r NEDERLAND MAG NIET ACHTERBLEVEN verDin 1 De lange weg terug Anti-communistische gevangenen vandaag in vrijheid Het Verre Oosten twistpunt op conferentie? Hotel te Surabaja moest het ontgelden West-Europa's defensie in Eerste Kamer Voortreffelijk betoog van prof* Anema Prins benoemd tot Membrum Magnificus Ondanks verzet van communisten Geallieerden hebben alles in gereedheid om 22.000 man te ontvangen k SNIPPER A NIEUWSk Drie weken Berlijn voldoende, zegt Dalles Het „atoomvredesplan" Er was geen kamer vrij Monument voor wijlen dr Plesman Prinses Margriet kreeg duizenden brieven Uitgave: Stichting „Zeeuwsch Dagblad" Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr. 90, Tel. 2438 bij geen gehoor voor advertenties 2970, voor redactie 2435. Giro 274289. Kantoren: Vlissingen: Lammensstraat 17, Telef. 2754; Middelburg: Korte Noordstr. 35. Tel. administratie 2009, Tel. redactie 2347; Ter- neuzen: Dijkstraat 26-28 Exploitatie: Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes ZEEUWSCH DAGBLAD 9e jaargang No. 2686 PROTESTANTS CHRlSTELIJK BLAD VOOR ZEELAND woensdag 20 jan. 1954 Abonnementsprijs ƒ0.47 per week, ƒ2.— p. maand, ƒ5.85 p. kwartaal. Losse nummers 13 cent. Advertentieprijs 20 cent per m.m. Rubriek Kabouters 10 ct. per woord Hoofdredacteur: J. d. TROOSTHEIDE Directeur: JACQ DE SMIT Medewerkers: Ds W. C. v. Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg; Mr W F E Baron v d Feltz Mid delburg; Ds A. Gruppen, Biezelinge; Ds J. S. Hartjes, Vlissingen; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes,' Nieuwdorp: J. Huqssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; J. Laport, Goes; K. C. van Spronsen, Goes; Ds B. G A. v. d Wiel Tholen- R. Zuidema, Goes. zullen 22.000 nog niet gerepa trieerde gevangenen op Korea in vrijheid worden gesteld. Vrij heid, het recht van de mens. Maar zullen zij inderdaad vrij zijn? En niet gedwongen worden in Tsjiang Kai Sjek's of Syng- man Rhea's leger te vechten? Het is te hopen, dat met de be langen van deze mensen reke ning zal worden gehouden. (Van onze parlementaire redacteur). DEN HAAG, 19 Januari Onder grote belangstelling is de Eerste Kamer aan de behandeling van het E.D.G.-verdrag begonnen. De laatste dagen had den de Moscou-vazallen op vele Haagse muren „E.D.G.-nee" gekladderd, maar de poging van de communist Brandenburg om de behandeling uit te stellen (zij werd verworpen met 2 communistische stemmen voor), de hyste rische snikkende juffrouw, die van de tribune werd gedragen toen zij de communist Geuchjes hoorde praten en de strooibiljetten, die de vergaderzaal indwarrelden, waren niet meer dan zielige vertoningen, die niet in staat waren om de debatten maar een ogenblik te onderbreken. Voorzitter Jonk man behoefde zelfs niet eens in te grijpen. De communisten wisten dus niets spectaculairs op te brengen. Ook de grote Geuchjes niet, die startte met een volle zaai en anderhalf uur later eindigde met een lege zaal. bouwen en supra-nationale organen uit de grond willen stampen, zonder dat deze voedingsbodem hebben. Zo'n Het wachten was veel meer op de nestor van de Eerste Kamer, prof. Anema (A.R.), die kans zag in een voortreffelijke redevoering in drie kwartier zijn visie op dit moeilijke verdrag te geven. Deze 81-jarige afge vaardigde noemde het gezichtsbedrog om het bezwaar te maken, dat wij voor dit verdrag in onze souvereine rechten worden beknot. Het is onjuist dat Nederland zijn po sitie verliest door dit ontwerp aan te nemen. Zouden we dat niet doen, dan worden wij een passieve speelbal van andere mogendheden. Nu is er nog de kans om Invloed uit te oefenen. De Raad van Ministers neemt in het E.D.G.