DEZE
WERELD
WETSVOORSTEL INLEIDING TOT
POLITIEKE RADIO-STRIJD
van öaq tot
ö&Cj
China tegen het Indische
voorstel
ZEEUWSCH DAGBLAD
Kleuteronderwijs*
Stichting van een Westduitse omroep?
Adenauer beschuldigde de N.W. D. R» (onafhankelijk)
meermalen van partijdigheid.
Kalief van Tetoean in opstand
tegen Sultan van Marokko?
Block zou „Ike" be
ledigd hebben»
Duitse jaarbeurzen voor ons land
van eminent belang*
Qa-va-Seul
Arrestaties en vrij
latingen in Egypte»
Nationale rouw voor
Amerikaanse vlieger
O
Schaakspel (VII)
AANVAL?
v
£te ïlauvu-
21 Januari 1954
Pagina 3
III. De subsidieregeling.
HET WETSONTWERP op het kleu
teronderwijs, waaraan we aan
dacht schenken, houdt in, dat het Rijk,
onder bepaalde voorwaarden met be
trekking tot de inrichting van kleu
terscholen en de bevoegdheid der leid
sters, zowel aan gemeentbesturen die
openbare kleuterscholen in stand hou
den, als aan bijzondere scholen (scho
len die uitgaan van de ouders) een
subsidie van minstens f40.per leer
ling geeft.
Daarnaast zijn de gemeentebestu
ren, die een openbare kleuterschool
in stand houden, verplicht subsi
die uit de gemeentekas aan de bij
zondere scholen te geven op basis van
hetgeen voor openbaar kleuteronder
wijs per leerling wordt uitgegeven. Is
er g e e n openbare kleuterschool, dan
behoeft de gemeente het bijzonder on
derwijs niet te steunen. Doet een ge
meentebestuur dat wèl zoals dat
thans in zeer veel gemeenten het geval
is dan acht de Minister het redelijk,
dat het dan ook een bedrag uitgeeft
voor de in standhouding van openbare
kleuterscholen, indien daarom door 30
of meer ouders wordt gevraagd. Daar
bij moet dan de verhouding tussen het
aantal leerlingen dat in die gemeente
het openbaar 1 a g e r- en het bijzonder
lager onderwijs volgt, Worden in
acht genomen.
Vooral tegen dit laatste moet be
zwaar worden gemaakt.
Indien in een gemeente geen open
bare kleuterschool bestaat, doch wel
een of meer bijzondere scholen van
b.v. Rooms-katholieke, Protestants-
Christelijke, of neutrale signatuur, dan
kunnen reeds 30 ouders de gemeente
verplichten een openbare school te
stichten, waardoor dan b.v. de neu
trale bijzondere school kan worden
omgezet in een openbare.
Wij wijzen op het kunstmatige van
deze handeling die kennelijk wordt
ingegeven door de gedachte, dat
ouders, die hun kinderen naar de
openbare lagere school zenden, dit ook
zullen doen, indien er maar een open
bare kleuterschool is.
Wij ontkennen de juistheid van deze
stelling.
Immers, steeds weer blijkt, dat er in
de kringen van voorstanders van het
onderwijs, zoals dat op openbare scho
len gegeven wordt (en gegeven moet
worden), de begeerte leeft om het be
heer van de overheid uitgaande
lagere scholen te leggen in handen
van oudercommissies of raden.
Zo wil o.a. Prof. W. Banning van
de overheidsschool een ouderschool
maken, omdat er, evenals bij het bij
zonder onderwijs, een nauwere band
zou ontstaan tussen school en huis.
(Dr W. Banning, „De dag van mor
gen", pag. 135—137.)
Zeker, we weten, dat de „pal-staan
ders" voor de openbare school, wier
woordvoerder in de Tweede Kamer de
heer van Sleen is, deze wens bestrij
den.
Bij de debatten over de begroting
van Onderwijs voor 1954 in de Kamer
vond hij de daar gedane suggestie
„Maak van de openbare school een
bijzondere", grievend voor de voor
standers van openbaar onderwijs,
„daar men toch weet, dat zij zich laten
leiden door de gedachte, dat het voor
hun kinderen van grote waarde is, dat
zij met de kinderen van andersden
kenden op de schoolbanken, in een
door de Overheid geleide school
verenigd zijn".
