AFSLUITING DER ZEE-ARMEN IS NOODZAAK
ver
Verzoek aan minister Algera om spoedig
betreffend wetsvoorstel in te dienen
TIJDSDUUR 20 TOT 25 JAAR,
KOSTEN 1,5 TOT 2 MILLIARD
Amerikaanse luchtmacht
wordt versterkt
Conclusie van Delta-commissie:
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Ramp waarschuwend
voorbeeld
Voordelen van
afdamming
ollJU
h l n
V.iS. vergroten staat van paraatheid
Naguib weer militair
gouverneur
De Amerikaans-Russische
atoombesprekingen
Hevig gevecht om
Dien Bien PhQe
Uitgave:
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Hoofdkantoor: Goes, L. Vórststr.
90, Tel. 2438 bij geen gehoor voor
advertenties 2970, voor redactie
2435. Giro 274289. Kantoren:
Vlissingen: Lammensstraat 17,
Telef. 2754; Middelburg: Korte
Noordstr. 35. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Ter-
neuzen: Dijkstraat 26-28
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V.,
Goes
ZEEUWSCH DAGBLAD
9e JAARGANG No. 2733
Abonnementsprijs ƒ0.47 per week,
ƒ2.p. maand, ƒ5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 20 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct. per woord
DINSDAG 16 MAART 1954
Hoofdredacteur: J. D. TROOSTHEIDE Directeur: JACQ DE 3MIT
Medewerkers: Ds W. C. v. Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg; Mr W. F. E. Baron v. d. Feltz, Mid
delburg; Ds A. Gruppen, Biezelinge; Ds J. S. Hartjes, Vlissingen; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp;
J. Huijssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; J. Laport, Goes; K. C. van Spronsen, Goes; Ds B. G. A. v. d. Wiel, Tholen;
R. Zuidema, Goes.
l^VÓUÖÓAQ^
is het rapport van de Delta
commissie, waar velen, vooral in
Zeeland, met belangstelling naar
hebben uitgekeken voor publica
tie vrijgegeven. Voor onze pro
vincie is het van groot belang,
niet zozeer voor de landwinst,
want die zal slechts gering zijn,
maar wel voor de veiligheid en
ook voor de ontsluiting van dit
gewest.
DEN HAAG, 16 Maart In haar derde interim
rapport, dat op 27 Februari werd uitgebracht en
heden voor publicatie is vrijgegeven, heeft de Delta
commissie aan de Minister van Verkeer en Water-
staat verzocht te bevorderen dat een wetsontwerp
tot afsluiting van de zeegaten wordt ingediend. Wel
iswaar is men nog niet klaar met het hele complex
van plannen doch men is zover, dat men met al
gemene stemmen het afsluiten van de zeegaten ver
kozen heeft boven het ophogen der dijken, omdat het
eerste de enige werkelijk afdoende methode is om
een herhaling van de ramp van 1 Februari 1953 te
voorkomen. En daar op verschillende plaatsen di
recte maatregelen genomen moeten worden ter ver
hoging van de veiligheid, acht men een principiële
beslissing ten gunste van het Deltaplan gewenst.
In het rapport worden de technische en economi
sche uitvoerbaarheid van de afdamming uitvoerig
besproken. Hoewel men zich de technische moeilijk
heden niet ontveinst meent men toch, dat de in de
laatste jaren opgedane ervaringen van dien aard zijn,
dat men deze alle kan overwinnen. Wat de levens
duur betreft acht men het gehele complex van werk
zaamheden in een periode van 20 tot 25 jaar vol
tooid te kunnen hebben.
Ook uit economisch standpunt bezien meent men
dat het plan uitvoerbaar is. De totale kosten met in
begrip van de noodzakelijke dijkversterkingen langs
de Rotterdamse Waterweg en de Westerschelde (die
immers niet mogen worden afgesloten) schat men op
een bedrag van anderhalf tot twee milliard gulden.
Men meent dat dit bedrag, te besteden in een periode
van 20 tot 25 jaar, een last is die ons volk met het
oog op de veiligheid van de waterkering niet alleen
moet, maar in dit geval ook zal willen dragen, gezien
de grote vitaliteit die het steeds toont wanneer het
gaat om het behoud van zijn grond.