-verdrag de belangrijkste plaats in. Voor gewichtige besluiten is een stemmigheid noodzakelijk. Ook zó kunnen we ons doen gelden. Boven dien blijven politiek-strategische be slissingen bij de Nato. En dit alles was voor de A.R.-afgevaardigde aan leiding om de stelling te poneren dat het een principiële plicht is om tot het E.D.G. toe te treden. WEST-DUITSLAND. Ook politiek is dit verdrag gewenst. West-Duitsland met 50 millioen inwo ners en een krachtige economie wordt van betekenis. Het is niet gewenst dit land in de Nato op te nemen, al zal dit op den duur onvermijdelijk zijn. Maar ook dan zullen er waarborgen geschapen moeten worden, zoals nu bij het E.D.G.-verdrag gebeurt. Maar vooralsnog hebben Frankrijk en Adenauer bezwaar tegen een zelf standig Duits leger in Nato-verband. Er rest dus niets anders dan de E.D.G., want het is van het hoogste belang dat de verdedigingslinie van West- Europa niet aan de Rijn maar aan de Elbe ligt. Een andere oplossing een neutraal Duitsland is verwerpelijk. Juist door het overdragen van sou- vereiniteit kan voorkomen worden dat een nieuw Duits leger weer een vuur haard in Europa zal zijn. Over Enge land behoeft men zich volgens de grij ze Senator niet ongerust te maken. Dit land heeft te veel belang bij een Elbe linie. Wat Frankrijk gaat doen, kan men slechts gissen. Maar di tis voor ons geen reden om niet te doen wat wij kunnen. Zulks temeer, daar het Neder lands grondgebied onverbreekbaar in het verdedigingsplan van de Navo is opgenomen. In grote trekken schilderde prof. Anema de lijn van onze buitenlandse politiek sinds 1914, van neutraliteit naar de zelfstandigheidspolitiek en van zelfstandigheidspolitiek tot '40 naar een politiek van groepsforma tie. En van deze politiek is het E.D.G.- verdrag een logisch gevolg. Gedurende 2500 jaar heeft het staatsgezag in Europa een wonderlijke slingerlijn van ups en downs meegemaakt. Nu zitten we in de periode van een bespreking van het staatsgezag. Iedere staat moet min of meer souvereiniteit af staan. Dit verschijnsel doet zich ook in de binnenlandse politiek voor. Zo is bijv. de P.B.O. een beperking van het staatsgezag. GEEN LUCHTKASTELEN. Deze nieuwe tijd brengt gevaren met zich mee. Er zijn er die te kramp achtig vasthouden aan vroegere rech ten. Er zijn er ook, die luchtkastelen In de avondvergadering werd het woord gevoerd door de heer Algra (A. R.), die o.m. betoogde, dat het niet alleen gaat om de verdediging van het vrije Westen, maar ook om het aan vaarden van verantwoordelijkheid voor hen die tot nu toe zijn ontkomen aan de terreur. De heer Wendelaar (V.V.D.) had vernomen, laatst zal spreken. Dat leek hem niet juist. De heer Gerritson had met zijn bezwaren in de Kamer moeten komen en niet in de Telegraaf, meent spr. Degenen, die zich tegen het E.D.G.- verdrag verklaard hebben vroeg hij zich ook eens tot Rusland te wenden met hun vredesverlangen. De gemeenteraad van Dortmund heeft gisteren besloten, aan de door de watersnood getroffen gemeente Nw- -Vossemeer 80.500 Duitse marken te schenken voor de bouw van een kleu terschool. UTRECHT, 19 Jan. De Senatus Veteranorum, het besturend gezel schap van het Utrechtse Studenten Corps heeft Z.K.H. Prins Bernhard bereid gevonden de benoeming tot Membrum Magnificum van de Senatus Veteranorum te aanvaarden. Men ziet hierin wederom een verheugend blijk van de grote belangstelling van Z.K.H. voor de Rijks Universiteit te Utrecht en het Nederlandse studentenleven. Bij de viering van de 140ste Dies van de Senatus Veteranorum op 26 Fé- dat de heer Gerritson het bruari 1954 zal 's middags de ceremo- niële installatie geschieden in een be sloten plechtigheid in het groot audi torium der Rijks Universiteit te