Het is echter niet wel in te zien,
waarom een school met een dergelijke
doelstelling persé van de Overheid zou
moeten uitgaan.
Waarom kunnen in dat opzicht ge
lijkgezinde ouders niet zelf een der
gelijke gemengde school in stand hou
den?
Moet daarvoor de figuur van de
Overheid als patroon geannexeerd
worden, een patronaat, dat slechts
langs politieke weg kan worden be
invloed?
Op de vraag of de openbare school
regel zou zijn of aanvulling, is van
toepassing gebleken het antwoord van
een vroeger liberaal-kamerlid: „Die
vraag beslist de maatschappij en niet
de wetgever."
Nu gebleken is dat zo vele ouders
het van nog groter waarde achten hun
kinderen te doen ouderwijzen en op
voeden tot goede burgers, zowel van
het aardse als van het hemelse ko
ninkrijk is er alle reden voor de Re
gering, dat zij dat patronaat niet meer
op zich neemt, doch het doen geven
van onderwijs tot primaire taak van
de ouders verklaart, indien de Grond
wet niet anders verplicht.
De „pal-staanders" van openbaar
onderwijs zien de school als een „cul
tuurgestalte in deze tegenwoor
dige wereld", niet als draagster van
d« diepste levensovertuigingen die in
het gezin leven. Niet als een onder
deel van de gezinsopvoeding, maar als
een aanvulling van wat het gezin uit
eigen aard niet zou kunnen geven: het
leren van vreedzame en goede om
gang met kinderen en leerkrachten uit
„andersdenkende kringen".
Wjj laten die overtuiging aan de
„pal-staanders", maar constateren, dat
op de vraag, of de openbare school re
gel zou zijn van toepassing is geble
ken het antwoord, dat een vroeger
BONN, 20 Januari. De minister-president van Noordrijn-West-
falen, dr Karl Arnold, heeft een aanval ondernomen op de grootste
Westduitse omroeponderneming, de „Noordwest-Duitse Omroep"
(N.W.D.R.). Arnold en zijn kabinet, waarin uitsluitend leden van de
C.D.U. en Centrumpartij zitten, hebben bij de landdag een wets
voorstel ingediend om over te gaan tot stichting van een „Westduitse
Omroep", met zetel in Keulen. Wordt het wetsvoorstel aangenomen,
dan zal het eerst in werking kunnen treden, wanneer de verordening
der Britse bezetting, waardoor de N.W.D.R. in het leven werd ge
roepen, zal komen te vervallen. Volgens een mededeling van minister
Arnold kan op een spoedige opheffing van deze Britse regeling worden
gerekend.
De N.W.D.R. is sedert lang het mik
punt van heftige critiek van de kant
van de chr. partij. Bondskanselier dr
Adenauer is daarbij voorgegaan en hij
heeft de N.W.D.R., die zijn hoofdzetel
heeft in Hamburg, herhaalde malen
beschuldigd van partijdigheid ten
gunste der socialisten.
Ook na de in September gehouden
verkiezingen heeft de kanselier zich
beklaagd over de politieke houding van
de onafhankelijke radio-onderneming.
Deze had er tijdens de verkiezings
campagne zeer zorgvuldig voor ge
waakt, dat zij de socialistische opposi
tie dezelfde kansen gaf om zich via de
omroep tot de kiezers te richten als de
partijen van het regeringsfront.
Oprichting van een eigen omroep
onderneming in NoordrijnWestfalen
zou het voornaamste deel afsnijden van
het bij de thans geldende regeling aan
de N.W.D.R. toegevallen gebied. Het
door de Britse bezetting gestichte in
stituut bestrijkt thans de gehele Britse
zóne, waarbinnen het een soort mono
polie bezit. Het is aan het zelfbewust
zijn van het gebied van Rijn en Ruhr,
waar uiteraard het grootste aantal
luisteraars zitten, reeds tegemoet ge
komen door de stichting van een studio
in Keulen, die nu met Hamburg en
Berlijn tot de grote centra van de or
ganisatie behoort. Kennelijk is dit naar
de mening van de Dusseldorfse rege
ring nog niet voldoende.