Het rapport gaat niet in op de vraag hoe de dam
men precies zullen moeten liggen van bijgevoegd
kaartje wordt gezegd, dat hierop de afdammingen
slechts schematisch zijn aangegeven. Het mag dan
ook niet geacht worden te behoren tot het uitge
brachte advies. Wel brengt men in het advies tot
uitdrukking, dat de nieuwe dijken door het Rijk zul
len moeten worden beheerd en onderhouden.
Aan de band van de in dit rapport verwerkte gegevens kan men zich toch
echter een idee vormen, van wat er in de komende 25 jaar zal gaan gebeuren,
vooropgesteld, dat regering en Staten Generaal met het plan accoord gaan.
We geven hier enkele punten:
1. Afgesloten zullen worden het Haringvliet, het Brouwershavense Gat en
de Oosterschelde met het Veerse Gat, henevens de achterliggende en
aansluitende wateren. De Rotterdamse Waterweg en de Westerschelde
znllen niet worden afgesloten.
3. De dammen zullen zover mogelijk zeewaarts geplaatst worden.
3. In het Haringvliet zal een complex uitwateringssluizen moeten worden
aangebracht, ook al om eventueel drijfijs te kunnen lozen.
4. De hoofdvaarwegen zullen worden afgeschermd met dammen tegen ijs-
opstuwingen. Deze schermdammen zullen ook de gelegenheid bieden
vaste lichtopstanden te plaatsen, waaTdoor het aantal ongelukken hij mist
zal verminderen.
5. Achter de afsluitdammen zal een zoetwaterreservoir ontstaan waarin het
thans nutteloos in zee stromende water van de Rijn en de Maas en van
de kleinere stromen kan worden verzameld om in tijden van droogte
en lage rivierafvoeren de verdroging van de landbouwgronden tegen
te gaan.
6. Met het oog op dit zoetwaterbekken zal de landwinst niet zo aanzienlijk
zijn. Men acht het nodig Rijn en Maas beneden de Moerdijkbrug te nor
maliseren. Daar zal men inderdaad enige grond kunnen winnen, terwijl
in het Hollandsch Diep en het Haringvliet gelegenheid zal zijn het Rijn-
Maasslib op de vaak ondiepe oevers vast te leggen.
7. De afsluitdammen zullen tevens als wegen kunnen dienst doen. Wordt
echter het tracé hiervoor niet doeltreffend genoeg geacht, dan kunnen
ten Oosten van de dammen verbindingen worden verwezenlijkt die onder
voordeliger voorwaarden kunnen worden verkregen, dan bij de open
zee-armen.
8. Na de afdamming zal de duinenrij zich in een langzaam tempo gaan
sluiten. Het bankengebied voor de zeegaten zal geleidelijk verdwijnen
en de in dit gebied aanwezige hoeveelheid zand zal in een langzaam
tempo naar de kust worden gedreven, waardoor gedurende de eerst
volgende eeuwen een verbreding van het strand benoorden Westkapelle
valt te verwachten.
9. De thans aanwezige zeedijken zullen als binnendijken behouden blijven.
10. De afdamming van de Oosterschelde zal de ondergang van de oesterteelt
tot gevolg hebben. Men zoekt echter nog naar een mogelijkheid om het
lonend bestaan van deze teelt in enigerlei vorm te bestendigen.
De conclusie waartoe de Deltacom
missie gekomen is, is zeer absoluut:
„Het afsluiten is een noodzaak!" Men
zal zich herinneren dat zij tot opdracht
kreeg die waterstaats-technische voor
zieningen te bestuderen en aan te be
velen, die dienen te worden getroffen
met betrekking tot de door de storm
vloed van 1 Februari 1953 geteisterde
gebieden. Gezien die opdracht had men
de keuze tussen het versterken en op
hogen der bestaande dijken en afslui
ting der zeearmen, (of eventueel een
combinatie van beide). Men heeft de
afsluiting gekozen en wel op grond van
deze overwegingen:
a. Aangezien de helft van het totale
oppervlak van ons land (bewoond
door 60 pCt van de bevolking) be
neden de normale hoogwaterstand
van de zee is gelegen, is er alles aan
gelegen, dat een herhaling van de
ramp kan worden voorkomen. Dit
klemt nog meer als men bedenkt,
dat dit deel van ons land nog steeds
aan betekenis wint en dat de te be
schermen belangen dus gestaag ver
groten.
