ver
Koningin Juliana onthulde monument aan
de grens te Eede
René Mayer dreigt regering
omver te werpen
Mislukte aanslag op Fatemi
na diens arrestatie
Geen grond voor ongerustheid over
vergoeding watersnoodschade
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Nederland kreeg een nationaal gedenkteken
„Symbool van onze wil en onze kracht om
samen op te bouwen"
Alleenwonende vrouw
vermoord
Prins doorbrak
geluidsbarrière
De conferentie van Genève
C.N.V. wijdt conferentie aan
ouderdomsvoorziening
Woedende menigte bestormde jeep
Mossadeq's naaste medewerker moet
terechtstaan wegens hoogverraad
Minister v* d Kieft tot agrariërs:
Een der twee Joodse
pleegkinderen gevonden
Uitgave:
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
90, Tel. 2438 bij geen gehoor voor
advertenties 2970, voor redactie
2435. Giro 274289. Kantoren:
Vlissingen: Lammensstraat 17,
Telel 2754; Middelburg: Korte
Noordstr. 35. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Ter-
neuzen: Dijkstraat 26-28
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V.,
Goes
ZEEUWSCH DAGBLAD
9e JAARGANG No. 2732
Abonnementsprijs ƒ0.47 per week,
ƒ2.— p. maand, ƒ5.85 p. kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 20 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct. per woord
MAANDAG 15 Maart 1954
Hoofdredacteur: J. D. TROOSTHEIDE Directeur: JACQ DE SMIT
Medewerkers: Ds W. C. v. Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg; Mr W. F. E. Baron v. d. Feltz, Mid
delburg; Ds A. Gruppen, Biezelinge; Ds J. S. Hartjes, Vlissingen; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp;
J. Huijssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; J. Laport, Goes; K. C. van Spronsen, Goes; Ds B. G. A. v. d. Wiel, Tholen;
R. Zuidema, Goes.
kunt U op pagina 3 lezen over
een goede bekende, die met ze
ventig kilo bagage, zijn schrijf
machine en twee fototoestellen,
een tocht om de wereld is be
gonnen. Onze lezers kennen hem
allemaal; het is onze reizende
correspondent Alfed van Sprang.
Hij is Zaterdag vertrokken en
zit nu reeds ergens in Cairo.
ren, de burgemeester van Meldeghem,
vice-admiraal C. W. Slot, generaal mr
H. J. Kruis, gep. kap. ter zee J. van
Leeuwen, de kolonels F. de Kroon en
J. Gerritsen (welke ook op 13 Maart
1945 in Eede waren geweest), de Ge
deputeerden Lockefeer, Mes, Philipse
en Schout, de Griffier en oud-Griffier
der Staten, resp. dr B. D. H. Tellegen
en mr J. M. Piaar, de burgemeesters
van West Zeeuwsch-Vlaanderen, het
gemeentebestuur en de geestelijkheid
van Aardenburg, vertegenwoordigers
van Rijkswaterstaat, Rijkspolitie, Kon.
Marechaussée en onderwijs, enige ver
zetslieden en nabestaanden van hen,
die voor de bevrijding vielen, de ont
werper en vervaardiger van het monu
ment, de beeldhouwer Peter Roovers,
alsmede de leden der Monumenten
commissie.
KOFFIETAFEL.
De Koningin heeft in het Parochie
huis een echte Zeeuwsvlaamse koffie
maaltijd gebruikt, waarbij de gebak
ken paling niet ontbrak. Aan het ein
de van de maaltijd heeft zij namens
haar moeder „de groeten aan alle re
ünisten van de vorige keer" overge
bracht. Padvinders stonden langs het
pad naar het gebouw opgesteld en bo
ven de toegangsdeur was een fraai bal
dakijn aangebracht.
(Zie ook pag
BAARLE NASSAU, 13 Maart He
denmorgen is de 67-jarige mej. A.