EIGEN OMROEP.
Zij wenst een eigen omroep, waar
door echter het gebied van de be
staande N.W.D.R. tot slechts ruim
2,5 millioen luisteraars zou worden
beperkt. Uiteraard komt van de kant
van de bestaande organisatie heftig
verzet tegen Arnolds plannen, die
naar ingewijden menen de hand van
de bondskanselier zelf verraden. Zij
heeft daarbij bij voorbaat de steun
van de socialistische partij en ook
die van de liberalen, die thans in
Dusseldorp al protest hebben aan
getekend.
POLITIEKE STRIJD.
Het voorstel zal waarschijnlijk de
inleiding vórmen tot een lange poli
tieke strijd om de regeling van de om-
roepverhoudingen in Duitsland, die tot
nu toe geheel en al gebaseerd zijn op
de geallieerde verordeningen. Volgens
deze werden in West-Duitsland vijf
omroeporganisaties als onafhankelijke
organen in het leven geroepen. De con
trole daarop wordt uitgeoefend door
raden van toezicht, die ten opzichte
van de landelijke regering eveneens
onafhankelijk zijn. Het federale bestuur
heeft tot dusverre in omroepzaken ge
nerlei bevoegdheid. Het is ook te ver
wachten, dat de landelijke regeringen
zich zeer heftig zouden verzetten tegen
pogingen om het radiobeleid van Bonn
uit te regelen.
Reeds enkele" weken geleden is van
andere kant een actie tegen de omroep-
ondernemingen begonnen. De gezamen
lijke politieke partijen hebben namelijk
grotere rechten opgeëist om zich via de
radio tot het volk te richten. Zij hebben
in tamelijk ultimatieve vorm maande
lijks een half uur zendtijd gevraagd.
In eerste instantie hebben de inten-
dantgp van de omroep dit verzoek af
gewezen, waarbij zij zich echter bereid
hebben verklaard over de kwestie te
spreken. De landelijke regeringen heb
ben overigens voor deze maand nog
een bijeenkomst in München belegd,
waar zij gezamenlijk over de door hen
gewenste hervormingen overleg willen
plegen.
Zo schijnt het wel duidelijk, dat de
algemene aanval op de door de gealli
eerden ingevoerde onafhankelijke
radio-organisaties over de gehele linie
is ingezet.
Bijeenkomst der V,N. op
9 Februari a.s.
NEW YORK, 20 Jan. Nationalis
tisch China heeft het secretariaat-
generaal der Verenigde Naties mede
gedeeld gekant te zjjii tegen het Indi
sche voorstel om de algemene verga
dering der Verenigde Naties negen
Februari a.s. bijeen te roepen ter be
spreking van het Koreaanse vraagstuk.
Tot dusverre hebben acht der zestig
leden-staten der Verenigde Naties, n.l.
de vijf landen van het Sowj et-blok,
Irak, Guatemala en Liberia, zich voor
het Indische voorstel uitgesproken.
Nieuwe Sultan niet erkend.
Bidaultt „Schending van bestaande verdragen"»
Voormalige verdediger der
Rosenbergs
NEW YORK, 20 Jan. Het korps
advocaten van New York heeft het
Hooggerechtshof van de staat New York
verzocht Emmanuel Block, die indertijd
het wegens het uitleveren van atoom
geheimen ter dood veroordeelde en te
rechtgestelde echtpaar Rosenberg heeft
verdedigd, uit de balie te stoten.
De advocaten zijn van mening, dat
Block de Amerikaanse president heeft
beledigd. In een toespraak, gehouden
na de teraardebestelling der Rosen
bergs, zou Block president Eisenhower
en de minister van Justitie Brownell
hebben beschuldigd van „moord, in
koelen bloede, en met voorbedachte
rade begaan".
Het hooggerechtshof zal het verzoek
schrift der advocaten in een zitting
met gesloten deuren behandelen.
liberaal kamerlid eens gaf: „Die vraag
beslist de maatschappij, en niet de
wetgever".