De ramp is al een waarschuwend
voorbeeld geweest en de commissie
onthult dat het nog veel erger had
kunnen zijn. Slechts op het laatste
nippertje en met de allergrootste
krachtsinspanning is men er toen in
geslaagd een begin van doorbraak
van de dijken langs de Hollandse
IJssel te dichten. Als dit niet was
gelukt zou het centrale deel van ons
land geïnundeerd zijn en zou de eco
nomie van Nederland als geheel ge
durende vele jaren zijn ontwricht.
b. Zou men het systeem van ophogen
en versterken der dijken verkiezen,
dan moet men er rekening mee
houden, dat vrijwel al onze dijken
met anderhalf tot twee meter zullen
moeten 'worden verhoogd. Tot deze
hoogte is men gekomen op grond
van berekeningen, die weliswaar
geen nauwkeurige uitkomst hebben,
maar toch in staat zijn de gedach
ten te bepalen. Men heeft overwo
gen, dat de jongste stormvloed wel
een zeer uitzonderlijke is geweest,
maar dat het nog heel wat erger
had kunnen zijn, omdat tal van fac
toren nog niet maximaal ongunstig
waren. Zo was het springtij b.v. niet
zo krachtig als 14 dagen daarvoor,
de storm was wel hevig, maar er
zijn wel eens heviger stormen ge
weest en bovendien was de water-
aanvoer van de grote' rivieren naar
de benedenbekkens op die le Fe
bruari laag. Er is dus een situatie
denkbaar (misschien pas over vele
eeuwen, misschien over enkele tien
tallen jaren, misschien ook nog deze
maand!) dat de waterstand nóg ho
ger zal zijn.
En er is nog meer: langzaam maar
zeker daalt het land ten opzichte
van de zeespiegel. Deze laatste stijgt
door het afsmelten van poolijs, ter
wijl het land en dus ook de dijken
geleidelijk lager komen te liggen.
Bovendien klinken de dijken in en
schuren zij af ten gevolge van ver
keer en weersomstandigheden.
c. Een verhoging met anderhalf tot
twee meter zou toch nog geen vol
doende veiligheid bieden, want er
blijven ook dan nog onbekende
zwakke plekken over en bovendien
blijft nog de grote vijand van de
dijken: de oever val. Vooral langs de
Oosterschelde treden deze veelvul
dig op. Men heeft uitgerekend dat
dit water in de laatste 20 jaren
ruim 100 millioen kubieke meter
zand, beneden N.A.P. gerekend,
heeft weggevoerd en dat dit een
verdieping van de Oosterschelde
heeft teweeggebracht van gemid
deld 20 cm. Bewesten Zierikzee is
deze verdieping in 20 jaar tij ds zelfs
43 cm. Dit kan men niet ondervan
gen door de dijken op te hogen
terwijl hieraan toch een einde ge
maakt dient te worden.
d. Het ophogen en verzwaren der dij
ken zou omstreeks 2500 ha goede
cultuurgrond aan zijn bestemming
onttrekken (achter iedere dijk een
breedte van rond 30 meter).
Tegen deze nadelen van het ophogen
der dijken kan men vele voordelen
stellen, die pleiten vöor het afsluiten
der zeearmen.
a. De nieuwe afsluitdammen kan men
zo sterk en zo hoog maken als men
zelf wil. En achter deze dijken ligt
dan altijd nog het stelsel van de te
genwoordige zeedijken, zodat een
herhaling van de ramp als ons land
nu getroffen heeft, vrijwel uitgeslo
ten kan worden geacht.
b. De nieuwe dijklijn wordt aanzien
lijk korter en dus overzichtelijker.