Utrecht. Prins Bernhard, in 1946 tot ere-doc- tor van de Utrechtse Universiteit be noemd, heeft steeds een buitengewone belangstelling getoond voor de studen tenwereld. Het is de eerste maal, dat door de Senatus Veteranorum tot be noeming van een Membrum Magnifi cum wordt overgegaan. Deze unieke positie is voor Prins Bernhard gecre- eerd en het ligt ook niet in de bedoe ling daaraan uitbreiding te geven. orgaan zal een leeg huis zijn. Daar tussen staan de staten, die rechten af staan en overgedragen, die geen zin meer hebben, omdat zij op zuiver na tionaal niveau niet meer te handhaven zijn. Wat men nationaal niet meer kan doen, moet men dus overdragen. Aan deze regel voldoet het E.D.G.-verdrag, ook al zijn er gebreken. Het beroep van de tegenstanders op de vadre landsliefde kon prof. Anema begrij pen en waarderen, maar gezien de fei ten zag hij in de nieuwe ontwikkeling de vaste draad 'van Gods voorzienig bestel en daarom zal de A.R.-fraetie haar stem aan dit ontwerp niet ont houden. GEESTELIJKE VERZORGING. Alle détails liet prof Anema rusten. Met recht liet hij dat aan de Tweede Kamer over. Maar hij maakte een uit zondering voor de geestelijke verzor ging van Nederlandse militairen, die in het E.D.G.-leger worden opgeno men. Daarover bestaat ernstige onge rustheid. Bij een grote mogendheid schijnt het de gewoonte te zijn, dat de militairen alleen maar geestelijke ver zorging ontvangen als zij er om vra gen. En daarmee wordt deze verzor ging voor een goed deel verijdeld. Mi nister Staf zal deze bezorgdheid moe ten wegnemen en waarborgen moeten scheppen dat ook in het E.D.G.-leger de .heilzame geestelijke verzorging in ongedeerde omvang voortgang kan vinden. De heer Sassen (K.V.P.) sloot zich daarbij onmiddellijk aan. De landse militairen moet op dezelfde geestelijke verzorging van de Neder- wijze worden voortgezet. Zo niet, dan zal de K.V.P.-fractie deze kwestie hoogst ernstig opnemen. Dit „hoogst ernstig" dient de regering in de meest stringente zin op te vatten, waardoor zij haar partners voor teleurstelling zal behoeden. PANMOENDJON, 20 Jan. Hedenmorgen om negen uur plaatse lijke tijd zouden twee en twintigduizend anti—communistische krijgs gevangenen in vrijheid worden gesteld. Dat wil zeggen, zij zullen wor den teruggegeven aan de geallieerden, door wie zij tijdens de strijd op Korea gevangen zijn genomen. De geallieerden hebben alles in gereed heid gebracht om de gevangenen in ontvangst te nemen. De com munisten hebben zich hiertegen verzet en hun „vastbesloten oppositie" tegen dit besluit uitgesproken. Men zal zich herinneren, dat de overeenkomst inzake de wapenstil stand op Korea bepaalde, dat de com missie, gevormd uit neutrale landen, de vertegenwoordigers van de geal lieerden en de communisten in de ge legenheid zou stellen de gevangenen uiteen te zetten wat hun rechten wa ren inzake de terugkeer in het land van herkomst. Dit zou moeten geschie den binnen negentig dagen, nadat de commissie de zorg voor de gevangenen op zich had genomen. Daarna zou de politieke conferentie binnen dertig dagen moeten regelen, wat er met de nog niet gerepatrieerde krijgsgevan genen zou moeten gebeuren. Als de politieke conferentie geen oplossing zou kunnen vinden, zou de neutrale commissie de gevangenen binnen 120 dagen vrij mogen laten, na de zorg voor hen te hebben opgenomen. Deze genoemde termijn eindigt nu op de iVJ' Een Westduitse firma heeft een mi niatuur dicteermaehine gebouwd die men in de jaszak kan meenemen en waarmee men opnamen van twee uur kan weergeven. Een enorme stoom ketel, bestemd voor de A.K.U.