Terecht schrijft Dr N. J. Hommes in
Gereformeerd Weekblad" van 8 Jan.
1954, „dat daaraan geen propaganda
met de leuze: „Allen onverdeeld naar
de openbare school", iets verandert, en
dat men zich daarmede optilt aan een
onbereikbaar ideaal."
PARIJS, 20 Januari. De Kalief
van Tetoean, Moelay Hassan, zal zich
laten uitroepen of beweren, dat hjj de
enige wettige vertegenwoordiger van de
afgezette Sultan van Marokko, Sidi
Mohammed Ben Yoessef, is.
Tetoean ligt ln Spaans-Marokko en
Frankrijk moet volgens de bestaande
verdragen het gezag van de Sultan van
Marokko zowel over Frans- als Spaans-
Marokko handhaven.
Sidi Mohammed Ben Yoessef werd
in Augustus j.l. afgezet, omdat hij de
anti-Franse MaroWkaanse nationalis
ten zou hebben gesteund.
De Kalief van Tetoean heeft geen
trouw aan de nieuwe sultan gezworen
en de gebeden in de Moskeeën in
Spaans-Marokko worden nog steeds
uitgesproken uit naam van de voor
malige Sultan.
Franse functionarissen vrezen, dat
de SpaansFranse betrekkingen door
een eventuele stap van de Kalief van
Tetoean ernstig te lijden zullen heb
ben. De Kalief zou door de Arabische
Liga worden aangemoedigd. Het doel
zou zijn de nationalistische activiteit
in Frans-Marokko te stimuleren.
„SCHENDING".
Nadat hardnekkige geruchten waren
binnengekomen, volgens welke de Ka
lief van Tetoean in Spaans-Marokko
binnenkort tot regent en bewaker van
de Marokkaanse troon zou worden uit
geroepen, heeft de Franse minister
van Buitenlandse Zaken, George Bi-
dault, de Spaanse ambassadeur te Pa
rijs ontboden.
Bidault heeft de Spaanse regering
doen weten, dat een daad, gericht op
het loochenen van het gezag van de
Sultan van Marokko in de Spaanse zóne
van Marokko, schending van bestaande
verdragen zou betekenen.
De handel met West-Duitsland
West-Duitsland, na België, onze grootste klant
en leverancier.
(Van onze §-redacteur.)
DEN HAAG, 20 Januari. De handel met West-Duitsland is een
levensbelang voor de Nederlandse economie. De Bondsrepubliek is
na België onze grootste afnemer en onze belangrijkste leverancier.
Nederland op zijn beurt is voor West-Duitsland zelfs de grootste
afnemer en de grootste leverancier na de Ver. Staten. In het laatste
jaar is de voorsprong van de V.S. bij de Duitse import belangrijk in
gekrompen. Een betrekkelijk kleine wijziging van de verhoudingen zou
voldoende zijn om Nederland ook bij de Duitse import de eerste plaats
te bezorgen. Dit vertelde prof. dr ir H. Gelissen, voorzitter van de
Ned. Kamer van Koophandel voor Duitsland op een te Den Haag
gehouden persconferentie.
Spreker voegde er aan toe, dat het Het zwaartepunt voor de technische
voor Nederland van zeer groot belang branches ligt nu in Hannover, voor
zou zijn, als de export van agrarische huishoudelijke artikelen en ijzerwaren
producten vergroot zou kunnen wor- in Keulen. De vakbeurzen in Neuren-
den. Het volume-mdexcijfer van onze berg en Offenbach zijn de voornaamste
export naar de Bondsrepubliek is voor exposities resp. voor speelgoed en voor
eindproducten 171, doch 'voor voedings- lederwaren. Ook na de vurig ver-
Opperhoofden uit geheel Spaans Ma
rokko waren opgeroepen om Woens
dag te Tetoean bijeen te komen. Men
achtte het niet uitgesloten, dat het in
de bedoeling lag de huidige Sultan van
Marokko te loochenen en trouw te be
tuigen aan zijn voorganger, Sidi Mo
hammed Ben Yoessef.