Martens, wonende aan de Nieuwstraat
alhier, op gruwelijke wijze vermoord
in haar woning gevonden. De avond
tevoren is de vrouw nog door enkele
buren bezocht en toen vanochtend de
bakker geen gehoor kreeg ging hij met
enkele buren op onderzoek uit. De ach
terdeur bleek open te zijn en men
vond toen de vrouw met een ernstig
verminkt gelaat dood in de keuken.
In de slaapkamer was het bed omge
woeld en de linnenkast overhoop ge
haald. Het was algemeen bekend, dat
de vrouw wel enig geld had. De po
litie meent reeds aanwijzingen te heb
ben inzake de vermoedelijke dader(s).
2).
Militaire pensioenbond
vraagt voorschot
AMSTERDAM, 13 Maart Tijdens
een hedenmiddag gehouden protestver
gadering van de alg. militaire pen
sioenbond is een resolutie aangenomen,
waarin met klem bij de regering wordt
aangedrongen te willen bevorderen,
dat de te verlenen verhoogde toesla
gen op de pensioenen in ieder geval
op 1 Januari 1953 zullen ingaan en dat
reeds nu, in afwachting van de behan
deling der voorstellen van de staats
commissie een minimumvoorschot van
f 300,zal worden verleend aan ge-
pensionneerde militairen en weduwen
EEDE, 13 Maart „Hier keer
de op 13 Maart 1945 onze Lands
vrouwe terug tot haar volk". In dui
delijke letters staat het te lezen op
het monument, dat Koningin Juliana
vanmiddag om precies kwart over
twaalf heeft onthuld door 't wegne
men van onze nationale driekleur,
die rond het onderste deel van dit
eenvoudige gedenkteken was gedra
peerd. De Koninklijke Aardenburg-
sche Fanfare speelde het Wilhel
mus en wat aarzelend zongen de
schoolkinderen mee. Na negen jaar
heeft Nederland zijn nationale mo
nument gekregen, op het uiterste
puntje van het nu weer vruchtbare
Zeeuwsch-Vlaanderen, maar enkele
tientallen meters van het grenskan-
toor.
Koningin Juliana bleef enkele ogen-
'bliken in gedgfchten verzonken staan,
ïoen kwam Aardenburgs burgemees
ter, de heer J. M. A. C. van Dongen,
naar voren, om een krans te leggen
aan de voet van het monument, dat hij
even daarvoor een symbool van onze
Wil en onze kracht om samen op te
bouwen had genoemd. De inwoners
van Eede juichten de Koningin toe, de
tientallen genodigden verspreidden
zich en zochten hun auto's weer op
om in snelle vaart te vertrekken naar
het Patronaatsgebouw van Eede.
De plechtigheid had maar kort ge
duurd. Veertien minuten vóór het of
ficiële tijdstip van één minuut voor
half één had de onthulling reeds
plaatsgevonden. De Koningin was te
voren enkele minuten op het gemeen
tehuis van Aardenburg geweest, waar
o.m. de Gouverneur van Oost-Vlaan-
deren, de heer M. van den Boogaerde,
namens Koning Boudewijn zijn op
wachting had gemaakt. Direct was het
gezelschap (toegejuicht door de van
Oranjesjerpen en vlaggetjes voorziene
Aardenburgse jeugd) naar de plaats
van het monument vertrokken.
Aan de éne kant van het gedenkteken
stond een padvinder en aan de andere
kant een padvindster. Achter het mo
nument stonden de marechaussée's (in
ceremonieel tenue), die Koningin Wil-
helmina op 13 Maart 1945 bij haar eer
ste tocht door bevrijd Nederland had
den begeleid. Een erehaag van doua
niers vormde de afzetting van het
plantsoen, waarin het monument is ge
plaatst. De straten van Eede waren
versierd met jonge dennebomen en
duizenden vlaggetjes.
KERNACHTIGE SPEECH.