-fabriek trekt de laatste tijd de aandacht van allen, die de weg Ede-Wageningen passeren. De ketel, zeven meter hoog en zeventig ton zwaar wordt vervoerd op een ijzeren slede, die door twee G.M.C.'s over een vloer van spoorbiels wordt voortgetrokken. Op Schier monnikoog is een tandwalvis van ze ven meter lengte aangespoeld. In le ven zijn deze vissen zeer vraatzuchtig. Teruggekeerde Duitse krijgsgevan genen in het Westduitse grenskamp Friedland bij Goettingen worden over stroomd met huwelijksaanzoeken per brief. Duizenden vrouwen, meestal oorlogsweduwen schrijven aan de kampleiding, dat zij bereid zijn met een teruggekeerde gevangene in het huwelijk te treden. Tijdens een he vige storm is de 37-jarige machinist R. K. v. d. V. uit Groningen van het Groninger kustvaartuig „Tinda" in de Noordzee overboord geslagen en ver dronken. Hij laat een vrouw en vier kinderen achter. WASHINGTON, 19 Januari De conferentie te Berlijn kan in drie we ken afgelopen zijn, zo heeft John Fos ter Dulles, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, gezegd. Hij hoopte, dat de Sowjet-Unie zal bewij zen dat ze haar tactiek, om verdeeld heid te zaaien in het Westen, heeft ge wijzigd. De Westerse mogendheden zullen zich in ieder geval niet om de tuin la ten leiden en zeker niet door een land, dat achthonderd millioen mensen in een enkel militair blok heeft verenigd Zijn besprekingen met de Sowjet- ambassadeur Zaroebin over de atoom energie zal Dulles voortzetten en hij zal er ook met Molotov te Berlijn over spreken. Deze besprekingen zullen echter slechts handelen over de pro cedure-kwesties, voortkomend uit het voorstel van Eisenhower tot instelling van een atoombank. WENEN Het Oostenrijkse kabinet heeft besloten minister van buiten landse zaken, Leopold Figl, en zijn staatssecretaris Bruno Kreisky naar Berlijn te zenden om met de vier mi nisters van buitenlandse zaken te spreken over het Oostenrijkse staats verdrag. LONDEN In Londense diploma tieke kringen werd Dinsdagavond ver klaard dat de Britse, Franse en Ame rikaanse ministers van buitenlandse zaken nog een gemeenschappelijk standpunt inzake vraagstukken be treffende het Verre Oosten moeten bepalen. BESPREKINGEN TUSSEN MOLOTOF EN DULLES WASHINGTON, 19 Jan. Reuter - De Sowjetrussische minister van bui tenlandse zaken Molotof heeft er mede ingestemd te Berlijn inleidende be sprekingen te voeren met zijn Ameri kaanse collega Foster Dulles over Eisenhowers „atoom-vredesplan". Dit is Foster Dulles medegedeeld door dc Russische ambassadeur te Washington, Zaroebin, aldus heeft een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse zaken me degedeeld. Men meent n.l. in Londense diplo matieke kringen dat het toenemende ongeduld der Franse openbare mening over het nog steeds voortduren van de oorlog in Indo-China Molotof een kans geeft verdeeldheid in het Westerse kamp te zaaien, al was het alleen op tactisch gebied. Men verwacht echter dat de Franse minister van buitenlandse zaken, Bi- dault, zich zal velzetten tegen elke Russische poging om op de besprekin gen de aandacht van Europa af en op Indo-China te richten. 22ste Januari. Op dat tijdstip, zo heeft Dulles gis teren op zijn persconferentie gezegd, zullen de anti-communisten in geal lieerde handen als burgers worden be schouwd. De Zwitserse en Zweedse leden der neutrale commissie delen deze mening maar de communisten en dus ook de Poolse en Tsjechische leden zijn van, mening, dat de uiteenzettingen moe ten worden voortgezet én dat eerst de politieke conferentie bijeen moet ko men om een besluit te nemen. De beslissing, voor zoverre het de neutrale commissie betrof, berustte nu bij Generaal Thimaja, de vertegen woordiger van India, dit op aanwij zing van premier Nehroe, aldus be- 'trouwbare bronnen. De