In Franse ambtelijke kringen werd
gezegd, dat Frankrijk de bestaande
verdragen, met alle ter beschikking
staande middelen zal verdedigen. De
Kalief van Tetoean is officieel verte
genwoordiger van de Sultan van Ma
rokko in de Spaanse zóne van het land,
maar de nieuwe Sultan, Sidi Moham
med Ben Moelai Arafa, wordt noch
door de Spaanse autoriteiten, noch
door de nationalisten in Spaans Ma
rokko erkend.
en genotmiddelen slechts 109 (op basis
van 1950 100).
Ook 'in de handel op Duitsland gaat
de Benelux steeds meer als een een
heid optreden. En als eenheid be
schouwd is dit gebied voor West-
Duitsland verreweg de belangrijkste
handelspartner. In de periode van Ja
nuari tot en met November 1953 le
verde West-Duitsland aan de Benelux
voor 2.7 milliard Mark en het betrok
uit dit gebied voor 1.9 milliard Mark.
Uit het feit, dat de balans dus sterk
in het voordeel van onze Oosterburen
is, concludeerde prof. Gelissen tot de
stelling, dat de Benelux daarom aan
spraak zou mogen maken op ruimere
invoer-faciliteiten in de Bondsrepu
bliek.
DE BEURZEN.
Het bovenstaande diende ter confe
rentie voornamelijk als illustratie voor
de stelling, dat de Duitse jaarbeurzen
voor de Nederlandse handel van het
grootste belang zijn. De directeuren
van de vijf belangrijkste Duitse beur
zen waren dan ook aanwezig met hun
Nederlandse oud-collega mr J. Milius
en met een groot aantal Westduitse
autoriteiten.
Namens de Westduitse jaarbeurzen
werd het woord gevoerd door dr W.
Tigges uit Keulen. Deze betoogde, dat
het neerlaten van het IJzeren Gordijn
noodzakelijkerwijs de befaamde stad
van de Leipziger Messe uitschakelde
als beursstad voor de Bondsrepubliek
De tradities van Leipzig werden echter
overgenomen door Frankfort, Hanno
ver en Keulen. De beurzen in deze
steden hebben met elkaar overeenstem
ming bereikt over het tijdstip, waarop
elke beurs gehouden zal worden, over
een gemeenschappelijk optreden in het
buitenland en na veel moeite
ook over een zekere verdeling van de
branches.
Betonwerker trachtte mede
minnaar te overrijden.
ALMELO, 20 Jan. De Almelose recht
bank heeft de 38-jarige betonwerker J.
A.B. te Enschede tot acht maanden voor-
waareüjke gevangenisstraf veroordeeld
met een proeftijd van drie jaar, omdat
hij getracht had een medeminnaar het le
ven te benemen door hem met een auto
te overrijden. Bovendien werd hem voor
de tijd van een jaar het recht ontzegd een
auto te besturen.
Ingezonden Mededeling (adv.)
SCHOENCRÈME - WRIJF WAS
KOPERPOETS
beide eenwording van Duitsland
houden deze beurzen hun betekenis,
want het is tegenwoordig onmogelijk
alle branches op één plaats en tegelij
kertijd te concentreren, aldus spreker.
Dr Tigges keerde zich tegen zijn
landgenoten, die trachten buitenlandse
en met name Nederlandse exposanten
Van de Duitse beurzen te weren, want
„Wie wil exporteren moet ook bereid
zijn te importeren".
Spr. wekte tenslotte de Nederlandse
handel op tot bezoek en deelname aan
de Duitse beurzen, die toegangspoor
ten zijn tot de steeds koopkrachtiger
wordende Duitse markt. Anderzijds
wees hij op de toenemende belangstel
ling van Westduitse zijde voor de
Utrechtse Jaarbeurs. Versteviging der
wederzijdse banden is voor onze beide
landen van het grootste belang, zo be
sloot dr Tigges.
CAIRO, 20 Jan. De Egyptische
minister van Binnenlandse Zaken, lui
tenant-kolonel Zakaria Mohieddine,
heeft te Caïro medegedeeld dat ver
scheidene officieren van leger en poli
tie in verbinding stonden met de op
geheven „Mohammedaanse Broeder
schap", zijn gearresteerd.