Burgemeester Van Dongen heeft in
een korte, kernachtige speech op de
grote betekenis van dit historische
ogenblik gewezen. „Het is een dag van
vele herinneringen. Wij denken aan de
oorlogstijd, die moeilijk, aan de bevrij
ding, die zwaar was. Aan de moeilijke
winter ook die volgde. Onze huizen
waren verwoest, onze dorpen waren
weg, onze landerijen lagen vol mijnen,
de bevolking was grotendeels geëvacu
eerd. Wij gedenken op dit ogenblik al
len, die door of voor de bevrijding hun
leven gaven. Op die dag in Maart 1945
ging het gerucht door Zeeuwsch-Vlaan
deren, dat de Koningin zou komen.
Menigeen ging naar de grens. De ont
roering was groot. Ik heb grote man
nen zien wenen als kinderen, toen on
ze Vorstin de grens overschreed. Wij
voelden ons weer één met Oranje. Af-
Het moment van de onthulling.
Naast H.M. de Koningin staat
burgemeester J. M. A. C. van
Dongen.
zettingen waren niet mogelijk. Namens
de bevolking betuig ik onze eerbie
dige sympathie en aanhankelijkheid,
onze wil om Zeeuwsch-Vlaanderen en
Nederland weer groot en sterk te ma
ken onder Uw bezielende leiding", zo
zei Aardenburgs burgemeester.
VOORGESTELD.
Zeer velen zijn daarna in het Pa
rochiehuis aan H.M. voorgesteld. Van
hen noemen wij drie leden der Be
stendige Deputatie van Oost-Vlaande-
LOS ANGELOS, 13 Maart Prins
Bernhard heeft vandaag met een Sabre
oefenstraaljager de geluidsbarrière
doorbroken. Hij verklaarde na afloop:
„Het was niet bijzonder sensationeel,
maar wel interessant".
Na zijn vlucht kreeg de Prins van
J. H. Kindelberger, voorzitter der
Noordamerikaanse raad, het bewijs van
lidmaatschap van de „Club der ge-
luiasbarrière-doorbrekers".
Tijdens de vlucht werd de Prins
vergezeld door invlieger Joe Lynch en
deze vertelde na afloop: „Zijne Ko
ninklijke Hoogheid vliegt goed, hij was
gedurende de gehele vlucht zeer
kalm»'.
Van de 25 minuten die de „Sabre"
in de lucht was hanteerde de Prins
voor het grootste gedeelte de stuur-
knuppel en ook bij de duikvlucht bo
ven de Majove-woestijn, waarbij de
geluidsgrens werd overschreden be
stuurde hij het toestel. Gedurende de
vlucht maakte hij ook eei. aantal loo
pings.
Later bestuurde de Prins een Ame
rikaans marinevliegtig, waarbij hij
vergezeld werd door kolonel A. T.
House van de Amerikaanse luchtmacht.
Op ongeveer 2700 m hoogte sloeg,
vermoedelijk door een mankement
aan de benzineleiding, de motor af.
Kolonel House nam toen de bestu
ring over en slaagde erin een veilige
landing te maken in de internatio
nale luchthaven van Los Angelos.
Reuter Het congres van de Fran
se radicale partij is geëindigd met het
aannemen van een motie, waarvan het
doel is te voorkomen dat de onenig
heid in de partij over het E.V.G.-ver-
drag tot een volledige scheuring zal
leiden.
In de motie wordt het plan, om een
(West-) Europees leger in te stellen,
goedgekeurd in zijn boven-nationale
vorm, „mits de door de Franse rege
ring gestelde voorwaarden worden
aanvaard". In de motie wordt echter
n ie t aangedrongen op een onver
wijlde bekrachtiging door Frankrijk
van het E.V.G.-verdrag.
PARIJS, 13 Maart De invloedrij
ke radicale leider René Mayer heeft
vandaag gedreigd de Franse regering
omver te werpen door zijn ministers
uit de regering te nemen, als de con
ferentie van Genève zou worden ge
bruikt als excuus om het debat in de
nationale vergadering over de bekrach
tiging van het E.V.G.-verdrag opnieuw
uit te stellen.