communisten moeten dus ook hun gevangenen, een aantal Zuid Koreanen, Amerikanen en een Brit in ontvangst nemen en het is niet be kend, of zij dit zullen weigeren. Overigens schijnen de communisten nog een aantal Zuidkoreanen, die ge repatrieerd hadden moeten worden, te hebben vastgehouden en hen te heb ben ingelijfd in de Noordelijke strijd krachten. De geallieerde afgevaardig de in de militaire bestandscommissie, Generaal-Majoor Lacey, heeft ver zocht hiernaar een onderzoek in te stellen. Generaal Huil, de opperbevelhebber der V.N., die de nodige maatregelen heeft genomen om de overdracht te regelen heeft verklaard, dat de krijgs gevangenen niet lang in gevangen schap mogen blijven. En, om nog eens terug te komen op hetgeen Dulles zei, de anti-communistische Chinese ge vangenen zullen dan ook spoedig naar Formosa worden overgebracht. Of zij dan vrije burgers zullen worden of bij de anti-communistische troepen van Tsjang-Kai-Sjek zullen worden inge lijfd is nog een open vraag. Een overzicht van een weg bij Kerkwerve, nog drassig en vol kuilen, doch droog! Doch, hoewel Kerkwerve droog is, het welvarende dorp van voorheen is het nog lang niet. De weg terug naar de welvaart zal lang en zwaar zijn DJAKARTA, 19 Jan. Dertig jon gelieden zijn gisteravond het Simpang- hotel te Surabaja binnengedrongen en hebben daar een gedeelte van de in ventaris van de eetzaal en de lobby aan gruzelementen geslagen. De mees te gasten van dit in Nederlands be zit zijnde hotel zochten een heen komen op straat. De permanente politiewacht van de gouverneur van Oost-Java was spoe dig ter plaatse. Nadat de politiewacht enige waarschuwingsschoten had ge lost, verlieten de jongelieden het hotel. Dit voorval is waarschijnlijk een ge volg van een incident, dat zich vorige week in het Simpanghotel heeft voor gedaan. Toen vervoegde zich daar de resident van Surabaja, die een kamer wilde bespreken voor de minister van economische zaken, de heer Iskaq, die in zijn auto voor het hotel wachtte. De resident werd medegedeeld, dat het hotel was volgeboekt, waarop er een woordenwisseling tussen de resident en de receptionnist van het hotel ont stond. De employe van het hotel weigerde het gastenboek mee te geven, hetgeen na een woordenwisseling tenslotte door de resident werd meegenomen. Volgens verhalen in de Surabajase pers over het gebeurde had de em ploye de resident niet herkend. In sommige bladen te Surabaja werd ge suggereerd, dat de leiding van het ho tel Indonesiërs uit het hotel zou we» ren. De directeur van het hotel had in middels haar excuses aan de resident aangeboden en verklaarde, dat het ho tel was volgeboekt en dat er geregeld Indonesiërs in het Simpanghotel loge ren. DEN HAAG, 19 Januari In het Haagse stadhuis is gisteren een be spreking gevoerd tussen burgemeester mr F. M. A. Schokking, dr ir M. H. Damme, oud-directeur-generaal van P.T.T., oud chef luchtmachtstaf, luit.- gen.-vlieger I. A. Aler, de chef lucht machtstaf, luit.-gen.-waarnemer A. Baretta en de voorzitter van de Raad van Commissarissen van de K.L.M., dr A. A. L. Rutgers. Doel van de be spreking was te komen tot de oprich ting van een nationaal monument ter ere van de nagedachtenis van wijlen dr A. Plesman, pres.