Hij deelde echter tevens mede, dat
Woensdag vijftig gearresteerde Broe
derschapsleden vrij zullen worden ge
laten, waardoor het totaal aantal vrij
gelatenen op 112 zou zijn gebracht.
MANAGUA, 20 Januari. Dinsdag
heeft zich te Managua, de hoofdstad
van Nicaragua, bij een demonstratie
van een eskader van de Amerikaanse
luchtmacht, dat op het ogenblik een
vriendschapsreis door Latfjns-Amerika
maakt, een ernstig ongeluk voorge
daan. Een straaljager van het type
„Sabre F 86" moest een noodlanding
maken en verongelukte daarbij. De
piloot van het toestel, die de dood
vond, schijnt het risico, dat hij met
zijn toestel op de menigte zou storten
niet genomen te hebben door een ter
rein, drie km van het vliegveld, voor
de landing uit te kiezen. Hij raakte
echter met zijn toestel een boomtop.
De regering van Nicaragua heeft een
nationale rouw afgekondigd.
LANDBOUWBEURS 1954
VAN 3 t.m. 8 MEI,
Utrecht, 20 Jan. Van 3—9 Mei zal te
Utrecht de derde grote internationale
landbouwbeurs worden gehouden. De
beurs zal worden georganiseerd door da
Kon. Ned. Jaarbeurs en worden gehouden
op het terrein aan de Croeselaan, onder
de naam „landbouwbeurs 1954".
Dit besluit werd genomen nadat aan de
exposanten van vorige beurzen een rond
schrijven was gericht, met het verzoek
een voorlopige aanvrage tot deelneming
in te dienen. De reacties hierop waren
dusdanig, dat de Jaarbeurs thans heeft
besloten de landbouwbeurs 1954 definitief
te doen doorgaan.
Het bestuur van de stichting voor de
landbouw heeft de Jaarbeurs doen weten,
dat het zich achter dit besluit zal stellen.
Natuurlijk willen wij, ook niet door
wettelijke bepalingen, aan een ge
meentebestuur het recht ontzeggen,
indien de meerderheid van de Raad
dit wenst, een openbare kleuterschool
te stichten en in stand te houden, ech
ter onder voorwaarde, dat het met be
trekking tot de gemeentekas de open
bare school niet zol bevoorrechten bo
ven het bijzonder onderwijs. Maar dat
reeds 30 ouders de gemeente daartoe
zouden kunnen verplichten achteh
we, gelet op de historische ontwikke
ling en de daardoor ontstane verhou
dingen bij het kleuteronderwijs, ver
werpelijk.
M. J. S. H.
OK in het schaakspel wordt
men soms voor dilemma's
geplaatst en heel dikwijls
blijkt dat men de verkeerde voort
zetting gekozen heeft. Soms lijkt
het alsof de stand der stukken van
dien aard is, dat de aanval die men
kan ondernemen tevens de slotfase
van de strijd zal zijn: het mat van
de tegenstander ligt er in besloten.
Soms ook kan men tot de conclu
sie komen dat in een precaire si
tuatie de aanval de beste verdedi
ging is. In beide gevallen speelt
men echter een riskant spel, want
een mislukte aanval is dikwijls het
begin van de eigen nederlaag!
Dit voorbeeld uit de practijk van
het schaakspel halen, we aan, omdat
men nogal eens de mening hoort ver
kondigen, dat het Westen vroeg of laat
tot de aanval zal móeten overgaan,
hetzij gedwongen door innerlijke span
ningen, hetzij daartoe verlokt door een
schijnbare zekerheid van overwinning.
Van deze twee mogelijkheden is de
laatste het minst waarschijnlijk: enke
le jaren geleden gingen in Amerika
nog wel eens stemmen op in de geest
van „Gooi er maar direct een atoom
bom op, want nu hebben we nog een
voorsprong en op den duur moet het
er toch van komen!" Gelukkig is dit
onmenselijke geluid verstomd en wij
geloven niet dat er nu één verstandig
mens nog zo lichtvaardig over een oor
log zal spreken. Ook in het Westen
is men bereid tot het uiterste te gaan
om een oorlog te voorkomen.