Mayer sprak op het congres van de
radicale partij te Parijs en wees erop,
dat verwerping van de E.V.G. zou be
tekenen, dat Amerika zich uit Europa
zal terugtrekken. Hjj meende, dat de
regering opzettelijk de onderhande
lingen over het Saarprobleem heeft
uitgesponnen. (Zoals bekend is de
Franse regering van oordeel, dat dat
probleem moet worden geregeld alvo
rens het E.V.G.-verdrag kan worden
geratificeerd).
De vier radicale ministers en twee
van de drie radicale staatssecretarissen
zijn vóór de E.V.G. Hun terugtrekking
uit het kabinet zou zeker een rege
ringscrisis betekenen.
Van de zijde van het C.N.V. bereikte
ons de volgende reactie op het dezer
dagen gepubliceerde advies inzake het
ouderdomspensioen
„Een wettelijke regeling van de ou-
derdomsverzekering is reeds jarenlang
een ideaal geweest van de Christelijk-
sociale beweging. In deze kring is dan
ook met grote belangstelling kennis
genomen van het advies inzake een
wettelijke regeling der ouderdoms
voorziening, hetwelk de Soc. Econo
mische Raad dezer dagen aan de Rege
ring heeft uitgebracht. Naar aanleiding
hiervan heeft het C.N.V.-bestuur be
sloten het advies in een bijzondere con
ferentie te bespreken", die Zaterdag
a.s. te Utrecht in het Gebouw voor Chr.
Sociale Belangen zal worden gehouden.
TEHERAN, 13 Maart. Terwijl een woedende menigte de jeep bestormde
waarin hij naar de gevangenis werd overgebracht, is Hoessein Fatemi, de
Perzische oud-minister van buitenlandse zaken, die sinds de val van Mossadeq
spoorloos was en kort tevoren was gearresteerd, door een man met een mes
in de rug gestoken. „Doodt de verrader" schreeuwde de menigte. De man,
die de aanval op de gearresteerde oud-minister had volbracht, toonde vol
trots zijn mes en verdween in een cadillac.
Fatemi, die zich thans in een militair
ziekenhuis bevindt maakt het vrij
goed. De messteken zijn afgeschampt
en hij zal binnenkort terecht moeten
staan wegens „hoogverraad".
De oud-minister, die slapend werd
aangetroffen in een schuilplaats ten
Noorden van Teheran, is 35 jaar oud.
Hij vluchtte vorig jaar in Augustus
toen generaal Zahedi de premier Mos
sadeq tot aftreden dwong. De regering
had op zijn hoofd een prijs van ruim
10.000 gulden gezet.
Fatemi was Mossadeq's naaste mede
werker bij het nationaliseren van de
Perzische olie-industrie en werd in
September 1952 door een regerings
woordvoerder van onwettige geldhan
del beschuldigd.
DEN HAAG, 13 Maart De door
de watersnood getroffen boeren en
tuinders behoeven geen ongerustheid
te koesteren over de vergoeding van
de watersnoodschade, zo heeft minis
ter v.d. Kieft, mede namens minister
Mansholt, medegedeeld op vragen van
het Tweede Kamerlid, de heer Van der
Weyden. In de eerste behoeften is,
door ruime verlening van voorschot
tentot nu toe een bedrag van ruim
23 millïoen gulden voorzien.
Hoewel tot nu toe geen definitieve
betaling van de vergoedingen van
agrarische schade kon plaats vinden
ligt het toch in de bedoeling, dat in de
agrarische sector in ruime mate ge
bruik zal worden gemaakt van de be
voegdheid, bedoeld in artikel 61 van de
Wet op de Watersnoodschade tot het
vaststellen van normen ter bepaling
van bijdragen. Hiermede zal een min
of meer automatische vaststelling mo
gelijk worden gemaakt die de afhan
deling zeer zal bespoedigen. Het taxe
ren van hoeveelheden, kwaliteiten en
waarde van de onderscheiden goede
ren in individuele gevallen dat tot
een vertraging zou leiden wordt
hiermede vermeden.