-directeur van de K.L.M. >*1 In enkele regels melden wij nog DAT de bewoners van de Hendrikstraat te Vlissingen elke nacht worden geplaagd door blaffende honden. Dit is niet zo bevorderlijk voor de nachtrust. Een van de bewoners heeft (de honden) de bel aangebonden en is naar de politie gestapt, die, zoals altijd, een onderzoek zal instellen. DAT ook in Brouwers haven de watersnood op 1 Februari herdacht zal worden in een interkerke lijke dienst. Voorgangers zullen zijn dr J. Sperna Weiland, Ned. Herv. predi kant en ds J. Keijzer, pre dikant der Geref. Kerk (on derhoudende art. 31 K.O.). DAT een chauffeur uit St Jansteen, toen hij te Vlissingen de veerboot naar Breskens op wilde rijden zich vergiste en in plaats van vooruit achteruit reed. De hem volgende autobus uit Rotterdam, die zoals ge woonlijk is vooruit reed knalde met een harde klap op zijn vrachtwagen. Nie mand werd gewond, maar wel waren er brokken. DAT, en dit is goed nieuws voor Schouwen en Duiveland, de P.T.T. in 1955 zal beginnen met de auto matisering van het telefoon net op het eiland. De P.T.T. beloofde nog in het bijzon der rekening te houden met de belangen van het getrof fen eiland. Zo moet het gaan. DAT burgemeester J. Ro- mijn van Ouwerkerk Maan dag 1 Februari in de „Bijen korf" te Rotterdam het eer ste boomplantcertificaat zal kopen in de hiervoor be schikbare stand. Wij hopen dat vele certificaten ver kocht mogen worden! DAT de Kruiningse man dolineclub „Excelsior" in zaal Nolet voor de Yerse- kenaars gisteravond een concert heeft gegeven. De zaal was stampvol. DAT de Rijksdienst voor oudheidkundig bodemonder zoek ernstig overweegt een onderzoek in te stellen naar de restanten van enkele op Schouwen en Duiveland bloot gekomen plaatsen, die in de 13e en 14e eeuw hebben bestaan. Zoals be kend zijn op het eiland res tanten gevonden van Claes- kinderkerke en het zgn. Oude Duivendijke. DAT Zeeland vandaag be zoek ontvangt van een 20- tal aardige dames, die door de A.N.V.V. worden opge leid voor de nuttige taak om vreemdelingen voor te lich ten en te ontvangen. Zij moeten dus goed op de hoogte zijn van alles wat er zoal in Nederland te koop is op toeristisch gebied. Nu dan kunnen zij in Zeeland terecht. In de morgenuren bezoeken de dames Goes en in de middaguren Zeeuwsch -Vlaanderen en Vlissingen. Als gastvrouw treedt op de V.V.V. in Zeeland. DAT de voorzitter van de christelijke Middenstands vereniging Middelburg gis teravond tijdens de jaarver gadering heeft gezegd, dat hij het zeer betreurde dat de samenwerking met de Middenstandsver. „Handels belang" nog niet mogelijk is gebleken. Vandaag komen de kinderen van het Margrietfonds SOESTDIJK, 20 Jan. Van vele gebouwen en huizen in den lande, wapperde gisteren de nationale vlag ter gelegenheid van de elfde verjaar dag van Prinses Margriet. Op Soest- dijk bracht de post vanmorgen reeds duizenden brieven en briefkaarten voor de jarige; vaak eigen gemaakte cadeautjes van kinderen uit het gehele land. De jarige had 's morgens nog geen t(jd deze brieven en geschenken alle te bekijken, want ze moest, zoals ieder kind, gewoon naar school en haar klasgenootjes uit de vijfde klas van de Baarnse schoolvereniging hebben haar daar hartelijk geluk gewenst. Vandaag is echter de vrije middag en dan zullen 30 a 40 kinderen van het Prinses Margrietfonds uit alle delen van het land naar het paleis komen om met Margriet haar verjaardag te vieren. Dan zal tevens de Nederlandse Koopvaardij, waarvan het jarig Prin sesje petekind is, een grote taart aan bieden, die op het feest zal woren aan gesneden. DE BILT ZEGT: DE BILT, 19 Jan. Veranderlijke bewolking met vrijwel overal droog weer. Overwegend matige wind uit Westelijke richingen. Zacht voor de tijd van het jaar. Op- en ondergang van Zon en Maan: Donderdag: Zon op 8.36 u., onder 17.07 u. Maan op 20.14 u., onder 9.23 u. Hoogwater Donderdag 21 Jan.: Vlissingen: 3.21 u. 1.98 m., 15.42 u. 2.08 m. Terneuzen: 3.51 u. 2.18 m., 16.12 u. 2.26 m. Wemeldinge: 5.10 u. 1.65 m., 17.27 u. 1.80 m. Zierikzce: 4.55 u. 1.39 m., 17.13 u. 1.54 m.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1954 | | pagina 1