De eerste mogelijkheid, het gedwon
gen worden door innerlijke spannin
gen, is er een, die men zo nu en dan
hoort noemen en die ook wel tot de
verbeelding spreekt. Men leest in de
krant van de enorme sommen, die be
steed worden aan bewapening en men
leest over de enorme voorraden die in
vele landen worden aangelegd om die
in oorlogstijd te kunnen aanspreken.
„Dat kan zo niet altijd doorgaan!"
zo redeneert men. „Op een gegeven
ogenblik zal er óf een enorme econo
mische crisis uitbreken óf men zal
trachten die te voorkomendoor
een oorlog. Want dat is de meest logi
sche manier om die voorraden te rui
men!"
Deze angst-van-de-gewone-man mag
men zeker niet met een vluchtig hand
gebaar van de tafel vegen, want vele
oorlogen zijn het gevolg van economi-
sche spanningen geweest en vele malen
heeft men economische zwakheid ver
doezeld door militaire kracht.
Of die situatie van economische
spanning nu al aanwezig is? Wij ge
loven het niet. Natuurlijk is het waar,
dat de oorlogsproductie in de Verenig
de Staten en ook ln andere landen een
hoogconjunctuur heeft geschapen en
ook is het waar, dat daaraan een einde
zal komen. Maar waarom moet dat
einde noodzakelijkerwijs een oorlog
zijn? Er is in deze wereld nog zo
enorm veel gebrek als men van
daag de dag dat hele oorlogsproductie
apparaat op vredesproductie zou over
schakelen, dan nog zou er voor jaren
en jaren werk zijn. Werk in de land
bouw, werk in de industrie, werk in
de handel werk voor allen. Zie naar
Nederland, toch niet het minst wel
varende land onder de volkeren: ver
geleken bij Amerika leven we hier ar
moedig! De Amerikaanse welvaart kan
ook ons deel zijn; kan ook het deel zijn
van die landen en volkeren, die nu
nog „onontwikkeld" zijn. Als.
Het is duidelijk dat er vele voor
waarden vervuld moeten zijn, wil men
dat mooie ideaal dat wij hierboven te
kenden, bereiken. En daar zijn voor
waarden hij, waarvan men zich af
vraagt of de vervulling daarvan bin
nen het menselijke vermogen ligt
Want het is de vraag of de mens in
staat zal zijn de economische wetten
zo te beheersen, dat ze niet in zijn na
deel maar in zijn voordeel zullen wer
ken. Want neem de crisis van de der
tiger jaren als voorbeeld ze kwam,
onverwacht en vernietigend. Is men
thans zover dat men een herhaling kan
voorkomen? En dat is toch wel een
eerste voorwaarde!
Het zou te ver voeren hierop verder
door te gaan. Het is trouwens ook niet
nodig, want men kan alle voorwaarden
samenvatten in dit ene: als de eens
gezinde wil er is om een oorlog te
voorkomen, dan zal men die kunnen
voorkomen, economische weimatigheid
ten spijt. En die wil is er, zowel bij
Oost als bij West. Oost noch West wor
den tot de aanval gedwongen. En met
dit als gegeven is het de taak van de
speler met de witte stukken in eigen
gebied dusdanig orde op zaken te
stellen dat noch overmoed noch inner
lijke zwakte tot de aanval uitlokken.
En hij moet dat met zoveel tact doen
dat hij evenmin de tegenstander tot
de aanval verlokt. Het is de moeite
waard te zien hoe men zich voorstelt
dat spel te spelen!
bAenqi o-tii
,ȆJDAG 22 JANUARI 1954.
HILVERSUM L (402 m.) VARA: 7.00
Nws. 7.13 Gram. 8.00 Nws. 8.18 Gram,
8.45 Voor de huisvrouw. 9.00 Gym. voor
de vrouw. 9.10 Gram. 9.30 Waterst. 9.35
Schoolradio. VPRO: 10.00 „Kinderen en
mensen", caus. 10.05 Morgenwijding. VA
RA: 10.20 Voor de kleuters. 10.40 Klein
koor. 10.55 Radiofeuilleton. 11.15 Gram.