Er kan een aanvang worden ge
maakt met de definitieve berekening
en uitkering van de vergoedingen doch
aangezien dit voor alle schadegevallen
nog enige tijd zal vergen blijft de mo
gelijkheid tot het verstrekken van
voorschotten voorlopig nog open.
Twee politiemannen arresteerden
Fatemi. Zij kregen onmiddellijk pro
motie en zijn thans de helden van de
dag.
Toen bekend werd, dat Fatemi was
gearresteerd verzamelde zich direct
een menigte voor de woning van de
militaire gouverneur in Teheran en
eiste dat Fatemi zou worden uitgele
verd. Toen later bekend werd, dat Fa
temi zich in het politiebureau bevond
verzamelde de woedende menigte zich
daar en eiste „het bloed van de ver
rader"
Toen de jeep, waarin Fatemi zich be
vond wegreed verbrak de menigte de
troepenafsluiting en sprong een zekere
Djafari, die een belangrijke rol heeft
gespeeld bij de monarchistische op
stand van Augustus, naar voren en stak
de oud-minister tweemaal in de rug.
Soldaten en politie dreven de mensen
hierna terug.
Op het ogenblik wordt een opname
op geluidsband van een toespraak van
Fatemi van 17 Augustus 1953 bestu
deerd, die het voornaamste bewijsma
teriaal voor het toekomstig proces te
gen Fatemi zou kunnen opleveren.
Men beweert, dat Fatemi toen de Sjah
en generaals van het leger heeft be
schimpt.
Er zijn nu nog vier medewerkers
van ex-premier Mossadeq voortvluch
tig, namelijk Karim Sandjabi, oud-mi
nister van onderwijs, Kazem Hassibi,
oliedeskundige, Zirak Zadeh oud-mi
nister van economische zaken, en Hagh
Sjenaz, oud-minister van verver
Het andere meisje nog zoek
AMSTERDAM, 13 Mrt. Opnieuw
heeft de verdwijning van de twéé
Joodse pleegkinderen, Betty Melhad<$
en Anneke Beekman, stof doen op*
waaien. Zoals men zich zal herinneren
werden deze twee meisjes, wier ouderj
tijdens de oorlogsdagen met anderé
Joodse landgenoten door de Duitsera
om het leven zijn gebracht, na de bes
vrijding onder voogdij gestéld van dq
voogdijraad en van de commissie vooè
oorlogspleegkinderen, doch ontvoerd
De 13-jarige Betty is thans door da
justitie teruggevonden in een Belgisch
klooster en naar ons land terugge
bracht, Anneke Beekman, die in een
ander klooster verbleef en die men ook
wilde terughalen, is samen met een
vrouw gevlucht. De aanhouding vsg»
deze vrouw, E. van M. genaamd, ËH
thans bevolen en wel omdat zjj een
minderjarig meisje heeft onttrokken
aan het wettig over haar gestelde ge
zag. Deze vrouw, uit Hilversum afkom
stig, heeft het meisje al eens eeraër
ontvoerd.
Toen de Koningin te Eede arriveerde boden twee oorlogsweesjes haar
een welkomst-bouquet aan.
In enkele regels melden wij nog
DAT het kinderkoor „De
jonge stem" Zaterdag in
Kloetinge met veel succes de
kinderoperette „Hans en
Grietje" heeft opgevoerd.
Ook de liedjes, die de kinde
ren zongen, vielen zeer in
de smaak.
DAT de kring Tholen en
St Philipsland van de Z.L.M.
Donderdag 18 Mrt in Hoofd
dorp een avond zal aanbie
den uit dank voor de gebo
den hulp na de ramp. Ir M.
A. Geuze zal een lezing hou
den over zijn reis naar Scan
dinavië en de burgemeester
van Stavenisse zal de film
Storm over Stavenisse"
vertonen.