De kosten van onderhoud zullen
veel lager komen te liggen.
c. De landbouw zal ten zeerste gebaat
zijn bij het zoetwaterreservoir, dat
achter de dammen zal ontstaan
vooral de productiviteit van lichte
gronden zal hierdoor kunnen wor
den opgevoerd. Bovendien zal men
de zoutlijn, het punt waartoe het
zoute water de rivieren opstroomt,
aanzienlijk kunnen terugdringen. In
de Rotterdamse Waterweg ligt die
lijn nu ongeveer hij de Parkhaven
te Rotterdam; als echter de rivier-
afvoeren laag zijn, komt die lijn
zeis tot voorhij Krimpen aan de
SCHEMA AFSLUITINGEN
f/r* oooeoxfBKVo yaaeu
LÏ-
aT0WMvuxot«R»«a
BAR.,
O ND
HOCK3CHE WAARD
WDfiECH
OVtRf LAKKf t\ -
N* DCVCLAND
J
w a t c h e R <3?
ZUID BEVEL AND
STORMVLOEDKERING INHOLl US5CL
(PLAATS
MOöEL'JKEO'JOEHORENOC jnOG NIET BEPAALD
WERKEN
d.
Lek. Met alle schadelijke gevolgen
van dien!
De Zuidhollandse en Zeeuwse
eilanden zullen uit hun isolement
kunnen worden verlost en terecht
slaat men deze voordelen zeer hoog
aan. Men wijst er op, dat de land
bouw op hoogwaardiger gewassen
zal kunnen overschakelen, omdat
enerzijds de grote centra beter be
reikbaar zullen zijn en anderzijds
het zoetwaterreservoir de techni
sche mogelijkheden biedt. Intensi
vering van de agrarische arbeid zal
hiervan het gevolg zijn. Een tweede
voordeel is, dat arbeiders van de
eilanden in de grote centra van ver
keer en industrie zullen kunnen
werken, doch op hun eiland zullen
kunnen blijven wonen, wat ver
schillende economische en sociale
voordelen met zich brengt. Verder
ziet men in het verschiet een grote
re kans voor industrievestiging in
deze tot nu toe geïsoleerde gebieden,
waardoor ook de jongeren zullen
kunnen blijven wonen op hun ge
boortegrond en men verwacht heil
van een nauwer cultureel contact
tussen eilanden en de grotere cul
turele centra.
Ook ziet men de mogelijkheid dat
deze gebieden in de toekomst re
creatieoorden zullen worden waar
zowel dagjesmensen als logeergas
ten gaarne zullen vertoeven.
e. Ook het verkeer te water zal voor
delen ondervinden van het afdam
men. De vaart zal minder bezwaar
lijk en minder gevaarlijk worden,
een grotere spreiding en een betere
afwikkeling van het verkeer wor
den mogelijk, wat tijdsbesparing
betekent, het onderhoud van de
vaargeulen zal aanmerkelijk wor
den verlicht en het varen bij mist
zal minder gevaarlijk worden door
dat men op de schermdammen
lichtopstanden zal kunnen plaat
sen.
(Zie vervolg op pag. 2, kolom 4).
De Nederlandse luchtmacht gaat de
Spitfires, die men thans nog bezit, ver
kopen. Het zijn er 20, die sedert de
bevrijding op Soesterberg waren ge-
stationneerd en door training van onze
vliegers op straalvliegtuigen overcom
pleet raken.
In enkele regels melden wij nog
DAT de motorkotter, de
Ye 80 nog steeds op de
Krammerplaat vast zit. Tij
dens het hoog water gelukte
het niet op eigen kracht los
te raken. Vandaag zal een
sleepboot proberen het vaar
tuig los te krijgen.
DAT de Hervormde Ge
meente van Enschede gelden
bijeen wil brengen voor een
nieuw avondmaalstel voor de
de Hervormde Gemeente van
Ouwerkerk, die tijdens de
watersnood veel van haar
goederen verloren zag gaan.
DAT gisteren in de Chr.
Landbouw Winterschool te
Middelburg aan 13 jonge
boeren en tuinders het mo
torenkennis-diploma is uit
gereikt. Morgen publiceren
we meer over deze eindles.