11.35 Orgel en zang. AVRO: 12.00 Gevar.
muz. 12.30 Land- en tuinb. med. 12.33
Sport en prognose. 12.48 Gram. 13.00 Nws.
13.15 Med. en gram. 13.30 Amus. muz.
14.00 Kookpraatje. 14.20 Viool en piano.
14.50 Voordr. en muz. 15.10 Kamerork. en
solist. 15.30 Lichte muz. VARA: 16.00
Gram. 16.30 Muz. caus. 17.10 Voor de
jeugd. 17.40 Hawaiianmuz. 18.00 Nws.
18.15 Amus. muz. 18.45 „De Haverkist",
hoorsp. 19.00 Kinderliedjes. 19.10 Gevar.
muz. VPRO: 19.30 „Mensen en conflicten",
hoorsp. met toelichting. 19.50 Ber. 20.00
Nws. 20.05 Boekbespr. 20.10 Kamerkoor.
20.25 „Benelux", caus. 20.40 „De vrouwen
emancipatie", caus. VARA: 21.00 Voor de
jeugd. 21.35 Lichte muz. 22.00 Buitenl.
weekoverz. 22.15 Rhythm, muz. VPRO:
22.40 „Vandaag", caus. 22.45 Avondwij
ding. VARA: 23.00 Nws. 23.1524.00 Gram.
HILVERSUM H. (298 m.) NCRV: 7.00
Nws. 7.10 Gram. 7.15 Gym. 7.30 Gewijde
muz. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00
Nws en weerber. 8.15 Gram. 8.30 tot Uw
dienst. 8.35 Gram. 9.00 Voor de zieken.
9.30 Voor de vrouw. 9.35 Gram. 10.30 Mor
gendienst. 11.00 Sopr. en piano. 11.30
Gram. 12.00 ld. 12.30 Land- en tuinb. med.
12.33 Gram. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nws.
13.15 Lichte muz. 13.35 Gram. 14.00
Schoolradio. 14.30 Promenade-ork. 15.00
Gram. 15.15 Voordr. 15.35 Strijkkwartet.
16.00 Tuinb. praatje. 16.15 Vocaal ens. en
sol. 16.40 Gram. 17.20 Mozartvleugel en
viool. 17.45 Friese uitz. 18.00 Orkestconc.
18.20 Gram. 18.45 Muz. v. blazers. 19.00
Nws en weerber. 19.10 Regeringsuitz.:
Verklaring en toelichting, waarin opge
nomen het emigratiepraatje door H. A.
van Luyk. 19.30 Gram. 20.00 Radiokrant.
20.20 Kamerork., koor en sol. 21.20 Te
rugblik op de Chr. Soc. Conferentie 1953.
21.40 Lichte muz. 22.10 Vocaal dubbel-
kwartet. 22.25 Langs wegen van kunst en
schoonheid. 22.45 Avondoverdenking.
23.00 Nws en SOS-ber. 23.1524.00 Gram.
BRUSSEL. Vlaams (324 m.) 11.45 Gram.
12.00 Ork. conc. 12.30 Weerber. 12.34 Ork.
conc. 13.00 Nws. 13.15 Orgelspel. 14.00
Schoolradio. 15.30 Ork. conc. 16.20 Gram.
17.00 Nws. 17.10 Lichte muz. 18.00 Ka
merork. 18.30 Voor de sold. 19.00 Nws.
19.40 Beiaardconc. 19.45 „Die Schöpfung",
oratorium. 20.30 Kunstkaleidoscoop. 20.45
„Die Schöpfung" (verv.). 22.00 Nws. 22.15
Int. Radio Universiteit. 22.30 Gram. 22.45
Vlaams muz. 22.5523.00 Nws.
AVRO TELEVISIE PROGRAMMA.
20.15 Televizier; 20.25 Zes weken onder
Nederlandse Emigranten. 20.40 Film. 21.10
—21.45 Cabaret.