DAT de afdeling 's-Heer
Abtskerke van de L.J.G. Za
terdagavond haar jaarlijkse
uitvoering heeft gegeven in
Nisse. Opgevoerd werd het
stuk „Deining om de dorps
dokter".
DAT tot le ambtenaar ter
secretarie te Rilland Bath is
benoemd de heer P. Hart-
hoorn, thans ambtenaar ter
secretarie te 's-Heer Abts
kerke en Nisse.
DAT de broers S.J. en A.C.
van de L. Zaterdagmiddag
in Kortgene hooglopende
ruzie hebben gekregen. Het
resultaat van een vechtpar
tij was, dat broer A. C. in het
ziekenhuis te Goes moest
worden opgenomen.
DAT de heren J. Maas te
Colijnsplaat, J. A. Pijnacker
Hordijk te Nw en St Joos-
land, A. J. de Smit te Bres-
kens, en J. J. Vin je te Scher-
penisse aan de Technische
Hogeschool te Delft geslaagd
zijn voor het candidaats-
examen civiel-ingenieur.
DAT de Kattendijkse Raad
morgen bijeen zal komen om
o.m. te spreken over de
grenswijziging van de ge
meente.
DAT de „School met de
Bijbel" te Rilland-Bath Za
terdag haar 30-jarig bestaan
in een feest-vergadering
heeft herdacht. De kinderen
weerden zich geducht en lie
ten zien hoe goed ze konden
rekenen en wat ze van Aard
rijkskunde en Vaderlandse
Geschiedenis afwisten. Ver
der beeldden zij versjes en
sprookjes uit. Bijzonder mooi
was het tableau „Als kaars
jes in de nacht".
DAT Zaterdag te Middel
burg weer zaalhandbal is ge
speeld. E.M.M. speelde met
haar junioren, dames en he
ren teams tegen Tonido uit
Goes.
DAT Zaterdagmiddag in
het Geref. Jeugdgebouw te
Middelburg de heer H. C.
van Donk uit Goes voor de
Walcherse Arjos gesproken
heeft over de achtergrond
van Hardegarijp.
DAT Zaterdag in hotel
„De Zwaan" het eerste ge
deelte van het solistencon
cours van de Bond van Har
monie en Fanfareverenigin
gen in Zeeland is gehouden.
De uitslagen publiceren we
morgen.
Twee Nederlanders gedood
bij vliegtuigongeval
te Singapore
DEN HAAG, 14 Maart. Twee Ne
derlanders zijn om het leven gekomen
bij een vliegtuigongeval te Singapore,
waarbij een constellation van de
B.O.A.C. verbrandde, en 32 passagiers
en de stewardess om het leven zijn ge
komen.
Het zijn de 31-jarige B.P.M.-employe
P. Nieuwland die met verlof op weg
naar Nederland was en G. Hoffman,
vertegenwoordiger van de Borneo-Su
matra Mij te Kucheng in Brits West
Borneo.
Het toestel daalde voor een landing,
toen plotseling een felle steekvlam uit
het toestel schoot. Acht bemannings
leden konden uit de vlammen worden
gered.
DE BILT ZEGT:
DE BILT, 14 Maart. Droog weer
met vrij krachtige tot matige wind
tussen Oost en Noordoost. Zwaar be
wolkt me plaatselijk opklaringen. De
zelfde of iets hogere temperaturen.
Op- en ondergang van Zon enMaan:
Dinsdag: Zon op 6.55 u., onder 18.45 u.
Maan op 15.44 u., onder 5.37 u.
Hoogwater Dinsdaglfi Maart:
Vlissingen: 0.16 u. 1.37 m„ 12.45 u. 1.62
m. Terneuzen: 0.44 u. 1.58 m„ 13.12 u,
1.83 m. Wemeldinge: 1.45 u. 1.24 m.,
14.15 u. 1.50 m. Zierikzee: 1.26 u. 1.04
m., 14.00 u. 1.28 m.