en het
aantal in de nabijheid opgehoopte
schedels wordt geschat op honderd
duizend.
In de tempel staat Joris met sidde
rende benen, daar is de aanblik nog
vreselijker. De wanden zijn volgespat
met bloed, ook de kleding der priesters
is er stijf van en hun haar kleeft als
een helm rond hun hoofd, op de offer
schaal liggen leeggebloede mensen
harten. Er rondom hangt een walge
lijke geur, er binnen een verpestende
stank.
stige goden, jaloers op de stoffelijke
en vleselijke genoegens der mensen,
die voor hen onbereikbaar zijn. Ieder
verzuim, hoe gering, hoe onwetend be
dreven, moet geboet met het beste
wat de mens heeft, om de woede, de
haat en de wraakzucht van geesten
en goden te betomen. En wat kan de
mens kostelijker geven dan bloed en
leven? Montezuma, de machtige ko
ning der Azteken, heeft alle omwonen
de volken en stammen onderworpen,
uitgezonderd één van middelmatige
sterkte en hij verklaart doodbedaard:
„Ilc moet met hen in oorlog blijven,
want zij leveren mij de krijgsgevange
nen, die ik nodig heb voor mijn offers
en mijn tafel".
Bjj zulk een pikzwarte duisternis is
het schemerdonker van een tot bijge
loof verworden christendom nog een
kostelijk bezit!
Cortez laat de afgodspriesters ver
jagen en de godenbeelden met groot
geraas naar beneden smijten.
Ook laat hij een altaar oprichten, de
mis lezen en een Mariabeeld plaatsen.
Meer heeft hij niet te geven. Hij heeft
zelf niet meer.
De vorst der Tlascala vraagt oot
moedig vergeving voor de geboden te
genstand en aanvaardt het bondge
nootschap.
De volgende stad, die zeer vijandig
staat tegenover de Tlascala, komt nu
aan de beurt. In de vroege morgen
begint de opmars en duizenden man
nen van de Tlascala trekken mee. De
aanblik van de stad is indrukwekkend.
Meer dan honderd torens steken af
tegen de prachtige hemel, grote en
kleine heiligdommen liggen verspreid
vooral de hoofdtempel is een pracht
stuk van bouwkunst en overdadige
versiering.
Joris marcheert naast het paard van
zijn meester. Beiden zijn moedig en
opgewekt. Ze vermoeden niets van het
grote gevaar, waarin hun leven en dat
der anderen verkeert.
De voornaamsten der stad treden de
stoet tegemoet met walmende wierook
vaten ter huldiging en met kostbare
geschenken van goud en edelstenen.
Maar het is alles huichelarij.
(Wordt veivolgd).
regionale en locale gesprek-centra dienen
te bevorderen. Men zal er zich moeten
bezighouden met onderwerpen, die door
het curatorium worden bepaald. Ook kan
verzocht warden bepaalde onderwerpen
aan de orde te stellen.
Men meent, dat op deze wijze ieder
jaar een viertal vraagstukken kunnen
worden behandeld.
Naast het gesprek in locale en regio
nale kringen wordt jaarlijks een lande
lijk gesprek gevoerd op een daartoe te
beleggen conferentie.
TIJDSCHRIFT.
Als tweede middel om de studiezin in
de C.H.U. ter hand te nemen wil de com
missie een tweemaandelijks tijdschrift
door de Stichting laten uitgeven.
Tenslotte wordt een financieringssche
ma gegeven, waaruit blijkt, dat voor het
werk jaarlijks ongeveer f 12.000 benodigd
is. Voor eerste aanloop zal nog een be
drag van f 3500.nodig zijn, welk kapi
taal door het hoofdbestuur dient te wor
den verschaft.
Het komt de commissie redelijk voor,
indien het hoofdbestuur ter financie
ring van de werkzaamheden der Stich
ting de contributie-afdracht der leden
zou verhogen van f 0.75 tot f 1.Aan
gezien met de totstandkoming der
Stichting een Uniebelang gediend
wordt, acht de commissie contributie
verhoging verantwoord.
Bij de opzet van de Stichting heeft de
commissie studie gemaakt van de ver
schillende centra, waarover de andere po
litieke partijen beschikken.
Kamercommissie rapporteert.
DEN HAAG, 3 April. De bijzon
dere commissie uit de Tweede Kamer,
ingesteld tot bestudering van de wij
ziging van de arbeidswet 1919 heeft
haar Voorlopig Verslag uitgebracht.
In dit verslag wordt door vele leden
opgemerkt dat de Stichting van de
Landbouw de regeling van de arbeids
verhoudingen in de landbouw niet af
doende heeft weten op te lossen. Daar
deze Stichting de voorloper is van het
Landbouwschap heeft men geen grote
verwachtingen van dit bedrijfsorgaan
op dit punt. Deze leden vonden dat het
van een groot optimisme getuigt als
men de regeling van de arbeidsverhou
dingen in korte tijd verwacht.
Deze opmerkingen werden gemaakt
naar aanleiding van de vraag of het
wel opportuun is thans nog een wet
telijke regeling inzake de landarbeid
in te voeren, nu de Koninklijke Be
sluiten tot invoering van het land
bouwschap reeds zijn verschenen.