DAT de leden van de Ned.
Christelijke Vrouwenbond
uit Yerseke gisteravond met
veel belangstelling geluis
terd hebben naar zr. Kuik
die sprak over het onder
werp: „De betekenis van het
zwakzinnige kind in het der
hemelen Koninkrijk".
DAT de Middelburgse po
litie gisteren een goede slag
heeft geslagen door de 40-
jarige Hagenaar De B. aan
te houden, die er van ver
dacht wordt enkele honder
den guldens te hebben ver
duisterd. De B. is op trans
port gesteld naar Den Haag.
DAT twee Ambonezen el
kaar op de Middelburgse
Markt in de haren zijn ge
vlogen. De vuisten kwamen
er bij te pas en de ene Am
bonees werd zo lelijk toe
getakeld, dat hij naar het
Gasthuis moest worden ge
bracht.
DAT in Zeeland een or
gaan in het leven geroepen
zal worden, dat middelen en
wegen zal aangeven ter op
voering van de productivi
teit in het bedrijfsleven. Het
orgaan zal bestaan uit ver
tegenwoordigers van het be
drijfsleven zelf, van ambte
lijke en de semi-ambtelijke
instellingen, terwijl ook
werknemers erin vertegen
woordigd zullen zijn.
DAT er in Middelburg een
baldadigheidspsychose is
ontstaan. Al enkele avonden
zijn er op de Noord- en Seis-
singel en omgeving lampen
en mantels van straatlan
taarns vernield. De schade
is al meer dan 100 gulden.
Zaterdagavond werden van
een gebouwtje in de Abdij
alle ruiten stukgeslagen. De
politie speurt ijverig naar de
daders.
DAT de expositie in Zie
rikzee „Het water weg, nu
kopen met overleg" tot gis
teravond toe reeds 1200 be
zoekers heeft getrokken. De
tentoonstelling blijft ge
opend tot 20 Maart.
DAT het lid van de Twee
de Kamer, mr Beerninck,
voor de C.H.U.-leden uit
Waarde en omgeving een
belangwekkend referaat ge
houden heeft over actuele
politieke problemen.
WASHINGTON, 15 Maart Terwijl
in de Ver. Staten het aantal manschap
pen van leger, vloot en het korps mari
niers wordt verminderd, wordt het
luchtmachtpersoneel uitgebreid en de
luchtafweer versterkt. Elke voor offen
sieve doeleinden bestemde jager of
bommenwerper zal worden uitgerust
met atoomwapens voor tactisch ge
bruik tegen vijandelijke grondstrijd
krachten. Naar Europa worden thans
twee squadrons B-61 matador-bom
menwerpers overgebracht, die draad
loos kunnen worden bestuurd en dus
onbemand tegen een vijand kunnen
worden ingezet. Het aantal bataljons
van de luchtafweer dat met leidbare
projectielen van het type „Nike" wordt
uitgerust zal eveneens worden ver
groot. „Nike" is een projectiel, dat elk
vijandelijk vliegtuig zelf opspoort en
daarbij sneller vliegt dan het geluid.
Op 1 Juli 1957 zal de luchtmacht uit
137 „Wings" bestaan. De vloot beschikt
dan bovendien over op 16 vliegdeksche
pen gestationneerde „Groups" en over
vijftien „Squadrons" voor bestrijding
van duikboten.
Het leger zal tegen het eind van Juni
bestaan uit 17 divisies, achttien regi
menten en regimentsgevechtgroepen,
CAIRO, 15 Maart. President Na
guib heeft krachtens een Maandag ge
publiceerd decreet de functie van mili
tair gouverneur van Egypte weer aan
vaard.
Deze functie berustte bjj luitenant-
kolonel Nasser, toen hjj In het begin
van de maand enige dagen premier was.
Naguib is thans weer president, pre
mier en militair gouverneur.
De Egyptische premier bestudeert
een verzoek van de Sowjet-Unle om
de wederzijdse legaties tot ambassades
te verheffen. De Sowjet-Unie is de
enige grote mogendheid, die te Caïro
niet door een ambassadeur is verte
genwoordigd.
Het Engels-Perzische
oliegeschil.
WASHINGTON, 15 Maart. Vol
gens bevoegde kringen te Washington
zou de regeling van het Engels-Perzi
sche oliegeschil nog slechts een kwestie
van hoogstens enkele weken zijn. Een
delegatie, welke een internationale
groep van acht van de grootste olie
maatschappijen vertegenwoordigt,
staat op het punt naar Teheran te
vertrekken. Zij neemt voorstellen me
de, welke gemakkelijk door de Per
zische regering aanvaard zullen kun
nen worden. Deze voorstellen kunnen
als volgt worden samengevat:
1. De Perzische regering zal een
bedrag van ongeveer honderd milli
oen dollar ontvangen, waardoor zij
in staat zal zijn aan haar onmiddel
lijke verplichtingen te voldoen.
2. Er zal een overeenkomst geslo
ten worden met de Perzische rege
ring, waardoor de groep maatschap
pijen het recht van vervoer en ver
koop van de Perzische olie zal krij
gen.
3. Er zal een overeenkomst geslo
ten worden, waarbij een regeling
getroffen wordt voor de bedragen,
welke de Perzische regering nog
verschuldigd is aan de Anglo Irani
an Oil Company.
122 bataljons van de luchtverdediging
en de vlootstrijdkrachten uit 1080
schepen, waaronder 404 grotere ge
vechtsvaartuigen als vliegdekschepen,
kruisers en torpedobootjagers.
Uit meldingen van de Amerikaanse
geheime dienst blijkt dat ook de Sow-
jetrussische luchtmacht gestadig wordt
uitgebreid, waarbij een toenneming in
kwaliteit en operatiedoelmatigheid is
vastgesteld. Het blijkt, dat Rusland be
zig is met de bouw van nog meer over
grote afstand opererende bommenwer
pers, waarmede een rechtstreekse aan
val op de Verenigde Staten zou kun
nen worden ondernomen. De Sowjet-
Unie beschikt over een groot aantal
lichte straalbommenwerpers, die een
ernstige bedreiging vormen voor de
landen in Europa en het Midden-Oos
ten.
Amerika wil een reeks
voorstellen doen,
WASHINGTON, 15 Maart. Vol
gens welingelichte kringen te Washing
ton zullen de Rnssisch-Amerikaanse
besprekingen over de atoomenergie wel
dra in een nieuwe phase treden.
De regering der Verenigde Staten
zou de Sowjet-Unie op grond van het
algemene plan tot samenwerking op
het gebied van'de atoomenergie, dat in
December door generaal Eisenhower
werd gedaan, een reeks voorstellen
willen doen.
Naar men meent te weten, zouden
de Verenigde Staten zich hierover met
Engeland en Frankrijk verstaan heb
ben.
SAIGON, 16 Maart De Rode Viet-
minhtroepen hebben Maandag het in
Tonkin gelegen, ingesloten bergfort
Dien Bien Phoe vele malen hevig aan
gevallen in de zwaarste slag in de ze
ven en half jaar durende strijd in In-
do-China.
Iedere stormaanval werd uitgevoerd
met strijdkrachten van een regiment.
De aanvallende troepen werden onder
steund door artillerie, die onlangs in
aanzienlijke hoeveelheden is aange
voerd.
DADER VAN MOORD
AANSLAG GEARRES
TEERD
BAARLE NASSAU, 15 Maart De
dader van de moordaanslag op de al
leenwonende mej. M. alhier, is gegre
pen. Het is de 77-jarige A. H. alhier,
die volledig bekend heeft. Hij heeft
de vrouw, aan wie hij 100 had ge
leend in een driftbui met een pook
neergeslagen, toen hij na herhaaldelijk
verzoek om het geld terug te krijgen,
weer ten antwoord kreeg, dat zij het
bedrag niet bij de hand had.
DE BILT ZEGT:
Noordelijke wind.
DE BILT, 15 Maart Zwaar be
wolkt en nevelig weer met. plaatselijk
opklaringen. Overwegend droog. Mati
ge tot zwakke wind tussen Noordoost
en Noord. Iets minder koud.
